Als je een gloednieuwe harde schijf koopt, verwacht je dat het opslagmedium ook daadwerkelijk nieuw is. Onlangs schreef het Duitse Heise op basis van een lezerservaring dat een nieuwe Seagate-hdd echter meer dan tienduizend uur gebruikt bleek te zijn. Nu melden meerdere tweakers op het forum dat hun 'nieuwe' Seagate-schijf tot wel 25.000 uur gebruikt blijkt te zijn. In dit artikel bespreken we wat er aan de hand is en hoe de betrokken partijen daarop reageren.
Het probleem
De zaak begon te rollen nadat een lezer van Heise de gebruikstijden van zijn 'nieuwe' Seagate Exos X16 controleerde, omdat hij opmerkte dat er wat fysieke gebruikssporen te zien waren. De Smart-waarden, afgekort van Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology, suggereerden dat er niets aan de hand was en dat het om een nieuwe schijf ging. Maar Seagate heeft ook eigen monitoringsoftware met aanvullende diagnostische gegevens onder de naam Field Accessible Reliability Metrics, afgekort naar FARM. Daaruit bleek dat de hdd niet enkele uren, maar tot 15.000 uur gebruikt was. Kort daarna deelden tientallen andere lezers van Heise vergelijkbare verhalen.
Smart en FARM uitlezen
Zowel Smart als het propriëtaire FARM is een diagnostieksysteem om harde schijven intern te monitoren. Het doel van de technieken is om de betrouwbaarheid, prestaties en eventuele toekomstige storingen van de hdd in kaart te brengen. De gegevens kunnen uitgelezen worden met smartmontools of Seagate's eigen SeaTools. Met de eerste gelinkte tool kunnen gebruikers het commando smartctl -a /dev/sdx
gebruiken, waarbij 'x' de betreffende schijf is, om de gebruiksduurgegevens te verifiëren. Onder 'power on hours' zouden de gegevens te zien moeten zijn, mits er een compatibele Seagate-hdd gebruikt is. Op het Tweakers-forum worden ook andere manieren besproken om de gegevens uit te lezen.
Het medium spreekt van fraude met verschillende schijven van Seagate, allemaal met een relatief grote opslagcapaciteit. Het zou gaan om varianten met de modelnummers ST16000NM000J en ST16000NM001G van 16TB, de versies ST12000NM0127 en ST12000NM0558 met 12TB opslagruimte, incidenten met de 14TB-ST14000NM001G en 'incidentele berichten' over schijven van 4, 10 en 18TB. Er worden voornamelijk hdd's uit de Exos-productlijn genoemd. De schijven zouden bij uiteenlopende webshops gekocht zijn, waaronder bij Alternate, Böttcher, Büroshop 24, Galaxus, Jacob, Kosatec, Maingau en Proshop.
Uit de rapporten van Tweakers-lezers blijkt dat er ook in Nederland Seagate-hdd's in omloop zijn die onlangs als nieuw verkocht werden, maar eigenlijk al tienduizenden uren gebruikt zijn. Gebruiker furian88 meldt dat een onlangs aangeschafte Seagate Exos X18 van 16TB volgens de Smart-data 22 uur had gedraaid, maar op basis van FARM maar liefst 25.000 uur gebruikt bleek te zijn. Finwe meldde een vergelijkbaar fenomeen: 1411 uur volgens Smart en bijna 24.000 uur volgens FARM. Ook ScuzzNL schrijft in het topic dat Smart enkele honderden uren registreerde, maar dat de schijf volgens FARM bijna 25.000 uur gebruikt was. Uit een rondvraag onder enkele getroffenen blijkt dat deze schijven gekocht zijn bij Megekko dan wel My Media Center.
Op basis van deze twee gegevens, de Smart-status en de FARM-data, lijkt het erop dat er gedeeltelijk gesjoemeld wordt met de gegevens over deze langdurig gebruikte schijven. De gebruiksduur geregistreerd door Smart lijkt te zijn gereset, terwijl de FARM-gegevens de daadwerkelijke gebruiksduur tonen. Dat wijst erop dat een partij fraudeert met de schijven, maar wie? Dat is vooralsnog niet duidelijk, maar de bekende partijen die betrokken zijn, lijken in ieder geval niet achter de fraude te zitten.
Reacties Seagate en webshops
Tweakers heeft een reactie gevraagd aan de betrokken partijen. Seagate verwijst in een algemeen statement naar de webshops die de malafide hdd's verkochten: "Seagate heeft deze frauduleuze drives niet verkocht aan of gedistribueerd naar verkopers. We raden verkopers aan om drives alleen te kopen bij door Seagate gecertificeerde distributiepartners om er zeker van te zijn dat ze alleen nieuwe of 'factory recertified' Seagate-drives kopen en verkopen." Seagate verwijst getroffenen naar de Ethics Helpline om vermoede fraude-incidenten bij het bedrijf te melden.
