IBM onthult 6nm transistor

IBM heeft op de International Electron Devices Meeting (IEDM) een transistor met een lengte van slechts 6nm aangekondigd. Moderne processors gebruiken ruim twintig keer zo lange transistors (130nm, oftewel 0,13 micron). IBM heeft hiermee naar eigen zeggen de kleinste transistor ter wereld in handen. Eerder beschreef TSMC uit Taiwan al een methode om een 0,009 micron transistor te bouwen, maar deze is dus nog een keer 33% kleiner. Het kostte onderzoekers wel een vol jaar om een werkende versie te bouwen, maar volgens IBM is het zeker de moeite waard geweest. Het bewijst namelijk dat de huidige technologie nog zeker 10 jaar doorontwikkeld kan worden. In de praktijk is de transistor echter nog lang niet toe te passen, want één transistor bouwen is natuurlijk makkelijk vergeleken bij de massaproductie van processors die uit vele miljoenen tot miljarden van dat soort schakelingen bestaan:

While the researchers have proven such a tiny transistor works and can be manufactured, IBM must overcome several obstacles--including power consumption, heat and electrical interference--that are even more difficult to surmount when packaging larger numbers of smaller transistors into a chip. But one important feature of the new transistor is that it can be combined with "strained silicon," a manufacturing technique that promises to boost processor performance by up to 20 percent.

As previously reported, IBM and other chipmakers, including Intel and Advanced Micro Devices, will present papers on strained silicon and other technologies at the IEDM. IBM hasn't set a production goal for the transistor yet. But Ieong thinks the technology "will create a lot of interest...and inspire further study."

Hoewel er geen technische details zijn vrijgegeven over de technieken waarmee de transistor is gebouwd, zal er waarschijnlijk gebruik gemaakt zijn van de eerder aangekondigde carbon nanotube technologie:

Reacties (24)

[akoster]

In de praktijk is de transistor echter nog lang niet toe te passen, want één transistor bouwen is natuurlijk makkelijk vergeleken bij de massaproductie van processors die uit vele miljoenen tot miljarden van dat soort schakelingen bestaan

Dacht het wel ja...

Een nanotube gebruiken in een schakeling is pas enkele maanden mogelijk. Het selecteren van de tubes is handwerk en voordat het geautomatiseerd gaat worden zijn zeker enkele jaren verder....

[space-diver]

Hoewel er geen technische details zijn vrijgegeven over de technieken waarmee de transistor is gebouwd, zal er waarschijnlijk gebruik gemaakt zijn van de eerder aangekondigde carbon nanotube technologie:

Het is wel leuk om zomaar iets aan te nemen maar bedenk bij zulke vermeldingen wel of het daadwerkelijk ook zo is.
Het is namelijk niet waarschijnlijk dat het hierover carbon nanotubes gaat.
Ten eerste, hiermee zijn alang transistors gemaakt.
Ten tweede, er wordt hier gesproken over een transistor die gecombineerd kan worden met 'strained silicon'.
http://www.research.ibm.com/resources/press/strainedsilicon/

Nog even iets anders er zijn al wel technieken in de maak om nanobuizen in specifieke vormen te laten groeien op een oppervlak. Het is nog niet volledig uit ontwikkeld maar ze zijn al goed opweg om het procedé te practisch te maken. (het grootste probleem is nu nog de klijne defecten die nu nog met deze processen ontstaan.)

[Verwijderd]

ik vind de term handwerk wel een beetje overdreven ... je gaat mij niet vertellen dat ze met een pincet de nanotubes eruit selecteren.

[Verwijderd]

Dat doen ze dus wel ja !!!

Je moet niet reageren op een reactie als je er niets van af weet... dan kun je zo iets ook op een vragende toon doen !!

[Verwijderd]

met de techniek van tegenwoordig zal er binnekort ( half- , 1 jaartje ofzo .... ) een robot komen die dat wel aankan

[Jan Laros]

Ik denk dat dit bericht alleen voor IBM interessant is. Voorlopig dan. Ik doel hiermee met name op marketing technische zaken, aangezien dit transistorontwerp nog lang niet te gebruiken is binnen de huidige processors. De eerste kindjes van Intel en AMD beijvoorbeeld op 0,065 micron staan op de roadmaps pas gepland voor eind 2004 als ik me niet vergis. De genoemde transistor is nog eens 10 maal kleiner.

Natuurlijk is het een hele stap voorwaarts, maar ik denk dat er in de praktijk weinig gebruik van gemaakt zal worden. In het bericht dat genoemd wordt in de newsposting hierboven wordt beschreven hoe TSMC het voor elkaar kreeg om een 0,009 micron transistor te produceren. Dat bericht is van 12 juni 2002 en tot nu toe hebben we vrij weinig van die transistor meer gehoord. Toepassing ervan is er voor zover ik weet nog niet. Ik denk dat IBM hetzelfde lot wacht.

[DeTrucIs]

Het gaat hier om onderzoek. Als het eenmaal gelukt is zo'n transistor te maken, is het onderzoek nog lang niet voorbij. Het onderzoek zal verder gaan met als doel het reproduceerbaar te maken van de technologie, maw kijken of het geschikt is voor massaproduktie en hoe dit geimplementeerd kan worden. Het is dan ook logisch dat je er niet wekelijks iets over hoort. Het onderzoek bij zowel TSMC als bij IBM wordt zeker voortgezet en als de resultaten positief zijn zullen ze ook worden gebruikt.

[Verwijderd]

ik heb er niet zo heel veel verstand van, maar als ik het goed lees word er doormiddel van de kleinere transistors een grote stap vooruit geboekt met name de CPU snelheden die hiermee gemaakt kunnen worden..toch?

