Datacenters verbruikten evenveel elektriciteit als 2 miljoen woningen

In 2024 waren datacenters goed voor 4,6 procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland. In totaal verbruikten zij 5100GWh, een hoeveelheid die vergelijkbaar is met het verbruik van bijna 2 miljoen woningen. Sinds 2018 is het verbruik door datacenters meer dan verdubbeld.

Datacenterplan van Microsoft

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat het aandeel in de elektriciteitslevering aan datacenters in 2024 verder is toegenomen. Waar het aandeel in 2021 nog op 3,3 procent lag, is dit in 2024 gestegen naar 4,6 procent.

Volgens het CBS zijn er ongeveer 200 datacenters in Nederland, waarvan de meeste in de regio Amsterdam staan. Een kleine groep grootverbruikers drukt een zwaar stempel op de cijfers: 45 van de grootste datacenters zijn verantwoordelijk voor 90 procent van het totale elektriciteitsverbruik van de sector. Het CBS schrijft de toename van het verbruik dan ook voornamelijk toe aan de groei van deze grote locaties.

Voor de cijfers heeft het CBS alleen gekeken naar datacenters in Nederland waarvoor dit de hoofdactiviteit is. Datacenters van instellingen zoals universiteiten en ziekenhuizen zijn niet meegeteld in deze berekening.

Reacties (186)

[MMaster23]

Hmm ik heb hier zelf twee verschillende meningen over..

1. Het meten van datacenters is niet per se fair. Vroeger draaide er meer kleinere datacenters en server ruimtes van individuele bedrijven. Hoe meer decentraal dit is, des te minder efficiënt dit is. Per casus is dat extra redundantie nodig, overschaalde koeling, extra netwerk etc. Per definitie zal je nooit 100% efficiëntie halen.. In praktijk minder dan 67% door redundantie / uitwijk / overcapaciteit. Dus hoe meer centraal we dit doen, des te efficiënter we het kunnen hosten. Ja het verbruik van datacenters van hyperscalers neemt toe maar in theorie neemt stroom verbruik van individuele bedrijven iets af.
2. AI vreet gewoon enorm veel stroom maar lijkt nog niet super zichtbaar in de grafiek. Ik denk dat het effect allemaal duidelijker gaat worden. We moeten als maatschappij echt afvragen of we dit moeten willen.

Dusja.. Minder AI graag maar ook minder bezemkasten met servers lijkt mij ideaal.

[GigaHenk]

Is dit artikel al niet een beetje achterhaald...?

Geloof dat onze "superheld" Elon, data centers naar ruimte wilde verplaatsen, zodat koeling en stroomvoorziening gefixt zouden zijn. Volgens mij ligt de communicatie van en naar een mogelijk datacenter in space er al, It's called Starlink.

[LOTG]

Ik zie niet in welk probleem word opgelost, maar wel legio andere problemen.

- Kost belachelijk veel om zaken naar de ruimte te verplaatsen.
- In de ruimte heb je veel meer last van kosmische straling, alles moet er voor ontworpen zijn om daar te overleven of in elk geval waar het in geplaatst word.
- Latency, je server hangt namelijk niet op een vaste plek maar zit in een orbit dus de afstand die afgelegd moet worden verschilt nog al.
- Onderhoud, wie gaat terplekke iets fixen?
- Security is een nachtmerrie, ja de doorsnee inbreker hou je wel buiten maar hoe voorkom je dat een andere natie niet "per ongeluk" je datacenter sloopt en zo.

En dan de voordelen:
- Waar komt die stroom vandaan? Hoezo is stroomvoorziening gefixed? We hebben het hier niet over de stroomvoorziening voor een satelliet of zo die met een paar zonnepanelen of een RTG kan functioneren. Je zult waarschijnlijk een grote solar array moeten hebben zoals het IIS.
- Koeling gaat ook niet vanzelf, je zult radiators moeten hebben om al die warmte af te voeren en dan moet je ook nog zorgen dat de temperatuur optimaal blijft dus een actief proces.

Elon verkoopt zijn eigen producten, SpaceX en StarLink, de rest is marketing zonder enige onderbouwing.

[Raymond Deen]

Er zijn zat geostationaire satellieten die exact boven dezelfde plek blijven hangen dus. Die satellieten hangen ongeveer 36.000 km boven de grond wat voor een volledige round trip 72.000 km toevoegt aan af te leggen afstand van het signaal. Dat kost dan weer ongeveer 0,24 seconde wat je met gamen zeker weten gaat merken, maar voor normaal internet gebruik bijna onmerkbaar is.

[trogdor]

En die servers omhoog slingeren is opeens goedkoop ?

Echt het debielste plan van die kwast in jaren, nog erger dan die hyperloop onzin.

[arjankoole]

Is dit artikel al niet een beetje achterhaald...?

Geloof dat onze "superheld" Elon, data centers naar ruimte wilde verplaatsen, zodat koeling en stroomvoorziening gefixt zouden zijn. Volgens mij ligt de communicatie van en naar een mogelijk datacenter in space er al, It's called Starlink.

Natuurlijk wil hij dat. Maar ik zou m'n kritieke infra nooit uit handen geven aan hem.

[debroervanhenk]

Is koeling in de ruimte wel zo makkelijk? Het moet allemaal via stralingswarmte, geleiding heb je niet in een vacuüm. En datacentra produceren niet een klein beetje warmte.

[Raymond Deen]

In de ruimte is het niet overal dezelfde temperatuur, maar als je niet in het directe zicht van de zon hangt dan is het al snel ver onder 0 graden Celsius hoor. Door straling verlies je daar in het vacuüm langzaam je warmte. Voor de zonnige kant een hitte schild en voor de schaduw kant een verwarmingselement om op een goed temperatuur te blijven.

[Fruithagel]

Het maakt niet echt uit dat het er ver onder nul is, want er is nauwelijks thermische massa die daadwerkelijk die temperatuur heeft en waar je dat middels conductie/convectie aan af kan staan. Blijft dus radiatie over, maar probeer maar eens een datacenter met radiatie te koelen... ongeveer 0.5 kW/m2 bij 40 graden. Datacenters gebruiken honderden kW's aan koeling.

[drdelta]

Volgens mij ligt de communicatie van en naar een mogelijk datacenter in space er al, It's called Starlink.

Eh, nee.

Starlink satelietten hebben 4 directionele antenne arrays die op de aarde gericht zijn.

[TomPé]

En bij Elon moet je altijd denken wat hij daar bij te winnen heeft...

Mooi met zijn rakketen omhoog zeker...

Wat ze overigens wel fantastisch doen bij SpaceX

[majetta]

hij kan ze ook naar de uitgestrekte vlakten van Siberië verplaatsen, waar het constant -20+ is

[YGDRASSIL]

Straks niet meer. En zeker niet als je er ook datacenters neerzet

[Ruuuuuubje]

Jey, misschien krijgen we dan ook eindelijk de mammoet terug uit het permafrost, of wat leuke ziektes waar we ons natuurlijk niet tegen in gaan enten. /s

Wat een stomme ideeën inderdaad. Doe gewoon een disk in je PC. Of extern ofzo. Niet alles hoe continu beschikbaar te zijn in de cloud. En zeker minder ai voor de meest stompzinnige dingen.

