Zenderexploitant start met eerste dab+-uitzendingen in België

De Belgische zenderexploitant Norkring is officieel gestart met het aanbieden van digitale radio op basis van de dab+-standaard in België. De eerste zeven commerciële radiozenders zijn in en rond Brussel te ontvangen.

Het gaat om de zenders TOPradio, VBRO Radio, Radio Maria, Radio FG, Radio Stad, FamilyRadio en ClubFM die op het zogeheten 'block 11A' op een frequentie van 216,928 MHz te ontvangen zijn met een compatibele radio. Er wordt, zoals de dab+-standaard voorschrijft, gebruikgemaakt van aac-compressie. De bitrate bedraagt 64Kbit/s per radiozender.

Norkring begon woensdag de uitzendingen in en rond Brussel via twee zendmasten, zo schrijft BroadbandTVnews, maar het wil op termijn dab+ in geheel Vlaanderen gaan aanbieden. Medio 2017 moet dit een feit zijn. Een aantal populaire zenders, met name die van de VRT en RTBF, zijn nog niet overgestapt op dab+. De Vlaamse en Waalse publieke omroepen maken nog in eigen beheer gebruik van de verouderde dab-standaard dat nog mpeg2-compressie gebruikt, maar er zouden al wel testen worden gehouden met dab+.

De dab+-standaard biedt veel meer ruimte voor radiozenders in de ether. Ook zijn aanvullende digitale diensten mogelijk, zoals radiotext+ en tpeg, een standaard voor het versturen van verkeersinformatie. In Nederland worden alle grote radiozenders inmiddels via dab+ aangeboden, maar de overstap bij het publiek van fm naar dab+ gaat langzaam. Dat komt onder andere doordat er nog weinig toestellen zijn die dab+ kunnen ontvangen en internetradio zowel binnenshuis als buitenshuis een concurrent is geworden.

Reacties (92)

[Maurits van Baerle]

Mensen die de ontwikkelingen rond DAB+ in Nederland interessant vinden, tips voor apparatuur zoeken of willen weten hoe je een DAB+ radio in je auto bouwt. Kom eens langs in Het grote DAB+ digitale radio topic.

[beerse]

Ik zou willen dat mijn mobieltje naast een FM radio ook een DAB / DAB+ ontvanger aan boord heeft. Eventueel in plaats van, maar voorlopig doet FM het meestal nog goed genoeg.

Als/Zodra de nieuwe mobieltjes van mid-range tot de top van de markt een DAB+ ontvanger aan boord hebben, dan zal dab de nieuwe radio standaard kunnen worden.

Zolang de massa aan mobieltjes geen dab-ontvanger bieden, zal dab het niet worden.

Natuurlijk kunnen de signalen van de zenders ook streaming via internet tot ons komen maar er zijn nog Nederlanders die de bandbreedte/databundel daar niet aan willen besteden.

[Reactie gewijzigd door beerse op 22 juli 2024 18:22]

[alexbl69]

Is dit niet allemaal bij voorbaat al achterhaald? Streaming via internet is toch veel logischer en toekomst-bestendiger? Die kant gaat het toch op. Waarom nu eerst alle auto's uitrusten met een DAB(+) radio terwijl die techniek na al achterhaald is?

[Maurits van Baerle]

Er bestaat nog geen infrastructuur om dat aan te kunnen. Als pak-em-beet drie miljoen mensen 's ochtends in de auto een 4G radio stream aanzetten liggen alle mobiele netwerken er iedere ochtend uit.

Internet streaming is leuk in beperkte aantallen maar het schaalt voorlopig erg slecht en is erg duur, zeker voor een radiostation (en 3G/4G abonnementen voor in de auto zijn ook niet gratis). 10.000 luisteraars aan een stream is voor sommigen nog wel te doen maar denk je dat 538 het kan veroorloven om de streamingkosten van een miljoen luisteraars te absorberen? Grote radiostations maken zich daar zorgen over, niet voor niets dat die zich inzetten voor DAB+:
“DAB had 8 jaar geleden al moeten zijn gestart”
Menno Koningsberger: “FM gaat uiterlijk 2023 uit”

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[Verwijderd]

Er bestaat natuurlijk ook zoiets als multicast. Dan is streaming radio via dataverbindingen wel prima mogelijk.

Enigszins offtipic maar als ik ergens geen behoefte aan heb 's ochtends vroeg dan is het wel dat geouwehoer op de radio. Ik regel m'n eigen muziek wel.

[Maurits van Baerle]

Klopt, en als IPv6 doorzet dan kan multicast een oplossing worden. Multicast op IPv4 is echter mislukt dus voorlopig hebben we daar niet veel aan.

[PolarBear]

Dit is broadcast, kan via internet ook maar weet niet of 3g/4g ook zo efficient zijn.

[slaapkopje]

MBMS voor 3G en eMBMS voor 4G zijn 3GPP standaarden, maar die worden nog niet gebruikt. In principe kan televisie en radio via LTE gebroadcast worden naar apparaten. Of het ooit echt veel gebruikt gaat worden hangt van de investeringen die nu in DVB-T2 en DAB+. Als KPN zijn digitenne licensie in 2017 verliest is de kans groot dat een deel van het vrijgekomen spectrum voor LTE of 5G ingezet gaat worden (digital dividend). Ik denk alleen niet dat er wereldwijd weer dik geinvesteerd gaat worden in weer nieuwe apparatuur voor alweer een nieuwe standaard.

