Commerciële Nederlandse radiostations gaan vanaf 1 september digitaal

De commerciële, landelijke radiozenders 538, Q Music, Sky Radio, SLAM!FM, Radio Veronica, 100% NL, BNR Nieuwsradio en Sublime FM gaan vanaf 1 september digitaal via dab+ uitzenden. Dat zijn de zenders vrijdag met Broadcast Partners overeengekomen.

Volgens Jan-Willem Brüggenwirth, voorzitter van de Vereniging van Commerciële Radio, is het een logische stap om radio via de ether te digitaliseren. "De commerciële landelijke radiostations gaan nauw samenwerken met de publieke radiozenders. Voor luisteraars straks meer keuze en gemak.”, aldus Brüggenwirth.

Voor de digitale doorgifte van de radiostations zal gebruikgemaakt worden van de dab+-technologie, een verbeterde versie van de dab-technologie, waar de publieke omroepen momenteel in delen van het land mee uitzenden. Voor de ontvangst van dab+-radio moet echter veelal een nieuwe ontvanger of radio aangeschaft worden.

De startdatum voor digitale radio op 1 september is voor de commerciële, landelijke radiostations overigens een verplichting, vastgelegd in de uitzendvergunningen. De overheid heeft bepaald dat op 1 september deze stations digitaal te ontvangen moeten zijn in veertig procent van het land, terwijl een jaar later een dekking van tachtig procent gerealiseerd moet zijn. De overheid wil analoge radio tot minstens 2017 in de lucht houden.

Reacties (97)

[Maurits van Baerle]

Overigens, de vergunning verplicht weliswaar een minimale dekking van 40% per 1 september, de commerciële omroepen hebben in januari al aangegeven dat het een stuk meer zal zijn.

De landelijke commerciële stations hebben besloten de schouders onder DAB+ te zetten. Later dit jaar wordt gestart met uitzenden in DAB+. Er is inmiddels besloten om in september al in een significant groter gebied dan de verplichte 40% te gaan uitzenden. Hoe groot deze dekking precies zal zijn en waar precies uitgezonden gaat worden, wordt later bekendgemaakt.

Radio.nl: Landelijke commerciële stations zetten schouders onder DAB+

De publieke omroep bereikt op dit moment zo'n 70% van de bevolking met hun negen stations. Vanaf 1 september komen daar dus nog 18 commerciële stations bij waardoor de meeste Nederlanders 27 stations kunnen ontvangen. Uiterlijk 2015 komen daar nog eens een hoop bovenregionale omroepen bij, afhankelijk van de regio tussen de 4 en 18 extra stations. Eind 2015 betekent dat dus dat de meeste mensen tussen de 31 en 45 zenders op DAB+ kunnen ontvangen.

Welke commerciële stations dat zullen worden is nog niet helemaal duidelijk. Alle negen commerciële FM stations zijn verplicht om hun stations ook op DAB+ te sturen. Daarnaast moeten alle negen een tweede station uitzenden of hun slot doorverhuren. Voor de meeste stations is het niet erg moeilijk omdat ze al internet-only stations hebben en dus alleen moeten kiezen welke.

Zeker is inmiddels dat Radio Maria het tweede kanaal van 100%NL wordt en dat Radio 10 Gold er op zal komen. Verder ligt het erg voor de hand dat Classic FM er op komt. De rest zullen we waarschijnlijk de komende maanden stukje bij beetje gaan horen.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 13:42]

[barchettanl]

Ik heb eens een beetje gezocht welke digitale kanalen de diverse zenders hebben:

Sky Radio heeft Sky Radio Love Songs; Sky Radio NL; Sky Radio Dance Classics.

Radio Veronica: Hitradio Veronica; Veronica Rock Radio; Veronica Top 1000 Allertijden en VI Radio. Veronica en Classic FM behoren tot de Sky-groep.

Radio 538 heeft er ook aardig wat: 538 Hitzone; 53L8!; 538 Dance Department; 538 Party; 538 Nonstop 40 en 538 NL. Ook Slam!FM en Radio 10 Gold behoren tot de 538-groep.

Het zou dus kunnen dat ClassicFM naast Sky of Veronica wordt uitgezonden en Radio 10 Gold naast 538 of Slam!.

Blijven over: Q-Music, BNR en Sublime FM (Exceed Jazz).

[Maurits van Baerle]

De reden dat ik zei dat Radio 10 Gold er zeker op komt is omdat het een voorwaarde van hun middengolf vergunning is.

Aangezien met 18 DAB+ zenders de bovenregionale multiplex (die voor 1 september 2015 in de lucht moet zijn) al vol zit kunnen ze alleen maar op de landelijke commerciële multiplex. De 538 groep zal dus een slot moeten gebruiken voor Radio 10 Gold. Aangezien Slam!FM een eigen FM vergunning heeft moet de 538 groep dus vier stations op DAB+ uitzenden: 538, Slam!FM, Radio 10 Gold en ???.

Het zou mij verder niets verbazen als BNR hun slot doorverhuurt aan een derde partij. De vergunning staat het toe en het zou voor BNR een prima manier zijn om kosten terug te verdienen.

