Gratis refurbished laptops van overheid: stichting over initiatief en werkwijze

Stichting Allemaal Digitaal

Sinds kort kunnen mensen in Nederland die het financieel niet zo breed hebben gratis een voormalige overheidslaptop in handen krijgen. Dat gebeurt dankzij een samenwerking tussen de overheid en een stichting die zo'n proces al veel langer faciliteert: Allemaal Digitaal. Tweakers sprak met de directeur van de stichting, Merit van Breukelen, over de hardware-eisen van een refurbished laptop, de keuze voor Windows 11 en de weg die een overheidslaptop aflegt, voordat hij een tweede leven krijgt. Daarbij blijkt onder meer een NAVO-standaard voor data wipen te komen kijken.

Allereerst, wat is de gedachte achter het proces om afgeschreven laptops aan mensen te geven?

"Het idee is tijdens de coronatijd begonnen. Kinderen moesten massaal thuis onderwijs volgen, maar veel van hen konden dat niet, omdat ze geen toegang hadden tot een degelijk apparaat. De pandemie heeft geopenbaard hoe groot de urgentie van het digitaal meedoen is. Daarom zijn we een project begonnen om afgeschreven laptops op te knappen en aan mensen te geven die er een nodig hebben, maar hem niet kunnen betalen.

Waarom particulieren niet kunnen doneren

Allemaal Digitaal neemt alleen laptops aan uit het bedrijfsleven en nu dus de overheid. Dat was in de begindagen anders, toen ook particulieren konden doneren. Volgens de stichting zijn laptops van particulieren echter vaak niet geschikt, omdat ze vaker te oud zijn, meer tijd vereisen om te refurbishen en omdat het refurbishproces is ingericht op het grootschalig opknappen van veel dezelfde laptops. De stichting verwijst particulieren door naar Laptop Opvang en Cyberbank.

Sindsdien is het project omgezet tot een zelfstandige stichting. Bedrijven kunnen hun afgeschreven apparaten aan ons doneren. Na een refurbishproces leveren we de laptops, smartphones en andere tech aan mensen die het financieel minder breed hebben. Dat gebeurt altijd via stichtingen en hulporganisaties."

Nu gaat de overheid dus specifiek laptops aan jullie doneren. Hoe werkt dat proces, gekeken naar de gevoelige data die waarschijnlijk op die laptops staat?

"We hadden simpelweg meer laptops nodig, dus zijn we in gesprek gegaan met de Rijksoverheid. Ook de dienstverlening van de overheid digitaliseert en om mensen toegang te geven tot deze dienstverlening wil het Ministerie van Binnenlandse Zaken daaraan bijdragen door hun laptops ter beschikking te stellen.

De interactie die een burger met de overheid heeft, gebeurt daarnaast ook steeds vaker digitaal. Het is dus belangrijk dat inwoners daarvan gebruik kunnen maken. De Rijksoverheid zocht hiervoor een organisatie die het hele proces van donatie tot herinzet van de laptops kon begeleiden en zo is ze bij ons uitgekomen. Om dat te realiseren heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken ons via een beschikking de opdracht gegeven om dit te verwezenlijken. De Rijksoverheid geeft ons tot en met 2030 afgeschreven laptops. De kosten van refurbishen worden gedekt door de overheid.

Bron: Allemaal Digitaal

De doelgroep van het project bestaat uit burgers van achttien jaar en ouder. Dat komt doordat juist die mensen interactie hebben met de overheid. Daarbij hebben gemeenten vaak lokale projecten voor jongeren, dus richten we ons op de groep die minder toegang heeft tot de benodigde technologie.

Het is daarbij inderdaad essentieel dat alle data van een systeem goed gewipet wordt. Normaal doen wij dat, maar de overheid wil dat om overduidelijke redenen zelf doen. Dat gebeurt met de wipesoftware Blancco. Wij hebben maar één eis voor de wipe en dat is dat deze voldoet aan de Niapc-standaard, oftewel de NATO Information Assurance Product Catalogue. Dit is een database met producten die aan bepaalde veiligheidseisen voldoen en gecertificeerd zijn daarvoor. In dit geval gaat het om de categorie Disk Erasure, waarin onder meer de gebruikte software als betrouwbaar wordt gezien."

Wat zijn verdere hardware-eisen? Een laptop zal enigszins geavanceerd moeten zijn om na afschrijving nog nuttig voor iemand te zijn?

"In principe krijgen we van de overheid laptops die drie tot vijf jaar oud zijn. De hardware-eisen komen erop neer dat een pc Windows 11 moet kunnen draaien. We bieden standaard twee jaar garantie en werken samen met refurbishbedrijven om dat te waarborgen.

Het zou kunnen dat het niet mogelijk blijkt om een specifieke harde schijf of ssd te wipen. Dan wordt het opslagmedium vernietigd en krijgen we een laptop zonder opslag. Wij moeten dan opslag aan een laptop toevoegen. Dat hebben we natuurlijk liever niet, want dan komen er extra kosten bij kijken."

Veel tweakers reageerden kritisch op de aankondiging van het project: niet omdat ze tegen het refurbishen van laptops zijn, maar omdat er Windows 11 wordt meegeleverd. Wat is jullie gedachte achter deze keuze? Zou Linux geen goedkopere optie zijn?

"Linux is een mooi besturingssysteem, maar we weten nooit precies wie de ontvanger van een laptop is en wat diens digitale vaardigheden zijn. Juist de doelgroep van dit project heeft waarschijnlijk niet de ervaring om direct met Linux te beginnen. Windows is daarom een logischere keuze; het is makkelijker te leren en verreweg de meeste cursussen, boeken en uitlegfilmpjes behandelen dat populaire besturingssysteem."

Een van de voordelen van Linux is dat het opensource en gratis is. Hoe zit dat eigenlijk met licenties voor Windows 11?

"De laptops die binnenkomen hebben in principe een oem-licentie, maar we kunnen in samenwerking met de refurbishers en hulpprojecten ook kijken of er andere manieren zijn; er is geen standaardbehoefte. Vaak kunnen jongeren bijvoorbeeld via hun school of opleiding een licentie krijgen; daarmee zou de stichting die de laptops daadwerkelijk levert aan de mensen kunnen helpen. Ook zijn er fondsen voor licenties voor software die specifiek bedoeld is voor een bepaalde doelgroep.

Verder raden we graag gratis opensourcesoftware aan. Windows 11 geeft immers niet standaard toegang tot een tekstverwerker, maar gebruikers kunnen bijvoorbeeld LibreOffice gebruiken. We raden ook weleens Google Docs aan, bijvoorbeeld als mensen al het Google-ecosysteem met Gmail gebruiken. Wel zijn we terughoudend met het aanraden van het gebruik van software van commerciële partijen als Google.

In het geval van Windows kun je daar niet omheen. Als het een beetje kan, raden we echter voor alle andere software een gratis alternatief aan, ook gekeken naar de doelgroep, die het per definitie niet zo breed heeft. Op deze manier willen we zoveel mogelijk mensen helpen om aan de vereiste hardware te komen. De samenwerking met de overheid is een enorme stap voor dit initiatief. Tegelijkertijd kunnen we nog steeds niet iedereen helpen met deze samenwerking, dus we zijn altijd op zoek naar nieuwe donaties."

_{Redactie: Yannick Spinner • Eindredactie: Marger Verschuur}

Reacties (216)

[ramadanhasani]

Wat me opvalt bij dit soort discussies — en zeker hier op Tweakers — is hoe snel het gesprek afglijdt van het doel van het project naar een soort OS-religie. Alsof de keuze tussen Linux of Windows belangrijker is dan het feit dat mensen zonder laptop eindelijk een apparaat krijgen waarmee ze kunnen leren, solliciteren of gewoon meedoen in de digitale wereld.


De doelgroep van dit initiatief zijn geen systeembeheerders of hobbyisten die graag hun kernel tweaken. Het gaat om mensen voor wie een laptop niet vanzelfsprekend is, die vaak al moeite hebben met basiszaken als e-mail, DigiD of online formulieren. Voor die groep telt maar één ding: dat het ding aangaat, verbinding maakt met internet, en dat ze er mee kunnen doen wat ze moeten doen.


Windows is dan simpelweg de laagste drempel. Niet omdat het “beter” is, maar omdat het de standaard is waar bijna iedereen mee opgroeit. Als er iets misgaat, is er altijd wel iemand in de omgeving die kan helpen, of een YouTube-filmpje dat het uitlegt. Dat is praktische toegankelijkheid — niet technologische superioriteit.


Voor mensen met beperkte digitale vaardigheden maakt het echt uit of ze werken in een omgeving die ze herkennen, of ineens moeten omgaan met een compleet andere interface, andere terminologie en instellingen die anders werken dan ze gewend zijn. “Even wennen” is voor iemand met weinig computerervaring niet even, maar een forse drempel.


Daarnaast is hardwarecompatibiliteit geen detail. Als je duizenden verschillende laptops opnieuw uitdeelt, kun je niet bij elk exemplaar gaan uitzoeken of het touchpad, de Wi-Fi of de batterij-indicatie goed werkt onder Linux. Met Windows werkt het gewoon, en als er iets stuk is, is het meestal eenvoudig te reproduceren of op te lossen.


Dit project draait om digitale toegankelijkheid, niet om technische elegantie. De discussie over welk besturingssysteem “zuiverder”, “vrijer” of “beter” is, hoort hier eigenlijk niet thuis. Wat hier telt, is dat mensen die buiten de boot vallen eindelijk kunnen meedoen.


Je kunt principieel zijn of praktisch — maar niet allebei tegelijk. En als je echt wilt dat meer mensen digitaal vaardig worden, help ze dan stap voor stap vooruit, in plaats van ze te veroordelen omdat ze niet direct jouw voorkeur delen.


Technologie is pas waardevol als het aansluit bij de gebruiker — niet bij het ego van de techneut.


Maar goed… sommige mensen helpen liever hun besturingssysteem dan hun medemens.

[CyberFly]

Als je zo veel mogelijk mensen een laptop wil geven is Windows 11 geen logische keuze. Zoals in het artikel staat kunnen alleen relatief nieuwe laptops worden gebruikt omdat Windows 11. De keuze voor Windows staat haaks op de doelstelling.


Over welke verschillen heb je het?

De browser start je op dezelfde manier in ieder OS, op het icoontje klikken. Zodra je in de browser zit kan je mailen, solliciteren, bankieren, etc.. Software installeren gaat in Linux en Windows via een app store. Daar zit ook geen verschil in.
Wat moet je als doorsnee gebruiker nog meer kunnen doen naast browsen en software installeren?

[Blokker_1999]

Het is niet dat men relatief nieuwe laptops wenst vanwege het OS, men wenst net relatief jonge laptops omdat die nog een stuk betrouwbaarder zijn. Grote OEMs maken laptops om ongeveer 5 jaar mee te gaan. Dat is ook hoe lang zij onderdelen aanbieden, hoe lang zij ondersteuning aanbieden op die apparaten. Dat is ook de reden waarom vele bedrijven elke 5 jaar hun werknemers nieuwe laptops geven ondanks dat de oude nog werken. Ze willen die ondersteuning van herstelling de volgende werkdag.

Bijkomend, als je in een grotere organisatie meedraait en ziet hoe dat sommige laptops er na enkele jaren uitzien, dan weet ik met zekerheid dat als je mensen daar 10 jaar mee laat doen, dat je die echt niet eens meer wenst weg te geven van hoe slecht de meeste er gaan uitzien.

Je wil aan niemand iets geven waarvan je niet weet of deze over 3 maanden nog wel goed zal werken, waarvan je moet toegeven dat de batterij nu al slecht is, waarvan enkele letters op het toetsenbord niet meer leesbaar zijn, ... .

En zoals aangehaald. Bedrijven en overheden schrijven laptops over het algemeen over 3 tot 5 jaar af. Dat is dus waarom zij laptops krijgen die die leeftijd hebben. Niet omdat ze er Windows 11 op willen zetten.

[rjmno1]

refurbisch laptops zou een goed antwoord kunnen zijn voor een beginnent internetter.

Of althans het zou een goed initiatief zijn.

[Biggg]

Ik snap je reactie, ik ben het op punten ook nog wel met je eens.

Maar je begint over OS-religie en dan zet je zelf linux weg als iets voor "systeembeheerders of hobbyisten die graag hun kernel tweaken."

Moeten wij jou nou serieus nemen? Ik snap werkelijk niet dat zoiets met +3 beloond wordt hier op tweakers..

[conhen]

Ik snap dat wèl. Linux is nog steeds (helaas) wel een ding voor tweakers. Als mensen de icoontjes niet herkennen gaat het al mis. En als je dan afhankelijk moet zijn van een Linux Tweaker als buurman, dan krijgen Linux Tweakers het erg druk denk ik. En geloof me, ik zou echt graag Microsoft vrij systeemneheer doen...

[GenomDalar1983]

En toch....icoontjes zijn ook behoorlijk veranderd tussen windows 3.11 - Windows XP - Windows 7 - Tot aan nu WIndows 11. Zelfs het in het midden gecentreerde startmenu wordt door velen gewoon geaccepteerd (ik zet hem altijd nog naar links).

[conhen]

Precies dat laatste stukje tussen haakjes bevestigd mijn stelling. Als jij als Tweaker dat al doet...
Iedereen accepteert veranderingen aan Windows, maar bijna niemand kan die waarderen.
Goed voorbeeld is de ellendige Outlook New, die geen mail accounts op basis van rechten meer accepteert. Bedrijven willen het daarom gewoon niet. Maar goed, het gaat hier om particulieren.

[Hoboist]

Je zegt zelf inderdaad al dat het al mis gaat als ze de icoontjes niet herkennen. Daarom is weer een vernieuwd gecentreerd start menu in windows 11 ook een probleem voor leken als ze windows 10 gewend zijn. En daarom is de overstap naar Windows 11 of een overstap naar een windows-achtige Linux allebei groot. Voor mijn familie zorg ik dat ze nog zo lang mogelijk op Windows 10 kunnen blijven.

[Rickardur]

Ik heb laatst Windows vervangen door zorin bij mijn ouders, ze hebben, naast dat wifi nu iets anders is om aan te koppelen, nog niks door.

[nullbyte]

"systeembeheerders of hobbyisten die graag hun kernel tweaken."

Ja, dat zijn wel de luitjes die meestal Linux gebruiken, en als dat anders is dan is dat omdat zoonlief systeembeheerder is of hobbyist die dat voor hen geregeld heeft.