[Blokker_1999]

Om dezelfde reden dat een kabelaar de TV zenders nog altijd algemeen streamt en niet op aanvraag: je hebt een broadcast die door iedereen is op te vangen ipv dat elke gebruiker zelf een stream moet gaan onderhandellen met een server.

[Sergelwd]

Dus achterhaald xD

[Lord Anubis]

Nee, dus niet mogelijk.

[Tranquility]

Streaming is leuk en zal zeker een nog grotere vlucht gaan nemen, maar je bent afhankelijk van het Internet. De grote kracht van DAB+ is dat het door de ether gaat en vrij ontvangbaar is, met een DAB+ ontvanger uiteraard. Je moet het puur zien als digitale vervanger van de huidige analoge FM-radio. Alleen hangt de populariteit wel af van hoe de dekking is en hoeveel mensen reeds een DAB+ radio hebben of bereid zijn er een aan te schaffen.

Als de dekking goed is, zijn we wel van die stoorradio af! TV is inmiddels nagenoeg volledig digitaal, nu de radio nog.

[Titan_Fox]

Het traditionele radio luisteren (ook al is het in DAB+ formaat) valt bij mij in de categorie "achterhaald en irrelevant"; zeg maar hetzelfde als TV kijken.

Ik wil graag muziek horen die ik leuk vind, zonder het gezwam van "DJ's" en nieuws + reclame ieder half uur. Zowel voor als na het nieuws zijn commercials te horen, wat makkelijk neer komt op 15 minuten per uur. Reken dan nog minstens 10 minuten nieuws en 15 minuten geleuter door de programmamakers en je houdt nog 20 minuten over voor iets dat voor "muziek" moet doorgaan.

Nee dank je ...

[tc982]

Dat is misschien jouw manier van denken. Maar Radio is voor mij een manier om nieuwe muziek te ontdekken. Te luisteren naar meningen van anderen in een intervieuw. En vooral informatie.

Ik kan mij inderdaad niet vinden in de Q-Music, MnM of andere zenders die de hele tijd aan het schaterlachen zijn met flauwe grappen. Maar een radio zoals Radio 1 is informatief en luister ik graag.

Het probleem met alleen maar luisteren naar wat je leuk vind is dat je je moeilijk nieuwe dingen kan vinden en zoeken. Want het algoritme gaat voor jou de muziek kiezen. De wereld wordt kleiner ipv groter.

[bbob]

Des te goedkoper mobile data wordt de te meer je zelf via internet kan luisteren naar zenders over de hele wereld.

Het nadeel van digitale radio zit hem in de ontvangst. Is die slecht dan krijg je net als op tv wegvallen van beeld of artifacten met compressie. Bij radio zul je dat ook hebben. Zit je in de ardennen in België, grote kans dat dit niet optimaal zal werken.

Analoge radio heeft het voordeel, slechte ontvangst gewoon wat meer ruis, maar je kan gewoon blijven luisteren.

[eymey]

Bij DAB (en met name DAB+) valt dat dus heel erg mee.

De frontend van een goede DAB radio kan zelfs profiteren van reflecties (bv. in urban canyons of in bergen). En waar je bij DAB nog wel eens bliepjes en andere vervelende artefacten ging horen is bij DAB+ als eerste de foutcorrectie veel beter. En als de ontvangst dan toch te slecht is, dan wordt het gewoon 'stil'.

En mobiele data wordt inderdaad wel steeds goedkoper. Maar bedenk je ook dat radio luisteren via FM, of eigen muziek van eigen media, nog steeds zo populair is dat er nog weinig 'mede-streamers' zijn. Maar las straks iedere automobilist z'n eigen OTT streampje zou gaan luisteren, dan zouden de mobiele netwerken het daar nog serieus moeilijk mee kunnen gaan krijgen.

DAB+ heeft dus zeker nog bestaansrecht.

[adam76]

Ik heb een DAB+ radio in mijn auto. en als de ontvangst slecht word op DAB+ dan schakeld mijn radio gewoon over op de zelfde zender maar dan op FM...

[eymey]

Yep, dat is ook 1 van de leuke aardigheidjes.

Maar dat werkt niet meer als bepaalde zenders niet op FM beschikbaar zijn

[Blokker_1999]

bwah, MNM is zo erg niet zolang je maar niet tijdens de spitsuren luisterd. Overdag krijg je voldoende en gevarieerde muziek binnen hun eigen genre. Neem aan dat het bij Q (of andere commerciële zenders) niet veel anders is.

[eymey]

Dit is ook mijn manier van denken.

Ik luister radio (met name 3fm) om ook weer eens nieuwe muziek te horen waar ik me een mening over kan vormen. En ook voor wat actualiteit/bespreking daarvan.

En zo doen nog vele Nederlanders dat, als je de luistercijfers van de radiostations (zowel publiek en commercieel) zo ziet.

