Rusland lanceert lege Sojoez-capsule naar ISS om schip met lek te vervangen

Rusland heeft met succes Sojoez MS-23 naar het International Space Station gelanceerd. Het betreft een lege capsule die drie astronauten terug naar de aarde moet brengen. MS-23 is bedoeld als vervanging voor een andere capsule waar eerder een lek in werd gevonden.

MS-23 is in de vroege ochtend van vrijdag Nederlandse tijd gelanceerd vanaf het Kosmodroom van Bajkonoer in Kazachstan. Het ruimtevaartuig kwam na negen minuten veilig in een baan om de aarde, meldt NASA. De capsule zal zich na twee dagen koppelen aan het International Space Station.

Het doel van deze missie is het vervangen van het al aan het ISS gekoppelde Sojoez MS-22-ruimtevaartuig. Deze capsule bracht de Amerikaan Frank Rubio en de Russische kosmonauten Sergey Prokopyev en Dmitri Petelin in september vorig jaar naar het ruimtestation.

Het was de bedoeling dat zij weer met dezelfde capsule terug zouden keren, maar op 14 december vorig jaar werd er een lek ontdekt waardoor er koelvloeistof ontsnapte. Volgens de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos was het lek te wijten aan de inslag van een kleine meteoriet.

Roskosmos en NASA concludeerden dat MS-22 niet meer veilig was om de bemanning weer terug te brengen naar de aarde. Deze zal volgens planning eind maart worden teruggestuurd naar de aarde. Eerder dit jaar werd er ook al een lek gevonden bij het Progress 82-vrachtschip dat aan het ISS was gekoppeld.

De Sojoez MS-22 op de voorgrond, gekoppeld aan de Rassvet-module van het ISS

Reacties (63)

[BeQuietAndDrive]

Nooit geweten dat dergelijke modules zonder enige besturing kunnen koppelen. Het artikel suggesteert zelfs dat dat ding het autonoom doet:

De capsule zal zich na twee dagen koppelen aan het International Space Station.

Klinkt als pretty high-tech voor dergelijke ' oude meuk' weet iemand hoe dat zit?

[Winkey]

De Sojoez heeft twee verschillende dockingsystemen:
- KURS: Automatische dockingsysteem waarbij de Sojoez automatisch kan koppelen aan het ISS.
- TORU: Op afstand handmatig dockingssysteem zodat kosmonauten in het ISS via schermen de docking kunnen uitvoeren met joysticks

Uiteraard hebben kosmonauten in de Sojouz ook een backup maar in dit geval gaan er geen kosmonauten mee.

https://en.wikipedia.org/...ocking_navigation_system)
https://en.wikipedia.org/wiki/TORU

[Anoniem: 291380]

Zelfs Dragon heeft deels een Russische dockingsysteem.

[Barryke]

Zelfs Dragon heeft deels een Russische dockingsysteem.

SpaceX Dragon 2 (Cargo en Crew versie sinds 2019) dockt via (IDSS) welke is ontwikkeld door MCB waarin alle deelnemende ISS landen zitten waaronder Verenigde-State, Rusland, EU (ESA = 22 landen waaronder Nederland en België), Japan, en Canada.

SpaceX Dragon 1 (gebruikt van 2010 tot 2020) dockt via (NDS) welke uit de mouw van van NASA komt.

Bronnen van Wikipedia in de links.

[the_stickie]

Het betreft een technologische samenwerking, het hoeft dus niet te verbazen dat Rusland een deel engineerde en produceert. Zoals het stickertje zelf ook aangeeft hoort het bij de "docking adapter primary structure" - niet het hele ding.
Of zoals wikipedia het verwoordt:

Boeing is the primary contractor for the IDAs and the adapters were assembled at their Houston Product Support Center.[7][8] Parts from subcontractors came from 25 American states and the primary structure is from Russian company RSC Energia.[5][8]

De bronnen die wikipedia daar bij aanhaalt zijn "de NASA"

Voor alle duidelijkheid: de foto die je toont is een docking adpater die door een dragon naar het ISS is gebracht om daar te installeren, en niet de adapter die op de dragon zelf zit (te zien aan de vorm van de uitsteeksels).
Over de kant van de Dragon zegt NASA

How did you work with SpaceX to use this seal?