Een huisvrouw, postbode, bouwvakker of kok die Linux op een gekochte laptop zet na Windows dat er al op stond er af gehaald te hebben?

LOL nee. Men gebruikt het OS dat op de computer meekomt, Windows of MacOS

[Reactie gewijzigd door nullbyte op 15 oktober 2025 14:15]

[GenomDalar1983]

...of ChromeOS dat steeds meer opkomt in het onderwijs. Mijn twee oudste zoons krijgen die vanuit school en met de paplepel dat besturingssysteem naar binnen gegoten, slimme zet van Google die in de toekomst om die reden mogelijk groot gaat worden als het gaat om eenvoudige laptops.

[PanzerschrekNL]

Ik ken niemand, maar dan ook niemand die Linux gebruikt, ikzelf lees er alleen over hier op het Tweakers forum. Je kan lullen tot je een ons weegt, maar Linux is niet echt mainstream en is - sorry - een beetje voor nerds die er echt in geïnteresseerd zijn.

[Biggg]

Niemand zegt dat Linux mainstream is. Wel dat Linux (oa Mint) wel degelijk geschikt is voor heel erg veel potentiele gebruikers die alleen maar browsen en wat standaard administratieve activiteiten op hun prive computer doen. En zelfs beter voor hun is dan op de MS reclamezuil te blijven hangen.

Maar jouw logica is: IK ken niemand die Linux gebruikt. IK lees alleen maar op het tweakers forum dat "nerds" het gebruiken. DUS Linux is ALLEEN geschikt voor nerds.

Maar alle technologie begint bij acceptatie door nerds. Ooit was het internet ook alleen voor nerds, en mobiele telefoons ook. Dat heeft geen implicatie tot de geschiktheid hiervan voor het brede publiek. Jouw logica klopt daarom ook niet. Het is te kortzichtig vanuit je eigen bubbel geredeneerd.

Mijn gepensioeneerde schoonvader had ergens iets over linux mint gelezen en heeft het op eigen initiatief geprobeerd en is overstapt. Hij is een beetje een zuinigerd, en deed de moeite vanuit dat perspectief, maar verreweg van een IT-nerd iig. De voorbeelden zijn er echt genoeg, hetzij individuen zoals mijn schoonvader, hetzij tech-digibeten die wat hulp hebben gehad door een bekende maar daarna prima met Linux kunnen werken. De bottemline is: voor heel veel gebruikers is het wel degelijk geschikt.

Echter is dit gewoon nog heel erg onbekend bij het grote publiek. En er leven veel ongefundeerde of gedateerde onderbuikgevoelens dat het zo complex en ingewikkeld zou zijn. En dat is juist zo zonde, zeker nu we voor een berg potentiele w10 ewaste staan en w11 steeds meer afglijdt naar een spyware reclamezuil waar het gebruikersbelang al lang niet meer centraal staat.

[Mathijs Kok]

En zelfs beter voor hun is dan op de MS reclamezuil te blijven hangen.

Goede post, jammer van het soort opmerkingen over MS reclamezuil. Ik heb een totaal standaard Windows 11 en zie eenvoudig nooit reclame van het OS. Niets. Met twee klikken zet alles wat 'mogelijk' een probleem is uit als je dat nodig vind.

[Biggg]

Het gaat niet om reclames van wasmiddelen, maar dark patterns die je naar gebruik van meer MS producten en diensten pushen.

Ik heb het dan over Bing, Edge, Onedrive + Office365, Copilot en Apps in je startmenu van Xbox, Disney+, Instagram, Facebook.

Start menu bloatware

Kijk bijvoorbeeld eens naar dit pagina grote scherm dat gebruikers kregen. Gebruikers "moesten" klikken op "use Microsoft recommended browsers". Met een grote "Apply Settings" knop en een "skip for now" optie wat niet eens een knop was. En hup, ineens is Edge de default browser.

Edge reclame in Windows

Office 365 reclame

Taskbar search met Bing, terwijl niet de default search engine

[Reactie gewijzigd door Biggg op 15 oktober 2025 20:17]

[PanzerschrekNL]

Goed verhaal. Succes met Linux!

[GenomDalar1983]

Ik ken werkelijk alleen maar ontwikkelaars die Linux gebruiken (tenzij je ChromeOS meerekent). Ik heb tijd lang Linux dualboot gedraaid, maar zit uiteindelijk toch gewoon op Windows te ontwikkelen (mede omdat de IDE die ik gebruik alleen maar Windows/MacOS ondersteund).

[PanzerschrekNL]

Ja, inderdaad, ontwikkelaars. We hebben hier over laptops die uitgeleverd worden aan de minder bedeelden ;)

[Argantonis]

Dat is ook hun punt.

[Hoboist]

Je kan lullen tot je een ons weegt, maar Linux is niet echt mainstream en is - sorry - een beetje voor nerds die er echt in geïnteresseerd zijn.

Ik ken ook niemand die seniorentelefoons gebruikt met grote toetsen en dus zal het wel alleen voor nerds zijn die er echt in geïnteresseerd zijn.

Dus nee, als iets niet mainstream is betekent het niet gelijk dat alleen nerds het gebruiken.

[Obfzk8R]

Jij snapt niet dat er klaarblijkelijk genoeg mensen zijn die het verhaal van @ramadanhasani spot-on vinden? En dus ook serieus nemen? Je ziet het voor je ogen gebeuren en praat dan over "wij jou serieus nemen"? Zeg dan gewoon dat jij hem niet serieus neemt, want een +3 krijg je niet zomaar.

[duizel]

Sommige mensen wat er in die doelgroep wat meer zullen zijn kan je beter geen computer geven. Die kunnen het gewoon niet , het interesseert ze niet en vaak willen ze dat ook niet.

Doet me aan iets grappigs denken, had een keer voor een kennis de pc hersteld.
Komt hij later bij me dat ik hem een andere pc heb gegeven dat was niet zijn pc.

Ik had enkel het bureaublad achtergrond veranderd en hij was helemaal van slag haha.

[Pyronick]

Ik begrijp de pragmatische noodzaak van de lage drempel die Windows biedt voor de doelgroep. Echter, de discussie kan niet losgezien worden van de bredere context.

Dit gaat niet over 'OS-religie', maar over de ethiek en transparantie van de overheid. Juist omdat dit initiatief samenvalt met de aanhoudende controverses rond de Rijksoverheid en de voorkeursbehandeling van Microsoft, rijst het terechte vermoeden dat 'digitale inclusie' hier fungeert als witwascampagne voor politiek-commerciële belangen.

Het is praktisch om kwetsbare mensen direct in een propriëtair ecosysteem te duwen, maar het is onethisch omdat het hen op de lange termijn afhankelijk maakt. We moeten kiezen voor een duurzame oplossing die leidt tot digitale onafhankelijkheid, in plaats van ongewild de leveranciersafhankelijkheid te institutionaliseren.

[webster]

Leuk allemaal, maar richt je op de massa, en niet op die paar mensen die afhankelijk zijn van dit soort initatieven. Zou je als drenkeling een reddingsboei weigeren als die van het verkeerde merk is?

[Obfzk8R]

Die mensen leven nú, hebben vaak nú schoolgaande kinderen die nú moeten meedraaien met hun laptop. Duurzame oplossingen zijn leuk, maar nog steeds slechts besteed aan een klein welgestelde deel van de samenleving die vaak ook nog gemakkelijk kan terugvallen als de duurzame oplossing hun niet bevalt. Of het nou een auto is, telefoon of een computer.

[jhhest]

De meeste mensen zullen ook eerst met windows laptop beginnnen, voordat ze zich aan linux begeven.

[Tieke]

Voor wat het waard is. Ik ben Diensthoofd ICT in een Belgische stad. 2 jaar geleden heb ik een soortgelijk initiatief opgezet, onze afgeschreven laptops worden gewiped, voorzien van W11 en open source software. Via ons OCMW krijgen inwoners die voldoen aan bepaalde criteria een van deze laptops. Ik ben normaal een lurker maar een aantal van de comments vond ik zo kortzichtig dat ik toch ben begonnen te typen.

Kleine kanttekening, een Belgische stad/gemeente mag niks zomaar weggeven, tenzij je gebruikt maakt van wiggleroom en je gemeenteraad laat beslissen dat je mag schenken aan "organisaties met een maatschappelijk en ecologisch verantwoord doel". Wij schenken dus aan een VZW en de VZW schenkt aan de burger. Maar omdat de VZW geen idee heeft van computers, verzorgen wij de afgifte van de laptops. Dat doet ofwel iemand van mijn team, ofwel een vrijwillige digihelper.

De criteria waarlangs onze maatschappelijk werksters de ontvangers selecteren:

• Inkomstenvoorwaarden (maandelijkse inkomsten en spaarreserve)
• noodzaak laptop (bv. opleiding, sociaal isolement, zoeken naar tewerkstelling…..)
• volgen van een cursus waarbij de nadruk ligt op de gevaren van het gebruik van een computer (phishing, malware...)

Per ontvanger wordt gekeken naar wat deze persoon nodig heeft om zijn laptop daadwerkelijk te gebruiken en wat blijkt, dit is een heel leuk idee en in de praktijk totaal onhaalbaar. Heel veel van de ontvangers zijn laaggeschoolden, ouderen, de taal niet machtig, of jongeren (vaak een combinatie van natuurlijk). En waar je dan tegenaan loopt zijn allen redenen die W11 een heel verstandige keuze maken.

• Laaggeschoold: zij zijn volledig afhankelijk van hulp in hun familie- en vriendenkring voor simpele handelingen. Die kennen één ding: Windows. Als zij geen netwerk hebben om op terug te vallen komen ze bij gemeentelijke diensten en vrijwilligersinitiatieven terecht (zoals onze digipunten). Daar zitten vrijwilligers en die kennen ook één ding: Windows. Uitleg verloopt moeizaam, begrip en kennis zijn geen haalbare doelen. Het is een "klik hier en dan hier en nooit hier".
• Ouderen: Zelfde als hierboven. Maar dan doe je de uitleg vaak op dubbel volume ;)
• Jongeren: Al eens iets proberen uit te leggen aan een puber die zich ook nog eens schaamt om daar te zijn? En ik kan je vertellen, het zijn geen nerds die computers leuk speelgoed vinden, want die hadden zelf wel iets gesjeft voor een paar tientjes.
• Anderstalig: héél moeilijk om hen zaken uit te leggen, en ook zij hebben voor veel zaken een sociaal netwerk nodig, zie hiervoor punt 1.

Ik kan natuurlijk wel even door blijven gaan maar dat lijkt me niet nodig. Wat we wél doen, is met de persoon kijken wat ze nodig hebben. Ben je eenzaam en wil je kunnen videobellen met je dochter die ergens ver weg woont, dan zorgen we daar specifiek voor. Wil je solliciteren, dan maken we meestal samen een office account en leggen we uit hoe de online apps werken. Of LibreOffice, wat je wil. En we proberen waar nodig ook te benadrukken wat ze zeker niet moeten doen, want ons cliënteel is wat dat betreft zeer gevoelig voor scams en als ik ze een laptop geef en ze zijn 2 weken later hun beetje spaargeld kwijt dan heb ik ze geen cadeau gegeven.

Maar dat laatste, dat is ongelofelijke luxe. Helemaal niet realiseerbaar voor echt grote initiatieven. En het mislukt de helft van de tijd door moeizame uitleg, recalcitrante tieners of ongelofelijke doofheid. Moet je daarom mensen niet helpen, ik denk zeker van niet.

En wordt er geprofiteerd? En of! Mensen leven in hun eigen egoïstische bubbel en ik heb al kinderen terug langs gehad die zeiden: doe mij eens een nieuwe want deze is stuk. En dan hing dat ding met plakband aan elkaar en was het scherm volledig afgebroken. Ook dat risico is voor mij geen reden om niet te helpen (maar die mensen krijgen natuurlijk niks meer).

Als iemand Linux wil dan mogen ze dat, maar in de 2 jaar dat we dit doen heeft nog nooit iemand die wens gehad ¯\_(ツ)_/¯

Ik word kei blij van dit soort initiatieven.

edit:
even die dikke DT-fout weghalen, oeps

[Reactie gewijzigd door Tieke op 15 oktober 2025 12:37]

[HijDieAllesWeet]

De criteria waarlangs onze maatschappelijk werksters de ontvangers selecteren:

• Inkomstenvoorwaarden (maandelijkse inkomsten en spaarreserve)
• noodzaak laptop (bv. opleiding, sociaal isolement, zoeken naar tewerkstelling…..)
• volgen van een cursus waarbij de nadruk ligt op de gevaren van het gebruik van een computer (phishing, malware...)

Het eerste criteria begrijp ik wel. Maar de noodzaak laptop? Is een laptop tegenwoordig niet een basis behoefte?

Ik kan natuurlijk wel even door blijven gaan maar dat lijkt me niet nodig. Wat we wél doen, is met de persoon kijken wat ze nodig hebben. Ben je eenzaam en wil je kunnen videobellen met je dochter die ergens ver weg woont, dan zorgen we daar specifiek voor. Wil je solliciteren, dan maken we meestal samen een office account en leggen we uit hoe de online apps werken. Of LibreOffice, wat je wil. En we proberen waar nodig ook te benadrukken wat ze zeker niet moeten doen, want ons cliënteel is wat dat betreft zeer gevoelig voor scams en als ik ze een laptop geef en ze zijn 2 weken later hun beetje spaargeld kwijt dan heb ik ze geen cadeau gegeven.

Voor zeg maar de groep die echt niet goed kan of wil computeren maar wel wil video bellen met de dochter die ver weg woont. Maar dan wel heel makkelijk voor een scam zou kunnen vallen. Zou jij wat zien in een aangepast OS waarmee je enkel een paar heel specifieke taken kan uitvoeren. Bijvoorbeeld dat je het enkel met een paar grote knoppen kan gebruiken om een paar mensen te video bellen. Maar verder niet het volledige internet kan benaderen? Heel erg dumbed down / fool proof zeg maar.

Erg goede en informatieve post trouwens! Hulde

[Blokker_1999]

Ik verwacht dat het tweede criteria primair bestaat om te voorkomen dat iedereen die voldoet aan criterium 1 er 1 gaat komen vragen. Daar zal ongetwijfeld niet voldoende voorraad voor zijn en moet men dus keuzes maken voor wanneer het wel en wanneer het niet kan.

