De International Astronomical Union heeft haar zorgen geuit over satellietconstellaties, zoals de vele internetsatellieten die deel gaan uitmaken van SpaceX' Starlink-project. Volgens de astronomen kan het de nodige storingen opleveren voor telescopen.
In een verklaring spreekt de organisatie over meerdere netwerken van satellieten die op komst zijn, en de problemen die dat voor de astronomie kan opleveren. De International Astronomical Union stelt dat het principe van een donkere radiostille hemel niet alleen essentieel is voor het begrijpen van het universum, maar ook als bron voor de mensheid en voor de bescherming van nachtdieren. 'We begrijpen nog niet wat de impact is van duizenden zichtbare satellieten die verspreid aan de nachtelijke hemel staan', aldus de organisatie. Eerder uitte de International Dark-Sky Association ook al vergelijkbare zorgen. Het is die organisatie vooral te doen om het behoud van een donkere hemel en het tegengaan van lichtvervuiling.
De wetenschappelijke zorgen zijn tweeledig. Allereerst zijn de oppervlakken van deze satellieten veelal van zeer reflecterende materialen gemaakt, waardoor reflecties van de zon in de uren na de zonsondergang en voorafgaand aan de zonsopgang ertoe leiden dat de satellieten als langzaam bewegende stippen zichtbaar zijn aan de nachtelijke hemel. De meeste reflecties zullen niet zichtbaar zijn voor het blote oog, maar ze kunnen zeer problematisch zijn voor de gevoelige, aardse telescopen die zich onder meer richten op licht in het zichtbare spectrum, zoals de in aanbouw zijnde Large Synoptic Survey Telescope in Chili. Deze telescoop gaat elke paar nachten de gehele nachtelijke hemel in kaart brengen met zijn primaire telescoop met een spiegel van 8,4 meter.
Daarnaast zijn er enigszins vergelijkbare zorgen als het gaat over radiotelescopen. De radiosignalen die de satellietconstellaties uitzenden, kunnen volgens de International Astronomical Union astronomische waarnemingen van radiogolven verstoren. De organisatie waarschuwt dat recente ontwikkelingen op het gebied van radioastronomie, zoals de eerste afbeelding van een zwart gat of een beter begrip van de vorming van planetaire systemen, alleen mogelijk werden door gecoördineerde inspanningen om de radiohemel vrij te houden van storingen.
De International Astronomical Union roept makers en beleidsmakers op om met de astronomiegemeenschap samen te werken om de impact van satellietconstellaties te analyseren en begrijpen. Daarnaast komt de organisatie met een oproep aan instanties om zo snel mogelijk met regels te komen om de nadelige impact op wetenschappelijke ontdekkingen te elimineren of zo klein mogelijk te houden. Op juridisch vlak is er daarvoor nu nog weinig geregeld. De International Astronomical Union vertegenwoordigt meer dan 13.000 astronomen over de hele wereld en was bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de beslissing om Pluto van zijn planeetstatus te ontdoen.
De zorgen gaan onder meer over netwerken van satellieten zoals de Starlink-internetsatellieten van SpaceX, waarvan in april de eerste zestig exemplaren zijn gelanceerd. De zorgen over de impact van deze satellieten kwamen in een stroomversnelling nadat de Nederlandse astronoom Marco Langbroek eind mei beelden gemaakt had van een treintje van Starlink-satellieten aan de nachtelijke hemel. Daar waren de kunstmanen als een sliert van lichtjes zichtbaar. SpaceX wil uiteindelijk 12.000 satellieten in het netwerk hebben. Daarnaast werken ook andere bedrijven zoals Amazon en OneWeb aan zulke netwerken.