[mvds]

Ik vraag mij ook af hoeveel van de stroom die zo'n datacenter gebruikt ook door hunzelf opgewekt is? Want volgens mij leggen ze die daken vol met zonnepanelen en misschien zetten ze er ook een (of meerdere) eigen windmolen(s) naast. Daarmee zou de belasting op het Nederlandse net dus wel eens mee kunnen vallen en is de belasting vooral lokaal, maar daar zullen ze vast wel rekening mee gehouden hebben bij de bouw.

En de warmte die vrijkomt in zo'n centrum wordt volgens mij ook weer dmv warmtewisselaars omgezet in energie. Dus het rekensommetje is lang niet zo simpel als het artikel aangeeft.

[marq101459]

De grootste datacenters gebruiken 100GWh per jaar. Daar valt niet tegenop te zonnepanelen. Windmolen levert gemiddeld 7,5 MWh per jaar.

[Wafeltje]

Bedoel je niet 7,5 GWh?

Maar de ontwikkelingen gaan snel en er zijn ook al windmolens met een vermogen van 10 en 12 MW,
-Gaslicht.com, eerste hit op google.

Grote moderne molens (3 MW): Circa 6 tot 7,5 miljoen kWh per jaar, wat ~2.000 huishoudens van stroom voorziet. 
-AI overzicht van google

Die laatste rekent het makkelijkst, kom je op 7,5 GWh uit, 1000x jouw bewering. Is met 14 moderne molens te doen (in ideale, niet realistisch scenario)

[supersnathan94]

Nouja met name jouw 1e punt vind ik interessant want ze hebben hier dus maar 200 DC's bekeken, terwijl er gigantisch veel meer on-prem installaties waren die niet meegerekend worden. Ook dit jaar zijn er weer een aantal grote partijen gemigreerd naar "een cloud".

Philips healthcare is bezig met een grote om radiologie verder naar AWS te brengen en daar hebben ze het ook al over de grotere beweging van de zorgaanbieders:

95% van de zorgaanbieders is van plan om binnen drie jaar meer dan de helft van hun toepassingen naar de cloud te migreren

SIDN is net verhuisd naar AWS, Belastingdienst / Douane / Dienst Toeslagen heeft net dat hele debacle met Microsoft 365 achter de rug. En volgens de #1 Microsoft partner Wortell (for what it's worth) zijn partijen zoals Verwater, SOA AIDSfonds en OpGroen verzekeringen dit jaar ook overgestapt.

Wat voor mij dan ook nog wel vragen geeft:

• Hoeveel van die zaken waren al hybride? en wat werd er aan capaciteit gerekend (in gebruik of op papier)
• Als overheid/bedrijven on-prem sluiten en naar cloud gaan: stijgt de categorie datacenters, maar daalt “overig zakelijk” dan aantoonbaar?
• Wat telt hier precies als “datacenter”? (hyperscale/colocatie vs serverruimtes in kantoren/overheidsgebouwen)
• Is de definitie of meetmethode in de tijd veranderd? Zo ja: hoeveel van de “groei” is een herclassificatie (on-prem -> datacenter) i.p.v. extra vraag?
• Hoe wordt rebound meegenomen? (Cloud maakt dingen makkelijker/goedkoper -> je gaat méér doen.)

Uiteindelijk zul je een netto-systeemstudie moeten doen om hier echt wat nuttigs over te zeggen denk ik. Anders zul je de komende jaren sowieso alleen zien dat het getal stijgt.

[Azbest]

De huishoudens maken tevens gebruik van dergelijke rekenkracht. Waar vroeger code lokaal uitgevoerd moest worden is sinds de smartphone server side code geëxplodeerd.

Dit zegt zodoende eigenlijk nog niet zo heel erg veel. Wie gebruikt uiteindelijk de diensten, dat is de vraag.

[cdwave]

En dat wordt ook heel erg opgedrongen door de fabrikanten.

Je hebt technisch gezien helemaal geen datacenter nodig om met je mobieltje de tuinsproeiers te programmeren, of om een deurbelcamerabeeld te bekijken.

De algemene trend is om alles naar "de cloud" te zetten, want dat is zo handig. Opslaan moet je het inderdaad toch wel, maar alle netwerkverkeer en extra processing die gepaard gaat met de cloudopslag is toch wel fors meer energie dan wat je voor lokale opslag nodig zou hebben.

[bzzzt]

Klopt, maar de belangrijkste reden voor fabrikanten om alles naar de cloud te schuiven zijn toch vooral gebruikers: veel mensen hebben geen benul van bestanden en lokale opslag of er gewoon geen zin in zich daar druk over te maken.
Zelfde geldt voor backups (niemand maakt die dus telefoon gestolen is al je familiekiekjes kwijt) of het open zetten van een poort op de router zodat je apparaat vanaf een andere lokatie te bedienen is.
Het moet gewoon werken op alle apparaten dus is er een centrale plek nodig op een snel netwerk die altijd aan staat en overal vandaan bereikbaar is.

[Mit-46]

Klopt, maar de belangrijkste reden voor fabrikanten om alles naar de cloud te schuiven zijn toch vooral gebruikers: veel mensen hebben geen benul van bestanden en lokale opslag of er gewoon geen zin in zich daar druk over te maken.

Ik denk dat zij helemaal niets voor gebruikers ontwikkelen, maar enkel voor hun bankrekening.

Google zoekmachine is niet ontwikkeld zodat mensen makkelijker kunnen zoeken op het internet. Maakt niet uit wat ze zelf zeggen.
Facebook, de variant zoals wij het kennen, is niet ontwikkeld zodat mensen lekker makkelijk met elkaar verbonden konden zijn.
De cloud is niet ontwikkeld zodat het beter is voor gebruikers.
AI wordt niet ontwikkelt zodat iedereen zijn/haar leven makkelijker wordt.

Haal de factor dikke winst weg bij bovenstaande zaken en ze zijn binnen no time verdwenen.

Zonder de misleidende marketing vult de bankrekening natuurlijk niet.
Ze brengen het alsof ze het voor jou maken, maar we zijn bijna in 2026 en zouden toch beter moeten weten?

Data is the new gold.

[Reactie gewijzigd door Mit-46 op 15 december 2025 14:36]

[bzzzt]

[...]
Ik denk dat zij helemaal niets voor gebruikers ontwikkelen, maar enkel voor hun bankrekening.

Ik denk dat je mijn hele punt mist, nl dat cloud wordt aangeboden omdat het voor de meeste gebruikers te moeilijk is om hun eigen zaken te beheren.
Uiteraard zal het verkopen van abonnementen een factor zijn. Uiteindelijk zal je linksom of rechtsom voor je producten moeten betalen...

[HuisRocker]

dat cloud wordt aangeboden omdat het voor de meeste gebruikers te moeilijk is om hun eigen zaken te beheren

Dat er veel gemakkelijker geld te verdienen is door 'gemak via ons abonnement' te pushen heeft er dus helemaal niets mee te maken? Nou, da's dan goed om te weten!

[bzzzt]

Ik ontken het laatste niet, vind alleen dat er wel heel makkelijk naar cloud = graaiers wordt geredeneerd terwijl er ook goede redenen zijn om dat te doen.
Er zijn zat apparaten die 'iets' met de cloud doen zonder abonnementsconstructie...

[soulcrusher]

Ik ontken het laatste niet, vind alleen dat er wel heel makkelijk naar cloud = graaiers wordt geredeneerd terwijl er ook goede redenen zijn om dat te doen.

