Rapport: gemeente Hollands Kroon had bij datacenters te weinig oog voor inwoners

Uit een rapport van onderzoeksbureau Berenschot blijkt dat er geen misstanden waren rond de vestiging van grote datacenters van Microsoft en Google in de gemeente Hollands Kroon. Toch is het rapport kritisch, omdat weinig rekening werd gehouden met de inwoners.

Het bestuur had volgens de onderzoekers vooral oog voor de positieve effecten van de datacenters, 'zoals werkgelegenheid'. De gemeente negeerde de negatieve gevolgen, waaronder het grote stroom- en koelwaterverbruik. Ook zeggen de onderzoekers dat de gemeente niet bevoegd was om toestemming te geven voor de bouw van de datacenters. Ten slotte is in het rapport te lezen dat de gemeente heeft ‘onderschat wat er nodig is van de ambtelijke organisatie voor een grootschalige ontwikkeling als deze’.

Het nieuwe gemeentebestuur heeft de resultaten van Berenschot in een reactie onderschreven. “We constateren daarbij dat, hoewel er feitelijk geen misstanden zijn geweest, er onvoldoende ruimte is genomen voor tussentijdse gesprekken tussen college, raad en samenleving”, klinkt het. Het bestuur laat de zaak samen met de gemeenteraad onderzoeken. Het college van Hollands Kroon komt op 18 april met ‘een uitgebreide bestuurlijke reactie’.

In de gemeente is ook ophef ontstaan omdat een ‘kleine kring van bestuurders en ambtenaren’ een kaart van Hollands Kroon heeft aangepast zodat het mogelijk werd voor techbedrijven om de datacenters te bouwen. De vorige gemeenteraad keurde de aangepaste kaart goed. Doordat de kaart werd aangepast, konden datacenters van de Amerikaanse techreuzen Google en Microsoft opeens op een veel groter gebied worden gebouwd in de gemeente.

De kaart vond zijn weg naar de omgevingsvisie van Hollands Kroon, een instrument waarin provincies en gemeenten de langetermijnvisie voor de fysieke leefomgeving en hun grondgebied vastleggen. De vorige gemeenteraad stemde in met de nieuwe kaart, stellen de onderzoekers. Hoe de kaart in de omgevingsvisie is terechtgekomen, is niet bekend. De onderzoekers zeggen wel dat het 'duidelijk is dat er in eerdere versies van de omgevingsvisie een ander kaartje heeft gestaan’.

Reacties (131)

[Tintel]

Toch grappig... "geen misstanden geconstateerd maar er was van alles mis"....

• Niet bevoegd om te beslissen
• Te weinig inspraak (van de inwoners)
• Kaart aanpassing in kleine kring
• Slecht ingeschat
• Effect op water-/electriciteits-net niet goed meegewogen
• Meerdere versies van de kaart [in de omgevingsvisie]

Wat moet er dan 'mis' zijn om het misstanden te noemen....?

[HuisRocker]

"De gemeente negeerde de negatieve gevolgen, waaronder het grote stroom- en koelwaterverbruik. Ook zeggen de onderzoekers dat de gemeente niet bevoegd was om toestemming te geven voor de bouw van de datacenters."

En (zoals de meeste andere nieuws outlets het brengen):

"Zo heeft 'een kleine kring van bestuurders en ambtenaren' van de gemeente Hollands Kroon stilletjes een kaart vervangen. De gemeenteraad heeft vervolgens ingestemd met het document. De onderzoekers kunnen echter niet vaststellen 'hoe en waarom' het kaartje in de omgevingsvisie terechtkwam. Maar het wijzigen van de kaart maakte het wel mogelijk voor Microsoft om op een groter stuk grond te bouwen."
(Waar is het, zeker niet onbelangrijke, woord 'stilletjes' hier gebleven?)

Maar niks aan de hand natuurlijk... In Nederland zijn dit "geen misstanden" en daarmee dus in de dagelijkse praktijk hetzelfde als 'helemaal dik in orde'!

[batteries4ever]

Ik heb daar gewoond. Ik denk niet zozeer dat er sprake is van omkoping o.i.d. Maar de gemeente Hollands kroon heeft 50.000 inwoners, simpelweg te weinig om specifieke competentie in huis te hebben voor zulke projecten, een goede reden om die bevoegdheid in handen van de provincie te leggen!

[dataworm]

Dat was blijkbaar al het geval: Ook zeggen de onderzoekers dat de gemeente niet bevoegd was om toestemming te geven voor de bouw van de datacenters.

Blijkbaar wist de provincie niet dat ze daar zelf over gingen?

[Skyaero]

Omdat het (aan het begin van het traject) helemaal niet zo helder was of de provincie wel het bevoegd gezag was. Er is specifiek vastgelegd wanneer een bedrijf niet langer onder het bevoegd gezag van de gemeente, maar onder die van de provincie valt. Dan gaat het o.a. over aanwezigheid van grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen, een IPCC installatie (CO2-uitstoot) of (vervuild) water lozen.

Een bedrijf dat vrijwel geen water loost, geen chemiebedrijf is en ook geen directe CO2 uitstoot ((stoom)ketels) heeft, maar wel zodanig groot is dat deze dus onder Provinciaal gezag valt, is vrij uniek. De meeste datacenters voorheen, waren maximaal enkele tientallen MW groot en vielen altijd onder gemeentelijk gezag.

Waar de crux zit zijn de backup-generatoren die dus wel als IPCC installatie worden gezien, ook al vallen ze niet onder de normale bedrijfsvoering.

Die discussie zagen we in Flevoland ook met het datacenter van Facebook.

Vergunningverlening van grote datacenters is best wel een complexe zaak. Er is veel regelgeving en (verplichte) maatregelen. De uitvoeringsinstantie van de provincie, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, heeft daar, o.a. doordat er veel datacenters in hun werkgebied metropoolregio Amsterdam zijn, veel kennis en ervaring op dat vlak. In dat opzicht is het dus logisch dat de provincie het bevoegd gezag rol op zicht neemt.

Maar uiteindelijk is dat ook gebeurd, zoals het rapport ook schrijft:

Eén van de ingediende zienswijzen (van LTO Noord) stelt dat niet de gemeente, maar de provincie
het bevoegd gezag is voor het verlenen van de vergunning, vanwege het vermogen van de
dieselgeneratoren. Gemeente en provincie spreken daarom af, om onderzoek door de
Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (ODNZKG) te laten uitvoeren. Vooruitlopend op het
onderzoek wil de gemeente wel al de vergunning verlenen. De provincie wijst op de juridische
risico’s, maar geeft aan neutraal te zullen reageren op de verlening. De gemeente voegt de daad
bij het woord en verleent in januari 2021 de definitieve vergunning.

