Inleiding
Samengevat
Als je een strak interieur hebt en daar een strakke tv bij zoekt, is de LG GX een tv die je zeker moet meenemen in je overwegingen. Hij is slechts twee centimeter dik en kan, door middel van de meegeleverde muurbeugel, naadloos tegen een muur worden bevestigd. De beeldkwaliteit is, zoals we van oled-tv's gewend zijn, zeer goed en de bediening is prettig dankzij webOS en de Magic Remote. Het geluid is prima, maar niet zo goed als dat van dikkere en veel goedkopere televisies. Je moet dus wel wat extra geld willen en kunnen uitgeven voor het mooie uiterlijk.
Eindoordeel
Televisies met een oledpaneel zijn altijd erg dun. Ze kunnen zo plat worden gemaakt doordat een oledscherm geen aparte backlight nodig heeft. Het oledpaneel is ongeveer een millimeter dik; het is vooral de drager waarop het is bevestigd die bepaalt hoe diep de tv is. Zo had de eerste 55"-oled-tv van LG die in de Benelux werd verkocht, een dikte van slechts 4,5mm. Tenminste, als je de kast onderaan met daarin de elektronica, aansluitingen en luidsprekers niet meerekende. Met de onderste behuizing erbij was deze tv ongeveer vier centimeter dikker.
Met de W-serie, die LG in 2017 introduceerde, kregen we te zien hoe plat oledtelevisies kunnen zijn. Deze 'wallpaper'-modellen zijn superplat en worden door middel van magneten strak tegen een muur bevestigd. Doordat het scherm bij de W-serie door middel van een flatcable met een losse soundbar is verbonden, ziet de tv er superplat uit: slechts enkele millimeters dik. Doordat alle aanstuurelektronica in de meegeleverde soundbar is ondergebracht, ben je echter verplicht deze te gebruiken. Helaas heeft de soundbar flinke afmetingen, waardoor hij een behoorlijk eind de kamer insteekt. Het scherm van de W-serie mag dan superplat zijn, door de verplichte soundbar komt de tv verder de kamer in dan de meeste normale televisies.
:strip_exif()/i/2003681332.jpeg?f=imagearticlefull)
Dit jaar doet LG het anders. Het heeft een nieuwe serie 'Gallery'-televisies geïntroduceerd, waarbij het beeldpaneel, de elektronica, de aansluitingen en de luidsprekers wel allemaal in dezelfde behuizing zijn ondergebracht. Toch is de kast slechts twee centimeter dik. De GX-televisies worden geleverd met een muurbeugel die volledig in een nis in de achterkant van de tv valt. Hierdoor steekt hij op geen enkel punt verder dan twee centimeter de kamer in. De GX-modellen zijn dus eigenlijk platter dan de 'wallpaper'-modellen, die overigens gewoon leverbaar blijven.
De GX is leverbaar in een beeldmaat van 55, 65 of 77 inch. Het 4k-uhd-oledpaneel is uiteraard geschikt voor hdr-weergave en hoewel de tv superplat is, heeft LG er een 60W-audiosysteem in weten te proppen. Zoals we gewend zijn van LG, draait het geheel op webOS en krijg je er een Magic Remote met spraakherkenning bij. In deze review bekijken we het 65"-model, dat op het moment van schrijven voor zo'n 3600 euro in de Pricewatch te vinden is.
Uiterlijk en aansluitingen
De GX is gemaakt om aan de muur te worden bevestigd en wordt dan ook geleverd met een muurbeugel. Als je hem aan de wand hangt, ziet het geheel er zeer strak uit. Zoals gezegd steekt de tv slechts twee centimeter de kamer in. In verhouding tot de 165cm-beelddiagonaal van ons 65"-testmodel is dat zeer weinig, waardoor het geheel er superplat uitziet. Daarbij is het natuurlijk ideaal als je kabels in de muur kunt wegwerken, maar als je een kabelgootje over de muur naar beneden moet laten lopen, ziet het er nog altijd strak uit.