Uiteraard zijn er voordelen, maar hoofdnoot is geld verdienen. Dat geldt voor vrijwel ieder commercieel bedrijf. Met geld blijf je overeind, met goede wil niet. En ja je hebt geld verdienen om gezonde winst te maken en winstmaximalisatie. Het lijkt erop dat dat laatste tegenwoordig het meest belangrijkste is, ten koste van zo'n beetje alles.

Er zijn zat apparaten die 'iets' met de cloud doen zonder abonnementsconstructie...

Die hebben dan klaarblijkelijk een ander verdienmodel Veel van die apparaten zouden het ook prima kunnen doen zonder cloud en het risico dat het een paperweight wordt als die cloudfunctie verdwijnt om wat voor rede dan ook.

[HuisRocker]

Als er geen goede (marketing) 'reden' gevonden kan worden is verkopen inderdaad ineens wel heel lastig geworden...

De cloud in deze vorm is echter nooit objectief 'nodig' geweest, het is daarom toch echt wel duidelijk dat het er vooral is in deze vorm is vanwege die andere reden, geld!

[Annihilism]

Onze deurbelcamera heeft gewoon ingebouwd geheugen. Daar slaat hij automatisch in op. Daar heb ik niks voor hoeven configureren en als ze de deurbelcamera stelen kunnen ze niks met die beelden (encrypted). Dat Ring e.d. cloud opdringen zodat ze lekker kunnen verkopen heeft niks te maken met het "gemakkelijk maken voor klanten" maar gewoon puur het vullen van hun eigen bankrekening zoals @Mit-46 hierboven aangeeft. Heel toevallig beginnen al die abonnementen natuurlijk ook lekker goedkoop en worden ze elk jaar (veel meer dan inflatiepercentage en kostenstijging) duurder.

Net als het opdringen van Onedrive door MS, het staat zon beetje standaard aan dat alles naar hun cloud gaat en het is bijna niet uit te zetten zonder hacks of in de configuratie te duiken. Veel mensen hebben al een cloud oplossing en dan wordt die data dus gewoon kansloos rondgepompt in meerdere servers.

[Wouterie]

Als cloud en AI opt-in zouden zijn, dan heb je een punt. Maar Microsoft heeft het zelfs in notepad gepropt... Dat is slechts één van de vele voorbeelden van de totale zinloosheid. Het gevolg is echter wel dat de abonnementen bij MS duurder worden!

[Mit-46]

Volgens mij begreep ik je heel goed en vandaar dat ik aangeef dat ik denk dit helemaal niet zo is.

Open source non profit projecten daargelaten.

[LordMike]

Is het niet een beetje andersom?

Alles wat goed is voor de klanten levert extra veel winst op?

Ik snap je betoog gedeeltelijk want zaken doen is winst vooropstellen in de meeste gevallen en zeker in de Amerikaanse praktijken geld dat winst bovenop alles gaat maar zo zwart wit is het in de praktijk helemaal niet.

De keerzijde van de medaille is natuurlijk wanneer je winst helemaal niet belangrijk vind je bestaansrecht op een dag ook meestal verdwijnt.

[thahajemnireal]

Misschien ligt het eraan dat lokaal opslaan, poorten open zetten gewoon moeilijker is dan alles auto opslaan, en je iCloud alles laten regelen. Ik zeg niet perse dat het beter is, maar mensen zijn gemaksdieren. Leuk dat offline misschien beter is of dat iets openzetten niet moeilijk is voor jou, maar als ik Jaap uitleg dat hij naar 192.168.x.x moet en een poort open moet zetten, zodat zijn lokale backup doorgaat gaat hij het niet doen.

Mensen weten het vaak wel, maar de apparaten zijn er niet voor gemaakt. Welkom in de 21ste eeuw.

[bzzzt]

Mensen weten het vaak wel, maar de apparaten zijn er niet voor gemaakt. Welkom in de 21ste eeuw.

Mensen weten het echt niet.

En de apparaten er voor maken is moeilijker dan je denkt. Eigenlijk kan je helemaal geen aannames doen dat iemand een poort open kan zetten vanwege kennis, security maatregelen van de provider of duffe software die inkomende verbindingen vergeet.
Begin deze eeuw waren er wat apparaten die zo werkten (je kent 'universal plug and play' nog?). Zo automatisch als mogelijk maar het werkte vaak nog niet...

[latka]

Je benaderd het vanuit de techniek: een poort open zetten doe je om contact te leggen. Ik wil dat al _mijn_ apparaten dezelfde gegevens bevatten is de onderliggende gebruikers vraag. De oplossingen hiervoor zijn vanuit fabrikanten gezien natuurlijk cloud/abbonement. Vanuit een tweaker is het poortjes openzetten.

[bzzzt]

Dat begrijp ik, maar ook dat 'poortjes openzetten' domweg geen schaalbare oplossing is. Dat werkt voor iedereen weer anders als het al kan. Voor fabrikanten is het niet te doen voor duizenden verschillende routers en internetproviders andere werkwijzen te supporten.
Uiteraard zijn er vast andere oplossingen, maar cloud is wel redelijk voor de hand liggend en heeft al die problemen niet.

[themadone]

Ach in theorie natuurlijk prima zo te maken dat je je wel even in de cloud meldt als apparaat maar vervolgens nog steeds in de meterkast staat zonder moeilijk doen voor de gebruiker.

Maar dat datamined zo lastig dus sla het vooral bij ons op roepen de cloud providers dan. Oh nee, die roepen kijk wat makkelijk allemaal.

Het zou echt anders kunnen met dezelfde gebruikers ervaring, kijk eens naar bijvoorbeeld Unifi, die komen best een heel eind en ook niet meteen extreem moeilijk voor de gemiddelde gebruiker.

[bzzzt]

Het zou echt anders kunnen met dezelfde gebruikers ervaring, kijk eens naar bijvoorbeeld Unifi, die komen best een heel eind en ook niet meteen extreem moeilijk voor de gemiddelde gebruiker.

Ik weet dat ze bestaan, maar als de Unifi thuisgebruiker een vogel was geweest had die op de beschermde lijst gestaan vanwege zeldzaamheid...

[themadone]

weet ik, maar daarom zeg ik zoals unifi, wel leuk om een beschermde diersoort te zijn hahaha

[latka]

Tailscale (geen ervaring mee, maar op papier lost die het op zonder, mits je je eigen control plane draait)

[cdwave]

Dat is een kip-ei kwestie.

Als de commercie niet zo druk "de cloud" had gepusht, dan waren lokale oplossingen vanzelf veel toegankelijker geworden.

Je kunt best gewoon een "storage box" aanbieden, met een QR code op de zijkant, en als je die scant dan kan je mobieltje zijn foto's erop zetten en wat je verder nog meer zou kunnen doen. Om maar een voorbeeld te noemen.

Het kan allemaal technisch prima zonder die cloud. Vraagt uiteraard wat ontwikkelwerk om het vriendelijk en veilig te maken. Maar aangezien iedereen braaf hun hele hebben en houwen bij de grote graaigiganten parkeert, is niemand geïnteresseerd in zulke producten.

[bzzzt]

Je kunt best gewoon een "storage box" aanbieden, met een QR code op de zijkant, en als je die scant dan kan je mobieltje zijn foto's erop zetten en wat je verder nog meer zou kunnen doen. Om maar een voorbeeld te noemen.