[BRAINLESS01]

Dat is ook precies mijn probleem met radio (en tv). Ik kijk en luister meer naar reclame dan dat er iets voorbij komt dat de moeite waard is. Ik snap niet dat zoveel mensen nog radio luisteren en dagelijks aan de tv gekluisterd zitten.

[Tranquility]

Dat klopt.

Ik zit veel op de weg en luisterde graag naar BNR. Hier ben ik mee gestopt vanwege de vele en langdurige reclame om de haverklap, en dan ook nog eens steeds dezelfde reclame. Als iets me irriteert is dat het wel. Ze jagen de luisteraars vanzelf weg. Met mij is dat in iedergeval gelukt. Nu luister ik af en toe het nieuws op radio 1 en voor de rest luister ik naar de vele mp3'tjes op mijn USB stick. Kan zo voor weken zoniet maanden muziek meenemen, iedere keer weer wat anders.

Op TV eigenlijk net zo. Ik kijk nagenoeg alleen content van usenet en af en toe naar het acht uur journaal o.i.d. Programma's op TV kijken? Alleen als je je groen en geel wilt ergeren.

[CamelKnight]

Ook voor mij is reclame de exacte reden geweest waarom ik gestopt ben met het kijken van lineaire televisie. Ook de populaire radiozenders als 538 en QMusic zitten tegenwoordig barstensvol reclame.
Ik snap dat de heren DJ's betaald willen worden, maar misschien kan het ook wat minder. Mij zijn ze in ieder geval kwijt als luisteraar/kijker. Ik heb Netflix, Spotify en Youtube waar ik mijn behoeftes mee bevredig.

[Sergelwd]

Hetzelfde met spotify.. Ik verbaas me er over hoeveel mensen het voor lief nemen dat er om het nummer van die schreeuwerige reclames komen...
Muziek vind ik sowieso weinig op de radio.. Meer hersenscheten zonder geur.. Zelden luister ik even stubru maar meer ook niet

[HansvDr]

Achterhaald is overdreven. Er luisteren dagelijks bv 1 miljoen mensen naar Evers Staat Op op 538.

Ik hoef in elk geval nu juist die Spotify en persoonlijke lijstjes niet te horen. Doe mij maar radio. (geldt ook voor TV / Netflix).

Al vind ik DAB + niet altijd goed werken in huis, al is het wel beter dan een paar maanden geleden.

Bij FM kan ik op mijn gehoor de antenne zo draaien dat de ruis verdwijnt, met DAB+ moet ik maar hopen dat hij goed staat, dat is bv in de schuur nog wel eens lastig aangezien de radio daar nooit op een vaste plaatst staat. Dan is het meestal nog FM wat ik gebruik want DAB+ is alles of niks, zodra het alles is werkt het wel mooi.

[ThinkPad]

Volgens mij is dat met DAB+ juist makkelijker, het werkt, of het werkt niet. Het is immers een digitaal signaal.
Kijk maar naar digitale televisie. Als het signaal voldoende doorkomt is dan zal je goed beeld hebben. En anders zie je gelijk blokjes/strepen/haperingen.
Als je met 60% signaalsterkte prima beeld hebt dan zal het met 100% niet ineens zichtbaar een stuk beter zijn, hooguit stabieler.

[Reactie gewijzigd door ThinkPad op 22 juli 2024 18:22]

[airell]

Als ik met mijn auto van A naar B rijdt, pak em beet 100km, dan heb ik onderweg tientallen keren 'alles' of 'niets', lekker dan... met de fallback naar FM lijkt het te werken, echter zit er vertraging in en het duurt enkele seconden.

Ik blijf in de auto nog op FM. Liever continu 80% dan 80% alles en 20% niets.

[Carbon]

Als ik met mijn auto van A naar B rijdt, pak em beet 100km, dan heb ik onderweg tientallen keren 'alles' of 'niets', lekker dan... met de fallback naar FM lijkt het te werken, echter zit er vertraging in en het duurt enkele seconden.

Dat ligt dan aan je autoradio want bij mijn KDC-BT48DAB is de fallback naar FM naadloos.

[HansvDr]

Ik heb een DAB+ radio en als ik die in de schuur op een willekeurige plaats zet heb ik lang niet altijd ontvangst. Bij FM heb ik dan wel ontvangst alleen met ruis. Op FM draai ik de antenne naar het punt waar de ruis minder is (of weg als dat lukt). Bij DAB+ heb ik dan vaak niks, hoe ik de antenne ook draai.

Dus op het oor de antenne goed zetten wil niet meer met DAB+. Dus dat is wat mij betreft niet makkelijker.

Ik moet wel zeggen dat de ontvangst nu beter is dan een paar maanden geleden dus het gaat wel de goede kant op.

[Maurits van Baerle]

Dat kan toch, voor ieder wat wils. Ik hou zelf wel van radio juist omdat het mij allerlei nieuwe muzieksoorten en artiesten leert kennen die ik anders nooit had ontdekt. In je eigen playlist zit namelijk alleen maar muziek die je al kent.

