Introductie
In september vergeleek Tweakers.net twee 'vroege' netbooks met elkaar: de Asus Eee PC en de Medion Akoya Mini. Sinds die tijd hebben bijna alle grote computerfabrikanten eigen netbooks uitgebracht.
In deze tweede netbook-test legt Tweakers.net zes van die nieuwere netbooks naast elkaar. De kleine laptops zijn nog steeds opgebouwd rond de Atom-cpu van Intel en de bijbehorende chipset, maar de beeldschermen neigen intussen naar een iets groter formaat: terwijl de eerste netbook, de Eee PC, nog een 7"-beeldscherm had, lijkt 10" de norm te worden. Wel trachten de fabrikanten zich met extra's van elkaar te onderscheiden. Zo bevinden zich onder de nu geteste netbooks een tablet-versie en een zeer dun exemplaar.
De zes ultraportables zijn van vijf fabrikanten afkomstig. Tweakers.net bekeek de Windows-variant van de 10"-Eee PC, nadat eerder de 9"-versie en de 10"-Linux-variant aan een nader onderzoek waren onderworpen. Ook de nieuwste netbook uit de Eee PC-familie, de S101, werd op de pijnbank gelegd. Verder werden van Acer de 9" Aspire One, de Dot van Packard Bell, Samsungs NC10 en de Gigabyte-tablet M912x getest. Ook de Wind van MSI waaide nog even langs om zijn accu te tonen, maar omdat deze netbook vrijwel identiek is aan de al geteste Medion, lieten we de Wind verder liggen.
De zes geteste netbooks delen een aantal basiskenmerken, met op de eerste plaats de cpu. Intels Atom-processor, de N270, blijft bij uitstek de cpu om de zuinige netbooks van rekenkracht te voorzien. Hoewel de Atom op zichzelf een energiezuinige processor is, wordt die zuinigheid nog steeds grotendeels teniet gedaan door de relatief gulzige 945GSE-chipset die in de netbooks is terug te vinden.
Gezien de vrijwel identieke hardware zetten de netbooks allemaal vergelijkbare prestaties neer, zodat het onderscheid moet worden gezocht in het beeldscherm, de ergonomie en de tijd waarmee kan worden gewerkt zonder de accu weer op te moeten laden.
Specificaties en prijzen
Behalve in hun formaat, dat voornamelijk wordt gedicteerd door de keuze van de fabrikant voor een 9"- of een 10"-beeldscherm, verschillen de netbooks onderling in de manier waarop ze data opslaan. Asus kiest voor de schokbestendigheid van ssd's, terwijl de overige fabrikanten liever een conventionele 2,5"-harde schijf met een flinke opslagcapaciteit leveren. Buitenbeentje Gigabyte valt op door geen netbook, maar een 'nettablet' te leveren: het beeldscherm van de M912 laat zich honderdtachtig graden draaien en op het toetsenbord klappen. Dankzij het touchscreen laat de laptop zich op deze manier in een tablet veranderen. Een tweede opvallend afwijkende configuratie is afkomstig van Asus: de Eee PC S101 wordt niet met een lithiumion-accu geleverd, maar een lithiumpolymeer-accu is de krachtbron van deze netbook.
