'Overheid analyseert onrechtmatig informatie uit tweets om sentimenten te meten'

Nederlandse overheidsinstellingen verzamelen regelmatig gegevens van Nederlandse Twitter-gebruikers. Die worden geanalyseerd op sentimenten en maatschappelijke signalen. Experts zien problemen, omdat dat tegen het oorspronkelijke verzameldoel indruist.

Dat blijkt uit onderzoek van verschillende media, waaronder AG Connect en Trouw. De media vroegen gegevens op bij verschillende Nederlandse overheidsinstellingen, waaronder ministeries, de Belastingdienst en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Die instellingen verzamelen met behulp van commerciële tools zoals Coosto gegevens van Twitter-gebruikers. Dat kan bijvoorbeeld gaan om vragen die via het sociale netwerk aan de klantenservice worden gesteld, maar de gegevens worden ook verzameld om bijvoorbeeld sentimenten over de overheid te verzamelen. AG Connect noemt als voorbeeld een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. Dat verzamelde duizenden tweets rondom klimaatverandering en 'nationale identiteit'. Een ander voorbeeld is dat van meerdere ministeries, van Sociale Zaken en van Landbouw. Die wilden weten 'hoe beleid landt bij burgers'.

Experts zeggen over het onderzoek dat er mogelijk juridische haken en ogen zitten aan de gegevensverzameling. Zo zou er geen duidelijke verwerkingsgrondslag zijn om de tweets te verzamelen. Hoewel tweets doorgaans openbaar zijn, plaatsen gebruikers die niet met het idee dat de gegevens geanalyseerd kunnen worden. Begin dit jaar werd er in België nog een non-profitorganisatie beboet voor een soortgelijk onderzoek, al concludeerde de GBA toen dat de gegevens wel mochten worden verzameld maar niet gepubliceerd. De experts stellen dat de AVG nog steeds van toepassing is als de gegevens openbaar verkrijgbaar zijn. Daarom moet er vooraf een goede grondslag worden opgezet en moeten burgers inzage kunnen krijgen in welke gegevens over hen verzameld is. Ook zouden burgers vooraf moeten worden geïnformeerd, maar dat gebeurt in de praktijk niet.

De overheidsinstellingen schrijven voorafgaand aan de onderzoeken in hun verwerkingsregisters dat er in sommige gevallen ook bijzondere persoonsgegevens kunnen worden verzameld. Dat is een speciale categorie van persoonsgegevens die volgens de AVG beter beschermd moeten worden dan gemiddeld. De media schrijven dat in sommige gevallen data over etniciteit en religie wordt verzameld, en vaak ook over politieke opvattingen. De ministeries stellen dat de gegevens anoniem verzameld worden, al zijn tweets uiteraard altijd terug te voeren op de gebruiker die ze openbaar heeft geplaatst. De bijzondere persoonsgegevens worden niet bewust verzameld, maar het 'kan niet worden uitgesloten dat de tweets die gegevens bevatten'. Het SCP beroept zich daarnaast op artikel 14.5b van de AVG. Daarin staat dat statistische gegevens sneller kunnen worden verzameld.

Update: in het artikel stond eerst dat de GBA vorig jaar een Belgisch bedrijf beboete voor het verzamelen van tweets. Dat klopt niet; de boete was voor het publiceren van die gegevens.

Reacties (82)

Heel dubbel gevoel bij dit soort berichten.

OSINT door overheid onder eigen burgers is niet gewenst. Anderzijds verwachten burgers dat de overheid “feeling houdt” met de maatschappij. Hoe dan, via kostbare onderzoeken bijvoorbeeld

Als individu zet je iets openbaar (niet beperkt tot alleen volgers of zo) online in de wetenschap dat iedereen het kan zien, meestal voor de likes. Dan vind je het vreemd dat instanties die gratis informatie gaan gebruiken?

Waarom kan een bedrijfs dat wel en de overheid niet? Beide gereguleerd, ik denk dat dat juist de crux is: regulering…

Beide zijn tegenstellingen in mijn ogen…

Ik zie vooral een verkwisting: als men Twitter gebruikt voor analyze van wat er leeft is het beeld behoorlijk vertekend (beperkte specifieke groep mensen die de behoefte voelt dingen te roepen). Dus moet dat kostbare onderzoek toch gewoon plaatsvinden. Als men dit inderdaad wegbezuinigd heeft dan is wel duidelijk waar het gebrek aan feeling vandaan komt......

Dit inderdaad; als ik kijk op Twitter bij de reacties onder bijv. een willekeurig NOS bericht is het grotendeels extreme haat, dat lijkt me nou niet echt een representatieve groep reacties. En dan kun je je ook nog afvragen in hoeverre het echt mensen betreft, en niet botjes.