:strip_exif()/i/2003692664.jpeg?f=imagenormal)
De meegeleverde muurbeugel heeft een handig systeem waarmee de tv automatisch wordt vergrendeld. Hierdoor is het toestel er gemakkelijk af te halen als je dat wilt, maar valt het er niet onbedoeld vanaf als je het beweegt. Het toestel kan namelijk op de beugel een stukje naar voren worden getrokken, waarna je het een beetje naar links of rechts kunt bijdraaien. Ook kun je de tv op de beugel bijdraaien als de beugel net niet helemaal waterpas aan de muur is geschroefd.
:strip_exif()/i/2003692666.jpeg?f=imagenormal)
Bij normale televisies krijg je een voet meegeleverd voor plaatsing op een meubel en is de muurbeugel optioneel. Bij de GX is dit precies andersom; tegen een meerprijs van ongeveer 140 euro kun je er twee voeten bij krijgen. Deze hebben bij de 65"-versie typenummer AN-GXDV65, waarbij het getal achteraan staat voor de beeldmaat. Let dus goed op dat je niet de verkeerde aanschaft als je de tv op een meubel wilt plaatsen. De optionele poten zijn gemaakt van metaal en hebben sleuven met daarop een klepje waarmee kabels uit het zicht kunnen worden gehouden.
De afwerking van de GX is van een zeer hoog niveau en de gebruikte materialen stralen een zekere luxe uit. Rond de tv loopt een dun, zwart metalen randje. Er is, op de kleine uitstulping onder het scherm na, niets wat van het beeldscherm afleidt, want de voorkant bestaat bijna alleen uit beeldscherm. De kleine uitstulping aan de onderkant huisvest een statusled, de infraroodontvanger en een omgevingslichtsensor.
Hoewel de meeste eigenaren de achterkant alleen zien bij het uit de doos halen, is deze mooi afgewerkt. Het grootste gedeelte is afgedekt met een metalen plaat waarin goten zijn gestanst waarin de kabels kunnen worden geleid. Deze goten en de nis waarin de muurbeugel valt, zijn af te dekken met klepjes voor een mooie afwerking als de achterkant wel te zien is. Alleen aan de bovenkant zijn koelsleuven aangebracht. Het metaal van de behuizing wordt namelijk ook gebruikt om de warmte van de elektronica af te voeren.
Aansluitingen
Hoewel de GX-televisies vooral zijn bedoeld om aan de muur te worden opgehangen, is het netsnoer niet afneembaar. Dat kan onhandig zijn als het snoer van 1,6 meter niet lang genoeg is. Alle aansluitingen zijn onder een hoek van negentig graden gemonteerd, anders kon de tv natuurlijk niet strak tegen een muur worden opgehangen. Aan de rechterkant zit bovenaan een CI+-slot met daaronder drie usb-aansluitingen. Daaronder zit een poort voor een ir-blaster, waarmee andere apparaten kunnen worden bediend.
Onderaan zitten, van links naar rechts, de volgende aansluitingen: een f-connector voor satelliet, een antenneaansluiting voor kabel of Digitenne, een rj-45-aansluiting voor netwerk en vier hdmi 2.1-aansluitingen die geschikt zijn voor 4k-beelden met tot 120fps. De tweede aansluiting is bovendien geschikt voor een extended audio return channel. Als je geen audioapparatuur met hdmi hebt, kun je ook gebruikmaken van de toslink-digitale audio-uitgang of de 3,5mm-analoge aansluiting. Deze laatste kan ook gebruikt worden met een koptelefoon, maar daarvoor zit hij wel op een onhandige plek.
