Nederlandse fabrikant van elektrische bussen dreigt failliet te gaan

Ebusco, een Nederlandse fabrikant van elektrische bussen, heeft het opnieuw financieel zwaar. Het bedrijf draaide vorig jaar een verlies van ruim 200 miljoen euro. Een leverancier van Ebusco heeft het faillissement van het bedrijf aangevraagd vanwege onbetaalde rekeningen.

Ebusco presenteerde op woensdag zijn jaarcijfers voor 2024. Daaruit bleek dat de omzet van het bedrijf vorig jaar daalde naar 11 miljoen euro. Een jaar eerder lag de omzet nog op 102 miljoen euro. De fabrikant zit al langer in de financiële problemen, omdat het niet genoeg bussen kan leveren. Het bedrijf kreeg in de afgelopen tijd al kapitaalinjecties, onder andere in de vorm van een lening van 22 miljoen euro.

In een persbericht schrijft Ebusco dat een productiestop in de tweede helft van 2024 'een grote impact' heeft gehad op het bedrijf. Het bedrijf kreeg daardoor te maken met meerdere geannuleerde bestellingen. Dat betroffen 361 bussen in 2024 en nog eens 55 bussen in het huidige jaar. Het gros daarvan was nog niet in productie, laat het bedrijf weten.

De fabrikant schrijft daarnaast dat het op dit moment niet kan voldoen aan de achterstallige rekeningen van leveranciers. Het bedrijf is daarom naar eigen zeggen afhankelijk van leveranciers die akkoord gaan met betalingsschema's en alternatieve betalingsopties voor achterstallige rekeningen.

De achterstallige rekeningen zijn momenteel aanzienlijk groter dan de liquiditeitspositie van het bedrijf, waardoor leveranciers het faillissement zouden kunnen aanvragen. Ebusco zou daar niet mee kunnen omgaan, zegt het bedrijf. Een leverancier heeft al het faillissement van de bussenfabrikant aangevraagd, 'onder andere' vanwege onbetaalde rekeningen. Volgende week, op dinsdag 6 mei, wordt die zaak behandeld in de rechtbank.

Ebusco 3.0
Bron: Ebusco

Door Daan van Monsjou

Nieuwsredacteur

30-04-2025 • 16:05

121

Reacties (121)

121
120
60
6
0
49
Wijzig sortering
De Nederlandse overheid predikt luidkeels elektrificatie, van auto's tot bussen tot complete steden. Klimaatdoelen die zogenaamd “wetenschappelijke consensus” vertegenwoordigen, discutabele stikstofnormen en een haast ideologische (religieuze) energieomslag worden als onaantastbaar gepresenteerd. Maar zodra het gaat om daadwerkelijke, fysieke en financiële steun voor bedrijven die deze transitie realiseren en innovatie aanjagen, zoals het Nederlandse Ebusco, blijft het angstvallig stil. Dus omvallen mag. Geen start-up met mooie praatjes, maar een serieuze speler met een bewezen product en een duidelijke bijdrage aan de mobiliteit van de toekomst. Nu het bedrijf kampt met leveringsproblemen en flinterdunne marges in een kapitaalintensieve sector, laat de overheid het zonder enige vorm van steun bungelen. Geen brugfinanciering, geen erkenning van strategisch belang; gewoon niets. Terwijl landen als de VS, Duitsland en Frankrijk hun groene industrieën actief ondersteunen en beschermen, blijft Nederland steken in beleidsrapporten, regeldrift en loze ambities. Wat zegt dat over de geloofwaardigheid van onze klimaatplannen? Blijkbaar is het makkelijker om idealen te prediken dan om ze daadwerkelijk mogelijk te maken. “What's new, Holland?” Misschien wordt het tijd om niet alleen over de toekomst te praten, maar haar ook werkelijk innovaties te ondersteunen.
Ze krijgen al 10 jaar lang van verschillende overheden aanbestedingen, investeringen en subsidies voor elektrische bussen. Europese projecten: Ebusco was betrokken bij het E-Bussed-project (2019–2023) in samenwerking met meerdere Europese regio's, waaronder Utrecht.

Daarnaast heeft oa. Deutsche Bahn, Brabant, Parijs en Berlijn miljoenen uitgegeven voor pre-orders. Dus nu al die overheidsdiensten hebben effectief het bedrijf gesubsidieerd voor honderden miljoenen (>1200 bussen die nog niet geleverd zijn en het contract niet afgezegd * 600,000/bus) want het geld is weg en ze zijn niet eens begonnen met de bouw.

Adhv een samenvatting van de publieke informatie hebben zo in de laatste 10 jaar geld ontvangen voor ongeveer 5000 bussen, echter ze hebben er nog maar 1/3 van geleverd en al het geld is weg. En voor deze dat ze niet leverden en het contract geannuleerd hebben zoals QBuzz, hebben ze een rechtszaak aangespannen omdat ze het geld niet hadden om terug te geven, de rechter gaf QBuzz het gelijk wat (gedeeltelijk) nu leidt naar dit faillisement.

Adhv de projectkosten van deze die na jaren in bestelling voldaan geweest zijn komt het neer op ~600-800,000 euro per bus (vergelijk met rond de 200,000 euro voor een gelijkaardige diesel), ofwel hebben ze gelogen en kost het over de laatste 10 jaar ~1.8-2M/bus ofwel zijn er een paar mensen die zich binnenkort op een eilandje zonder uitleveringsovereenkomst gaan bevinden. Ik denk dat het een beetje van beide is, een e-auto vervoert 4 en het kost ~10,000 euro enkel maar voor de batterijen die ~100km kunnen rijden. Een e-bus moet er al snel 10-20x meer energie kunnen leveren en doet 2-300km per dag, en dan heb je nog niet eens de grotere motors, het staal en glas, stoelen, elektronica etc - een stadsbus is meer een Rolls Royce (handgebouwd) dan een Toyota die van de lopende band loopt.

In principe is dit 10 jaar lang een groen pyramidespel geweest waar ze nieuwe investeringen gebruiken om de oude bestellingen te betalen en toen bedrijven zoals QBuzz na jarenlang hun geld terugvragen valt het als een kaartenhuisje in elkaar. Net zoals de projecten die windmolens en zonnepanelen zetten en zich dan failliet verklaren na 5 jaar als het moet hersteld en vervangen worden.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 30 april 2025 19:15]

Je schetst terecht hoe Ebusco ondanks aanzienlijke steun en bestellingen vanuit overheden en grote vervoerders structureel tekortschiet in het waarmaken van beloften. Leverproblemen, uitgestelde en zelfs niet-geleverde bussen en een dubieuze financiële huishouding zijn inderdaad serieuze signalen dat er intern iets fundamenteel mis is gegaan.

Maar dat maakt het probleem eigenlijk alleen maar schrijnender. Want als overheden jarenlang miljoenen investeren zonder voldoende waarborgen, controlemechanismen en voorwaarden voor prestaties, dan is niet alleen Ebusco tekortgeschoten, dan hebben ook de overheden ernstig gefaald in hun rol als opdrachtgever en hoeder van publiek geld. Het is natuurlijk geen excuus voor Ebusco’s falen, maar het is wel een symptoom van een breder probleem: een overheid die zo graag de energietransitie wil versnellen, dat ze geen kritische toetsing meer toepast zodra een initiatief 'groen' en 'innovatief' klinkt. En als het dan misgaat, kijkt iedereen verrast op; alsof dit niet te voorzien was. Was dit een pyramidespel? Dat is een zware aantijging, en als er fraude is gepleegd, dan hoort dat onderzocht en bestraft te worden. Maar de essentie is: de energietransitie mag nooit drijven op blind idealisme of politieke window dressing. Ze vraagt volwassen toezicht, transparantie en realisme. En daar is zowel Ebusco als de overheid tekortgeschoten.
Ik denk dat er meerdere projecten zijn die in principe pyramidespellen zijn. Misschien niet in de zin dat er iemand met het geld er vanonder loopt, maar we kunnen ondertussen wel ramen hoeveel zoiets gaat kosten en hoeveel geld je nodig hebt om dit 'goed' te doen. Echter we doen alsof we de kosten kunstmatig kunnen verlagen zolang je er maar meer geld achtergooit en dus zet je de prijs op wat je verlangt ipv wat de realiteit is.