Bruce: The team at SpaceX developed their own unique docking system for Crew Dragon, but it needed to be compatible with the docking systems on the station. They worked with our counterparts at JSC to make sure the docking system worked with the interface standard and used some of the original NDS hardware, including our seal. The seal was first launched into space in March 2019 on SpaceX’s uncrewed Demo-1 mission, during which it worked well.

Wie welk deel daarvan gemaakt heeft, weet enkel SpaceX, denk ik. (maar Rusland is zeker niet uitgesloten)

[Reactie gewijzigd door the_stickie op 25 juli 2024 09:36]

[SherlockHolmes]

Welke dan? Interessant

[Anoniem: 291380]

https://www.5-tv.ru/news/...-nasli-rossijskie-detali/

[SherlockHolmes]

Lastig lezen zo, ik ga opzoek naar een Engelse bron maar thanks!

[Anoniem: 291380]

TWP addon voor firefox)

[the_stickie]

De foto bij het artikel is een docking adapter aan de kant van het ISS. Daarvan staat vast dat een deel Russisich is. SpaceX heeft die van de Dragon zelf ontworpen, maar gebruikt delen van het originele ontwerp. Of die delen ook van Russische makelij zijn, is afaik niet bekend.

[fredst]

En dan zijn de automatische dockingsystemen het meest betrouwbaar. Handmatig is zeer lastig. Ik heb dat bij ESTEC een keer gezien bij een demo in het verleden met een simulatie dat iemand het met de hand over nam tegen waarschuwingen van de (Russische) specialist in. De handmatig gestuurde capsule botste (gelukkig gesimuleerd) tegen het ISS aan. Je moet zeer goed geoefend zijn voor handmatige docking en dat worden ze natuurlijk ook wel. Maar automatisch blijft toch het meest betrouwbaar.

[TijsZonderH]

Nooit geweten dat dergelijke modules zonder enige besturing kunnen koppelen. Het artikel suggesteert zelfs dat dat ding het autonoom doet:

Funfeitje: Russische kosmonauten kregen vroeger (ik weet niet 100% of het nog steeds zo is) een relatief laag salaris, maar ze kregen wel heel veel bonussen voor extra acties zoals ruimtewandelingen of het handmatig binnenhalen van capsules. Het gevolg was, zeker tijdens de Mir-periode, dat de kosmonauten roekeloze dingen gingen doen omdat die beter betaalden. Dan kwam er bijvoorbeeld een Progress-vrachtschip aan dat prima zelf kon koppelen, maar dan zeiden de Russen ineens 'oh hey goh hij is stuk dan doen we het zelf wel'. Dat was het probleem bij de crash van 1997 met de Mir, waardoor de Progress een van de modules permanent stuk maakte.

[T-men]

De laatste bewegingen worden vanuit het ISS bestuurd. Dat was destijds ook een van de taken van André Kuipers.

[Yakolev]

Volgens mij niet, met het KURS systeem zal alles vrijwel automatisch gebeuren, alleen tijdens een noodgeval zal een Cosmonaut de Soyuz of Progress vanuit capsule of station de besturing op zich nemen.
https://en.wikipedia.org/...ocking_navigation_system)

[Midas.e]

De afgelopen jaren zijn er wel toenemende problemen met KURS, al vaker wordt er met de hand gedocked daardoor. De russische ruimtevaart heeft het momenteel heel zwaar.

[JeffreyGorissen]

Er wordt vooral veel gerapporteerd dat er problemen met KURS zijn. Kosmonauten krijgen namelijk extra vergoedingen als ze manueel 'moeten' docken omdat het dan een soort toeslag is voor gevaarlijk werk. Het automatisch koppelen is veiliger dan manueel koppelen.