Nog een issue: Twitter (het bedrijf) heeft de macht om sentiment te 'maken' middels slim toepassen van hun algoritmen (outrage sells, immers). Als de overheid vervolgens dit sentiment weer meet heb je dus het 'grappige' probleem dat het beleid van onze overheid wordt beinvloed door de strategieen van Twitter inc., en dit lijkt me UITERMATE onwenselijk

[Reactie gewijzigd door ProperlyDecent op 17 oktober 2022 15:57]

Gezien de politieke ontwikkelingen wereld wijd zou het best eens kunnen dat die extreme haat WEL representatief is maar jaren beperkt was tot kantine praat en pas echt openbaar komt.

Dat geloof ik ook, ik dacht dat het Will Smith was die een soortgelijke opmerking over racisme maakte. Het is niet dat racisme groter is geworden, in tegendeel zelfs, daar is gelukkig best veel vooruitgang geboekt. Echter, kan iedere idioot nu vrij anoniem zijn haat spuien op het internet, en daardoor ga je het veel meer zien, daarnaast wordt alles gefilmd en op social media gekwakt, waardoor je het ook meer ziet.
Helaas heeft dat ook als neveneffect dat mensen "irl" zich langzamerhand ook zo gaan gedragen ... maar het is wel een vocale minderheid, dat moet je nooit vergeten.

Kanttekening, die opmerking is van voordat Trump aan de macht was, of dat nu nog steeds zo op gaat ... maar het punt blijft dat je niet blind uit van moet gaan wat je hoort en ziet, want over het algemeen zijn dat enkel de luidruchtige die de aandacht stelen.

95% daarvan zie je niet als je je filters aanzet.

Inderdaad, de enige reden waarom deze informatie nuttig zou kunnen zijn is als je sentiment wilt meten onder roepende Twitter gebruikers, want dat is dan de meetgroep.
Lijkt mij niet echt iets waar de overheid iets aan heeft, en daar zou het bezwaar moeten liggen. Dit voelt als een shortcut, maar wel 1 die incorrecte data teruggeeft. Zal ongetwijfeld goedkoper en sneller zijn dan dat kostbare onderzoek ... met goede reden.

Zeker wel relevant, want het is juist deze 'onderbuik' die heel vaak het sentiment bepaalt. Zolang je voor ogen houdt dat dit de 'ongeinformeerde roeptoeters' zijn, is er niet zo veel aan de hand en is het een prima aanvulling op al die lobby-groepjes die onze bewindsvoerders constant bestoken. Ook die zijn nou niet echt representatief voor wat Nederland(ers) echt bezighoudt.

Maar als het goed is zou een degelijke onderzoek ook die onderbuik roeptoeters meenemen. Anders is het onderzoek niet zo duur toch...

En onderzoek nodig is ondanks eigenlijk wil bekend is hoe de reactie zal zijn. Als groep X gekort wordt dan zal de reactie negatief zijn in die groep....wonder wonder.
Als groep X wordt gekort en je gaat kijken hoe groep Y dat vindt (die geen binding heeft met groep X) dan is de uitkomst ook wel een beetje te verwachten.

Een overheid dient een visie te hebben die helpt bij behouden cq. verbetering van de maatschappij als geheel. Niet om per groep te bekijken wat de reactie is

In ons land wordt door politiek al heel lang gereageerd en geregeerd op de acties van de hardste schreeuwers. De stille meerderheid heeft in dat geval vaak het nakijken.

Normaal houdt een gekozen volksvertegenwoordiger persoonlijk contact met mensen uit de achterban.
Twitter scrapen en analyseren is niet vergelijkbaar, zeker omdat er niet een juiste afspiegeling van de achterban aanwezig is.

Mensen staan er totaal niet bij stil dat men voor de hele wereld post. Ik ook hier op tweakers, ik post dit slechts in reactie op jou, niet met de gedachte dat jan en alleman dit maar gaat vergaren en analyseren.
Zou je daar bij stilstaan dan kun je nergens meer iets posten.
Wellicht zouden we dat moeten doen, maar krijg dat maar eens afgeleerd.

Hoe houdt die vertegenwoordiger normaal dan contact met de achterban? Het lijkt me gigantisch moeilijk te weten wat "de achterban" vindt. Misschien schrijven sommigen een brief of komen naar een spreekuur, maar de meesten zullen weinig zeggen of je buiten gaan aanschreeuwen met "oprotten, kinderverkrachter!!" oid.

De vocale groep twitteraars is ook weer een twijfelachtige bron. Misschien een kleine aanvulling maar het zal vooral haat en geschreeuw zijn.

Normaal houdt een gekozen volksvertegenwoordiger persoonlijk contact met mensen uit de achterban.

IMHO is dat een misverstand en in ieder geval niet wat we willen.
Politici moeten juist /niet/ luisteren naar de achterban maar zelf een /eigen/ mening hebben.
Luisteren naar een vertrouwd adviseur is ok maar luisteren naar "het hele volk" niet.