Wie die derde partij is? Het zou van alles kunnen zijn, zolang ze zich maar aan de vergunning houden. Misschien wel een KinkFM-achtige zender door oud KinkFM personeel, een specifieke sportzender of misschien wel VI Radio van Voetbal International. Voor een betrekkelijk laag bedrag zit je meteen in een groot deel van het land in de ether, commercieel best interessant.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 13:42]

[Zilla]

Dus straks heb je een nog een decoder (smartcard + abbonnement) nodig om naar een niet publieke zender te luisteren. Nou fijne gedachte.

[webcamjan]

Je wordt erg min-1 gemod maar je basis stelling klopt wel..

Het digitaal maken maakt het simpelweg mogelijk om inderdaad een soort abbo systeem te maken wat ook via sat en kabel gaande is, waar het verdien model per zender of programma vast te stellen is onder het mom "rechten".

Dat is wat we nu ook op de kabel zien, maar waar men in vroegere tijden nooit geen trubs mee had kwa rechten is het heden te dage schering en inslag en dient de luisteraar/kijker vooral per programma te betalen. Waarom dat gegraai ? en waarom het stevig verdedigen dat dit goed zou zijn.

Al meer dan 15 jaar kan men DAB uitzenden en vele jaren was het enkel expirimenteren vanuit lopik, (stond jarenlang een zender op dummyload uit te zenden) dan komen de landelijke zenders erop en nu het commerciele, en ga maar opletten wat er gaat gebeuren.. Dan gaat men ineens kosten bla bla roepen terwijl het de jaren ervoor allemaal totaal geen probleem was..

Ben blij dat ik mijn eigen storage heb, omdat media straks onbetaalbaar zal worden voor de kleine man. 10 euro hier/daar en 2.50 voor een 20 min serie ja dat is goedkoop. maar reken eens uit wat dat per maand gaat kosten. en dan afzetten dat dat 10 jaar gelden allemaal geen probleem was.
Maar vooral de jongeren wuiven het weg alsof het allemaal niets is en erg goedkoop. Nou de komende tijd zal wel duidelijk worden waar de prioriteiten liggen in het dagelijks leven, en dan ineens is dat media toch wel erg duur...

Je ziet die omslag nu toch ook bij mobiel internet, eerst kon het allemaal want hip en zo, en nu lees je meer en meer van mensen die opzeggen of terugvallen op wifi. Want te duur aan het worden.

[Dreamvoid]

Het oude verdienmodel was dat gratis radio zorgde voor verkoop van dure platen. In de nieuwe wereld is dat omgekeerd, muziek is overal (bijna) gratis te downloaden, en de inkomsten moeten uit andere zaken gehaald worden. Kleding, reclame, dure optredens, betaalde radio, streaming abo's, tv features, etc.

In de jaren 80 kocht je als muziek fan een paar LP's van 25 gulden per maand - dat gaat nu op aan een Spotify abo, mobiel internet en een dure smartphone.

[Reactie gewijzigd door Dreamvoid op 22 juli 2024 13:42]

[flowerp]

In de jaren 80 kocht je als muziek fan een paar LP's

Kocht je in de jaren 80 niet voornamelijk CDs?

LPs waren meer van de jaren 70. Ik ben een "jaren 80 kind" en heb *nooit* een LP gekocht. Ja, ze waren er natuurlijk wel nog, en mijn ouders hadden een platen verzameling en een vriendin had ook wat platen, maar het waren toch voornamelijk cassete bandjes en CDs.

[CyBeR]

Je wordt erg min-1 gemod maar je basis stelling klopt wel..

Het digitaal maken maakt het simpelweg mogelijk om inderdaad een soort abbo systeem te maken wat ook via sat en kabel gaande is, waar het verdien model per zender of programma vast te stellen is onder het mom "rechten".

Strict gezien wel maar dan moet de gebruikte techniek dat wel ondersteunen en dat is met DAB en DAB+ gewoon niet het geval (dwz, het zit wel in de spec maar er is geen radio die ermee verkocht wordt waar ik van weet).

Het is bedoeld om analoge radio te vervangen en daar is geen station ter wereld wat crypted uit zendt, of überhaupt wil zenden. (Uitzending achter decoder + smartcard == minder luisteraars == minder reklameinkomsten.)

[Reactie gewijzigd door CyBeR op 22 juli 2024 13:42]

[Sissors]

En waarom zou dat zo zijn, dat de kabel boeren het digitale signaal versleutelen wil niet zeggen dat het in de ether ook gebeurd.

[Titan_Fox]

Ik vraag me eigenlijk af hoe zinvol dit is. De meeste autoradio's beschikken nog niet over DAB+. Om dit naast het analoge signaal uit te stralen zorgt alleen maar voor meer potentiële storing in de ether.

Mensen die digitaal willen luisteren kunnen net zo makkelijk een radiostream opzetten.

[thegve]

Een standaardradiostream kost bandbreedte en servercapaciteit per stream (geen multicast).
Iedereen laten streamen is wel erg inefficient.

edit:
Ik reageerde op Titan_Fox. Achteraf gezien heb ik zo te zien misgeklikt.

[Reactie gewijzigd door thegve op 22 juli 2024 13:42]

[dtech]

Dit gaat over een door iedereen te ontvangen signaal via de ether, oftewel broadcast. DAB+ heeft vrij weinig met internetradio te maken.

[GekkePrutser]

Storing niet echt hoor, ze zitten in heel andere frequentiegebieden (DAB+ in Nederland op 226-228 Mhz, FM in 88-108 Mhz). Er wordt wel meer uitgezonden vanaf die masten voor andere doeleinden en dat levert ook geen storing op.

