Maandag begint telecombeurs Mobile World Congress in Barcelona. Vorig jaar was de beurs in juni; het jaar ervoor was hij afgelast. Toch zijn telefoonmakers hun modellen in de afgelopen jaren blijven aankondigen rond de tijd dat de beurs traditioneel plaatsvond. Waarom eigenlijk?
In februari 2020 was corona nog een virus dat vooral om zich heen had gegrepen in de Chinese stad Wuhan en een grootschalige uitbraak in Europa met lockdowns leek nog een fictief filmscenario. De eerste grote beurs wereldwijd die niet doorging, was het Mobile World Congress in Barcelona, dé telecombeurs die bij iedereen die iets met smartphones of mobiele netwerken doet, rood omrand in de agenda staat.
Het MWC is een vakbeurs; algemeen publiek is niet welkom, maar de hele telecomindustrie kwam in 2019 wel samen in de hallen van Fira Gran Via in Barcelona. Het is óók de beurs die bekendstaat om zijn vele aankondigingen van telefoons, tablets en smartphonesoftware. Microsoft kondigde er Windows Phone 7 aan in 2010, Samsung gebruikte de beurs om in 2011 de Galaxy S II aan te kondigen en in 2012 was het de beurs waar Nokia zijn Symbian-zwanenzang 808 Pureview presenteerde. Toen HMD als licentienemer zijn eerste Nokia-telefoons wilde presenteren, was dat óók op het MWC.
Ga maar na: omdat de hele telecomindustrie er was, waren er ook veel vertegenwoordigers van media te vinden op de beurs. Het was daar dus heel makkelijk om met een enkele aankondiging een groot publiek in veel verschillende landen te bereiken.
:strip_exif()/i/2003373042.jpeg?f=imagemedium)
Het is je dan ook goed voor te stellen dat telefoonfabrikanten hun planning aanpasten aan de beurs; producten moesten op dat moment klaar zijn om getoond te worden. Soms was de release vlak na de beurs, soms ook niet. Sony kondigde bijvoorbeeld op 22 februari 2016 de Xperia X aan, maar die kwam pas in de zomer uit.
Tot 2020 dus, want toen ging de beurs niet door. In 2021 vond de beurs wel weer plaats, maar vanwege corona was hij verplaatst naar juni en stelde hij toen niet veel voor. Ook dit jaar is het nog niet de beurs die het in 2019 was, want veel telecombedrijven en media zijn er niet. Het is, kortom, al een paar jaar niet zo aantrekkelijk meer voor fabrikanten om nieuwe hardware op het MWC te laten zien. En toch is het nog steeds 'smartphonespitsuur' in februari.
De telefooncyclus
Om te beginnen kijken we naar hoeveel telefoons rond de beurstijd in de Pricewatch verschijnen. Het Mobile World Congress vindt steevast plaats in de laatste dagen van februari en de eerste dagen van maart, dus we tellen de telefoons mee die in die maanden in de Pricewatch verschenen en vergelijken 'beursjaar' 2019 met de jaren erna.
Februari en maart blijven de drukste maanden op de telefoonmarkt. Wel zijn er kleine verschuivingen te zien. In 2019 kwam er vrijwel geen enkele telefoon uit in januari. In 2020, nog voor corona, was dat iets anders; diverse fabrikanten brachten toestellen uit in januari en dat stuwde het percentage uiteraard omhoog.
Het beeld blijft echter overeind. In beursjaar 2019 verscheen 23,7 procent van de telefoons in de tijd rond de beurs in de Pricewatch; in 2021, het tweede jaar zonder beurs in februari-maart, was dat nog steeds 21,4 procent. Samen met de feestdagenperiode rond oktober is en blijft het de drukste periode van het jaar. Cijfers voor dit jaar hebben we nog niet, want het jaar is nog lang niet voorbij, maar het aantal nieuwe telefoons in de Pricewatch en in het Testlab neemt niet af ten opzichte van vorige jaren.
Het verloop van het seizoen
De cyclus van telefoons volgde in de afgelopen jaren een vast patroon. De makers van socs, vooral Qualcomm en MediaTek, trappen het seizoen af. Dat gebeurt steevast tegen het einde van het najaar, als de nieuwe socs worden aangekondigd. Qualcomm kwam begin december met de Snapdragon 8 Gen 1, MediaTek in november met zijn Dimensity 9000. Behalve de duurste, krachtigste socs voor high-end telefoons, komen er dan ook nieuwe socs voor goedkopere telefoons beschikbaar.
Als Qualcomm en MediaTek die aankondigen, zijn smartphonemakers er al enige tijd mee aan de slag. Zo kunnen ze hun smartphoneontwerpen al aanpassen aan de nieuwe soc. Ze krijgen maanden van te voren al de specificaties en vereisten te horen, zodat ze bijvoorbeeld op tijd compatibele antennes, schermen en camera's kunnen inkopen en het ontwerp eraan kunnen aanpassen. Als een soc bijvoorbeeld maximaal een full-hd-scherm ondersteunt, moet de fabrikant geen 1440p-display erin proberen te schroeven.