[Standeman]

Dat niet alleen, maar ook het aantal functies die je met een cpu kan uitvoeren. Je kan meer transistors kwijt op hetzelfde oppervlak..

Alleen lijkt me wel dat dit niet morgen in de schappen ligt. Ze zeggen dat ze over een jaar of 10 weer voorruit kunnen.. maar lijkt me meer dat de eerste CPU's / IC's met deze transistors pas over 10 jaar uitkomen....

[Dark_man]

Je hebt het verkeerd begrepen.

De techniek met verkleining gaat verder, volgend jaar bijvoorbeeld zitten we op 0.09u,
in 2005 0.065u,
in 2007 0.050u,
in 2009 0.035u,
in 2011 0.015u,
in 2013 0.006u <-- Dit is dus wat IBM heeft ontwikkeld en zoals ze zeggen over 10 jaar gebruikt wordt.

Ze zeggen niet dat die techniek ook nog eens 10 jaar potentieel heeft, ben je gek? dan hadden ze een totaal nieuw conecpt moeten ontwikkelen.

[rik]

Hoe kleiner de transistors zijn, hoe kleiner de oppervlakte die nodig is op een cpu. Minder warmteontwikkeling dus.

Aan de andere kant passen er nu dus ook meer transistors op een even grote oppervlakte, waardoor CPU's sneller kunnen worden bij dezelfde warmteontwikkeling.

[Ivo]

Meer schakelingen is meer schakelingen/s is dus een hogere snelheid in Hz. Zo zie ik het.

[Parody]

Kleinere transistoren = kleinere chips. Ze zitten nu al met de looptijd van een signaal van het ene eind van de chip naar het andere. Als je chipje kleiner wordt kun je in kortere tijd van de ene kant naar de andere, want de afstand is kleiner. Dus ook meer Hz-jes...

Da's trouwens ook een van de redenen waarom er meerdere cores op 1 chip geproduceerd (gaan) worden, want die zijn functioneel onafhankelijk en hebben dus minder last van dat looptijd-probleem.

[Verwijderd]

IBM is nog steeds de grootste houder van patentrechten ter wereld. IBM is uiteindelijk ook de moeder van alle pc's

En dat kan nog steeds een stuk beter en sneller

[PipoDeClown]

elk jaar ongeveer 2000 nieuwe patenten erbij

[Laptom]

Tsja, dan doet Philips het niet echt goed.... Ze staan tweede wereldwijd... Zal nog wel ff duren voordat ze IBM hebben ingehaald...

[Verwijderd]

Philips is mooi op weg naar falliet man. Ze sluiten overal hun afdelingen

[Verwijderd]

Is niet al te beste reclame dat IBM de moeder van alle pc's is (is ook niet zo...de term Personal Computer was volgens mij van Tramiel van Commodore).De technologie die wij vandaag gebruiken in de x86 pc's loopt nog steeds op achterlijke ideeën van 20 jaar terug. De technologie van de 16/32/64-bit Amiga van 1985 is nog steeds beter dan de huidige x86pc's, geen gezeik met IRQ's en conflicten. Een Plug&Pray die wel werkt (Autoconfig).Een OS die niet 128MB nodig heeft om een beetje (klein beetje) stabiel te lopen.

[cablepokerface]

IBM heeft op de International Electron Devices Meeting (IEDM) een transistor met een lengte van slechts 6nm aangekondigd

IBM wilde de transistor nog tonen op de IEDM maar dan konden de mensen achteraan het niet zien ...

[Ruuddie]

Het kostte onderzoekers wel een vol jaar om een werkende versie te bouwen, maar volgens IBM is het zeker de moeite waard geweest. Het bewijst namelijk dat de huidige technologie nog zeker 10 jaar doorontwikkeld kan worden.

Shit hey, dat wil natuurlijk zeggen dat al die chip bakkers nu gaan denken van "research kunnen we dan wel stoppen tot 2007, dan hebben we nog 5 jaar om nieuwe technieken te vinden, tijd zat". Dit is geen slimme zet geweest van IBM dus...

BDW, voor meer info over koolstof nanotubes, zie www.brunssum.net/~strypbam/nanotube/

[Defspace]

Eerder beschreef TSMC uit Taiwan al een methode om een 0,009 micron transistor te bouwen, maar deze is dus nog een keer 33% kleiner

Nulletje Teveel ?

Goed nieuws, maar ik dacht dat ze in labos al transistoren hadden van 1 molekuul groot.
Ik vraag me alleen af als ik van 0,13 mircon lees dat Northwoods last hebben van SNDS door dat er elektronen overspringen hoe ze dit tegen gaan bij 0,06 micron schakelingen. Wordt het allemaal niet een beetje te klein om functioneel te blijven ?

[DJ_Squtshi]

Hoe kom je er bij dat er en nulletje teveel is?
130nm= 0,13 micron
9nm=0.009micron=33% groter dan
6nm= 0.006 Micron

[k-oz]

w8 ff ik snap iets niet: het "electrical interference" probleem was toch HET probleem met deze kleine transistoren? naja

[Atmosphere]

IBM heeft een transistor gemaakt die ongeveer 8333,3 keer zo klein is als een haar

Whooooo.... man... das klein hoor he, en eigenlijk is het verbazingwekkend dat het nog werkt.

even voor de rekenaars

Bij ASML worden lijntjes ter dikte van een vijfhonderdste van een menselijke
haar op chips geprojecteerd! Lijnbreedtes van 100 nanometer of kleiner. ...

bron