De provincie was er bij betrokken, alsmede de externe expertise. Het vraagstuk was wie de officiële beslisser was. Er mag namelijk maar 1 bevoegd gezag zijn in een zaak.

[Reactie gewijzigd door Skyaero op 22 juli 2024 16:42]

[Malfunctions]

Fijn om eens een goed geïnformeerde reactie te lezen.

[dataworm]

Een bedrijf dat vrijwel geen water loost, geen chemiebedrijf is en ook geen directe CO2 uitstoot ((stoom)ketels) heeft

Microsoft verbruikt 100 miljoen liter drinkwater per jaar. En heeft 4 miljoen liter dieselolie opgeslagen in tanks. Dieselolie is niet onbeperkt houdbaar. Zeg 4 jaar bij dit soort opslag. Moet je elk jaar 1 miljoen liter verstoken. Twee uit drie dus

[jongetje]

Dan hadden ze daar ook expertise voor in kunnen huren. Dat doet een "normaal" bedrijf ook als ze de kennis niet in huis hebben. Alleen wethouders krijgen vaak een stijve ... om betrokken zijn bij dergelijke projecten.

[Navi]

Precies, en dan hebben hun even 'Microsoft binnengehaald'. Uh, nee, Microsoft heeft jullie overgehaald hierin te trappen.

Ze lachen zich waarschijnlijk rot daar bij MS en Google.

[HuisRocker]

Als omkoping de enige vorm van 'misstanden' zou zijn had je absoluut een punt gehad!

Wat hier nogal duidelijk is; niet alleen doet de gemeente graag aan verdoezelen, ook het 'onafhankelijke' (heel onafhankelijk hoor, als de gerapporteerde partij ook de betalende partij is, zoals hier dus het geval is ) onderzoek is vooral 'damage control', uiteraard netjes verpakt in een dun laagje van licht kritische puntjes... Die competentie weten ze wel in te huren! Toevallig hé?

[Voggy]

Maar als je als particulier je fietsenhok te hoog bouwt weten ze je direct te vinden.

[deadmeatsubs]

Die is waarschijnlijk vergunningsvrij.Dat kan onder onderstaande voorwaarden:

U bouwt op uw eigen achtererf;
Het bouwwerk is niet hoger dan 5 meter (nokhoogte);
U bouwt maar 1 bouwlaag (dus geen verdiepingen);
U bebouwt niet meer dan het maximaal toegestane aantal m2;
Het bouwwerk staat minimaal 1 meter achter de voorgevel van het hoofdgebouw en is minimaal 2 meter lager.

Hoe hoog is uw fiets?

[Tintel]

Mar dan komt de kicker....als je iets dergelijks bouwt (met je eigen geld dus) zijn 'ze' in staat om je WOZ-waarde te verhogen.... blijft bijzonder....

[B64]

Ja en als je in een koophuis woont, dan heb je die ook met je eigen geld betaald (of met geld van de bank, waar je dan met je eigen geld aflossing en rente aan betaalt). Geen idee wat het verschil is.

WOZ = Waardering Onroerende Zaak.
Als je iets bouwt dat geld kost, dan heeft dat bouwsel dus een waarde, en dan is het logisch dat de WOZ daarop wordt aangepast. Wat daar bijzonder aan is ontgaat mij volledig...

[Tintel]

Wat daar bijzonder aan is ontgaat mij volledig...

Het hele idee om iets te waarderen wat je bezit en daarna te belasten is fout. Het stimuleert notabene verval (omdat dan de WOZ zou moeten dalen).

En dit onderdeel, wat dus van buiten zichtbaar is....daar zit dus het verschil.... geeft dus weer neveneffecten zonder dat de gemeente er zich heeft moeten bemoeien. Als jij besluit je vloeren met marmer te bekleden wordt de WOZ waarde niet hoger. Helaas dan weer wel als de taxatie bij eventuele verkoop naderhand hoger uitvalt.

Het hele idee dat een huishouden meer geld zou kosten voor de gemeente als het huis in waarde stijgt is niet juist.

Als je dit doortrekt naar bijv. autobezit, waarom wordt het dan niet goedkoper om in een oude auto rond te rijden? Daarvan daalt de waarde toch?

[Xander2]

Wat moet er dan 'mis' zijn om het misstanden te noemen....?

Wanbetaling van de onderzoeksfactuur, dit onderzoek en het betreffende bureau zijn door de gemeente aangesteld.

Ik zou willen dat ik wat minder cynisch klonk, maar het is inmiddels zover dat de burger de overheid voor het gerecht moet slepen om inzicht en/of inspraak te krijgen in de gang van zaken in je directe omgeving.

[n4m3l355]

Ik heb veelvuldig van doen gehad met omgevingsvergunningen vanuit het oogpunt van de bouwer/ontwikkelaar. Laten we voorop stellen dat dit soort trajecten langdurig zijn en samen gaat met talloze rapporten. Tegelijkertijd zoals dit rapport wordt dit opgesteld voor een specifieke doelgroep, dat wilt niet zeggen "geen misstanden geconstateerd maar er was van alles mis" tegen de regelgeving is. Het een sluit het ander niet uit.

Niet bevoegd zijn om te beslissen wilt nog niet zeggen dat een gemaakte beslissing daadwerkelijk effect had op een omgevingsplan. Men kan bijvoorbeeld in een lokale raad best wel zeggen "prima", maar uiteindelijk ligt de beslissing niet bij hun.

Inspraak van de bewoners is een aparte opmerking gezien dat de burger in iedere fase kans heeft om te reageren bij de verplichte publicaties. Het is echter niet gewoon om publieke zittingen te doen. Daarnaast kan een burger na publicatie indien ze het er niet me eens zijn naar de rechter stappen.

Specifiek met "kaart aanpassingen" is heel normaal en dit wordt gewoon gepubliceerd zodat de bewoners hier iets van kunnen vinden. De aanpassing zelf gebeurd altijd in een kleine kring, nogal raar dat derde hiermee van doen krijgen.

Effect water/electra in een omgevingsvergunning wijziging is helemaal niet relevant.