[scsirob]

Het ligt anders wel voor de hand. Zie bijvoorbeeld Digitenne, waar ook alle commerciele stations achter de decoder zitten

[PolarBear]

Want die waren ook eerder via de analoge TV beschikbaar?

[eymey]

Die vergelijking gaat compleet mank.

Voor de invoering van Digitenne waren de commerciele televisiezenders ook analoog al niet vrij via de ether te ontvangen.

Op de radio zijn de commerciele stations altijd vrij via de ether te ontvangen geweest.

[Bilel]

De radio in mijn auto was anders ook niet goedkoop, qua opzet veranderd er niets dus. Bovendien is er al digitale radio, alle radiostations hebben wel een live stream waar je op mee kunt luisteren. Ook zijn alle radios in Nederland ook terug te vinden in de Tunein Radio App (en vast vele anderen), dus als je geen geld wilt uitgeven sluit je toch gewoon je telefoon aan op je speaker.

[Anoniem: 318173]

live stream is géén radio, maar internet.
Is toch even wat anders, dacht ik.

[Dreamvoid]

Dat is al jaren zo in de VS, met Sirius satelliet radio. Is echt zo beroerd nog niet, shitloads aan goede radiostations voor een relatief klein bedrag. Er is ook gewoon gratis FM radio, maar een stuk minder leuk. Tis maar wat je wilt.

[DDX]

Waar lees jij dat je een abonnement met smartcard nodig hebt ?
De dab ontvangers die ik ken hebben niet eens de mogelijkheid hiervoor.

[Maurits van Baerle]

Nee hoor, zowel publieke als commerciële omroep zullen gewoon Free-to-air zijn in Nederland. Volgens mij is het gebruik van smartcard technologie niet eens mogelijk met DAB of DAB+.

[Raindog]

Als je nou gewoon het artikel leest zie je dat je enkel een DAB ontvanger nodig hebt. Er wordt niks achter een decoder verstopt.

Ik heb zelf een DAB/Internet radio in de slaapkamer en via DAB ontvang ik nu alleen de publieke omroepen radio 1 t/m 6 dus ik vind het een welkome aanvulling.

[ikt]

Waarom gebeurt dit? Wat is er mis met FM? De kwaliteit is prima, er passen genoeg zenders op, het is een internationale standaard, iedereen kan het ontvangen, apparaten van in de jaren 30 kunnen er zelfs mee overweg. Waarom dan DAB+? Moet de ontvangst binnenshuis beter zijn? Is er geen gezeik meer met antennes? Blijft dit werken in noodgevallen waar er geen stroom is?

[borft]

really, heb je wel eens geluisterd naar fm? er is overspraak tussen links en rechts, het frequentiebereik loopt niet verder dan rond de 14KHz, en het dynamisch bereik is rond de 55dB. Mocht je niet weten wat die getalletjes betekenen, het betekent dat de kwaliteit van FM een paar ordes grootte slechter is dan bv de ouderwetse cassettebandjes.

[Hans van Eijsden]

De overspraak tussen links en rechts hangt van 2 factoren af: de gebruikte MPX-decoder in de ontvanger en de gebruikte stereocoder in de zender + aanvoer.
Bij DAB(+) is er ook overspraak, namelijk de joint-stereocoding op lagere bitrates.

Bij FM loopt het frequentiebereik tot 16kHz, bij oude slechte Optimods tot 15kHz. De gangbare audio is hierop gemasterd en er wordt dus rekening mee gehouden. Van een limiet van 16kHz heb je dus niet zozeer last, zeker niet met de huidige soundprocessoren die psycho-akoestisch de extra informatie boven de 16kHz in het aangeboden signaal onder de 16kHz weten te krijgen.

Het dynamisch bereik van de FM hangt af van de gebruikte stereocoder, gebruikte audioprocessing (een expander doet wonderen!) en hangt ook af van het middenfrequentgedeelte van je ontvanger en je demodulatiegedeelte.

Over het algemeen kun je stellen dat bij goede ontvangst het meer genieten is via de FM dan via de DAB(+), onder andere vanwege het gebrek aan datacompressie.

Hier zie je het frequentiespectrum van de FM-band: http://www.ceaudio.org/in...w=article&id=61&Itemid=78
Wat je ziet is de audio welke tot 16kHz loopt, daarna een guard band en de piloottoon op 19kHz. Daarna het L-R verschilsignaal met middengebied op 38kHz, wat de stereoinformatie meedraagt. Helemaal op het eind op 57kHz de RDS-informatie (niet zichtbaar in dat spectrum).

Persoonlijk vind ik vanuit audiotechnisch perspectief DAB+ pas interessant worden wanneer er gecodeerd gaat worden op minimaal 256kbps HE-AAC, en liever nog een lossless codec. Helaas zal dat een utopie blijven.

Maar helemaal stellen dat DAB(+) altijd beter is dan FM vind ik te ver gaan. Het hangt af van de omstandigheden en de apparatuur, maar zeker in de huiskamer in de luisterstoel houd ik FM veel langer vol dan een DAB(+)-stream met datacompressie.