[Tieke]

Dat is ook waar, alhoewel tot nu toe nog niemand mis hoefde te grijpen.

[Tieke]

Dank je wel Om je vragen te beantwoorden:

Het eerste criteria begrijp ik wel. Maar de noodzaak laptop? Is een laptop tegenwoordig niet een basis behoefte?

Dat is een goeie en ook iets wat wij ons afvroegen, maar wat die criteria betreft heb ik alleen een aanzet gegeven en het verder aan het diensthoofd van de sociale dienst gelaten want zij kennen hun cliënten (ik mag daar natuurlijk absoluut niks van weten). Voor mij was de insteek van dat punt dat ze de laptop kunnen gebruiken om hun leven een klein beetje te verbeteren.

Voor zeg maar de groep die echt niet goed kan of wil computeren maar wel wil video bellen met de dochter die ver weg woont. Maar dan wel heel makkelijk voor een scam zou kunnen vallen. Zou jij wat zien in een aangepast OS waarmee je enkel een paar heel specifieke taken kan uitvoeren. Bijvoorbeeld dat je het enkel met een paar grote knoppen kan gebruiken om een paar mensen te video bellen. Maar verder niet het volledige internet kan benaderen? Heel erg dumbed down / fool proof zeg maar.

Jazeker, dat zou heel interessant zijn! Ik moet er wel eerlijk bij zeggen, wij zijn maar een klein team en we hebben veel werk en weinig budget (wie niet) dus ik moet er altijd over waken dat de uren/kosten niet optellen want het is niet onze "core business" en het is heel makkelijk om hier teveel uren in te steken, zeker als je geen zin hebt in je openstaande helpdesk tickets Het is ook belangrijk dat dat lang goed blijft werken. Goeie suggesties zijn zeer welkom :) Ook een leuke om de stagiair eens over na te laten denken misschien.

[gekko90]

ooit eens hiervoor een pc ingericht met een kiosk mode. kon inderdaad een paar taken uitvoeren en de rest was allemaal dicht getimmerd verder was het ideale dat na een reboot de instellingen als het al gelukt was weer default stonden zoals af geconfigureerd

[Tieke]

Voor sommige toepassingen ideaal inderdaad. Misschien wel een idee voor de volgende iteratie van onze opzoekcomputers op de begraafplaatsen. Heb/had je er tussendoor nog ooit werk aan of blijft dat stabiel ongeacht updates etc?

Voor onze publieke PC's in de bibliotheken gebruiken we GPO's met roaming profiles. Werkt al jaren stabiel zonder dat we er werk aan hebben. Na 6 jaar bijna recht overgezet van W10 naar W11 en tot ieders verbazing werkt het nog steeds goed Ik krijg altijd het verwijt dat ICT een te grote en gefragmenteerde post is, maar dat we met dit soort zaken veel geld uitsparen, dat telt niet ;)

[Mathijs Kok]

Wat een mooie post. Hulde.

[Knallmeister]

een terechte +3 waardering erbij. Chapeau.

[ataristadept]

Dit! (en de eerste post die +3 en een hoop gedoe opleverde). Kijk naar de hulpvraag en ga die niet vanuit je (nerd)zelf invullen.

Zelf heb ik dit in ieniemienie vorm met behulp van mijn netwerk (mensen, niet computers ;-) tijdens corono als persoonlijk initiatief ook gedaan, voor kids zonder: een device. Toen in totaal zo'n 70 gerefurbished (soms met plakband ja) en aan ouders/kinderen/scholieren via hun school gegeven die niks hadden. Mijn enige vereiste toen was: kan het nog een half jaar (zaten in corono eh) mee / draait er iets behoorlijk op, heeft het een webcam en wat gebruikt de school voor de lessen (dus dan kon ik soms voor voorloper van de gratis Chrome OS (cloud-nogwat) kiezen omdat daar de specs nog wat minder waren dan voor wat ik standaard gebruikte: een werkende Windows 10 + libreoffice.

Wat ik maar wil zeggen: Ik ken alle besturingssystemen, vind Linux gaaf, maar er is geen hond die het zal gebruiken in deze doelgroep en je wil dat ze er gemak en gebruik van hebben, niet dat ze vanuit een moeilijk morele-besturingssysteem-keuzes-bubbel van de haves verplicht worden ook nog op Linux school te gaan of iets krijgen dat, wellicht met de beste bedoelingen, net even anders werkt dan huis tuin en keukens computers. Tijdens corona twitterde ik veel over mijn initiatief (zodat ik weer meer tweedehands laptops kreeg of bijdragen voor een vervangende harddisk, een bijdrage voor een geheugenreepje etc.) en dan kreeg ik ook van de soort reacties die je hier kreeg: "ja maar wat je biedt is rotzooi, "je moet geen ssd gebruiken" etc. etc. - daarbij totaal voorbijgaand aan de doelgroep die op dat moment met de rug tegen de muur stond: geen device betekende niet meedoen. Er waren kinderen die twee weken op de mobiel van pa af en toe een les hadden moeten volgen etc. En het gaat niet om van oh wat zielig maar wel van: 'dat kunnen we niet laten gebeuren, wat is een snelle oplossing'?

Het is dus super goed dat langs dezelfde lijnen dit soort initiatieven nu volwassen zijn geworden; en die in de sinds corona nog veel verder gedigitaliseerde wereld en ook de afhankelijkheid daarvoor van je eigen plek/handhaving in de maatschappij, zorgen voor een device voor wie het niet kan betalen. Ik zou dus zeggen: laat je lichte haat aan de wijze van bedrijfsvoering van de Googles en de Microsofts (heb ik ook) niet prevaleren boven het helpen van de doelgroep.

[Reactie gewijzigd door ataristadept op 18 oktober 2025 11:56]

[The Zep Man]

"Linux is een mooi besturingssysteem, maar we weten nooit precies wie de ontvanger van een laptop is en wat diens digitale vaardigheden zijn. Juist de doelgroep van dit project heeft waarschijnlijk niet de ervaring om direct met Linux te beginnen. Windows is daarom een logischere keuze; het is makkelijker te leren en verreweg de meeste cursussen, boeken en uitlegfilmpjes behandelen dat populaire besturingssysteem."

Snap ik als fan van Linux wel. Het doel is "help mensen die het financieel niet breed hebben aan een notebook", niet "maak FLOSS populairder". Er wordt rekening gehouden met dat de notebooks voor vele zaken gebruikt gaan worden. Als dat bijvoorbeeld is om een startkans te hebben op de arbeidsmarkt, dan is kennis en ervaring met Windows in de meeste situaties passender dan met iets anders.

Wat verder nog speelt is dat het om verschillende modellen notebooks gaat. Van Windows 11 kan men uitgaan dat alle gebruikte hardware wordt ondersteund omdat de notebooks met Windows 11 werden geleverd. Met (verschillende smaakjes) Linux desktopdistributies kan je hier niet altijd van uitgaan*. Natuurlijk is een gebruiker vrij om zelf Linux op de eigen notebook te zetten als die dat wilt,

De kosten zullen minimaal zijn. Zoals de tekst noemt is op praktisch alle zakelijke notebooks wel een Windows 11 OEM-licentie inbegrepen.

* Ik heb zelf recentelijk Nvidia Optimus werkend gekregen in Wayland (Plasma) op een zakelijke notebook van vijf jaar oud. Nergens op het internet is (nog) centraal het volledige verhaal geschreven om dit met goede power management mogelijk te maken. Zonder dit goed te configureren werken bijvoorbeeld de externe schermaansluitingen niet op deze notebook of is het energieverbruik hoog wanneer de GPU niet wordt gebruikt. Nog steeds is dit niet super stabiel qua externe monitoren als je niet rekening houdt met een aantal zaken. Een tweaker lukt dit. Een gewone gebruiker niet. Onder Windows? Het werkt "gewoon". Nu is Nvidia Optimus een voorbeeld en zal dat maar op weinig zakelijke notebooks bij de overheid zitten, maar er zijn zat andere voorbeelden van zaken waar moeite voor gedaan moet worden. Denk bijvoorbeeld aan inloggen met biometrie (vingerafdruk of gelaat op IR-camera). Het kan wel, maar kan gebaseerd op variaties in hard- en software niet zomaar voor gewone gebruikers in te stellen zijn.

Dit is geen steek naar Linux of de ontwikkelaars. Linux heeft vele andere voordelen, wat de reden is dat ik ervoor ga (en het stiekem wel leuk vind ). Ik snap echter wel dat gewone gebruikers hier totaal niet op zitten te wachten.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 oktober 2025 09:27]

[SillieWous]

Ik vind dit een heel matige redenering. Geef mensen gewoon de keuze en laat het ze gewoon eens uit proberen.

“Windows werkt” is ook geen argument. Ik erger me met regelmaat aan dat dingen niet normaal kunnen in Windows. En er zijn genoeg problemen waarbij je shit in het register moet kloppen.

Afhankelijk van de distributie (en hardware fabrikant) “werkt het gewoon” op Linux. Mijn Dell, Lenovo, Framework, werken allen zonder enige problemen out of the box. Op geen enkel moment hoef ik in principe de command line te openen.

[Malfoi]

“Windows werkt” is ook geen argument. Ik erger me met regelmaat aan dat dingen niet normaal kunnen in Windows. En er zijn genoeg problemen waarbij je shit in het register moet kloppen.

Kun je hiervan een voorbeeld geven? Ik vraag me echt af wat dan niet "normaal" kan in Windows en waardoor het met een registertweak wel werkt.

Ik ben zelf een redelijke poweruser en gebruik sind jaar en dag Windows op 3 verschillende computes (zelfbouw pc en twee laptops) en heb ik tig jaar misschien een handvol keren gehad dat ik iets handmatig in het register moest veranderen. En dat was waarschijnlijk iets voor niet-alledaags gebruik.

Zoals zo vaak hier op Tweakers vergeten de "echte" techneuten dat zij een niche zijn in relatie tot alle computergebruikers en dat, in dit voorbeeld, 90% van de gewone gebruikers (en waarschijnlijk 99,9% van de gebruikers die in aanmerking komt voor zo'n overheids-refurb) géén poweruser is en ook geen registertweaks nodig heeft.

[Reactie gewijzigd door Malfoi op 15 oktober 2025 13:21]

[Biggg]

Heel zelden. Ongeveer net zo zelden als dat je mainstream disto's als Linux Mint een terminal nodig hebt. Powerusers die hele specifieke dingen willen bereiken wat vaker natuurlijk, of de terminal gebruiken omdat ze dat prettiger vinden. Maar de 99%. Mijn vriendin heeft Linux Mint op haar laptop, ze weet niet eens wat een terminal / cli is. Mijn gepensioneerde schoonouders hebben het nota bene op eigen initiatief zelf geinstalleerd.

Toch blijven een aantal tweakers hier roeptoeteren dat Linux voor "systeembeheerders of hobbyisten die graag hun kernel tweaken" is. En dat het ongebruiksvriendelijk is voor een gemiddelde gebruiker, want die moet dan continu in de cli allerlei commando's invoeren.

Dat is grotendeels gewoon een onderbuikgevoel van mensen die maar zeer beperkt - of geen - ervaring hebben met recente versies van de mainstream distributies. Of die Linux werkend hebben proberen te krijgen op/met hardware/software waarvan de vendor niet mee doet in de ondersteuning.

Er zijn echt wel goede argumenten te noemen in de context van dit artikel waarom W11 misschien een betere keuze is dan e.g. Linux Mint (en vice versa trouwens ook). Maar superieure w11 gebruikersvriendelijkheid, Linux alleen geschikt voor systeem beheerders / kernel tweakers, cli afhankelijkheid etc, die horen gewoon echt niet in die lijst thuis.

Wat wel waar is: als je nieuwe hardware / software uitzoekt, dan zal je moeten onderzoeken of er ondersteuning voor Linux is. En als dat er niet is, ja, dan zal je door hoepels moeten springen om het toch werkend te krijgen, wat niet aan te raden is voor de gemiddelde gebruiker.

Voor 15% van Nederland die een Mac gebruikt is dat gesneden koek, ook voor je telefoon is dat de normaalste zaak van de wereld. Maar voor Linux op de PC zou dat ineens het einde van de wereld zijn. Tuurlijk is het nieuw voor ex-Windows gebruikers, maar ook echt wel overkomelijk.

[Mathijs Kok]

Toch blijven een aantal tweakers hier roeptoeteren dat Linux voor "systeembeheerders of hobbyisten die graag hun kernel tweaken" is. En dat het ongebruiksvriendelijk is voor een gemiddelde gebruiker, want die moet dan continu in de cli allerlei commando's invoeren.

Waarom maak je je zo druk over die paar Tweakers?

Linux is een prima alternatief maar de gedrevenheid waarin gebruikers zoals jij hun punt willen maken is vreemd. Je gaat Windows gebruikers er niet mee overtuigen. Linux zal in de nabije toekomst floreren zoals het nu al doet. Voor een klein groepje mensen. Niets mis mee.

[The Zep Man]

Ik vind dit een heel matige redenering. Geef mensen gewoon de keuze en laat het ze gewoon eens uit proberen.

Die hebben mensen. De notebooks zijn niet expliciet geconfigureerd om enkel Windows 11 te draaien. Ga je gang als je er iets anders op wilt draaien, van Linux tot TempleOS.

Een keuze geven in het bestelproces en wat van te voren geïnstalleerd wordt kost geld. Wie gaat dat betalen?

“Windows werkt” is ook geen argument. Ik erger me met regelmaat aan dat dingen niet normaal kunnen in Windows. En er zijn genoeg problemen waarbij je shit in het register moet kloppen.

Jij als tweaker ergert je aan de dingen die jij niet "normaal" vindt (ten opzichte van wat?). Een gewone gebruiker komt zelden die problemen tegen. Onder Linux wordt de gebruiker sneller verwezen naar de terminal als in Windows de gebruiker naar een (grafische!) registry editor wordt verwezen.

Afhankelijk van de distributie (en hardware fabrikant) “werkt het gewoon” op Linux. Mijn Dell, Lenovo, Framework, werken allen zonder enige problemen out of the box.

En hier zit het probleem. De stichting heeft geen invloed op de hardware die zij ontvangen. "Take it or leave it". Voor de missie is "take it" de logische keuze.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 oktober 2025 08:47]

[MornixRS]

Ik weet niet welke "Linux" jij bedoelt maar ik worden nooit naar de terminal verwezen. Natuurlijk er zijn Linuxgebruikers met een voorkeur voor de terminal en dat ook propageren maar voor standaard gebruik bij een vooraf geconfigureerde laptop is dat helemaal niet nodig.

