Ik snap en herken wat je zegt, maar je beschrijft de bestaande situatie eigenlijk heel erg goed. En dat is het probleem :-)
Je maakt geen onderscheid tussen wetenschap en de technologische implementatie die daaruit ontstaat. Je moet eerst snappen hoe de materie werkt voordat je er een product mee kan maken. Technologie komt per definitie voort uit wetenschappelijke kennis. Dat maakt wetenschap niet een neutrale bron of zo.
Veel mensen denken dat echter wel. Het is niet anders dan zeggen dat god de bron is waar alles uit voortkomt en omdat die buiten ons bereik ligt moeten we maar gelaten accepteren dat...we ons been breken. :-)
Ik vind niet alles wat wetenschappelijk onderzoek voortkomt geweldig uitpakken voor de mens en de planeet eerlijk gezegd. Ik heb niets tegen wetenschap maar ze produceert veel kennis waarmee commerciële bedrijven in hun R&D afdeling iets mee kunnen. En veel van die dingen hebben we niet nodig en zo wordt die wetenschappelijke nieuwsgierigheid omgezet in broeikasgas.
Ik denk dat beter gedirigeerde wetenschap, waar alle burgers democratisch invloed op kunnen hebben, veel sneller kan leiden tot oplossingen van bestaande problemen, in tegenstelling tot het onderzoeken van dingen vanwege dat het kan. Te veel techniek, uit wetenschappelijke kennis, wordt nu gebruikt om problemen op te lossen die óf niet echt bestaan, óf veroorzaakt werd door vorige implementaties van techniek en technologie.
De auto kun je een mooi ding noemen en erg nuttig. Daarover wil ik wel een debat aangaan. Maar zelfs als je nut even er buiten laat, het veroorzaakt wel sterfte door fijnstof, helpt mee het klimaat te destabiliseren, veroorzaakt schade aan natuur en milieu, al was het nog maar omdat met de auto je het complementaire goed 'weg' nodig bent. (Je weet wel, koffie en koffiemelk, complementaire goederen.)
En nu moet technologie en techniek dat probleem weer oplossen. Dus nut en noodzaak zijn andere dingen.
Maar als we nu gewoon inzetten op een beperkt aantal technologieën waarvan de meeste experts kunnen vaststellen dat het echt kan helpen om bijvoorbeeld het probleem van fijnstof op te lossen, dan kun je met de beschikbare middelen, mankracht en verzamelde kennis veel sneller iets doen.
In die zin denk ik altijd aan een eenvoudig voorbeeld in games. Civilization. Daar onderzoek je met je hele beschaving een technologie. Simplistisch voorbeeld, maar als je meer resources gooide in onderzoek, ten koste van de twee andere factoren, geluk (welvaart) en handel, dan kon je binnen enkele turns iets geheel nieuws uitvinden.
Ik ben niet tegen het idee dat je op allerlei terreinen onderzoek doet, fundamenteel onderzoek zelfs, maar als ik kijk naar de tijdschaal van een ITER of een CERN, om zoiets opgestart te krijgen in een wereld waar we schonere energie, in grote hoeveelheden NU nodig hebben, dan denk ik, als we nu als samenleving daar meer fondsen voor hebben, dan schiet het allemaal wat meer op. Hoewel ik van mening blijf dat de beste planning is om minder energie te gebruiken.
Ik denk bijvoorbeeld dat als je zou opschieten met ITER, en energie schoner wordt, dat maatschappelijke voordelen biedt. Energiebesparing, efficiency en schonere stroom is klimaat vriendelijker en maakt het tot nog mogelijk om al die smart gadgets op te laden.
Als we nijpende problemen aan de markt overlaten en of die een wetenschappelijke ontdekking wel of niet denkt te kunnen omzetten in een winstgevend product dat banen creëert voor de overheid die dan via partij politiek daar goede sier mee kan maken, dan zie ik de situatie van nu, zoals jij die omschrijft.
Als wetenschap iets is, dan is het niet een doel maar een visie op de werkelijkheid, die mogelijk kan bijdragen aan oplossingen van bestaande, reële problemen van mensen. Zoals schoon drinkwater en voedsel en dergelijke basisvoorzieningen, het terugdringen van verschillende vormen van ziekte maar dan ook tegelijkertijd dient bij te dragen aan een begrip en oplossing voor de langere levens van mensen en hoe dat de kosten van zorg omhoog dringt in de samenleving.
M.a.w. wetenschap die tot technische kennis en implementatie leidt dient nooit vooruit te lopen op de morele draagkracht van de samenleving om daarmee verantwoord om te kunnen gaan.
Een samenleving heeft, meen ik, een maximale capaciteit om nieuwe ontwikkelingen, zoals ICT bijvoorbeeld, op goede wijze te integreren. Met meer gestuurde, democratische wetenschap, kun je sneller draagkracht vinden voor technische invoering van waar die kennis toe leidt. Wat mij betreft hoeven we momenteel niet uitgebreid te onderzoeken of er inderdaad tot 75 meter onder de bodem van de oceaan nog micro-organisch leven is, zoals blijkt. Dat is leuk om te weten, maar het is nogal wrang als dat het leven is dat onze technologie en wetenschappelijke gedreven klimaat destructie overleeft...