(Sorry voor de technische termen, het is mijn werk)

[MPAnnihilator]

Gisteren luisterde ik hier nog Nirvana op de radio in de wagen , dab. Er was precies een condoom over de bassline getrokken , het enige wat normaal klonk was de zang. Ik heb de radio in de wagen dan maar terug afgezet en bij thuiskomst de FLAC's laten spelen op mijn hifi. Wat een verademing

Als ik het goed begrijp is die DAB+ weeral eens een achteruitgang tov FM , maar waarom kiezen ze anno 2013 dan een standaard die het slechter doet dat FM ?

[eymey]

Mee eens.

FM kan heel erg goed klinken, mits de processing en modulatie een beetje goed geregeld zijn.

(helaas overdrijven ze het bij zenders als radio 538 en Slam!FM een beetje.... en de laatste tijd bij 3fm helaas ook).

[HoppyF]

Stilstaan is achteruitgang.
Je oude beeldbuis TV is toch ook niet meer geschikt voor HDTV?
Natuurlijk er bestaat nog analoge TV maar dat ziet er niet uit.
Idem met FM radio, de kwaliteit is echt niet audio waardig meer te noemen.

[dmantione]

Laat nu net kwaliteit altijd het probleem zijn geweest bij DAB: Dankzij gebruik van de al 20 jaar achterhaalde MP2-codec en het feit dat alle zender 1,5 megabps moeten delen zijn de bandbreedtes per zender erg laag. FM won het met gemak van DAB.

Pas bij DAB+ is dit dankzij AAC-compressie verbeterd, maar de druk op bandbreedte blijft er.

[Maurits van Baerle]

FM is erg duur terwijl er heel weinig zenders op passen. De kosten per station zijn dus erg hoog.

Het gevolg is dat er eigenlijk alleen maar een paar stations de lucht in kunnen die dus hoge kosten moeten terugverdienen door een grootste gemene deler zender te maken.

In landen als het Verenigd Koninkrijk, Australie, Duitsland of Zwitserland waar DAB al populair is zie je dus ook allemaal niche stations die afwijken van de eenheidsworst. Aangezien er theoretisch honderden stations tegelijk de lucht in kunnen is capaciteit geen probleem meer.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 13:42]

[CyBeR]

Waarom gebeurt dit? Wat is er mis met FM? De kwaliteit is prima

Ruist al een mallemoer.

er passen genoeg zenders op

Als er 'genoeg zenders op pasten' zouden FM-kavels niet zo veel opleveren

het is een internationale standaard

DAB(+) ook.

iedereen kan het ontvangen

Nee, iedereen met een FM-radio kan het ontvangen. Hetzelfde geldt voor DAB: iedereen met een DAB-ontvanger kan het ontvangen.

apparaten van in de jaren 30 kunnen er zelfs mee overweg.

Niet met de volledige huidige variant van FM, maar alleen met het nog veel storingsgevoeligere niet-stereo-FM.

Waarom dan DAB+? Moet de ontvangst binnenshuis beter zijn? Is er geen gezeik meer met antennes? Blijft dit werken in noodgevallen waar er geen stroom is?

Vooruitgang! Meer etherruimte, betere kwaliteit, geen gezever meer met meerdere frequenties voor één station, etc.

[Soppyscroll]

Binnenhuis gaat denk ik al moeilijk

[sun0000]

Ook mijn ervaring. Ik heb een high-end Denon recieven met DAB en ik moet zo'n beetje de antenne vasthouden en in een bepaalde richting houden wil ik iets kunnen ontvangen.
Ook de reden waarom ik in mijn 5-er die optie niet heb aangevinkt. Nu er een nieuwe standaard komt zowiezo al blij dat ik het niet gedaan heb.

[Anoniem: 388974]

dan kun je dus je receiver wegmikken want ondersteund waarschijnlijk geen dab + ... typisch Nederland weer hinken op 2 gedachten en wie is het slachtoffer? de consument ...

[Mocro_Pimp®]

Lekker zeg. Ik denk dat het alleen maar nadelen heeft. Zo kan je met slechte FM ontvangst in het geval van een ramp nog best informatie van de zender verstaan. Maar met DAB+ is het alles of niets. Wij mensen kunnen gaten opvullen in zinnen, maar geen zinnen opvullen in hele teksten. En serieuze onderbrekingen zullen dan je dood kunnen betekenen.

edit:
Daarnaast, ik geloof dat wanneer je bij FM een zender ontvangt met veel ruis, die zender met DAB+ helemaal niet meer te ontvangen is.

[Reactie gewijzigd door Mocro_Pimp® op 22 juli 2024 13:42]

[Maurits van Baerle]

Daarnaast, ik geloof dat wanneer je bij FM een zender ontvangt met veel ruis, die zender met DAB+ helemaal niet meer te ontvangen is.

Het is eerder andersom. Waar FM onverstaanbaar is geworden kan DAB er door allerlei foutcorrectie en door het combineren van signalen van verschillende zenders nog iets goeds van maken.

Ik woon zelf in Engeland waar erg veel naar DAB wordt geluisterd en het is jaren geleden dat ik naar FM heb geluisterd. Er zijn hier simpelweg te veel storing, piraten en andere problemen die FM geen pretje maken. Mijn DAB signaal daarentegen komt van drie verschillende zenders (Alexandra Palace, BT Tower en Crystal Palace voor de kenners) en wordt door mijn tuner samengesteld tot één kraakhelder signaal. Zelfs als er eentje uitvalt komt het nog prima door dankzij de andere twee.