Want wat zou er gebeuren als politici naar het volk luisteren?
Dan willen ze opeens allemaal precies hetzelfde, namelijk alles waar 51% van de bevolking voor is, of dat nu ergens op slaat of niet. Belasting afschaffen? Doen we. Uitkeringen verhogen? Doen we. 12 maanden vakantie per jaar? Doen we. Dat kan natuurlijk niet.

Je kan van "het volk" niet verwachten dat het zelf een nauwkeurige afweging maken van welke dingen de overheid wel en niet doet en hoe daar voor betaald moet worden. Politici moeten dat wel. Je zou zelfs kunnen zeggen dat politiek minder gaat over wat je wil (want iedereen wil alles) maar veel meer over waar je het geld vandaan haalt om het te doen. Iedereen wil minder belasting betalen maar bezuinig je dan op zorg, op onderwijs of op defensie of ...?

Een ander nadeel van luisteren naar het volk namelijk dat het volk nogal snel van mening kan veranderen. Zeker in gevallen waar de meningen sterk zijn gepolariseerd en 49% van het land A denkt en 51% van het land B denkt. Een kleine verschuiving geeft dan opeens een andere mening. Als kiezer weet je dus niet wat je krijgt. Je denkt te stemmen op iemand die A wil maar drie weken later is het opeens toch B omdat er meer mensen zijn die B willen.
Helemaal lastig is het voor mensen/menigen die bij een minderheid horen. Als je mening door 20% van NL wordt gedragen dan zijn dat best veel mensen maar als politici puur naar de meerderheid luisteren zal niemand je steunen.

Ook lastig zijn nieuwe en onverwachte problemen. Af en toe gebeurt er opeens iets nieuws of onverwachts waar de politiek snel op moet reageren. Een virusuitbraak of een oorlog of een natuurramp. Dan is er niet de tijd om de rustig te gaan uitzoeken wat het volk nu eigenlijk wil. Het volk weet het ook niet want het is nieuw. Juist in dat soort situaties is het heel belangrijk dat mensen vertrouwen hebben in hun vertegenwoordiger. Niet omdat die vertegenwoordiger goed luistert maar omdat die vertegenwoordiger zelf slim is en het hart op de juiste plaats heeft en dus vanzelf de "juiste" keuze maakt. Ik zet juiste tussen aanhalingstekens omdat er niet één juiste keuze is (bij 1 keuze heb je geen politiek nodig, er valt niks te kiezen). Het is vaak nogal persoonlijk wat de juiste keuze is.

Kies dus voor een politicus waarvan je denkt dat die zelf de juiste keuze zal maken. Niet omdat het volk het wil maar omdat hij of zij er zelf in gelooft. Bij sommige onderwerpen zal dat puur op gevoel moeten. Misschien dat er morgen aliens landen. Geen enkele politicus heeft ooit aangegeven wat ze dan doen en ook bij het volk kun je geen advies krijgen. Kies dus voor iemand van wie je gelooft dat er ook in zo'n geval een goede beslissing wordt genomen.

Een leuke oefening is voor je zelf bedenken hoe politici zouden reageren als er morgen een vliegende schotel neerstort waar groene aliens uit komen gekropen. Welke politici/partijen zouden eerst dokters en hulpverleners sturen? Welke politici/partijen zouden het leger sturen? Welke politici/partijen een handelsdelegatie? Wie zouden er bang zijn? Wie zouden een kans ruiken? Is het relevant als die aliens zeggen dat ze in Allah geloven? Wat nu als ze giftige gassen uitademen of onze zuurstof vervuilen?
Wat als ze helemaal van goud zijn? Of van hoog radioactief uranium?

Ten slotte, er is een term voor politici die alleen maar naar het volk luisteren en geen eigen visie hebben. Dat zijn "populisten".
(populus = volk)

Je moet als iemand op een machtige positie feeling houden met burgers die op jou stemmen, anders kun je haagse tunnelvisie ontwikkelen en dingen doen waar bijv 95% van de mensen het totaal mee oneens is.
Volledig je koers laten bepalen door wat burgers roepen is dan weer het andere uiterste.

Overigens wordt de voedingsbodem voor populisme en het bestaansrecht ervan gecreeerd door de gevestigde macht die ervoor zorgt dat een grote groep mensen zich niet meer politiek vertegenwoordigd voelt. Wanneer grote groepen mensen lang genoeg voelen dat hun mening er niet meer toe doet en hen zaken door hun strot worden geduwd waar ze tegen zijn, en geen enkele partij neemt hun belangen nog serieus, dan is de kans groot dat er een nieuwe partij zal ontstaan die voor hen opkomt.
De gevestigde orde kan daar denigrerend over doen en ze ook binnen de politiek proberen buiten te sluiten, maar populisme is een natuurlijk onderdeel van politieke vertegenwoordiging. Als je dat blijft tegenwerken zoals Rutte en co doen, rest hen uiteindelijk alleen nog fysieke opstand.

Je moet als iemand op een machtige positie feeling houden met burgers die op jou stemmen, anders kun je haagse tunnelvisie ontwikkelen en dingen doen waar bijv 95% van de mensen het totaal mee oneens is.
Volledig je koers laten bepalen door wat burgers roepen is dan weer het andere uiterste.