WebOS en afstandsbediening
De GX draait op LG's besturingssysteem voor smart-tv's: webOS. Oorspronkelijk was dit op Linux gebaseerde OS ontwikkeld door Palm voor gebruik op mobiele apparaten. De eerste versie zag in 2009 het levenslicht, maar vier jaar later kwam het in handen van LG, dat het onder andere heeft ingezet voor slimme horloges en koelkasten. Het grootste succes was echter de toepassing op televisies. De huidige versie draagt de naam webOS ThinQ AI, waarbij het gebruik van de term AI moet onderstrepen hoe slim deze tv is.
:strip_exif()/i/2003725428.jpeg?f=imagenormal)
WebOS is wat ons betreft een van de betere smart-tv-besturingssystemen en zit inderdaad slim in elkaar. Het ziet er overzichtelijk uit en werkt relatief vlot. Vorig jaar is aan het homescreen een extra rij shortcuts toegevoegd, die boven de bestaande schuine 'tegels' onder in beeld verschijnt. Hier verschijnen aanbevelingen voor Netflix en YouTube, en ook krijg je hier onlangs bekeken tv-kanalen te zien. De tegel linksonderin wordt gebruikt om reclame te tonen. Gelukkig kun je advertenties uitschakelen door in het menu onder Algemeen de optie Home-promotie uit te schakelen.
:strip_exif()/i/2003725430.jpeg?f=imagenormal)
Het aanbod aan apps is lang niet zo groot als bij Googles Android TV, maar wat ons betreft mis je daar niet veel aan, omdat de belangrijkste video on demand-diensten allemaal aanwezig zijn. De interface ziet er nog altijd prima uit, maar we vinden dat het ontwerp na al die jaren weleens een opfrisbeurt mag krijgen. We zien door de jaren heen wel steeds kleine verbeteringen, waardoor webOS inmiddels een zeer volwassen smartplatform is, maar we zouden het waarderen als het design een keer flink op de schop werd genomen, zoals ook bij de besturingssystemen op smartphones is gebeurd.
:strip_exif()/i/2003727506.jpeg?f=imagenormal)
Magic Remote
Ook het design van de meegeleverde afstandsbediening gaat alweer een hele tijd mee. Dat betekent ook hier dat het een zeer volwassen ontwerp is, waarop verder niet veel is aan te merken. De belangrijkste klacht die we hebben, en dat geldt eigenlijk voor afstandsbedieningen in het algemeen, is dat er alsmaar meer gesponsorde knoppen op verschijnen. Er zitten inmiddels drie van dit soort opvallende knoppen op die alleen nuttig zijn voor wie op al deze diensten een abonnement heeft. Zelfs als je lid bent van al die diensten, zijn de knoppen overbodig, omdat je onder de cijferknoppen een quick access-functie hebt die je naar je favoriete apps kunt laten wijzen.
Dat gezegd hebbende is de Magic Remote in onze ogen nog altijd een van de beste afstandsbedieningen. Hij ligt prettig in de hand, het knopgevoel is prima en de bewegingsdetectie werkt zeer intuïtief. Ook kun je er een eventuele settopbox mee bedienen en werkt de ingebouwde microfoon prima voor spraakopdrachten.
Inputlag en chroma subsampling
Als je graag gamet op je televisie, doe je er goed aan om bij de aankoop te letten op de inputlag. Doordat beelden die via een hdmi-ingang binnenkomen, worden gebufferd en verwerkt voordat ze daadwerkelijk op het scherm verschijnen, lopen ze een vertraging op die inputlag wordt genoemd. In de filmstand doet de GX er zo'n 80ms over om de gamebeelden weer te geven die met 60fps naar de tv worden gestuurd. Dat komt neer op bijna vijf beelden vertraging.
De GX is echter voorzien van hdmi 2.1-ingangen die auto low latency mode ondersteunen. Hiermee kan de tv, als de aangesloten console ook allm ondersteunt, automatisch naar de spelmodus worden geschakeld. In deze modus bedraagt de lag nog maar 13ms: minder dan een enkel beeldje vertraging dus. Dit uitstekende resultaat wordt met zowel 1080p60- als 2160p60-beelden behaald. Ook als er hdr-beelden worden aangeboden, blijft de inputlag hetzelfde.
