Tweakers Podcast #140 - VR-grenzen, frameratekeuzes en glasvezelrekensommen

Stel je voor: je hebt een next-gen console gekocht, je hebt een tv gekocht waar HDMI 2.1 op de doos stond en je zit helemaal klaar om te gamen in 120fps en dan... lukt het niet. Want zo blijkt, er zitten veel haken en ogen aan gamen met hoge framerates.

Deze week praten Julian Huijbregts, Joris Jansen, Jurian Ubachs en Arnoud Wokke over de grote frameratebelofte van next-gen consoles en welke hobbels dat met zich meebrengt. Joris vertelt over de chaos die de HDMI-standaard nu is, waarbij sommige HDMI 2.0 wél al 120fps ondersteunen maar alleen op lagere resoluties, terwijl er HDMI 2.1-tv's zijn die géén 120fps willen doen op welke resolutie dan ook.

Maar zelfs als het kan, is het niet altijd de beste keuze, betoogt Jurian. Want ineens kan publiek langs de autoracebaan verdwijnen; hogere framerates betekent soms ook dat de console niet de tijd heeft om bepaalde details op beeld te toveren en dus is het vaak een keuze tussen een mooiere game of een soepelere game.

Er is meer te bespreken: Joris heeft het over de glasvezelplannen van KPN, die komende vijf jaar een paar miljoen huishoudens op glasvezel willen aansluiten. Waarom komt KPN daar nu mee, terwijl ze een aantal jaar geleden juist niet meer wilden investeren in glasvezel? Arnoud heeft het over 5G op 26GHz, dat er van onze overheid mag komen voordat onderzoek naar de mogelijke effecten van straling zijn afgerond.

Jurian legt uit waarom de verwarrende interface van de PS5 ervoor heeft gezorgd dat hij ongemerkt de verkeerde versie van een game heeft gespeeld en Julian spreekt over de ruimte die hij heeft gemaakt om in VR te gamen. Zonder die ruimte, zo blijkt, kan het zijn dat je tijdens een robbertje virtueel vechten ineens je eigen lamp een optater verkoopt.

0:19 Opening
1:08 Smart Delivery
8:10 KPN's glasvezelplannen
14:59 Ruimte voor VR
20:34 5G op 26GHz
26:10 Waarom je wil gamen op 120fps
38:10 Grafische keuzes op consoles
55:38 Sneakpeek

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

26-11-2020 • 06:00

17

Reacties (17)

17
17
13
3
0
2
Wijzig sortering
Zelf woon ik in een plattelandsgebied in Noord-Limburg. Hier zit iedereen in de buitengebieden van de dorpen met VDSL-verbindingen en verder helemaal niets. Televisie moet via de schotel, omdat er op de VDSL-verbinding op het KPN-netwerk niet genoeg bandbreedte is. De partij E-fiber is in het oosten van Noord-Brabant en ook hier in Noord-Limburg flink bezig om overal glasvezel aan te leggen. Zij vragen daar geen vastrecht voor, pakken de binnen- en buitengebeiden en leggen een open netwerk aan, waarop iedere provider mee mag doen met dezelfde voorwaarden m.b.t. vastrecht voor de lijn.

Hetgeen wat KPN hoofdzakelijk in deze gebieden doet is de zaak proberen te verzieken. Wanneer een partij als E-fiber een vraagbundeling gaat doen voor een hele gemeente, alle kernen, binnen- en buitengebied, komt KPN in een keer met het idee dat zij ook glasvezel aan willen leggen in de desbetreffende gemeente, maar dan alleen het binnengebied van de grootste kern. Deurne en Zeist zijn hier voorbeelden van. KPN gaat het in deze gevallen dus alleen maar om het behouden van zijn macht. In de gemeente Deurne heeft E-fiber alsnog overal glasvezel aangelegd, maar in de gemeente Zeist is dus de situatie ontstaan dat E-fiber zich teruggetrokken heeft. Daardoor wordt daar alleen maar in de kern Zeist glasvezel aangelegd en heeft de rest pech.