Enig contact met de werkelijkheid onderhouden is prima maar ik heb liever dat ze daarbij gebruik maken van bekende adviseurs waarmee ze een vertrouwensband hebben. Vanuit je machtige positie krijg je toch nooit een goed beeld en zie je alleen de grootste schreeuwlelijken.

Verder is er niks mis mee als een politicus iets wil waar de kiezers niet achter staan. Dan stemmen die kiezers wel op iemand anders. Dat is precies de bedoeling van het systeem.
Wat we vooral niet moeten hebben is dat politici dingen doen of zeggen waar ze zelf niet achter staan omdat ze er stemmen mee trekken. Ik wil politici die overtuigd zijn van het eigen gelijk, die zelf hebben nagedacht en consistente mening hebben gevormd zodat ze kunnen uitleggen waarom ze bepaalde (vervelende) keuzes maken.

Overigens wordt de voedingsbodem voor populisme en het bestaansrecht ervan gecreeerd door de gevestigde macht die ervoor zorgt dat een grote groep mensen zich niet meer politiek vertegenwoordigd voelt. Wanneer grote groepen mensen lang genoeg voelen dat hun mening er niet meer toe doet en hen zaken door hun strot worden geduwd waar ze tegen zijn, en geen enkele partij neemt hun belangen nog serieus, dan is de kans groot dat er een nieuwe partij zal ontstaan die voor hen opkomt.

Dat is deels waar maar ook niet het hele verhaal. Een deel van de populistische strategie is mensen aanpraten dat ze niet vertegenwoordigd worden en dat de populist dat wel zou doen. Dat wordt vaak gedaan door problemen zwaar te overdrijven of onrealistische beloftes te doen (bv het opzeggen van internationale verdragen).
Door valse/onrealistishe oplossing te presenteren laten ze het lijken of andere politici onwillig zijn terwijl die juist niks willen beloven dat ze toch niet waar kunnen maken.
Helemaal lastig wordt het als de wensen en beloftes gewoon onwaar en onmogelijk zijn. Neem bijvoorbeeld het ontkennen van klimaatverandering, het volledig sluiten van de grenzen, racistisch bijgeloof of het verlaten van de EU. Geen verstandige politicus gaat daar in mee. Alleen idioten gaan tegen alle experts en adviseurs in omdat de gevolgen van zo'n voorstel verwoestend zijn (de Brexit is een pijnlijke demonstratie).

Op deze manier hebben de populisten een oneerlijk voordeel. Ze scheppen de situatie dat mensen zich niet vertegenwoordigd voelen door de politiek.

Daarmee wil ik natuurlijk niet het omgekeerde beweren, namelijk dat alle burgers gehoord worden en er plek is voor alle wensen en ideeen. Dat mensen op iemand anders stemmen als ze dat een betere vertegenwoordiger vinden is prima en precies de bedoeling van het systeem en heeft niks met populisme te maken. Sterker nog, ik ben voorstander van veel kleine partijen die zich richten op deelgroepen in plaats van te proberen om alles voor iedereen te zijn.

Maar ik hoop dan wel dat ze kiezen voor iemand die een echte oplossing biedt voor de problemen die ze ervaren. Een populist biedt geen oplossingen uit de overtuiging dat de wereld er beter van wordt maar omdat het stemmen oplevert. Of de oplossing werkt doet er niet toe.

Wellicht zouden we dat moeten doen..[stilstaan bij het vergaren en analyseren]

Nee, dat hele aftasten van de maatschappij is ongewenst. Dat commerciele partijen dat doen is omdat ze een produkt willen verkopen. Een regering wordt gekozen omdat ze ergens voor staan. Als we al maatschappij toch ons ongenoegen kenbaar willen maken bij de regering dan kunnen we protesteren of een petitie indienen.

Terecht punt dat je maakt. Je wilt geen surveillance op twitter (of welke socials media ook), maar als je mening werkelijk gehoord wordt is dat natuurlijk wel fijn.
Overigens is er in dit geval waarschijnlijk niets aan de hand : "Experts zeggen over het onderzoek dat er mogelijk juridische haken en ogen zitten aan de gegevensverzameling"
Met andere woorden: let goed op en zorg voor waarborgen in de gebruikte methoden / systemen.

[Reactie gewijzigd door blissard op 17 oktober 2022 14:55]

De bijzondere persoonsgegevens worden niet bewust verzameld, maar het 'kan niet worden uitgesloten dat de tweets die gegevens bevatten'
Ik kan me zomaar voorstellen dat ze hier toch nat op gaan: "We sluiten niet uit (kunnen dus aannemen van wel) dat we bijzondere persoonsgegevens verzamelen en dus verwerken". Ook in combinatie dat duidelijk is van wie welke tweet is...