[Blokker_1999]

Ik weet niet welke "Linux" jij bedoelt

En is dat al niet direct 1 van de problemen met Linux? Want "Linux" is geen OS, Je hebt een distributie nodig. En als men morgen toch zou beslissen om er Linux op te zetten gaan we hier in de comments nog altijd commentaar krijgen van "Waarom kiest men voor distributie X? Want distributie Y heeft deze waslijst van voordelen en is beter voor beginners vanwege deze waslijst andere lijst van dingen die anders zijn"

Het is een argument dat je nooit kunt winnen.

En voor de eindgebruikers, wat is het voordeel van er een Linux distributie op te zetten? Wat kunnen zij ineens wel doen dat ze anders niet zouden kunnen onder Windows?

[MornixRS]

Nee hoor is geen enkel probleem en ook best te snappen. Verder ga ik niet in op wat mensen hier als commentaar zouden kunnen geven. Daar gaat het namelijk niet om. Over de voordelen van Linux ga ik het ook niet hebben want ook die zijn al vaak genoeg genoemd. Waar het wel om gaat is of het problematisch was geweest als er wel voor een Linux distributie was gekozen. Ik geloof daar namelijk niks van. Zeker niet voor de gemiddelde gebruiker die niet meet doet dan e-mailen, internetten en soms een wat tekstverwerken.

[conhen]

De eerste vraag zal zijn "waar zit outlook?"...

[MornixRS]

Letterlijk iedereen die ik ken - zelfs mijn moeder van 79 - gebruikt thuis Thunderbird.
Bij de versies van Windows 11 die ik in het wild tegenkwam was Outlook/Office ook niet standaard geïnstalleerd.

[Frappuccino]

Dat geldt dan ook voor Windows waar je zogenaamd naar het regfster zou worden gedirigeerd.

[SillieWous]

Keuze bieden betekend dat je er niet vanuit moet gaan dat de gebruiker toch niet met Linux kan omgaan en dus er maar standaard Windows op gooien. Wil je dat wel, zoek je het zelf maar uit.

Er wordt hoogstwaarschijnlijk uit luiheid geen moeite gedaan om het een reële optie te maken. Zelfde geld voor dat sommige hardware niet goed werkt op Linux. Er wordt wel “moeite” gedaan om te zorgen dat alleen Windows 11 compatible hardware gebruikt wordt. Maar owee als je zou moeten kijken of iets met Linux werkt (wat waarschijnlijk veel simpelere eisen zijn).

Zoals met wel vaker komt het er op neer dat ze voor Windows kiezen omdat ze dat zelf kennen. Daarna de gebruiker de schuld geven dat ze dat “toch niet zullen begrijpen”.

[WillySis]

Windows is wel het OS dat 90% van de particulieren draait en als je bij problemen hulp vraagt, dan kom je hoogst waarschijnlijk terecht bij iemand die (een beetje) verstand van Windows heeft. Voor een doorsnee gebruiker zijn veranderingen in het register echt niet nodig. Ik ben een zwaardere gebruiker die zijn PC wel tweakt, maar veranderingen in het register heb ik echt al lang niet meer gedaan.

Om iemand te vinden die je bij Linux kan helpen wordt een stuk lastiger. Bovendien is er veel meer software voor Windows dan voor Linux. Een groot deel van de laptops zal vermoedelijk naar gezinnen gaan met middelbare scholieren. Die kunnen inmiddels niet meer zonder computer en binnen scholen is Windows de standaard.

Een voorgeïnstalleerd Windows 11 betekent ook nog niet dat je daar aan vast zit. Wie wil kan altijd nog Linux installeren. De keuze is er dus.

Toegegeven, op een vijf jaar oude laptop van de overheid zal Windows 11 niet heel vlot draaien. Linux is voor oudere hardware een betere keuze al je nog wat snelheid wilt halen. Maar het gaat om mensen die geen laptop kunnen betalen en een gegeven paard moet je nu eenmaal niet in de bek kijken.

[Linux gebruiker]

Windows is wel het OS dat 90% van de particulieren draait en als je bij problemen hulp vraagt, dan kom je hoogst waarschijnlijk terecht bij iemand die (een beetje) verstand van Windows heeft. Voor een doorsnee gebruiker zijn veranderingen in het register echt niet nodig. Ik ben een zwaardere gebruiker die zijn PC wel tweakt, maar veranderingen in het register heb ik echt al lang niet meer gedaan.

Om iemand te vinden die je bij Linux kan helpen wordt een stuk lastiger. Bovendien is er veel meer software voor Windows dan voor Linux. Een groot deel van de laptops zal vermoedelijk naar gezinnen gaan met middelbare scholieren. Die kunnen inmiddels niet meer zonder computer en binnen scholen is Windows de standaard.

Een voorgeïnstalleerd Windows 11 betekent ook nog niet dat je daar aan vast zit. Wie wil kan altijd nog Linux installeren. De keuze is er dus.

Toegegeven, op een vijf jaar oude laptop van de overheid zal Windows 11 niet heel vlot draaien. Linux is voor oudere hardware een betere keuze al je nog wat snelheid wilt halen. Maar het gaat om mensen die geen laptop kunnen betalen en een gegeven paard moet je nu eenmaal niet in de bek kijken.

Met een beetje moeite kun je mensen vinden die je met Linux helpen, vaak in een computerzaak, repaircafe, HCC, buurtlinux, via fora kun je met Linux deskundigen in contact komen. In bij kringloopwinkels kun je vragen, of zij je willen helpen met Linux, er zijn kringloopwinkels die hardware voorzien van Linux voor dat zij die verkopen.

Mogelijkheden zat, een simpele zoekopdracht kan je helpen.

[M3m30]

Maar niet iedere computer gebruiker is ervaren he? Voldoende mensen die net weten hoe je firefox installeert en als browser gebruikt...

[Linux gebruiker]

Maar niet iedere computer gebruiker is ervaren he? Voldoende mensen die net weten hoe je firefox installeert en als browser gebruikt...

Beetje interesse kan geen kwaad lijkt me, hoe hebben die mensen dan ooit leren omgaan met een smartphone, een auto, etc.

Als je niet weet hoe je een browser opent ben of heel oud, of heb bewust altijd computers genegeerd.

De eerste internetbrowser is er vanaf 1993. (bron wikipedia)

[WillySis]

Mogelijkheden voor hulp bij Linux zijn er, maar mensen willen gewoon een laptop die gewoon werkt en bij problemen willen ze gewoon hulp van de buurman of een familielid kunnen vragen. Plus dat op scholen gewoon uitsluitend Windows computers worden ondersteund. Linux kan, maar dan kom je een hoop (kleine) problemen tegen die je zelf op zal moeten lossen.

Als ik een computer of laptop bij een kringloop winkel inlever gaat die rechtstreeks naar het elektronisch afval. Het personeel heeft echt geen verstand van computer gerelateerde zaken.

Windows is gewoon met afstand het grootste OS en daarmee een logische keuze om als standaard te installeren, zeker als er al een OEM licentie aanwezig is. Wie Linux wil, kan Windows er altijd nog afgooien en Linux installeren.

[Linux gebruiker]

Mogelijkheden voor hulp bij Linux zijn er, maar mensen willen gewoon een laptop die gewoon werkt en bij problemen willen ze gewoon hulp van de buurman of een familielid kunnen vragen. Plus dat op scholen gewoon uitsluitend Windows computers worden ondersteund. Linux kan, maar dan kom je een hoop (kleine) problemen tegen die je zelf op zal moeten lossen.

Als ik een computer of laptop bij een kringloop winkel inlever gaat die rechtstreeks naar het elektronisch afval. Het personeel heeft echt geen verstand van computer gerelateerde zaken.

Windows is gewoon met afstand het grootste OS en daarmee een logische keuze om als standaard te installeren, zeker als er al een OEM licentie aanwezig is. Wie Linux wil, kan Windows er altijd nog afgooien en Linux installeren.

Jij gaat er op voorhand vanuit dat er zich problemen voor doen, of gaan doen, als Linux hebt. Mijn moeder van 89 werkt vanaf EOL Windows 7 probleemloos met Linux MInt, als die versie EOL is komt er een nieuwe op, alles zo zetten als voorheen en het is klaar. ALs ik bij haar op bezoek kom, doe ik de updates en het is klaar.

Dan kun je beter een computer of pc inleveren waar de kringloop winkel nog iets mee kan. Ik spreek wel eens mensen tijdens Linux middagen die vrijwilligerswerk doen bij kringloop, die op hardware die zij binnen krijgen van Linux Mint voorzien.

Net of je met Windows geen kleine problemen krijgt, je krijgt er zelfs grote problemen mee als ik op het internet lees, om het maar niet te hebben over datagraaien.

[WillySis]

Jouw moeder kan Linux dus niet zelfstandig onderhouden. Windows komt automatisch met de updates.

Linux is gewoon lastiger dan Windows en de hele wereld lijkt Windows te gebruiken. Het kan (bijna altijd) gewoon gratis op de laptop geïnstalleerd worden. Achteraf installeren kost de gebruiker (die toch al weinig te besteden heeft) best een behoorlijk bedrag.

De voornaamste redenen om een gratis laptop te vragen is omdat de kinderen die voor school nodig hebben. Daar is alles heel sterk Windows gericht. Werk je daar met Linux, dan ga je zeker tegen problemen aanlopen, al is het maar dat je Edge niet kan draaien. Dat geld ook voor veel andere programma's, terwijl nagenoeg alles wel op Windows draait.

Linux is voor oudere hardware wel vaak de betere keuze. Ik heb Linux op een laptop draaien en hoewel ik die niet vaak meer gebruik werkt dat best vlot. Windows 11 is daar niet meer op te installeren. Eén van de programma's waarvoor ik deze laptop graag zou willen inzetten is Zwift, maar dat werkt niet op Linux. Qgis en Inkscape gebruik ik periodiek veel en daar is die ietwat verouderde laptop wel snel genoeg voor. Wat snelheid betreft doet die laptop dan niet onder voor een Windows 11 laptop met veel veel betere specs.

Mijn punt is vooral dat je een computer zo moet weggeven dat die voor de overgrote meerderheid van de mensen bruikbaar is. Je kan Fan Boy van Linux zijn, maar Windows is voor iedereen bruikbaar. Linux is gewoon iets lastiger en is niet in elke omgeving te gebruiken. Daarom is de standaard Windows installatie de juiste keuze. Wie toch Linux wil kan (zonder extra kosten) overschakelen op Linux. Andersom is een stuk duurder en daar zal het geld voor ontbreken.

[Linux gebruiker]

Jouw moeder kan Linux dus niet zelfstandig onderhouden. Windows komt automatisch met de updates.

Mijn moeder heb ik nooit geleerd hoe zij die updates installeren moet, Daarbij is het niet veel anders dan bijvoorbeeld de browser starten, de button aanklikken, het updateproces starten, wachtwoord ingeven, en de update start. Eventueel de pc opnieuw opstarten, iets wat moeder zelf kan.

Linux is voor oudere hardware wel vaak de betere keuze. Ik heb Linux op een laptop draaien en hoewel ik die niet vaak meer gebruik werkt dat best vlot. Windows 11 is daar niet meer op te installeren. Eén van de programma's waarvoor ik deze laptop graag zou willen inzetten is Zwift, maar dat werkt niet op Linux. Qgis en Inkscape gebruik ik periodiek veel en daar is die ietwat verouderde laptop wel snel genoeg voor. Wat snelheid betreft doet die laptop dan niet onder voor een Windows 11 laptop met veel veel betere specs.

Mijn punt is vooral dat je een computer zo moet weggeven dat die voor de overgrote meerderheid van de mensen bruikbaar is. Je kan Fan Boy van Linux zijn, maar Windows is voor iedereen bruikbaar. Linux is gewoon iets lastiger en is niet in elke omgeving te gebruiken. Daarom is de standaard Windows installatie de juiste keuze. Wie toch Linux wil kan (zonder extra kosten) overschakelen op Linux. Andersom is een stuk duurder en daar zal het geld voor ontbreken.

[Hoboist]

Ik heb nog nooit hiervan gehoord en ken echt bijna niemand die Linux gebruikt. Ik moet altijd alles zelf uitzoeken. Enig idee of er alleen hulp is voor mensen die in grote steden zijn? Ik zie namelijk nog steeds geen "zat mogelijkheden".

[Linux gebruiker]

Ik heb nog nooit hiervan gehoord en ken echt bijna niemand die Linux gebruikt. Ik moet altijd alles zelf uitzoeken. Enig idee of er alleen hulp is voor mensen die in grote steden zijn? Ik zie namelijk nog steeds geen "zat mogelijkheden".

Met een beetje moeite kun je mensen vinden die je met Linux helpen, vaak in een computerzaak, repaircafe, HCC, buurtlinux, via fora kun je met Linux deskundigen in contact komen. In bij kringloopwinkels kun je vragen, of zij je willen helpen met Linux, er zijn kringloopwinkels die hardware voorzien van Linux voor dat zij die verkopen.

https://buurtlinux.nl/ https://hcc.nl/vereniging/vereniging/regios https://linuxgids.nl/events https://www.linuxmintnl.nl/?page_id=1848 https://www.ad.nl/nijmegen/linux-install-party-nijmegen-gratis-hulp-bij-installeren-op-verouderde-computer~ae4499eb3/

[Hoboist]

Bedankt voor de directe linkjes. Ik had een aantal al zelf gevonden. Ik heb de kaarten/plaatsen allemaal even gecontroleerd en bij mij in de buurt zit niks (minstens 30 km verderop wel). Ik ben wel aangenaam verrast door de aantal plaatsen waar wel iets zit. Misschien wel interessant om eens te kijken of ik mijzelf ergens kan inzetten. Zelf help ik familie er wel mee, maar kon Linux nog niet aan iedereen aanraden, vanwege het gebrek aan ondersteuning dat ik kan bieden/dat men kan bieden in de plaatselijke shop. Ik dank je wel voor de links

[roffeltjes]

“Windows werkt” is ook geen argument. Ik erger me met regelmaat aan dat dingen niet normaal kunnen in Windows. En er zijn genoeg problemen waarbij je shit in het register moet kloppen.

