Bloomberg: Apple vecht miljardenboete na Spotify-klacht aan in Gerecht van EU

Apple stapt naar verluidt naar het Gerecht van de Europese Unie om de boete van de Europese Commissie van 1,8 miljard euro aan te vechten. Het bedrijf zei eerder al dat het concurrerende muziekdiensten als Spotify niet zou hebben belemmerd.

Het Gerecht van de Europese Unie, het op een na hoogste gerechtshof binnen de EU, moet volgens betrokkenen beoordelen of de boete van de Europese Commissie terecht was, zo schrijft Bloomberg. Apple kreeg de boete in maart van dit jaar en beweerde vrijwel direct dat de beoordeling van de Europese Commissie onterecht was.

Het bedrijf wordt ervan beschuldigd concurrerende muziekstreamingdiensten zoals Spotify te hebben belemmerd in het aanbieden van abonnementen aan potentiële klanten buiten de App Store om. Apple zou zijn machtspositie hebben misbruikt om concurrenten van Apple Music te hinderen. Spotify zegt dat het zijn abonnementsprijzen door deze belemmeringen noodgedwongen moest verhogen.

Door Yannick Spinner

Redacteur

21-05-2024 • 14:56

46

Reacties (46)

Sorteer op:

Weergave:

Ik ben heel benieuwd naar de uitleg van Apple hoe het verbieden van verwijzingen om abonnementen buiten de App Store om af te sluiten, niet het belemmeren is van andere (concurrerende) diensten/aanbieders.
Heel makkelijk, als je gebruik maakt van de etalage, dan bepaald de winkeleigenaar de voorwaarden, waarom zijn ze dan niet vertrokken...
Niemand verplicht Spotify om in de Appstore te staan..

[Reactie gewijzigd door Marcel3X op 23 juli 2024 05:54]

Jawel Apple verplicht dat omdat buiten de store het niet mogelijk si om de Spotify cliënt te installeren. Dat is nu precies het hele issue. Appel heeft een monopoly met haar store en misbruikt dat monopoly om 30- procent marge voor haarzelf af te dwingen terwijl ze tegelijker tijd de aanbieder verbiedt deze 30 procent door te belasten aan de klant.
Die laatste zin klopt niet helemaal volgens mij. Kan het zo niet nakijken (want reeds premium abonnee via de website), maar volgens mij is premium via de app store duurder.
Dat was iig vroeger zo, Spotify is daar in 2014 ofzo mee gestopt, uit eigen beweging.

[Reactie gewijzigd door b12e op 23 juli 2024 05:54]

Het is wel degelijk mogelijk de Spotify client te installeren buiten de App Store om. Zelfs al wil je niet de technische route met een MDM zijn er ook PWA, gewone web apps en je kunt zelfs een icoontje in het menu zetten naar die web apps.

iPhone had begonnen met web apps op basis van HTML5 zonder app store en dan klaagden de developers dat ze apps en een app store wouden, nu zeggen ze dat een app store te duur is en dat ze apps maar geen app store willen?
Je geeft zelf het antwoord al waarom ze niet zijn vertrokken, er is geen andere etalage voor iOS apps. Dat geeft Apple juist de macht die ze misbruiken. En altijd maar het argument dat niemand ze verplicht en dat ze maar moeten vertrekken. Stel dat er maar 1 supermarkt is die de prijs bepaalt. Als je het te duur vindt, dan ga je toch niet eten en sterf je maar van de honger. Niemand verplicht jou om daar boodschappen te halen toch?
Natuurlijk is er tenminste 1 grotere supermarkt en veel meer kleintjes in de wereld van online apps. Maar de etalage van de Lidl zie je toch ook geen Aldi producten noch is er een optie om bij de Aldi je aankoop over te slaan en de groentjes direct bij de boer te kopen.

Daarnaast kunnen ze ook gewoon een web app maken, zoals vele kleinere app makers doen en dat is ook officieel ondersteund op iOS en ze hebben er zelfs al een gemaakt: https://open.spotify.com/

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 23 juli 2024 05:54]

Natuurlijk is er tenminste 1 grotere supermarkt en veel meer kleintjes in de wereld van online apps. Maar de etalage van de Lidl zie je toch ook geen Aldi producten noch is er een optie om bij de Aldi je aankoop over te slaan en de groentjes direct bij de boer te kopen.
Bij supermarkten/ winkels is er altijd de optie om net zoveel winkels te bezoeken als je zelf wilt: Bier bij Lidl, borrelnoten bij Aldi en kipkluifjes van de markt. Wanneer je die analogie door zou trekken naar smartphones, zou je een voor je een iPhone nodig hebben voor je contacten (bellen, iMessage, etc.) en een Android telefoon voor Spotify.