Ok, maar heb je daarmee ook afgedekt dat je mobieltje die storage box buiten de deur kan benaderen? En dat backups geregeld zijn voor het geval je huis afbrandt?
Is het regelen van toegang voor gasten, familie, meerdere telefoons etc niet te ingewikkeld?
En heeft zo'n box echt geen beheer nodig (als in: is de software 100% bugvrij en vrij van mogelijk dataverlies)? Als de software doorlopend gesupport moet worden zal je toch iets van een abonnement moeten hebben of de fabrikant verdwijnt gewoon als de garantie afgelopen is.

Ik heb nog geen enkele NAS oplossing gezien die zo eenvoudig was als een cloud abonnement.
En zelfs als het kan: wat wordt de prijs dan tegenover laten hosten?
Als cloud klant profiteer je ook van de enorme schaal waarop grote cloudhosters werken.

[cdwave]

[...]

Ok, maar heb je daarmee ook afgedekt dat je mobieltje die storage box buiten de deur kan benaderen? En dat backups geregeld zijn voor het geval je huis afbrandt?

Ja. En de box kan ook gedistribueerd samenwerken met andere boxen. Hiervoor stel je zelf een deel van je storage beschikbaar voor anderen, en in ruil daarvoor kun je evenveel gedistribueerd opslaan.

Bijvoorbeeld reserveer ik 1TB voor backup. Ik gebruik die om 250GB aan foto's en documenten veilig te stellen. Dan is er dus 400% redundantie beschikbaar. Mijn 1TB bevat alleen maar data van andere gebruikers, en als mijn huis afbrandt, hoef ik alleen maar een nieuwe box te kopen en zolang minder dan driekwart van de andere boxen niet ook in de hens is gegaan, krijg ik die 250GB data weer helemaal terug.

(ik heb hier wel eens een prototype van gebouwd en gedemonstreerd in Python.)

Is het regelen van toegang voor gasten, familie, meerdere telefoons etc niet te ingewikkeld?

Nee. Dat regel je makkelijk en veilig via de webinterface of mobiele app.

En heeft zo'n box echt geen beheer nodig (als in: is de software 100% bugvrij en vrij van mogelijk dataverlies)? Als de software doorlopend gesupport moet worden zal je toch iets van een abonnement moeten hebben of de fabrikant verdwijnt gewoon als de garantie afgelopen is.

Software en hardware zijn open source, en aangezien er in dit fictieve scenario al miljoenen van in gebruik zijn, is de support beter dan je ooit van een commerciële partij zou kunnen verwachten.

Ik heb nog geen enkele NAS oplossing gezien die zo eenvoudig was als een cloud abonnement.

Tja, dat is dat "wat ontwikkelwerk" dat niet van de grond komt omdat mensen zoals jij gewoon braaf alles in de cloud blijven knikkeren, en zo de grote graaiers ondersteunen.

En zelfs als het kan: wat wordt de prijs dan tegenover laten hosten?
Als cloud klant profiteer je ook van de enorme schaal waarop grote cloudhosters werken.

Als storagebox klant profiteer je ook van de enorme schaal waarop dit fictieve product is uitgerold.

En de prijs zal zeker heel eerlijk zijn aangezien je alleen voor de hardware hoeft te betalen.

[thahajemnireal]

Je hebt wél een datacenter nodig om je foto's op te slaan, AI dingen te vragen (ja dat doen mensen), je mailtjes te lezen, je feed te updaten of die update te downloaden.

Technisch gezien hoeft het niet, maar dan heb je niet zoveel aan je telefoon. Veel normies gebruiken hun telefoon namelijk niet om tuinsproeiers te programmeren of hebben niet een een deurbelcamera. Ze maken foto's, lezen e-mail en kijken YouTube.

[BounceMeister]

Je foto's hoeven toch niet per se in de cloud te staan?

[Annihilism]

Ik zou ze niet eens in de cloud willen hebben staan. Al helemaal niet op servers van bedrijven buiten de EU (want dan mag de inlichtingendienst er gewoon zonder pardoes bij).

[cdwave]

Je hebt wél een datacenter nodig om je foto's op te slaan, AI dingen te vragen (ja dat doen mensen), je mailtjes te lezen, je feed te updaten of die update te downloaden.

Ik zou niet weten waarom. Met name mail is uitermate geschikt om gedistribueerd te draaien. Mail stond van oudsher op servers van universiteiten enzo.

Updates downloaden kan ook prima via torrents. Geen dikke servers nodig, en gaat vaak nog sneller ook.

Wat betreft AI, ja, dat gebruikt achterlijk veel stroom, zelfs als je dat lokaal draait. De aanbieders draaien daar ook allemaal verlies op.

Technisch gezien hoeft het niet, maar dan heb je niet zoveel aan je telefoon. Veel normies gebruiken hun telefoon namelijk niet om tuinsproeiers te programmeren of hebben niet een een deurbelcamera. Ze maken foto's, lezen e-mail en kijken YouTube.

En dat kan allemaal prima zonder datacenters.

[JairSterre]

Als ik niet 10 jaar geleden naar Linux was gewisseld wegens privacy had ik het nu alsnog wel gedaan wegens de enorme opdringerigheid van bedrijven om mij advertenties en hun nieuwste technologieën door de neus te drukken tot het m'n oren uitkomt.

Ik heb mijn (mentaal niet 100, technisch wel redelijk) broer zijn PC opgeleverd met Linux(na redelijk aandringen). Hij is er erg blij mee, zoveel zelfs dat ook hij niet meer terug wil.

Mensen vinden het niet fijn om dingen opgedrongen te krijgen. Helaas weten de meesten niet beter dan Samsung of Apple en HP of Dell, en staat er op de meeste bedrijven een enorme druk qua dataveiligheid, waardoor Windows alsnog als het voorkeurssysteem gezien wordt(ookal is het in veel gevallen zo lek als een mandje, en is het niet veilig voor malicieuze updates zoals die van Crowdstrike vorig jaar).

Hopelijk vind het bedrijfsleven straks ook een formule voor de ICT-oplossingen waar Linux in meegerekend kan worden. Momenteel, zoals ik het zie, worden devices waarop gewerkt moet worden namelijk gebruikt als een massieve, individueel geconfigureerde adspace voor het handjevol grote bedrijven die het levert, en dat is precies niet wat ICT hoort te zijn, want advertenties horen op borden, buiten, zodat je kan kiezen om naar buiten te gaan, en daar de advertenties kan bekijken.

[NoTechSupport]

Grosso modo komt het meeste energieverbruik van

1. Dataopslag (zowel YouTube als werkdocumenten en vakantiefoto's in de cloud).
2. Inefficiënte servers die onnodig heel de tijd draaien
3. Sinds de laatste jaren AI

Functionaliteit die onnodig in de cloud draait en API's zijn een deel, maar vooral via het tweede puntje. Qua load en opgenomen vermogen is het te verwaarlozen. Alles naar de cloud duwen is nog altijd problematisch, maar om andere redenen (verlies controle gebruiker, privacy, ...)

[n4m3l355]

Cloud is een verdien model waar wij eigenlyniet maar vragen. Camera'tjes in de cloud kosten je maandelijks geld, extra functionaliteit wederom kost geld. Het summon is wel Sonos dat voorheen niet in de cloud zat, nu wel want nu kunnen ze mijn gebruikers data verkopen.

Menig consument staat er helemaal niet bij stil of neemt die kosten blindelings voor lief.

Daar komt ook bij dat alternatieven vaak niet zo eenvoudig zijn. Neem Ubiquiti of Synologie die beiden mooie camera alternatieven bieden, maar dat is toch wel voor de pro-sumer. Ik zie mijn man nog niet zoiets aanschaffen zonder extra hulp.