Megekko-ceo Adri Broos erkent dat de webshop enkele meldingen van klanten heeft gekregen over dergelijke schijven. Het gaat volgens Broos om 'verschillende types afkomstig van verschillende distributeurs'. "Ik kan nog geen uitsluitsel geven over welke distributeurs betrokken zijn; vooralsnog zijn hier geen Nederlandse gecertificeerde partners bij betrokken. Harde schijven worden vaak tussen distributeurs en subdistributeurs onderling verhandeld. Het is zodoende lastig om vast te stellen wie deze schijven in omloop heeft gebracht. Het is inmiddels wel duidelijk dat hier opzet in het spel is; gebruikte schijven zijn bewust als nieuwe schijven aangeboden."'Iemand zit de boel bewust op te lichten.'
Ook Freek van de Looveren, eigenaar van My Media Center, erkent dat er enkele meldingen van langdurig gebruikte hdd's zijn gedaan. "Wij zijn enorm verbaasd over de gemelde incidenten. Iemand zit bewust de boel op te lichten", aldus Van de Looveren. Volgens hem hebben de meldingen van de getroffen klanten enkele dingen gemeen. Zo zijn de disks volgens de fysieke labels in de zomer van 2021 geproduceerd. "Dat is al opvallend, want normaal is een product een paar maanden, misschien maximaal een jaar oud als het verkocht wordt." Daarnaast komen de schijven van dezelfde leverancier. Van de Looveren heeft contact opgenomen met deze leverancier, die in Duitsland gevestigd is, maar heeft vooralsnog geen antwoord van het bedrijf gekregen.
Beide webshops zeggen tegen Tweakers dat er nog onderzoeken lopen naar wat er precies gebeurd is. De bedrijven willen, zolang er geen duidelijkheid is, niet bekendmaken wie de distributeurs zijn. Daarnaast benadrukken de webshops dat de betreffende harde schijven gewoon onder de garantievoorwaarden vallen en dat getroffen klanten zonder extra kosten vervanging kunnen krijgen. Megekko benadrukt dat de webshop ook borg staat voor de refurbished schijven van Seagate.
Refurbished en herverkocht?
:strip_exif()/i/2007229228.webp?f=imagemedium)
sticker met een groene rand. Bron: Seagate
Zowel Megekko als Seagate noemen nadrukkelijk factoryrecertified exemplaren van de harde schijven en dat heeft een duidelijke reden. Seagate verkoopt namelijk ook via gecertificeerde leveranciers refurbished schijven. Die worden voorzien van een aparte sticker met een groene rand en uiteraard nadrukkelijk als refurbished verkocht. Seagate laat aan Tweakers weten dat het bedrijf de gebruiksduur van deze hdd's tijdens het hercertificeringsproces reset: zowel de Smart- als de FARM-data.
Als alle gegevens inderdaad gereset worden, gaat het bij de incidenten dus niet om officiële refurbished schijven. De schijven zijn ook niet nieuw, want dan zouden beide waarden nul moeten zijn. Dit wijst er daarom op dat de schijven ooit nieuw door Seagate verkocht zijn, eventueel door hetzelfde bedrijf refurbished zijn, geleverd zijn aan een onbekende partij die de schijven langdurig heeft gebruikt en specifiek de Smart-gegevens heeft gereset, en vervolgens als nieuw zijn verkocht via een keten van distributeurs aan consumenten.
Het is niet duidelijk welke partij fraude pleegt en hoe de schijven vervolgens weer in de legitieme verkoopketen terecht zijn gekomen. Heise speculeert dat de schijven ooit in China gebruikt werden voor het minen van cryptovaluta. Geen van de bronnen van Tweakers heeft dat vooralsnog kunnen bevestigen. Het medium claimt dat het tevens meldingen over malafide hdd's uit Zwitserland, de VS en Japan ontving; het zou dus om een wereldwijd fenomeen kunnen gaan. Het is op dit moment alleen zeker dat de schijven binnen Europa werden verhandeld door verschillende leveranciers. Waar de leveranciers de hdd's vandaan hebben, is tot dusver niet bekend.
Update, woensdagochtend: Er is een extra linkje naar het forum toegevoegd voor meer informatie over het uitlezen van de FARM-gegevens.
Update, woensdagmiddag: Seagate laat weten dat de Smart- en FARM-gegevens bij het refurbishproces standaard gereset worden. Dit is in het artikel verwerkt.