Door deze houding van KPN zitten ook waar ik woon al heel lang erg veel mensen ongewild, zonder enige keuze of concurrentie, al jarenlang vast aan de koperlijn. In het binnengebied heb je de keuze tussen Ziggo en traag internet. Praktisch geen concurrentie eigenlijk voor iedereen die zijn verbinding zwaar gebruikt.

Bij het horen van het bericht dat KPN sneller door wil gaan met het aanleggen van glasvezel krijg ik dan ook een best vieze smaak in mijn mond. Vooral, omdat KPN in nieuw aan te leggen plaatsen hoofdzakelijk voor GPON kiest, wat concurrentie bemoeilijkt.

Ik vraag mij dan ook af of het wel een goed idee is om de vaste internetlijnen, die wat mij betreft inmiddels wel een nutsvoorziening genoemd kunnen worden in Nederland, in handen te laten van de providers. Als je in een gebied woont waar meerdere partijen interesse in hebben, wordt de straat meerdere keren opengebroken, heb je meerdere keren overlast en loop je het risico dat elkaars lijnen bij de werkzaamheden kapot worden gemaakt. Als je in een gebied woont wat de grote providers niet interessant vinden, zit je voor een snelle verbinding vast aan Ziggo of mag je het nog steeds doen met 10 Mbit/s down en 800Kbit/s up. Ik denk dat een netbeheerdersconstructie, zoals met ons energienet, een beter idee zou zijn. Onafhankelijke partijen die in publieke handen vallen, die voor de lijn zorgen. Providers die op die lijn mogen leveren.

P.S.: Even vergeten te zeggen, maar super leuke podcast en ook super goed dat dit onderwerp nu aan bod komt en niet alleen de positieve kanten worden benoemd! @Tweakjur Super fijn om te weten op welke manier er omgegaan wordt met games die voor previous en current gen beschikbaar zijn en hoe de PS5 en Xbox Series X|S hiermee omgaan. Ik had verwacht dat standaard de juiste versie gekozen zou worden als je een nieuwe console koopt. Ik heb een PS5 besteld, maar na het horen van de impact van quick resume ben ik ook wel heel erg benieuwd naar de Series X.

[Reactie gewijzigd door daanb14 op 24 juli 2024 05:43]

ik woon kort bij maastricht en zag in een buitenwijk dat ze daar glassfiber in de grond aan het leggen was.
Dat was in een reactie van een eerdere topic hier op deze website dat kpn wel erg langzaam was overal glass te leggen.Nu zie je na een negatief bericht dat ze dus daar wel mee bezig zijn.
Het gaat er mij vooral om hoe KPN zich in het verleden en nu als bedrijf gedraagt en dat KPN momenteel techniek inzet die ervoor gaat zorgen dat concurrentie op deze plekken ernstig bemoeilijkt wordt. Natuurlijk begrijpelijk vanuit KPN, omdat zij de aanleg betalen, maar denk ik niet hetgeen wat voor de consument in het voordeel is en wij in Nederland moeten willen. Sinds deze gedragingen van KPN kijk ik altijd met een schuin oog naar hetgeen KPN wil gaan doen. Ik vind het fijn als er ook andere opties zijn.

Wat mij betreft is het een perfect moment om de discussie, ook in de politiek, te gaan voeren of het verstandig is publieke internetlijnen in Nederland te hebben door telecominfra te nationaliseren om te voorkomen dat wij op glasvezel dezelfde problemen gaan krijgen als wij nu met koper gehad hebben. Namelijk een gebrek aan concurrentie en daardoor een gebrek aan innovatie en hoge prijzen. Ik hoop dat er erg goed nagedacht gaat worden over het creëren van een gelijk speelveld, waarop zo veel mogelijk verschillende partijen diensten kunnen leveren. Daar word ik als consument namelijk alleen maar blij van.
Goedemorgen,
Fijn dat er weer eens wat glasvezel in de podcast zat (tip nodig eens Hendrik Rood van Stratix uit - Jurrian heeft vast wel een connectie ;-) ).