[freespeech_nl]

Staat natuurlijk niet in verhouding: serverside scripting t.o.v. AI en compute wat is verhuist van on-prem naar "cloud". Al die datacenters van bedrijven werden nooit meegenomen in deze grafieken, en die zijn allemaal onderweg naar de cloud.

Maar eigenlijk maakt het ook niets uit. Tot het moment waarop wij een keer gaan inzien dat energie gelijk staat aan leven is het allemaal een beetje gefreubel in de marge. Al die ophef over "wie welke energie verbruikt" doet alleen maar ter zake omdat het hele energiebeleid anti-mens is. Als je de lijn van onze energiemeesters maar ver genoeg door trekt kom je er achter dat de mens gewoon moet ophouden te bestaan want _alles_ gebruikt energie.

In plaats van de discussiëren over de verdeling moeten we het hebben over:

• Hoe gaan we het zo goedkoop en stabiel mogelijk produceren (stabiel is ook al onderdeel van goedkoop).
• Of: besluiten we dat we terug te gaan naar het stenen tijdperk en willen we helemaal geen energie meer verbruiken? (Hier komt bij: het menselijk lichaam verbruikt zelf ook energie, vandaar mijn anti-mens stelling.).

Het hele geneuzel over energie is één grote verdeel en heers, een herverdeling van rijkdom onder de vlag van "red de planeet".

[cdwave]

Eigenlijk moeten we serieus werk gaan maken van geboortebeperking ja.

Dat zet pas echt zoden aan de dijk.

[freespeech_nl]

Je sarcasme ontgaat me niet hoor. Maar eigenlijk heb je gelijk.

Wat voor discussie zou dat worden denk je? Gezien het grootste deel van de westerse samenleving al een geboortecijfer heeft van minder dan 1, ver onder het vervangings cijfer.

Dan moet je dus eigenlijk zeggen: 3e wereld landen moeten stoppen met voortplanten om de planeet te redden. Dat is dan gek genoeg weer onbespreekbaar...

De westerse samenleving is al bezig zichzelf uit te roeien. Wees er gewoon eerlijk over, dan kun je échte discussies voeren.

[skimine]

Een hoop nieuwe functionaliteit is vanuit de dienstverleners geïntroduceerd, ongeacht of de eindgebruiker er nou echt op zat te wachten.

Verder speelt mee dat de kosten een stuk minder 'tastbaar' zijn als de boel in de cloud draait. Mogelijk dat het gebruik van bijv. LLM's heel anders zou liggen als men zelf de elektriciteitskosten tegen hun eigen consumententarief moest ophoesten.

[Hakker]

De belangrijkste reden hiervoor is niet eens gemak, of dergelijke dingen maar heel simpel extra manier om meer te verdienen. een tientje voor een abonnement met 50 MB aan data. Die je automatisch ook nog eens weg geeft om hun eigen AI en advertenties te personaliseren aan jou.
Het is de keuze van Big Tech om juist alles naar de cloud te gooien omdat ze er gruwelijk veel aan verdienen.

[batteries4ever]

Wat het me zegt is dat Nederland 8,3 miljoen woningen heeft https://longreads.cbs.nl/...hoeveel-woningen-zijn-er/ die krengen voor 1,9 miljoen woningen verbruiken. Dat betekent dat als je zou aannemen dat datacenters 22% van het stroomverbruik van alle huishoudens voor hun rekening nemen!

Dat is gestoord, een regelrechte aanslag op het milieu. Wie die diensten gebruikt weet ik ook niet, maar i.p.v. mensen richting 3-voudig glas en warmtewisselaars te sturen wordt het werkelijk tijd deze datacenters fors meer voor hun stroom te laten betalen, zodat ze dat aan hun klanten doorberekenen en deze hopelijk voor minder verkwistende oplossingen gaan kiezen, want nu betalen de huishoudens voor een deel van deze kosten:
https://blog.ucs.org/mike...0very%20large%20customers.

[pietvelleman]

zouden bedrijven ook gebruik maken van de die datacenters?

[Mars4i]

5100 GWh is echt heel veel. 5100 GWh/18 miljoen Nederlanders => 283 KWh per Nederlander. Daar kan iedere Nederlander dus een AMD 9950 (~200 W) 1415 uur voor laten draaien, full power. Dat is circa een half jaar lang 8 uur per dag.

[dasiro]

Als je denkt dat dit de evolutie van datacenters veroorzaakt heeft zit je er toch serieus naast tenzij je je beperkt tot taken zoals videostreaming en navigatie die je vroeger met een tomtom deed en nu google maps gebruikt.

Veel bedrijven hebben hun lokale servers gewoon vervangen door virtuele servers in de cloud en gebruiken features die vroeger gewoon niet bestonden of werkbaar waren door een gebrek aan compute-power.

[pietvelleman]

Veel Tweakers denken dat wanneer elk huishouden een eigen nas thuis heeft staan dat het electriciteitsverbruik naar beneden gaat.
En maar klagen... en virtue signalen....
Maar ondertussen willen ze wel hun email kunnen lezen op de laptop, mobiel en desktop...

[HuisRocker]

Die datacenters staan hier omdat Nederland v.w.b. kosten, risico's, etc. simpelweg goedkoper/gunstiger is voor het plaatsen van datacenters dan vele andere landen. Ze staan hier dus 'voor het bedienen van de wereldmarkt'.
Omdat:

- Goede digitale infrastructuur

- Gunstige ligging: belangrijk internetknooppunt en zeekabels die hier aankomen

- Lage risico op natuurrampen

- Goedkope groene stroom

Zolang dat allemaal 'gewoon' zo blijft (t.o.v. de evt. alternatieven) zal de groei van datacenters in Nederland dus ook niet zomaar afnemen, of we het nu leuk vinden of niet...

[MenN]

We moeten echt eens in dit land gaan ophouden met alles willen terugrekenen naar het stroomverbruik van een woning. Tis zo’n nietszeggend getal wat maar al te graag misbruikt wordt om zaken te framen.

Geef gewoon percentage van de totale nationale behoefte.

[Kingiez]

Inderdaad, Leuk, dat 5% gaat naar datacenters (waar we in NL met zijn allen gewoon geld mee verdienen), maar wat dan voor context een beter beeld zou geven is waar de overige 95% heen gaat. Als 20% naar woningen gaat, dan is het een (groter wordende) druppel op een gloeiende plaat.

We hebben 8.4 miljoen huishoudens in NL, dus als we deze 4.6 procent voor 2 miljoen woningen extrapoleren hoeveel gebruik er überhaupt naar woningen gaan, dan is dus `maar` 20% van het energieverbruik in Nederland voor woningen (en daar gaan we dan ieder keer me vergelijken...)

De overige 80% gaat dus naar industrie, transport, etc., maar daar hoor je vervolgens weinig over. Ik bedoel, wie zijn de andere grote energieverbruikers en waarom hebben we het daar niet ook over?

Of, wat natuurlijk ook zou kunnen, is dat alle ander energie hongerige industrie Nederland aan het verlaten is en/of failliet gaat door onze hoge energieprijzen t.o.v. andere Europese landen. Dat het percentage dan sterk stijgt is ook niet heel gek.. (zeker als we met percentages blijven praten kan dat makkelijk)

[tormentor1985]

Zelfs percentages vind ik een niets zeggende eenheid. Percentage van wat?