Meerdere versies van een kaart is wederom heel normaal, zo'n traject kan 10 jaar duren met talloze keren inspraak van de burger soms met tussenkomst van een rechter. Dat het plan onderhevig is aan wijzigingen is normaal.

Er is uiteindelijk een goede reden waarom dit soort plannen soms tot 10 jaar duren, juist vanwege dat we in Nederland een heel open systeem hebben met ruim voldoende kansen voor iedereen om erop te reageren. Tegelijkertijd is dit voor een bouwer/ontwikkelaar gesneden koek en zijn er specifieke adviesbureaus die hier hun werk van maken. Zij weten precies hoe de stappen verlopen, welke rapporten er nodig zijn, ze weten zelfs welke consequenties een rapport financieel kan hebben. Als bijvoorbeeld een hoge woontoren wordt goedgekeurd en jij verliest daardoor zonlicht in je achtertuin zijn hier vaste berekeningen voor wat jij krijgt als vergoeding. Daar moet je voor naar de rechter maar de uitkomst is al bekend, de ontwikkelaar berekend dit namelijk op voorhand om zijn risico kosten in te schatten.

[Zoijar]

Geen hard bewijs van corruptie en omkoping. Blijkbaar. Dat zal wel goed verborgen zijn...

[Tintel]

Je hebt gelijk hoor.
Maar is dat dan de enige wat kwalificeerd als een 'misstand'? Als er van alles op aan te merken is dan is de mogelijke oorzaak toch niet het enige wat telt?

We lijken steeds meer in een soort van "ja we doen onderzoek en ja het was niet/wel goed maar we laten het maar zo" systeem terecht te komen. Dus de illusie dat er nog sprake is van regulering die bedoeld is om de burgers te beschermen. Je ziet dit ook telkens bij politieke misstanden. Veel onderzoek, veel verontwaardiging, compleet duidelijk dat het niet klopt maar "daar ik heb geen actieve herinnering aan" of "ik vond de telefoon van de zaak niet zo handig" en daarna krijgt meneer misschien wel weer een leuke goed betaalde baan.
Consequenties lijken volledig te ontbreken...

[WouterL]

Een onrechtmatig besluit, of slecht gemotiveerd besluit is niet meteen een misstand.

[Tintel]

Een onrechtmatig besluit,

eh? Dat is toch een missstand?

[WouterL]

Ik verwoord het wat ongelukkig, ik kan beter zeggen gebrekkig.
Bestuursorganen maken wel vaker fouten bij besluiten, daarvoor is bezwaar en beroep. Het is dan niet juist om telkens te spreken van een misstand, wat namelijk in deze context direct een integriteits tintje krijgt.

Misstanden in bestuurlijke sfeer gaat namelijk vrijwel altijd over integriteit.

[Reactie gewijzigd door WouterL op 22 juli 2024 16:42]

[Tintel]

Aha.

[tangentialdust]

Hier ligt de crux van het probleem volgens mij want we zijn nu aan het discussieren over wat wel of geen misstand is. Terwijl er beslissingen zijn genomen door mensen die daar niet toe bevoegd waren noch de nodige kennis in petto hadden. Naar mijn mening worden de consequenties daarvan weinig tot niet verhaald op die personen in kwestie omdat het democratisch gekozen vertegenwoordigers zijn. Maar als je zulke praktijken (zomaar dingen aanpassen zonder dit aan alle betrokken duidelijk te maken bijv.) in een professionele setting uithaalt heb je toch echt een probleem als dat aan het licht komt. Wil je niet het risico lopen dat je een miljoenen deal verzaakt, doe er dan ook niet aan mee.

[B64]

Er is in de loop der jaren redelijk wat naar buiten gekomen over de manier waarop wethouders en gemeenteraadsleden te werk zijn gegaan. Laten we het netjes zeggen: dat verdient geen schoonheidsprijs. Of daar wetten zijn overtreden kan ik niet zeggen (ben geen jurist) maar het is duidelijk dat de integriteitsregels volop zijn genegeerd.

Maar goed, het feit dat ze nu lopen te steggelen over wat wel of niet een misstand is, past precies in deze soap. Eerder was er de discussie of de gemeente wel of niet bevoegdheid had om besluiten te nemen over dit soort projecten, waarbij zelfs de provincie Noord-Holland in eerste instantie van mening was dat de provincie in dezen geen zeggenschap had. Daar zijn ze later op teruggekomen maar toen was het einenlijk al te laat.

[Zoijar]

Welcome to the real world

[Caayn]

Te weinig steekpenningen en snoepreisjes en er zijn ineens een boel dingen "mis"

[bzuidgeest]

Op dat moment was nog niet duidelijk of de gemeente bevoegd was om te beslissen. Dat is het nu na de ophef wel, maar toen was het grijs gebied.
Verder is zo een kleine gemeente gewoon niet competent voor zoiets. En het is niet illegaal om je burger niet te raadplegen, mogelijk wel onverstandig politiek gezien.

De enige echte twijfelachtige is de kaart situatie, dat klinkt mogelijk als fraude, maar waarschijnlijk niet belangrijk genoeg in dit geheel van issues om achter aan te gaan.

[Gerritvan3hoog]

Ik ben zelf werkzaam in de energiesector en het is gigantisch wat ze daar aan stroom verbruiken.
Alle nieuw geplaatste windmolens in dat gebied zijn er alleen voor die datacenters, er gaat geen kilowatt het net op.

[Sissors]

Er moet verduurzaamd worden: "Die bedrijven, die stoten zoveel uit, die moeten maar eens verduurzamen!".

Die bedrijven verduurzamen: "Die bedrijven, die stelen onze groene energie!".

Wat willen we nu wel precies? En sowieso, waarom staan die datacentra daar? Niet omdat Microsoft het nou gewoon heel gaaf vindt om overal datacenters neer te zetten, maar omdat wij die dingen gebruiken. Die staan er omdat mensen in Nederland en omstreken er gebruik van maken.

Overigens verbaasd het mij ook dat we het op Tweakers zo belangrijk vinden dat we niet afhankelijk zijn van het buitenland voor onze IT/data services, maar zodra er dan een datacentrum hier moet komen, het ook allemaal schandalig is, en die moeten maar ver weg worden neergezet waar wij er niks van merken.