Pas laat in het proces komt de eigenlijke aankondiging van de soc, want die is dan al lang en breed in massaproductie. Tot enkele jaren geleden was dat anders en kwamen telefoons met de nieuwe socs pas maanden na de aankondiging beschikbaar. Nu is dat een kwestie van weken; Lenovo presenteerde de Motorola Edge X30 op 9 december, acht dagen na de presentatie van Qualcomm zelf.
Wat er in de afgelopen jaren is gebeurd, is dat fabrikanten, en dan vooral de Chinese, modellen eerst aankondigen voor de Chinese markt. De Edge X30 was voor China, net als de Xiaomi 12 en de OnePlus 10 Pro. YouTuber Marton Barcza zegt in zijn TechAltar-video dat daar diverse oorzaken voor zijn. Ten eerste is het Chinese nieuwjaar, rond begin februari, een belangrijk koopmoment voor veel Chinezen. Dan willen fabrikanten ruime voorraden hebben en dus moeten telefoons in de periode daarvoor uitgekomen zijn.
Daarnaast skippen fabrikanten voor China de certificering van Google voor Google-diensten, omdat die er niet zijn in dat land. Google vereist voor elke telefoon die uitkomt met bijvoorbeeld Gmail, Maps en de Play Store, dat die een keuring ondergaat en daarbij voldoet aan allerlei eisen op het gebied van stabiliteit en ondersteuning. Dat proces overslaan bespaart tijd.
De chiptekorten dwingen fabrikanten nu bovendien tot keuzes maken, omdat er aanvankelijk te weinig componenten zijn voor een wereldwijde release. Een wereldwijde release kan dan wel, maar de periode rond oud en nieuw is toch al niet de periode dat de meeste mensen op zoek zijn naar een nieuwe telefoon, omdat koopfestijnen als kerst en Black Friday dan net geweest zijn. Daardoor schuiven de wereldwijde releases een paar maanden op en dat is precies wat we in de afgelopen jaren hebben gezien met telefoons als de Xiaomi Mi 11. Die kwam eind december 2020 al uit in China, maar belandde pas eind februari in de Pricewatch. Dit jaar lijkt dat hetzelfde te gaan met de Xiaomi 12.
Er zijn ook fabrikanten die zich onttrekken aan deze cyclus. Apple heeft zijn eigen socs en plant al jaren zijn aankondigingen in september of oktober, om zo op tijd te zijn voor de belangrijkste periode voor aankopen in het Westen. Veel andere fabrikanten erkennen ook dat het een belangrijk moment is en brengen dan ook nieuwe series uit. Voor Samsung was dat in het afgelopen jaar bijvoorbeeld de Galaxy Z-telefoons en voorheen de Galaxy Note-modellen. Xiaomi heeft dan zijn T-telefoon, zoals de 11T vorig jaar en de Mi 10T in het jaar ervoor. OnePlus deed dat jarenlang met een T-model, zoals de 3T, 5T en 6T, maar inmiddels is het merk daarvan afgeweken.
De beurs deze week
Deze week is dus het Mobile World Congress in Barcelona. Tot aan 2019 betekende dat steevast dat de Tweakers-frontpage vol stond met nieuwsberichten en previews vanaf de beursvloer. We gingen er met een delegatie van drie of vier redacteuren heen om verslag te doen van alle aankondigingen van de beurs.
Dat is deze week niet het geval. Natuurlijk zullen er nog wel nieuwsberichten zijn over aankondigingen die op de beurs plaatsvinden. Zo hebben verschillende fabrikanten al aangekondigd vanaf de vloer nieuwe modellen aan te kondigen. Tweakers is dit jaar niet naar Barcelona afgereisd. Dat is deels uiteraard te wijten aan corona, maar dan indirect. Lang niet alle bedrijven die er normaal zijn, zijn nu fysiek aanwezig op de beurs. Veel zijn er wel, maar veel ook niet.
Belangrijker nog is dat vrijwel alle aankondigingen niet alleen op de beursvloer te vinden zullen zijn. Waar we tot 2019 fysiek naar Barcelona moesten om de nieuwe hardware vast te kunnen houden en te proberen, hebben we in de afgelopen weken al veel prebriefings gehad, al dan niet onder embargo. Zo hebben we veel van de nieuwe telefoons al kunnen proberen of zelfs kunnen testen in het Testlab. De meerwaarde van afreizen naar Barcelona werd daardoor heel gering.
Hoe het verdergaat met de beurs, is nu onbekend. Zullen volgend jaar telefoons alleen weer te zien zijn op de beursvloer zelf of blijven fabrikanten ze ook in Nederland tonen? Wat er ook gebeurt met het Mobile World Congress als beurs, de afgelopen jaren hebben laten zien dat het seizoenspatroon stevig ingebakken zit in de telecomindustrie. Zelfs corona, chiptekorten en een gebrek aan beurzen hebben dat niet kunnen doorbreken.