De eerste reviews van de ATi Radeon 9500 (Pro) en 9700

Na vele previews, geruchten en speculaties heeft ATi gisteren de Radeon 9700, de Radeon 9500 Pro en de Radeon 9500 officieel geïntroduceerd. Met de introductie van de Radeon 9700 Pro heeft ATi de koppositie weten te veroveren wat betreft de snelste videokaart. Echter de verkoopcijfers van deze VPU (Visual Processing Unit) blijven aanzienlijk achter ten opzichte van nVidia's GeForce4 productfamilie. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de meeste consumenten een goedkopere videokaart kopen. Om ook in deze markt te kunnen concurreren heeft ATi nu dus deze nieuwe Radeons geïntroduceerd.

Veranderingen

De nieuwe Radeons zijn allemaal afgeleid van dezelfde VPU, die ook in de Radeon 9700 Pro werd gebruikt. De 9500 Pro is gebaseerd op exact dezelfde VPU als de 9700 Pro. De eerstgenoemde heeft echter maar twee 64-bit DDR-geheugen controllers, waardoor de geheugenbandbreedte bij gelijkblijvende kloksnelheid logischerwijs wordt gehalveerd. De 9500 (zonder 'Pro' dus) heeft naast deze kleinere bandbreedte ook nog de helft minder renderingpipelines in vergelijking met de Radeon 9700 Pro. Aangezien de 9700 Pro acht renderingpipelines heeft, blijven er in de 9500 dus nog slechts vier over.

De Radeon 9700 (zonder 'Pro') heeft als enige beperking ten opzichte van zijn 'Pro' variant een lagere kloksnelheid. Deze komt op 275MHz/270MHz (VPU/geheugen). De originele Radeon 9700 Pro heeft een kloksnelheid van 325MHz/310MHz. Ook de kloksnelheid van de 9500 en de 9500 Pro zijn lager dan het topmodel. Deze twee VPU's zijn, evenals de 9700 geklokt op 275MHz/270MHz.

Productie

Afgezien van deze snelheidsbeperkende maatregelen zijn de drie nieuwe Radeons identiek aan de Radeon 9700 Pro. Tijdens de ontwikkelingen van de productielijnen van de nieuwe Radeonserie heeft ATi er alles aan gedaan om eenvoudig en goedkoop langzamere modellen te kunnen produceren gebaseerd op dezelfde core. In tegenstelling wat Intel in het verleden heeft gedaan met Pentium III's waarbij aanwezige cachechips op de processor werden uitgeschakeld om zo een goedkopere variant te verkrijgen, zijn de goedkopere Radeons ook daadwerkelijk niet voorzien van bepaalde onderdelen. Met name bij de Radeon 9500, waar dus vier renderingpipelines ontbreken, heeft dit een aanzienlijke verlaging van de hoeveelheid aanwezige transistors tot gevolg. De Radeon 9700 en 9500 worden alleen geproduceerd volgens het 0,15 micron procédé en zijn voorzien van AGP8x ondersteuning en DirectX 9 support.

Reviews

Uiteraard zijn er direct na de release van de nieuwe Radeons een flink aantal reviews verschenen op diverse sites. Hieronder zijn een aantal links te vinden naar uitgebreide reviews van de nieuwe ATi VPU's. De conclusie is in de meeste gevallen redelijk overeenkomstig. De ATi's hebben als voordeel dat ze volledig DirectX 9 compatible zijn en in de meeste gevallen sneller dan hun directe concurrenten van nVidia. Met name wanneer anisotropic-filtering en full-scene anti-aliasing wordt ingeschakeld zijn de Radeons aanzienlijk sneller dan de GeForce4-serie.

Het enige nadeel wat op dit moment nog geldt is dat de prijzen van de ATi kaarten waarschijnlijk iets hoger komen te liggen dan de nVidia kaarten die een gelijke performance laten zien. Dit nadeel zal echter spoedig verdwijnen omdat adviesprijzen vrijwel altijd hoger liggen dan de daadwerkelijke prijs die resellers vragen. De marktleider van dit moment, nVidia, zal het waarschijnlijk dus moeilijker krijgen de komende tijd, aldus de reviewers.