Je wilt geen surveillance op twitter (of welke socials media ook), maar als je mening werkelijk gehoord wordt is dat natuurlijk wel fijn.

Jij tweet dingen als "Ik ben het niet eens met het regeringsbeleid omtrent X, en de redenen daarvoor zijn Y en Z." De regering kan dan een twitter "onderzoek" doen en reageren met "Een gedeelte van de mensen is het oneens met X vanwege Y en Z, en daarom gaan we onderzoek doen naar Y en Z en in debat met de oppositiepartijen om te achterhalen wat we gemist hebben." of ze kunnen reageren met "Een gedeelte van de mensen is het oneens met X, en daarom gaan we campagnes starten om te benadrukken hoe goed en belangrijk X wel niet is en hoe iedereen die iets anders wil niet het beste met zijn medemens voorheeft.". Wat denk je dat er dan natuurlijk gaat gebeuren? En voel jij je dan werkelijk gehoord?

Is sowieso al een stap verder dan de uitspraak tegen de NGO vorig jaar (waarnaar gelinkt wordt in het artikel).

Daar staat

De stichting mocht de gegevens wel verzamelen zonder de betrokken personen achter de tweets in te lichten dat dat gebeurde.
...
De stichting had echter de gegevens niet zomaar mogen publiceren

Dus hier gaat het al een stapje verder door te zeggen dat de data al niet verzameld mocht worden.

Dus om jouw uitspraak (licht aangepast) te gebruiken voor dit specifieke geval: waarom kan een bedrijf NGO dat wel en de overheid niet

Heel dubbel gevoel bij dit soort berichten.

OSINT door overheid onder eigen burgers is niet gewenst. Anderzijds verwachten burgers dat de overheid “feeling houdt” met de maatschappij. Hoe dan, via kostbare onderzoeken bijvoorbeeld

Is het echt om feeling te houden of om controle te houden.
Fictief voorbeeld. Stel dat de overheid tegen kernenergie is, maar er een zeer sterk sentiment is op Twitter om 3 kerncentrales te bouwen.
Wat doet de overheid met dat sentiment?
a] Minimaal 1 centrale bouwen om aan het sentiment tegemoed te komen?
b] Negeren, omdat het een onwenselijk sentiment is?
c] Een campagne starten (via 'experts' in talkshows die vorige week voetbal expert waren) om zodoende het sentiment uit te doven?

Mijn gok is dat a niet het antwoord is.

OSINT door overheid onder eigen burgers is niet gewenst. Anderzijds verwachten burgers dat de overheid “feeling houdt” met de maatschappij. Hoe dan, via kostbare onderzoeken bijvoorbeeld

Wellicht zou hierbij betrokken moeten worden dat deze vorm van OSINT bijzonder onbetrouwbaar is, en in het geval van een overheid, zelfs zorgwekkend. Sentiment analysis toepassen op dergelijke informatiebronnen is zeer gemakkelijk, aantrekkelijk en eenvoudig te onderhouden met de vele NLP methoden die beschikbaar zijn, maar dat druist het doel totaal voorbij.

Een kostbaar onderzoek doen we niet alleen om de waarheid te achterhalen en uit te zoeken wat mensen nou echt denken over een onderwerp, maar ook om de betrouwbaarheid daarbij vast te stellen en er zeker van te zijn dat alle wettelijke regels worden gehandhaafd. Die laatste twee elementen zijn in deze methode niet terug te vinden.

Een vijandelijke partij kan vrij gemakkelijk via een botnet daarmee deze analyses beïnvloeden. Als vervolgens leden van de overheid op basis van deze informatie mogelijk beslissingen gaan maken, dan kan praktisch een dergelijke partij de interne besluitvoering en koers van Nederland sturen. En dat hoeft zeker geen hele geavanceerde partij te zijn in dit geval.

[Reactie gewijzigd door Fox op 17 oktober 2022 19:40]

Dan vind je het vreemd dat instanties die gratis informatie gaan gebruiken? Waarom kan een bedrijfs dat wel en de overheid niet?

Ze kunnen het beiden; ze mogen het geen van beiden.

Wel wat Twitter betreft, met bv Twitter ben je een overeenkomst aangegaan waarbij elke post of plaatje hun eigendom wordt en voor bv reclame doeleinden gebruikt mag worden.

Het is maar de vraag of dat binnen de Nederlandse of EU wetten past. Delen van een overeenkomst die niet aan een wet voldoen, gelden simpelweg niet. Sterker nog: het is strafbaar om zaken in voorwaarden op te nemen, als die niet aan de wet voldoen.

Dat past, zolang je gegevens goed door hun beschermd worden.

OSINT op publieke bronnen waar mensen zelf vrijwillig de data in stoppen?

Noem me big brother maar ik zie het probleem niet.

Wat ze posten is niet zo 1, 2, 3 interessant, maar waar, wanneer en waarmee is voor overheids- OSINT veel waardevoller.