Maar, dan moet je natuurlijk niet naar meuk als 538 of Veronica gaan luisteren. Dat is zoiets als SBS6 opzetten en verwachten dat je goede TV voorgeschoteld krijgt. Ik ben zelf grote fan van BBC Radio 6 Music, die zit hier in London op DAB en heeft een geweldige programmering. Geen advertenties en veel DJ's die zelf artiest zijn, van Iggy Pop tot Huey Morgan. In Nederland kun je 6 Music gewoon over internet krijgen.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[Tranquility]

Als je nieuwe muziek wilt leren kennen moet je het inderdaad niet van de reguliere radiostations hebben, daar draaien ze nagenoeg allemaal detzelfde troep inclusief het geblaat van die DJ's die zichtzelf helemaal geweldig vinden.

Beter kun je dan internetradio luisteren, daar heb je echt veel stations op genre zoals lounge of ambient bijvoorbeeld. Dat draaien ze al nooit op de "gewone" radio. Voordeel is dat het bijna altijd non-stop is, dus zonder geblaat en reclame.

Om nieuwe muziek te ontdekken is usenet (spotnet o.i.d.) ook een hele goede bron.

[HansvDr]

Voordeel is dat het bijna altijd non-stop is

Ieder zijn ding, ik vind Non-Stop verschrikkelijk saai en wil juist wel regelmatig een DJ horen. (Of Radio 1 / BNR als ik actualiteit wil horen)

Ook wat betreft nieuwe muziek, ben blij dat ik vrijwel geen lounge of ambient op de radio hoor maar gewoon doorsnee muziek.

[Tranquility]

Voor jou is het dus allemaal prachtig momenteel op de reguliere stations. Ik gun het je. Helaas voor jou zijn er ook mensen met een andere smaak dan de doorsnee muziek.

[HansvDr]

Het is niet helaas voor mij :-) ik vind het prima.

Daarom zeg ik ook: Ieder zijn ding.

[alexbl69]

Ja, klopt wel. Houd zelf van nieuwsradio, maar ben continu aan het switchen tussen BNR en Radio 1. Laat een zender erop staan totdat er reclame begint, dan switch ik .

[Tranquility]

Heel herkenbaar, ben zelf al helemaal gestopt met BNR. Ze hadden vroeger een leuk programma waar luisteraars konden bellen om te reageren op interessante en actuele onderwerpen. Destijds is dat goedbeluisterde programma geschrapt en is er nu een slap aftreksel voor in de plaats gekomen wat nog geen kwartier duurt. Voor de rest weinig interessants meer en constant reclameblokken en vooruiblikken van hun eigen programma's.

[donny007]

Ik luister tegenwoordig alleen nog maar naar Spotify via Bluetooth audio, of af en toe wat nummertjes van een USB-stick. De laatste keer dat ik naar de radio heb geluisterd is toch al weer even geleden.

Het DAB+ model van mijn huidige Pioneer was €30 duurder dan de FM versie, daar kwam dan nog een Pioneer DAB+ antenne bij van €50. Dat investeer ik liever in een setje betere luidsprekers.

[kiang]

Ik ben dan weer helemaal anders: ik ben niet een enorme muziek fanaat, dat is iets voor op de achtergrond voor mij, en ik luister dus net voor de informatieve programma's: quasi elke ochtend luister ik naar VRT 1. Playlists van op spotify? Phuh, don't care.

ik ben wss de minderheid, maar ik ben zeker niet de enige

[klakkie.57th]

ikl uister net wel naar de Radio, omwille van de reportages, interviews en de tussenkomst van de DJ. De muziek komt bij mij zelfs om de 2de plaats.
Zo zie je maar iedereen heeft een eigen voorkeur.

[Fabbie]

Ik heb al een aantal jaar DAB+ in mijn auto en het bevalt me redelijk. Je merkt wel dat het storingsgevoeliger is dan standaard FM. Als het erg slecht weer is (veel vocht in de lucht, ook mistig) dan merk je dat het ontvangst een stuk slechter wordt (er ontstaat dan geen ruis zoals bij de FM maar de zender valt gewoon weg. Wellicht heeft het er ook mee te maken dat ik in de achterhoek woon). Soms als ik onder een viaduct door rij, valt het ook even weg.
Ik vergelijk het altijd maar een beetje met digitenne waarbij het ook zo weg kan vallen bij de minste geringste storing. De kwaliteit is marginaal beter dan "analoog", maar het is zeker nog niet geweldig. De keuze van zenders is wel veel groter. Maar goed. Kwantiteit - kwaliteit enzo...

[Maurits van Baerle]

DAB+ is juist een stuk minder storingsgevoelig dan FM. Daar is het speciaal voor ontworpen. Met FM kun je altijd maar een mast tegelijk ontvangen anders gaat het storen. DAB+ is daarentegen ontworpen om signaal van meerdere masten tegelijk te kunnen ontvangen en dat samen te voegen tot één sterker signaal. Zaken als multipath reflection (waarbij een FM signaal bijvoorbeeld weerkaast via een gebouw of berg en een fractie van een seconde later aankomt om het oorspronkelijke signaal te verstoren) komen bij DAB+ niet meer voor. Verder kent DAB+ zeer geavanceerde foutcorrectie (Reed-Solomon, dezelfde als de audio CD) om storingen zonder hoorbaar gevolg te kunnen herstellen.