[Hobbit13]

Zelfs met een perfect signaal klinkt DAB (zonder plus) ruim broerder dan een FM signaal op een fatsoenlijke tuner. Daarnaast is de hardware een paar duizend keer zo duur (FM radio kost echt niets) en is het aanbod veel beperkter.

Misschien is DAB+ ineens enorm veel beter, maar anders zie ik niet in waarom mensen zouden overstappen. RadioTEXT en RDS bieden ook al info als titels.

Ik begrijp best dat een zender in de lucht houden op DAB goedkoper is dan op FM, maar de komende 20 jaar verdwijnen de FM zenders toch niet, omdat er nog honderden miljoenen FM radio's in omloop zijn.

Kijk maar naar AM, dat wordt ook nog steeds trouw in de lucht gehouden, en heeft nog steeds een marktaandeel van enkele procenten (durf de gok wel aan dat het marktaandeel van AM in NL groter is dan van DAB :-) )

[PolarBear]

Zelfs met een perfect signaal klinkt DAB (zonder plus) ruim broerder dan een FM signaal op een fatsoenlijke tuner.

VHS was ook een stuk beroerder dan DVD, MP2 is een stuk beroerder dan AAC, het verschil tussen DAB en DAB+.

[eymey]

Idd. Ik ben laatst op mijn werk (bandbreedte besparen) overgestapt op de 64 kbit AAC stream van 3fm.

En die is echt stukken beter dan (zelfs) het 192-256 kbps mpeg2 audio signaal van dezelfde 3fm op Digitenne.

Wat mij betreft is AAC op DAB+ echt een prima opvolger van FM.

Het voordeel is ook gewoon dat er veel meer aanbod kan komen omdat de FM band nu wel zo'n beetje vol is....

En met wat mazzel kan het voor radiostations ook goedkoper gaan worden om uit te zenden. Toevallig zat ik afgelopen week door het fotoblog van het bouwen van de nieuwe 3fm studio in 2010 heen te bladeren. Als je ziet wat men voor processing erop na moet houden om een mooi gemoduleerd FM signaal de ether in te sturen.......

[Anoniem: 388974]

als je afhankelijk wordt van één zendmast op het randje van het bereik wil ik naast je wonen ik met mijn fm ontvanger eens kijken wie nog iets ontvangt ....

[Anoniem: 83718]

Helemaal mee eens, in geval van calamiteiten kan ik met mijn beperkte electro-kennis nog wel een fm/middengolf zender in elkaar knutselen.
Een Dab+ zender daarentegen(waarvoor binnenkort alle ontvangers alleen maar geschikt zullen zijn gaat me een stap te ver!

Als mensheid stellen we ons door de voortgang der technologie steeds kwetsbaarder op!
Als de huidige technologie (stroomuitval inclusief internetdiensten/ mobiele zendmasten) uitvalt
is er momenteel nog maar één backup systeem - analoge radio.
Met het invoeren van DAB ontvangers valt dit laatste vangnet weg.
Stel je gewoon 1953 voor, met de oude technologie<-> tegenwoordig.

[Anoniem: 428562]

Wanneer de overheid van commerciële radiostations gaat eisen dat ze DAB moeten gebruiken weet je dat het fout zit. Wanneer er voordelen zouden zijn dan zonden de commerciële stations als eerste via DAB uit.

DAB wordt ons opgelegd door technocraten 99,99 procent van de bevolking heeft geen behoefte aan DAB.

[ignitem]

Dit is typische het kip en de ei probleem. Commerciële zenders zenden niet uit in DAB+, omdat niemand een ontvanger heeft. En vrijwel niemand heeft een ontvanger, omdat je er maar een paar kanalen mee kan ontvangen. Als je wacht op de commerciële zenders om te innoveren, dan kun je lang wachten.
Etherruimte is steeds schaarser en het is goed dat de overheid hier nu op inspringt.

[Anoniem: 428562]

DAB ontvangers worden niet gekocht omdat bestaande radio's goed genoeg zijn. DAB beperkt ook het opnemen van programma's om ze later te luisteren.

Bijna niemand wil DAB maar jij wilt mensen en bedrijven dwingen iets te gaan gebruiken waar ze uit vrije wil niet voor kiezen.

[Maurits van Baerle]

Hoe kom je daar nou bij? Als je kijkt naar de verkoopcijfers van radio's in landen waar DAB+ al is uitgerold gaat het juist erg hard en vliegen ze als warme broodjes over de toonbank. In Zwitserland is afgelopen zomer al de miljoenste DAB+ radio verkocht, in een land met nog niet eens 8 miljoen inwoners.

Duitsland en Australië zijn niet anders en werd de één miljoen verkochte toestellen binnen anderhalf jaar al bereikt.

Je opmerking over het opnemen van DAB geeft al aan dat je niet weet waar je het over hebt. Veel DAB radio's komen zelfs met ingebouwde opname en pauze mogelijkheden of kunnen opslaan naar flash card. Bovendien is er niets dat je tegenhoudt om het analoge of digitale uitgangssignaal op te nemen.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 13:42]

[Anoniem: 428562]

DAB heeft voorzieningen voor Conditional Access oftewel Digital Rights Management... Opname mogelijkheid en digitale/analoge uitgangen wordt door de uitzender gecontroleerd.