[bzuidgeest]

Niemand is tegen datacenters, maar dat wil niet zeggen dat je niet critisch mag zijn op de waar een hoe. Als zo een datacenter ook zijn eigen groene energie regelt is het prima. Maar nee daar laten ze in dit geval onze overheid en die gemeente voor opdraaien. Zelfde met water, er is de laatste jaren tekort door gebrekkig water management. Dan moet je dat eerst fixen voor een datacenter erbij komt. Wat een slurper is.

Dus de hoe is schandalig, niet het datacenter zelf.

[wildhagen]

Dat zie je helaas vaker. Zover ik het begreep is dat bij het Google datacenter in Eemshaven ook het geval, daar gaat ook het grootste deel van de (regionaal) duurzaam opgewerkte energie richting hun datacenter wat ik heb meegekregen.

Dat is toch zuur, want de nadelen ervan (de kosten van de aanleg, onderhoud, zaken als slagschaduw, landschapsvervuiling) worden niet op de datacenters afgewenteld, maar op de algemene samenleving als geheel, die daaraan meebetaalt, terwijl ze er niet (of slechts voor een klein deel) ervan profiteren.

Dan hebben we het nog niet gehad over dat er al tekorten zijn op het stroomnet, waardoor bijvoorbeeld in sommige regio's al geen nieuwe (of uitbreiding van bestaande) aansluitingen meer gemaakt kunnen worden. Behalve voor datacenters blijkbaar, daar kan het kennelijk nog wel. Dubbel zuur, imho dan uiteraard.

[Remz]

Blij dat de stroom duurzaam in de buurt wordt opgewekt en niet uit een gascentrale komt. Misschien niet de mooiste invulling voor groene stroom, maar gelukkig wordt het volop benut. En ja, misschien hadden er wel 100.000 huishoudens van voorzien kunnen worden. Maar je weet ook dat momenteel diezelfde huishoudens juist niet groene stroom nodig hebben omdat de opwek van PV uit de eigen buurt niet eens op gaat in de lente/zomer periode.

[Tintel]

er gaat geen kilowatt het net op.

Dat was al overbelast - dus da's goed voor net toch....?

Treurig hoe een klein landje steeds meer leefgebied lijkt af te staan aan dergelijke grootmachten. Ik ben helemaal voor data-centers hoor, maar het moet wel in verhouding staan.

En buiten dat: er klopt geen moer van hoe dit in een tijd van woning / ruimte / energie tekorten er doorheen wordt geperst.

[vlaaing peerd]

Hoe kan je vandaag de dag nog met droge ogen beweren dat datacenters goed zijn voor de lokale werkgelegenheid?

De aanbouw gebeurt doorgaans volledig door aannmers uit Ierland, Polen en Bulgarije, en als het datacenter er staat zal er hooguit een skeleton crew van pakweg 40 mensen de toko bezetten.

Het is een niet geldig argument en als je het wel gebruikt, is het moedwillig bedrog.

[wildhagen]

Zeker als je het afzet tegen het enorme oppevlak qua land dat ze gebruiken is het aantal FTE's (banen dus) wat het structureel oplevert inderdaad bijzonder laag. En meestal is het ook vrij laaggeschoold werk, dus ook vanuit die invalshoek niet het meest interessante werk om binnen te halen.

Tel daarbij op dat ook het energieverbruik vaak fors is (en dat met de huidige energie/stroomnet-problemen), en het ook nog problemen met drinkwater op kan leveren (datacenters voegen chemicaliën toe aan het koelwater tegen corrosie en kalkvorming, en dat koelwater is drinkwater), en zaken als horizonvervuiling (het zijn doorgaans grote vierkante blokkendozen, met weinig esthetiek etc).

Ik snap ook niet zo waarom deze gemeente zo enorm happig was om dit binnen te halen als je het totaalplaatje bekijkt. Er zijn beterere manieren om met toch al schaarse ruimte, energie etc om te gaan, die ook nog meer en hoogwaardigere werkgelegenheid oplevert.

[Scriptkid]

datacenters voegen chemicaliën toe aan het koelwater tegen corrosie en kalkvorming, en dat koelwater is drinkwater)

Ehh nee, het is een closed circuit met warmte wisselaar dus geen chemicalien in drink water.

zaken als horizonvervuiling (het zijn doorgaans grote vierkante blokkendozen, met weinig esthetiek etc).

Hoe is dat anders dan op een industrieterrein en warehousing.

Zeker als je het afzet tegen het enorme oppevlak qua land dat ze gebruiken is het aantal FTE's (banen dus) wat het structureel oplevert inderdaad bijzonder laag. En meestal is het ook vrij laaggeschoold werk, dus ook vanuit die invalshoek niet het meest interessante werk om binnen te halen.

Ook dit geld voor industrie terrein is de werkgelegenheid vaak lager en juist ongeschoold werk. In een DC is dat toch echt wel een hogere dichtheid je vergeet dat er vaak 6 ploegen nodig zijn om 24x7 bemand te zijn met security en monitoring.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 22 juli 2024 16:42]

[wildhagen]

[...]


Ehh nee, het is een closed circuit met warmte wisselaar dus geen chemicalien in drink water.

Dat klopt dus niet, zie dit bericht, bij hogere temperaturen (25+ graden) gebruikt men wel degelijk flink wat drinkwater:

Het Microsoft-datacenter in Noord-Holland verbruikte voor het koelen van zijn servers vorig jaar 84 miljoen liter drinkwater.

Dat is ruim vier keer meer dan de 12 tot 20 miljoen liter water die Microsoft zei vorig jaar verbruikt te hebben. Die 12 tot 20 miljoen werden ook genoemd door het bestuur van de gemeente Hollands Kroon, waar het grote Microsoft-datacenter staat. Het eigenlijke gebruik komt neer op 84 miljoen liter water, meldt Noordhollands Dagblad.

Om dat getal in perspectief te stellen: het drinkwatergebruik van Nederlanders kwam in 2019 op gemiddeld 130 liter per persoon, volgens het CBS. Dat is ruim 47.000 liter water per persoon per jaar, waarmee het datacenter van Microsoft vorig jaar dus evenveel drinkwater heeft verbruikt als zo'n 1750 Nederlanders.