Waar jij tegenaan loopt is dat nog niet alle masten op veel vermogen draaien (vooral de landelijke commerciëlen draaien nog op lage vermogens) en inderdaad misschien ook dat je in de achterhoek woont. De regionalen zouden het bij jou beter moeten doen en de NPO waarschijnlijk ook. De regionalen zijn deze maand nog bezig hun netwerk te verbeteren en de NPO tussen nu en 1 september. Dat zul je merken. Alleen de landelijke commerciëlen is nog even afwachten, voor hen is het een geldkwestie en radiomaken is over het algemeen geen vetpot.

[Sjnieboon]

Bron? Ik merk namelijk dat er in Limburg en het zuiden van Brabant nog geen één publieke omroep goed te ontvangen is via DAB+. De rest van de zenders wel. Als ik naar het noorden rijd doen de publieke zenders het ook prima. Jammer genoeg kom ik daar niet heel veel...

[Maurits van Baerle]

De NPO is vorige maand begonnen met een volgende fase in de uitrolstrategie. Per 1 september moet overal de buitenshuis ontvangst (vooral voor de auto dus) goed zijn. Per 1 januari moet datzelfde voor binnenshuis ontvangst gelden. Dit betekent vooral dat ze nu meer masten gaan gebruiken en de vermogens op een paar bestaande masten gaan verhogen.

Daarnaast zijn sinds begin mei de publieke regionale zenders in Brabant en Limburg met DAB+ in de lucht en wat ik daarover hoor is die ontvangst vrij goed. Per 1 september komen daar dan ook de Brabantse en Limburgse commerciële regionale zenders bij.

Als je technische details wil zien over masten en vermogens raad ik je aan om het DAB+ overzicht hier in de gaten te houden. Als je advies wil over of je de ontvangst in je auto kunt verbeteren raad ik je Het grote DAB+ digitale radio topic aan.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[Sjnieboon]

Goed bezig! Dankje voor de info!

[Fabbie]

Ik geloof best dat op papier DAB+ beter ontworpen is, maar in de praktijk is mijn ervaring dat FM minder storingen opleverde. Ik heb nooit problemen ervaren met FM radio in de auto en met DAB+ toch wel vreemde storingen. Wellicht komt het ook doordat ze af en toe nog sleutelen aan de masten van DAB+. Soms luister ik enkele dagen naar FM zonder dat ik het doorheb (mijn radio schakelt terug als DAB niet goed ontvangt) en dan merk ik geen vreemde storingen. Zet ik hem daarna weer terug op DAB, kan het ook best dagen goed gaan, maar dan merk ik wel storingen.

[caipirinha]

Het gaat niet zozeer om het vermogen per opstelpunt maar om het aantal opstelpunten om een single frequency SF netwerk goed te laten werken.
Er is wat te schuiven met vermogen antennehoogte en afstand afhankelijk van de geografie maar ik kan je verzekeren dat het netwerk in NL niet voldoet zolang er geen opstelpunten bijkomen.
Ik heb de eerste experimenten van nozema gevolgd en 15 jaar geleden met een van de eerste DAB radios rondgereden en ik kan je vertellen dat het na al die jaren nog steeds naadje is met de kwaliteit omdat de omroepers maar steeds weer op de oude FM leest wensen door te gaan met hun investeringen. Ze hebben er totaal geen zin in, FM is business DAB niet.

[Tranquility]

Dat was in de begindagen van de GSM ook. Talrijke plekken waren er zonder of met hele slechte dekking. Nu bel je praktisch overal storingsvrij. Met DAB+ zal dat ook zo gaan als eenmaal de dekking beter wordt. Niet iedereen is fanatiek met Internet bezig en streamt alles. Voor die mensen en vooral voor in de auto is een DAB+ radio handig. Aanzetten, zender kiezen en luisteren. Ook voor Internetters trouwens.

[Isheara]

Het wordt tijd dat we overgaan naar satelliet radio, net als in de USA.

Ik maak gebruik van een Sirius XM abonnement, met de bijbehorende app.

Hiermee kan ik gewoon overal luisteren naar dezelfde zenders (thema kanalen net zoals je kunt horen op de radio in de Grand Theft Auto games).

Zou graag willen dat ze dat ook als standaard optie inbouwen in Europese auto's en daar nieuwe lokale kanalen aan toevoegen ipv via DAB/DAB+.

In de USA rijd je van oost naar west zonder maar een keer over te hoeven schakelen naar een andere frequentie, ideaal.

[Reactie gewijzigd door Isheara op 22 juli 2024 18:22]

[Maurits van Baerle]

DAB+ heeft exact dezelfde voordelen als Sirius XM (behalve dat bij DAB+ de AAC+ bitrates doorgaans twee tot drie keer zo hoog zijn als bij Sirius XM) maar niet het nadeel dat je een abonnement moet nemen. Daarnaast zou een satelliet zo duur zijn dat hij dat hij waarschijnlijk met heel Europa gedeeld moet worden. Dan mag je blij zijn als er twee zenders in het Nederlands uit kunnen. In een land als de VS waar je alleen Engels en Spaans hoeft te voorzien gaat dat makkelijker. Maar goed, zelfs daar draait satellietradio nauwelijks winst.