Wanneer iemand op een verkeerde tijd op een verkeerde plek is na een (of nog liever meerdere) post waar dat ook mag zijn heb je veel tegen je wat gebruikt kan en zal worden tegen je. Zo werkt het justitie nu eenmaal.

Het is meer "feeling" van de zittende macht omwille van het behouden ervan.

Daarom wordt de digitalisering er doorheen gedrukt. Maar altijd in de vorm van de heilige 3 eenheid, P(edofilie), C(rimeinelen) of T(erroristen). Of gemak, waarbij je je nu dus kunt afvragen, gemak van wie?

En met regulering, dat lijkt me zo langzamerhand wel een gepasseerd station, niet? Om het even of het overheid of bedrijfsleven is.

Zo, even wat sentiment neergezet.

OSINT is dmv open bronnen, geen enkel probleem mee als overheid open bronnen gebruikt. Sterker nog, een medewerker van de politie heeft hier een paar jaar geleden een presentatie over gegeven op een Tweakers conferentie.

Infiltratie is heel wat zwaarder, maar daar gaat dan een OvJ over. Dan moet er dus een goede grond zijn dat er een zaak is, bijv dat er vermoeden is van ernstige strafbare feiten.

Desondanks wel eens met @latka dat je niet te grote conclusies kunt verbinden adhv Twitter. Niet in de laatste plaats vanwege de bots en extremisten die flink kunnen schreeuwen.

Ik ben op zich altijd tegen dit soort verkapte vangnetterij, maar heb verder niet zo'n probleem met crawlers van de overheid die "interpreteren" wat er op social media gebeurd.
Puur en alleen vanwege het feit dat je er inderdaad expliciet zelf voor kiest om iets te publiceren, en als je iets het publieke domein in slingert is dat m.i. gewoon fair game.

Maar of het zinvol is om platformen als twitter te peilen voor oprecht sentiment...
Heb niet het idee dat twitter echt groot is hier. Veel politici zitten er op, maar hoeveel gemiddelde nederlanders zonder iets van een agenda of ander expliciet belang er in vind je er op terug in actieve zin?

Daarbij is een beetje een on-liner pakhuis waar mensen nogal snel iets roepen uit een frustratie of gewoon puur om ergens recreatief boos over te zijn.

[Reactie gewijzigd door Polderviking op 17 oktober 2022 15:41]

Lijkt me een prachtig model om de overheid helemaal te gaan bespelen met het 'sentiment'
Volgens mij zijn er toch vaak groepen die juist helemaal los gaan op twitter met allerlei meningen. En dat zijn dan vaak juist groepen met meestal een afkeer tegen de regering. Die zullen dan gericht het 'sentiment' gaan beïnvloeden. En om dat dan tegen te gaan moet je de onderzoeksresultaten weer gaan filteren en dan krijg je dus weer een onderzoek die uiteindelijk niet representatief is.

Lijkt me een prachtig model om de overheid helemaal te gaan bespelen met het 'sentiment'

Daar is iedereen met een agenda sowieso al volop mee bezig. Standaard procedure: via bevriende media een misstand aan de kaak stellen, wat publieke verontwaardiging opwekken, en kamer vragen van de gelieerde politieke partijen zijn gegarandeerd.

Twitter, TV, kranten, internet in het algemeen, het maakt niet uit, het wordt er allemaal voor gebruikt.

Volgens mij zijn er toch vaak groepen die juist helemaal los gaan op twitter met allerlei meningen.

En dan heb je direct de FvD stemmers te pakken. FvD haalt namelijk heel vaak "mensen op social media" aan in hun argumenten.

De ministeries stellen dat de gegevens anoniem verzameld worden, al zijn tweets uiteraard altijd terug te voeren op de gebruiker die ze openbaar heeft geplaatst.

Oftewel; niet anoniem. Met Twitter - maar ook allerlei diensten van anderen die tweets cachen mag dit m.i. vanuit de AVG nooit als anoniem worden beschouwd. Met een simpele klik is het te verbinden met een persoon (twitter account).

Nou ja, dat ligt er natuurlijk aan hoe het gedaan wordt. Als een bot Tweets afloopt op zoek naar bepaalde keywords en dan een tellertje bijhoudt hoeveel er gevonden zijn, dan is dat nummertje natuurlijk gewoon anoniem.

Zo start het wellicht.
Maar als men bv het sentiment voor Rutte onderzoekt en er zijn veel reacties met de woorden, afschieten, bom en executie, dan denk ik dat men dat sentiment verder laat onderzoeken door de politie.

En terecht. Dat zouden ze daadwerkelijk moeten doen.

Het gaat niet om de tweet an sich (die van een 'naam' afkomstig is) maar om de aantallen tweets. Als we nu rapporteren dat er 10.000 tweets over #stikstof zijn tegenvover 2.000 een halfjaar geleden, dan maakt het niet uit wie dat gepost heeft. Erger nog: dat ga je aan de hand van deze cijfers ook niet kunnen uitvinden, en dat maakt het een uitstekende politieke tool. Keiharde gemeten cijfers, gebaseerd op drijfzand.