Zie Nederlands datacenter Microsoft verbruikte vier keer meer water dan gedacht

En er worden wel degelijk chemicalien aan toegevoegd:

Datacenters voegen chemicaliën aan het water toe om onder andere kalkafzetting en corrosie te voorkomen. Er is geen landelijk overzicht van alle chemicaliën die worden gebruikt, de hoeveelheden en de redenen. Voor een lozingsvergunning mag de waterkwaliteit niet achteruitgaan. Het bevoegd gezag, meestal de provincie, onderzoekt dit aan de hand van de emissie-immissietoets. Het Hoogheemraadschap Hollandsnoorderkwartier (HHNK) gaf een lozingsvergunning af voor de twee datacenters in de Wieringermeer. Bij één van de datacenters wordt zout toegevoegd om het water te ontharden, de ander gebruikte naar eigen zeggen niets.

Zie https://www.drinkwaterpla...ekort-en-8-andere-vragen/

[DdeM]

"Bij één van de datacenters wordt zout toegevoegd om het water te ontharden, de ander gebruikte naar eigen zeggen niets."

Dit is dus waar de meeste gesprekken over chemie fout lopen, zie je ook bij disussies over voedsel en chemicalien. Zolang er geen nomenclatuur wordt gebruikt is het voor veel mensen niet chemisch. Maar zodra iemand begint over NaCl is de wereld te klein.

[StackMySwitchUp]

Zout toevoegen aan water is ook niet ok, het gaat hier niet over een paar theelepels. Nu is de noemer 'chemicaliën' te polariserend als het om zout gaat, maar het afschrijven omdat het niet algemeen onder chemie valt is te kort door de bocht.

[DdeM]

Maar zout is nou juist zo'n mooi voorbeeld van chemie, want het is een puur chemische verbinding Dus ik vind het absoluut niet te polariserend om het chemicaliën te noemen. Verder met je eens hoor, maar wat ik dus bedoelde is ook gewoon echt wat er twee minuten later als reactie werd geplaatst.

[StackMySwitchUp]

Ik denk dat we hetzelfde zeiden, alleen ik interpreteerde jouw antwoord verkeerd; excuus

[bZrk62]

Het koelen bij warm weer werkt toch op het verdamping principe, dan is er geen water wat geloosd word dacht ik. Wel een hoog verbruik.

[Scriptkid]

Water gaat via water wisseleaars naar afkoel bassins en dat water wordt bedoelt met meer gebruikt. Maar dat water gaat alleen door de wisselaar. Niet door de server koeling.

Zout wordt voor ontharding gebruikt maar dat is toch geen chemicalien. Heel nederland voegt zout toe aan het drinkwater.

In het artikrl dat je aanhaalt staat juist dat de vergunning niet toestaat het water te vervuilen.

Voor een lozingsvergunning mag de waterkwaliteit niet achteruitgaan

Hoeveel chemicalien denk je dat ze zouden moeten toevoegen aan 84 mil liter water lol dat is niet te doen.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 22 juli 2024 16:42]

[jbhc]

Dat valt wel mee. Waterontharders werken met hars kernen. Die moet je na een bepaalde tijd spoelen met zout om ze weer schoon te krijgen.

[Xander2]

Ehh nee, het is een closed circuit met warmte wisselaar dus geen chemicalien in drink water.

Adiabatische koeling (via osmose in een DC) heeft constante hoge waterkwaliteit en samenstelling nodig, daarvoor heb je chemicaliën nodig en temperatuur heeft grote invloed op de capaciteit.

Zeer zeker geen closed circuit en hoog energie/"optimaal" waterverbruik. Die pompen staan er niet voor niets.

[lenwar]

Of het hoog- of laaggeschoold werk is maakt op zich niet zo veel uit. Wat ik het meest kwalijke vindt is dat de vertegenwoordigers van het volk, onvoldoende rekening genoeg hebben met de inwoners. Degenen die hen een mandaat hebben gegeven om namens hen te handelen.

Uiteraard heeft een gemeente ook verantwoordelijkheden naar de provincie en de staat, maar zou toch op de eerste plaats naar de inwoners moeten gaan.

[CyBeR]

Wat ik het meest kwalijke vind is dat de vertegenwoordigers van het volk, onvoldoende rekening genoeg hebben met de inwoners.

Welke inwoners? Die datacenters staan, zover dat in Nederland kan, in the middle of nowhere. Het is een industrieterrein, geen woonwijk.

Het dichtstbijzijnde huis staat zo ver weg dat 't aan de horizon niet te zien is. De buren van Microsoft zijn een kassenbouwbedrijf en een cacaobranderij. Ik ben er geweest. Bewoners van de gemeente hebben werkelijk waar niks om over te klagen.

[Reactie gewijzigd door CyBeR op 22 juli 2024 16:42]

[hbvdh]

Zeker als je het afzet tegen het enorme oppevlak qua land dat ze gebruiken is het aantal FTE's (banen dus) wat het structureel oplevert inderdaad bijzonder laag. En meestal is het ook vrij laaggeschoold werk, dus ook vanuit die invalshoek niet het meest interessante werk om binnen te halen.

Ik ken het gebied waar de DC's staan en dat was gewoon landbouw/kas grond, vraag me af wat de werkgelegenheid is op een weiland? Ook niet erg hoog. Denk dat per gebied er nu meer mensen full time werken dan dat het daarvoor was. Er is inmiddels ook een heel bedrijventerrijn bijgekomen (Agriport A7) dus dat is ook goed voor de werkgelegenhied.

[User87231]

Omdat het op een afgelegen gebied ligt waar weinig mensen willen wonen. Daarom kun je het beter gebruiken voor dit soort bestemmingen. Naast dat je jezelf op de kaart zet als toonaangevend land is het ook infrastructuur die we allemaal (iedereen hier op tweakers) graag willen gebruiken. Vaak is het NIMBY gedrag net als vliegtuigen boven je huis. Hoop mensen willen ze niet maar wel voor een appel en ei naar Benidorm vliegen.

[flurb]

Ben wel benieuwd waar de mensen die dit hebben gefaciliteerd, nu werken en of hoe ze wonen -)

[maxxer29]

en als daar mais groeit voor veevoer levert het ineense enorm veel FTE's op ?

[HooksForFeet]

Waarom doe je alsof veeteelt de enige optie is daar?

[batteries4ever]

Oh zeker niet, je kunt ook akkerbouw bedrijven - een groot deel van de polder staat vol met suikerbieten. Natuurlijk zijn er ook bedrijven, maar het is vooral "lege" polder met wat kleine dorpjes.
Ik heb in Wieringerwerf gewoond: op zich prima, maar b.v. een fietstocht buiten het dorp wordt snel iets van: 2km naar het Noorden, 2 km naar het Westen, 2 km naar het Zuiden, 2 km naar het Oosten en klaar...