DAB+ is Free To Air, heeft de ruimte voor meer dan 100 radiostations en je hoeft nooit meer van frequentie te wisselen als je van de ene kant naar de andere kant van het land reist.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[Isheara]

Dus jij wil zeggen dat je in Griekenland nog steeds radio 538 kunt ontvangen via DAB/DAB+???

Denk het niet.... Dat is dus mijn punt....

[Maurits van Baerle]

Dat kan inderdaad niet. Daarvoor zul je satelliet nodig hebben. Maar goed, dan loop je dus tegen de nadelen van satellietradio aan die ik noem. Als het zelfs in de VS al nauwelijks lukt om het rendabel te maken kun je het in Europa sowieso wel vergeten.

[Isheara]

Bovendien is de gebruikte codec van Sirius xm hetzelfde als bij DAB/DAB+, dus je bewering is onjuist.

Audio channels on XM are digitally compressed using the CT-aacPlus (HE-AAC) codec from Coding Technologies for most channels, and the AMBE codec from Digital Voice Systems for some voice channels, including all of the Traffic and Weather channels.

The XM radio signal is broadcast on 6 separate radio carriers within the 12.5 MHz allocation. The entire content of the radio service, including both data and audio content, is represented by only two carriers. The other 4 carriers carry duplicates of the same content to achieve redundancy through signal diversity. The data on each carrier is encoded using time-delayed and error-correction schemes to enhance availability. Effectively the total radio spectrum used for content is a little over 4 MHz.[36]

Each two-carrier group broadcasts 100 8-kilobit-per-second streams in approximately 4 MHz of radio spectrum. These streams are combined using a patented process to form a variable number of channels using a variety of bitrates. Bandwidth is separated into segments of 4-kilobit-per-second virtual "streams" which are combined to form audio and data "channels" of varying bitrates from 4 to 64 kilobits-per-second.[37]

XM preprocesses audio content using Neural Audio processors that are optimized for the aacPlus codec, including spectral band replication (SBR). Audio is stored digitally in Dalet audio library systems using an industry-standard MPEG-1 Layer II at 384 kbit/s, sometimes known as MUSICAM. The audio is further processed by the Neural Audio processors on the way to broadcast.

http://en.m.wikipedia.org/wiki/XM_Satellite_Radio

Het enige nadeel is je abonnement wat je idd moet afsluiten.

Het voordeel in de USA is dat je overal, zelfs op de meest afgelegen plaatsen waar je geen FM of AM ontvangst hebt, in ieder geval radio hebt.

Dit zal in Europa niet veel voorkomen...

[Reactie gewijzigd door Isheara op 22 juli 2024 18:22]

[Maurits van Baerle]

Ik zeg juist dat de codec hetzelfde is, AAC+. Alleen is de bitrate bij Sirius XM een flink stuk lager. 32 kbit/s is daar niet ongewoon.

In Nederland is er één DAB+ zender met 48 kbit/s, de rest zit daar een flink stuk boven. Dat zal op Sirius XM nooit gebeuren.

[Tranquility]

Moet je daarmee niet vrij zich op de satelliet hebben, net zoals GPS?
Valt iedere keer het geluid weg als je onder bomen doorrijdt of langs hoge gebouwen, of een tunnel..

[Isheara]

Ik heb het alleen dat het signaal wegvalt als auto door tunnel, in parkeergarage, maar ook onder afdak staat.

Bomen storen de ontvangst niet.

[tom.cx]

Mooie ontwikkeling. Zeker omdat er op dab+ meer radio zenders kunnen dan nu. Ik hoop alleen wel dat er veel radio zenders zullen volgen. In Nederland merk ik namelijk dat kleine radio station's bijv. Fresh FM nog niet te ontvangen is op DAB+. Hoop dat deze ontwikkeling wat sneller gaat en dan met name de radio apparatuur dab+ in veel snellere mate gaat ondersteunen. Waarbij ook de prijs van DAB+ radio's flink naar beneden mag.

[slaay]

Dan heb ik goed nieuws; vanaf 1 september is FreshFM te ontvangen in "Zuid-Holland, westelijk deel Utrecht en midden- en zuidelijk deel Noord-Holland"
Bron: http://radio-tv-nederland.nl/dab/dab-overzicht.html

[tom.cx]

Dat wist ik niet dat er zoveel voorruitgang in zat. Het zou wel mooi zijn. Geluid is echt veel beter. Hopelijk worden dan over een aantal jaren (5 of meer) de FM banden vrijgegeven voor amateur radio zenders.

[Maurits van Baerle]

Zoals het er nu naar uitziet worden de Nederlandse FM frequenties in 2017 voor het laatst verdeeld aan landelijke stations, als die er nog interesse in hebben. Hoogstwaarschijnlijk is het dan in 2023 afgelopen voor landelijke zenders op FM en wordt de ruimte verdeeld onder lokale omroepen, als die er tegen die tijd nog interesse in hebben.

[ijzerpro]

linkje graag

[Maurits van Baerle]

De huidige vergunningen lopen af per 2017. Ze worden standaard voor zeven jaar verlengd dus de volgende periode beslaat 2017 tot eind 2023.

De minister heeft aangegeven vaart te willen zetten achter de beslissingen zodat er snel duidelijkheid komt over de toekomst omtrent DAB+ en FM.