Dus als je zegt: okay, ik will een e-bus maken, kun je snel ramen hoeveel je eerste prototype gaat kosten, laat ons zeggen 10 miljoen. En dan de volgende kost 5 miljoen, en de volgende 2. Echter wat Ebusco deed (en veel groene leveranciers) is: als we dit systeem van de lopende band kunnen draaien en iedereen koopt ons product, kost het 500,000 euro per bus, daarmee stellen we voor dat de bus 500,000 euro kost en we verkopen er 100 en met dat geld kunnen we dan een eerste en tweede bus bouwen en we zien dan wel hoe het schaalt, hopelijk tegen dan hebben we vraag voor 1000 en de laatste kunnen dan voor de eerste betalen.

En dat is in principe een pyramidespel, je vraagt nieuwe investeerders het geld om de oude investeerders af te betalen. Wat Ebusco echter tegenaanloopt is dat een busje die 250,000 bij VanHool van de lopende band komt met een dieselmotor, niet gewoon een elektrische motor en een paar batterijen weg is van een e-Bus, een elektrisch voertuig is historisch gezien vaker geprobeerd en altijd mislukt, totdat Tesla en een paar andere "van de grond op" een elektrisch voertuig gemaakt hebben en dan nog is Tesla het enigste bedrijf dat 'overleefd' heeft, de rest wordt niet meer herinnerd.

Echter hardware is geen software, je kunt niet zomaar ff een fabriek in de cloud opzetten om de vraag te vervullen, zeker niet iets inflexibel als de vraag van een overheid. De overheid heeft dan ook nog een lastig probleem dat de betaling soms jaren achterloopt, daarmee dat veel overheidsprojecten zo duur zijn, er moet rekening gehouden worden met al de bureaucratie van de overheid. Dus ja, Ebusco had moeten zeggen: de bussen kosten 2M/stuk.

En inderdaad, onze overheden zijn hier evengoed schuldig aan, klinkt goed en dan "maar we hebben er al zoveel geld ingestopt, misschien als we er een nulletje achterzetten zal het wel lukken". En er zijn helaas veel mensen die zo over de economie denken, het project mislukt op kleine schaal, maar op grote schaal is het zeker wel haalbaar.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 1 mei 2025 02:22]

Bij VanHool rollen geen bussen meer van de band. Dat is namelijk vorig jaar al falliet gegaan.
Waar al onze europese busbouwers voornaamlijk tegenaan lopen is de grote instroom van Chinese busfabrikanten (bvb BYD) .
Bij van Hool rollen zeker nog bussen van de band sinds het over is genomen. Zowel in Belgie als in Macedonie zijn ze volle bak aan het produceren.
Enkel de merknaam Van Hool bestaat nog. Het bedrijf an sich bestaat niet meer. VDL heeft de merknaam overgenomen voor de bussen. Het Zuid-Afrikaanse GRW neemt de naam over voor zijn trailers.
Goed en heel sterk verwoord en ik ben het op veel punten met je eens. Het idee van “kosten omlaag praten” door alvast te rekenen alsof je op volle schaal draait, zie je inderdaad vaak bij dit soort projecten en dat maakt het risico op zo'n piramidestructuur (zelfs als dat niet kwaadaardig bedoeld is) levensgroot en daarmee een potentieel risico. Die combinatie van overoptimisme en het vooruit duwen van echte kosten leidt zelden tot iets goeds. Wat ik ook goed vind is de vergelijking met Tesla. Het verschil is inderdaad dat Tesla vanaf de basis een compleet nieuw industrieel model heeft opgebouwd, terwijl veel andere partijen, Ebusco ook, proberen bestaande structuren “even” te elektrificeren. Dat blijkt in de praktijk veel weerbarstiger zeker als je hardware moet bouwen en geen ruimte hebt om iteratief te verbeteren zoals in software. En je haalt terecht aan dat overheden zelf medeplichtig zijn in dit spel waaronder grote beloftes en als het vastloopt nog maar wat extra geld erin gooien omdat ze anders het gezichtsverlies vrezen. Dat is niet alleen naïef, maar ook slecht beleid want zoals je zegt: falen op kleine schaal voorspelt zelden succes op grote schaal. Moraal van het verhaal is dat als je echt wilt verduurzamen, moet je niet alleen technologie pushen, maar ook realistisch zijn over kosten, schaalbaarheid en de beperkingen van hardwareproductie.
Ebusco is volgens mij een voorbeeld van een startup die harder groeit dan het bedrijf aankan. Er is daar (weet ik van nabij) een enorm tekort aan mensen, waardoor deadlines niet haalbaar zijn. Dat betekent dat de kosten oplopen en de bussen duurder uitvallen. Daarnaast vindt het management nieuwe bussen verkopen volgens mij belangrijker dan uitzoeken waarom mensen weglopen en/of blijven, waardoor het werk zich nog harder opstapelt en de uitloop groter wordt. Dan kun je aan de voorkant nog zo veel mensen binnenhalen, maar als die aan de achterkant weer net zo hard weglopen ga je nooit aan je verplichtingen kunnen voldoen.

[Reactie gewijzigd door Kastermaster op 2 mei 2025 14:37]