| | Asus Eee PC 1000H | Asus Eee PC S101 | Acer Aspire One | Packard Bell Dot | Gigabyte M912x | Samsung NC10 |
|---|
| OS | Windows XP Home | Windows XP Home | Windows XP Home | Windows XP Home | Windows XP Home | Windows XP Home |
| Cpu | Intel Atom N270 (1.6 GHz) | Intel Atom N270 (1.6 GHz) | Intel Atom N270 (1.6 GHz) | Intel Atom N270 (1.6 GHz) | Intel Atom N270 (1.6 GHz) | Intel Atom N270 (1.6 GHz) |
| Chipset | Intel 945GME + ICH7M | Intel 945GME + ICH7M | Intel 945GME + ICH7M | Intel 945GME + ICH7M | Intel 945GME + ICH7M | Intel 945GME + ICH7M |
| Video | Intel GMA 950 igp | Intel GMA 950 igp | Intel GMA 950 igp | Intel GMA 950 igp | Intel GMA 950 igp | Intel GMA 950 igp |
| Beeldscherm (grootte en resolutie) | 10,2" 1024x600 | 10,2" 1024x600 (led) | 8,9" 1024x600 | 8,9" 1024x600 | 8,9" 1280x768 | 10,2" 1024x600 (led) |
| Geheugen | 1GB ddr2 | 1GB ddr2 | 1GB ddr2 | 1GB ddr2 | 1GB ddr2 | 1GB ddr2 |
| Opslag | 160GB hdd | 16GB ssd | 160GB hdd | 160GB hdd | 160GB hdd | 160GB hdd |
| Kaartlezer | 4-in1 sd/sdhc/mmc | 4-in1 sd/sdhc/mmc | 4-in1 sd/sdhc/mmc | 4-in1 sd/sdhc/mmc | 4-in1 sd/sdhc/mmc | 3-in1 sd/sdhc/mmc |
| Wifi | 802.11,b,g,n | 802.11,b,g,n | 802.11,b,g | 802.11,b,g | 802.11,b,g | 802.11,b,g,n |
| Bluetooth | Ja | Ja | Nee | Nee | Nee | Ja |
| Lan | 10/100Mbit | 10/100Mbit | 10/100Mbit | 10/100Mbit | 10/100Mbit | 10/100Mbit |
| Audio | Realtek HD audio | Realtek HD audio | Realtek HD audio | Realtek HD audio | Realtek HD audio | Realtek HD audio |
| Poorten | 1x vga en 3x usb 2.0 | 1x vga en 3x usb 2.0 | 1x vga en 3x usb 2.0 | 1x vga en 3x usb 2.0 | 1x vga en 3x usb 2.0 | 1x vga en 3x usb 2.0 |
| 1x audio-in | 1x audio-in | 1x audio-in | 1x audio-in | 1x audio-in | 1x audio-in |
| 1x audio-uit | 1x audio-uit | 1x audio-uit | 1x audio-uit | 1x audio-uit | 1x audio-uit |
| Accu | 6600mAh, 6 cellen | 4900mAh, lipo | 2200mAh, 3 cellen | 5200mAh, 6 cellen | 4500mAh, 4 cellen | 5200mAh, 6 cellen |
| Afmetingen | 266mm × 191mm × 38mm | 264mm x 180mm x 25mm | 249mm x 169mm x 36mm | 250mm x195mm x36mm | 235mm x 180mm x 42mm | 261mm × 185mm × 30mm |
| Gewicht | 1,4kg | 1,1kg | 1,1kg | 1,2kg | 1,3kg | 1,3kg |
:fill(white)/i/1229639952.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640811.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640224.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640259.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640672.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229642009.jpg?f=thumb)
De netbooks op een rij
Op de catwalk
Omdat de hardware van de verschillende modellen netbooks sterk overeenkomt, zal de klant bij het kiezen van een model vaak afgaan op uiterlijk en kwaliteitsindruk. Deze kenmerken zijn moeilijk objectief te meten en te vergelijken: het is vooral een kwestie van smaak. Desalniettemin zal een factor als bouwkwaliteit altijd van belang zijn: vrijwel elke koper zal afknappen op bijvoorbeeld grote kieren en losse knoppen.
Asus Eee PC 1000H
Het 10"-model van Asus kwam in de vorige editie van onze netbooktest al aan de orde; toen had Tweakers.net echter de beschikking over een exemplaar met iets andere specificaties, en het besturingssysteem was Linux in plaats van Windows XP. Een tweede verschil tussen de beide 10"-versies is het toetsenbord: was dat bij de vorige test nog een minpunt, ditmaal leverde Asus een netbook met een prima toetsenbord. Daarmee is de 1000H een solide gebouwd apparaat dat niet spannend of vernieuwend is, maar dat biedt waarvoor betaald wordt.
