Google voegt ondersteuning voor grafische apps toe aan Linux-terminal in Android

Android kan grafische programma's draaien in zijn Linux-terminal, schrijft Android Authority. Google heeft die functie in de Canary-build van juli toegevoegd. Daarnaast heeft het bedrijf ondersteuning voor hardwareversnelling toegevoegd.

Android Authority meldt dat de terminal in de nieuwste Canary-build van Android rechtsboven de knop Display toont. Deze knop stuurt de grafische output van de terminal, die Debian in een virtule machine draait, door naar de host. Met het commando weston, een compositor van het displayserverprotocol Wayland, kunnen gebruikers vervolgens een grafische omgeving openen. In de grafische omgeving kon Android Authority onder meer de Gedit-tekstbewerker draaien.

Google heeft in de terminal ook ondersteuning voor hardwareversnelling toegevoegd. Die functie staat niet standaard ingeschakeld. Hiervoor moeten gebruikers een leeg bestand met de naam 'virglrenderer' maken en dit in de map /sdcard/linux plaatsen. Bij het opstarten van de Linux-terminal zouden zij, als het proces gelukt is, vervolgens een melding moeten krijgen dat hardwareversnelling ingeschakeld is.

Google lijkt met de ondersteuning voor grafische apps een stap te zetten om Chrome OS en Android te combineren tot één platform. Een topman van Google bevestigde onlangs dat het bedrijf daarvoor plannen heeft. Op die manier zou Google beter willen concurreren op de tabletmarkt, schreef Android Authority eerder.

Door Imre Himmelbauer

Redacteur

26-07-2025 • 13:08

43

Reacties (43)

43
43
30
0
0
12
Wijzig sortering
De ontwikkeling van de terminal in Android is heel mooi om te zien. In de toekomst kunnen we hierdoor moeiteloos schakelen tussen een Desktop Linux en mobile OS, waardoor voor sommigen de nood om een desktop te halen zelfs kan verdwijnen.

Ook bied dit grote veiligheids upgrades met zich mee. Gevoelige zaken kunnen gedaan worden in een virtual machine (GrapheneOS in GrapheneOS).

In de toekomst zou je ook Windows 11 kunnen draaien binnen GrapheneOS, wat ook voor sommige tweakers bijzonder leuk kan zijn.
Misschien mijn onwetendheid. Maar Android heeft toch gewoon de mogelijkheid om een desktop ervaring te bieden? Het heeft muis ondersteuning en ik dacht dat er tegenwoordig ook een optie was om naar een window based omgeving over te schakelen zodra je een monitor aansluit. Was dat niet de reden waarom Samsung is gestopt met Dex, wat dat ook aanbood.

Wat biedt deze vm omgeving dan extra op dat gebied? Behalve inderdaad een vorm van veiligheid om een sandbox omgeving op te zetten.
Die ervaring is zeer, zeer beperkt. En niet te vergelijken met bijvoorbeeld KDE/Gnome.
Zouden ze KDE/Gnome niet kunnen draaien op Android?
Wat al niet kan. Maar nee, het grootste probleem is dat een smartphone geen PC is. Waar bij een PC alles gestandaardiseerd is, doet elke smartphone-maker het anders, hacked een custom Linux kernel bijeen en klaar.
KDe en Gnome zijn in de basis allemaal gebruikers applicaties die gebruik maken van een window-manager. Het is die Window Manager die contact heeft met X11, Wayland of eender welke grafische interface. Xvnc is hier ook een mogelijkheid.
Het is aan de andriod grafishce omgeving om opening te bieden aan de windowmanager en het is aan de windowmanager om de android grafische omgeving aan te sturen.

Een detail: In de oer tijd van de unix grafische omgeving logde je in op een console en met het commando `startx` of `xstart` of zo iets starte je zelf de grafische omgeving. Dat commando staat dan heel snel in je eigen .login (of .profile) bestand zodat het bij het inloggen automatisch gebeurt.
Als je wayland hebt kun je daar bovenop in principe de window manager draaien enzo. Dus volgen mij is dit een flinke stap die kant op
Klopt dat Android een desktop modus heeft als je een beeldscherm bij aansluit, welke je kan bedienen met een toetsenbord en muis. Tot mijn ervaring is dit implementatie vrij basaal en geen afgemaakte product. Ik denk dat Samsung Dex een veel beter ervaring bied kwa gebruikersgemak.