Dat je bepaalde zaken bij Lidl haalt, belemmert je verder niet om andere merken bij andere winkels te halen. Wanneer je die 'winkel' voor € 1.200+ moet kopen, belemmert het je wel wanneer je andere producten enkel in andere 'winkels' kan krijgen waar je ook eerst een flink bedrag voor moet neerleggen.

Vergelijk het met een verplichte bonuskaart die je bij elke winkel waar je boodschappen wilt kunnen doen aan moet schaffen. Dat beperkt het aantal alternatieve winkels waar je naar toe kan gaan om een bepaald product te kopen zeer sterk, waardoor een supermarkt het eigen merk voor A-merk prijzen kan verkopen en A-merken kan verplichten om nog duurder te worden, of een verlies op de verkopen te accepteren.
Dat een web app mgelijk is is mooi, maar dat is in deze situatie te vergelijken als de verkoop vanuit een bestelbusje ergens op een achteraf industrieterrein. Leuk voor diegenen die er aan denken om een product niet uit de supermarkt te halen en de moeite nemen om naar het industrieterrein te gaan, maar buiten breik van het grote publiek, dat daar gewoon niet aan denkt en enkel in de Play Store zoekt.
In principe werken bonuskaarten nu eenmaal zo, echter de winstmarge voor supermarkten is 0.5-1.5% dus het verschil is veel kleiner en minder zichtbaar, maar de 'korting' of 'punten' die je krijgt zit wel degelijk inbegrepen in de kost.

Maar de iOS App Store en de Google Play Store en de Steam Store en de XBox/Microsoft Store handelen allemaal met een 15-45% toegevoegde marge op de producten, omdat je niet elke week dezelfde games koopt zoals je doet met boodschappen, net zoals je een wasmachine etc niet dagelijks koopt zijn de marges ook enorm groot en kies je de winkel niet alleen op kost maar ook op dienstverlening. De uiteindelijke ticket-kost van de wasmachine is dan wel ongeveer overal hetzelfde, maar de winkel waar je het koopt hanteert verschillende middelen om die kost en winst eruit te halen, sommige bieden een lagere prijs maar voegen dan een jaarlijkse kost voor garantie en service, andere zit het er inbegrepen, de grotere winkels kunnen het veroorloven dit deels naar de fabrikant toe te rekenen (adhv volume). En als je bij de een een wasmachine koopt kun je niet bij de andere vragen om dienstverlening of garantie.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 23 juli 2024 05:54]

Bonuskaart was misschien een verkeerde poging om bestaande termen te gebruiken om iets anders aan te geven.
Ik bedoel hiermee een toegangspas. Wil je bij de AH winkelen, dan moet je € 1.400 betalen om überhaupt binnen te kunnen komen. Wil je ook bij de Jumbo winkelen, dan moet je nog eens € 1.2000 aan Jumbo betalen en om de Lidl binnen te komen mag je € 500 neerleggen. Voor een Pro of Max versie, met extra aanbiedingen mag je nog eens € 200 extra betalen en voor de Flip-/ Fold-versie pakken ze het voor nog eens € 500 extra in in een mooi glimmend tasje. En wanneer je niet eens in de 2 á 3 jaar je pas vernieuwt krijg je minder aanbiedingen en mag je niet meer op elk tijdstip en op elke dag boodschappen doen.

