Multimiljardair Bill Gates heeft op controversiële wijze de aandacht op zich gevestigd door ongezouten kritiek te leveren op de 'honderd dollar laptop' die door het MIT voor ontwikkelingslanden is ontwikkeld. Gates deed zijn uitlatingen in een toespraak tijdens het Microsoft Government Leaders Forum in Washington, tegenover een paar honderd Amerikaanse kopstukken uit de politiek, wetenschap en het zakenleven. 'Het láátste wat je wenst van een computer die door meerdere gebruikers gedeeld moet worden, is dat deze geen schijf heeft...en daarbij een pietepeuterig klein beeldscherm. Hardware maakt maar een klein deel uit van het kostenplaatje van een capabel computersysteem, het leeuwendeel van de kosten gaat zitten in netwerkverbindingen, applicaties en support. Als je mensen een computer wilt laten delen, zorg dan voor een breedbandverbinding en dat er iemand is die de gebruiker kan helpen, sjeez, maak een fatsoenlijke computer waarop je de teksten daadwerkelijk lezen kunt en je niet het ding moet zitten opdraaien terwijl je iets probeert te tikken', aldus Gates.
Hoewel een deel van de reacties op het web Gates' afwijzing van de $100-laptop onderschrijven, zijn anderen van mening dat hij niet alleen inhoudelijk de plank misslaat, maar tevens zijn imago geen goede dienst bewijst met de toonzeting. 'Bill laat zijn ware gezicht weer eens zien, nu hij niet geflankeerd wordt door slimme pr-mensen', en 'de rijkste man ter wereld staat duidelijk ver van de werkelijkheid' zijn geluiden die te horen zijn vanuit de hoek der criticasters. Om meerdere redenen zijn Gates' uitlatingen 'opmerkelijk' te noemen: gezien zijn uitspraken lijkt Gates MIT's ontwerp te beschouwen als een apparaat dat bedoeld is voor gedeeld gebruik, dit terwijl het project onder de slogan 'One Laptop per Child' opereert. In dezelfde toespraak waarin Gates het tft-beeldscherm als 'veel te klein' afdeed - in dit stadium van het project bezit deze een beelddiagonaal van 7" (dual mode: 1110x830 pixels monochrome reflective en 640x480 color led-backlit) - had hij kort daarvoor de 'Origami', oftewel de Ultra Mobile PC, aan staan prijzen. Verschillende UMPC's bezitten eveneens een 7" - zij het drukgevoelig - lcd-scherm met een schermresolutie van 800x480 pixels. Dat MIT's goedkope laptop 'geen schijf' bezit is op zich waar als daarmee een harde schijf wordt bedoeld; echter, het ding heeft wel 1GB flashgeheugen aan boord. Voor Windows en een (gratis) Mac OS X bleek geen plaats, er werd gekozen voor opensource besturing. Aanzwengelen kun en hoef je de UMPC's nog niet, maar de accu's ervan houden het binnen drie uur voor gezien als er geen lichtnet in de buurt is. De beloofde verkoopprijs van 500 dollar voor een UMPC lijkt voorlopig te laag gegrepen, met verkoopprijzen die tussen de 599 en 999 dollar uitkomen.

Voor de goede orde, Bill Gates is niet de enige die MIT's laptop niet hoog heeft zitten als het gaat om het bieden van 'digitale ontwikkelingshulp'. Dell en Intel hebben ook zo hun bedenkingen bij het product. Intel verwacht meer heil van het aanleggen van (draadloze) netwerken in ontwikkelingslanden en vermoedt dat mensen liever een computer met minder beperkingen gebruiken. Hoewel zowel Intel als Microsoft geen technologie leveren aan dit project, hebben beide bedrijven desgevraagd te kennen gegeven positief te staan tegenover 'initiatieven die ontwikkelingslanden ondersteunen'. Het is niet uit te sluiten dat concurrentiebelangen ook meespelen in de kritische commentaren op dit project; AMD levert namelijk de processor van de '$100 laptop', dus een Intel-ceo heeft er ook weinig belang bij het ding de hemel in te prijzen. Bill Gates staat niet alleen te boek als 'érg rijk', maar ook als de 'meest vrijgevige man' ter wereld; inmiddels zou een door hem en zijn vrouw in 2000 opgericht fonds grofweg zo'n 32 miljard dollar aan goede doelen hebben geschonken. Waarom schopt Gates in een bewaakt ogenblik dan op de niet meest diplomatieke wijze tegen een 'laptop voor de derde wereld'? Wellicht omdat Microsofts rivaal Google zich openlijk achter het project heeft geschaard? En omdat deze laptop - met zijn schijfloze maar niet draadlozeverbindingsloze uitdossing - veroordeeld lijkt tot het zoveel mogelijk via internetdiensten te gaan werken, en Gates vooral dié ontwikkeling(shulp) niet zo ziet zitten?