Ebusco heeft de boel zelf naar de bliksem geholpen met hun zwalkend beleid over wel of niet in NL of China produceren, materiaalkeuze, techniek.
Voor het overige ben ik het helemaal met je eens. Onze huidige overheid heeft ook een zwalkend beleid (als er uberhaupt sprake is van beleid) over wel of niet subsidiëren, stimuleren en (wetmatig) ondersteunen van bedrijven die zich bezighouden met de energietransitie.
Dat Ebusco fouten heeft gemaakt staat buiten kijf waaronder een zwalkend beleid, gebrekkige leveringsbetrouwbaarheid en keuzes die achteraf ongelukkig uitpakken, horen helaas bij het groeipad van pionierende bedrijven in deze jonge sector. Maar juist daarom is het cruciaal dat er een consistente en doordachte overheidsvisie is, waarin ruimte is voor zulke groeipijnen en ondersteuning vanuit de overheid. Denk aan Fokker. In andere landen begrijpt men dat strategische industrieën niet alleen op hun merites moeten overleven, maar ook bescherming en begeleiding verdienen als ze van nationaal en maatschappelijk belang zijn. Nederland daarentegen kijkt toe vanaf de zijlijn, handen in de zakken, terwijl een bedrijf met internationale potentie wegzakt. Dat zegt alles over het gebrek aan langetermijnvisie in ons industrieel en klimaatbeleid. Faalkansen horen erbij. De vraag is niet of een bedrijf struikelt, maar of we als samenleving het belang zien om het overeind te helpen als het wel de juiste kant op beweegt.
Ebusco wordt slecht gerund. Blij dat daar geen belastinggeld in zit. Overheidsbeleid was tot voor kort redelijk stabiel op dit vlak. Mis je subsidies? Zou natuurlijk helemaal top zijn als het zonder kan
Mee eens dat Ebusco slecht gerund is dat valt moeilijk te ontkennen. Maar om te zeggen dat er “geen belastinggeld in zit” klopt helaas niet helemaal want veel van de bestellingen van overheden (zoals QBuzz, gemeenten, provincies) en Europese projecten zijn wel degelijk met publiek geld gefinancierd. Dat is dus indirect alsnog belastinggeld, ook al is het geen directe subsidie aan het bedrijf zelf. En ja, in een ideale wereld zouden zulke bedrijven volledig zelfstandig moeten draaien zonder subsidies. Maar de praktijk is dat vrijwel alle landen die de energietransitie serieus nemen, hun industrieën ondersteunen met een mix van subsidies, garanties en strategische investeringen. Nederland roept vaak dat we koploper willen zijn, maar verwacht dan dat bedrijven het zonder vangnet doen. Dat is niet altijd realistisch en het zet ons internationaal op achterstand.
Ja klopt je hebt gelijk. Het antwoord is vaak veel genuanceerder.
Een belangrijke factor in het ontstaan van de problemen ligt deels bij de corona epidemie en de daarna volgende leveringsproblemen van allerhande onderdelen. Zonder onderdelen kan je geen bussen bouwen en dus ook niet leveren.
Voor Ebusco is het vermoedelijk einde verhaal. Mogelijk kunnen ze een doorstart maken met een (deels) nieuwe directie zodat ze weer met een schone lei kunnen beginnen. Daar moeten de geldeisers natuurlijk wel aan meewerken. Maar hoe dan ook zullen die een deel van de rekeningen niet betaald krijgen.
Klopt ook weer helemaal omdat corona en de daaropvolgende leveringsproblemen hebben de hele sector hard geraakt en dat mag en kan zeker niet onderschat worden. Zonder essentiële onderdelen sta je gewoon stil, hoe goed je plannen ook zijn. Maar ik denk dat we ook moeten erkennen dat Ebusco’s problemen dieper gaan dan alleen externe factoren; structureel wanbeleid en het niet op orde krijgen van productie en levering spelen hier een minstens zo grote rol. Een doorstart met nieuwe directie klinkt als een logische stap om het vertrouwen van leveranciers, klanten en financiers terug te winnen. Maar zoals je al zegt: schuldeisers gaan daar onvermijdelijk pijn van voelen. Het wordt interessant om te zien of er überhaupt nog genoeg draagvlak is om Ebusco een tweede kans te geven, of dat men het hoofdstuk definitief wil sluiten.
Bij een faillissement gaan leveranciers ook flink het schip in, maar verliezen ook nog eens een klant. Bij een doorstart behouden ze de klant. Dat is vaak wel een rede om toch met een doorstart akkoord te gaan. Daarbij kunnen ze via de curator wel een aantal eisen doorgeven.
De markt voor elektrische bussen is er en als men goede bussen met een korte levertijd kan leveren kan dat in theorie ook in Nederland. Een bedrijf met een financiële nasleep zoals Ebusco hebben te weinig vertrouwen bij klanten en de directie is te veel bezig met financieel management. Zo'n bedrijf is niet meer levensvatbaar, maar als men met een schone lei kan beginnen zijn er best kansen.
Klopt en dit raakt precies het spanningsveld waar veel leveranciers en financiers mee zitten (en blijven zitten). Bij een faillissement ben je dubbel de pineut, je verliest geld en een potentiële klant. Daarom zie je inderdaad vaak dat men liever een doorstart steunt al is het soms met tegenzin en onder strikte voorwaarden via de curator..........De markt is er absoluut, en de vraag naar elektrische bussen zal de komende jaren alleen maar groeien maar vertrouwen is alles in deze sector en al helemaal zeker als je aan overheden levert die afhankelijk zijn van lange termijn betrouwbaarheid. Een bedrijf dat constant bezig is met financiële brandjes blussen straalt zwakte uit hoe goed het product ook is, en dat schaadt op zowel de korte- als lange termijn. Een schone lei met nieuwe directie en herwonnen vertrouwen zou mogelijk een kans kunnen bieden om het concept opnieuw neer te zetten maar het moet dan wel gepaard gaan met serieuze hervormingen, niet alleen op financieel vlak, maar ook operationeel vlak. Want alleen een doorstart zonder fundamentele veranderingen lost de kernproblemen niet op.
Jouw betoog is extreem positief gekleurd en verhult het keiharde feit dat Ebusco al jarenlang stelselmatig de geplaatste orders niet waarmaakt, stelselmatig gigantische kostenoverschrijdingen heeft, tientallen miljoenen aan ontvangen subsidies heeft laten verdampen en stelselmatig een grote puinhoop maakt van de geleverde kwaliteit.
Geen start-up met mooie praatjes,
Nee, een groot bedrijf met al jarenlang mooie praatjes
een serieuze speler met een bewezen product en een duidelijke bijdrage aan de mobiliteit van de toekomst.
Een speler die stelselmatig niet levert wat het belooft, áls het überhaupt al levert of met jarenlange vertraging (!) levert.
Nu het bedrijf kampt met leveringsproblemen en flinterdunne marges in een kapitaalintensieve sector, laat de overheid het zonder enige vorm van steun bungelen. Geen brugfinanciering, geen erkenning van strategisch belang; gewoon niets.
Dit is een volstrekte miskenning van het feit dat Ebusco al vele malen subsidies en zwaar gesponsorde opdrachten heeft ontvangen. Bovendien is Ebusco minder dan een jaar geleden ook al gered van faillissement met een bedrag van € 50 miljoen. Het bedrijf is gewoon niet levensvatbaar. Daar zou een nieuwe zak geld van tientallen miljoenen niets aan veranderen.
Je hebt absoluut gelijk dat Ebusco in veel opzichten tekort heeft geschoten waaronder structurele leveringsproblemen, overschrijdingen van kosten en deadlines, kwaliteitsissues en het verbranden van publieke middelen zijn ernstige zaken die niet gebagatelliseerd mogen worden. Daar mag en moet keihard op worden afgerekend, niet alleen financieel, maar ook politiek.

Tegelijkertijd is het belangrijk om onderscheid te maken tussen “falen” en “geen bestaansrecht”. Ebusco is niet een paar jongens met een powerpoint, maar een bedrijf dat daadwerkelijk honderden bussen in tientallen steden rijdt. Dat het slecht gemanaged is, betekent niet automatisch dat de technologie of het model geen potentie heeft maar het betekent dat het leiderschap, de uitvoering en de schaalbaarheid onvoldoende zijn ontwikkeld. Dat is kwalijk, maar niet uniek in een nieuwe industrie.

Wat ik met mijn betoog wilde benadrukken, is het gebrek aan visie vanuit de overheid: of je kiest als land bewust voor het opbouwen van strategische groene industrieën (zoals Duitsland en de VS doen, zelfs als dat risico’s met zich meebrengt), of je laat het weer over aan de markt, en dan moet je ook stoppen met pronken met ambities over klimaatleiderschap.