[supersnathan94]

Enige ervaring met KSP leert mij dat zelfs met veel ervaring handmatig docken altijd factoren gevaarlijker is dan geautomatiseerd. De berekeningen die er bij komen kijken zijn gewoon serieus ingewikkeld en 1 verkeerde beweging kan het einde beteken van ruimtevaart zoals we dat kennen. Dat is wel gelijk het meest erge doemscenario, maar men heeft al eerder onderdelen permanent beschadigd door handmatige acties die prima automatisch hadden gekund.

[TijsZonderH]

André Kuipers haalde geen Sojoez(en) binnen, alleen de Dragon-capsule van SpaceX. Dat was overigens wel de eerste keer dat een commercieel vaartuig aan het ISS koppelde, stukje Nederlandse trots

[IStealYourGun]

In het oorspronkelijk ontwerp van de Apollo was het de bedoeling dat de astronauten zelfde de capsule niet zouden kunnen besturen, de raket was dan ook volledig voorgeprogrammeerd en enkel kleine correctie moesten worden ingegeven. De besturing is er expliciet op vraag van de astronauten gekomen. En gelukkig maar, want meermaals* hebben ze de raket en module manueel bediend.

Sowieso bestaat automatische besturing in de ruimtevaart al vanaf het begin. De v2 raket vloog ook volledig autonoom na lancering.

Edit: met meermaals bedoel ik eigenlijk enkele keren. Ik ken maar twee momenten, Apollo 14 met een foute sensor (maar dat konden ze in theorie ook vanop de grond hebben gedaan) en Apollo 13. Het landen van de capsule op de maan kon ook automatisch, maar volgens mij was een manuele landing vanaf het begin onderdeel van het design.

[Reactie gewijzigd door IStealYourGun op 25 juli 2024 09:36]

[BeQuietAndDrive]

Helder. Gek eigenlijk dat we al zo'n 60+ jaar ervaring hebben met autonome besturing, met computers die een fractie van de rekenkracht hebben van een smartphone. En dat we nu jaren aan ontwikkeling kwijt zijn om bijvoorbeeld een drone automatisch van A naar B te sturen. Je had door de decennia heen wat meer van die ervaring en technologie willen zien 'doordruppelen' naar meer aardse zaken.

[umbrella1982]

Russen hadden Buran programa wat aardig wat kon in 1988.

Bron: https://www.space.com/29159-buran-soviet-shuttle.html

'Buran launched only once into space, on Nov. 15, 1988, and re-entered the atmosphere after two orbits, according to NASA. The spacecraft launched aboard a Russian Energia rocket and successfully touched down under automatic control, something NASA's space shuttle was not designed to do.'

[Zenyatta]

Erg interessant is het om de SpaceX ISS docking simulator zelf ook uit te proberen.

Overigens is de Sojoez al best een oud systeem; de capsules bestaan al sinds 1967 zo ongeveer. Maar het is wel enorm betrouwbaar. Er zijn in alle jaren natuurlijk wel de nodige moderniseringen gedaan, maar in de basis is het systeem niet veranderd, zeker niet voor het oog.

De huidige versie (Sojoez-MS) is sinds 2016 in gebruik. Er zijn sindsdien 3 incidenten mee geweest. Sinds 1984 is er eigenlijk maar 1 Sojoez-missie echt mislukt. Dat was in 2018, toen een lancering afgebroken werd.

[RoestVrijStaal]

Duur grapje om het zonder payload/proviand te sturen. De nood zal wel hoog genoeg zijn.

[Christoxz]

Er zit een teddy beer in En ruim 400KG supplies: Foto

Instead of people, it is carrying 945 pounds of supplies and a toy teddy bear to serve as a weightlessness indicator.

[roelst1]

Het leven houden van drie astronauten lijkt me toch een vrij zinnig doel.