Even een nuancering van een aantal opmerkingen:
1. "Voor drie huizen wordt geen 3 km glasvezel neergelegd".
Als je bedoelt dat dat niet door KPN wordt gedaan klopt dat.
Echter in dat soort gebieden is KPN meestal niet actief met glas, maar zijn het de lokale initiatieven zoals bijvoorbeeld E-fiber. En over hoeveel van dat soort situaties gaat het? Heb even "gegraven" https://www.boerenbusines...ectare-verdrievoudigd-039 en kwam op rond de 1000 akkerbouw bedrijven van > 100 hectare (1 km2) waarvan ruim 50 groter dan 300 hectare (3 km2). Deze bedrijven vind je vooral in Zeeland (Deltakabel), de Flevopolders (volgens de glaskaart https://www.stratix.nl/glaskaart/ grotendeels al verglaasd) en (Oost) Groningen (hier is een provinciaal initiatief actief https://www.snelinternetgroningen.nl/ ).

Het aantal gevallen waar deze casus wordt geschetst is dus erg klein. En mocht het niet worden ontsloten is er vanaf volgend jaar waarschijnlijk Starlink.

2. "26GHZ wordt interessant voor de (glas)tuinbouw".
Hmm, ik denk dat dat onder aan de streep eerder met bekabelde verbindingen met wifi zal worden opgelost. Waar je 5G meer zult zien is in de intensieve akkerbouw (de hier boven genoemde 1000 bedrijven zeg maar), mits er al niet is en wordt geïnvesteerd in GPS in combinatie met straalverbindingen (Point to Point en vooral Point to Multi point netwerken). Denk dan aan autonoom rijden met landbouwmachines (dat is er nu al), het gebruik van drones om de groei in de gaten te houden en selectief te kunnen bemesten en aan ongedierte en onkruid bestrijding te doen, en bewatering.

[Reactie gewijzigd door dirkdejager73 op 24 juli 2024 05:43]

De Tweakers Podcast doet niet echt aan gasten... eens denken of ik een andere podcast kan verzinnen die dat wel doet. 8)7
Lol ;-)
Ik dacht misschien is dit wat voor de kerstserie, of the ask us everything. 8-)
Ik moest toch even fronsen toen het ging over hoe lang nieuwe games de vorige generatie consoles zullen blijven ondersteunen en dan specifiek dat Xbox Series games teruggehouden zouden worden door backward compatibility met de Xbox One. Microsoft heeft helemaal niet gezegd dat àlle Xbox Series games ook zullen werken op de Xbox One consoles. Er is wél gezegd dat first party Xbox Series titels het eerste jaar (of twee maar dat is geen harde belofte) backward compatible zijn met de Xbox One (X).

Zie het eigen artikel: nieuws: First-party Xbox One Series X-games zijn aanvankelijk backward compat...

Zoals gezegd doet Sony eigenlijk ongeveer hetzelfde door Horizon Forbidden West ook voor de PS4 uit te brengen. En het is volgens mij helemaal niet vreemd dat grote titels voor de nieuwe en de vorige generatie verschijnen, dat wordt eerder in de podcast ook gezegd, maar het is volgens mij wel vrij nieuw dat dat voor first party titels ook zo is. Bij de Nintendo Switch launch had je een aantal games die ook op Wii U verschenen, maar het heeft dan niet lang geduurd voor alles op Switch kwam.
Wat ik miste in de podcast, is een duidelijk antwoord op de vraag waarom maar niet voor een gulden middenweg gekozen. Enkele jaren geleden las je nog wel eens over 1440p of 90 FPS.
Er werd al even aangestipt dat er weinig verschil zou zitten tussen 120 en 240 in vergelijking met het verschil tussen 60 en 120. Als je echter zo Erg tegen de grenzen van de hardware aan loopt dat je moet kiezen tussen 120 Hz of 4k waarom dan niet kiezen voor 1440p/90?