Het probleem is niet dat Ebusco geen fouten heeft gemaakt, het probleem is dat overheid en markt dit jarenlang hebben laten aanmodderen zonder duidelijke richting, controle of structurele voorwaarden. We hebben dus niet alleen een bedrijfsprobleem, maar ook een systeemprobleem. En dat laatste mag, naast de terechte kritiek op Ebusco, ookk benoemd worden.
Voor mensen die afhankelijk zijn van OV interesseert het niet van welk merk de bus is zolang hij maar rijdt en de kaartjes niet te duur zijn.
In landen als Singapore en Zuid-Korea zie je dat openbaar vervoer strak gereguleerd en grotendeels centraal georganiseerd is, met een duidelijke langetermijnvisie en focus op efficiëntie en dienstverlening. Geen wirwar van marktwerking, aanbestedingen en managementlagen die vooral met zichzelf bezig zijn.
In Nederland zijn we ooit vol enthousiasme in marktwerking gestapt, maar inmiddels zien we steeds vaker de nadelen: versnippering, korte-termijn-denken en inefficiëntie die niet zelden op de reiziger wordt afgewenteld. Een idee van her-nationaliseren of tenminste veel strakker regisseren zou een optie zijn, mits het gepaard gaat met echte hervorming en niet nog een log ambtelijk systeem.
Wellicht is het je schrijfstijl, maar ik heb sterk de indruk dat je je reacties door een ChatGPT achtige haalt voordat je ze hier neerzet. Het voelt erg gekunsteld.
Ik had hetzelfde idee, voornamelijk door de eerste zin, daardoor ook niet verder gelezen.

"Je hebt gelijk [...] waaronder x, y, a en b" doet me sterk denken aan een ai tekst.
Grappig dat je dat zegt! Ik denk dat het vooral met mijn schrijfstijl te maken heeft, ik probeer mijn gedachten vaak zorgvuldig en gestructureerd te verwoorden, wat inderdaad wat “gemaakt” kan overkomen. Maar nee, geen AI in het spel hier :+ . En bedankt natuurlijk voor de feedback. Het houdt me scherp op hoe het overkomt, ik zal wel met meer taal- en stijlfouten gaan schrijven :) . Het zal ook wel komen door mijn beta-achtergrond in kernfysica en quantummechanica en een juridische achtergrond, dan leer je nu eenmaal wat preciezer formuleren. 8-)
Even los van of dit bedrijf gesteunt zou moeten worden - 200 miljoen verlies op 11 miljoen omzet. Daar zijn gigantische fouten gemaakt, en failissement is een genade voor dit bedrijf.
Nee, hier hoeft geen steun bij, deze mag gewoon omvallen. Hier staan incapabele mensen aan het roer die grove fouten maken en daar niet mee om kunnen gaan.
Erg makkelijk gezegd. Ken je de leidinggevenden? Ben je bij de MT gesprekken geweest?

Van buitenaf altijd makkelijk om een oordeel te geven, maar als je zelf de leidinggevende was geweest had je dit niet zomaar gezegd.

Eens dat 220 miljoen verlies op 11 miljoen omzet enorm veel is.

Maar kunnen ze in de toekomst rendabel worden is de vraag. Komt dat echt door die productiestop van vorig jaar?

Ik hoop dat het ze gaat lukken maar hopen is uitgestelde teleurstelling.
10 jaar geleden konden ze nadenken over rendabiliteit in de toekomst. 5 jaar geleden ook. Maar als dat al die tijd niet gelukt is, om wat voor reden dan ook, kun je, ook zonder bij enig gesprek te zijn geweest, prima concluderen dat er meerdere momenten zijn geweest waarop conclusies en richtingswijzigingen niet of verkeerd hebben plaatsgevonden.
Die toekomst die is nu. En gefaald.
Omdat er een opeenstapeling van fouten is welke het management direct te verwijten zijn.

Grote fout bijvoorbeeld is dat je de productie van nieuwe bussen opstart en dit door onderaannemers uit laat voeren terwijl je enige hoop op voldoende geld om ze af te maken is dat je een rechtszaak waarvan elke jurist je kan vertellen dat je die verliest gaat winnen.

En dan verlies je de rechtszaak, en kappen je onderaannemers met werken omdat je geen geld meer hebt om de rekeningen te betalen. Dus niets om te leveren en geen mogelijkheden om iets te bouwen. Oftewel het geld wat nodig was om je minimale vaste lasten te voldoen is "verbrand" en dan kom je in de acute problemen.

Inmiddels moet er zoveel geld bij dat amper iemand hier nog zin in heeft.
Je kunt dit gewoon met een beetje hoofdrekenen uitvissen: Ze kunnen ~100 bussen per jaar maken die pak-em-beet rond de 500,000 per stuk kunnen verkopen. Dat is 50M per jaar inkomsten, nee ze kunnen daar geen 220M verlies mee draaien zonder de bussen tenminste 4-5x duurder te maken. En ik denk dat de belastingsbetaler ook niet zit te wachten op bussen die 2.5M/stuk kosten.

Kan je een elektrische bus goedkoper dan 2.5M maken? Misschien wel, maar niet in de eerste 10 jaar, want je moet alles dat 'verkeerd kan gaan' nog uitvinden. Dus je moet investeerders vinden die over 10 jaar een paar miljard in een bedrijf willen pompen en aan het einde draai je nog steeds geen winst, want tegen dan heb je de technologie nog maar een paar duizenden euro's per stuk goedkoper gemaakt. Winstoogmerk over 20-50 jaar met een hoge kans op mislukking, ja, daar ga je weinig investeerders voor vinden.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 1 mei 2025 02:42]

Het probleem is dat er veel geld geinvesteerd moet worden in de ontwikkeling en dat moet zo snel mogelijk terug verdient worden, met als gevolg dat je bussen krijgt die in het veld veel mankementen vertonen. Dat kost ook weer een hoop geld on dst op te lossen en op een gegeven moment is de pot gewoon leeg. Daarnaast is er ook best veel concurrentie in Europa en door aanbestedingen staan de verkoopprijzen waarschijnlijk ook onder druk.
Het probleem bij Ebusco is dat ze veel commercieel talent binnen gehaald hebben, enorm veel verkocht hebben, maar niet kunnen leveren. Vervolgens worden orders geannuleerd en gaan er boete clausules in werking treden. Dat is wat ze de nek omdraait.

Overigens, de Nederlandse overheid heeft wel degelijk met allerlei subsidies bijgedragen aan de ontwikkeling van dit bedrijf in de fase waar investeerders nog bang zijn voor (technische) risico’s. In deze fase had de markt het prima op kunnen pakken, maar zijn er gewoon grove inschattingsfouten gemaakt. Moet de belastingbetaler daarvoor opdraaien?

[Reactie gewijzigd door Wekko op 30 april 2025 19:10]

Er is niet zomaar verplichting tot snel weer terugverdienen. Dat hangt vooral van de investeerders af. Ik lees niet dat snel terugverdienen een eis van de investeerders was.

Het probleem lijkt me dus eerder dat keer op keer de investeringen niet voldoende zijn bij hoe men in de praktijk werkt. Zoals te veel of te grote risicovolle keuzes maken, zoals beloftes doen die niet zomaar realistisch zijn.

De vraag is waarom men dat doet, want hun concurrentie heeft net zo goed het probleem dat producten niet zomaar acceptabel genoeg zijn om aan te verdienen.
Niemand ontkent dat er bij Ebusco gigantische fouten zijn gemaakt, 200 miljoen verlies op 11 miljoen omzet is niet zomaar een miscalculatie, dat is fundamenteel en structureel wanbeleid. In die zin kan een faillissement inderdaad als een vorm van zuivering of reset worden gezien.

Maar als we het daar bij laten, missen we de grotere les: hoe kan een bedrijf zo diep in het rood zakken onder het oog van overheden, toezichthouders en banken en investeerders, terwijl het al jaren strategisch gepositioneerd wordt als koploper in de energietransitie?

Het echte falen zit niet alleen in de boekhouding van Ebusco, maar ook in het ontbreken van gezonde checks and balances rond publiek gefinancierde innovatie. Als de conclusie nu is “failliet, klaar ermee”, dan herhalen we over vijf jaar exact dit scenario met het volgende groene paradepaardje.
Eerst zeg/impliceer je dat Ebusco geholpen moet worden door de overheid. En nu dat het falliecement een soort van les moet zijn.