[RoestVrijStaal]

Klopt, maar het lek is al 2+ maanden bekend.
Terwijl afdeling "Lancering plannen" bij Roskosmos en NASA aan het berekenen waren wanneer de vervangende capsule het beste gelanceerd kon worden, kon een andere afdeling zich bezig houden met "Ik lanceer een capsule naar ISS en ik neem mee...".
Dat laatste lijkt, als ik zo het artikel en bron-artikel lees, niet echt gedaan te zijn

edit:
Edit: Andere reacties maken deze reactie achterhaald.

[Reactie gewijzigd door RoestVrijStaal op 25 juli 2024 09:36]

[Ayiko]

Was de capsule leeg of "leeg"? Ik bedoel, hij is al zeker "leeg", zonder mensen aan boord dus, omdat hij juist dient om plaatsen te voorzien voor een nood-terugkeer voor de mensen die nu in het ISS zitten. Dat kan-ie niet doen als hij vol mensen zit want dan moet je daarvoor weer extra terugkeerplaatsen voorzien.

Maar ze kunnen hem best vol gestoken hebben met proviand en ander materiaal en hem toch "leeg" noemen...

[RoestVrijStaal]

Het bron-artikel van NASA zegt "uncrewed", dus onbemand. Joris Jansen heeft daar "leeg" van gemaakt.

In het bron-artikel staat er niets over andere payload/proviand. Dus het kan nog steeds leeg zijn.

[HKS-Skyline]

Er zitten wel degelijk spullen in voor de bemanning van het ISS, de capsule is niet "leeg" gestuurd.
Niet meer dan logisch ook, want waarom zou je geen gebruik maken van de gelegenheid? Het is al duur zat om dingen de ruimte in te sturen en op deze manier kan je besparen op je volgende cargo missie.

[BlackDiamond007]

wat is duur?

lege capsule lanceren is logistiek en budgetair gezien geen slechte beslissing op zo korte tijd.
usecase = bemanning asap laten terugkeren tegen zo laag mogelijke kost
1 lancering kost 50a60 mil $ en daar halen ze 3 cosmonauten mee terug .

hadden ze nog eens een ton aan materiaal meegenomen was het prijskaartje x2 tot x3

[Blokker_1999]

Op zich is er niets aan de hand, de bemanning van de lekke capsule doet nu in principe grotendeels de missie die de bemanning van de vervangingscapsule had moeten uitvoeren. Dus duur? Niet echt. Je krijgt nog altijd bijna evenveel voor je geld.

[Coolstart]

hadden ze nog eens een ton aan materiaal meegenomen was het prijskaartje x2 tot x3

En waarom zou dat X3 duurder geweest zijn. De raket weegt al 300ton, Soyus zelf 7ton. 1 ton materiaal meenemen gaat de lancering echt geen x2 of x3 duurder maken, dat is 0,003% meer startgewicht.

Pakweg 10 ton extra brandstof = $5000 extra kost aan brandstof.

Musk zei eens dat amper 0,35% van een lanceringskost naar brandstof gaat.

In dat geval kan je maar beter die Soyus vol stapelen met supply’s. Bespaard je een nieuwe cargo-ritje van 50miljoen +.

[RJG-223]

hadden ze nog eens een ton aan materiaal meegenomen was het prijskaartje x2 tot x3

Ik me absoluut niet voorstellen dat dat zo veel duurder is. Kun je uitleggen waarom je dat denkt, of verwijzen naar een bron ?

Volgens mij is het enige verschil, dat er meer brandstof moet worden getankt voor de lancering. En dat is (relatief) spotgoedkoop. Prima gelegenheid dus om extra spul mee te nemen. Zeker gezien het feit dat (wat NASA betreft) er op dit moment eigenlijk te weinig transportcapaciteit is tussen aarde en ISS. Zozeer dat ze erdoor beperkt worden in hun mogelijkheden, en dat het extra tijd kost op het ISS.

[Haruhi]

Weet iemand wat ze met de defecte modules doen?
Het zou ideaal zijn om de defecte modules in hun normale operationele manier te laten landen (zonder mensen) en bekijken wat er precies fout gaat.