Ik ben OS agnost, ik kan met alles wel werken. Wat jij hier stelt over Windows herken ik al heel, heel lang niet meer.

En hoezeer ik ook geen enkel probleem heb met Linux is het zonder enige twijfel minder simpel als Windows. Drivers blijven lastiger, pakket installatie kan op verschillende manieren. Het is prima, het is zeer zeker niet "je moet guru" zijn, maar Windows (en OSX maar dat is een andere prijsklasse) is veel consistenter in de (simpele) gebruikers ervaring.

[jvdberg]

Als je een agnost bent, kan je technisch met geen enkel OS werken, 'agnost' betekent zoveel als 'geen kennis'

Ik zou niet willen stellen dat Linux minder simpel is dan Windows. In het dagelijks gebruik kan Linux tegenwoordig denk ik ech wel wedijveren met Windows (zeker nu zoveel een webapplicatie is). Het probleem ontstaat wanneer de gebruiker bijvoorbeeld een nieuwe printer of dat ene handige/leuke programma wil installeren. Maar niet omdat een digibete gebruiker daar hulp bij nodig heeft op Linux, dat hebben ze op Windows vaak ook. Het echte probleem is m.i. meer een kwestie van ondersteuning. En die is ongetwijfeld beter in Windows.

[Junketsu]

Agnostisch is ook een term die in ICT landschap wordt gebruikt om iets anders aan te duiden: https://www.techtarget.com/whatis/definition/agnostic

[roffeltjes]

Als je een agnost bent, kan je technisch met geen enkel OS werken, 'agnost' betekent zoveel als 'geen kennis'

Ik zou niet willen stellen dat Linux minder simpel is dan Windows. In het dagelijks gebruik kan Linux tegenwoordig denk ik ech wel wedijveren met Windows (zeker nu zoveel een webapplicatie is). Het probleem ontstaat wanneer de gebruiker bijvoorbeeld een nieuwe printer of dat ene handige/leuke programma wil installeren. Maar niet omdat een digibete gebruiker daar hulp bij nodig heeft op Linux, dat hebben ze op Windows vaak ook. Het echte probleem is m.i. meer een kwestie van ondersteuning. En die is ongetwijfeld beter in Windows.

Een windows installer is altijd wel beschikbaar. Dat is gewoon een belangrijk verschil. Dat het nu veel vaker ook op Linux te vinden is, is zonder meer waar, dat ontkent verder niemand.

[BytePhantomX]

Deze laptops gaan naar een doelgroep die waarschijnlijk niet eens het verschil tussen Windows en Linux weten, hoe moeten ze dan kiezen? En als ze wel het verschil weten en graag Linux willen, dan zijn ze capabel genoeg om Linux te installeren.

En op het argument, als ze het verschil toch niet weten, dan kunnen ze net zo goed met Linux aan de slag. Daar zijn al genoeg argumenten voor gegeven. Iedereen kent Windows, dus hulp is makkelijker te krijgen en bij een baan is de kans ook bijna 100% dat je met Windows gaat werken.

Ik zou ook graag zien dat er meer Linux wordt gebruikt, maar zoals @The Zep Man al zegt: Het doel is "help mensen die het financieel niet breed hebben aan een notebook", niet "maak FLOSS populairder".

[laptopleon]

Ik vind dit ironisch. Ja, iedereen is bekend met Windows, juist omdat deze standaard op 1001 manieren in stand wordt gehouden.

Toen de Belastingdienst de jaaraangifte ooit digitaal aan ging bieden, kon dat jarenlang eerst alleen op Windows. Scholen draaiden informatica-projecten op basis van vrijwel uitsluitend Windows-pc’s – grafische lycea waren zover ik weet de enige uitzondering. Websites van de overheid worden tot op de dag van vandaag alleen getest op de Windows versie van de twee populairste browsers.

Zo gaat het al dertig jaar. Zo hou je Windows wel vast als ‘de standaard’. Het is geen toeval. Het is bewust beleid.

Juist Linux is geoptimaliseerd voor minder krachtige hardware en beter in staat om oude hardware langer te gebruiken. Dat is bij dit project toch ook een belangrijke factor.

Daarnaast: Als je op Linux met LibreOffice, OpenOffice of Google Docs uit de voeten kunt, kom je er op Windows ook heus wel uit.

[Blokker_1999]

Zolang er niet 1 Linux is, zolang de Linux gemeenschap zelf niet zorgt voor de nodige standaarden en cross compatibiliteit gaat dit ook altijd zo blijven.

Het versnipperde Linux en eigenlijk moet ik zelfs *nix landschap schrijven want anders gaan onder andere de BSD mensen weer ongelukkig worden, maakt het voor makers van soft- en hardware niet eenvoudig om heel dat versnipperd landschap te ondersteunen. En dat is 1 van de grote pijnpunten waarom het zo verdomd moeilijk is om Linux aan te raden aan mensen die het niet kennen.

Je zal maar de nieuwste hardware kopen, duizenden Euro aan een computer geven, Linux willen installeren en dan merken dat je geen netwerk en geen geluid hebt. Sta je dan. Ga je op het internet op zoek, komt iemand af met een experimentele driver die je mogelijks kunt compileren voor je kernel maar is dat echt wat een gemiddelde eindgebruiker wenst?

En wat met gebruikers die net diensten of software gebruiken die Windows specifiek is? Ja, er zijn soms mogelijkheden om dat werkende te krijgen onder Linux, maar niet altijd even stabiel en zeker niet altijd even gebruiksvriendelijk.

Ja, Windows is voor computergebruik de standaard, maar dat is net omdat het zo verdomd compatibel is met alles. Software van 30 jaar terug werkt zonder problemen als je dat zou willen. Een stabiel drivermodel dat niet afhaneklijk is van de compilerversie van de kernel en zo verder.

[laptopleon]

Windows is voor computergebruik de standaard, maar dat is net omdat het zo verdomd compatibel is met alles

Dit is gewoon niet waar. Typisch survivorship bias. Windows is alleen compatible met Windows.

Software van 30 jaar terug werkt zonder problemen als je dat zou willen.

Dit is zo ver van de realiteit dat ik er om moest lachen. Laten we nou niet doen alsof Windows drivers en software – en al helemaal software van dertig jaar geleden of zelfs maar een oudere versie van Windows – altijd ‘gewoon werkt’. Ik heb te vaak meegemaakt dat Windows-software het ‘gewoon’ niet doet en zelfs geen foutmelding geeft. Erg handig.

[Blokker_1999]

Grappig, ik schrijf software en jij begint direct over drivers. Laat ons een kat een kat noemen. Als het op oude hardware aankomt heb je al moeite om die verbonden te krijgen met je moderne computer. Ik zie geen ISA of PCI sloten meer. Geen seriele of parallele poorten meer. Dus daar moeten we nu niet flauw over doen. En als je het dan toch aangesloten krijgt dan geef ik gerust toe dat de kans groter is dat Linux het goed zal herkennen dan een moderne Windows.

[Hoboist]

Inderdaad, juist oudere Windows-software krijg ik beter(!) aan de praat onder Linux.

[Pyronick]

Het versnipperde Linux en eigenlijk moet ik zelfs *nix landschap schrijven want anders gaan onder andere de BSD mensen weer ongelukkig worden, maakt het voor makers van soft- en hardware niet eenvoudig om heel dat versnipperd landschap te ondersteunen. En dat is 1 van de grote pijnpunten waarom het zo verdomd moeilijk is om Linux aan te raden aan mensen die het niet kennen.

Dat klopt. De problematiek rond verouderde frameworks als wxWidgets, GTK2/3, Qt4/5, of software die nog afhankelijk is van BusyBox-afgeleiden, oude glibc-hacks of zelfs Linux Standard Base-relikwieën, blijft een realiteit.

Gelukkig wordt die technical debt inmiddels ingehaald: GTK4 en Qt6 zorgen voor moderne UI-consistentie, en de Linux ABI is al jaren uitzonderlijk stabiel te noemen.

Je zal maar de nieuwste hardware kopen [...]

Daar moet ik wel wat kanttekeningen bij plaatsen. Anekdotisch bewijs, maar ik heb bij meerdere OEM-machines meegemaakt dat Wi-Fi, audio of zelfs Ethernet NIC-drivers niet goed werkten, onder Windows 11 nota bene. Zowel bij de Dell van de zaak als bij mijn eigen Framework Laptop 16.

Die situaties worden gelukkig zeldzamer, maar dat geldt óók voor Linux, zeker wanneer je draait op een mainline kernel in plaats van een 4.x-versie uit 2014.

Met andere woorden: ja, Linux had vroeger een versnipperd ecosysteem en soms beroerde driverondersteuning. Maar de kloof is kleiner dan ooit, en de vooruitgang komt inmiddels sneller uit de open-sourcehoek dan uit Redmond.

[M3m30]

probleem is wel... wat is Linux? daar doel op... welke OS bedoel je? Het is niet gemakkelijk om antwoorden te krijgen als je een foutmelding in Linux krijgt.. bij windows en macOS echter wel.

[Ed Vertijsment]

Maar is het doel nu proberen (een soort van) monopoly te doorbreken of om lagere inkomens digitaal te krijgen?

[R_Zwart]

Dan is de oplossing heel simpel: richt ook een stichting op die dit gaat doen, maar dan met laptops waarbij de toekomstige gebruikers een keuze krijgen. Dan merken we vanzelf wel of hier behoefte aan is.

[SgtElPotato]

Ben ik benieuwd waar de 'gemiddelde' mens zich aan zou moeten ergeren en daarvoor in het register moet duiken.

[M3m30]

Dan kan lijkt mij de gebruiker Linux erop installeren als dat liever gewenst is en de gebruiker daar ervaren in is.

[Drunken_Bear]

Jij wil iemand die nog steeds niet weet CTRL V doet zelf een keuze laten maken tussen Linux en Windows? Die mensen zien die 2 namen staan en kiezen voor windows, want dat kennen ze nu eenmaal. Ze een keuze geven is ze vooral een extra stap in het configuratie proces geven en dat brengt bij deze mensen alleen maar ergenis mee.

[Mathijs Kok]

Op geen enkel moment hoef ik in principe de command line te openen.

Dat dat het vermelden waard is, is nu net het probleem. En waar jij in het registry moet kloppen hoef ik dat nu nooit. Zie je de tegenstelling in je eigen post?

[Cybje]

Je redenen zijn valide, maar ik krijg toch vaak het gevoel dat de terughoudendheid bij Linux eigenlijk gewoon angst voor het onbekende is. Vaak hebben de mensen binnen zo'n stichting ook weinig ervaring met Linux. Terwijl de bekende en gangbare Linux varianten mijn inziens echt niet ingewikkelder zijn dan Windows, zoals Fedora en Ubuntu.

Sterker nog, ik denk zelfs dat Linux vaak makkelijker is. Als ik bijv. kijk naar mijn ouders die 65+ zijn, die komen regelmatig met vragen omdat Windows na een update weer eens een popup heeft over privacy instellingen, of Windows komt met andere vragen. Of zoals nu kunnen ze hun Windows 10 niet updaten naar 11 omdat die laptop geen TPM chip heeft (en ze missen de kennis om workarounds te doen daarvoor). Ze weten gewoon niet wat ze moeten met dat soort dingen. Linux heeft daar vaak minder last van, die kun je vaak vrij probleemloos door updaten tegenwoordig.

En bij zakelijke laptops is hardware support vaak ook geen probleem. Meestal zijn dat gewoon heel standaard en veelgebruikte laptops, zoals de HP Elitebook, die prima worden ondersteund.

Maar nogmaals, je hebt gelijk dat dit niet de doel is van de stichting en ik denk dat het zonde is van hun 'resources' als ze hier energie in stoppen. Maar echt moeilijk hoeft het ook niet te zijn, vind ik.

[The Zep Man]

En bij zakelijke laptops is hardware support vaak ook geen probleem. Meestal zijn dat gewoon heel standaard en veelgebruikte laptops, zoals de HP Elitebook, die prima worden ondersteund.

Hoeveel uitzonderingen en quirks om omheen te werken ik wel niet heb zien langskomen...

Hou er rekening mee dat deze stichting geen controle heeft over welke modellen zij ontvangen, noch daar de middelen voor heeft om ontwikkeltijd in te investeren. De kans is groter dat het geheel werkt met Windows 11, wat dus meer in lijn is met het hiervoor beschikbaar gestelde budget.

Om terug te komen op het "Windows is makkelijker" citaat:

Windows is daarom een logischere keuze; het is makkelijker te leren en verreweg de meeste cursussen, boeken en uitlegfilmpjes behandelen dat populaire besturingssysteem."

Wat in vet staat klopt. Met Windows is het waarschijnlijker dat de gebruiker hulp kan krijgen bij problemen. Deze notebooks gaan niet naar enkel techneuten, maar ook naar gewone mensen die bij een probleem een willekeurig hulpje inschakelen. Als dat hulpje zegt "ik installeer wel Windows" (waarvan de kans groot is als het om willekeurige hulpjes gaat), dan is naast een gefrustreerde gebruiker de uitkomst hetzelfde.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 oktober 2025 08:45]

[Cybje]

Dat hulpje heb je echter minder vaak nodig als je besturingssysteem betrouwbaarder is en met minder onduidelijke vragen komt, zoals al die privacy vragen. Of ineens na een update weer een nieuw schermpje over welke browser je moet kiezen. Als mensen niet zo technisch zijn en niet privacy-bewust, zijn dat lastige schermpjes.

Ik snap ook dat ik makkelijk praten heb met ruim 25 jaar Linux ervaring, maar daarom ook het voorbeeld van mijn ouders, die totaal niet technisch zijn, maar juist bij Windows tegen lastige dingen aan lopen. En het enige wat zij nodig hebben is een browser en een eenvoudige tekstverwerker., wat in de huidige tijd de norm lijkt te worden (want alles gebeurt in de web browser). Dat maakt Linux juist een goede keus.

En ik snap dat deze stichting dat niet gaat doen. Maar ik vraag mij dus wel af of het niet de angst voor het onbekende is. Ook bij dat 'willekeurige hulpje'.

[nandervv]

Die privacy-vragen begrijpt de gebruiker niet, en dan worden z'n gegevens gewoon gejat door Microsoft.