De commerciëlen zitten te vissen naar een onderhandse gunning van FM en gaan er sowieso vanuit dat FM in 2023 uit gaat. Hun argument is dat het laatste vrije FM kavel heel lang leeg heeft gestaan en er dus kennelijk geen grote commerciële interesse meer is in een FM frequentie. Dat opnieuw veilen zou het veilen van een achterhaalde technologie zijn. Daarom pleiten zij voor het nog één maal kosteloos verlengen van FM zodat zij alle investering in digitaal (zowel DAB+ als internet) kunnen gaan inzetten. Sowieso zijn de commerciëlen dat erg kostbare gedoe met FM veilingen zat: “DAB had 8 jaar geleden al moeten zijn gestart.”

Het lijkt er op dat de minister het met ze eens is. Het gerucht gaat dat de plannen zijn om FM niet te veilen en de DAB+ vergunning leidend te maken. Voor stations die dan nog een FM slot willen kunnen ze dat aanvragen als onderdeel van hun DAB+ vergunning. Dat zou voor het ministerie een vrij voor de hand liggende strategie zijn. Het zou kunnen dat sommige radiostations die nog maar weinig analoge luisteraars hebben besluiten om geen dure FM investering meer te doen zodat ze zich helemaal op DAB+ en internet kunnen richten.

Na 2023 volgt Nederland waarschijnlijk het model wat ze in Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk gaan toepassen. Noorwegen schakelt in 2017 al alle landelijke FM masten uit. Dan is alle landelijke radio digitaal en wordt de vrijgekomen analoge ruimte via vergunningen alleen nog aan lokale omroepen gegeven.

De Britten hebben hetzelfde plan als de Noren, alleen waarschijnlijk een paar jaar later. Alleen maken de Britse lokalen zich zorgen dat ze achterblijven op analoog terwijl de luisteraars over zijn gestapt naar digitaal. Zij hebben er dan ook op aangedrongen dat Ofcom (het Britse Agentschap Telecom) kleinschalige DAB installaties ging onderzoeken. Dat hebben ze gedaan en er loopt nu een traject voor lokale omroepen om goedkope DAB uitzendingen te gaan testen.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[eymey]

Overigens wel mooie toevoeging die je doet: "als die er nog interesse in hebben".

Ben benieuwd hoe het staat met de adoptie van DAB+ in 2017.

Met name voor de commerciele stations zou het interessant kunnen zijn om al eerder te stoppen met de (dure?) FM transmissie. Thuis zijn ze gratis via internet te streamen of via 'de kabel' te horen. Onderweg DAB+. Dat kan best een goede combinatie zijn voor ze.

[Maurits van Baerle]

Fresh FM komt vanaf 1 september in de Randstad op DAB+. Ze hebben een slot op het regionale ensemble daar.

[Miuccia]

"De Vlaamse en Waalse publieke omroepen maken nog in eigen beheer gebruik van de verouderde dab-standaard dat nog mpeg2-compressie gebruikt, maar er zouden al wel testen worden gehouden met dab+."


MPEG2 audio? Zoiets bestaat niet, ik neem aan dat hier MPEG1 layer 2 wordt bedoeld...

[Maurits van Baerle]

Klopt, DAB gebruikt MP2, ofwel Mpeg 1 Layer 2.

[rescla]

Het bestaat wel degelijk: https://en.wikipedia.org/wiki/MPEG-2_Part_3

[necessaryevil]

Dit is wat aan de lage kant vind ik! 128 kbit AAC zou gelijk moeten zijn aan 192 kbit mp3 (link); en uit m'n hoofd zou dat dan weer gelijk zijn aan cd kwaliteit.

Aan de andere kant: bandbreedte op de ether is duur, en de vergelijking met cd-kwaliteit is natuurlijk ook niet eerlijk, een vergelijking met goede FM radio is natuurlijk beter.

[Yggdrasil]

Mijn auto ontvangt DAB+ en in mijn ervaring is 64kb/s voldoende. Er zijn ook zenders die hogere bitrates uitzenden en soms is dat verschil hoorbaar, maar toch vrij zelden (ja, ik heb een goed geluidssysteem en een zeer stille elektrische auto). 64kb/s klinkt beduidend beter dan FM.

[The Zep Man]

128 kbit AAC zou gelijk moeten zijn aan 192 kbit mp3 (link); en uit m'n hoofd zou dat dan weer gelijk zijn aan cd kwaliteit.

Alleen FLAC en andere lossless formaten zijn gelijk aan CD kwaliteit, omdat de uitvoer hetzelfde is. Of het verschil tussen een 192 Kbps MP3, een 320 Kbps MP3 en lossless dubbelblind getest merkbaar is weet ik niet.

[TurboTon1973]

Een ander groot nadeel vind ik op het moment dat er weinig tot geen dab+ autoradio's te koop zijn.
Ik ben aan het kijken het afgelopen jaar en eigenlijk zijn er weinig nieuwe modellen bij gekomen.
Kenwood heeft net 2 of 3 nieuwe modellen. Maar daar houd het dan ook wel mee op.

En dan betaal je gelijk voor een 1 din autoradio met blue tooth 150 euro +.