Hardcore gamers zullen dit toestel ook zeker kunnen waarderen, omdat het 120fps aankan. Dat kan dankzij de hdmi 2.1-ingangen op de volledige 2160p-resolutie, maar doordat er op dit moment nog geen gameconsoles en videokaarten zijn met hdmi 2.1, is 1440p de maximale resolutie waarmee 120fps kan worden weergegeven. De volgende generatie consoles en videokaarten zal hier natuurlijk verandering in brengen.
Hiermee zijn de oledtelevisies van LG dus een toekomstvaste keuze voor gamers. Bovendien ondersteunt deze tv freesync en Nvidia's G-Sync. Hiermee kunnen spelbeelden die variëren van 40 tot 120fps, vloeiend worden weergegeven en is deze televisie zo'n beetje de perfecte keuze voor gamers.
Chroma subsampling
Er is veel bandbreedte nodig om uhd-beelden met 60fps of hoger te verwerken. De meeste uhd-tv's gebruiken dan ook een truc die chroma subsampling heet, om bandbreedte te besparen bij de interne verwerking van beelden die via hdmi binnenkomen. Helaas kost dit wat beeldkwaliteit, doordat de resolutie van kleur in het beeld afneemt. Bij het weergeven van videobeelden is dat niet erg, omdat alle codecs die voor videodistributie worden gebruikt, dezelfde truc toepassen om bandbreedte te besparen. Bij door een computer gegenereerde beelden kunnen er echter kleurartefacten in beeld zichtbaar worden. Dit is bijvoorbeeld goed te zien bij kleine, zwarte letters op een witte achtergrond.
Met de standaardinstellingen past de GX chroma subsampling toe op 2160p60-beelden, die met 60fps worden aangeboden. Hier is in het instellingenmenu eenvoudig wat aan te doen door te navigeren naar 'Beeld' > 'Aanvullende instellingen'. Daar kun je er namelijk voor kiezen om 'HDMI Ultra HD Deep Colour' aan te zetten. Dat kan voor alle vier de hdmi-ingangen. Als je dat hebt gedaan, worden alle beelden keurig op de volledige kleurresolutie weergegeven en zijn er geen artefacten meer zichtbaar.
Energiegebruik en geluid
De LG GX heeft energielabel A meegekregen en behoort daarmee tot de zuinigste oledtelevisies van dit moment. Als het nog zuiniger moet, zijn er lcd-modellen te vinden die efficiënter met elektriciteit omgaan, maar wat beeldkwaliteit betreft kunnen deze zich in de verste verte niet meten met een oled. Zo uit de doos gebruikte ons 65"-testmodel gemiddeld ongeveer 195W, waarbij het toestel 255cd/m² aan helderheid produceerde.
Nadat we de helderheid hadden afgesteld op 250cd/m², zakte het gemiddelde verbruik naar 167W. Wie 's avonds kijkt in een niet al te fel verlichte kamer, kan toe met een helderheid van 120cd/m² en als we de GX daarop afstellen, zakt het verbruik naar een gemiddelde van 113W. Uiteraard kan de tv de helderheid ook automatisch aanpassen aan het omgevingslicht door middel van de ingebouwde lichtsensor. Zo heb je altijd een mooi beeld en verbruikt de tv niet onnodig veel energie.
Geluid
Een audiosysteem ontwikkelen dat goed klinkt, maar niet al te veel ruimte inneemt, is een enorme technische uitdaging. Gezien de dikte van slechts twee centimeter hadden we dan ook geen hoge verwachtingen van de GX. Bij het beluisteren werden we echter aangenaam verrast door het super compacte luidsprekersysteem. Uiteraard is de basweergave niet indrukwekkend, maar er zijn wel degelijk lage tonen te horen. Zeker op niet al te hoog volume is het geluid prima en klinken de kleine luidsprekers een flink stuk groter dan ze daadwerkelijk zijn.