1 goeie bot en het hele onderzoek kan de vuilnisbak in, en je mag raden hoeveel bots er op twitter (of andere social media) proberen de opinie te beinvloeden.

Is dit ook niet sterk gevoelig voor bots e.d? Lijkt me niet dat je hier veel zuivere data uit kan halen, daarnaast hoor je vaak alleen de luide minderheid op Twitter..

Het lijkt mij ook per definitie zeer onbetrouwbaar.
Ik begrijp niet helemaal waarom het CBS niet gebruikt wordt, dat is gewoon beschikbaar.

Interessant om te weten. Voor een statistiek opdracht vanuit de universiteit waar ik studeer heb ik ook een keer gegevens verzameld vanuit tweets. Daarbij keek ik naar een bepaald standpunt, en heb ik tweets die voor, tegen of neutraal waren gecategoriseerd om vervolgens te kijken welke standpunten de meeste retweets en likes (engagement) haalden (het was geen volledig onderzoek, de bedoeling was meer om ons bepaalde analysemethoden te leren). Dan sta je er niet bij stil dat dit mogelijk niet gewenst is (ook mijn professor vond mijn methode in principe niet bezwaarlijk). Nu snap ik wel dat de overheid een stuk grotere speler is, maar alsnog is het vreemd dat volledig open en toegankelijke data dan niet zomaar verzameld mag worden voor dit soort doeleinden.

Edit: Een zin liep niet goed, aangepast voor de leesbaarheid.

[Reactie gewijzigd door dimitri77 op 17 oktober 2022 14:53]

Kennelijk beroept de overheid zich op een mogelijk recht om statistiek te kunnen maken. Maar aangezien het daarmee geen plicht aan twitter is om mee te werken is het dus belangrijk om te weten welke grenzen twitter trekt om privancy te beschermen en klanten controle te geven.

Dat de overheid niet zomaar gegevens van twitter mag gebruiken omdat het ongewenst kan zijn blijkt vooral uit deze voorwaarde om twitter api te gebruiken:

Any use, modification, derivative, reproduction, release, performance, display, disclosure or distribution of the Twitter API or Twitter Content by any government entity is prohibited, except as expressly permitted by the terms of this Agreement.

En zelfs al zou een ander dat voor de overheid willen gebruiken, dan lijkt dat ook niet zomaar toegestaan.

[Reactie gewijzigd door kodak op 17 oktober 2022 19:29]

Want Twitter is zo'n geweldige afspiegeling van de real world maatschappij...

Hoeveel % van NL zit op Twitter? En hoeveel post ook iets erop? Ik denk dat dat laatste een héél klein percentage specifieke mensen is.

Ik erger me kapot iedere keer als media Twitter aanhalen.

"Mensen zijn boos over X, kijk maar hier is één tweet erover."

"Het speelt in de maatschappij want onder de 0,001% van Nederlanders die tweets versturen is dit trending".

En om dan nu te lezen dat zelfs de overheid het doet. Werkelijk...

Als ze het goed is, gebruiken ze niet alleen Twitter als bron, maar ook andere media (fb/insta/etc)

Verder mee eens dat Twitter op zich niet representatief is voor de hele bevolking.

Tegelijk, als je <2022 100 haattweets/jaar over "onderwerp x" ziet, en in 2022 10.000, dan is dat ook een trend waar je wat mee kunt/moet.

Dat is wat je een informatiebubbel noemt.

De mensen die overijverig op Twitter actief zijn,
zijn ook overijverig actief op andere platformen.


Verhalen gaan een eigen leven leiden wat helemaal niet representatief is.

Is <naam social media platform> wél een afspiegeling van de maatschappij? Ik betwijfel het.

Als dat namelijk echt zo was dan lagen de straten bezaaid met doden en had iedereen schijt aan iedereen. Nee, internet is een uitlaatklep waar men vaak 'lult' alsof men straalbezopen is. Binnen achter 4 muren rammen op een toestenbord is zo makkelijk en vaak zonder consequenties, maar zodra men buiten staat is men vaak een heel ander mens.

precies dit. Als je een bepaalde mening hebt op <naam social media platform>, krijg je soms echt hele nare reacties naar je toe geslingerd, terwijl ze dat face-to-face waarschijnlijk niet zullen doen/durven omdat ze dan pas beseffen hoe asociaal het is.

Dat ten eerste, maar ook... als je hard van de daken schreeuwt, dan hoort iedereen je. Als je je mening ventileert op een publiek platform, dan ziet iedereen dat. Lijkt me niet meer dan logisch.

Eens! Dit is zo’n ‘bias-gap’ situatie. Ik weet even niet precies hoe het zit maar de mensen die op schaal 1-10 een 1 tm 4 geven en 8-10 hoor je altijd en de grote meerderheid die iets een 6,5 of 7 geven spreken zich amper uit op platforms waardoor deze nooit gehoord/gemeten worden.