[HooksForFeet]

Je zou er ook een andere industrie kunnen bouwen.

[maxxer29]

Omdat de polders in nederland daar ooit waren voor gemaakt , voedsel productie

[ArawnofAnnwn]

Ik vind het verbouwen van voedsel, direct of indirect, en daarbij het voorkomen van hongersnood, een stuk belangrijker dan een nutteloos datacenter dat alleen maar meer geld kost dan dat het oplevert.

[Sissors]

Datacenters zijn nutteloos? Tik je op een website die in een datacenter gehost wordt...

[ArawnofAnnwn]

Er zijn zat datacenters, maar de problemen op het grid zijn dusdanig dat er, volgens de minister, straks anderhalf miljoen huishoudens zonder stroom, dus zonder koelkast, zonder verwarming, komen te zitten. We moeten van datacenters af om mensenlevens te besparen. Een datacenter oprichten voor oost europa heeft geen nut voor ons. Het levert zo goed als geen werkgelegenheid op, veel van de werknemers wonen hier niet, het kost bakken met geld aan de achterkant en het levert meer problemen dan het op kan lossen. We hebben hier ruim zat datacenters. Zet nieuwe neer op plekken waar het wel kan, waar wel genoeg kerncentrales zijn om ze van stroom te voorzien. We gaan al richting californische praktijken, waar al genoeg doden zijn gevallen door het falen van het grid (naast de hoeveelheid bosbranden daar als gevolg van het falen van het grid). Dat moeten we niet nog erger maken. Nog meer datacenters willen plaatsen is echt gigantisch kortzichtig als je de problemen erna niet in ziet.

[Guru Evi]

Amazon heeft onlangs een datacenter gekocht met een kerncentrale die de hele omgeving met stroom voorziet. Dus het is wel degelijk mogelijk om dit allemaal ‘veel beter’ te maken door de bedrijven de vergunningen te geven om hun eigen stroom met kernenergie op te wekken.

Het probleem is hier niet het datacenter, het is het machtsspel tussen de gemeente en de centrale regering die al tientallen jaren doen alsof het klimaat een graad warmer te maken binnen 100 jaar belangrijker is dan dat hun bevolking volgend jaar niet verhongert en bevriest.

En we hebben genoeg water in de zee, Israël doet al een honderd jaar aan ontzilting voor landbouw en drinkwater, dit is ook mogelijk zonder uitstoot met een grote kerncentrale.

[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 22 juli 2024 16:42]

[pepsiblik]

Heb je enig idee hoe destructief ontzilting is? De zee rondom zo’n fabriek is compleet uitgestorven en de uitstoot van zo’n apparaat kan heel vervuilend zijn.

[Guru Evi]

Niet noodzakelijk, je kan het goed en slecht doen. Daarnaast is doodgaan van honger en dorst ook destructief

[InsanelyHack]

Volgens de minister…

Dit is juist zijn verantwoordelijkheid. De overheid schept de kaders voor beleid en vanuit een hiërarchie dat de verantwoordelijkheid van dit beleid wordt uitgedragen vanuit zijn ministerie, richting de provincies, richting de gemeentes. De conclusie uit het onderzoek was nu ook juist dat:

Het college herkent zich verder in de kritische analyse van de onderzoekers. Zij schrijven dat de beleidskaders tekort zijn geschoten in het aansluiten bij de veranderende situatie in de regionale economie, en daarbij veranderende opvattingen in de samenleving.

[harrytasker]

Precies sommige mensen zijn wel erg kortzichtig. Die datacentra zouden er niet staan als er geen behoefte was. En die behoefte creëren we uiteindelijk zelf.

[PomPomPom]

Ik vind het 'behoefte' argument onzinnig. Als we last hebben van datacenters maar wel online willen dan zou het zo moeten zijn dat die 'last' verrekend is in de prijs. Dan blijkt vanzelf wel hoe groot de behoefte werkelijk is, dwz hoeveel we willen betalen.

In plaats daarvan krijgen datacenters nu ruimte voor appel en ei en stroom voor bijna niks en mogen ze ons drinkwater gebruiken.

[DigitalExorcist]

Overgrote deel van die 'voedselproductie' gaat naar vee dat wij vervolgens weer opeten.

[ArawnofAnnwn]

Correct. Of wij eten het op, of het gaat naar andere landen waar het opgegeten word. Wij halen weer ander voer uit andere landen.

Van mij mogen ze best een plan maken om de helft van de datacenters met de grond gelijk te maken en zorgen voor meer landbouw grond.

[maxxer29]

Als de grond daadwerkelijk zou kunnen worden gebruikt voor voedsel.
Maar het meeste word nu gebruikt voor export producten.

[ArawnofAnnwn]

Die export producten zijn voedsel. Voedsel is veel belangrijker dan een datacenter waar we niets aan hebben.

[maxxer29]

Eerlijk gezegd hebben wij er enorm veel aan, want de data blijft in Nederland en niet ergens buiten de eu

[ArawnofAnnwn]

Wij hebben er niets aan.

[Pietje555]

zonder export geen import. Zonder handel heb je een balans tekort

[Ontzettend]

Zonder handel heb je juist geen balanstekort, want dan importeer je niks en exporteer je niks mits de overheidsuitgaven hetzelfde zijn als de belastingopbrengsten

[HooksForFeet]

Ooit ja, maar waarom zijn nu de enige opties “voedsel” of “datacenters”?

[HKLM_]

Dat is wel iets te kort door de bocht, cijfers zijn van 2021 maar op de Agriport A7 werken bij zowel Microsoft (nieuwe stuk zit hier niet bij en bij google zo’n 500 mensen op de DC faciliteiten.

Tijdens de digitale informatieavond van 18 oktober 2021 heeft Microsoft aangegeven dat er op dat moment 370 vaste medewerkers zijn in haar datacentercampus in Middenmeer.

Google geeft eind 2021 aan dat in hun datacenter in Middenmeer op dat moment ongeveer 125 vaste medewerkers zijn, waaronder IT-specialisten, technici, bewakers, cateringpersoneel en faciliteitbeheerders.

https://www.agriporta7.nl...rcampus%20in%20Middenmeer.