We zijn van 1,48% naar 4,58% van het totale elektriciteitsverbruik gegaan maar dat betekend niet perse dat het stroomverbruik van datacenters dus ook 3 x zoveel geworden is. Wellicht zijn de consumenten wel veel minder stroom gaan gebruiken. Nu kunnen we het vast allemaal opzoeken maar het zou veel beter zijn als men al wil praten over het onderwerp dat het bij voorbaat al gedaan is. Geef dus gewoon de eenheid aan waarmee we meten (kWh, GWh, MWh etc.)

In corona tijd ging het net zo. Ja de besmettingen zijn deze week met 20% toegenomen. Dan denk je tcoh vrij snel, 20% jeetje dat is wel veel, wat een paniek we moeten wat doen! Ondertussen ging het dan 20 personen extra (100 vs 120) maar als je dat zou zeggen zou het draagvlak volledig verwijderen.

Met percentages zeg je dus eigenlijk helemaal niks. Ik geef echt de voorkeur aan absolute eenheden.

[MenN]

nog beter idd.

[Ruuuuuubje]

Bij het CBS kan ik de datacenter cijfers niet zo 123 vinden. Maar stroomverbruik van huishoudens is al meer dan 10 jaar redelijk stabiel rond de 22 miljard kilowattuur.

Het grootste deel gaat naar dienstverlening landbouw en visserij. Schommelt de afgelopen 10 jaar tussen de 44 en 48 miljard kilowattuur.

Vervoer neemt wat toe, nijverheid neemt wat af.

Totaal was 2024 het verbruik 119 miljard kilowattuur.

Bron: CBS

[911GT2]

letterlijk de eerste zin van het artikel:

In 2024 waren datacenters goed voor 4,6 procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland.

[nasdude]

Maakt het hebben van veel en grote datacenters onze stroom die we betalen als consument duurder of juist goedkoper?

Aan de ene kant moeten er gigantische hoeveelheden die kant uit,maar het is wel geconcentreerder dus kun je met 1x dikke kabels trekken uit ipv een heel land vol moeten leggen. En is het omdat de centrales meer stroom moeten genereren er dan schaalvoordeel optreed waarbij een grotere centrale goedkopere stroom kan produceren?

[wijbro]

Het blijkt dat datacenters weinig tot niets betalen voor het enorme energieverbruik. En dat (geld) moet natuurlijk wel ergens worden gecompenseerd, dus voor de consument zijn de kosten een stuk hoger en worden ze per 1 januari vanzelfsprekend weer verhoogd. Aka de consument = flappentap!

[Olaf van der Spek]

Het blijkt dat datacenters weinig tot niets betalen voor het enorme energieverbruik.

Waar blijkt dat uit?

[WitchHunter]

Ik denk dat @wijbro refereert naar de significant lagere energiebelasting voor grootverbruikers: https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/overige_belastingen/belastingen_op_milieugrondslag/energiebelasting/#bd-licollapsed-3

[HandyLumberjack]

Maar huishoudens krijgen jaarlijk een vermindering energiebelasting a €524,95.

Als je niet teveel gebruikt betaal je als huishouden eigenlijk helemaal niet zoveel energiebelasting, en in sommige gevallen krijg je zelfs geld toe.

[Reactie gewijzigd door HandyLumberjack op 15 december 2025 15:06]

[wijbro]

Ook die vermindering gaat voor de burgers omlaag, de grootverbruikers worden simpelweg gematst ten koste van en op kosten van de burger.

[HandyLumberjack]

Die vermindering daalt met €5,- per jaar, dat zet geen zoden aan de dijk.

Als je als consument de juiste keuzes maakt ben je echt geen flappentap.

De energieleveranciers waren juist mijn flappentap de afgelopen jaren .

[telenut]

Iets met vraag en aanbod zeker?

[Robtimus]

Van NOS.nl:

Op het moment dat een datacenter zich in Nederland vestigt, neemt de vraag naar stroom flink toe. "Maar als het aanbod tegelijkertijd niet toeneemt, krijgen huishoudens een hogere energierekening", zegt Roel Dobbe. Hij is AI- en veiligheidsonderzoeker aan de TU Delft.

[TRS-3]

Ik vroeg me ook al af wat de bijdrage is die dit soort grootgebruikers (relatief aan hun gebruik) leveren aan de verzwaring van het net?

Als ze daar ook enorme kortingen op krijgen, net als op de elektriciteit die ze gebruiken en de belastingen die ze betalen, is het dan niet een nieuw soort vorm van kolonialisme? Ten slotte hebben we dan als land vooral de nadelen (grote investeringen in de infrastructuur, milieuschade, beslag op de schaarse ruimte) terwijl de winst naar grote bedrijven in het buitenland vloeit.

Ik snap dat de moderne economie niet zonder kan, maar je kunt naar mijn idee terechte zeer kritische vragen stellen over waar de rekening komt te liggen.

[DePruus]

Dit zijn grootverbruikers en dus hprofiteren zij van een lager tarief. Net zoals de tuinbouw. Hierdoor betalen wij als consumenten wel meer per kWu. Echter de leveringskosten zijn voor deze datacenters wel hoger. Wat je je kunt afvragen wat het brengt, misschien sstrategisch ook een afknijppunt voor de VS. Maar weinig werkvoorziening. De bouw is uitgekoend en de bouwers ook vaak wel met lage marges an het werk. Kortom, willen wij alles in Nederland wel hebben?

[pegagus]

Wat wij wel en niet willen hebben in dit land, daar wordt veel te weinig over nagedacht. Ondernemen krijgt ruim baan, maar de neveneffecten die het heeft worden schromelijk onderschat. Te veel sectoren die niet zonder grootschalige inhuur van buitenlandse werknemers kunnen, die ook ergens moeten wonen. Wie profiteert daar nu eigenlijk van, behalve de ondernemer zelf? Zo'n 2e Maasvlakte is fantastisch, maar wie verdient daar nu precies aan, hoeveel werkgelegenheid levert het op voor de Nederlandse bevolking en welke overlast en hinder levert het op? Alles wat bij draagt aan het BNP lijkt welkom, maar de keerzijde wordt niet gezien.

[Jefrey Lijffijt]

De stroom wordt hierdoor heel veel duurder, want er is geen capaciteit om de productie en distributie mee te laten groeien.

[blissard]

Dat lijkt logisch, maar het totale verbruik van stroom neemt maar nauwelijks toe. Schommelt al jaren rond de 120 TWh.

[Indoubt]

Maar wat betekend dat?

Als het betekend dat we alle besparingsmaatregelen voor niets hebben genomen omdat die teniet worden gedaan door de groei van datacenters dan hebben we alsnog niks gewonnen.

[blissard]

Helemaal waar, maar de groei van productie waar jefrey het over heeft is blijkbaar niet nodig.

[Oon]

Vrijwel al deze datacenters worden met (tientallen/honderden?) miljoenen aan subsidie gebouwd, dus het maakt niet alleen de stroom en het water duurder door grote tekorten maar ook onze belasting zal uiteindelijk omhoog gaan om er voor te betalen. Nog los van dat gemeenten overal de bestemming van landbouwgrond veranderen voor dit soort projecten terwijl er een grote woningnood is.

[renemax]

Ze zeggen dat ze in de toekomst per datacenter in de VS een eigen mini-kernreactor (thorium) gaan bouwen.
Interessante ontwikkeling en broodnodig als je dit zo leest.