[Vinnie.1234]

De oude laptop van mijn moeder was echt aan vervanging toe, maar kwam destijds niet uit. Om het toch nog werkbaar te maken heb ik er toen Ubuntu op gezet. Ik moet toegeven dat me moeder er beter mee om kon gaan dan ik verwacht had, tot dat er iets was. Updaten? Kwam ze niet uit. Word? Ja dat bestond niet, dus moest ze online versie gebruiken. Maar wat als ze geen internet had? Ja eehm pech...? Outlook app? Ja, bestond niet, dus moest ze alternatief gebruiken waar ze maar niet uit kwam. En zo kan ik de lijst nog zo veel langer maken. Ik was zo blij toen ze eindelijk een nieuwe laptop kocht met gewoon weer Windows 11 er op en mijn moeder ook. Ze hoefde me niet meer wekelijks te bellen en alles werkte gewoon zoals ze dat verwachtte.

Voor ons als Technerd is Linux niet moeilijk, maar als iemand die wat ouder is met 0 kennis van computers is het een bijna onmogelijke opgaven zonder constant hulp. Was een leuk experiment, maar nooit meer!

[Tjolk]

Wat is er dan moeilijk aan updaten in Ubuntu? Er komt een popup "Hee, er is een update", je klikt OK en je voert je wachtwoord in. Dan is-ie even bezig en zegt-ie "Jo ik ben er klaar mee." Incidenteel moet je een keer herstarten.

Buiten het wachtwoord invullen is het niet anders dan in Windows toch?

[nnndoh]

Moeders belt dan, wat is het wachtwoord ook alweer?. in windows is het gewoon een pincode

[laptopleon]

Met alle respect voor moeders (en vaders), maar die pincode onthouden ze net zo min.

Ik help mijn ouders en anderen met hun digitale probleempjes en zet dan de logins gelijk ook maar in m’n wachtwoordmanager, want geheid dat ze die vroeg of laat kwijt zijn.

Zelfs als ze ze ergens in opschrijven, bellen ze vanaf hun vakantieadres omdat ze dat boekje thuis hebben laten liggen.

Tegenwoordig zet ik alles in hun eigen iCloud Wachtwoorden app, dat scheelt een hoop gedoe.

[Cybje]

Ik kan me dat voorstellen met die eisen (zoals Outlook en Word gebruik, zeker als je zonder internet soms). Voor mijn ouders is het juist makkelijker, want zij doen vrijwel alles online en vanzelfsprekend heb je dan internet nodig. Zij lopen ook niet problemen aan met updaten trouwens, dat gaat praktisch vanzelf.

Zij weten gewoon niet wat ze moeten doen met al die schermpjes die Windows steeds presenteert na updates, zoals vragen over privacy, of andere instellingen, of dat je ineens weer een browser moet kiezen.

Toevoeging: eigenlijk is de conclusie dus dat je het OS moet aanpassen aan de use case

[Reactie gewijzigd door Cybje op 15 oktober 2025 09:44]

[laptopleon]

Dat komt omdat je moeder blijkbaar al jaren gewend is aan Windows. Dat is nou net het hele eiereten. Maar als je onervaren aan Linux begint in plaats van Windows, is dat je norm.

Ik help zelf een aantal mensen die minder handig met computers zijn. Als Google Docs één knop die ze gebruiken, verplaatst naar een ander menu, lopen ze al vast. Daarbij maakt het niet uit of dat op macOS of Windows is, of op een tablet of telefoon.

[Hoboist]

Klopt dat is ook mijn ervaring. Mijn ouders hebben een tijdje Linux gebruikt. Als de knop "typen" er maar stond en "e-mail" was het prima.

[memphis]

Zeker als het om lesmateriaal gaat zie je dat er alleen voor Apple en/of Windows software wordt geschreven. Linux (of een andere OS) is dan de meest slechtste keuze.

[HJR]

Deze redenering was 5 jaar geleden nog geldig. Zo heeft mijn schoonmoeder een Windows 10 laptop die niet meer naar 11 kan. 10 is al traag (in mijn ogen) en dan ga ik niet 11 erop prutsen met hacks..

Dus ik ben me weereens gaan verdiepen in de desktop varianten van Linux en dan met name de immutable atomic varianten. En wat was ik positief verrast. Ik ben al sinds 2001 RHCE en ik heb de gehele ontwikkeling meegemaakt van Linux en waar ze nu staan is simpelweg verademend!

Zo is de basis voor mijn schoonmoeder Fedora Silverblue geworden en met de dash to dock extensie lijkt dit zoveel macOS dat het echt een hele goede ervaring biedt. Snel, snappy en gewoon uit te leggen aan een 70 plusser.

Ik was zo verrast dat ik zelfs nu m’n game pc heb voorzien van een tweede SSD met Silverblue. Steam icm Proton werkt zo goed, dat ik nog maar zelden boot naar Windows 11. Dit doe ik dan voornamelijk om Windows te updaten…. Echt heel mooi waar Linux met flatpaks naartoe aan het bewegen is…

[Bux666]

Snap ik als fan van Linux wel. Het doel is "help mensen die het financieel niet breed hebben aan een notebook", niet "maak FLOSS populairder".

Als het dan over het steunen van mensen met minder financiële middelen gaat, waarom doet het project dan niet "maak FOSS populairder" maar wel "maak Amerikaans miljardenbedrijf Microsoft nog rijker"?

De redenering die aangehaald wordt slaat echt nergens op. De drogreden dat 'de doelgroep van dit project heeft waarschijnlijk niet de ervaring om direct met Linux te beginnen' is totale onzin. Ik heb meerdere mensen, zowel totale leek als jarenlange Windows gebruiker, overgezet op Linux Mint. Iedereen kan er gelijk mee overweg. Het is alsof je in een andere auto stapt. Je moet even weten waar de knoppen zitten en wat de hendels doen, maar dat went snel.
Als Windows zo gebruiksvriendelijk was, waarom heb ik dan jaren bij Jan en alleman in de Registry zitten editen om zaken werkend te krijgen?

Erg jammer dat dit project een mooie kans laat schieten om mensen gelijk wegwijs te maken binnen FOSS en zo toegang te geven tot vele mooie projecten.

[Reactie gewijzigd door Bux666 op 15 oktober 2025 23:11]

[jhhest]

"Ik snap echter wel dat gewone gebruikers hier totaal niet op zitten te wachten."

Toch zijn de basistaken goed uit te voeren. Ook draait tegenwoordig steeds meer op een browser.

Voor iemand die alleen skype en een browser nodig heeft, is dat misschien wel voldoende. Kan mij wel voorstellen als je een groep moet instrueren voor windows en een andere groep voor linux, dat dat wel lastig is.

Ook zijn de usecases weer totaal anders. Mijn 80 jarige heeft niks met laptops, toch staat er 24/7 een laptop naast hem, zodat hij zijn camera voor de deur kan bekijken. O wee als het ding het niet doet. Windows blijft waarschijnlijk in dat op zich een "one size fits all" oplossing.

[CyberFly]

Linux is te moeilijk omdat het "anders" is maar LibreOffice en Google Docs zijn niet moeilijk ondanks dat ze anders zijn.

De handelingen op ieder OS zijn het zelfde. Browser starten en klaar. Software installeren kan via een app store op Linux. Dat is net zo makkelijk als op je mobiel.

[Reactie gewijzigd door CyberFly op 15 oktober 2025 08:11]

[barbarbar]

En dan kom je erachter dat die speciale software van school alleen op Windows draait.... ik snap je punt, maar voor zo'n initiatief is een breed geaccepteerd systeem nodig. Als je gedoneerde spullen weggeeft op zo'n grote schaal, wil je niet uren per laptop kwijt zijn om de software werkend te krijgen. En gebruikers die er vervolgens amper wat mee kunnen omdat hun vaak verplichte software er vervolgens niet op draait.

[laptopleon]

Daarom is het belangrijk dat ‘school software’ een web-app is, want op deze manier dwing je iedereen naar Windows. Juist door kinderen al naar Windows te dwingen hou je die afhankelijkheid van Microsoft wéér een hele generatie in stand.

Twintig jaar geleden kon je nog met excuses aankome dat internet niet snel genoeg was, niet iedereen internet had, hardware het niet aankon, abonnementen te duur waren, servers te traag etc etc om alles als web-app uit te voeren, maar anno 2025 is het waarschijnlijk is alle opzichten de beste en goedkoopste optie.

[M3m30]

100% mee eens of zet alles in een virtuele syteem omgeving... voor linux heb je ook virtualisatie software pakketten zoals virtualbox.

[VirtualGuineaPig]

Niet per sé.

https://os.prozilla.dev/ bijvoorbeeld.

[jhhest]

Prima idee, maar niet voor iedereen uitvoerbaar.

[Miglow]

Gelukkig is hun doelgroep 18+

[jobvr]

Ja en Nee.

Als je computers begrijpt is het niet anders. Maar mijn moeder (75) raakt compleet in paniek als een bepaald icoontje op een andere plaats op de desktop staat. Dan kan je zeggen:"die moet niet meer achter een PC gaan zitten" maar goed die optie heb je tegenwoordig niet meer.

In het begin heb ik alles proberen uit te leggen, maar het was echt niet te doen. Ik heb mij er bij neer gelegd dat het ook een soort interesse is. Ik vergelijk het maar met koken. Als ik bij haar ga eten en het is lekker, zegt ze altijd: "maar dat kan je ook heel simpel zelf maken" en dan komt er een recept waar ik bij regel 2 al afhaak. Bij mij mislukt de tomatensoep nog. en dan kijkt mijn moeder vol onbegrip.

Conclusie: als je iets begrijpt is het niet last. Als je iets niet begrijpt wel.

[Biggg]

Ik zal je een geheimpje verklappen: Bij W11 zitten veel icoontjes op een andere plek dan bij W10. De applicatielauncher/startmenu knop zit ineens in het midden. Het startmenu zelf is totaal anders, en ook daar komt binnenkort weer aan aanpassing van. Ook tussen W7 en W10 waren er grote verschillen. En veel aanpassingen zijn helemaal geen verbeteringen, maar lijken meer om het aanpassen zelf te zijn.

Maar zoals altijd, na de initiele paniek past iedereen zich toch wel weer aan. Dus ook met jouw moeder komt het wel weer goed.

Kijk dan eens naar Linux Mint bijvoorbeeld. Daar verandert juist heel weinig door de tijd heen, ze zijn behoorlijk conservatief. En ze passen zeker niet iets aan "om het aanpassen zelf". Juist jouw moeder zou daar fantastisch mee gebaat zijn. Ze hoeft nog maar een keertje over en vanaf dan kan ze genieten van een enorme stabiliteit. En de delta tussen haar vertrouwde windows en linux mint is ook nog eens heel klein.

[Pyronick]

Ik zal je een geheimpje verklappen: Bij W11 zitten veel icoontjes op een andere plek dan bij W10. De applicatielauncher/startmenuknop zit ineens in het midden. Het startmenu zelf is totaal anders, en ook daar komt binnenkort weer aanpassing van. Ook tussen W7 en W10 waren er grote verschillen.

Oei, dat mag je niet zeggen! Dat strijkt tegen de status quo bias van de meent in!

Wat mij opvalt: mensen hebben hun nieuwe (sleutelwoord!) glimmende iPhone binnen een dag volledig doorgrond, maar zet ze achter een laptop of desktop en laat ze exact dezelfde taak uitvoeren, soms zelfs met mínder stappen en duidelijkere aanwijzingen (terwijl yours truly er nota bene naast staat), dan lukt het ineens niet.

Anekdotisch bewijs? Na wat toegepaste elicitation, luisteren, samenvatten en doorvragen, kom je meestal tot de kern van het probleem: een gebrek aan digitale agency. Dat ligt soms inderdaad aan de software of de UX, maar vaker aan desinteresse, het ontbreken van noodzaak of prikkel (“mijn handige neef regelt het wel”), en, m.i., een tanende mentale weerbaarheid. Immers, veel mensen zijn simpelweg niet meer gewend om zich ergens doorheen te bijten als iets niet meteen lukt. Dat zorgt voor een soort aangeleerde hulpeloosheid bij tech: als het niet vanzelf gaat, dan zal het wel kapot zijn.

Pas als je hun redenering omdraait en terugkaatst met: “oke, maar wat als ik jouw werk ook niet als ambacht zie, maar als iets dat gewoon moet werken?”, dan raakt het pas en wordt het persoonlijk.

Het idee leeft dat “tech voor 'andere' (lees: wijsneuzen) mensen” is. Tech is voor velen geen gereedschap meer om iets te creëren, maar een automaat die dingen vóór hen doet. Ze consumeren wel, maar produceren niet. Uiteindelijk mondt dat uit in varianten van “vroeger was alles beter”, en in het niet zien van technologie als ambacht, maar als nutsvoorziening (“het moet toch gewoon werken!”).

[M3m30]

het kan ook zijn dat je bepaalde software moet kunnen draaien op school trouwens.
Toen ik op een ICT school zat moest ik VERPLICHT met office van Microsoft werken omdat de toetsen gingen over? correct Microsoft office... wat ik overigens wel labiel vond hoor als ik vrij mag zijn om dat hier zo te noemen. Ben nu al 36.. dus weet niet of er nog steeds zulke examens/toetsen/lessen zijn.. mag hopen van niet.
Toen ik overgestapt was naar Linux moest ik daarvoor zelfs dualboot windows/linux installeren (heb zelf altijd gezeur met windows.. snel traag.. dingen niet lekker werken en de privacy wat er niet is.. al werk ik nu met macOS wat en dat geef ik natuurlijk gewoon toe.. ook niet 100% privacy gericht is)
Leuke aneknote trouwens; moest altijd lachen dat mijn klasgenoten na 3 uur al laders moesten pakken, ik alleen als ik voor les omtrent virtuele omgeving dus werken met virtual pc.. overige dagen was mijn lader zelfs thuis omdat mijn mac/linux bak het prima een dag mee kon gaan.
Maar goed.. ik ben door wat gekloot om zomaar te zeggen best wel ervaren in windows/Linux en macOS.

[Pyronick]

Dat ken ik helemaal. Je verhaal over de verplichte Microsoft Office toetsen en het labiele karakter daarvan herken ik.

Ik heb zelf daarom gemengde gevoelens bij dit soort initiatieven, vooral als ze vanuit de Rijksoverheid komen. Ik heb persoonlijk enorm slechte ervaringen met het Rijk op het gebied van 'strategisch leveranciersmanagement' en alles wat daar, al dan niet heimelijk, uit is ontstaan.