Je verhaal over de wasmachine begrijp ik. Dat een lagere aankoopprijs bij de ene winkel gecompenseerd wordt door hogere kosten van bv. service/ garantie, waarbij je die service/ garantie gratis krijgt bij een winkel waar de aankoopprijs van die wasmachine hoger is.
Een winkel waar ik die wasmachine koop bestaat enkel om die wasmachine (en aanverwante artikelen) te kunnen verkopen en linksom of rechtsom moeten de kosten van de huur, de verlichting, het personeel en de winst voor de eigenaar verdiend worden. Maar een iPhone is niet te vergelijken met zo'n winkel. Een iPhone is meer een pretpark, waar veel attracties, winkeltjes en horeca aanwezig is die bedoeld zijn om de bezoeker te vermaken en zo lang mogelijk in het park te verblijven en zo vaak mogelijk terug te komen. De Appstore is daarbij slechts één van de 'attracties'. hoe groter en gevarieerder het aanbod in die Appstore is, des te aantrekkelijker is her pretpark en des te groter is de kans dat bezoekers een exclusieve keuze voor jouw pretpark maken. (Er zijn maar erg weinig mensen die én een iPhone én een Samsung én een Pixel kopen om op die manier keuze te hebben uit meerdere appstores.)
Apple maakt misbruik van de populariteit van iOS om de aanbieders in de Appstore strenge eisen en hoge kosten op te leggen, omdat ze weten dat hun gebruikers toch niet naar een ander mobiel platform over zullen stappen. Die aanbieders hebben dan de keuze tussen slikken of een flink deel van hun omzet (en daarmee in sommige gevallen de winstgevendheid van hun hele onderneming) in te leveren door te weigeren.

De Google Playstore werkt voor een deel hetzelfde, maar is veel makkelijker te omzeilen. En Google staat toe dat aanbieders naar andere moegelijkheden verwijzen om de app of een dienst aan te schaffen.
En Steam en de XBox store zijn wel makkelijke plaatsten om spellen te kopen en centraal te beheren, maar zeker de grote titels kan je ook direct via de maker of soms zelf in fysieke winkels aanschaffen.
Apple heeft zich duidelijk beschermd tegen Spotify om zijn eigen dienst voor te trekken. Dit is overigens niet alleen voor Spotify,maar meerdere apps en daarbij laat Apple ook geen extra store toe en hebben ze zo de regie zichzelf te beschermen tegen de concurrentie.

Het is een mooi gesloten eco systeem.
Doen de grote spelers dit niet allemaal ?

Het belemmeren in gebruik van concurerende diensten terwijl ze hun eigen diensten of die van bedrijven waar ze met samenwerken naar voren toe schuiven.

Ik ga geen voorbeelden noemen 8)7
En veel van die grote spelers worden er ook voor gestraft. Dat anderen het ook doen, wil niet zeggen dat het maar toegelaten/geaceppteerd moet worden.
Zeer zeker niet, maar de machtigen doen het toch omdat ze (denken) ermee weg te kunnen komen, wat meestal ook het geval is.
Het is gewoon onderdeel van het verdienmodel. Het mag niet, je betaalt een boete, maar de opbrengst is vele malen hoger dan dat de boete is. Meestal koopt een bedrijf het nog af voor een schijntje, voordat het uberhaupt een rechtzaak of boete wordt.

Het is niet alleen op en technisch gebied als dit, maar op elk gebied. Tabak, voedsel, importproducten/
Waarschijnlijk zal deze zaak nog jaren duren en aan het einde is Spotify failliet en tikt de accountant van Apple fluitend 1,8 miljard af. Voor het kapot maken van een belangrijke concurrent is dat niet zo duur.
Doen ze allemaal ja, groot en klein (hoewel kleine spelers hiervoor natuurlijk veel minder middelen hebben). Maar dit niet dat het daardoor 'normaal' is en acceptabel.
acceptabel nooit .. maar het blijft gebeuren

Hebben we vroeger ook genoeg meegemaakt tussen bepaalde spelers van bijvoorbeeld GPU's,
games die enkel compatibel waren met bepaalde GPU's van bepaalde brands
en een GPU van 1 bepaalde brand die enkel goed werkte op een bepaalde OS waardoor die ander zijn machtspositie voor heel wat jaren verloor.

Dit alles omdat ze onderling rekeningen te vereffenen hadden inzake een consolesamenwerking en de ene partij de ander dwong onder een bepaalde prijs te leveren, wat die ene GPU fabrikant weigerde.

Mooi dat de partij die toen onderdrukt en benadeeld werd zeer sterk is teruggekomen, maar nu zelf zijn machtspositie sinds de laatste jaren begint te misbruiken inzake veel te hoge vraagprijzen.