Waar dit artiekel gaat is een Linux desktop ervaring met graphics, dus een Debian Desktop met GUI, dat is net iets anders dan Android die een desktop layout krijgt/heeft.
Ja Nee sorry ik heb het net opgezocht. De desktop modes is volgens mij nog in ontwikkeling. Maar zal er vast met de volgende release wel aankomen.

Ik vroeg mij vooral af waarom mensen dan een Linux desktop nodig zouden moeten hebben ipv een Desktop omgeving met Android apps. Voor de normale gebruiker lijkt mij dit namelijk meer dan genoeg.
Er zijn veel programmas die op desktop Linux werken, maar geen (goed) Android versie hebben. Mensen die simpele Desktop Linux functies nodig hebben zouden hiermee geen desktop PC hoeven aan te schaffen.

Desktop Linux omgeving en Desktop Android worden allebei netjes ontwikkeld in Android 16, dus komt allemaal goed.
Je loopt toch al snel tegen de beperkingen aan van mobile apps op een desktop omgeving. Zelfs als ze gemaakt zijn voor een tablet (en dat zijn er best weinig) werkt het toch vaak net wat minder en zijn ze toch een stuk beperkter dan hun desktop tegenhangers. En je gaat de meeste ontwikkelaars niet zo gek krijgen dat ze hun mobiele apps geschikt maken voor een zeer kleine doelgroep die van de desktop modus wil gebruik maken.

Het idee om echte desktop apps makkelijk te kunnen draaien op mijn telefoon is dan ook best te duiden.
De ontwikkeling van de terminal in Android is heel mooi om te zien. In de toekomst kunnen we hierdoor moeiteloos schakelen tussen een Desktop Linux en mobile OS,
Een ontwikkelaar van Google heeft al aangegeven dat het doel niet is een (volledige) Linux desktop te draaien, maar Linux applicaties: https://issuetracker.google.com/issues/392521081?pli=1#comment3

De desktop moet Google's Android desktop worden die vergelijkbaar met DeX werkt.

Uiteraard zal er ongetwijfeld iemand een workaround vinden om iets als GNOME of KDE te draaien, maar dat wordt niet de 'happy path'. Dat is de Android desktop met zowel Android als Linux (X11/Wayland) apps.
Als je bedenkt dat de unix/linux grafische desktop is opgebouwd uit losse applicaties, dan zijn de grafische desktops van linux al snel onder android beschikbaar. Het zal ongetwijfeld beginnen met de lichtgewicht omgevingen maar uiteindelijk zullen kde en/of gnome 'vanzelf' beschikbaar komen.
Ja Huawei heeft een systeem ontwikkeld en nu moet Google mee. Dat is het gewoon. De China bedrijven gaan wel door.
Als je op een desktopomgeving wijst, Samsung heeft dit al een behoorlijke tijd in de vorm van DeX.
De ontwikkeling van de terminal in Android is heel mooi om te zien. In de toekomst kunnen we hierdoor moeiteloos schakelen tussen een Desktop Linux en mobile OS, waardoor voor sommigen de nood om een desktop te halen zelfs kan verdwijnen.
Goh, net MS-DOS :+
Dit gaat over mensen die het verschil tussen hard- en software niet snappen. De WinXP startknop was een elektronisch component op het moederbord. De "Android-console" zit ook ergens op een chip. Die heeft nu een eigen GPU gekregen. :+

[Reactie gewijzigd door blorf op 27 juli 2025 06:23]

De ontwikkeling van de terminal in Android is heel mooi om te zien.
Serieus? Ik had op m'n Android 2 telefoon al een terminal. Die was superhandig. Heb nog wel eens via een SSH sessie op de telefoon terminal een server upgrade gemonitord. Kon die mooi draaien terwijl ik op cursus was, en af en toe wat aanpassen enzo.