Asus Eee PC S101
Terwijl Asus met de 1000H zijn Eee PC-lijn evolutionair uitbreidde, betekent de S101 bijna een revolutie. Bijna, want uiteindelijk betreft het toch een netbook als alle andere, zij het dat het apparaat zonder twijfel het dunste exemplaar uit de test is. Een van de manieren waarop Asus de dikte tot tweeënhalve centimeter wist terug te brengen, is het gebruik van een lithiumpolymeeraccu in plaats van standaard lithiumionaccu's. Een 'lipo-accu' kan in allerlei vormen worden gemaakt, en bij de S101 werd deze breed en plat. Ondanks de geringe dikte maakt de behuizing ook in dit geval een solide indruk, terwijl ook het toetsenbord goed bruikbaar is. De laptop voelt goed afgewerkt, hoewel de met kristallen uitgevoerde versiering in de scharnieren voor velen wellicht een tikje té is.
De lipo-accu van de S101
Acer Aspire One
De Aspire One is vooral binnen de Amerikaanse markt bejubeld als de beste netbook van 2008, en het apparaat biedt zeker veel waar voor zijn prijs. Het ook voor netbookbegrippen relatief kleine beeldscherm biedt echter geen ruimte voor een flink toetsenbord, waardoor blind typen op de One lastig is. Dit geldt overigens in het algemeen voor netbooks met een 8,9"-beeldschermdiagonaal: alleen kleine vingers zullen blindelings hun weg weten te vinden. Ook het trackpad is aan het kleine formaat van de behuizing aangepast: de linker- en rechtermuisknoppen zitten niet onder, maar links en rechts van het touchpad. Die plaatsing zal voor velen wennen zijn.
:fill(white)/i/1229640470.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640503.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640531.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640539.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640604.jpg?f=thumb)
De Packard Bell Dot en vs Acer Aspire One vergeleken
Packard Bell Dot
De Dot van Packard Bell onderscheidt zich nauwelijks van de Aspire One van Acer: beide leveranciers kozen overduidelijk voor dezelfde oem. Ook de Dot is stevig gebouwd, blind typen is lastig en het is even wennen aan de mousepad. Het glossy beeldscherm is een ander kenmerk dat beide netbooks delen: sommige gebruikers zweren bij een glanzende display, terwijl anderen last hebben van de weerspiegelingen waarmee glimmende beeldschermen nu eenmaal behept zijn. Overigens koos ook Packard Bell voor een 'esthetische' afwerking van zijn scharnieren: ditmaal versiert een groot rond rood stuk zacht plastic de scharnieren.
De 'Dot' accentueert zijn naam
Gigabyte M912x
Het touchscreen van de M912x van Gigabyte maakt deze netbook feitelijk tot een tablet. Ook de resolutie van het beeldscherm is hoger, wat bij sommige applicaties bijzonder prettig kan zijn. De praktijk van deze convertible netbook blijkt echter minder positief: het scharnier van de display vormt, zoals bij vrijwel alle tablets, een zwak punt. In gesloten toestand blijft het beeldscherm zelfs bij een geringe beweging nauwelijks op zijn plaats, en wanneer de netbook geopend is, reageert de display heftig op elke beweging. In de tablet-modus revancheert het apparaat zich behoorlijk: het touchscreen werkt, zeker voor toepassingen als surfen, prima, en reageert adequaat op de meegeleverde stylus.
Het scharnier van de Gigabyte
Samsung NC10
Ook Samsung betreedt met zijn eerste kleine laptop de netbookmarkt en doet dat niet onverdienstelijk. De NC10 is netjes afgewerkt en voelt goed aan. Bij het gebruik bleek echter dat het touchpad soms traag of zelfs helemaal niet reageert wanneer het wordt beroerd. In alle gevallen duurde dat echter niet langer dan enkele seconden. Daar staat tegenover dat het touchpad van dit netbook over een dedicated scrollgebied beschikt. Die voorziening maakt het overbodig om moeizaam te zoeken naar het randje van het touchpad waar scrollend op vingerbewegingen wordt gereageerd; iets dat bij de overige netbooks wel nodig is.