Reviews:

• AnandTech
  
• HardOCP
  
• Tom's Hardware Guide
  
• Beyond3D
  

Reacties (50)

[Verwijderd]

Ik denk dat vooral de ATI Radeon 9700 een zeer interessante kaart wordt voor de liefhebbers. Voor veel minder heb je bijna een 9700 Pro. Je hoeft bovendien maar een OC van 18% op de GPU en 15% op je geheugen te halen om een echte 9700 Pro te krijgen. Ik denk dat dat wel haalbaar moet zijn. Van Anandtech weten we in ieder geval dat de 9700 Pro en de 9500 Pro goede overklokkers zijn. Aangezien ze allemaal dezelfde GPU hebben, kan alleen het geheugen de bottleneck zijn. Kortom, kies voor een kaart van een merk met lekker geheugen (of Build by ATI, natuurlijk).

Om maar even de prijs/performance van de kaarten te vergelijken (3dmarks 1280x1024,32bit,60Hz,DX8 test /adviesretaillprijs in dollars):
9700 Pro: 32,1
9700 : 41,2
9500 Pro: 55,8

De 9500 Pro is dus een goede aankoop als je een lekkere kaart wilt voor weinig geld!

Ik ben trouwens zéér benieuwd naar de ATI RAdeon 9700 All-in-wonder kaart die binnenkort op de markt komt. Dat wrodt smullen, hmmmmmmmmm..

edit:
Reactie op VincentM: Ik denk dat het wel een eerlijke vergelijking is, want beide kaarten hebben dezelfde GPU, de 9700 Pro zal dus minder ver OCen dan zijn 9700 broertje

[Verwijderd]

Ja maar je kan de 9700 pro dan ook wel weer 20% overklokken... Een overgeklokte kaart met een niet-overgeklokte vergelijken is een beetje oneerlijk he
Maargoed, er zullen vast wel OEM's komen die de 9700 non-pro gaan verkopen met extra snel geheugen (een XP versie bijvoorbeeld).

[Verwijderd]

bij cruacial kan je een radeon 9700pro bestllen met 2.87 ns geheugen. sneller dan menig ander 9700pro kaartje.
Dus heel waarsfchijnlijk dat men dat ook wel zal doen met de "gewone" 9700

[beschuit]

Ik ben trouwens zéér benieuwd naar de ATI RAdeon 9700 All-in-wonder kaart die binnenkort op de markt komt.

Is bijna de perfecte kaart. Maar er kan maar één monitor aan. De Ti4x00 hebben dual monitor support..

[JvS]

Ik vind een AIW kopen eigenlijk zonde van het geld. Het spaart een TV kaart uit, maar die koop je al voor een euro of 80..

Een TVkaart veroudert niet, een videokaart daarentegen des te sneller. En als je hem verkoopt is de tvkaart helemaal niet zo interessant, de kaart devalueert volgens mij echt kwadratisch... Want als je nu bijvoorbeeld een radeon7200 AIW hebt, kan je die voor amper goed geld verkopen en moet je weer een extra dure 9700 AIW kopen.

Nee, AIW's zijn aan mij niet besteed.

[voodooless]

Heb review gelezen in de duitse c't. Performance is goed, beelkwaliteit is middelmatig (iets wat zeer weinig wordt getest), dus weer bagger beeld op 1600x1200 .

[Verwijderd]

4real: ik denk dat jij een beetje moeite hebt om testen op hun waarde te schatten. De C't test altijd zeer kritisch, dat is waar. Maar de hoe weet jij hoe de diagrammen die jij ziet er dan uit moeten zien? Heb jij wel eens de 1000Hz sinus van muziek op cd gezien op -100dB? Dat ziet er ook niet uit, en toch klaagt niemand er over. Zo is het ook met het analoge signaal voor de monitor. De frequenties zijn dermate hoog dat het erg moeilijk is om een blokgolf te maken zonder overshoot en ringing. Je kunt beter bijna een sinus hebben met redelijk stijle flanken dan een blokvorm met ringing (waardoor je ghosting krijgt).

Bij Tecchannel.de hebben ze met dezelfde testapparatuur ook bijna alle op de markt zijnde kaarten getest. De Ati kaarten zijn samen met sommige Matroxen de beste die er zijn. Dus
de beeldkwaliteit op 1600x1200 is perfect. Zelfs van de goedkoopste Radeon 7000.