Latere Android versies hebben dit stuk gemaakt en verwijderd. En nu vindt iemand het "mooi om te zien" dat er weer wat van terug komt?

Eerst mijn schepje afpakken in de zandbak en dan een tijdje later mij mijn eigen schepje cadeau doen, daar zou ik als kind al niet heel vrolijk van worden.
In de toekomst kunnen we hierdoor moeiteloos schakelen tussen een Desktop Linux en mobile OS, waardoor voor sommigen de nood om een desktop te halen zelfs kan verdwijnen.
Ik zou het liever andersom zien. Ik wil een gewone Linux distro op mijn telefoon draaien. Met een applicatie om te bellen enzo. O wacht, dat bestond ook al.
Ook bied dit grote veiligheids upgrades met zich mee. Gevoelige zaken kunnen gedaan worden in een virtual machine (GrapheneOS in GrapheneOS).
Een VM is ook niet waterdicht. Hou daar rekening mee. Het begint er eigenlijk mee dat de hardware al lekken bevat.
In de toekomst zou je ook Windows 11 kunnen draaien binnen GrapheneOS, wat ook voor sommige tweakers bijzonder leuk kan zijn.
Zou niet weten waarom dat zo leuk zou zijn.
Hey maat, tijden veranderen. Functies veranderen. Apparaten veranderen.

Ik weet niet waarom je een "gewone linux distro" op je telefoon zou willen. Is Android niet gewoon genoeg voor jou? Ik zou het juist niet willen omdat desktop Linux geen veilig OS is en ik best wat persoonlijke data op mijn telefoon heb.

Google Pixels zijn kwa hardware een van de beste opties gelukkig. Een VM die goed ontwikkeld en goed doordacht gebruikt wordt is zeker effectief.
Wij leven in verschillende werelden denk ik.

Ik heb mijn gevoelige data op een Linux PC staan, want die is veilig en vertrouwd.
waardoor voor sommigen de nood om een desktop te halen zelfs kan verdwijnen.
Ik zie nu al heel wat mensen die geen laptop / desktop in huis hebben. Ik vraag mij dan altijd af hoe die zaken bij de overheid regelen, zoals belastingen enzo. En dan bedenk ik mij dat de belastingdienst ieder jaar weer reclame maakt dat miljoenen geen aangifte doen. Tjah.
Jammer dat de Fairphone 6 geen USB-C display poort heeft, die convergence van Android met ChromeOS ga ik helemaal missen. Wat dubbel jammer is voor een telefoon dat voor duurzaamheid staat. Je had meer kunnen doen met minder. Waarom bezuinigingen op een USB poort terwijl je er zoveel voor terug krijgt... De Fairphone 4 en 5 hadden het wel.

[Reactie gewijzigd door UPPERKEES op 26 juli 2025 13:42]

Een usb-c met dp-alt support is ook geen garantie.

Zat Samsung Galaxy toestellen met usb-c met dp-alt, maar vooralsnog lijkt Samsung huiverig om de hypervisor die nodig is voor de Linux guest toe te laten; vooralsnog lijkt het excuus 'ja maar dat werkt niet goed met Knox'. Even afwachten waar dit schip strandt...
Maar in dit geval werkte het wel gewoon bij Fairphone 4 en 5.

Bijzonder dat hierop is bezuinigd. Misschien was de deal met de leverancier minder lucratief met een usb 3.0/dp? Het blijft keuzes maken tussen prijs voor toegankelijkheid en extra specifieke functies die een minderheid erg zal waarderen.
tja een USB-C met DP en een 3.5mm poort zouden mij kunnen overhalen voor ff6 maar ik denk dat ik nog maar weer afwacht tot mijn prive telefoon echt kapot is.


Zelfde gezeik met tablets tegenwoordig. Ik wou mijn Samsung galaxy Tab S6lite 2020 vervangen maar geen enkel heeft nog met 3.5mm, en BT heeft te veel latency voor muziek (maken cubasis), dus nog maar even wachten en dan moet ik waarschijnlijk een usb-c audio interface (IO) gaan gebruiken, lekker mobiel :( kan je bijna net zo goed een laptop meenemen.