Wat is je mening nou eigenlijk?
100% mee eens.
Waarom zou de overheid investeren in Ebusco, wanneer er een goede en grote concurrent om de hoek zit (VDL)?

Helemaal als het het doel van Ebusco was om de bussen helemaal in China te laten produceren?

Misschien eerst even inlezen voor je zo'n lang verhaal typt.
Nou ja het doel was niet om ze in China te maken, dat deden ze aan het begin.
Toen het bedrijf een beetje liep, hebben ze het naar Nederland gehaald. toen weer slechter ging wouden ze het weer daar laten maken alles.
Maar ja toen was het kwaad al gedaan.
Waarom zou de overheid investeren in Ebusco, wanneer er een goede en grote concurrent om de hoek zit (VDL)?
Omdat de overheid ook inspringt met "onderhandelen" voor VDL (kuch Mitsubishi Outlander)..
Welke innovaties precies? Deze bussen worden in China geproduceerd, niets van Nederlandse aardbodem behalve een gefaald businessplan
Dat is ook te merken, want de 3.0 (huidige bus van Ebusco) is beter dan de voorgaande varianten, maar het blijft een gebrekkig product: stangen die loslaten en -bungelen, op diverse plekken zichtbare beschadigingen al na een paar weken (nu wil ik niet zeggen dat busreizigers allemaal netjes zijn, maar bij de concurrentie duren zulke beschadigingen wel langer), veel te straf afgestelde remmen, geen goede opvang van het onderstel op drempels, etc. Kortom: ik word hier niet blij van. VDL bouwt veel betere bussen dan dit, dus laat ze maar investeren in VDL en al het kundige personeel dat op het hoofdkantoor van Ebusco werkt naar VDL vertrekken.
Waarom zouden wij als belastingbetalers op moeten draaien voor een gefaald bedrijf als dit dat honderden miljoenen verlies draait vanwege hun eigen incompetentie? Al helemaal als een partij als VDL het wel voor elkaar krijgt om die dingen te bouwen.

En nog erger, Ebusco maakt die bussen niet een in Europa maar in China, dus laten we lekker onze centen naar China sturen?

[Reactie gewijzigd door NLJ op 30 april 2025 16:43]

Omdat we niet de Sovjet Unie zijn. Een bedrijf is een bedrijf, geen door de overheid op de been gehouden instituut. Overigens steekt overheidsinvesteringsfonds Invest-NL miljarden in falende groene start-ups, dus die steun is er wel, maar het bestuur en het businessplan deugen niet.
Waar hoor jij dat luidkeels? Het enige wat ik hoor is een door pvv en bbb stilgelegd kabinet roepen om 'gezond verstand' en 'persoonlijke verantwoordelijkheid'. Ik ben zeker geen voorstander van onzinnige en oneerlijke subsidies, maar luidkeelse elektrificatie is inmiddels ver te zoeken. Enkel (middel)grote gemeentes zijn hun eigen plannen aan het maken en volgen. Maarja, weinig zoden aan dijk...
Goede nuance! Je hebt gelijk dat het huidige kabinet nauwelijks nog vaart maakt en zich vooral richt op “persoonlijke verantwoordelijkheid” en vaagheden rond gezond verstand. Dat neemt niet weg dat er jarenlang een luid discours is geweest over elektrificatie en klimaatambities, met grote woorden over koploper willen zijn en deadlines voor uitstootvrije mobiliteit. Veel van die plannen zijn inmiddels afgezwakt of stilgevallen, maar bedrijven als Ebusco zijn juist wel op dat spoor gezet door die oorspronkelijke koers.
Het wrange is dat het nu vooral gemeenten zijn die, vaak tegen de stroom in, proberen door te pakken, maar inderdaad: zonder een stevig landelijk raamwerk of visie blijft het behelpen. Uiteindelijk heb je een stabiel beleid en langetermijnvisie nodig om echt verschil te maken, niet alleen losse initiatieven.
Klimaatdoelen die zogenaamd “wetenschappelijke consensus” vertegenwoordigen, discutabele stikstofnormen en een haast ideologische (religieuze) energieomslag worden als onaantastbaar gepresenteerd.
Wat wil je zeggen met de zogenaamde wetenschappelijke consensus rond klimaatdoelen?

Stikstofnormern hebben al helemaal niets met klimaat te maken maar met milieu. De staat van de biodiversiteit. Dat heeft niets met co2 of klimaat te maken. Al zouden elektrische bussen bijdragen aan een beter leefmilieu.

Dan weer naar de zogenaamde wetenschappelijke consensus. Het klopt dat niemand echt weet wat het effect is van co2 op de lange termijn. Het enige wat we weten is dat toename extreem is op korte tijd en van menselijke oorsprong. Ook is het effect van co2 bewezen.

Je kan nog her en der redetwisten over de snelheid en type van transitie. Daar is idd geen consensus over. Maar je klinkt met uw uitspraken wel als een klimaatontkenner.

Het Ebusco verhaal is wat onduidelijk. Het lijkt een goed idee maar ze moesten alles uitbesteden omdat het zelf niet lukte. Het lijkt er op dat het goedkoper is de huidige producenten en fabrieken te ondersteunen om bestaande bussen om te vormen ipv een bedrijf te financieren dat enkel ontwerpt. Als je subsidies zou geven concurreer je rechtstreeks met bestaande bedrijven in die zelfde EV transitie. Dus kan Ebusco redden maar je brengt weer een ander bedrijf met elektrische bussen of onderdelen in nood. Tja wat doe je?

Dat is althans wat ik kon vinden na wat Google werk. Misschien dat andere mensen daar meer info over hebben.

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 30 april 2025 23:36]

Probleem is dat gespecialiseerde busfabrikanten zoals Ebusco en Van Hool, teveel afhankelijk zijn van cycli en dit dan niet kunnen opvangen.

Busmaatschappijen verwerven of verliezen OV-concessies en kopen dan hele vloten tegelijk of zien er juist van af.

Als je dan niet genoeg vlees op de botten hebt en niet genoeg overige inkomsten uit bijv. het bouwen van trucks, wagons, of zelfs auto's (zoals VDL-Nedcar deed) en ziet een streep gaan door een grote order omdat bijv. 1 van je vaste klanten een concessie onverwacht niet binnenhaalt, dan kan het snel afgelopen zijn.
Er is steun verleend aan de gebruikers van de bussen om elektrische bussen te kunnen aanschaffen. Dat is wel mogelijk binnen Europese wetgeving, maar staatssteun aan een fabrikant ligt ingewikkeld.
Maar we kopen toch liever Chinese troep? Want dat is goedkoper. Dat je het eerder moet vervangen, kijkt niemand naar.
Maar zodra het gaat om daadwerkelijke, fysieke en financiële steun voor bedrijven die deze transitie realiseren en innovatie aanjagen, zoals het Nederlandse Ebusco
Waarom zou de Nederlandse overheid een commercieel bedrijf dat haar onderdelen uit China haalt moeten gaan sponsoren? Dan kunnen we Philips ook gaan sponsoren omdat de TV's met hun logo uit China komen.
Sinds wanneer is een accu groen? Zowel de winning, fabricatie als ook het opruimen is alles behalve goed voor mens en milieu. Het laden gebeurt met goedkope kolen stroom uit polen, waarbij minimaal 60% van de opgewekte energie verloren gaat tijdens transport.

Groen is een marketing term, wordt dubbel gebruikt voor leefomstandigheden/weerpatronen en heeft helaas niets te maken met daadwerkelijk positief effect op het beide, integendeel, landen die focussen op "groen marketing" stoten per saldo meer co2 uit en vervuilen meer dan landen die dit niet doen en daarnaast betalen de burgers zich blauw aan maatregelen die feitelijk geen enkel positief effect sorteren, dan het placebo effect van het goed willen doen gevoel.