Tijdens mijn opleiding bedrijfskundige informatica was ik al allergisch voor de 'kliekjes', de gemeenschappen rondom Oracle, Microsoft, Google, Apple en niet om de eigen ontwikkeling. Met name het 'certified engineer'-gebeuren vond ik enorm sektarisch en benauwend. Dat was destijds de reden dat ik met die opleiding gestopt ben en een andere kant ben ingeslagen.

Uiteindelijk kwam ik in latere opleidingen ook weer terecht in de Office 365 Education omgevingen, met SharePoint en de hele mikmak. Als ik mijn huiswerk vendoragnostisch wilde aanleveren, bijvoorbeeld in PDF of Open Document Format (ODF), mocht dat volgens tegenstrijdige regels niet. Uiteindelijk heb ik maar ja en amen gezegd, maar het is frustrerend om te zien dat onze overheden dit soort uitsluiting van alternatieven niet alleen toelaten, maar zelfs faciliteren, ook al is het wederrechtelijk, moreel en ethisch abject.

Het voelt soms alsof de overheid crack voert aan junkies, puur omdat ze er zelf aan verdienen.

[laptopleon]

LoL – als ik daar nog aan terugdenk 🥹

Het hele Grafisch Lyceum kreeg klassikaal les in het gebruik van WordPerfect, als onderdeel van de lessen Nederlands. We moesten zelfs de F1, F2, etc functietoetsen uit ons hoofd leren, wat ook toen al vrij zinloos was, want iedereen werkte daar verder op een Mac. Sowieso werd huiswerk niet op de computer gedaan want vrijel niemand had thuis een computer en als dat al zo was, was het vaak een Mac vanwege de Grafische opleiding.

Dat is al heul lang geleden, maar het illustreert wel hoe hele jaargangen scholieren niet beter wisten dan dat waar zij mee hadden leren werken ‘de’ tekstverwerker was.

Het was zo normaal dat er met Windows werd gewerkt dat de doorsnee Nederlander heel lang niet eens wist dat er andere systemen bestonden.

[itsfrigged]

het kan ook zijn dat je bepaalde software moet kunnen draaien op school trouwens.
Toen ik op een ICT school zat moest ik VERPLICHT met office van Microsoft werken omdat de toetsen gingen over? correct Microsoft office... wat ik overigens wel labiel vond hoor als ik vrij mag zijn om dat hier zo te noemen. Ben nu al 36.. dus weet niet of er nog steeds zulke examens/toetsen/lessen zijn.. mag hopen van niet.
Toen ik overgestapt was naar Linux moest ik daarvoor zelfs dualboot windows/linux installeren (heb zelf altijd gezeur met windows.. snel traag.. dingen niet lekker werken en de privacy wat er niet is.. al werk ik nu met macOS wat en dat geef ik natuurlijk gewoon toe.. ook niet 100% privacy gericht is)
Leuke aneknote trouwens; moest altijd lachen dat mijn klasgenoten na 3 uur al laders moesten pakken, ik alleen als ik voor les omtrent virtuele omgeving dus werken met virtual pc.. overige dagen was mijn lader zelfs thuis omdat mijn mac/linux bak het prima een dag mee kon gaan.
Maar goed.. ik ben door wat gekloot om zomaar te zeggen best wel ervaren in windows/Linux en macOS.

Je zegt dat windows "snel traag" is. Of het is snel of traag, snel traag bestaat niet

[VirtualGuineaPig]

ok: voor jou; Windows heeft een tendens om binnen mum van tijd dusdanig veel data weg te zetten dat het systeem weinig respons geeft als er wat moet gebeuren.

Het wordt snel traag,

[Linux gebruiker]

Ik zal je een geheimpje verklappen: Bij W11 zitten veel icoontjes op een andere plek dan bij W10. De applicatielauncher/startmenu knop zit ineens in het midden. Het startmenu zelf is totaal anders, en ook daar komt binnenkort weer aan aanpassing van. Ook tussen W7 en W10 waren er grote verschillen. En veel aanpassingen zijn helemaal geen verbeteringen, maar lijken meer om het aanpassen zelf te zijn.

Maar zoals altijd, na de initiele paniek past iedereen zich toch wel weer aan. Dus ook met jouw moeder komt het wel weer goed.

Kijk dan eens naar Linux Mint bijvoorbeeld. Daar verandert juist heel weinig door de tijd heen, ze zijn behoorlijk conservatief. En ze passen zeker niet iets aan "om het aanpassen zelf". Juist jouw moeder zou daar fantastisch mee gebaat zijn. Ze hoeft nog maar een keertje over en vanaf dan kan ze genieten van een enorme stabiliteit. En de delta tussen haar vertrouwde windows en linux mint is ook nog eens heel klein.

Daarm ben ik blij dat de pc van mijn moeder van 89 de overstap van Windows 7 naar naar Linux Mint heeft gemaakt, telkens als er een nieuwe Linux Mint versie op komt, worden alle iconen op dezelfde plaats gezet, en het is klaar tot die versie de EOL datum bereikt.

[CivLord]

En als je het bij de overstap van W10 naar W11 niet meer allemaal begrijpt, maar nog wél net de browser kunt vinden, kan je op internet een veelvoud aan informatie vinden om je op weg te helpen.

Wanneer je overstapt op Linux is die ionformatie óf vrijwel onvindbaar óf vooral bedoelt voor techneuten.
Met een 'tweaker' in de buurt die een nieuwe gebruiker door het gewenningsproces kan helpen is het inderdaad goed te doen. Maar wanneer je een laptop met Linux aan iemand zou overhandigen en dan denkt dat die persoon het verder wel kan redden zal de laptop na een paar pogingen ongebruikt in de kast liggen te verstoffen.

[laptopleon]

Je onderschat hoeveel er over Linux te vinden is. Zeker voor de beginners-problemen zijn volop antwoorden te vinden, voor zover die nog bestaan want de grote Linuxdistributies zijn na installatie gewoon bruikbaar.

Ik merk aan de reacties hier dat veel mensen zelf ook niet bekend zijn met Linux. Geeft niet, maar denk dan niet dat jouw beperkte ervaring van jaren geleden een keertje proberen, nu nog klopt en voor alle Linux-varianten geldt.

Bovendien zijn al die ‘varianten’ in werkelijkheid helemaal niet zo verschillend. Het is niet zo dat er tig versies bestaan die allemaal hun eigen software nodig hebben of zo.

[CivLord]

Wanneer je weet wat je zoekt, zal het geen probleem zijn om het te vinden.

Als je gewoon zoekt hoe je je email aan de praat krijgt of hoe je je printer aan moet sluiten, dan krijg je standaard de uitleg voor Windows. Pas waneer je ook Linux in je vraag verwerkt krijg je wat over Linux te zien.

Linux kan een oplossing zijn wanneer er iemand in de buurt is die er zelf iets beter mee overweg kan en de beginner op weg kan helpen. Maar zonder die hulp kan een beginner al snel vast lopen.

Ik merk aan de reacties hier dat veel gevorderde gebruikers van Linux denken dat voor hen vanzelfsprekende zaken voor iedereen vanzelfsprekend zijn. En dat ze over het hoofd zien dat wanneer ze in hun omgeving iemand met minimale hulp over hebben laten stappen naar Linux, daar toch nog minimale hulp bij nodig was en dat die persoon zonder die minimale hulp toch was vastgelopen.

Verder zijn jouw aannames vooral op je eigen bubbel gebaseerd en hoeven daardoor niet te kloppen.

[laptopleon]

Als ik het teruglees, doe ik weinig aannames. Ik heb 1,5 jaar geleden Ubuntu eens geïnstalleerd en daarna gekeken of het lukte om daar alles op te doen wat ik anders dagelijks op de Mac deed, puur om eens te proberen hoe dat bevalt, waar je tegenaan loopt, hoe die ervaring is.
Mail, browsen, video streamen, spelletjes, het is allemaal kinderlijk eenvoudig te doen. Mail instellen op Windows is veel ingewikkelder, want kent veel meer opties. Je kunt meer verkeerd kiezen.
Ubuntu (en andere varianten) hebben een soort Linux app store zoals dat op elk platform intussen zo’n beetje de norm is.
Begrijp je iets niet, dan zijn er volop tutorials te vinden, net zoals bij andere platforms. Dat je eventueel ‘ubuntu’ of ‘linux’ bij je zoekopdracht moet typen, tja, dat moet je net zo goed wel eens als je pakweg een iPhone gebruikt. Dan kom je ook wel eens op een pagina over de iPad of Mac versie uit.

Uiteindelijk zijn er op elk platform wel eens details die je niet naar je hand kunt zetten, of die gewoon niet goed werken, maar de tijd dat Linux alleen werkbaar was voor ingesneeuwde computer fanaten is echt voorbij. Het is intussen alleen veel te laat om mensen nog losgeweekt te krijgen van waar ze hun hele leven al aan gewend zijn. Overstappen kost veel moeite, dus dat doen we niet graag. Dan moet er eerst een sterke prikkel zijn om over te stappen en die ontbreekt.

[The Zep Man]

Als ik bij haar ga eten en het is lekker, zegt ze altijd: "maar dat kan je ook heel simpel zelf maken" en dan komt er een recept waar ik bij regel 2 al afhaak. Bij mij mislukt de tomatensoep nog. en dan kijkt mijn moeder vol onbegrip.

Best wel vergelijkbaar! Veel mensen die ervaring hebben met koken zullen moeite hebben om hun kennis over te dragen. Een recept houdt bijvoorbeeld geen rekening met karakteristieken van tomaten die iets meer of minder in de zon hebben gelegen, waardoor een ervaren keukenprins(es) bij het proeven bepaalt of meer of minder kruiden nodig zijn om de beste smaak eruit te krijgen. Probeer die kennis "academisch" maar eens over te dragen.

Zo ook met computers. Niet alles is uniform, zeker niet met verschillende hardware.

[bkor]

Als je computers begrijpt is het niet anders. Maar mijn moeder (75) raakt compleet in paniek als een bepaald icoontje op een andere plaats op de desktop staat.

Juist in Windows vind ik alles teveel van plek veranderen. Verder is het instellingenscherm behoorlijk onduidelijk. De GNOME indeling vind ik veel logischer. Windows heeft ook behoorlijk veel onnodige popups.

Tot een flink aantal jaar (3-5?) geleden bleef Windows redelijk hetzelfde. Echter sinds een flink aantal jaar vind ik het helemaal niet zo logisch meer. En dingen blijven maar van plek veranderen. Ook redelijke basisdingen zoals de indeling en plek van het startmenu.

[Some12]

Grappig. Een icoontje verandert van plek en ze snapt het niet. Dat klinkt als Windows en dat begrijpt ze niet.

Mijn ervaring is dat Windows veels te complex is voor sommigen. Het is juist de simpliciteit van Gnome, in combinatie met dat alles ruimtelijk geordend is, dat maakt dat mensen het eindelijk eens kunnen leren in vijf minuten.

[billyjk]

Helemaal eens. Kind hier thuis heeft via school een chromebook, dat is ook geen probleem voor leerlingen en leraren. Alles (desktop, mobiel etc) is zo naar elkaar toegegroeid qua interface en bediening dat het OS zelf nauwelijks meer relevant is.

Ja, als er wat mis gaat dan wel, maar dan gaat 95% van de gebruikers van welk OS dan ook naar een support persoon. Dus met het trainen van een paar support personen kun je veel devices in de lucht houden.

[Airw0lf]

Ik heb zo mijn bedenkingen bij dit initiatief. Waar kunnen die mensen terecht met vragen? Hoe zit het met training/begeleiding - met name op het gebied van veiligheid? Er wordt geadviseerd om vooral met open source software (want gratis) te werken - maar juist daar zitten ook de grootste risico's om "geraakt" te worden door malware/ransomware.

Begrijp me niet verkeerd - ik ben niet tegen - maar er zijn een paar dingen waar naar mijn smaak wat te makkelijk over heen is gestapt...

[Reactie gewijzigd door Airw0lf op 15 oktober 2025 08:29]

[YannickSpinner]

Waar kunnen die mensen terecht met vragen? Hoe zit het met training/begeleiding - met name op het gebied van veiligheid?

De stichting levert zelf geen laptops aan mensen, maar aan andere stichtingen. Het verschilt dus per project. Als een stichting laptops levert voor vluchtelingen, dan kunnen zij als het goed is bij die stichting terecht voor vragen. Ook de training en begeleiding verschilt per project.

Over gratis software kan ik weinig feitelijke context bieden, maar mijn gevoel zegt dat de populaire mainstream gratis software (Gmail, browsers, VLC) in beginsel gewoon hartstikke veilig is.

[Airw0lf]

Mja - ik weet het niet - de "populaire mainstream gratis software" is vooral gericht op consumeerderen in de hoop/verwachting dat er abonnementjes uit komen rollen. Het is de betreffende fabrikanten niet te doen om een zo veilig mogelijk gebruik te borgen.

Maar goed - ieder zijn ding...

[YannickSpinner]

Maar wie koopt er nu een abonnement voor onveilige software? Ik denk dat veelgebruikte software, zeker als het gratis is, een grote attacksurface heeft want er zijn doorgaans meer gebruikers. Er moet dus zeker aandacht voor zijn bij stichtingen en instanties die mensen deze laptops geven. Maar voor zover ik weet is dat ook zo!

[Airw0lf]

Maar wie koopt er nu een abonnement voor onveilige software? Ik denk dat veelgebruikte software, zeker als het gratis is, een grote attacksurface heeft want er zijn doorgaans meer gebruikers. Er moet dus zeker aandacht voor zijn bij stichtingen en instanties die mensen deze laptops geven. Maar voor zover ik weet is dat ook zo!

Iemand die zeker weet dat iets niet veilig is zal het inderdaad niet kopen. Maar wat als je het niet weet (niet herkenbaar is)? Of wat als je ergens op een link klikt wat (achteraf) niet handig blijkt te zijn?

[YannickSpinner]

Dan kom je inderdaad wel in het vaarwater van wat @jobvr al opperde. Op een gegeven moment is dit aan de gebruiker zelf om te leren. Het is echt afhankelijk van welke stichting een laptop levert in hoeverre iemand daar begeleiding in krijgt

[jobvr]

Maar zijn die zaken anders als deze mensen een notebook in een winkel gekocht hadden? Ik denk dat dit een prima initatief is, om mensen verder te helpen.