[Maurits van Baerle]

Hier heb je 28 merken die aftermarket DAB+ autoradio's produceren. Daar zitten ook flink wat 1 DIN modellen tussen. Niet alles is nog in Nederland in de winkel te krijgen (Nederland is relatief laat met het hele DAB+ verhaal) maar online is er veel te bestellen.

De minister is in gesprek met de Nederlandse auto sector om te zorgen dat er meer DAB+ radio's af-fabriek in auto's komen. In andere landen leveren vrijwel alle bekende automerken DAB+ radio's in hun modellen alleen halen de Nederlandse importeurs dat nog niet naar NL. Hopelijk komt daar snel verandering in.

Maar goed, daar heb jij weinig aan tenzij je een nieuwe auto wil kopen. Daarom zou ik dus eens kijken op mijn eerste linkje of bijvoorbeeld DabOnWheels.

[Powermage]

Ik heb sinds oktober een nieuwe (lease) auto, echter was het niet mogelijk in de peugeot 308 sw een dab+ radio te krijgen (PSA had hem wel, maar de importeur had hem niet in de opties) .
Uiteindelijk per besteldatum oktober kon je pas een 308 met dab+ bestellen..

[TurboTon1973]

Dank je Maurits,

Vooral voor DabOnWheels. Dat bespaart weer wat geld op het eerste gezicht. Even kijken wat de pond/euro nu doet.

[Maurits van Baerle]

Ik zou wel aan ze vragen of het model wat je wil kopen DAB+ ondersteunt. Het komt helaas nog wel eens voor dat de fabrikant voor de Britse modellen DAB+ softwarematig heeft uitgeschakeld omdat de eerste DAB+ uitzendingen op z'n vroegst pas eind dit jaar beginnen. Alles is hier nu nog DAB. Dat moet de winkel je wel kunnen vertellen.

Anders dit gesprek even voort zetten in Het grote DAB+ digitale radio topic?

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 18:22]

[Maurits van Baerle]

Mooi dat de zuiderburen nu ook voorzichtig aan de overstap van DAB naar DAB+ beginnen!

Het was in Nederland even slikken voor de mensen met oudere radio's die wel DAB maar niet DAB+ ondersteunden maar het was het waard. Inmiddels heeft dat toch wel een mooie en goedgevulde digitale ether opgeleverd. Als in september de Randstad als laatste ook de regionalen op DAB+ krijgt dan levert dat voor de meeste mensen tegen de 40 digitale radiostations op, in sommige delen zelfs rond de 50.

[Blokker_1999]

Maar als men overgaat van DAB naar DAB+ en dus DAB uit de lucht haalt dan heb je eigenlijk voor niets geïnvesteerd in een DAB radio. Dat terwijl die goede, oude FM radio nog altijd blijft werken.

[Maurits van Baerle]

Klopt, maar het hangt er beetje vanaf wanneer je die investering hebt gedaan. Als je in de laatste paar jaar een DAB radio hebt gekocht is hij vrijwel zeker ook al geschikt voor DAB+. Het gaat voornamelijk om oude radio's waar niet altijd een firmware update voor is.

[jpsch]

Dat houdt mij tegen om een DAB+ radio te kopen.
Straks is het misschien DAB++ en kun je weer naar de winkel.

[Maurits van Baerle]

Als er een DAB++ standaard aan stond te komen dan hadden we dat wel geweten.

Aan DAB+ is jaren gewerkt. In 2006 heeft de Tweede Kamer besloten om de uitrol van DAB uit te stellen omdat men toen al wist dat er aan DAB+ gewerkt werd. Dat was negen jaar geleden. Als je nu een DAB+ radio zou kopen weet je zeker dat je er minstens tien jaar plezier van zult hebben, waarschijnlijk veel langer.

[Verwijderd]

Toen DAB uitkwam in Nederland was het feitelijk al achterhaalde techniek. MP2 audio stamt uit midden jaren '90 en levert duidelijk hoorbaar inferieure geluidskwaliteit. AAC bestond al en DAB+ zat al in de pijplijn.

De Nederlandse overheid heeft destijds bewust sterk verouderde technologie ingezet. Ik heb het verantwoordelijke ministerie er destijds een lange email over gestuurd waar ik toen netjes het antwoord op kreeg dat inmiddels gekeken werd naar ontwikkelingen in de industrie. Het zat er toen dus al een beetje aan te komen dat DAB plaats ging ruimen voor DAB+. Gelukkig maar want AAC levert een veel betere geluidskwaliteit dan MP2 en dat bij lagere bitrates.

Misschien zouden eigenaren van DAB-radio's zich moeten verzamelen en gezamenlijk een brief moeten sturen naar de overheid over gemaakte kosten. Want het kan niet zo zijn dat early adopters gestraft worden omdat de overheid heeft zitten slapen.

Het is trouwens wel vreemd dat waar televisie al volledig is gedigitaliseerd dat bij radio zo laat komt. Technisch is audio namelijk veel eenvoudiger te digitaliseren en het maakt het gebruik van frequenties zoveel efficiënter.

DAB zendt uit tussen 174 en 240 MHz. Wat mij betreft zetten ze alle huidige FM-frequenties straks ook in voor DAB mits huidige DAB+ radio's deze frequenties natuurlijk ondersteunen. Daar kan ik echter geen uitsluitsel over vinden.