En dat wil jij subsidieren?
Je cjfers kloppen echt voor geen meter.
Klimaatdoelen die zogenaamd “wetenschappelijke consensus” vertegenwoordigen, discutabele stikstofnormen en een haast ideologische (religieuze) energieomslag worden als onaantastbaar gepresenteerd.
Je raakt me hier al kwijt, simpelweg door de wetenschap in twijfel te trekken. Zet er dan eens iets tegenover? Toon eens aan dat onze natuur niet ontiegelijk aan diversiteit verliest door overmaat van stikstof. Zet er dan eens iets anders tegenover dan geroeptoeter in het luchtledige.
Toon eens aan dat klimaatverandering niet waar is. Niet door cherrypicking van de paar dingen die fout gaan maar hoe er zoveel fout gaat dat men wereldwijd tot een foute conclusie komt.

Als je daar niet bereid toe bent, zal je de wetenschappelijke consensus moeten accepteren om een fatsoenlijke discussie te kunnen voeren.
Jammer, neem aan dat er genoeg alternatieven zijn waar eventueel geen overheidsgeld tegen aan gegooid hoeft te worden?
Ja o.a. de Nederlandse VDL Bus & Coach maakt ook nog electrische bussen, zoals bijvoorbeeld de VDL Citea

Er zijn ook nog andere, niet-Nederlandse, bedrijven die electrische bussen maken. Bijvoorbeeld BYD met de BYD K9 bijvoorbeeld, waarvan er ook redelijk wat rondrijden in Nederland.

Het zou zonde zijn als Ebusco zou verdwijnen, maar het betekent niet dat er geen electrische bussen meer te krijgen zijn.
Gelukkig ook meerdere Europese fabrikanten, zoals onder andere Mercedes.
Iveco en Daimler zijn de grootste twee.

Maar probleem voor Ebusco is ook dat ze enkel electrische bussen maken, terwijl de grote groei in (bio)gas bussen is.
Iveco en Daimler zijn de grootste twee.

Maar probleem voor Ebusco is ook dat ze enkel electrische bussen maken, terwijl de grote groei in (bio)gas bussen is.
Het probleem is dat vooral provincies eisen dat bussen geëlektrificeerd worden, DMG, GD, U-OV.... sowieso al 3 provincies die zelf de eis hebben neergelegd dat er elektrische bussen moesten worden ingezet. De betaler bepaald, als provincies hadden geëist dat er op biogas moet worden gereden, had QBuzz daar het meeste in geïnvesteerd.
BYD maakt overigens ook elektrische bussen met onderstellen van Spaanse afkomst: Jointly-Manufactured eBus: BYD-Castrosua B12

Moet zeggen dat ik waarschijnlijk meer vertrouwen heb in deze bussen zeker omdat deze in Azië al ruimschoots rondrijden. Het is jammer dat er een Nederlands bedrijf ten onder gaat maar dit kan niet anders geweest zijn dan mis-management. Er zijn vele, vele, vele miljoenen in rook opgegaan.
Ja o.a. de Nederlandse VDL Bus & Coach maakt ook nog electrische bussen, zoals bijvoorbeeld de VDL Citea
Maar de bussen van VDL komen dan weer uit België (Hasselt).
VDL is een divers industrieconcern en is veel toekomstbestendiger omdat ze vanwege hun overige activiteiten veel beter de cyclische natuur van de OV-markt kunnen opvangen. Als die een grote klant zien afschalen omdat die bijv. een concessie kwijtraakt komen ze niet snel in de problemen. Als je als pure busfabrikant zijnde niet hoofdzakelijk de touringcarmarkt (die veel minder cyclisch is) bedient loop je dat risico veel meer.
Daar is ook overheidsgeld tegenaan gegooid.
Ja uit China.
Net als Ebusco dus eigenlijk.....

De Ebusco bussen die in DMG gebied rijden (lees; Drechtsteden, Molenlanden en Gorinchem) ook wel de Ebusco v1's zijn grotendeels gebouwd met Chinees spul en geassembleerd in China. De 2.2 en 3.0 varianten worden voornamelijk - maar niet volledig - gebouwd met Europese materiaal maar geassembleerd in China.

De meeste elektrische bussen v1, 2.x en 3.0 zijn over het algemeen geleverd met Chinese accupacks. Ebusco heeft samen met één van haar partners (Climate Control Systems) in de Drechtsteden een enorme ellende gecreëerd doordat een enorme uitval aan bussen plaatsvond vanaf het moment dat de Ebusco's gingen rijden. CCS's die in de zomer niet voor verkoeling zorgde, en in de winter de boel niet verwarmde waardoor zelfs ramen massaal besloegen met levensgevaarlijke situaties tot gevolg.

Dus zo Nederlands is Ebusco ook weer niet.
Iedereen kent de bussen van VDL, net zo electrisch en van een Nederlandse fabrikant, voor een deel geproduceerd in Nederland.

Ik vermoed dat die wat activa zal overnemen maar ik denk ook dat er weinig te halen valt meer bij Ebusco.

[Reactie gewijzigd door GurbieV op 30 april 2025 16:17]

VDL heeft vorig jaar Van Hool overgenomen. Ik denk dat het organisatorisch lastig wordt.
Alweer iets in de EV sector in EU dat omvalt... Na NorthVolt.
Mogelijks is het een systemisch probleem in EU? - Maar die vraag stellen is ze beantwoorden en een open deur intrappen.

Als we richting EV willen bewegen, dan is het organiseren van openbaar vervoer met EV een gemakkelijke eerste stap (laadproblemem zijn eenvoudiger op te lossen, trajecten zijn gekend, hoge vermogens voor accelleratie nodig, maar weinig langdurige hoge snelheden, ... kortom, perfect voor EV.

Zorg dan toch dat die producten zo vlot als mogelijk naar de markt komen?
Of is het idee van elektrificatie van vervoer in EU maar een zelfverzonnen zoethoudertje voor de dames en heren politici...?
Alweer iets in de EV sector in EU dat omvalt... Na NorthVolt.
Mogelijks is het een systemisch probleem in EU? - Maar die vraag stellen is ze beantwoorden en een open deur intrappen.
Uhm... Neen? Er is een systematisch probleem met bedrijven die hun zaken niet op orde hebben en failliet gaan. Er zijn zat genoeg bedrijven in de EU die ook op deze markt actief zijn, zie oa. Iveco en VDL.

Er is geen nood om van een mug een olifant te maken...
Als dat waar is, waarom hebben we in EU dan geen bedrijven van het kalieber als BYD en Tesla ( En dan spreek ik nog maar enkel over de auto / batterij sector...)
Omdat er helaas nog geen samenwerking op is gestaan ala Airbus, nu is de EU ook niet te vergelijken met een land zoals de VS of China.
Een airbus is niet te vergelijken met een Tesla. Tesla heeft een redelijk strakke leiding in plaats van de hele lappendeken aan belangren van over de hele EU die allemaal bevredigd moeten worden. Daar wordt zo'n organisatie log en traag van.