En altijd opnieuw komen bepaalde namen naar voren en ze blijven maar verder doen omdat ze het zich kunnen veroorloven. Kun je ze dan bannen ? Niet echt, want je hebt hun producten nodig, terwijl de alternatieven veel slechter zijn.
Hebben we vroeger ook genoeg meegemaakt tussen bepaalde spelers van bijvoorbeeld GPU's,
games die enkel compatibel waren met bepaalde GPU's van bepaalde brands
Je wilt niet weten hoe graag ik hierdoor vroeger een 3DFX Voodoo kaart wou hebben.. ook door dat logo'tje wat altijd in games te zien waren :9

Toen ik er eindelijk geld voor had, en ik hem had gekocht was dat hele gebeuren al over en waren nVidia TNT kaarten al de betere keuze.. uiteraard nog steeds een Voodoo 3 3000 AGP gekocht want het was 3DFX :Y)

Maar eerlijk is eerlijk het is goed dat de EU hier acties op onderneemt

[Reactie gewijzigd door Sinester op 23 juli 2024 05:54]

Mijn eerste eigen build was met een AOpen GeForce 4 Ti4200 128MB
en een Intel Pentium 4 - 2,26Ghz en Maxtor 40GB 7200RPM.
~ back in 2002 :) Windows XP

Normaal zou er een Albatron GeForce 4 Ti4600 128MB in mijn build hebben gezeten,
maar daar waren toen zoveel problemen mee,
dat nog voor ik die kaart eigenlijk had ze al teruggeroepen werden.
Toen is het de AOpen GeForce 4 Ti4200 128MB geworden.

Games als Empire Earth, Dungeon Siege, GTAIII,
Age of Mythology en Hitman 2 Silent Assassin waren een openbaring met die Ti4200

In mijn computer daarvoor zat een 3dfx - Voodoo 2 van 8MB // Windows '98 PLUS
Daar kon je toen wel Age of Empires I & II _/-\o_
C&C: Tiberian Sun, C&C: Red Alert 2
en Combat Flight Simulator met spelen ;)
Ja, dat proberen ze allemaal en dan is gelukkig de EU die af en toe optreed.
Dat mag, totdat je als een monopolist geclassificeerd wordt, en daarna mag dat niet meer.
Denk dat iedereen zijn eigen producten voortrekt ja, maar als je monopolist bent sta je onder een vergrootglas. Als jouw dienst dus "goedkoper" kan zijn omdat het geen 30% hoeft a te dragen, beter kan integreren, moet je misschien niet wille concurreren maar bij je product telefoon blijven.
Met die redenatie kan je ook een hoop mooi geïntegreerde producten onmogelijk maken. Tot in het extreme doorgetrokken mag je dan geen telefoon meer kopen, maar moet je losse behuizing, CPU, RAM, batterij en scherm kopen en het zelf in elkaar schroeven. Daarna moet je licenties aanschaffen voor OS, browser en alle apps. Of het eindresultaat nog enigszins werkt en betaalbaar is is dan het probleem van de klant.
Alleen partijen met een grote machtpositie in de markt worden gedwongen om hun platforms te openen.
Als jij morgen nieuwe telefoons gaan maken mag je Spotify best afpersen om op je platform te komen.
Maar als je een paar honderd miljoen telefoons per jaar verkoopt en een dominante plek in de markt hebt dan houdt die vrijheid op.
Leg eens uit welke machtspositie Apple precies heeft dan. Van alle tech reuzen kan je amper om Facebook, Microsoft, Google of Amazon heen (al dan niet gedwongen door werk, school of sociale kring) maar er zijn miljarden mensen die prima overleven zonder Apple apparaten of diensten.
The European Commission has fined Apple over €1.8 billion for abusing its dominant position on the market for the distribution of music streaming apps to iPhone and iPad users (‘iOS users') through its App Store. In particular, the Commission found that Apple applied restrictions on app developers preventing them from informing iOS users about alternative and cheaper music subscription services available outside of the app (‘anti-steering provisions'). This is illegal under EU antitrust rules.
https://ec.europa.eu/comm...rner/detail/en/ip_24_1161

[Reactie gewijzigd door TWyk op 23 juli 2024 05:54]

Ik denk dat de crux zit in het feit of er een 'markt voor het distribueren van iOS apps' is en of die markt beschermd zou moeten zijn. Denk dat het heel goed is dat een rechter daar over moet oordelen.
Het is eerder 30% meer marge, dan 30% goedkoper - aangezien Apple Music geen 30% afdraagt en Spotify wel.