Vooral ook omdat dit vermoedelijk al dan niet middels firmwareupdates op veel meer tv’s mogelijk zou moeten zijn

[Reactie gewijzigd door i-chat op 24 juli 2024 05:43]

Ik merk zelf ook dat een frame cap op 90/100 FPS voor mij de sweet spot is tussen graphics en framerate. Daar limiteer ik dan ook vaak de framerate op. Ben ook van mening dat consistentie in je framerate heel belangrijk is. Dus een frame cap iets onder je gemiddelde levert wat mij betreft een betere ervaring op, zodat je minder schommelingen waarneemt.

Een hogere framerate is wel waarneembaar, maar mijn Vega64 heeft beperkte mogelijkheden op 1440p

Edit: ik speel voornamelijk FPS games op een casual manier waar dit het meest speelt denk ik

[Reactie gewijzigd door Pindamann op 24 juli 2024 05:43]

De reden dat je er niet zo veel van merkt is dat je absolute minimale perceptietijd ~13ms is, en meestal oploopt tot ~50ms. Dat komt neer op een maximum nuttige refresh rate van ~75fps. In het periferieke blikveld kan je nog lichtelijk gevoelig zijn tot 90Hz. Althans, dat lijkt VR-onderzoek te suggereren. Alles daarboven is dus gewoon leuk voor de bling factor, maar verder nutteloos.
Jammer dat tweakers op de refresh rate hype bandwagon springt, hoewel bij consoles je niet de keus lijkt te hebben om 90Hz te doen. De physics engine hoeft niet gelijk te lopen met de rendering. Hetzelfde geldt voor de verwerking van user input. Vooral bij modernere games is de aanname dat dit wél zo is vaker onjuist dan juist.

[Reactie gewijzigd door ocf81 op 24 juli 2024 05:43]

Ik snap dat een groot deel van tweakers lezers gamers zijn, maar jezus. Het begint wel redelijk uit de hand te lopen met hoeveel tijd van de podcast het over games gaat. Het is keer op keer meer dan de helft van de podcast. Iets meer tech mag wel.
Dat komt denk ik omdat het nu de periode is waarin de nieuwe GPU’s en consoles zijn uitgekomen. En er zijn veel mensen die een van deze stukjes tech overwegen.
Uhm, hogere FPS/Hz (dus 120+) is zo mogelijk zelfs nog beter voor casual games. Zie bv deze video van LTT:
https://www.youtube.com/watch?v=OX31kZbAXsA

Niet dat ik nu aan de console ga, maar voorgaande generaties die op 60 of zelfs 30 FPS bleven steken waren voor mij sowieso een bikkelharde no go. Nu ze 120 FPS kunnen zou het iig niet meer een obstakel zijn. Op PC zit ik al een jaar of 6 op 120 Hz en daar wil ik nooit meer van af, tenzij omhoog. Maar ja, ik heb een 4K monitor dus meer dan 120 Hz is een beetje een issue, hehe.
Ik zou liever zien dat ze meer huishoudens in het buitengebied aansluiten op iets dat beter is dan ADSL 6/1mbps of 10/1 mbps (combi met 4g/5g soms) ipv dat koper wordt geupgraded naar glas
Volledig eens met Jur zijn rant in het begin van de Podcast. Zoals wel vaker maakt Sony weer een enorm potje van hun catalogus en hoe je je eigen library beheert.
Waar hij het overigens ook niet over heeft, is hoe nu ook van games zowel PS4 als PS5 versies in de winkels liggen waarbij je bij de PS4 een gratis upgrade naar de PS5 biedt, maar de PS4-versie wél goedkoper is dan de PS5 versie. Dat er een afzonderlijke PS5-versie ligt, is dus volkomen artificieel en zelfs beperkender dan de PS4 versie !
Reggefiber is genoemd naar de rivier de Regge in het dorp Rijssen... Dus niet uitspreken alsof het een Britse tokkie betreft :+
Leuke podcast. Blij dat die reclame zooi weer weg is.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.