Je zou toch denken dat een usb-c DP een nuttig functie is met de opkomst van AR brillen, dan kan je private naar je scherm kijken.
Wat is jouw privé telefoon op dit moment?

Ik denk dat een usb c adapter met een goede kwaliteit DAC voor jou dan de beste optie is. Is minder mobiel, zeker, maar ik geloof dat als je probeert, een werkwijze kan ontwikkelen waar je weinig last van een adapter hebt (en veel baat).
Mijn probleem met FF:

Eerst komen ze met duurzaamheid aanzetten. Dan halen ze de 3,5 mm poort weg en een week later komen ze met hun eigen draadloze oortjes. En de usb c naar 3,5 mm kabel? Die verkopen ze niet meer.
Heel verdacht allemaal.

En verder, die dongle kabel ga ik sws kwijtraken....
3.5mm poort zouden mij kunnen overhalen voor ff6
Dit voor mij, 100 %.
Eerst komen ze met duurzaamheid aanzetten. Dan halen ze de 3,5 mm poort weg en een week later komen ze met hun eigen draadloze oortjes. En de usb c naar 3,5 mm kabel? Die verkopen ze niet meer.
Heel verdacht allemaal.
Er zit zelfs een USB-C 2.0 poort op, niet eens 3.0. Dat moet hun wel 5 euro bespaard hebben...
De Fairphone heeft wel meer vreemde bezuinigingen. Bij mijn weten heeft het bijvoorbeeld nog steeds geen secure element (alleen ARM TrustZone).

Maar ik ben het helemaal me je eens wat betreft duurzaamheid. Als desktop mode + Linux VM echt van de grond komen, dan zal het voor een groep mensen ook niet meer nodig zijn om een aparte desktop PC te nemen, wat heel erg veel grondstoffen, energie en water bespaard. Overigens is een ander probleem naast het gebrek aan DP-Alt dat de FP6 slechts 8GB RAM heeft, dat wordt op de lange termijn wel beperkend als je naast Android zelf ook nog een Linux VM zou draaien.
ARM TrustZone is een secure enclave. Wat zouden ze anders moeten gebruiken? De Titan chip van Google? Die is alleen voor Pixels.

8GB is inderdaad weinig, ook met local LLM workloads voor de toekomst. Ze hebben gezwicht voor een paar mensen met een grote mond die zeiden dat de FP5 te duur was. En nu krijgen we een telefoon die het eigenlijk net niet is. Dat is ook zonde van het geld.
Heeft Android een Linux-terminal? Dat wist ik helemaal niet. Ik gebruik altijd termux om een terminal te emuleren met ssh enzo, maar ik heb nog nooit een Android-native terminal app gezien.
Ergens sinds Android 15/16, als je telefoon de hardware en software aan boord heeft voor pKVM. Werkt door een Debian image te downloaden en die in een VM te starten.

Als je telefoon die ondersteuning niet heeft, je fabrikant niet de nodige bootloaderondersteuning etc. heeft, of je ROM het systeemonderdeel niet start, zit je aan andere beperkingen vast. Een veelgebruikte optie was altijd om via proot/chroot een image in te gaan, maar gebrek aan daadwerkelijke roottoegang en de impact van de systeemeigenschappen van Android maakte dat altijd suboptimaal. Op zich is Termux ook een Linuxterminal aangezien Android op Linux draait natuurlijk :+
Volgens mij heeft op dit moment alleen Pixel ondersteuning voor de op pKVM-gebaseerde Linux VM + terminal. Bovendien is het nog verstopt in de developer-opties (omdat het nog een beta feature is).
Ik gebruik de Crostini linux-omgeving soms op mijn HP Chromebook X2, maar hoop dat de Linux-ervaring onder Android beter zal zijn. Zo wordt een Yubikey door KeepassXC , draaiend onder Crostini, niet herkent. Het concept/idee is echter prima. Als ik op vakantie ben en het ding mee heb, heb ik Android apps op een tablet, Linux welke met het afneembaar toetsenbord te gebruiken is en als het echt niet anders kan de native Chrome browser.