Boven de vijftig procent volume worden de beperkingen van de luidsprekers hoorbaar en als je het maximale volume nadert, klinken ze erg schel. De verstaanbaarheid blijft prima, maar voor films en muziek blijf je het liefste onder de vijftig procent van het maximale volume. Voor het gemiddelde televisieprogramma vinden we het geluid prima, maar bij het bekijken van films of concerten komen de beperkingen van dit audiosysteem duidelijk naar voren en ben je veel beter af met een goedkoper model uit LG's C-serie.
Een ander minpunt, dat vanaf modeljaar 2020 voor alle modellen van LG geldt, is dat er geen dts-geluid kan worden weergegeven. LG heeft ervoor gekozen om, net als Samsung en Panasonic, te besparen op dts-licenties. Wie vooral naar video-on-demanddiensten kijkt, heeft hier geen last van, maar als je graag films in hoge kwaliteit vanaf schijfjes afspeelt, kun je hier wel tegenaan lopen en ben je dus verplicht om een extern audiosysteem met dts-ondersteuning te gebruiken.
Beeldeigenschappen
In de afgelopen jaren hebben we de beeldkwaliteit van oledpanelen nauwelijks zien toenemen. Stilstand betekent natuurlijk achteruitgang, maar op belangrijke punten is de oledtechniek nog altijd ruimschoots beter dan de andere schermtechnieken van dit moment. Bijvoorbeeld wat de kijkhoeken betreft. Deze zijn bij oledtelevisies veel groter dan bij lcd-exemplaren.
De bovenstaande foto's zijn gemaakt met identieke belichting, waarbij de linkerfoto recht van voren is genomen en de rechter onder een hoek van 45 graden. Bij lcd-televisies, en dan vooral bij modellen met een va-paneel, loopt de beeldkwaliteit flink terug als je niet recht voor het scherm zit. Bij oled blijven de kleurverzadiging en het contrast onder een hoek gewoon goed. De helderheid loopt zo weinig terug dat het met het blote oog totaal niet opvalt.
Ook is de helderheid van het scherm veel uniformer dan bij lcd-televisies, doordat er geen gebruik wordt gemaakt van een backlight. We hebben foto's gemaakt van een wit scherm waarbij we hebben belicht voor middengrijs, zodat de uniformiteit van het scherm extra goed is te zien. Grote helderheidsverschillen zoals bij lcd's zien we niet. Wel zien we op de foto's kleine verschillen in de kleurbalans, maar bij het weergeven van gewone beelden vallen deze met het blote oog eigenlijk nauwelijks op.
De zwartweergave van oled is simpelweg perfect. Bij het weergeven van zwart komt er geen licht uit het scherm. Hierdoor is het contrast van oledtelevisies veel groter dan dat van lcd's. Doordat de pixels afzonderlijk uitgezet kunnen worden, is het lokale contrast net zo groot als het algehele contrast. Hierdoor zien beelden op een oledscherm er bij gelijke resolutie scherper uit dan op een lcd.
Beeldverwerking
Alle oledmodellen van LG, behalve de modellen uit de B-serie, zijn voorzien van de 'α9 Intelligent Processor' die dit jaar bij de derde generatie is aangeland. Deze beeldverwerkingschip maakt het mogelijk om 4k-beelden met maximaal 120fps weer te geven. Uiteraard heeft LG ook de nodige algoritmen ingebouwd die het beeld op de een of andere manier moeten verbeteren.
:strip_exif()/i/2003733206.jpeg?f=imagenormal)
Sinds vorig jaar kun je 'AI-beeld' inschakelen en dit jaar heeft deze functie het achtervoegsel 'Pro' gekregen. Op of de andere manier zijn marketeers bij verschillende merken geneigd om overal de term ai op te plakken en dus is er nu zelfs een heel ai-menu aan de interface toegevoegd. Wij hebben in ieder geval niet het idee dat AI-beeld Pro heel intelligent te werk gaat. Veel meer dan wat subtiele verscherping is het volgens ons niet. We vonden het beeld er in ieder geval niet mooier van worden.