Ik ben het wel met je eens dat de overheid in het algemeen meer lokketen zou moeten hebben om mensen die moeite hebben met de digitale versnelling te helpen. Er worden in de naam van efficiëntie te veel zaken gedigitaliseerd door de overheid. Ik zit regelmatig bij mijn moeder (75) om weer met iets te helpen, waar de gemeente/rijksoverheid/OV heeft bedacht iets te digitaliseren. Moet je voor de gein proberen je kortingspas voor ouderen te activeren voor het OV... echt niet te doen. Hier laat overheid echt steken vallen en vallen mensen buiten de boot.

[Settler11]

Ik hou een beetje mijn hart vast met hoe complex het wel niet kan worden als wij die leeftijden aantikken.. Mijn pa wil nooit wat met de PC/mobiel en ma wordt ook ouder, maar weet (voor nu) nog wel raad.

[bonus]

Mijn moeder (bijna 84) kan er nog redelijk mee omgaan zolang het allemaal gaat zoals het moet. Maar zodra er lastig vragen het scherm in schieten is het gebeurd, dan brekkt het koud zweet haar uit en al gauw bang dat ze iets verkeerd doet.
Het vervelende is alleen dat bij sommige instatties je alleen nog via online / website en dat soort dingen contact krijgt. Telefoon nummer is niet te vinden of je krijgt weer zo'n chat scherm in beeld waar ze dan ook niks mee kunnen.
Digitaal wordt je soms echt door je strot gedrukt en niet iedereen, qua leeftijd, opleiding of wat dan ook, kan daar even goed mee omgaan.

[roffeltjes]

Ik denk dat dat meer een generatie dan een leeftijd probleem is. Ik ben eind tiener met PC's in aanraking gekomen en gedurende mijn studie was het allemaal nog hartstikke nieuw. Internet gebruikte je in de Universiteits bieb om andere catalogi door te spitten, maar dat was het voor de meesten van ons wel. Sterker nog, de papieren kaartenbakken waren handiger, completer en correcter. Ik heb ook nog geholpen al die kaartjes over te kloppen naar de online UvA catalogus.

Email? Ik kreeg een adres in het eerst jaar en heb het gedurende mijn studie nooit gebruikt, want niemand gebruikte het. Zeker de universitaire docenten buiten de wiskunde faculteit waren 100% digibeet.

En ik werd gezien als een handige jongen die mensen kon helpen met PC problemen....

Mensen die voor 1970 zijn geboren hebben gewoon een enorme achterstand, internet is iets van na 1995, breedband vanaf 2000, mobiel internet 2010. Mensen die na 1995 zijn geboren hebben dus voornamelijk breedband meegemaakt. Ben je van 2005 dan ben je je hele leven mobiel internet gewent.

Werk meegeteld (en slapen niet meegeteld) zie ik op een bierviltje dat ik al snel richting de 50% van mijn wakkere tijd iets online doe. Of het nou muziek luisteren is, serie kijken, wat browsen, gamen met de kids. De kans dat ik als bejaarde prima online mee kan lijkt me vrij groot.

[laptopleon]

Ik ben daar echt totaal niet bang voor. Ik weet natuurlijk niet hoe oud je bent, maar ik ben rond de vijftig en opgegroeid met computers. Gen X. Interfaces worden niet veel complexer, hooguit een beetje anders. Dat komt omdat ook mensen die géén computerfanaat zijn – en dat is de overgrote meerderheid – het nog een beetje moeten kunnen volgen. Ik merk nu al dat de jongere generaties wel handig zijn met een telefoon, maar zodra ze een tweedehands spelconsole moeten her-installeren, of het juiste geheugen moeten bestellen voor een laptop, wordt het een ander verhaal.

[rko4u]

Natuurlijk zijn er initiatieven om mensen zonder kennis te helpen (zoals steunpunt digitale overheid). De meesten kunnen echter ook wel terecht bij een bekwaam familielid of buur. Kennis is makkelijker te vergaren dan een gratis laptop die modern genoeg is voor Windows 11.

[The Zep Man]

Ik heb zo mijn bedenkingen bij dit initiatief. Waar kunnen die mensen terecht met vragen? Hoe zit het met training/begeleiding - met name op het gebied van veiligheid?

Hoe zit dit als je een notebook koopt in een willekeurige webshop?

[Airw0lf]

In wezen hetzelfde vraagstuk - idem voor smartphones.

Tis alleen dat dit initiatief gepositioneerd wordt als het verbeteren van de digitale vaardigheden van een bepaalde doelgroep. En als je dat zo positioneert lijkt het me meer dan handig om toch iets verder te kijken dan het leveren van een apparaat met Windows 11.

Mijn 0,500 Euro...

[The Zep Man]

Tis alleen dat dit initiatief gepositioneerd wordt als het verbeteren van de digitale vaardigheden van een bepaalde doelgroep. En als je dat zo positioneert lijkt het me meer dan handig om toch iets verder te kijken dan het leveren van een apparaat met Windows 11.

Zonder hardware die klaar is voor gebruik kan men niet beginnen. Zonder thuiscomputer in de jaren 80 is het vrijwel zeker dat je geen digitale vaardigheden opbouwt. Hetzelfde geldt tot een zekere hoogte voor vandaag de dag. Mobiele speeltuinen brengen je maar zover en zijn niet gemaakt voor productiviteit in het meeste dagelijkse werk.

[Airw0lf]

Maar de situatie in de jaren 80 is niet vergelijkbaar met de situatie nu - al was het maar omdat toen alles nog in de kinderschoenen stond en vrijwel alles nog via papierwerk ging.

Nu is vrijwel alles digitaal waardoor mensen afhaken - zelfs al hebben ze een kompjoeter. Ook zijn de risico's vele malen groter - klikken op een verkeerde link kan fatale gevolgen hebben zoals het plunderen van een bankrekening of chantage. En wie of wat gaat die mensen dan helpen?

[Reactie gewijzigd door Airw0lf op 15 oktober 2025 14:01]

[AtrumVesica]

Als ik het goed begreep is 1 van de verplichtingen dat je een aantal dagen les volgt in gebruik van de laptop, in een klassikale setting in de buurt.

Daarnaast, de bibiotheek (rotterdam iniedergeval) heeft een basis cursus computergebruik incluus veiligheid, de digicafe (langskomen met vragen) enkele dagen per week en je heb de digihulplijn nog voor alles daarbuiten.

[Airw0lf]

Als ik het goed begreep is 1 van de verplichtingen dat je een aantal dagen les volgt in gebruik van de laptop, in een klassikale setting in de buurt.

Die had ik er niet bij zien staan - super!!!

[AtrumVesica]

Geen idee of het erbij staat, maar tussen neus en lippen door heb ik begrepen dat dat wel de bedoeling is.

[sys64738]

Mooi initiatief. Wil grappig dat Windows 11 gekozen is omdat Linux moeilijk te leren zou zijn. Ik snap de keuze wel want niet alle software draait op Linux en tutorials een andere info gaan bijna altijd uit van Windows.

Maar hetzelfde kan natuurlijk gezegd worden over Libre Office. Ook niet echt de standaard.

[XelaRetak]

LibreOffice is dan ook een aanraden - de ontvangers kunnen er nog steeds prima voor kiezen om MS Office of andere varianten te gebruiken.

Het zal er bij de leeftijdscategorie "jongeren boven de 18j" toch wel op neerkomen dat de gevolgde opleiding de gangbare software zal afdwingen.

[Richardus27]

Denk dat het te maken heeft met hoe makkelijk de eindgebruiker dit zelf kan wijzigen.

Libreoffice niet goed (genoeg)? MS Office downloaden is zo gedaan, zelfs voor een leek. Google docs is ook makkelijk te openen en gebruiken, eventueel met hulp van een stichting.

Het wijzigen van een OS heeft toch wat meer voeten in de aarde voor niet-Tweakers, dan moet een medewerker van de stichting met mogelijk alleen basiskennis aan iemand die mogelijk gebrekkig Nederlands spreekt uitleggen hoe ze een Windows 11 installatiemedium moeten maken in Linux (en misschien ook zelf een USB stick kopen), uitzoeken welke laptop ze hebben en doorgeven met welke knop ze in de BIOS komen, uitzoeken hoe de eindgebruiker in die specifieke BIOS bij de bootvolgorde komt, en daarna door de Windows install heen praten.

Tuurlijk, voor de meeste huis/tuin/keuken taken is er nauwelijks onderscheid tussen W11 en bepaalde Linux distro's. Maar als je een laptop regelt voor iemand met mogelijk minimale computerkennis en een taalbarriëre dan lijkt het mij de prio om te zorgen dat er zo min mogelijk potentiële pitfalls zijn. En als de laptop wordt gebruikt door een scholier die programma's van school moet installeren dan wil je liever niet dat die een melding krijgt dat iets niet werkt.

[Reactie gewijzigd door Richardus27 op 15 oktober 2025 09:45]

[Blokker_1999]

Dat is het probleem van MS Office dat niet gratis is natuurlijk. De Windows licentie komt met het toestel mee. Mocht men behoefte hebben aan een MS Office, dan zal men die evenwel alsnog kunnen aankopen en installeren, iets wat een heel stuk moeilijker wordt als jer er Linux op zou installeren.

[redslow]

Weer een vage omschrijving mensen die het niet zo breed hebben. Dit zou moeten zorgen dat de kansarme meekunnen doen met de maatschappij. Een mooie gedachtegang.

het grote nadeel is, is dat bij soort initiatieven er een keiharde lijn is qua inkomsten of iemand recht heeft erop of niet. Waardoor je dus de situatie krijgt dat iemand die met veel moeite het hoofd boven water houdt geen recht heeft op, energiesubsidie, kindgebondenbudget, sport dat betaald word door de gemeente, gemeente belasting moet betalen, minder kinderopvang en nu dan ook geen laptop.


Hierdoor creëert je eigenlijk een laag die constant afhankelijk blijft van hulp vanuit de gemeenschap want ga je een dag extra werken, verlies je zoveel aan “inkomsten” dat het niet interessant is. Hetzelfde met het verhogen van een salaris. Leuk 200 euro bruto erbij in de maand maar daardoor verlies 500 euro aan subsidie.

het zou dus beter zijn om laptops te verstrekken via de scholen en dan aan iedereen. Zodat letterlijk iedereen mee kan doen.

[The Zep Man]

het grote nadeel is, is dat bij soort initiatieven er een keiharde lijn is qua inkomsten of iemand recht heeft erop of niet. Waardoor je dus de situatie krijgt dat iemand die met veel moeite het hoofd boven water houdt geen recht heeft op, energiesubsidie, kindgebondenbudget, sport dat betaald word door de gemeente, gemeente belasting moet betalen, minder kinderopvang en nu dan ook geen laptop.

Waarom is dat "het grote nadeel"?

Laat perfect niet in de weg staan van goed. Als je dat wel doet, dan krijg je niets voor elkaar.

Hierdoor creëert je eigenlijk een laag die constant afhankelijk blijft van hulp vanuit de gemeenschap

Of je helpt (een deel van die) mensen uiteindelijk aan een baan omdat ze digitale vaardigheden kunnen ontwikkelen.

het zou dus beter zijn om laptops te verstrekken via de scholen en dan aan iedereen. Zodat letterlijk iedereen mee kan doen.

Je lijkt gelijk behandelen en gelijke kansen bieden door elkaar te halen. Het doel is om gelijke kansen te bieden. Dat imperfecte middelen worden gebruikt om bij te dragen aan dit doel heeft een netto positief resultaat.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 oktober 2025 09:25]

[redslow]

Waarom zou een ouder meer gaan werken als dat inhoudt dat de inkomsten naar beneden gaan en ze hun kinderen minder zien?


Waarom zou een kind gemotiveerd worden om meer uit zichzelf te halen als het ziet dat de ouders praktisch alles krijgen met minimale inspanning.

je houdt creëer een groep mensen die afhankelijk blijft van het sociale systeem. (Uitzonderingen daargelaten)


Ja ik zie dit direct binnen mijn directe contacten en sterker nog ik heb eens via de overheid mijn gegevens ingevuld met mijn gezins situatie en als ik op papier van mijn partner af zou gaan. Zou dat ons minimaal 2000 euro per maand opleveren aan inkomsten vanuit deze sociale potjes waar wij nu geen recht op hebben.

Dus ik snap ook best waarom mensen dit doen. 3 dagen gaan werken ipv 5. Etc

[The Zep Man]

Waarom zou een ouder meer gaan werken als dat inhoudt dat de inkomsten naar beneden gaan en ze hun kinderen minder zien?

De problemen die je omschrijft zijn veel groter dan enkel het doneren van notebooks aan degenen die deze het hardst nodig hebben. Verder denk ik dat notebooks juist een middel kunnen zijn om uit deze situatie te komen voor velen. Laat ik het andersom stellen: door dit initiatief niet te doen worden mensen niet plots gemotiveerd om meer te werken. Het ontbreken van een notebook zal daarin geen verschil maken.

Waarschijnlijk kan je jouw standpunten beter hier kwijt:
forumtopic: Het (on)bestaan van het middeninkomen

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 15 oktober 2025 09:42]

[sjirafje]

Er is geen harde lijn! Deelnemende partijen bepalen zelf wie wel en niet onder de doelgroep valt. Deze partijen mogen zelf bepalen op welke manier ze dit doen.

[Noord27]

Mooi initiatief!

[flaskk]

OM en vast andere departementen werkt in een virtuele omgeving zoals Citrix, dus lijkt mij dat er vrij weinig data op de laptops zelf staan.

[jak600]

ik kan je vertellen dan niet veel naast het OM gebruikt maakt van Citrix
wel veel gebruik netwerk schrijven.
dus de wear op de harde schijf in de Laptop is minimaal

[flaskk]

Als ik beetje google kom ik ook op LNV en RWS uit, dat zijn ook geen kleine jongens.

[BytePhantomX]

Aangezien het niet in het artikel vermeld wordt, maar opgezocht over welke aantallen dit gaat. Ze hebben er 15.000 nodig en er zijn er in 2025 7273 ingezameld. Als ik mijn rekensom goed maak, dan heb je bij een afschrijving van laptops in vijf jaar een organisatie van 75.000 medewerkers nodig om aan de vraag te voldoen. Dat zou de overheid toch moeten redden?

Verder een heel mooi initiatief. Computers zijn voor hele grote groepen mensen echt niet zo bereikbaar als we soms denken en zonder kun je eigenlijk niet meedoen met de maatschappij.