Onder Android gebruik ik Termux soms, maar verder dan even een ping uitvoeren kom ik niet. De grafische desktop is dan zeer welkom
Op mijn Lenovo Chromebook (uitvoering: Lenovo IdeaPad Flex 3 CB 11IGL05 (82BB0012MH) heb ik volgens mij iets van developer aan gezet en daarna de linux omgeving aangezet. Daarbinnen is een redelijk complete Debian omgeving beschikbaar. Volgens mij is dat praktisch wat straks binnen android beschikbaar zou kunnen komen.

Op mijn chromebook draai ik firefox, thunderbird en libreoffice zonder onverwachte problemen. En helemaal aangesloten op een docking station (voor een groter scherm) werkt het best aardig (gezien de performance van deze machine).

Wel een detail is dat deze linux een eigen container of virtual-machine is. Gegevens moeten er bewust in en uit gehaald worden. Overigens net zo als in de beschikbare android omgeving. Voor de sync tussen die omgevingen heb ik syncthing opgezet...
Ik heb android 12 op mijn Samsung S10+ maar ik vind helemaal geen terminal.

Over welke android terminal hebben ze het hier?
Volgens mij is de terminal pas in Android 15 geïntroduceerd, op nieuwere telefoons. Vandaar dat je hem op je oudere telefoon niet kan vinden.
Grappig, VirGL is een virtuele GPU voor Qemu die geen OpenGL maar natively de Gallium TGSI Intermediate Respresentation (Mesa shader bytecode waar OpenGL en Direct3D naar JIT-compiled) implementeerd:
https://docs.mesa3d.org/drivers/virgl.html

PS: Maar de VirGL GPU compiled zijn shader code weer naar OpenGL, wat dan weer aan het Android graphics system gestuurd wordt?

PS2: (Dus dan gaat OpenGL naar Mesa, welke het compiled naar TGSI, welke het voert aan de VirGL GPU, welke het compiled naar OpenGL, welke weer bovenopen de Android graphics stack uiteindelijk weer compiled wordt naar de GPU.)

[Reactie gewijzigd door Some12 op 26 juli 2025 13:59]

Er zijn berichten dat Google bezig zou zijn om android naar de laptop te brengen. Hier zie ik eerder dat ze ChromeOS naar Android brengen. Bij ChromeOS is zowel android als debian al beschikbaar. En beide bieden grafische mogelijkheden.

Of moet ik het anders zien. Is ChromeOS de speeltuin van de ontwikkelingen? Wat ooit begon als een uitgeklede linux omgeving met 'alleen maar' een browser. Dat nu daar binnen zowel andoid als een (betrekkelijk gescheiden) debian linux omgeving? En gezien ze allemaal gebaseerd zijn op de linux kernel, dat ze allen als basis/host zouden moeten kunnen draaien en allen ook als gast? Het is immers maar net wat voor gebruikers omgeving rond de kernel wordt opgebouwd en welke functies die biedt.
Dit werkte natuurlijk al een tijdje met X11 (X11 kun je gewoon als applicatie draaien uit de Play Store, en de native Linux-distro's laten je allemaal remoten naar een app) dus de keuze voor Weston vind ik wel opvallend.

Ik vermoed dat het te maken heeft met de absolute bende die je moet uitwerken om hardwareversnelling over remote X11 theoretisch te laten werken, maar toch had ik verwacht dat zulke ontwikkelingen pas in een later stadium zouden verschijnen.

Ik ben benieuwd of Google hier gebruik maakt van dezelfde trucjes als Microsoft dat doet om hun WSL2 GUI te laten werken, of dat ze zelf met een oplossing zijn gekomen.

Hoe dan ook een welkome ontwikkeling voor hobbyisten en ontwikkelaars.
Zou het niet mooi zijn als ontwikkelaars straks Android apps uit gaan brengen voor Linux, zodat ze universeel te gebruiken zijn en we op termijn ook afscheid kunnen nemen van Google Android dat 24h/dag al je persoonsgegeven ophaalt?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.