De Autoriteit Persoonsgegevens heeft de minister van Financiën een verbod opgelegd waardoor de Belastingdienst vanaf 1 januari 2020 niet langer het burgerservicenummer mag gebruiken in het btw-identificatienummer van zzp'ers.
De Autoriteit Persoonsgegevens meldt dat het zogeheten verwerkingsverbod op 1 januari 2020 ingaat. Voorzitter Aleid Wolfsen erkent dat dit probleem al langer bestaat. "De Belastingdienst moet dit nu met voorrang aanpakken. Met ons verwerkingsverbod willen we bereiken dat er zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval voor 1 januari 2020, een oplossing komt", aldus Wolfsen.
In juli stelde de toezichthouder al vast dat het gebruik van het burgerservicenummer in het btw-identificatienummer in strijd met de regels is. Toen zei de AP dat dit zo snel mogelijk en in ieder geval per 1 januari 2019 moest stoppen. De toezichthouder meldde toen dat de Belastingdienst 'wel een heel goede reden moet hebben om ons ervan te overtuigen dat die termijn niet haalbaar zou zijn'. Een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens licht toe dat er nog een juridisch traject is doorlopen na die vaststelling uit juli en dat dat nu pas heeft kunnen leiden tot het verwerkingsverbod. Waarschijnlijk heeft de AP hierover sinds juli contact gehad met de Belastingdienst.
De woordvoerder omschrijft dit verbod als een 'zware stap' met 'een zekere ernst', die de toezichthouder de mogelijkheid geeft om vanaf 1 januari 2020 handhavend op te treden. De woordvoerder spreekt over 'diverse complicerende factoren' aan de kant van de Belastingdienst. Die hebben er waarschijnlijk toe bijgedragen dat het verbod niet al volgend jaar ingaat. Dit is de eerste keer dat er een verwerkingsverbod is ingesteld.
Inmiddels speelt het ministerie van Financiën in op de stap van de Autoriteit Persoonsgegevens. Menno Snel, de staatssecretaris van Financiën, licht in een Kamerbrief toe dat alle 1,3 miljoen eenmanszaken in Nederland voor 1 januari 2020 een nieuw btw-identificatienummer krijgen als alternatief voor het huidige nummer, waarin het bsn is vervat. De Autoriteit Persoonsgegevens ziet dat als een goede stap, maar zegt de vinger aan de pols te houden.
Het zomaar veranderen van de systematiek van het btw-identificatienummer leek eerst onmogelijk, omdat daarvoor een nieuw ict-systeem nodig is en de Belastingdienst wil voorkomen dat de heffing van btw in gevaar komt. Om dat te ondervangen, is nu de 'factuurvariant' als oplossing gekozen, die volgens een adviescommissie van het ministerie voor 1 januari 2020 is in te voeren. Dit houdt in dat het nieuwe nummer zoveel mogelijk mogelijk extern wordt gehanteerd, waaronder op facturen en op de websites van zzp'ers. In de interne systemen van de Belastingdienst blijft het bestaande, op het bsn gebaseerde nummer in gebruik. De Belastingdienst krijgt pas in de komende jaren een nieuw intern omzetbelastingsysteem en tot die tijd zou het intern doorvoeren van het nieuwe nummer problemen kunnen geven. Er moeten dan bijvoorbeeld aanpassingen worden doorgevoerd in wat het ministerie omschrijft als 'vaak veroudere applicaties die onderdeel uitmaken van het omzetbelastingsysteemlandschap'.