Roepen dat deze datacenters met een man of 40 gerunt worden is onzin. Is het qua werkgelegenheid te weinig voor de omgeving? JA, maar van Microsoft weet ik dat ze actief naar Nederlands personeel uit westfriesland en omstreken zoeken voor hun DC’s in middenmeer.

[Remz]

Weinig is ook weer relatief. De naastgelegen paprika kwekerij heeft ongeveer 1,5 keer zoveel oppervlakte en maar 25 man aan personeel volgens hun site (laten dat er misschien 50 zijn). Dus in die zin is het datacenter best een grote werkgever voor dat industrieterrein.

[lenwar]

Maar die levert ook diensten aan andere bedrijven als transport en dergelijke.

Die paprikakwekerij levert ook minder problemen met regionale opwarming van grondwater.

Alle soorten bedrijven hebben voors en tegens 😊

[Shadow771]

En wie weet staat hun website gehost bij de buren

[maxxer29]

En de landbouw of veeteelt heeft ineens 1000 man in dienst ?
Er stonden soms is wat koeien in de wei

[Lindox]

Een boer zorgt voor eten, sinds het begin van de mensheid is dit belangrijk geweest voor... de mens. Ja daar is land voor nodig. Een datacenter zorgt voor (tijdelijk) wat mensen en daarna wat bewakers en af en toe wat technici. Levert weinig op en het enige wat een Google/Microsoft/Meta/watdanook kan zeggen is dat zij groene stroom gebruiken.

[maxxer29]

Helaas je ziet hier dan op tweakers.
Maar er gebeurd veel meer in die datacenters dan jij denkt.
Hoe kunnen anders zoveel mensen thuiswerken ?
Sta je daar wel eens bij stil?
Zonder datacenters moeten die allemaal gewoon naar kantoor.

[ArawnofAnnwn]

Deze datacenters hoeven hier niet te staan. Kunnen overal op aarde staan. We wonen nou eenmaal op de plek met de minste uitstoot voor koeien op aarde. Eten is een stuk belangrijker dan een datacenter voor een paar spelletjes en social media. Die datacenters heb je hier niet nodig om thuis te kunnen werken. Je zit rare argumenten te bedenken voor een datacenter waar wij niets aan hebben.

[maxxer29]

Not in my backyard syndroom dus we zadelen iemand anders er maar op.
Lekker goedkoop. Wat mag er dan wel van jou?

[ArawnofAnnwn]

Niet "not in my backyard". Ze hoeven er niet te komen.

We zitten in een land met een overvol net, overal zijn mega problemen met de toevoer van elektriciteit. Een minister heeft vorige maand gezegt dat ze verwachten dat binnenkort meer dan anderhalf miljoen huishoudens zonder stroom kunnen komen te zitten. Weg met die onzinnige datacenters die niet nodig zijn. Dat stuk land kan ook voor nuttige dingen gebruikt worden, zoals voedsel verbouwen.

Zolang ons elektra net niet op orde is, kan dit niet. Er zouden meerdere kerncentrales komen om de problemen op het net op te lossen. Nadat die klaar zijn, kan er misschien over nagedacht worden. Tot dan zouden ze moeten kijken of het niet beter is om datacenters te gaan sluiten om de veiligheid te waarborgen. Ons net is overvol met alle problemen van dien. Het gaat gewoon niet. Ook leveren datacenters niets op, ze kosten alleen maar geld.

[LooneyTunes]

Ook leveren datacenters niets op, ze kosten alleen maar geld.

Om het maar niet te hebben over al die (nachtrust verstorende) windmolens te hebben zodat de uitbaters van die datacentra kunnen roepen dat ze 'groene stroom' gebruiken.
En die plaatselijke windmolenboer (NUON/Vattenval) maar roepen dat er 370.000 huishoudens draaien op die windmolens.
Als je eenmaal Agriport A7 voorbij bent richting Afsluitdijk, zie je door de windmolens het bos niet meer.
Allemaal voor de greenwashing van de datacenta in de buurt.

Dat zijn allemaal kosten die niet meegenomen worden in de excel-sheets.
Wat kost het verlies van uitzicht?

Lubach had er ook al eens aandacht voor.
https://youtu.be/OiPoR9OvD0Y

[Reactie gewijzigd door LooneyTunes op 22 juli 2024 16:42]

[maxxer29]

Dus een Action distributie centrum vind jij wel nodig ?

[ArawnofAnnwn]

Nuttiger dan dat we straks zonder stroom zitten waardoor mensen komen te overlijden.

[maxxer29]

Dat is echt totale onzin.

[ArawnofAnnwn]

Wat jij zegt? Zeker. Wat jij wilt gaat zorgen voor veel dode mensen. Waarom weet ik niet, ik weet niet of het om je aandelen gaat, maar wat je zegt is volkomen absurd.

[maxxer29]

Waarom weet je niet maar ineens gaan er veel mensen dood door een datacentrum ?

[Shadow771]

Dit zeg je nu. Maar ik vraag me af hoe je dan zou piepen als al die zaken een stuk verder op staan en of je de hogere legacy en/of jitter en/of lag voor lief zou nemen. Wij Nederlanders zijn op dit moment verwend met 1 van de beste infrastructuren in de wereld. Kijk eens toen (toendertijd) t-mobile thuis hun internet verkeer via Duitsland gingen routen ipv via de AMSIX. Lekker bezig!

Voor het grote multinational bedrijf waar voor ik voor werk is Nederland een belangrijke hosting (via Co-Location) locatie voor ons. Maar raad eens, die Microsoft (Azure en O365) en Google zakelijke cloud oplossingen die aangeboden worden maken we ook goed gebruik van. Ze zijn echt niet alleen voor 'spelletjes' en 'social media' zoals je beweerd.

[LeonM]

...volledig door aannmers uit Ierland, Polen en Bulgarije...

...hooguit een skeleton crew van pakweg 40 mensen de toko bezetten. ...

Dus, net als elke boerderij of bloemkwekerij in Nederland... Zullen we die ook maar meteen verbieden?

[vlaaing peerd]

Zie je me ergens beweren dat ze verboden moeten worden dan? Ik stel alleen dat het niet de werkgelegenheid biedt dat zo vaak als argument gebruikt wordt bij de aanbesteding.

Bovendien maakt een jij-bak geen goede discussie. Het feit dat iets anders dom of slecht is, praat niet goed dat een ander dat wel mag doen. Ik doe dan verder ook geen uitspraken over boeren of kwekers.