Ik de zelf DTP werk en ben hier dus heel kritisch in voordat ik een kaart aanschaf. Ik kan je uit ervaring vertellen dat mijn Radeon ViVo zeer goed beeld geeft bij 1600 en ook nog bij 2048x1536. En mijn Radeon 8500 is zelfs nog beter. Verder heb ik nog een Asus TNT2u, Matrox G400, Metabyte Banshee en Diamond A90. De Asus TNT2 wat een topmodel en goed getest was is echt wel de minste.

Verder is ook de interactie tussen je vidcrd-kabel-monitor van belang. Koop een goeie BNC kabel als je op 1600x12000 wilt werken. Kost bijna niks in vergelijking met deze videokaarten.

Wat voor 2D onder XP ook nog van belang is, is dat constant alpha blending en per pixel alpha blending hardwarematig ondersteund worden. Juist onder XP met doorzichtige schermen en schaduwtjes ziet het er allemaal veel vriendelijker uit en gaat het ook snel (daarom ziet OS-X op de mac er zo mooi uit, kan ook met WindowBlinds en windowFX onder XP). Maar dit zie ik nooit in testen vermeld.

[voodooless]

Mooi om te horen dat het dan toch wel goed is met de beelkwalitiet van die ATI kaarten. BNC kabel heb ik al lang, maar vanaf 1280x1024 gaat de kwaliteit toch fink omlaag met mijn GF2MX. By the way: ik gebruik linux en geen XP, dus dat scheelt weer . Heb eigenlijk geen zin om zoveel geld aan zo'n nieuwe kaart uit te geven. Spellen doe ik toch niet, en linux drivers zijn vaak bagger. Wat moet ik dan voor een kaart voor linux kopen die het goed doet op 1600x1200?

[Verwijderd]

je kunt deze nieuwe Ati kaarten toch niet vergelijijijken met een GF2MX??? Die staan bekend om hun erg slechte beeldkwaliteit.

Voor de radeons zijn er wel goede linuxdrivers verkrijgbaar, alleen worden deze niet door Ati zelf gemaakt. Maar ze ondersteunen wel de PubLic ontwikkeling van drivers. Bij mij werkte alles direct prima na installatie van Mandrake (Radeon 64 Vivo).
Wat dus minder goed (of niet?) werkt onder linux zijn 3D drivers. Maar dat is dus niet van belang voor jou.

Ik zou zeggen koop een Matrox 450 of 550. Of een 2e handsje? (heb net een G400 DH voor 25 E gekocht en die doet het nog prima).

[CARman]

In de review op Tom's Hardware wordt er dus wel ingegaan op de beeldkwaliteit. Dit speciaal omdat nVidia, ATi er van beticht de framerate op te schroeven door de beeldkwaliteit veel lager ( speciaal in Anisotropic Filtering ) te houden. De conlusie was, dat het verschil tussen de beeldkwaliteit van de nVidia en de ATi niet of nauwelijks zichtbaar zou zijn.

En in de C'T zeggen ze dus heel wat anders ............. wie is er nou wel of niet objectief bezig geweest dan ? Ik denk ik dan ATi het voordeel van de twijfel geef, omdat juist die een veel betere reputatie heeft op gebied van hoge beeldkwaliteit. Pas als ik die 2 naast elkaar aan het werk zie en er duidelijke verschillen zijn, ben ik van het tegendeel te overtuigen.

[voodooless]

Het gaat er zich niet om dat ATI beeldkwalitiet beter is dan NVidia. Het gaat er zich om dat het over het algemeen tamelijk slecht is. Bij de c't lezen ze echt de videosignalen met een analyser uit, en je krijgt dan ratings van --(zeer slecht) tot ++ (zeer goed). alle geteste kaarten hadden op 1600x1200 of - of 0 (redelijk). Redelijk vind ik niet goed genoeg, ook al is het misschien beter als de Nvida kaarten. Ik wil dan minstens een + zien voor dat ik een kaart koop.

[The Noid]

4real heeft het hier (vermoed ik) over de 2D kwaliteit, niet de 3D, dus hoe goed zijn de signaal filters op de kaart.

[voodooless]

Juist!

[Verwijderd]

Zeker opvallend. Heb je hier nog wat meer informatie over? Ik dacht namelijk dat de 2D beeldkwaliteit van de Ati's dik in orde was (in tegenstelling tot het NVidia geweld). Zelf zit ik bijvoorbeeld nog altijd met mijn Matrox G400 DH, die heel mooi is, maar ik zat er aan te denken om hem up te daten naar een Radeon 9500 (speel vrijwel nooit games).

