EK voetbal kijken in betere kwaliteit

Wat is nodig voor 4k met hdr?

KPN

KPN's aanbod is grotendeels vergelijkbaar met dat van Ziggo, al zijn er ook een aantal verschillen. KPN heeft net als Ziggo zijn eigen decoders en ook hier zijn die cruciaal voor het kijken van de voetbalwedstrijden in 4k. In het geval van KPN gaat het om de Arris VIP5202 en de ZTE ZXV8001. Alleen met die decoders is 4k een optie, naast de noodzaak van een 4k-tv. In tegenstelling tot drie jaar geleden is nu bij het EK voetbal geen 4k-abonnement benodigd.

De twee genoemde 4k-settopboxen werden en worden ook verspreid onder televisieklanten die geen 4k-abonnement hebben. Klanten met een oudere decoder zonder 4k-ondersteuning vissen dus achter het net. Zij kunnen wel proberen over te stappen op een Hussel-abonnement en moeten dan de 4k-optie bestellen. Dan kan je in aanmerking komen voor een omruil naar een 4k-decoder, mits de lijnsnelheid minimaal 100Mbit/s bedraagt. Waarschijnlijk zal het bemachtigen van een Arris- of ZTE-ontvanger echter niet gegarandeerd kunnen worden. Ook hier wreekt zich het wereldwijde chiptekort, waardoor de voorraden van deze ontvangers niet zullen uitpuilen.

Het belangrijkste verschil met de weergave via Ziggo, is dat KPN twee zenders openstelt voor het voetbaltoernooi: 109 en 690. Laatstgenoemde is de 4k-versie van NPO 1 met hlg, met waarschijnlijk een bitrate van 26,5 Mbit/s. Bij kanaal 109 zal die bitrate een stuk lager zijn, waarschijnlijk zo rond de 12Mbit/s. Kanaal 109 is identiek aan 690, op deze bitrate na. Die lagere bitrate wordt bereikt doordat NPO 1 op 109 wordt weergegeven in 1080p-resolutie in plaats van in 4k. Wel is er hdr op 109. Door de toevoeging van hdr en het feit dat de resolutie 1080p in plaats van het normale 1080i is, zal de kwaliteit waarschijnlijk toch een stuk beter zijn in vergelijking met de normale NPO 1-zender in sdr. Al zal dat ook afhangen van de vraag of de gebruikte televisie in staat is hdr fatsoenlijk weer te geven.

De Arris VIP5202-ontvanger is één van de twee 4k-ontvangers die bij KPN is te gebruiken voor de 4k-weergave van het EK voetbal.

Je vraagt je af wat kanaal 109 eigenlijk nog toevoegt als 690 er al is. Kanaal 109 is niet te gebruiken voor klanten met een oudere, niet-4k-ontvanger; ook voor 109 is de Arris- of ZTE-ontvanger nodig. Daarmee zal de meerwaarde van kanaal 109 in de praktijk beperkt zijn. KPN zet dit kanaal open voor die gevallen waarin er een probleem kan ontstaan in de bandbreedte. De lijnsnelheid bij de gebruiker moet namelijk minimaal 100Mbit/s zijn, wat niet betekent dat het afgesloten abonnement ook 100Mbit/s moet zijn. Deze grens zal met name zijn ingesteld om te voorkomen dat de overgebleven bandbreedte tijdens het kijken onverhoopt toch te laag wordt en er aldus haperingen kunnen optreden. Dit zou bijvoorbeeld aan de orde kunnen zijn bij klanten die wel de juiste 4k-ontvanger hebben, maar bijvoorbeeld nog gebruikmaken van dsl via een koperlijntje en een beperkte bandbreedte hebben. De lagere bitrate van kanaal 109 kan dan uitkomst bieden om het voetbal toch nog te kunnen bekijken in een betere kwaliteit.

Los van de bitrate zijn de technische specificaties op kanaal 690 zoals verwacht: 2160p, 50fps, hlg en waarschijnlijk Dolby 5.1. Dolby Atmos, waar KPN eerder tijdens het songfestival in Rotterdam mee experimenteerde, wordt niet geleverd door de NPO voor het EK en is dus niet beschikbaar.

KPN's tegenhanger van Ziggo Go is de KPN Smart TV app. Die app is op bijvoorbeeld televisies van LG, Samsung, Philips en Sony te gebruiken voor interactieve televisie. Net als Ziggo Go biedt deze app geen soelaas om het voetbal in 4k te bekijken. De app zit nog in een bètafase. Zelfs al zou de ontwikkeling veel verder zijn en het EK zou via de app in 4k zijn te bekijken, dan zou de netwerkbelasting bij veel gelijktijdige gebruikers al snel de spuigaten uit kunnen lopen. Dat komt met name door het verschil tussen multicast- en unicast-streams, waar we hier verder niet over uitweiden.

• Volgende pagina 6. Situatie in België