Als ik Twitter moet geloven is een pak melk erger dan de holocaust en zijn NFTs en bots nog springlevend.

Buiten de rechtmatigheid van dit alles, is er niemand die ooit heeft gestaan bij de bruikbaarheid van de data?

Naar gevoel zit Nederlandse Twitter toch echt vol met de types die je op /r/tokkiefeesboek rond ziet komen, en is het echt een vre-se-lijke afspiegeling van Nederland. Extreemrechts, ultranationalistisch en racisme is overmatig aanwezig, terwijl de Nederlandse samenleving volgens mij toch echt een van de tolerantere is op de wereld. Als je depressie wil kun je op die trending tags klikken, het land lijkt bijna in de fik te staan als je de Nederlandse Tweetsphere mag geloven.

Hoe dan ook lijkt mij sociale media uiterst ongeschikt om "sentimenten" uit de samenleving te destilleren, want je hebt al gauw een van de extremen te pakken. Het internet is bij uitstek een goede echokamer, en met algoritmes die je in die groepen houden is er ook weinig tegengeluid. Aan de andere kant heb je iets als Reddit, waar de Nederlandse community exclusief uit het omgekeerde van rechts lijkt te bestaan. Daar heb je al twee communities die de samenleving absoluut niet afspiegelen.

Je hebt misschien 100% gelijk dat dit niet het landelijke sentiment is maar vaak is het wel het sentiment dat ook in de Media (kranten, praatprogramma's) terug te vinden is omdat dat gewoon kijkers/lezers oplevert. Het is dus toch het uitgesproken sentiment dat men dan verzamelt.

Ligt wellicht aan wie je volgt? Mijn beeld is anders: ik kom ze we tegen, maar in mijn bubble is het niet de meerderheid.

Anyway, ik kan me voorstellen dat Twitter (en andere social media) juist wel geschikt zijn als één van de informatiebronnen om een beeld te krijgen van wat er leeft in de samenleving. Zeker niet als enige bron. Ik denk ook dat het raar is om als gebruiker te verwachten dat je tweets niet voor welk doel dan ook gebruikt zullen worden. Ze zijn openbaar, ze zijn machinaal te benaderen en te doorzoeken, dus ja, dat zal zeker gebeuren.

Maar die moet je juist in de gaten houden, want die trekken de rest mee.

Als je depressie wil kun je op die trending tags klikken, het land lijkt bijna in de fik te staan als je de Nederlandse Tweetsphere mag geloven.

Ik kijk even naar wat nu trending is in mijn bubbel:
#Kokcu #LIVMCI #ElClasico #miljoenenjacht Feyenoord #LEEARS Excelsior Hugo Gabriel Tadic
Oftewel: voetbal en televisie. Terwijl ik geen voetbal en tv kijk... Het is namelijk waar mijn bubbel naar kijkt.

Dus bedenk als je Twitter een afvoerputje noemt: wat je ziet is niet representatief voor Twitter, JOUW bubbel is een afvoerputje.

Dat is geen bubbel, ik krijg hetzelfde als ik Nederland aanvink. Het is dat er voetbalwedstrijden zijn, tijdens het hoogtepunt van COVID-19 lockdowns en subsequent de invasie van Oekraïene, kwamen allemaal redelijk verdachte tags voorbij.

Dat terwijl ik nul Nederlanders op Twitter volg, en ik betwijfel dat de gemiddelde Japanse drifter of VTuber geïnteresseerd is in "Landsbelang" of andere Nederlandse politieke tweets.

Sinds ik mijn locatie ingesteld heb op een land ver weg, irriteren de trends me duizendmaal minder (mede omdat ik de taal nauwelijks kan)

Ja dat is wel een bubbel. Verschillende mensen op de zelfde locatie krijgen verschillende trends te zien.

Je kan ook een leger Twitter bots aanmaken om zo het "gemeten" sentiment in de gewenste richting te sturen, lijkt mij ook gevaarlijk.

GeenStijl had destijds een heel lijstje van die analyses van VWS te pakken gekregen ten tijde van Corona.
https://www.geenstijl.nl/...se-vws-omgevingsanalyses/ (zipje in artikel)

Daarin zie je dus ook een sheet met tweets van invloedrijke personen. Die zijn dus alvast niet anoniem.

[Reactie gewijzigd door jip_86 op 17 oktober 2022 15:02]

Lijkt mij überhaupt lastig om te meten. Het zijn vaak altijd dezelfde mensen die ergens negatief op reageren. Voor mijn werk draai ik veel social media campagnes voor recruitment. Ook al draai je de beste campagne die van je hele leven is er altijd hetzelfde groepje dat negatieve comments achterlaat. Op zich niet vervelend want daar krijgen de advertenties meer exposure van..

Maar om dan het sentiment te meten op social media voor overheidsdoeleinden...Je meet dan al snel een hele specifieke doelgroep die niet representatief is voor de rest van Nederland.