[Verwijderd]

Mooie kaarten, maar er lijkt een addertje onder het gras te zitten bij DX9...
ATi ondersteunt Multiple Rendertargets...
Maar ik weet niet of ze ook Multiple Element Textures ondersteunen.
Verder gaat het gerucht dat NV30 Multiple Element Textures ondersteunt, maar of ie Multiple Rendertargets ondersteunt, is onbekend.
Als beide giganten een verschillende techniek gebruiken, ben je als developer in de aap gelogeerd.
Dan moet je allebei de technieken implementeren, en eigenlijk ook allebei de kaarten hebben.

Ik hoop dat in ieder geval 1 van de twee kaarten beide technieken gaat ondersteunen, dat zou voor mij nog wel eens de doorslag kunnen zijn.

[Verwijderd]

Zo dat hebben ze dan weer slim gedaan, want inderdaad, alleen met een hele dure kaart komen ze er niet. Niet iedereen wil 450 euro voor ALLEEN de videokaart uitgeven, een goede stap van ATI dus!

[Jan de Olde]

Dat vraag ik me dus af...

Zou een 9500 nou echt zo veel goedkoper te produceren zijn dan een 9700 of zou het toch gewoon marketing zijn?

Wat zou er gebeuren als ze gewoon de prijs van de 9700 zouden verlagen? Ze maken misschien minder winst per kaart, maar er zouden er gegarandeerd veel meer verkopen. Dan zouden ze nVidia pas echt in te problemen kunnen brengen aangezien nVidia tot nu toe niets heeft wat ze er tegenover kunnen zetten.

Ik denk eerder dat dit een bewijs is dat beide fabrikanten elkaar bewust niet keihard concureren. In plaats daarvan worden gewoon gelijksoortige kaarten uitgebracht met ongeveer gelijke prestaties en prijzen.

[CJ]

Zou een 9500 nou echt zo veel goedkoper te produceren zijn dan een 9700 of zou het toch gewoon marketing zijn?

Ik denk dat het ook echt goedkoper te produceren is. Neem bijvoorbeeld een gewone 9500 (dus niet Pro), doordat deze kaart maar 4 renderingpipelines heeft en 2 crossbar controllers, heeft deze kaart geloof ik zo'n 50 Miljoen transistors minder dan de Radeon9700Pro. Tel daarbij de goedkopere geheugenchips op, en dan is zo'n kaart echt wel goedkoper te fabriceren.

ATi heeft niets voor niets rekening gehouden in de design van de R300 core, zodat ze later gemakkelijk dingen konden wijzigen, zodat op een goedkope manier mainstream producten kunnen worden gemaakt.

[Verwijderd]

Vooral marketing natuurlijk, en ze kunnen er de memchippies op zetten die net niet goed genoeg zijn voor de PRO...

[McFlipp]

De Ati's hebben als voorbeeld dat ze DirectX9.0 compatible zijn

Dat is de Geforce 4 ook hoor Volgens mij bedoel je hier compliant

[Verwijderd]

'Tis maar hoe je het bekijkt. Van de GF4 zou je kunnen zeggen, dattie DX8-compatible is, maar niet DX9-compatible. Maar omdat DX9 downwards compatible is met DX8, werkt een GF4 ook onder DX9, echter zonder volledige functionaliteit.

Op die manier klopt het wel.

[Verwijderd]

Dat is juist het hele verschil tussen compliant en compatible.. Compliant houdt in dat hij alle functies ervan ondersteunt, en compatible dat hij er mee werkt.

[Verwijderd]

Mijns inziens zit de compatibiliteit aan de DX-kant, niet aan de hardware-kant. DX8 zit ingebakken in DX9 (downwards compatibility) en dat krijg je er dus gratis bij. Daarom werkt een GF4 ook onder DX9, echter niet mèt DX9. Dat is een groot verschil. Op die manier is een GF4 dus niet compatible met DX9, maar met DX8 (wat toevallig ook in DX9 zit).

'Tis maar hoe je het bekijkt...

[Verwijderd]

Dat klopt...
DX8 heeft ook de mogelijkheid om op DX6/7-drivers te draaien, en op die manier kunnen oudere kaarten ondersteund worden, met beperkte functionaliteit...

Een quote uit de SDK:

"Note that when Direct3D is working with a DirectX 6.0 or DirectX 7.0 driver, this field is set to 0xFFFF. This means that not only the number of primitives but also the number of vertices is limited by this value."