Lees de ETSI specificatie TS 102367 er maar op na.

http://www.etsi.org/deliv..._60/ts_102367v010201p.pdf

In Zwitserland is DAB idd behoorlijk populair omdat het voor het eerst mogelijk is landelijke dekking voor een radiostation te realiseren tegen lage kosten. In Nederland hebben stations die dat willen al landelijke dekking.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 428562 op 22 juli 2024 13:42]

[hoeschrijfjedit]

Een hype noem je dat :-) verder luister ik geen radio, heb een ipod met 120Gb en een gigastereo zodat ik de ambulance, politie en reclame niet hoor.

[Maurits van Baerle]

En in toevoeging op het punt dat ignitem al maakt.

Radio maken is berucht omdat het erg duur is en moeilijk om winst mee te maken. De vuistregel is zelfs dat iedere nieuwe zender de eerste vijf jaar alleen maar verlies maakt. Om dan van stations te verwachten dat ze op eigen houtje, zonder dat de concurrent het doet, geld uit geven aan zo iets is niet erg waarschijnlijk.

Op zich willen de commercielen best graag digitale radio. Ze zijn er al jaren voor aan het lobbyen en types als Erik de Zwart klagen al een tijdje dat Nederland dit jaren eerder hadden moeten doen. (“DAB had 8 jaar geleden al moeten zijn gestart”). Maar, bovenstaande impasse op lossen is niet makkelijk.

De enige manier op dat op te lossen is om te zorgen dat ze het allemaal tegelijk moeten doen. De overheid heeft het opgelost door de verlenging van hun FM vergunning gratis te maken (in plaats van peperduur) onder de voorwaarde dat ze allemaal tegelijk in DAB+ gaan uitzenden.

Zo los je dus én het financiële én het concurrentieprobleem op.

De publieke en commerciële omroepen hebben aangegeven dat ze samen de schouders er onder gaan zetten, gezamenlijke campagnes en dergelijke, om van DAB+ een succes te maken. De kip-ei kwestie kan alleen worden opgelost door allemaal samen te werken.

[Blorgg]

Dit is een mooie vooruitgang. De kwaliteit van de huidige analoge radio is echt niet meer van deze tijd. Met digitale radio uitzendingen krijgen we gegarandeerd hogere kwaliteit geluid.

Van wikipedia:

De nieuwe vergunningen voor digitale radio die in 2011 zijn uitgegeven bevatten een kwaliteitsnorm zodat een geluidskwaliteit ten minste gelijk aan of beter dan FM gewaarborgd zal zijn. De Minister schrijft: "Een geluidskwaliteit die ten minste vergelijkbaar is met de geluidskwaliteit die kan worden behaald met een MPEG2 192 kb/s of AAC+ 48 kb/s stereo-uitzending". De vergunning vereist geluidskwaliteit als criterium en niet bitrate zodat bijvoorbeeld het uitzenden van een 64 kb/s MP3 stream via een 48 kb/s AAC+ kanaal niet als voldoende wordt beschouwd. Een 64 kb/s MP3 stream zal immers aanzienlijk slechter klinken dan een 48 kb/s AAC+ stream.

Maar hoewel 48 kb/s AAC+ zeker niet slecht te noemen is zal het verschil met een CD zal waarneembaar zijn. Hopelijk gaan radiozenders ook op hogere bitrates uitzenden

[Reactie gewijzigd door Blorgg op 22 juli 2024 13:42]

[breinonline]

Net zoals bij digitenne. Bevriezende beelden en blokken. Vervelende met geluid is dat het dan helemaal weg valt. Daar is weinig hogere kwaliteit aan, in mijn ogen.

[Dreamvoid]

FM heeft dat probleem in feite ook, als de signaalkwaliteit beneden een bepaald niveau valt dan valt het weg - en de meeste moderne radio's muten het kanaal ook als ze dat merken. AM radio heeft dat probleem niet, daar komt steeds meer ruis bij totdat je niks meer hoort.

[lamme23]

Gelukkig is de akoestiek in de auto zo fantastisch dat je dit met digitale radio helemaal kan uitbuiten... Eh... Hetzelfde geldt voor oordopjes.

[eymey]

Met oordopjes hoor ik het verschil tussen FM en digitaal anders nog steeds erg goed hoor.

[Jassy]

Er zijn 2 grote voordelen voor de landelijke uitrol van DAB+: De commerciele zenders zijn straks echt 100% landelijk te ontvangen (Nu veelal tot 70%, Sublime FM slechts 49%) en mogen zelfs een tweede kanaal onair brengen. Het aantal commerciele landelijke zenders wordt dus verdubbeld. Meer keuze in een constantere kwaliteit dan via FM. Daar waar FM moeite heeft doordat je door een bebouwd gebied rijdt zal je met DAB geen centje pijn hebben.

[lamme23]

Van de voordelen die je noemt, of eigenlijk de problemen met analoge radio, heb ik nooit last. Luister dagelijks naar de radio op de fiets of in de auto. Als er straks alleen nog maar digitale radio is, zal ik dus beiden moeten vervangen. Dat mp3 spelertje met radio valt mee, maar de autoradio is in het console gebouwd en hoort bij het merk en model. Als er überhaupt een autoradio met dab+ voor gemaakt wordt, zal die ook nog een schreeuwend duur worden nog los van het feit dat hij ingebouwd moet worden. Wat mij betreft laat ik DAB aan mij voorbijgaan.