Het touchpad van de NC10
Prestaties
Net als bij de vorige test zijn de netbooks aan een beperkt aantal benchmarks onderwerpen. De kleine laptops worden immers niet gekocht om topprestaties te leveren, maar zouden de gebruiker wel voldoende vlot moeten laten surfen, tekstverwerken en dergelijke. De benchmarks zijn derhalve niet bedoeld als meer dan een indicatie van de rekenkracht, en dienen voornamelijk om te bekijken in hoeverre de vrijwel identieke apparaten toch nog van elkaar verschillen.
| Cinebench R10 Opengl (Cinebench-score) |
|---|
| Gigabyte M912x |    277 |
| Acer Aspire One |    272 |
| Samsung NC10 | 271 |
| Asus Eee PC 1000H | 271 |
| Packard Bell Dot | 269 |
| Asus Eee PC S101 | 263 |
Hoger is beter
| Cinebench R10 single cpu (Cinebench-score) |
|---|
| Gigabyte M912x | 553 |
| Samsung NC10 | 545 |
| Asus Eee PC S101 | 539 |
| Asus Eee PC 1000H | 539 |
| Acer Aspire One | 537 |
| Packard Bell Dot | 533 |
Hoger is beter
| Cinebench R10 multicpu (Cinebench-score) |
|---|
| Gigabyte M912x | 854 |
| Samsung NC10 | 835 |
| Packard Bell Dot | 834 |
| Asus Eee PC 1000H | 832 |
| Asus Eee PC S101 | 827 |
| Acer Aspire One | 825 |
Hoger is beter
| Super Pi Mod 1.5 (tijd in secondes) |
|---|
| Acer Aspire One | 116,74 |
| Asus Eee PC 1000H | 115,85 |
| Asus Eee PC S101 | 115,65 |
| Packard Bell Dot | 115,59 |
| Gigabyte M912x | 115,42 |
| Samsung NC10 | 115,05 |
Lager is beter
Zowel de Cinebench-test als de berekening van het getal pi wordt in alle gevallen door de Gigabyte M912x met de beste score afgerond. De onderlinge verschillen tussen de verschillende netbooks zijn echter dermate klein dat de significantie van die verschillen betwijfeld kan worden. In de praktijk zullen snelheidsverschillen dan ook nauwelijks terzake doen. De volgende test is bepalender voor het kiezen van een netbook: de accuduur.
| Battery Eater-ontlaadtijd (minuten) |
|---|
| Asus Eee PC 1000H | 302 |
| Packard Bell Dot | 297 |
| Samsung NC10 | 271 |
| Asus Eee PC S101 | 212 |
| Gigabyte M912x | 123 |
| Acer Aspire One | 95 |
Hoger is beter
De Eee PC 1000H verslaat de Packard Bell Dot nipt, maar hierbij moet bedacht worden dat de netbook van Asus over een 10,2"-beeldscherm beschikt. Ook leverde Packard Bell een accu met zes cellen en flinke capaciteit, die naast het nodige gewicht ook een flink uitsteeksel van de behuizing vormt. De accu-prestaties moeten dan ook in het licht van de geleverde accucapaciteit gezien worden, waarbij het gewicht uiteraard eveneens van belang is. Ter illustratie: de accu van de Packard Bell Dot weegt 325 gram en bevat 5200mAh, terwijl de verder identieke Aspire One werd getest met een 165 gram zware accu die een capaciteit van 2200mAh heeft.
Geen duidelijke winnaar
De beslissing voor welk netbook gekozen moet worden, begint eigenlijk niet bij een keuze voor een bepaald model, maar bij de vraag of de aanschaf van een netbook daadwerkelijk op zijn plaats is. Wie regelmatig meerdere uren met een mobiele computer aan de slag wil, kan voor de prijs van een netbook ook een eenvoudige maar volwaardige laptop kopen. Zelfs de meest eenvoudige notebook biedt betere prestaties dan een netbook. Wie echter een lichtgewicht apparaat wenst dat zich makkelijk mee laat nemen, weinig ruimte in beslag neemt en waarmee prima valt te surfen, kan een afweging tussen de verkrijgbare netbooks gaan maken.