[Bongoan]

Nu betwijfel ik of we bedrijven zomaar dat zelf willen laten regelen, met alle risico's van dien.

edit:
Meeste wat ik hierover terug kan vinden in NL komt uit 2023, een vacature van Microsoft blijkbaar: https://www.bright.nl/nieuws/1154086/microsoft-datacenter-energie-elektriciteit-ai-kernenergie-kernreactor-stroomnet.html
Leuke Reddit thread van een jaar geleden: https://www.reddit.com/r/NuclearPower/comments/1gdmi3w/people_misconceptions_about_data_centers_and/

[Reactie gewijzigd door Bongoan op 15 december 2025 13:43]

[Polderviking]

Als dat een voorwaarde is voor een vergunning lijkt me het niet zo spannend wat ze willen.
Vraag is denk ik meer hoe houdbaar dat is.
Als je zo'n blokkendoos in een verder best wel verlaten gebied neerzet heb je met een andere omgeving te maken dan bijvoorbeeld Amsterdam Sloterdijk of Duivendrecht.
Denk dat omgeving ook wel wat vind van zo'n reactor in de tuin.

[Bongoan]

Wat ik er tot nu toe van heb gevonden, is dat (google bijvoorbeeld) bestaande reactoren kopen, deze van het net aftrekken en er een blokkendoos bij bouwen.

Ik weet niet of ik dat positieve veranderingen vind.

Vergunningen zijn leuk, maar er moet denk ik ook strakke controle op zitten. Vaak blijft dat uit tot er al een keer iets mis is gegaan.

[CelisC]

De omgeving heeft niets te willen in de VS. De data centers die ze daar neer zetten maken zoveel lawaai dat omwonenden er gewoon slaap op verliezen en in gezondheid op achteruit gaan. Dankzij die herrie is hun eigen woning in waarde gekelderd, terwijl woningen elders voor het gros al niet meer in bereik zijn voor de meeste huishoudens. Ze kunnen dus ook geen kant op.

Gezien het 'positieve' effect van "AI" / die data centers op het BNP van de VS zullen ze de bouw van datacenters ook niet zomaar tegenhouden. Als de grote jongens zeggen dat er één of meerdere nucleaire reactoren naast hun 1-10GW data centers moet komen, dan komt dat er gewoon...

In ons kikkerlandje zou dat niet zo gauw gebeuren, maar het feit dat giga-data centers ook hun weg naar ons vinden is op z'n zachtst gezegd verontrustend. Zowel qua elektriciteitsverspilling als water verspilling dat vervolgens niet naar ons eigen volk/industrie gaat.

[Indoubt]

Dat is leuk en misschien gebeurd dat ook in de toekomst.


Voorlopig echter zetten die bedrijven gewoon een gasturbine met generator neer.


Gasturbines die hiervoor geschikt zijn die zijn voor de komende 4 jaar uitverkocht.

[Joepi]

Vandaag ven op 1 met Peter Wennink (ASML!) die denkt, dat AI-Gigafabriek met windpark werkt...
Wait for it!
YouTube: Peter Wennink vond Nexperia-zaak geen alarmerende kwestie
Hele uitzending
https://www.nporadio1.nl/...c70f/2025-12-15-sven-op-1

[fireboy]

Moet je eens kijken wat onze EV god doet:

https://edition.cnn.com/2025/05/19/climate/xai-musk-memphis-turbines-pollution

[salutem]

Binnenkort draait alles in de ruimte, SpaceX heeft al lanceringen gepland voor begin 2026.

AWS zijn ook al bezig, oftewel, stop met al dat investeren op land en focus op de toekomst.

https://www.geekwire.com/2025/jeff-bezos-orbital-data-centers-next-step/

[Reactie gewijzigd door salutem op 15 december 2025 13:40]

[bzzzt]

Je hebt niet zoveel kennis van wiskunde nodig om te zien dat het omhoog schieten van servers, zonnepanelen en warmtewisselaars een irrelevante afrondingsfout is vergeleken met de hoeveelheid datacenters die we hier op aarde aan het bouwen zijn.

[batteries4ever]

Nou, ik begrijp wat je bedoeld, maar de hoeveelheid geproduceerde energie door wind en zon stijgt gelukkig harder dan het toegenomen verbruik van datacenters. Betekent natuurlijk niet dat dat dan maar in orde is!

[bzzzt]

Als we al die zonnepanelen naar de ruimte schieten om "space AI datacenters" mogelijk te maken moeten we hier weer meer fossiel gaan verbranden...

[Blokker_1999]

Leuk, en hoe ga je in de ruimte je warmte afgeven? En wat als er iets defect gaat? Je kan niet zomaar een technicus langs sturen met reserve onderdelen. De ruimte is echt geen oplossing. En dan hebben we het nog niet gehad over al die extra resources die je nodig hebt om zoiets in de ruimte te gaan doen in plaats van hier op aarde. En dan denk je dat dat een oplossing is?

[skimine]

Als eigenaar van een ruimtevaartbedrijf heeft de heer Bezos natuurlijk wel bepaalde belangen.

De natuurwetten zitten deze toepassing toch wel echt in de weg. Datacenters produceren veel hitte. In de ruimte is het heel lastig om hitte kwijt te raken. In een vacuüm is geen materie om hitte in te dumpen. Dus de enige manier om hitte kwijt te raken is als stralingswarmte.

Allemaal niet onmogelijk, alleen is er dan extreem veel radiatoroppervlak nodig:

quote: https://www.chaotropy.com...ai-data-centers-in-space/

That implies on the order of 1–3 m² of radiator area per kilowatt, or 1–3 million m² for a gigawatt data center. With realistic assumptions, my calculations for a one gigawatt data center yield a necessary surface area of at least 2.2 million m², which means the radiator must measure 1.1 million m² (since it radiates from both sides). This translates to a square with edges exceeding one kilometer. I doubt this would be economically feasible.

Er zijn wel heel veel lanceringen nodig om zoiets voor elkaar te krijgen. Praktische uitvoerbaarheid is (vooralsnog) gewoon een grote NEE.

[FreezeXJ]

Trek jij de netwerkkabel dan ook even omhoog? Of wou je al dat verkeer over wireless pompen over die afstand? Luchtkastelen bouwen kan iedereen, maar de ping naar die dingen is nogal hoog.

[batteries4ever]

Onzin: klinkt grappig, maar mijnheer Bezos vergeet 1 ding: kosten! Iets de ruimte in schieten en onderhouden is ordes van grootte duurder dan op Aarde. Ik denk niet dat hij daarvoor wil betalen... sterker nog ik denk dat zelfs zijn geld niet voldoende is iets maar even in de ruimte te zetten!

[Lazerus]

Betalen de uitbaters van deze datacenters ook een eerlijke prijs voor het gebruik van de stroom en infrastructuur? Of wordt dit doorgeschoven naar de bevolking?

Met eerlijk bedoel ik ook een aandeel in het verzwaren van de netcapaciteit.

[M. Schaap]

Lokale overheden stellen vaak flinke subsidies beschikbaar om zulke bedrijven binnen te halen.
In veel gevallen gebruiken ze 'groene' stroom die ook gesubsidieerd is.

[TWyk]

Bedrijven betalen 60% en de bevolking 40%. De bevolking gebruikt echter minder dan 20% van de stroom dus wordt nog steeds onevenredig belast.