[eymey]

Aan de andere kant: Als je bij DAB toevallig per ongeluk wel in een situatie komt met slecht signaal en dat signaal komt onder een bepaalde drempel, dan is je hele audiostream weg (of garbled). Waar je bij FM door de ruis heen nog heel lang iets kan blijven horen.

[McFizban]

Iets om dus rekening mee te houden als je een nieuwe auto gaat kopen; hij moet een DAB+ ontvanger hebben.

[Maurits van Baerle]

Gelukkig bieden steeds meer automerken DAB radio's als optie of standaard aan. Voor de aftermarket zijn er een reeks inbouw of opbouw oplossingen.

[GekkePrutser]

DAB ja... Maar ook DAB+? Want dat is weer iets anders...

De pagina die je aanhaalt is uit Engeland, en daar hebben ze inderdaad de gewone DAB.

Overigens is DAB+ wel een stuk beter qua geluidskwaliteit dus er is wel wat voor te zeggen dat ze weer voor een afwijkende standaard gekozen hebben.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 13:42]

[Maurits van Baerle]

Nou ja, 'afwijkende standaard'. Het is een verbeterde standaard (dan de oude DAB) en je ziet dus ook aan het succes van DAB+ in landen als Australië, Duitsland en Zwitserland dat deze verbetering nodig was om door te breken buiten Engeland.

Aangezien de meeste landen in Europa inmiddels ofwel DAB+ uitgerold hebben of plannen hebben om dat binnenkort te doen zou iets anders dan DAB+ kiezen juist eerder afwijkend zijn.

[GekkePrutser]

Ja klopt, ik vind DAB+ ook een logische keuze, DAB is niet meer van deze tijd.. Maar de ondersteuning in radio ontvangers is (nog) wel een stuk minder. Dat bedoelde ik met 'afwijkend'.

[Maurits van Baerle]

In nieuwe radio's is DAB+ ondersteuning niet minder. De fabrikanten van DAB radio onderdelen zijn al een paar jaar geleden gestopt met het maken van onderdelen die wel DAB maar niet DAB+ ondersteunen. Daarom zul je tegenwoordig dus erg hard moeten zoeken om een digitale radio te vinden die geen DAB+ ondersteunt.

De enige plek waar je nog wel digitale radio's kunt kopen zonder DAB+ is in Engeland waar sommige fabrikanten DAB+ softwarematig hebben uitgeschakeld aangezien het toch nog niet te ontvangen is.

Er zijn miljoenen mensen die iedere dag naar DAB+ luisteren en die moeten dus genoeg keus hebben. Gelukkig zijn er de laatste jaren honderden modellen DAB+ radio's uitgekomen.

Het enige probleem is voor mensen die langer dan pak-em-beet vier jaar geleden een DAB radio hebben gekocht die niet naar DAB+ kan worden geupgrade. Dat is in Nederland niet zo'n probleem aangezien DAB hier altijd experimenteel is geweest in afwachting van DAB+. Er zijn dus in het verleden nooit veel digitale radio's verkocht. Oudere toestellen is voornamelijk een probleem in Engeland waar naar schatting ruim 10 miljoen radio's niet ge-upgrade kunnen worden.

[erikmeuk3]

DAB is bepaald niet nieuw, ik zag het al op de beurs in 1982

In mijn vorige auto heb ik het overwogen om dab module bij de radio te kopen.
Wat me tegen hield, was het slechte aanbod van zenders toen in mijn regio.
Bovendien zou er dan een kast onder de stoel gemonteerd moeten worden en een extra antenne op het dak aangebracht moeten worden.

[Anoniem: 483694]

HiFi 5.1 RDS Dolby Digital DAB+ Radio Decoders

[Dubbeldrank]

Kan iemand mij uitleggen wat het voordeel van dab+ is ten opzichte van analoge radio? Bij televisie is het verschil aanzienlijk, maar analoge radio klinkt mij goed genoeg. Ik zie ook geen reden waarom analoge radio uitgefaseerd zou moeten worden. Je maakt in één klap en enorme berg apparatuur die tot op deze dag gewoon verkocht wordt onbruikbaar. De enige reden die ik zou kunnen bedenken is meer stations binnen hetzelfde fequentiebereik, al heb ik geen idee of de digitale zenders in hetzelfde bereik uitzenden.

[Wasrek]

Digitale radio is ruisvrij, zelfs bij slecht weer en dergelijke. Huidige autoradio's zijn al erg goed met het analoge signaal, maar ik denk dat een nieuwe generatie mobiele telefoons/MP3-spelers met DAB+ een flinke kwaliteitswinst kan behalen.

Verder is het geloof ik zo dat je voortaan geen frequenties meer hoeft te onthouden, maar een station overal in het land dezelfde unieke stationsnaam krijgt (al doen ook veel autoradio's dat momenteel al in mindere mate).

Op korte termijn heeft ieder commercieel station een tweede kanaal ter beschikking overigens. Voor 538 zou dit bijvoorbeeld kunnen betekenen dat ze naast 538 nu ook Radio 10 Gold (of een ander station) weer op de landelijke FM band gooien. Dit betekent dus inderdaad 2x zoveel commerciële radio stations.

[Buggle]

Ruisvrij als je het ontvangt ja. Met analoog heb je ook bij slecht bereik nog een beetje signaal en kun je toch nog naar de radio luisteren. Met DAB in dezelfde situatie gaat dat dus niet. Nu heb je al dat als je tussen twee bergen doorrijdt (goed, die zijn er in NL niet) je radio gaat ruisen. Ik heb persoonlijk liever een beetje ruis en wél radio, dan kristalheldere radio die alle x minuten compleet wegvalt.