[koelpasta]

Ja, graag!
Die bloemkwekerijen zijn een ellendige industrie die leeft van landbouwgif. Bloemen zijn tegenwoordig de meest giftige plantensoorten op de markt.

[bzuidgeest]

Dat weten jij een ik, maar een gemeenteraad van een gehucht niet. Die hebben zich gewoon in laten pakken.

[Luchtbakker]

Werkgelegenheid? Een datacenter levert amper werkgelegenheid. Hoogstens 2-3 bewakers, handje vol technici en wat schoonmakers. De rest is allemaal externe kracht dat projectmatig aanwezig is.

Ik snap niet dat gemeentes deze onzin telkens blijven gebruiken om een datacenter goed te praten.

Natuurlijk hebben we in sommige gevallen datacenters nodig. Maar kom dan met argumenten die wel kloppen.

[Reactie gewijzigd door Luchtbakker op 22 juli 2024 16:42]

[HooksForFeet]

Bestuurders die ingepakt zijn met snoepreisjes en aandacht van mensen waar ze tegenop kijken, en vervolgens een excuus nodig hebben wellicht?

[maxxer29]

Onzin een boer heeft wel alleen nederlanders in dienst ? Er gaat meer werk in een datacentrum dan in een tulpenveldje die alleen voor export zijn en nog eens onodig luxe product

[Tweakwondo]

Want video's bekijken op het internet is geen onnodige luxe product?

[maxxer29]

Nee naar een stelletje verwelkte tulpen doe ik liever en jij dan ?

[Luchtbakker]

Dan ben ik erg nieuwsgierig naar je gedetailleerde onderbouwing.

[maxxer29]

Er is een constant komen en gaan als je er ooit bent geweest en er zijn meerdere leveranciers actief.

[HooksForFeet]

In de gemeente is ook ophef ontstaan omdat een ‘kleine kring van bestuurders en ambtenaren’ een kaart van Hollands Kroon heeft aangepast zodat het mogelijk werd voor techbedrijven om de datacenters te bouwen. De vorige gemeenteraad keurde de aangepaste kaart goed. Doordat de kaart werd aangepast, konden datacenters van de Amerikaanse techreuzen Google en Microsoft opeens op een veel groter gebied worden gebouwd in de gemeente.

Euh, hoe dan? Hebben ze op de kaart Den Helder geannexeerd? Een woonwijk weggegumd?

[proatjeboksem]

Nouja zeg, wie had dàt gedacht?

Is het ook een idee om daar een keer conclusies en gevolgen aan te verbinden voor de betrokken bestuurders? Ik bedoel, nu lijkt het zo'n administratieve handeling, zo'n rapport.

Datacenter gebouwd, doelen voor geen meter gehaald, vernietigend rapport opgesteld en afgetekend. Staat er nog wat op de backlog?

[SniperEye]

Jarenlang ben ik actief geweest in de politiek. Nadat ik uit onvrede de partij verliet heeft nooit iemand gebeld waarom ik tot dat besluit was gekomen. Een van de lessen die ik geleerd heb is dat in de politiek veelal megalomaan gedacht wordt. Realisme is vaak ver te zoeken. Bestuurders zijn desondanks het dualistisch stelsel veelal bezig met hun politieke carrière en eigen imago.

Ik heb zelfs meegemaakt dat politici met projectontwikkelaars privé afspraken en dat later toevallig een project hun kant op ging.

Dit is mijn waarneming na jarenlange ervaring op alle lagen van de politiek (gemeente, provincie en landelijk). Ik heb totaal gedesillusioneerd de politiek de rug toegekeerd. Ik ben kennelijk hopeloos naïef geweest. Dat dit in Hollandse Kroon gebeurt is wat mij betreft niet uniek.

[Tha Deo]

De intensieve landbouw is schadelijker voor Nederland. Maar maak dan van die schadelijke intensieve landbouwgrond natuur. Of biologische landbouw. In ieder geval niet van die energie en water slurpende datacentra.

[Cowamundo]

Na al het negatieve nieuws rondom Hollands Kroon ben ik altijd weer blij dat het Facebook datacenter in Zeewolde niet is doorgegaan!

[Coolstart]

Omdat weinig rekening werd gehouden met de inwoners.

Zo werk de politiek tegenwoordig. Vorige weke ben ik nog naar een lezing geweest van Jonathan Holslag. Hij is met een initiatief gestart van burgerparticipatie omdat de huidige systeem gemeenteraden niet werkt. Er is geen pers om wantoestanden aan de kaak te stellen en beslissingen worden volgens afspraak verdeeld tussen de meerderheid. Vele gemeenteraadsleden stemmen blindelings wat de partij hun heeft opgelegd. Ze weten vaak zelfs niet op wat ze toestemmen. Laat staan dat ze zich zorgen maken wat de oppositie of burgers er van denken. En al zeker niet vlak na een verkiezingsperiode. Ze hebben 6 jaar rust.

Een jaar voor de verkiezingen stijgen de opfriswerken in straten en wijken en na de verkiezingen stuiken de budgetten in elkaar.

Er moet steeds een voordeel zijn voor de omwonenden. Meer vrachtverkeer door x? Dan wil de omgeving op zijn minst veiligere wegen of een fietsersbrug in de plaats. Dat gebeurt gewoon te weinig. De voordelen zijn vaak enkel maar voor een selecte kring de schepenen en burgemeesters die vooral zichzelf erg belangrijk en machtig vinden en de voordelen opstrijken in de vorm van carrièrekansen, geld om 'vergaderingen' van bedrijven bij te wonen etc.

In dit geval hebben ze plannetjes zitten smeden voor datacenter zonder kennis van zaken. Ik ben eens benieuwd hoe goed ze onderhandeld hebben, wat het echte voordeel is voor de omgeving. De kans is groot dat het netto-voordeel helemaal negatief is. Wie geloofd er nog in werkgelegendheid als het over datacenter gaat?

Bij de lokale politiek werkt oppositie en vrije pers niet om de democratie in ere te houden. Alles gebeurt in achterkamertjes, niets is transparant. Er is dringend nood aan een nieuw systeem want je kan moeilijk bij elke beslissing zo'n rapport maken.

Wie weet kunnen we een AI maken die elke belangrijke beslissingen kan screenen + een score geven op verschillende criteria enz. Zelf verbanden leggen.

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 22 juli 2024 16:42]