[naftebakje]

We zullen het gaan zien; maar je kan er van uit gaan dat ze de meest interessante optie nemen (en kans bestaat dat ze idd een poging toen te landen als daar voldoende nuttige data uit te halen valt zonder te grote risico's te nemen).

[mphilipp]

Dat zullen ze ook wel doen. Ze kunnen niet eeuwig aan ISS blijven hangen. En aangezien er niets met de thrusters aan de hand is, vermoed ik dat ze gewoon de normale procedure volgen en de capsules terug laten keren. Echter, de cargo Soyuzen landen nooit; ze branden op in de dampkring. Ze proppen ze vol met afval en er is toch geen use meer voor een gebruikte capsule, dus mag ie opfikken.

[Remy_uut_Twente]

Gezien er een lek in het koelsysteem zit van die kapotte capsule verwacht ik dat een landing (door de dampkring heen) onmogelijk gaat zijn omdat die capsule teveel gaat opwarmen. Logische stap dan is om die capsule zo lang mogelijk in een verkeerde attack-angle op de dampkring af te sturen zodat die daarin verbrand. Mooi meteoriet spoor wat we dan mogelijk kunnen zien.

[CivLord]

Het koelsysteem is bedoeld om de capsule voor de kosmonauten op behagelijke temperatuur te houden. Ik meen in een eerder artikel gelezen te hebben dat zonder dit koelsysteem de binnentemperatuur op zou kunnen lopen tot rond de 50 graden. Er oncomfortabel, maar niet dodelijk voor duur van de tocht door de dampkring.
De Sojoez was afgeschreven voor de normale vlucht terug naar de Aarde, maar zou in geval van nood de bemanning veilig terug hebben kunnen brengen.

[djexplo]

As Soyuz MS-22 is unable to perform crew return, it will return uncrewed like Soyuz 32 and MS-23 will be launched unmanned like Soyuz 34 as a replacement, to return the MS-22 crew on 10 March 2023

Wikipedia

[Reactie gewijzigd door djexplo op 25 juli 2024 09:36]

[Polestar]

De defecte capsule wordt onbemand teruggestuurd, maar wel met vracht las ik in een artikel van De Morgen. Door het defect wordt het binnenin de capsule te warm en te vochtig voor een bemanning, maar voor (bepaalde) vracht is dat geen probleem.

In januari stelde het Russische ruimtevaartagentschap Roscosmos al vast dat het niet langer veilig was om de ruimtevaarders in het beschadigde schip te laten terugkeren. Reden was dat men na de lekkage niet langer het binnenste van de Sojoez kon koelen, zodat de binnentemperatuur bij terugkeer zou oplopen tot boven de 40 graden Celsius. Omdat het in de capsule ook vochtig was, zou dat voor de ruimtereizigers een gevaarlijke situatie opleveren. (George van Hal, De Morgen)

[Reactie gewijzigd door Polestar op 25 juli 2024 09:36]

[Christoxz]

Volgens NASA:

The damaged Soyuz MS-22 is scheduled to undock from the station in late March and return to Earth for an uncrewed parachute-assisted landing in Kazakhstan, and post-flight analysis by Roscosmos.

Die komt dus inderdaad gewoon terug voor analyze.

[umbrella1982]

Edit: excusses als deze reactie moest onder BeQuiteAndDrive.

Russen hadden Buran programa wat aardig wat kon in 1988.

Bron: https://www.space.com/29159-buran-soviet-shuttle.html

'Buran launched only once into space, on Nov. 15, 1988, and re-entered the atmosphere after two orbits, according to NASA. The spacecraft launched aboard a Russian Energia rocket and successfully touched down under automatic control, something NASA's space shuttle was not designed to do.'

[Reactie gewijzigd door umbrella1982 op 25 juli 2024 09:36]

[OCU-Macs]

Tja, dat was die bij elkaar gespioneerde Space Shuttle kopie.

Net zoals de originele Space Shuttle was dit project duur. Te duur om onderhouden te kunnen worden door de toenmalige Sovjet Unie.