[Maurits van Baerle]

Alleen blijkt de praktijk dus juist dat waar FM (vooral in de bergen!) niet meer te doen is DAB het juist nog wel doet. Juist omdat het foutcorrectie heeft en een signaal van verschillende zenders kan combineren tot één sterke. Met FM geeft meer dan één signaal juist storing, de zogeheten Multipath interference. In Schotland zijn ze erg blij dat de BBC nu DAB heeft uitgerold omdat FM niet werkt met al de bergen daar.

DAB is speciaal ontworpen met mobiele toepassingen in het achterhoofd. Hier in Engeland is DAB in de auto dus ook erg populair omdat het veel robuuster is dan FM. Waar FM een ruisbrij is geworden komt DAB nog goed door. Inmiddels heeft dan ook 1 op de 3 verkochte auto's in Engeland een DAB radio aan boord.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 22 juli 2024 13:42]

[hoeschrijfjedit]

FM ruisbrij ligt eerder aan de uitfasering, onkunde of slechte plaatsing van de antennes.

Kijk maar naar nl daar zakken jaren 70 antennestations door hun hoeven door de commercie.

[Wasrek]

Zeker waar, dat zou inderdaad een probleem kunnen zijn. De vraag is dan meer hoeveel ruis een DAB+ radio nog kan corrigeren. Dit hangt af van de gebruikte encoding. Misschien zou je met de gebruikte encoding wel langer genoeg signaal kunnen opvangen, dan je zelf woorden zou kunnen invullen op de analoge FM band?

Verder hangt het natuurlijk ook af van het vermogen van de DAB+ zenders tov de huidige zenders.

[NBK]

Doordat het geluid in het digitale signaal gecomprimeerd is komt er heel veel bandbreedte vrij. Hierdoor kunnen er meer radiostations in de ether geslingert worden maar kunnen er ook meer zenders geplaatst worden. Dus als ergens de ontvangst slecht is kan er makkelijker een steunzender geplaatst worden.

[erikmeuk3]

DAB+ gebruikt ook veel minder bandbreede dan analoge stations.
Bovendien heb je niet het probleem van overlappende stations in de band.

Bij de oude norm van DAB waren er nog wel eens problemen met de kwaliteit door het multiplexen van meerdere stations.
Mulitplexen houd in, dat je meerdere radiostations in 1 stream tegelijk uitzend.
Bij DAB+ is dit probleem een stuk minder.

[hoeschrijfjedit]

Digitale radio en tv is niet ruisvrij, maar verschrikkelijk om naar te kijken/luisteren tijdens ruis. Waarom denk je dat de luchtvaart nog met analoge am radio communiceert, omdat analoge ruis tenminste nog informatie bevat.

Ik zie dat buggle me voor is.

[Fairy]

AM middengolfsignalen hebben een veel betere penetratie door o.a. wolkendekken. FM komt daar moeilijker doorheen. AM signalen kunnen soms de halve wereld rondreizen door kaatsing.

[-Edwin-]

Ik snap het even niet. Betekent dit dat we vanaf 1 september niet meer naar bovengenoemde zenders via de FM radio, zoals dat nu in de meeste auto's etc zit, kunnen luisteren?

[Maurits van Baerle]

Nee hoor, dit komt naast FM. Er is in Nederland nog geen beslissing genomen om met FM te stoppen. Dat zal dus nog wel even duren.

Het eerste land in de wereld waar FM uitgeschakeld gaat worden en alles DAB+ wordt is Noorwegen, die zetten in januari 2017 de FM zenders uit. Maar goed, die lopen ook jaren voor op Nederland met DAB.

[Hobbit13]

In Noorwegen is dat misschien nuttig, omdat FM niet ideaal is voor dun bevolkte gebieden (erg duur per gebruiker)

In NL blijft FM denk ik langer bestaand dan DAB+. (volgende stap is alles streamen?)

DAB is de zoveelste poging tot digitale radio, waarom zou deze niet gewoon falen, net zoals de rest? Die 1000 mensen in NL met een DAB+ radio gaan het verschil niet maken.

[blorf]

Het moet iets toevoegen. DAB doet dat vrijwel niet . Maar het kost je wel een nieuwe radio. Volgens mij zijn ze alleen maar bezig met afschaffen van standaarden om het consumeren (en de afvalberg) te bevorderen.

Wat ik me trouwens afvraag: wat heb je nodig om dat DAB-signaal te converteren naar ether-FM en naar een analoge antenne te sturen? Als dat met een chipje van een paar euro kan hebben we feitelijk geen nieuwe radio's nodig maar alleen een kleine aanpassing die gewoon in- en uitgeschakeld kan worden. Dat lijkt mij voldoende bewijs voor massa-oplichterij.

[Reactie gewijzigd door blorf op 22 juli 2024 13:42]

[erikmeuk3]

Omzetten heeft totaal geen nut.
Dat is net zoiets als hoe kan ik een mp3 afspelen op een 78 toeren grammofoon.

[-Edwin-]

Ah oke. Dan snap ik het gedoe niet. Is toch juist goed dat er een beter alternatief naast FM komt lijkt me. En tja, op den duur verandert alles wel.