Dit artikel benoemt het ‘belemmeren’ van Spotify. Dan denk ik oa aan het play knopje op de Mac en iOS (via de aangesloten quietcomfort - en bij mij althans) steeds Apple Music opent ipv Spotify of Youtube music, terwijl ik op de eerste geen abo heb, maar wel op de laatste 2.
Apple dwong Spotify om aan Apple klanten 7 euro in rekening te brengen plus 3 euro opslag voor Apple terwijl alle andere klanten 10 euro per maand moesten betalen.

Spotify moest de prijzen van alle abonnees verhogen om dit te compenseren, dus andere klanten gingen elf euro betalen zodat de Apple Spotify klanten minder dan 8 euro hoefde te betalen.
Oprechte vraag: Stel dat Apple besluit de opvolger van de huidige iPhone Pro aan te bieden voor 400 euro. Een fractie van wat de huidige iPhone kost. Vind jij dat prima (want het is hun goed recht een prijs te bepalen) of vind je dit onacceptabel (want het prijst de concurrentie uit de markt)?
Als ze dat doen zonder overheidssubsidies en ze maken er nog winst op dan is dat prima.
Hard aanpakken met hoge boetes!
Vooral ook dat ziekelijke gedrag wanneer ze gedwongen worden iets toe te staan, zoals alternatieve browsers met een andere engine, dat ze het app developers alsnog heel moeilijk gaan maken om het te submitten.

Wanneer Apple alternatieve app stores, sideloaden van apps en JIT-engines (emulators met dynamic recompilers) toestaan, wordt mijn volgende phone een aiFoon en hoor ik ook bij de cool kids.

[Reactie gewijzigd door MastaG op 23 juli 2024 05:54]

Inderdaad, wordt tijd dat ze het maar eens gaan afleren altijd hun producten en diensten op te dringen. Het begint klein bij een browser als google die je dagelijks gebruikt, terwijl er telkens Edge wordt opgedrongen en dit na X aantal updates telkens opnieuw terwijl je hier helemaal geen gebrui van wilt maken. Vervolgens eindigt het met hardware en een geheel nieuwe OS die je wordt opgedrongen.

Hebben we vroeger ook genoeg meegemaakt tussen bepaalde spelers van GPU's, games die compatibel waren met bepaalde GPU's en een GPU van 1 enkele speler die enkel goed werkte op een bepaalde OS.

En altijd opnieuw komen dezelfde namen naar voren en ze blijven maar verder doen omdat ze het zich kunnen veroorloven.
Klinkklare onzin. Spotify heeft meer niet-Apple klanten dan Apple klanten.

Spotify kan de Apple store niet verlaten omdat het niet mogelijk is om buiten de store om apps te installeren op een iPhone. De voorwaarden worden opgelegd door Apple, dus moeten ze 30 procent marge betalen en mogen ze die van Apple niet doorbelasten aan de Apple klanten.

Niet-Apple Spotify klanten betalen dus extra omdat Apple een extreme marge wil hebben.
Waar haal jij dat niet-Apple klanten meer betalen omdat Apple een extreme marge wil hebben?
Apple biedt een service aan, in dit geval de AppStore en vraagt daar een fee van 30% voor indien je ook nog eens revenue haalt via daar.

M.a.w. als Spotify een app aanbiedt in de AppStore en daarmee klanten overhaalt om een abonnement af te sluiten, dan moet er commissie afgedragen worden aan Apple. Niet vergeten dat het niet gewoon gaat om de AppStore, maar ook de hele development kit en andere tools die je "gratis" mag gebruiken.

Ik begrijp niet goed waarom iedereen dit zo vreemd vindt. Is tevens bij Android/Google niet anders.
Een kilo bananen, een fles Cola of 5kg aardappelen zijn in de Aldi, Lidl, Jumbo, AH ook verschillend van prijs. Zie dus niet in waarom Spotify er moeilijk over zou doen om dan gewoon die 30% door te rekenen aan de klant. Die Apple gebruiker zal dat wel betalen, óf zijn abonnement online afsluiten óf zijn conclusies trekken "alles op Apple is duurder, ik ga volgende keer een Android kopen". En als die klanten niet bereid zijn meer te betalen of over te stappen van platform, dan wil dat zeggen dat je app niet voldoende meerwaarde biedt.