Heeft een roemloos einde ondergaan, door wederom gebrek aan geld:

https://www.buran-energia.com/bourane-buran/bourane-fin.php

[umbrella1982]

Eigenlijk wat iedereen deed en doet tegenwoordig, spioneren van elkaar.... (Just another day in the office)

Ongeacht hadden Russen toen iets wat inovatie was met de rest van werold.

[Reactie gewijzigd door umbrella1982 op 25 juli 2024 09:36]

[david-v]

Volgens mij volproppen met afvalzakken en dan laten verbranden in de atmosfeer?

[Roko]

Die gaat met een enkele reis naar Point Nemo

[grizzlywilde]

Ik vind de ruimtevaart wel bijzonder, als in, het lijkt de enige prominente branche waar de internationale relaties tussen Rusland en het Westen "als normaal" (op het oog) door blijven lopen. Qua samenwerking rondom het ISS, relaties tussen NASA/ESA en de Russische variant.

[mdbbe2]

Helaas niet zo. Verschillende gezamenlijke projecten werden geschrapt. De samenwerking rondom het ISS is zo ongeveer nog het enige wat overblijft.

[Anoniem: 291380]

Komt omdat NASA het alleen voor het zeggen wil hebben en dat accepteren de russen niet. Heb de details zo niet, maar heb dit paar keer gelezen dat projecten dat NASA "gezamenlijk" noemt blijken in de praktijk hun eigen project waar anderen aan mee moeten helpen.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 291380 op 25 juli 2024 09:36]

[supersnathan94]

Euhm je hebt ook gelezen wat het Russische hoofd van het ruimtevaartprogramma allemaal geroepen heeft sinds de start van de invasie van Oekraïne?

Want dat was vooral veel politiek gemotiveerde “wij doen niet meer mee” en “als de VS zich met de invasie gaat bemoeien laten wij het ISS crashen”.

[Anoniem: 291380]

Zoiets gezien ja, ik nam Rogozin nooit serieus, denk dat loyaliteit aan Putin zijn beste kwaliteit is. Hoop dat hij ontslagen is uit het ziekenhuis waar hij met stuk van 155mm projectiel is zijn kont is beland.. maar dat terzijde//
Volgens mij gingen gezamenlijke projecten nog voor de oorlog de prullenbak in. NASA wilde dat russen hun know-hows volgens NASA standaarden maken, wat zou betekenen dat russen ze na het lanceren van de module niet meer nodig zijn.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 291380 op 25 juli 2024 09:36]

[batjes]

NASA heeft ook >75% van het ISS betaalt en wil juist al jaren een beetje van die hoge kosten af (al zijn ze er intern wat over verdeelt) om dat budget elders (nuttiger) in te zetten.

[Anoniem: 291380]

ja, klopt ook, en NASA wilde dat alles volgens hun standaarden

[batjes]

Ik ben wel een beetje van "Wie betaald, bepaald". Roscosmos en de ESA zijn vrij om een groter deel van het budget te dragen en dan ook meer zeggenschap krijgen.

[Anoniem: 291380]

Is ook zo

[af_bert]

Zo gemoedelijk gaat het er anders in het ISS ook niet aan toe hoor!
In interviews wordt al eens verteld dat er soms dagenlang geen enkele communicatie is tussen Russen en niet-Russen aan boord en werkt/leeft iedereen in hun eigen compartimenten. En dit was al zo lang voordat Rusland Oekraine binnenviel.
Het is eerder een 'gedwongen' samenwerking dan eentje die gebaseerd is op wederzijde samenwerking.

[evilution]

Don't mention the war voor gevorderden.

[toxict]

Zouden ze al onderzoek doen naar "shields"? Zou er genoeg energie opgewekt kunnen worden met panelen in de ruimte, om een of andere vorm van shielding te kunnen maken? Al was het maar om inkomende deeltjes af te remmen.

[Homer J.Simpson]

Misschien ook een loodgieter meesturen…