Een tesla kan alleen maar op de manier waarop Tesla ontstaan is. Overigens is het natuurlijk wel de vraag of we dat zouden moeten willen want het hangt natuurlijk wel van leugens aan elkaar. "Full self driving" bijvoorbeeld.
quod erat demonstrandum...
Ik heb het idee dat die groene startups vaak niet nodig zijn en dat grote bedrijven vaak zelf al die sectoren kunnen opzoeken. EV's kunnen bijvoorbeeld prima door bestaande autofabrikanten gebouwt worden. Die hebben de schaal al en kunnen het dus al snel goedkoper dan zo'n startup.
Er zijn talloze bureaus in EUropa (niet Europa) die je bedrijf (startup) vanaf het begin daar in kunnen begeleiden, om de juiste (financiele) partners te zoeken, maar ook om de subsidies binnen te harken. Niet alleen voor bussen overigens, maar allerlei soorten 'groene' startups.
Northvolt is door eigen schuld omgevallen.

WIlden veel te veel zelf doen, en toen dat niet lukte moest er worden geïmporteerd dit heeft een periode met ondermaatse kwaliteit, veel te hoge kosten en jarenlange vertragingen opgeleverd waardoor contracten werden afgezegd.

Ebusco valt ook om door eigen schuld. 45 Bussen te laat leveren en dan de klant alsnog willen dwingen te betalen. En ondertussen denken dat je je geld nog krijgt maar wel de productie voor de overige klanten stopzetten omdat je niet het geld hebt om die producties op te starten. En dan blijkt later dat die 45 bussen natuurlijk niet afgenomen hoeven te worden, dus vele miljoenen rechtstreeks in de vuilnisbak gegooid en niets klaar hebben staan om snel ander geld te maken.

[Reactie gewijzigd door Groningerkoek op 30 april 2025 17:35]

Het voornaamste probleem met deze falende westerse startups is dat ze de technische kennis niet hebben door decennia van deïndustrialisatie. Je ziet het in de VS en je ziet het in Europa.
Als je kijkt naar Northvolt, dat zat vooral vol met mensen die misschien een engineering-achtige of IT achtergrond hadden, en weinig mensen met praktijkervaring in industrie hadden. Veel managementlagen en hype maken geen lopend bedrijf.
Ze hebben geloof ik ook veel kennis van Chinese partners hierheen laten komen in een vergelijkbare deal zoals de baggerschepen hier zo'n 15 jaar geleden werden gebouwd, om die ervaring een beetje in te kunnen halen, maar faalden daar grotendeels in. Het is een van de gevolgen die je krijgt wanneer je alle productie al een generatie lang hebt verscheept naar de andere kant van de wereld. Al die mensen die opgeleid zouden kunnen zijn om dingen te maken ipv services of financiele producten die niet tastbaar zijn.
Een VDL bouwt voort op veel kennis van de markt en hoe je een fabriek opzet, en weet innovaties zoals elektrisch rijden daarbij te incorporeren, dus die houden het wel vol (voor nu, China is vooral goedkoop omdat ze heel goed kunnen automatiseren en daar zijn we in het westen niet van, het moet allemaal bijna artisanaal worden gemaakt).

[Reactie gewijzigd door Lolandros op 30 april 2025 18:50]

Klopt. En dat is het rechstreekse gevolg van onze politieke keuzes van de afgelopen 50 jaar.
Het tij begint hier en daar wat te keren, dus er is hoop, maar de vraag is of het nog te redden valt...

Northvolt: Het gaat om het principe. We zouden zeker die kennis weer kunnen opbouwen, en die ervaring opdoen, maar regelneverij van EU en algemene gebrek aan (industriële) visie zorgen ervoor dat dat amper mogelijk is. En Waar anderen aan de weg bouwen, weten wij in EU nog niet eens wat we nu precies willen, zo lijkt het wel...
Het systemische probleem zijn vooral de loonkosten, we leven hier in een hogere standaard dan in heel veel Aziatische landen waar men voor hongerloontje werkt in onze onze. Ik weet niet of die mensen daar ook zo klagen want ze komen blijkbaar toch wel rond.
200 miljoen verlies bij een omzet van 11 miljoen? Dat houd je inderdaad niet lang vol
ik viel ook bijna van mn stoel, je zou haast vermoeden dat iemand expres de boel de soep in laat draaien om er via via zelf geld uit te slepen...

Ik denk ook eerlijk gezegd dat als je in deze tijden van electrificering het voor elkaar krijgt om zo slecht te draaien, dat je inderdaad de boel beter kan opdoeken en de boedel/personeel ergens anders een tweede kans moet gunnen (en vooral het hogere management laten omscholen naar iets waar ze vooral geen verantwoordelijkheid hebben)
Juist in deze tijden van elektrificering zijn dit soort verliezen heel normaal. Het is zijn vrij novel technieken. R&D is erg kostbaar. Ford legt voor zover ik weet ook toe op iedere EV die ze verkopen.
Nee, Ebusco is helaas ten prooi gevallen aan compleet incapabel management. Vroeger produceerden/assembleerden ze de bussen van Ebusco in China. Dat ging best prima. In de zin dat het een bedrijf was met genoeg potentie en een gezonde begroting.

Toen wilden ze alles in Nederland gaan doen maar dat is jaren fout gegaan. Recent zijn ze weer overgestapt naar hun oude businessmodel, maar alles bij elkaar zijn de productie-aantallen jarenlang gewoon waardeloos geweest en hebben ze contractbreuk na contractbreuk gehad met bijbehorende kosten omdat ze zo ongeveer geen enkele klant konden leveren wat ze beloofd hadden.

Maar dus geen probleem van technische of R&D-aard.

[Reactie gewijzigd door A Lurker op 30 april 2025 16:44]

Ze hebben het inderdaad niet makkelijk gehad, met annuleringen van best grote orders.
Die annuleringen hadden een reden, namelijk dat er niet geleverd waardoor een Qbuzz nu weer noodgedwongen met oude dieselbussen rondrijdt.
https://nos.nl/artikel/25...-bussenbouwer-op-het-spel
Ah oke zou kunnen dat ik dit toen gelezen heb ook, ja het gaat niet al te best met het bedrijf al een tijdje :).
Goeie comment, thanks!
Verlies maken soit, maar 200 verlies tegenover 11 OMZET? Dat is gewoon je bussen aan de straatstenen niet kwijtraken en wel je volledige productiecapaciteit moeten blijven betalen...
Nee. Dat is een volle orderportefeuille hebben, alle onderdelen besteld hebben, maar niet kunnen leveren, omdat bepaalde essentiële onderdelen niet geleverd worden.

Wanneer je een loods vol nieuwe bussen hebt staan, die elk enkel een paar essentiële onderdelen missen, heb je een hoop kosten gemaakt, maar nog geen omzet gegenereerd.

Het is wel een leuk bedrijf om over te nemen voor een doorstart. Het hele bedrijf inclusief voorraad voor een flinke korting overnemen, waarbij het overnamebedrag naar de schuldeisers gaat. Daarna wachten tot de container met onderdelen eindelijk uit China aankomt en je kun de voorraad bussen verkopen.
Maar het is helemaal niet nieuw? De eerste elektrische bussen kwamen meer dan 15 jaar geleden al op de markt! Ebusco zelf leverde zijn eerste bussen in 2018, en inmiddels rijden er zo'n duizend Ebusco-bussen rond. Pak de jaarcijfers er bij, en het is duidelijk dat ze juist in de beginjaren winstgevend waren - dus toen er veel R&D was.

De problemen bij Ebusco komen door mismanagement: ze leveren honderden bussen af, maar draaien ondertussen wel €200 miljoen verlies. Daarnaast zijn ze niet in staat om bestelde bussen of reserve-onderdelen te leveren, waardoor hun klanten absoluut niet blij met ze zijn.