Goed, da's mijn mening.
Het is een heel eenvoudige rekensom. Ik heb Spotify. Ben rechtstreeks lid en betaal tegenwoordig 10,99 per maand direct aan Spotify.

Neem je Spotify vanuit de app store, dan betaal je ook 10,99. Apple houdt daarvan 30 procent in. Spotify ontvangt dan 7,66 euro.

Op die manier ontvangt Spotify gemiddeld 10 euro per klant.

Zonder de 30 procent marge van Apple zou iedereen gewoon 10 euro betalen.
Zonder de 30 procent marge van Apple zou iedereen gewoon 10 euro betalen.
Correctie:
Zonder de 30 procent marge van Apple zou Spotify die extra 30 procent in eigen zak steken.
Bijna goed. Het percentage is geen 30% maar 15%.
Op basis van wat ga jij er vanuit dat Spotify 99 cent extra aanrekent voor dat abonnement omwille van de 30% die naar Apple gaat? Dat is giswerk dat je doet.

Zoals @blackjack21 ook zegt, no way dat Spotify hun prijs naar €10 laat dalen indien Apple morgen plots geen fee meer zou vragen.

Overigens, opnieuw, mijn originele comment: wat weerhoudt Spotify om €15,7 te vragen op iOS voor hetzelfde abonnement? Of zelfs "slechts" 15% zoals @Haga aangeeft?

Want het klopt wat Haga zegt: 30% het eerste jaar, 15% vanaf het tweede jaar voor gratis apps wanneer het gaat om Subscriptions. Aan 15% zou dit willen zeggen dat een apple gebruiker €12,93 moet betalen ipv €10,99. Of volgens jouw redenering dat de normale prijs maar €10 zou zijn, zou voor een iOS gebruiker de prijs dan €11,76 zijn. Ik vind dat dat allemaal best mee valt. Ik zie dus nog steeds de issue niet.

Dankzij Apple en Google's innovatie staan we vandaag waar we staan. Die bedrijven willen verder winst maken om verdere ontwikkelingen mogelijk te maken en om mensen tewerk te kunnen stellen, maar ho-ho als dat geld van ergens moet komen.

De grootste issue ligt bij Spotify zelf. De afgelopen 6 jaar hebben ze één jaar eens winst gedraaid. Tegenoverstaand zijn ze de afgelopen 6 jaar van 4 miljard omzet naar 14 miljard omzet gegaan (euro). Als er 14miljard binnenkomt en je geeft er +-15 miljard uit, tja...
Het is wel anders bij Android, want daar kan je gewoon een niet-google store installeren waar Spotify zich niet aan de regels van Google moet houden of er iets aan moet afdragen.
Nu is dat zeker zo. Maar in den beginnen had Spotify de App Store natuurlijk wel echt 'nodig'. Nu is Spotify zo ver gegroeid dat ze elkaar nodig hebben.
Stel dat de top-30 aan appmakers gezamelijk besluiten om niet meer voor iOS te schrijven, maar alleen nog maar voor Android, dan gaat Apple daar echt heel veel last van hebben.

Ik denk dat je onder aan de streep kunt stellen, dat kleine/middelgrote apps de App Store nodig hebben om gevonden te worden. Zodra iedereen je kent, word je sowieso wel gevonden.
Ik denk dat als bijvoorbeeld Netflix, Spotify, HBO, Amazon, enz. een goede marketingcampagne opstarten met dat hun apps nu alleen nog maar te sideloaden zijn (maar dan zonder die technologieterm, want dat schrikt mensen af), dan kan dat best voordelig voor hen worden. Maar dat is dan wel een kwestie van 'durven'. Ze zouden er bijvoorbeeld een incentive tegenover kunnen zetten. Als je de app sideload, dan krijg je 1 euro per maand korting.

Edit: Typo

[Reactie gewijzigd door lenwar op 23 juli 2024 05:54]

Een abonnement voor Spotify afsluiten in de app is al bijna een decennium niet meer mogelijk. Spotify zelf heeft deze optie in 2014 uit hun app gehaald in de appstore.
Dit soort zaken lopen heel lang. Het gaat hier zelfs om het beroep.
Dus voor 2014 is gewoon relevant.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.