[SomerenV]

Het ergste is misschien nog wel dat deze datacenters vaak aanzienlijk minder betalen voor hun energie dan een normaal huishouden (ergens logisch want grote afnemer, maar toch). Daarbij is er enorme drukte op het stroomnet, terwijl de vraag almaar toeneemt, waardoor de prijs dus ook omhoog gaat (veel vraag, weinig aanbod), maar ook weer vooral voor huishoudens. Het stroomnet moet dus flink uitgebreid worden om te kunnen voldoen aan de flinke vraag, en om toekomstbestendig te zijn. Drie keer raden op wie die investeringen verhaald gaan worden...

[Sharky]

Netcongestie is een lokaal probleem. Op plekken waar het net overbelast is komen (als het goed is) geen datacenters. Op plekken waar capaciteit toegevoegd moet worden betaalt de opdrachtgever van het DC gewoon mee aan de aanleg.

[knollemans]

Weet niet of je redenering wel klopt. In Nederland geld: wie eerst komt wie eerst maalt. Noord-holland is op voorzieningen kaart Nederland (tijd voor aansluiting / ruimte op net) vuurrood. Laten er nu net 3 datacenters staan in buurt wieringerwerf....

[pejoar]

Een hoge ambtenaar zei onlangs dat het toch wel leuk was dat Google en Microsoft hier datacenters hebben.
Leuk?
Wat betalen ze voor de stroom en hoeveel zuiver water verbruiken ze eigenlijk?
Werkgelegenheid stelt niet veel voor.
Maar Nederland is vooral populair vanwege de lage belastingen en de hoge stabiliteit.
Burgers betalen veel meer.

[bilgy_no1]

Het zou standaard verplicht moeten worden om die energie nuttiger in te zetten. Bijvoorbeeld alle restwarmte transporteren naar kastuinbouw in de buurt.

En verder: verplicht groendaken en zet ze vol met PV. Verplicht ze om alleen duurzame energie in te kopen via PPAs met off-shore windparken voor wat ze tekort komen. En verplicht ze om met batterijen de tekorten moeten kunnen opvangen.

[david-v]

Alle grote partijen (hyperscalers) hebben specifieke doelen voor hun datacenters. Dat is ook vaak een vereiste als je ergens een datacenter wil plaatsen in de EU. Hier bijvoorbeeld de doelen voor de datacenters van Microsoft in Nederland.

[bilgy_no1]

Maar dat zijn pledges die worden gedaan om een vergunning te krijgen. Dat is wat anders dan dat die zaken verplicht worden op straffe van het verliezen van een vergunning.

[iqcgubon]

Elektriciteit wordt voor de gewone gebruiker steeds duurder, drinkwater wordt steeds schaarser. Allemaal zodat grote tech bedrijven ons AI slop kunnen verkopen.

Fuck. Dit. Allemaal.

[3dmaster]

Oplossing is simpel. Geen (AI)cloud diensten gebruiken. Zolang we dat met z’n allen doen is het een simpele oorzaak gevolg.

[iqcgubon]

Voor mij is dat inderdaad heel simpel. Windows komt er hier al niet in, en ik host zo veel mogelijk zelf.

Maar ik krijg mijn C-level execs niet verkocht om te stoppen met shitposten op LinkedIn over AI.

[3dmaster]

Heel herkenbaar. Helaas.

[david-v]

Oplossing is simpel. Geen (AI)cloud diensten gebruiken. Zolang we dat met z’n allen doen is het een simpele oorzaak gevolg.

Dat betekent dat meer dan de helft van de Apps die je dagelijks/wekelijks gebruikt stopt met werken. Bank, verzekering, pensioen, alle social media (als je die al hebt) maar ook heel veel websites. Leuk om te melden dat we moeten stoppen met (AI)cloud diensten, maar we doen dit al jaren en je hebt niet echt een keuze als een App of website die je gebruikt zijn hosting/diensten afneemt van een cloud leverancier.

[zanza006]

Energie is er in overvloed, enkel niet waneer we willen.

In Belgie zijn er momenten dat energie negatief is (zonder de taxen)

[knollemans]

Nederland ook , zie solar magazine

460 uur per jaar, ca 5% van de tijd, Zal wel weer dalen door batterijen....

[david-v]

Nieuwe datacenter van één van die grote tech bedrijven die je noemt maakt geen gebruik van water voor koeling als de temperatuur onder de 29,4 Celsius blijft. Daarnaast wordt ook regenwater gebruikt en gerecycled water uit de cooling systemen. Drinkwater wordt steeds schaarser door klimaatverandering, dat is een heel andere oorzaak en komt niet door datacenters.

Wat betreft elektriciteit, in Nederland is die prijs gekoppeld aan de gas prijs. Misschien heb je het gemist, maar er is daar nogal een probleem mee, met de herkomst van dat gas zeg maar. In 2015 was de prijs 20 cent, nu zitten we op 23 cent. 15% hoger in 10 jaar, terwijl de inflatie in dezelfde periode een stuk hoger is uitgevallen, iets van 35% inflatie in 10 jaar tijd. Elektriciteit is dus goedkoper geworden als je de inflatie meerekent.

Je legt het probleem en oplossing op de verkeerde plek.

[Indoubt]

En de belastingen di eer boven op zijn gekomen niet want bij mij is de stijging op de energierekening flinnk hoger dan dat. Het is nog steeds bijn 200% van wat het een aantal jaar geleden was maar dat is altijd beter dan de 300% van een 1-2 jaar geleden

[david-v]

Belastingen zijn een ander verhaal inderdaad. Maar ook de koppeling met gasprijs was een paar jaar geleden voor velen een drama, dan ging je ineens van 20 cent naar meer dan 60 cent. De kale prijs van elektra is niet veel veranderd (behalve ergens in 2023), maar belastingen wel, daar zal ws ook een inflatie correctie in zitten en misschien ook verhoging van belasting om netcongestie aan te pakken.

Datacenters hebben voor zover ik weet geen invloed op netcongestie omdat ze op hele specifieke locaties zitten met directe verbindingen naar windmolenparken en zonnepaneelparken, maar dat weet ik niet zeker.

[Reactie gewijzigd door david-v op 15 december 2025 16:20]

[Indoubt]

Ja, dat zou inderdaad best kunnen. Netcongestie is natuurlijk maar 1 aspect want als dat het enige is dan zou dat makkelijker op te lossen zijn dan dat het nu is.

[iqcgubon]

"In Nederland".

Er staan nog meer datacenters in de wereld. Waarvan velen wel degelijk een enorme impact hebben op de lokale bevolking. Moeten we maar normaal vinden "want hier is het niet zo erg"?

[david-v]

Dit bericht gaat ook over Nederland. Als je de wereld problemen wil bespreken, prima, maar dat is een andere discussie. Ik heb geen zicht van andere datacenters in de wereld. De hyperscalers hebben in ieder geval de intentie of de belofte gedaan om zoveel als mogelijk rekening te houden met de lokale omstandigheden en het milieu. Dat kan je geloven of niet, dat is aan jou. Het wordt in ieder geval wel gerapporteerd en je kan dat controleren.

Simpelweg zeggen dat we moeten ophouden met datacenters of met bepaalde diensten afnemen is de beste oplossing, maar de meest onwaarschijnlijke in alle opzichten.

Er is een enorme hoeveelheid haast onuitputtelijke bron van energie die we nauwelijks benutten. Daarentegen hebben we eindige fossiele bronnen van energie die we maar door blijven verbranden. Daar moeten we ons vooral op richten.