[Verwijderd]

"4real" alsof iedereen z'n monitor op op 1600x1200 laat draaien.
Enne de nieuwe NVidia "NV30" kan nog wel eens op zich laten wachten.
Nee volgende week heb ik m'n nieuwe ATI 9700 pro en dan zien we wel verder.
Ooit begonnen met een 3DFX Voodoo II (waanzinnig)
Toen alleen nog maar NVidia produkten gebruikt.(Mag niet klagen hoor met een Ti 4600,maar die gaat naar m'n tweede bak).
Nu hoor ik mensen al zeggen wacht tot ATi als nVidia met hun nieuwe produkten komen maar tegen die tijd hebben ze alweer nieuwe produkten aangekondigd,en dat gaat maar door.

[voodooless]

ik draai dus wel op 1600x1200 op mijn 21" monitor. Hoezo dan al die benchmarks op deze resolutie? Waarom hebben we dan al die GPU-kracht nodig als we toch maar op 1024x768 werken? Ik heb nu een GF2 MX en dat is bagger op 1600x1200, dit zal misschien iets beter zijn, maar ook niet geweldig. Ze moetten er gewoon eens wat meer aandacht aan schenken vind ik.

[Verwijderd]

Daar ben ik het wel mee eens, hier nog een 21" gebruiker. Het liefst zou ik ook op 1600x1200 werken, maar het ziet er idd. niet uit met mijn GF2-GTS.
Je koopt voor een hoop geld een 21", maar je hebt gewoon k*t beeld.

Werk nu genoodzaakt op 1280x1024. Zelf had ik ook gehoord dat de 2D kwaliteit van de Ati's toch wel wat boven Nvidia lag, maar weer wat onder Matrox.

Ik hoop dat er snel een fabrikant uitkomt met een radeon 9700pro, die wat extra aandacht besteed aan de 2d filters etc.

[The Noid]

Same here, ik draai 1600x1200 op een Matrox. Ik zou graag een NVidia kaart willen, want die hebben tenminste goede 3D drivers voor Linux, maar de 2D kwaliteit vind ik toch belangrijker, dus Matrox...

[Verwijderd]

Denk dat NV toch wel enkele maanden nodig heeft om naast de NV30 ook NV30 derivaten voor de lagere marktsegmenten te lanceren.

Ati heeft het echt voor elkaar!

[Verwijderd]

denk dat de Radeon 9500 PRO een zeer aantrekkelijk kaartje wordt, in vergelijking met de 9700 PRO niet zoveel features minder, en aanzienlijk goedkoper.
De 9500 (zonder PRO) heeft wel weer een feature minder, en dat zie je stevig terug in scores.
Bij bv. 3DMark 2001 scoort de 9500PRO nog net onder de Ti4400, en die zonder PRO net onder de 4200.

[mjtdevries]

Ik denk dat de 9700 (non-pro) nog veel interessanter wordt.
Een flink stuk goedkoper dan de Pro, maar verder alle features, en nog steeds performance ruim hoger dan een Ti4600.

[pt0x]

Weetje wat ik nou niet begrijp
dat NVidia zijn kaart(en) uit de GF4 Ti serrie zo verschrikkelijk groot moest maken.
terwijl Ati gewoon de grote van hun Radeon 8500 bewaard.
Wat veel makkelijker is voor mensen die een miditower hebben, of gewoon krappe ruimte, zoals ik door mijn 3 maxtors die uit hun bays steken.
Een Ti 4600 heb ik toen willen kopen maar het ging gewoonweg niet passen.

en verder, dit zal wel dom overkomen mischien
maar ik heb deze kaart (Radeon 9700 pro) al een kleine 3/4 weken in mijn bak zitten, zoals zoveel hier en op GoT.
De reviews had ik in die tijd als amateur ook zelf kunnen schrijfen. In mijn ogen zijn de bovengenoemde reviews dus ook al weer achterhaald.
Ook tweakers heeft ondertussen een (redelijke) review gemaakt.
alleen de 9500 serrie is nog niet echt goed gereviewd en dat is dan wel ook de moeite om te lezen en te vergelijken.

[jaspov]

Iemand een idee wanneer ze in de winkel liggen? Zijn ze al ergens aangekondigd of in bestelling? Ben wel benieuwd hoe de echte prijzen uitpakken..