Een voor de hand liggend criterium dat de selectie van een netbook kan beslechten, is uiteraard de prijs. De volgende tabel zou de Acer Aspire One als winnaar aanduiden, gevolgd door de Eee PC 1000H van Asus.
| Netbook-prijzen |
|---|
| Acer Aspire One | Onbekend |
| Asus Eee PC 1000H | Onbekend |
| Packard Bell Dot | Onbekend |
| Samsung NC10 | Onbekend |
| Asus Eee PC S101 | Onbekend |
| Gigabyte M912x | Onbekend |
Daar staat tegenover dat de Aspire One een kleiner scherm heeft, en als de accuduur in ogenschouw wordt genomen, is Acers netbook opeens de grote verliezer.
| Battery Eater-ontlaadtijd (minuten) |
|---|
| Asus Eee PC 1000H | 302 |
| Packard Bell Dot | 297 |
| Samsung NC10 | 271 |
| Asus Eee PC S101 | 212 |
| Gigabyte M912x | 123 |
| Acer Aspire One | 95 |
Kijken we naar het gewicht, dan ontlopen de kleine notebooks elkaar niet veel:
| Gewicht, inclusief accu |
|---|
| Asus Eee PC S101 | 1,1 |
| Acer Aspire One | 1,1 |
| Samsung NC10 | 1,3 |
| Packard Bell Dot | 1,3 |
| Gigabyte M912x | 1,3 |
| Asus Eee PC 1000H | 1,4 |
Ditmaal spannen de S101 van Asus en de Acer de kroon. De S101 heeft echter een beeldschermdiagonaal van 10,2" en de accu gaat langer mee, waar wel een bijna zestig procent hogere prijs tegenover staat.
Een vergelijking tussen de netbooks waarbij gewicht, accuduur en prijs zouden meewegen, zou de Dot van Packard Bell en de Samsungs NC10 als de meest interessante kandidaten naar voren laten komen. Beide netbooks bieden een meer dan redelijke accuduur van vierenhalf tot vijf uur en zetten daar een acceptabel prijskaartje tegenover. Wanneer echter ook de features in de afweging betrokken worden, komt Samsungs kandidaat als winnaar uit de bus. Het beeldscherm met een 10,2"-diagonaal en het dientengevolge zeer bruikbare toetsenbord zullen voor de gemiddelde gebruiker interessanter zijn dan de twee ons die de netbooks in gewicht schelen. Enige minpunt is het trackpad, dat bij het reviewexemplaar niet helemaal goed functioneerde.
Wanneer de prijs van minder belang is, heeft Asus met zijn S101 echter de grootste troef in handen. Het design van de netbook is strak, de dikte is onbetwist de minste van de zes bekeken netbooks en de accu gaat vrij lang mee. Ook de Gigabyte M912X is een optie voor wie relatief veel geld uit wil geven: het is een netbook dat weinig anderen hebben en dat ook als tablet dienst kan doen. De kwaliteit van het beeldschermscharnier moet dan wel een stuk beter worden.
Uiteindelijk blijft het een zaak van persoonlijke voorkeuren en smaak om uit te maken welke netbook nu de beste is. Vooralsnog heeft geen enkel exemplaar alle gewenste features, of dat nu performance, batterijduur, design, draagbaarheid of andere eigenschappen zijn, al komen sommige modellen aardig in de buurt.
:fill(white)/i/1229639976.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229639994.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640068.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640082.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640105.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640129.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640143.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640163.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640209.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640279.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640314.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640333.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640354.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640372.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640403.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640684.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640700.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640718.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640746.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1229640769.jpg?f=thumb)
:fill(white):strip_exif()/i/1218204756.jpg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1218205210.jpg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1291325921.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1253192825.jpeg?f=fpa_thumb)
:fill(white):strip_exif()/i/1229258849.jpg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1229698468.jpg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1228410621.jpg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1223999887.jpg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1249481698.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1248446862.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1240566901.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1232458509.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/1236779883.png?f=fpa)
/i/1244535754.png?f=fpa)
/i/1237809684.png?f=fpa)
/i/1236586979.png?f=fpa)
/i/1198494081.png?f=fpa)
/i/1236243144.png?f=fpa)
/i/1236012389.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1233705049.gif?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/220197/pino2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
/u/90633/crop5b55d667a9b4f_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4795/pics_18_ziza.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/16181/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/45575/crop5eabccf00c955_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/72348/avatar-pic-beach-xj6-70-53-compr.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/145128/krillen_avatar.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/90247/oog.jpg?f=community){kind=small}
/u/37695/crop59072b57d660b_cropped.png?f=community){kind=small}