Dus nee, dit is geen gewoon R&D verlies.
Eerlijk gezegd denk ik dat daar ook wat boekhoudkundige issues spelen, zoals bepaalde afschrijvingen op produktiemiddelen, of al ingeboekte contracten die vervallen zijn.
De jaarcijfers staan overigens hier: https://investors.ebusco....eports-and-presentations/
REVENUE
Full-year 2024 revenue arrived at €10.7 million. As
communicated, the Company received several bus
order cancellations mostly in the second half of
2024 as a result of the Group’s failure to deliver the
contract buses in the required timeframe. Due to
applied revenue recognition accounting policy for
these cancelled contracts, it was required to reverse
the previously (in both 2023 and the first half of
2024) recorded revenue in 2024
. Although the Group
was able to reassign these cancelled orders, this
does not further contribute to the 2024 revenue and
subsequent financial result.
Een omzet van 11 miljoen? Wat is dat, 20 bussen en een onderhoudscontract ofzo? :')
En dan wel 200 miljoen verlies erop maken. Waanzin!
Ho ho, vergeet de blikjes fris en chocolade repen in de automaat in de lobby niet, scheelt al gauw een paar duizend euro :+
Ze hadden enkele hele grote contracten die geannuleerd zijn na vertraging, dan is het opzich niet gek om als nieuw bedrijf zulke cijfers te draaien lijkt me.

Als je aan het opschalen bent en vervolgens geen afzet meer kunt vinden. Wel zonde.
Het jaar ervoor dat er ook bijna 300miljorn tussen omzet en resultaat, dus winstgevend zouden ze toch niet zijn geweest. En als je die 300mln doortrek met halfjaar geen omzet, zit je aardig tegen die 200miljoen aan.
even snel gegooogeld

electrische bus: ~300k

dus 11/0.3 = ~35 bussen

200/35 = 5.7 miljoen per bus. verlies

als vergelijking

chaufeur jaarloon conform gogol 29.000 euro
peugout 9 persoons busje 60 duizend (afschrijven in 5 jaar?)
2000 euro onderhoud?

29x5k + 60k +2k = 207k

5.7/0.207 = ~25 busjes inhuren elektrisch voor 5 jaar. :+ (en dan ook nog 200 zitplaatsen O+ )
Als je producten maakt die niemand van je koopt dan gaat het heel snel met de miljoenen die de vuilnisbak ingaan.
Solaris doet dat dan beter met zn waterstof bussen. 200meuro+ en uitbreiding naar andere landen, zelfs state side
Jammer denk ik, maar als ik dan lees dat die bussen in China worden geproduceerd kan het dus niet liggen aan de loosverhogingen hier in Nederland zou je denken.

Ik vond het altijd wel iets cools hebben om in een VDL bus te zitten toen ik nog met het ov reisde. Gewoon omdat ik wist dat het een Nederlandse bus was.

Ik denk niet dat ik ooit in een Ebusco bus heb gezeten.

[Reactie gewijzigd door Mit-46 op 30 april 2025 16:25]

Ja en nee

Ze werden in China gemaakt eerst, toen het bedrijf op gang kwam en liep kwam de productie in Nederland.
Alleen uiteindelijk wouden ze weer terugdraaien, maar toen was het kwaad al gedaan natuurlijk.
/roddel: Er is/was een goed lopende productielijn in China, een dikke orderportefeuille en een wensdroom voor een beoogde productielijn in Nederland. Iemand vond het kan beter allemaal in NL worden afgebouwd, zodat ontwerp en (af)bouw in NL zitten. Mooi streven, maar als je niet de bijbehorende kennis en handjes in huis hebt rolt er niets meer van de band én lopen de orders de deur uit. /roddel
Ik werk er niet, en bij mij op het werk gaat het meer om produceer een kastje met elektronica, dat is al uitdagend genoeg, wat er met een printplaat al mis kan gaan. Productie klinkt zo lekker boers en simpel, de knappe mensjes hebben het bedacht en nu mag productie het overnemen....sterkte!
Jammer, op zich een goed streven inderdaad. Zonde eigenlijk dat dat niet gelukt is.
Zomaar een nieuwskop van afgelopen maand: EBS vervangt complete Zeeuwse vloot door bussen van BYD. Tja, daar zit je dan gevangen in je eigen aanbestedingswetten.....We hebben teveel regels lokaal, nationaal en op EU niveau. En ook teveel regels voor het aanpassen van regels (ik ben voor regels, maar ik heb het over doorschieten). En dit faillissement kan daar best aan toeschreven worden (nadruk op 'kan', ik ken het dossier niet in detail). Import heffingen komen te laat, en zijn voor BYD bussen niet van toepassing, want assemblage is in Hongarije (dit is handig door BYD gedaan)..
ik ben zelf buschauffeur, maar ligt het ook niet een beetje aan de verplichte aanbesteding vanuit Europa? ik bedoel, er gaan honderden miljoenen euro's en misschien wel tot een miljard euro aan subsidies naar het vervoersbedrijf die de concessie heeft gewonnen. en naar mijn weten zijn alle vervoerders in buitenlandse handen. om de 5 of 10 jaar weer een nieuwe aanbesteding en bussen, die nog prima rijden, weer vervangen moeten worden. en iedere concessie wisseling gaat weer gepaard met opstart problemen, zoals geen of niet voldoende bussen, geen chauffeurs, rare dienstregelingen....

wat mij betreft schaffen we die verplichte aanbesteding af, geven die subsidie aan de provincies en die investeren in bussen, materieel en remises die een lange tijd mee kunnen gaan.
Maar volgens jouw verhaal worden er nu dan zelfs meer bussen gekocht dan de markt normaliter nodig zou hebben. Dat is alleen maar goed voor bedrijven als Ebusco.
Dat laatste klinkt leuk maar ik weet nog hoe de bussen in de jaren '80 en ook nog '90 waren (VAD in Apeldoorn. Aftandse meuk was het waar maar eindeloos mee doorgereden werd.

Nu gaat oude meuk naar het buitenland en koopt een nieuwe concessiehouder nieuw spul.

Dat kan op zich ook door maximale leeftijd in concessie op te nemen.
Wij hebben ook last van de Europese aanbesteding op werk (IT). Echt vreselijk, nodeloos ingewikkeld, er komt altijd het slechtste product uit met jarenlang klachten wat een bak aan beheertijd kost.
Die Europese aanbestedingsplicht heeft inderdaad enorme gevolgen: niet alleen wat betreft kosten, maar ook qua continuïteit en efficiëntie. Elke paar jaar een nieuwe vervoerder betekent steeds weer een rommelige overgang met alle problemen die je noemt: tekorten aan materieel en personeel, opstartfouten en soms prima bussen die voortijdig worden afgedankt omdat ze "niet in het nieuwe plaatje passen." En daarme sla je de spijker op z'n kop wat betreft de structurele inefficiëntie van dit systeem. De gedachte achter marktwerking is dat concurrentie zou zorgen voor betere kwaliteit en lagere kosten, maar in de praktijk zie je dat het vooral leidt tot versnippering en kapitaalvernietiging. Zeker als alle vervoerders uiteindelijk buitenlandse bedrijven zijn, sijpelt een groot deel van het belastinggeld gewoon weg naar het buitenland. Het idee om de subsidies direct naar provincies te laten gaan en die zelf te laten investeren in degelijk materieel en infrastructuur is in mijn ogen een veel logischer en duurzamer model. Minder wisselingen, meer langetermijnvisie en hopelijk ook meer focus op continuïteit en betrouwbaarheid voor zowel chauffeurs als reizigers.
Een bedrijf dat al jaren zijn bussen laat produceren in China en er hier vervolgens een “Ebusco” logo op plakt is geen Nederlandse bus bouwer. Sorry maar ik trap er niet meer in. Je kan ze net zo goed meteen bij BYD bestellen (hetgeen Keolis voor Almere destijds ook gedaan hebben)


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn