Onderzoekers ontwikkelen app die via selfie kan scannen op alvleesklierkanker

Wetenschappers van de Universiteit van Washington hebben een app ontwikkeld waarmee smartphonegebruikers op eenvoudige wijze via een selfie kunnen controleren of ze onder meer alvleesklierkanker hebben.

De app BiliScreen maakt gebruik van de camera van een smartphone. Als een gebruiker een selfie van zijn ogen neemt, is de app in staat via algoritmes en machine learning te detecteren of er sprake is van verhoogde mate van bilirubine in het oogwit. Een van de eerste symptomen van alvleesklierkanker en enkele andere ziekten is geelzucht, waarbij de huid en ogen een zekere gele verkleuring krijgen. Dit wordt veroorzaakt door een toename van bilirubine in het bloed. Tegen de tijd dat mensen de verkleuring in iemands oog gaat opvallen, is de eventuele kanker vaak al in een vergevorderd stadium. De app is in staat om de verkleuring veel eerder te detecteren dan het menselijk oog, en geeft aan of de waarden dermate hoog zijn dat er sprake is van een mogelijke ziekte.

Voor de selfies hebben de onderzoekers gebruik gemaakt van een speciale 3d-geprinte houder, een soort variant op de Google Cardboard. Hier wordt de smartphone in geplaatst. Op deze manier wordt de camera van de smartphone in staat gesteld onder de juiste omstandigheden met de juiste hoeveelheid licht een foto van een oog van de gebruiker te maken. Daarvoor wordt ook de flitser gebruikt. De onderzoekers hebben een detectiesysteem ontwikkeld dat de witte delen van het oog kan isoleren, waarna de app de kleurinformatie berekent op basis van de verschillende golflengten van het licht. Dat leidt dan via machine learning en algoritmes tot een schatting van de bilirubine-waarde.

In een eerste studie met 70 patiënten bleek dat de BiliScreen-app, afgezet tegen de resultaten van een veelgebruikte bloedtest om bilirubinewaarden te bepalen, in bijna 90 procent van de gevallen op correcte wijze zorgwekkende waardes van bilirubine kon voorspellen. De resultaten bij het gebruik van de smartphonehouder waren iets beter dan als er een doorzichtige bril werd gebruikt om de app te helpen de kleuren te kalibreren.

Het onderzoek, dat op 13 september wordt gepresenteerd, is nog maar een eerste kleine studie, die volgens hoogleraar en medeauteur Jim Taylor aantoont dat de technologie potentie heeft. Voordat de app echt gebruikt kan gaan worden, moet er nog meer onderzoek worden gedaan, bijvoorbeeld op een grotere groep verschillende mensen die een verhoogde kans hebben op een verhoogde mate van geelzucht en de onderliggende oorzaken. Ook is de hoop dat er door nader onderzoek geen speciale accessoires zoals de smartphonehouder meer nodig zijn.

Alvleesklierkanker is een vorm van kanker die moeilijk is te genezen, mede omdat het vaak al te laat is op het moment dat er symptomen optreden. Ook is er nog geen effectieve methode voor de screening. Daarnaast is het een agressieve vorm van kanker die, in vergelijking met andere kankersoorten, niet heel gevoelig is voor chemotherapie en radiotherapie. De tumorcellen in de alvleesklier bevinden zich in een stevig weefsel, waardoor medicijnen moeilijk bij de tumorcellen kunnen komen. Volgens recente Amerikaanse cijfers ligt de overlevingskans van patiënten na vijf jaar op 9 procent.

Reacties (67)

[JorisV]

Wat een onzin.
Tenminste het gedeelte bilirubine en alvleesklierkanker.
Bilirubine is wel vaker verhoogd, meestal onschuldig. Vaak ook bij galstenen, leverfalen, bloedafbraak en nog wat aandoeningen. Alvleesklierkanker is uitermate zeldzaam en daar zijn hele andere tests voor als het bilirubine.

[HEY_DUDE]

Inderdaad! Verhoogd bilirubine komt ook voor bij heel veel andere aandoening. Bijvoorbeeld bij het syndroom Gilbert (https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/gilbert-syndroom-van/). Dit syndroom komt bij 1 op de 20 mensen voor! Verder wel een onschuldige aandoening.

Wellicht misschien wat cynisch maar onderzoek doen kost geld. Ik vermoed dat het makkelijker fondsen verworven kunnen worden bij een ziekte als kanker (Misschien ook nog wel terecht gezien de ernst van de aandoening). Media nemen zeker vaker nieuwsbericht die kanker gerelateerd zijn over.

[JorisV]

Inderdaad, dit is de onschuldige aandoening die ik bedoel. Als je geel wordt van alvleesklierkanker, ook een beetje, betekend het dat de galwegen geblokkeerd raken en dat is een slecht teken.
Als iedereen met Gilbert onderzocht wordt op alvleesklierkanker zal het aantal doden door straling van scans hoger zijn dan het aantal alvleesklierkanker doden (op de lange termijn) schat ik.

[Hkuit]

Sorry maar je slaat door. Doden door de straling van scans? Heb je je daar in verdiept of roep je maar wat? Dit is toch een prima ontwikkeling, waarom dan toch dit soort negatieve en ongefundeerde uitspraken? Nederland gast die kant op, maar Tweakers toch niet?

[Jorgen]

Scans, zeker met radio-actief contrastmiddel brengen ook schade toe als je te vaak gescand wordt. Daarom worden heel jonge kinderen liever niet gescand; ook geen Röntgen als het niet perse noodzakelijk is. Als je in je leven een bepaald aantal scans gehad hebt, krijg je de mededeling beter niet meer gescand te worden vooraleer je vele jaren verder bent. Je zal waarschijnlijk niet meteen doodgaan aan de volgende, maar goed voor je is het ook niet.

[phoenix2149]

Radioactief contrast? Ow Ow Ow.

Laat ik beginnen met ALARA, gebruik zo min mogelijk straling. De invloed van straling is met name het groots op delende cellen. Jonge kinderen (en foetus) zijn er dus kwetsbaarder voor en daarom is men er huiverig voor, maar ook platte beenderen waar veel deling plaats vindt als ook bijvoorbeeld het darm epitheel (compleet vernieuwd elke ~24h).

Terug naar je radioactief contrast......

Je hebt:

• Radioactieve isotopen waarvan de straling gemeten kan worden met een scanner (PET/gammacamera). Dit is wat jij waarschijnlijk niet bedoelt maar het dichtst bij het woord komt, en zeker niet gebruikt wordt om alvleesklierkanker primair te screenen
• Röntgenstraling opgewekt in een röntgenbuis
• Gammastraling, opgewekt met een lineaire versneller (bestraling) of via een radioactieve bron (o.a. Cobalt)
• Béta straling (in feite los geschoten electronen) penetreren een vel papier niet eens.

Welke bedoel je nu eigenlijk.

@JorisV
Dat gezegd hebbende een CT van je buik (tegenwoordig best lage dosis en niet radioactief contrastmiddel) is effectief gemiddeld zo'n 10 mSv. Jaarlijks "vangt" ieder persoon 2,5 mSv aan achtergrond straling (dus vanuit de natuur/ruimte). Op hogere hoogte (vliegen) en in meer bergachtige gebieden (skiën) komt daar extra bij, ongeveer 0,05-0,2 mSv. Overigens zou ik voor screening met echo beginnen afijn.

Dus wat denk je dat meer schade veroorzaakt? Een CT scan na het gebruik van dit (mijn inziens behoorlijk onbetrouwbaar) product of respectievelijk 4 jaar langer leven?

Nee, door een paar scans word het aantal doden door de gevolgen van radioactieve straling niet meer dan het aantal doden door alvleesklierkanker, maar dit gaat ook niet gebeuren daarvoor komt de ziekte gelukkig te weinig voor. Borstkanker en darmkanker daarentegen.......

[Reactie gewijzigd door phoenix2149 op 27 juli 2024 17:23]

[Jorgen]

Dank voor je uitleg, maar minder denigrerend mag ook wel

De scans (hersenen, longen) zijn al even geleden en vonden plaats in NL en DE. Zover ik mij herinner zijn er verschillende soorten contrastmiddel ingespoten, waaronder radio-actieve isotopen. Ook werd mij na afloop verteld dat ik liever niet meer gescand moest worden voor mijn 80e vanwege de potentiële schade door de (radio-actieve?) straling van de scanners. Jij kunt het vast beter in medisch jargon verwoorden, maar zo is het gegaan.

[phoenix2149]

Je hebt een punt, mijn excuses voor het denigrerend karakter.

Ik was er niet bij, maar als dit tegen je gezegd is vraag ik me af wie dat is geweest.

Er zijn internationaal geaccepteerde dosis voor:

• Bevolking, maximaal 0,1 mSv boven achtergrondstraling
• Stralingswerker, maximaal 20 mSv per jaar (verplichte registratie met stralingsmeters)

Er is geen echte consensus over wat een patiënt zou moeten/mogen ontvangen om te beslissen geen ioniserende straling (o.a. röntgen) meer te gebruiken. Ik bedoel daarmee te zeggen, iemand is patiënt om een rede en wordt blootgesteld aan straling voor een rede. Simpel zeggen, "ik zou geen scan meer aanraden voor je 80e' is ongefundeerd. Het is overigens sowieso beter geen straling te ontvangen voor je 80e en de ene 80-er is de andere niet, misschien was voor jou wel 90e de grens van risico vs. kwaliteit van leven wie weet dat van te voren?

Maar als je ziek bent en men moet weten wat er is heeft men weinig keus. Of iets meer risico op tumor inductie door extra stralendosis of risico op kortere levensduur doordat men niet weet wat er aan de hand is.

[Jorgen]

Opgelost, bedankt.
En duidelijk.

[Rev-anche]

]
Radioactief contrast? Ow Ow Ow.

Laat ik beginnen met ALARA, [/quote

Ik neem aan dat je een analist bent op stralingsonderzoek, en zover ik als leek ben onderlegd op dit vlak, is mij altijd geleerd dat elke vorm van radioactieve staling niet door het lichaam zelf afgebroken kan worden?
Uiteraard ben ik wel op de hoogte van jodiumpilen om de schildklier tegen straling te beschermen, maar denk ik dan waarom geen jodium alvorens de bestraling?

[phoenix2149]

Radioactieve straling wordt niet "afgebroken". Ik kan best begrijpen dat het onduidelijk is of ooit gemakkelijk is uitgelegd om een idee te krijgen wat straling doet of waarom het gevaarlijk is.

Radioactieve stoffen geven straling af en röntgen buizen/lineaire versnellers (bestralingsapparaten) wekken stralig op. Deze straling "botst" als het ware tegen de atomen in je lichaam aan. Dit kan allerlei reacties veroorzaken, afhankelijk van het type straling en/of de energie die het heeft. Meer uitleg gaat al heel diep.

Dit botsen veroorzaakt schade. Is het tegen een cel die niet zo veel doet/deelt valt het effect mee. Is het een cel die veel deelt (jonge kinderen/baby, darm wand of bloedaanmakende cellen en eierstokken/ballen) dan is het effect veel groter. Dit wordt berekend met een formule en krijg je de effectieve dosis ofwe sievert.

Meestal sterven de cellen dan af (rode huid bij bestralen) maar soms raakt/raken de cellen de informatie kwijt waar ze voor bedoeld zijn/gewoon af moeten sterven na deling. Deze cellen zullen zich vervolgens abnormaal "gedragen" en dit is/wordt dan een "inductie" tumor/afwijking door straling.

Ik hoop dat dit een beetje verhelderende uitleg is.

[Reactie gewijzigd door phoenix2149 op 27 juli 2024 17:23]

[Eskimo0O0o]

In aanvulling op de opmerking van phoenix2149 is het ook nog eens erg overdreven om te denken dat een positieve test in deze app automatisch en altijd tot een CT-scan zal leiden.

Logischerwijs is de eerst volgende stap die volgt op een positieve appfoto natuurlijk bloedonderzoek om vast te stellen of er inderdaad sprake is van hyperbilirubinemie. Is de waarde van je bili normaal (al dan niet in combinatie met y-GT en AF), dan kun je afzien van verder beeldvormend onderzoek.

Zoals gesteld, de a-priorikans dat deze app daadwerkelijk alvleesklierkanker ontdekt is te verwaarlozen, simpelweg door de zeer lage specificiteit (het zeer grote aantal andere scenario's dat een positieve waarde geeft).

Tegelijkertijd wil ik absoluut niet uitsluiten dat dergelijke initiatieven wel degelijk van toegevoegde waarde kunnen zijn in de gezondheidszorg, al is het maar vanwege de lage kosten. Op een afdeling interne geneeskunde / abdominale chirurgie zou het bijvoorbeeld als routine screenend instrument ingezet kunnen worden (net zoals temperatuur en gewicht als waarde op zichzelf niet veelzeggend zijn, maar wel erop kunnen wijzen dat er mogelijk iets mis is).

Tot slot, nog in aanvulling op de opmerkingen van phoenix2149 die betrekking hebben op de term "radioactief contrast". Inderdaad, zijn genoemde bronnen zijn inderdaad de bronnen van radioactieve straling in geneeskundig (beeldvormend) onderzoek.
Daarnaast bestaat er ook nog contrastmiddel (vaak jodiumhoudend) die assisterend zijn in beeldvorming. Als je bijvoorbeeld de grote arteriën wilt onderzoeken, dan kun je kiezen voor contrast omdat je dan het verschil kunt waarnemen tussen de vaatwand zelf en het lumen (het holle gedeelte, waar je bloed doorheen stroomt), iets wat aanzienlijk moeilijker is zonder contrast.
Contrastmiddel is vaak slecht voor je nieren, maar zeker niet radioactief.

[phoenix2149]

Daar komt overigens ook nog eens bij dat verhoogd bilirubine (geelheid die gemeten wordt) in het bloed bij alvleesklierkanker veroorzaakt wordt door het vernauwen/afsluiting van de galwegen (ductus choledochus).

Als die vernauwd/afgesloten is door een alvleesklierkanker dan is het al (te) ver gevorderd. Dat maakt alvleesklier kanker ook zo gevaarlijk, niet enkel de agressiviteit maar meer de relatief late verschijnselen.

Daarbij hoeft er niet eens geelzucht te zijn bij alvleesklier kanker, de meest voorkomende locatie is de "kop" (60-70%) waar de galweg doorheenloopt naar het darmstelsel, maar het kan ook in de staart zitten en dan zijn de klachten nog later en vager.

Dus al met al is, denk ik, zoals je zelf ook stelt de sensitiviteit van deze app op alvleesklierkanker verwaarloosbaar klein. Het veroorzaakt wat mij betreft meer doden (in vorm van korter leven) door verhoogd stress niveau omdat je vele male meer vals positieven krijgt dan een positieve. De mens kan over het algemeen een vals positief (maar ook negatieve uitslag) niet makkelijk los laten. Spreek beetje uit eigen ervaring, niet gerelateerd aan kanker overigens.

Ja stom, realiseer me nu pas dat ik niet heb gezegd wat er dan wel als contrastmidde gebruikt wordt. Dit is voor CT/röntgen dus jodium houdend contrast middel. Je hebt ook zonder jodium (bij allergie) maar is erg duur. En zoals gezegd het is slecht voor de nieren dus je mag ook niet te snel achter elkaar toegediend krijgen.

[Reactie gewijzigd door phoenix2149 op 27 juli 2024 17:23]

[Xfade]

Ik wist niet dat 1 scan opeens meer doden veroorzaakt dan alvleesklierkanker zelf.

[nobraininvolved]

grappige reacties...
Of het nl onschuldig is of niet, of het nou alvleesklierkanker is of galstenen of leverfalen, ik zou het wél willen weten en zou er dus helemaal voor zijn om dit soort apps juist wél 'los te laten' voor het grote publiek.

Ik vind een % van 90 % om zorgwekkende waarden te vinden ook groot genoeg om te kunnen zeggen dat het een betrouwbare app is. Dit % kan natuurlijk nog verbeterd worden, maar is nu al erg hoog.

Of de zorgkosten hierdoor in totaliteit stijgen, is maar zeer de vraag. Als iemand thuis de app gebruikt en verhoogde waarden ziet, dan zou het mogelijk moeten zijn om via een simpel bezoek aan de huisarts eea te laten verifieren. Vindt de huisarts het ook zorgwekkend, dan is een bezoek aan het ziekenhuis op zijn plaats.
Als dit soort aandoeningen in een vroeg stadium gevonden worden, dan scheelt dat waanzinnig veel kosten en menselijk leed.
Neem galstenen...zolang ze klein zijn, heel makkelijk te behandelen. zodra ze groot zijn, veel moeilijker weg te krijgen met in het ernstigste geval via een dure operatie...

[Jodev]

Er overlijden in Nederland jaarlijks meer dan 2600 mensen aan alvleesklierkanker. Dat noem ik niet uitermate zeldzaam. En zoals gezegd is alvleesklierkanker dus een van de dodelijkste 'varianten'. En een verhoogd bilirubine zal inderdaad wel vaker voorkomen, maar het is beter om extra voorzichtig te zijn dan een te late constatering, toch?

[Reactie gewijzigd door Jodev op 27 juli 2024 17:23]

[Anoniem: 167912]

En een verhoogd bilirubine zal inderdaad wel vaker voorkomen, maar het is beter om extra voorzichtig te zijn dan een te late constatering, toch?

Als we die redenering volgen moeten we iedereen elke week onder de MRI steken voor een full-body scan.
Helaas is er een limiterende factor in wat we in de gezondheidszorg kunnen doen: geld.
Gezondheidseconomie is de wetenschap die zich oa. bezighoudt met de zaken die we moeten doen om ons gezondheidssysteem betaalbaar en zo nuttig mogelijk te maken met de beschikbare fondsen.
Veel screeningsprogramma's zijn dan ook bewezen niet nuttig. Elke euro die we erin steken kunnen niet aan andere zaken gespendeerd worden die mogelijks nuttiger zijn en meer levens redden.
Er bestaat zoiets als "qualy's" (ook wel qaly, quality-adjusted life years), een maat voor kwalitatieve levensjaren. In het Westen worden die op ongeveer 50.000 euro gezet. elke actie die duurder is per gewonnen kwalitatief levensjaar kunnen en moeten we niet betalen.

Zonder cijfers is het vingerdik kijken, maar ik ben vrij zeker dat een massale screening met dergelijke app geen noemenswaardige verhoging van de qualy's zal teweegbrengen.
Daar komt nog bovenop dat we van elk actie ook de negatieve effecten in rekening moeten brengen: hoeveel mensen lopen er niet in doodsangsten rond als een app hen vertelt dat ze dringend een arts moeten raadplegen?

[HEY_DUDE]

Er is geen duidelijke definitie voor zeldzame ziekte. Grens ligt ongeveer bij 5 op de 10000. 2600 mensen per jaar in Nederland ligt ruim onder deze grens. Er zijn ongeveer 5000 huisartsen in Nederland. dat betekent dat een huisarts gemiddeld eens per 2 jaar een patient met alvleesklierkanker treffen.

[loki504]

Nee een huisarts treft eens per 2 jaar iemand aan die er aan overleid. Gelukkig zijn er ook nog mensen die er levend vanaf komen.

[Pikoe]

Binnen 5 jaar overlijdt ruim 90%, zo veel verschilt dat niet.

[loki504]

Tenzij ze er in stadium 0-1 achter komen. Dan zit je op een 45%+. Dat is toch best aardig.

[aval0ne]

Er is wel een duidelijke wettelijke definitie geformuleerd door de EU:
http://eur-lex.europa.eu/...2000:018:0001:0005:en:PDF

a prevalence of not more than five affected
persons per 10 thousand is generally regarded as the
appropriate threshold;

[stresstak]

Er overlijden[/url] in Nederland jaarlijks meer dan 2600 mensen aan alvleesklierkanker. Dat noem ik niet uitermate zeldzaam.

En een flink aantal binnen drie maanden. Je kunt nog voor de kerst dood zijn.

[JorisV]

Er gaan jaarlijks gemiddeld 42.900 dood door kanker (CBS), waarvan dus een klein deel aan alvleesklierkanker. Alvleesklierkanker is een vreselijke aandoening en ik erger me aan het nieuwsbericht dat dit simpel op te lossen is. Ook in het originele artikel wordt alvleesklierkanker te pas en te onpas genoemd.
Het is leuk om met een foto van je oog bilirubine te meten, maar verbindt er niet te veel consequenties aan. Zinvollere metingen zijn bijvoorbeeld de pogingen van google om via een contactlens het glucose gehalte te meten.

[Jodev]

Er wordt nergens in het nieuwsbericht gezegd dat het simpel op te lossen is. Alvleesklierkanker wordt nu vaak ontdekt als de patiënten een zekere gele verkleuring krijgen. Zodra de patiënten die verkleuring krijgen is het dus meestal al te laat. De app zou er voor kunnen zorgen dat het eerder ontdekt wordt.

En andere metingen/oplossingen, zoals die van Google, zijn natuurlijk ook heel mooi, en inderdaad misschien wel beter. Maar dat betekent niet dat deze manier overbodig is.

[mjz2cool]

het gaat er ook om dat het eerder gezien wordt dan met het blote oog, en dan kun je laten testen of je wel of niet ziek bent

[Nox]

Toch denk ik dat men nuttig gebruik kan maken hiervan. Met name om de aandoeningen zoals je voorstelt te detecteren. En kunnen dergelijke aandoeningen geen voorstadium van kanker zijn?

[Tukkertje-RaH]

Dan moet toch de "false positive" ratio omhoog: het onjuist aanwijzen van een geval van alvleesklier kanker is dan weliswaar lichamelijk onschuldig, maar geestelijk kan men er een flinke knauw van krijgen.

Het artikel geeft niet alle data, maar naast false-positive (je neemt kanker waar, maar het is her niet) heb je ook false-negative detecties (er is wel kanker, alleen zie je het niet). Als een op groep van zeg 100.000 mensen 1% kanker heeft (dus 1000 mensen zijn ziek), dan meet dit apparaat er 'maar' 900 (en da's best goed). Maar als de false-negative net zo hoog is, dan wordt bij ongeveer10.000 man (10% van de 100.000) ook een alarm gegeven terwijl dat er niet is.

Na testen van je 100.000 mensen heb je dus een groep van ongeveer 10.900 waarbij het alarm afging en die verder moeten worden onderzocht. Slecht 900 (10%) daarvan zijn echt ziek. Maar die andere 90% maakt zich ongerust. Moet door de molen van onderzoeken, stress, afwachten, etc.

[Nox]

Uiteraard moet je dan melden dat de app waarneemt dat het aan te raden is om even langs de dokter te gaan omdat je ogen een beetje geel zien. Dit kan een gevolg zijn van een aandoening. Dan moet er niet gelijk alvleesklierkanker worden gezegd en de app moet dan niet de 'alvleesklier-kanker-detectie-app' worden genoemd.

[Aikon]

Wellicht dat er ook andere symptomen worden meegenomen mbv wat vragen voor of na de test waarmee je genoemde aandoening al dan niet kan uitsluiten.

[DeNachtwacht]

Ik vermoed dat het onderzoek zowel door media als de onderzoekers zelf wat simplistisch wordt weergegeven (media willen immers een leuk sensationeel verhaal en de onderzoekers naamsbekendheid). Maar het principe dat je hiermee deze waarden kan uitlezen belooft wel veel voor de toekomst. In combinatie met het steeds harder groeiend aantal sensoren (irisscanner, smartwatch met hartslagmeter en er is zelfs onderzoek naar insulinemeters) denk ik wel dat metingen vanuit de smartphone in de toekomst een behoorlijke preventieve werking kunnen hebben.

Volgens mij komt er een tijd aan waar je voor de meest voorkomende kwalen zelf thuis heel makkelijk kan meten of er iets aan de hand is, in plaats van meteen naar de huisarts te gaan. Of dat dit in ieder geval de diagnose flink makkelijker maakt. Zijn we daar al? Nee, uiteraard niet (en zeker niet bij dit soort gevaarlijke ziektes waar je 100% zekerheid moet hebben bij de diagnose). Maar de ontwikkeling juich ik van harte toe.

[Reactie gewijzigd door DeNachtwacht op 27 juli 2024 17:23]

[TrainedFTW]

Ongelofelijk kortzichtig deze app! Als je het syndroom van Gilbert hebt breekt je lichaam het biluribine niet goed af waardoor je altijd wat geler oogwit hebt. Verder is dat syndroom onschuldig en komt het bij 1 op de 20 mensen voor! Deze applicatie zal meer false positives opleveren dan wat anders

De huisarts zal het druk gaan krijgen...

Bron: https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/gilbert-syndroom-van/

[Reactie gewijzigd door TrainedFTW op 27 juli 2024 17:23]

[ASS-Ware]

Wat een onzin.
Tenminste het gedeelte bilirubine en alvleesklierkanker.
Bilirubine is wel vaker verhoogd, meestal onschuldig. Vaak ook bij galstenen, leverfalen, bloedafbraak en nog wat aandoeningen. Alvleesklierkanker is uitermate zeldzaam en daar zijn hele andere tests voor als het bilirubine.

Dan is er dus een reden om een onderzoek aan te vragen bij je huisarts.

[Anoniem: 636203]

Daarnaast denk ik niet dat als men alvleesklier kanker detecteert dat ze nog veel voor je kunnen doen.

Het is wachten op genetische technologie welke de kankercellen opnieuw kan programmeren om af te sterven, zoals 'normale' cellen.

[madmaxnl]

Met een false positive en postive false rate van tig%, ideaal. Dat is al genoeg om de zorgkosten dusdanig uit de pan te laten rijzen door de plots vele patiënten die zich melden met hun eigen diagnose...

[Eskimo0O0o]

Goed punt.

Ik heb enige tijd als arts-assistent bij de cardiologie gewerkt. Wat ik bijvoorbeeld in de dienst meerdere malen gezien heb is mensen die zichzelf op de Spoed Eisende Hulp (SEH) melden vanwege een vergelijkbare app.

Voorbeeld is een jongeman van tussen de 20 en 30 die verder altijd gezond is geweest die zich op de SEH meldt omdat deze persoon een afwijkende hartslag rapporteert.
Nu ziet de triageverpleegkundige natuurlijk ook wel dat die hartslag volledig normaal is op het moment dat die persoon daar zit, maar die heeft niet de kennis of bevoegdheid om die (jonge) persoon weer naar huis te sturen, met name omdat er hartritmestoornissen bestaan die wisselend wel en niet aanwezig/meetbaar zijn.

Nu spreek ik met die man en wat blijkt? Hij heeft een of andere app gebruikt die (middels de camera) een hartslag probeert te bepalen. Deze app geeft vervolgens wisselende waarden weer tussen de 20 BPM en 90 BPM en deze jongeman concludeerde dat er daarom iets mis moest zijn met zijn hart, ondanks dat hij nooit enige klachten heeft gehad voordat hij deze app gebruikte.

Iedereen voelt natuurlijk op zijn klompen aan dat de oorzaak gelegen zit in de onbetrouwbare meting, maar het resultaat is dat zorgverleners op de SEH deze patiënt wel eerst moeten onderzoek en moeten clearen alvorens zij hem naar huis sturen. Kosten bijdrage eigen risico voor patient: 150 euro. Kosten voor het ziekenhuis en de maatschappij: een veelvoud.

Had niemand hem dan gelijk naar huis kunnen sturen zonder onderzoek te doen? Moet je je de krantenkoppen en de tuchtzaak eens voorstellen als je zo iemand zonder na te denken naar huis stuurt en deze later alsnog komt te overlijden (google maar eens op 'Rogier Mooij'). Dat risico durft vandaag de dag niemand meer te nemen en de maatschappij maakt dus allemaal onnozele onkosten als mensen dit soort apps zonder na te denken gaan gebruiken.

DISCLAIMER: nogmaals, ik zie wel degelijk toegevoegde waarde voor deze technologie, maar alleen in handen van ervaren mensen (huisarts, verpleegkundigen op de verpleegafdeling) die kansen op afwijkingen in een bredere context in kunnen schatten en ook snappen wat eventuele consequenties van vervolgonderzoek kunnen zijn. Ik denk niet dat deze bril in de appstore beschikbaar moet zijn en dat je de bril voor 2 euro bij de Kruidvat moet kunnen kopen.

[Reactie gewijzigd door Eskimo0O0o op 27 juli 2024 17:23]

[loki504]

Een huisarts bezoek is niet heel erg duur. Onderzoek met een echo ook niet. Het behandel traject daarin tegen wel. Maar de kosten lopen ook naarmate je er later achter komt. Dus ik vermoed dat de kosten gelijk blijven en aantal mensen dat komt te overlijden omlaag gaat.

[Bravebart]

In een eerste studie met 70 patiënten bleek dat de BiliScreen-app, afgezet tegen de resultaten van veelgebruikte bloedtest om bilirubine-waarden te bepalen, in bijna 90 procent van de gevallen op correcte wijze zorgwekkende waardes van bilirubine kon voorspellen

Klinkt als een extreem lage score imho, 90%? Krijg je en flinke groep false positives, als ik het artikel goed begrijp na snel scannen.

[cavey]

Nee, dit houdt in dat het nemen van een foto van je ogen op dit moment in 90% van de gevallen een juiste detectie heeft van bilirubine waarden als een vergelijkbare bloedtest.

Dus stel dat je bloedtesten op 100% zet, dan scoort deze app 90% (ten opzichte van de baseline aan bloedtesten). Dat is eigenlijk toch wel een hele nette waarde.

Waarom is dit een nette waarde?
a) je hoeft geen bloed te tappen, en toch zit je op 90% zekerheid.
b) minder impact (weet je hoeveel mensen bang zijn voor naalden en bloedprikken)?
c) ten opzichte van een bloettest is het resultaat "instant". Geen week wachten op labs.
d) Het is dus vele malen goedkoper.

Met meer ontwikkeling en onderzoek kunnen ze deze oog-scan wellicht net zo betrouwbaar/resultaatgericht krijgen als een bloedtest. Dan werkt dit heel goed in het vroeg detecteren van problemen.

Misschien is het wat ongelukkig gekozen dat het met een smartphone kan, wellicht kunnen ze er een optische detectie tool van maken voor bij de huisarts. Loop je ook meteen minder kans op hypochondriers die overal wat achter zoeken (waar een groot deel van de reaguurder....tweakers op lijken te doelen).

@Eskimo0O0o dank voor de hele uitgebreide en specifieke toelichting aangaande onderzoeksdoelen/-resultaten! Kan 'm helaas niet +2/+3'n.

[Reactie gewijzigd door cavey op 27 juli 2024 17:23]

[Eskimo0O0o]

Zodra je onderzoeken als screenend onderzoek (dus zonder vooraf enige kennis te hebben over klachten of iets dergelijke) wilt gaan gebruiken moet je veel voorzichtiger zijn met betrekking tot de kansen op bepaalde testuitslagen.

Even voor de goede orde, basale termen zijn sensitiviteit, specificiteit, positief voorspellende waarde en negatief voorspellende waarde. Hier enige achtergrondinformatie.

[edit: oeps, artikel niet goed gelezen, stukje aangepast]

De 90% die hier omschreven wordt is een 90% sensitiviteit (iemand heeft de afwijking daadwerkelijk en de test geeft in 90% van de gevallen een positieve waarde).

Voor screenend onderzoek is dit compleet ontoereikend.
In deze reactie van vampke nader toegelicht.

Als je een populatie wilt gaan testen, ben je geïnteresseerd in zowel de sensitiviteit (true positives/totaal mensen met stoornis) en de specificiteit (true negatives/totaal aantal mensen zonder stoornis).
De sensitiviteit geeft hierin aan hoe groot de kans is dat je de mensen die de stoornis echt hebben eruit pakt (want je wilt niet iemand 'missen').
De specificiteit geeft aan hoe groot de kans is dat een afwijkende waarde ook oprecht reden geeft om je zorgen te maken (want je wilt niet duizenden mensen onnodig ongerust maken en allemaal onnodige en mogelijk schadelijke onderzoeken aandoen als dit geheel niet gerechtvaardigd is).

Let ook wel: die 90% is dus bij mensen die al een "zorgwekkende waarde" hebben en waarbij je de geelzucht vermoedelijk al gewoon in de ogen zou kunnen zien. Het percentage van mensen met een afwijkende waarde, maar die niet met het blote oog te zien is (en hier ben je nou juist in geïnteresseerd) wordt niet vermeld!

Edit:
In reactie op deze stelling:

----
Waarom is dit een nette waarde?
a) je hoeft geen bloed te tappen, en toch zit je op 90% zekerheid.
b) minder impact (weet je hoeveel mensen bang zijn voor naalden en bloedprikken)?
c) ten opzichte van een bloettest is het resultaat "instant". Geen week wachten op labs.
d) Het is dus vele malen goedkoper.
----

a) je moet alsnog bloed afnemen, je kunt geen beleid maken puur alleen op de informatie van de app.
b) die impact van bloed afnemen komt dus alsnog, want je moet meer zekerheid hebben.
c) de vertraging door het bloedafnemen maakt het wachten alleen maar erger, want nu zijn mensen bezorgd omdat de app een afwijking detecteert, maar ze alsnog moeten wachten op bloeduitslag en in de tussentijd zitten zij in onzekerheid.
d) het is dus helemaal niet goedkoper, want je komt niet onder het bloedonderzoek uit.

Kan bloedonderzoek dan geheel voorkomen worden? Heel misschien in de verre, verre toekomst, dit is natuurlijk wel de heilige graal, maar voorlopig zit dit er niet in. Je kunt tegenwoordig al een eind komen met een druppeltje perifeer bloed (vingerprik), maar dit bloed wijkt dermate veel af van het "echte" bloed (dat in je venen en arteriën zit) dat je hier geen beleid op kunt maken.

[Reactie gewijzigd door Eskimo0O0o op 27 juli 2024 17:23]

[Neko Koneko]

Ik snap dat de term "selfie" hip is enzo, maar dit is toch meer een foto van je ogen maken? Dat is toch geen "selfie" meer?

[totaalgeenhard]

Selfie gaat slaan op allerlei zaken die jezelf, alleen, zonder hulp kunt uitvoeren.

[stresstak]

Selfie gaat slaan op allerlei zaken die jezelf, alleen, zonder hulp kunt uitvoeren.

Nieuwe term voor masturberen dus..

De hand aan je selfie slaan

[totaalgeenhard]

Dat is waarschijnlijk de eerste vorm van selfies maken zijn geweest.

[loki504]

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Selfie

Helaas er moet wel een foto gemaakt worden. En mijn jonge heer kan geen foto's maken.

[laptopleon]

Dus als ik mezelf aankleed, ontbijt maak, afijn alles wat ik heel de dag doe valt volgens deze definitie onder selfies maken?

[totaalgeenhard]

Alleen als je het zelf doet.

Althans daar gaat mening van dat woord.

'Wie heeft je geholpen'

'Selfies !'


Past ook een meer en meer egocentrische wereld.

[Knijper1962]

Tricorder anyone?

Fantastisch dat dit kan. Hoop dat er nog veel meer uitgevonden wordt met kleine draagbare tech. Veel gebieden op aarde waar zorg en diagnostisering zoals wij dat kennen en krijgen, voor grote delen van de bevolking onbereikbaar zijn. Maar met deze dingetjes kan dat opgelost worden.

[Aial0n]

In jargon wordt de term "point-of-care (PoC) devices" veel gebruikt. Mocht je interesse hebben om verder te googlen

[wvdburgt]

Wat fijn! Mijn vader krijg ik er niet meer door terug maar alles wat kan voorkomen wat ik heb meegemaakt is meegenomen. Alvleesklierkanker is een agressieve vorm van kanker die razend snel kan gaan. Mijn vader had precies 3 weken tussen het horen tot en met overlijden. Als dit soort tests het eventueel eerder kunnen zien aankomen, graag!

[DigitalExorcist]

Ook in de familie meegemaakt. Korte periode met vage klachten, toen deze diagnose. Gelukkig goed operabel en nu, ruim een jaar later, vooralsnog schoon verklaard.

[Anoniem: 167912]

Dit slaat werkelijk nergens op.
- In slechts een zeer kleine minderheid van de gevallen is verhoogd bilirubine een aanwijzing van pancreaskanker. Andere oorzaken zijn veel waarschijnlijker (1 op 20 mensen heeft het syndroom van Gilbert).
- Een sensitiviteit van 90% is niet bepaald indrukwekkend (los nog van het feit dat dit maar getest werd op 70 personen, wat weinig is om dergelijke uitspraken te doen).
- Pancreaskanker heeft een prevalentie van ongeveer 1/10.000 nieuwe gevallen per jaar.
De specificiteit - het aantal negatief getesten die ook werkelijk negatief zijn- van deze test wordt niet gemeld, maar als we de gekenden ingeven in Bayes theorema zijn de cijfers totaal waardeloos.
Als we de volledige Nederlandse populatie testen (17 miljoen) en we weten dat er ongeveer 2000 nieuwe gevallen per jaar zijn en we weten ook dat 1 op 20 mensen van nature hoge bilirubine hebben:
testresultaat | Ziek | niet ziek (geen pancreaskanker)
test+ | 1800 | ~1.000.000 (iedereen met gilbert+enkele andere ziektes die hoge bilirubine veroorzaken)
test- | 200 | ~16.000.000
2000 | 17.000.000

Voor elke positief geteste met pancreaskanker zijn er 50.000 mensen die positief testen die geen pancreaskanker hebben. De specificiteit van deze test is veel te laag om ooit nuttig te kunnen zijn.
edit: fouten

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 167912 op 27 juli 2024 17:23]

[Eskimo0O0o]

Dank je voor dit rekenvoorbeeld! Hopelijk verheldert dit voor iedereen die niet zo thuis is in de statistiek en diagnostisch onderzoek de impact van (relatief) lage sensitiviteit en positiviteit.

Verder, zoals ook in een andere reactie aangegeven, is alleen sensitiviteit aangegeven. De specificiteit lijkt nog vele malen dramatischer! (maar wordt natuurlijk niet in het persbericht aangegeven).

Als je het originele artikel erbij pakt, moet je naar pagina 20, figuur 9 gaan. Met name de twee linker grafieken zijn interessant als je naar de rode puntjes (normale biliwaarden) kijkt. De app blijkt steevast de bilirubinewaardes te overschatten ook als deze in het bloed normaal blijkt! Ze worden allemaal in het 'borderline' gebied geschat. De aangetoonde 'borderline' waardes worden in meer dan de helft van de gevallen als 'elevated' geschat.
Met andere woorden, de specificiteit lijkt aanzienlijk lager dan 90% te zijn (zo snel op het blote oog ongeveer 75%). Dit is natuurlijk compleet onacceptabel. Ze weten juist een hoge sensitiviteit te realiseren door het systeem systematisch alle waardes te laten overschatten. Als je altijd roept dat er iets mis is, dan zit je er in ieder geval bij die gevallen dat er daadwerkelijk iets afwijkt wel goed

Als we een Sp van 75% (i.p.v. ongeveer 95%) hanteren, wordt jouw rekenvoorbeeld als volgt:

testresultaat | Ziek | niet ziek (geen pancreaskanker)
test+ | 1800 | ~4.250.000 (iedereen met gilbert+enkele andere ziektes die hoge bilirubine veroorzaken)
test- | 200 | ~12.750.000
2000 | 17.000.000

Nog steeds absurd en onbruikbaar op populatieniveau.

[Reactie gewijzigd door Eskimo0O0o op 27 juli 2024 17:23]

[tw_gotcha]

ik ben benieuwd of dit in de US leidt tot schade claims voor emotionele schade als het blijkt dat je toch niks hebt.

[dakka]

dan was webMD al helemaal kapot geclaimd nu

[Rev-anche]

Dit is wat "te veel" informatie teweeg kan brengen.

Er zijn tal van mensen die dag en nacht bezig zijn met hun fysieke gezondheid, in die mate dat het ze psychish ten gronde richt.

[digital8]

Hmm, zal wel aan mij liggen hoor maar het eerste waar ik aan dacht toen ik dit las was, je vingerafdrukken liggen al bij de gemeente (aanvraag paspoort) en bij Apple / Google (via telefoons e.d) nu ligt ook nog je overige biometrie bij één of ander bedrijf niet dat ze daar nu nog niet veel aan hebben oke maar in de toekomst misschien wel, ik weet niet of ik dit soort apps wel zou gebruiken.

Maar goed misschien ben ik wel gewoon te paranoïde