Er zijn twee soorten ruisonderdrukking aanwezig. Er is er een tegen normale ruis in beeld, zoals filmkorrel of ruis die ontstaat door het gebruik van hoge iso-waarden bij het opnemen. De andere genaamd 'MPEG-ruisonderdrukking' is bedoeld om de artefacten die ontstaan door digitale videocompressie, tegen te gaan. Beide algoritmen doen wat ze moeten doen en leveren duidelijk minder ruis in beeld op, maar het is onmogelijk om ruis perfect te onderscheiden van subtiele details. Hierdoor gaat de beeldscherpte duidelijk achteruit en kun je bij goed beeldmateriaal maar beter afzien van ruisonderdrukking.
Met een beeldinterpolatiealgoritme wordt de framerate effectief verhoogd door tussenliggende beelden te berekenen. Bij LG heet deze functie TruMotion en het effect ervan is een soepeler en scherper beeld bij veel beweging. Helaas is het onmogelijk om in real time perfecte beelden te berekenen en dus leveren dit soort algoritmes bij gecompliceerdere beweging altijd artefacten in beeld op. TruMotion van LG is een van de betere algoritmen, maar vooral als een object op het scherm zich voor een bewegende achtergrond langs verplaatst, gaat het mis en verschijnen er storende artefacten.
:strip_exif()/i/2003733208.jpeg?f=imagenormal)
Als je TruMotion op Gebruiker zet, kun je OLED Motion inschakelen. Dit is LG's marketingnaam voor black frame insertion, waarbij na elk beeldje steeds een zwart beeld wordt vertoond. Hierdoor wordt beweging duidelijk scherper weergegeven. Dit komt doordat de afzonderlijke beelden korter zichtbaar zijn, waardoor er, als je ogen bewegen om een object op het scherm te volgen, minder bewegingsonscherpte op je netvlies ontstaat. Dit effect is dus vergelijkbaar met het gebruik van korte sluitertijden bij fotografie. Helaas neemt hierdoor ook de helderheid van het beeld sterk af en krijg je met een duidelijk zichtbare flikkering te maken, waardoor de meeste mensen er niet graag gebruik van zullen maken.
Verreweg de meeste 'beeldverbeteraars' kun je wat ons betreft beter uitschakelen, maar de functie Maximale Helderheid kan erg handig zijn als er met veel omgevingslicht wordt gekeken. Door de officiële specificaties los te laten en de grijstinten expres te helder weer te geven, krijg je een beeld dat er op een zonnige dag een stuk beter uitziet. Je moet dan niet vergeten om de functie weer uit te zetten bij gunstige lichtomstandigheden, anders krijg je een veel te licht beeld te zien.
Metingen en hdr
Het contrast is een van de belangrijkste eigenschappen als het op waargenomen beeldkwaliteit aankomt en op dit vlak blinken oleds uit, dankzij hun perfecte zwartweergave. Doordat er bij het weergeven van zwart geen licht uit het scherm komt, is de contrastverhouding in principe oneindig groot, als je tenminste in een volledig verduisterde ruimte kijkt. Kijk je in een verlichte kamer, dan kunnen reflecties de zwartweergave negatief beïnvloeden. De GX is voorzien van een antireflectielaag, maar deze is niet zo effectief als die van sommige lcd-televisies. Dit is een bewuste keuze geweest, want een betere antireflectielaag gaat ten koste van het lokale contrast, waardoor het beeld er minder scherp uit gaat zien. Het is dus zaak om al te felle lichtbronnen in de kijkruimte te vermijden.
Het contrast is een van de belangrijkste eigenschappen als het op waargenomen beeldkwaliteit aankomt. Een correcte kleurweergave is iets minder van belang, maar daarmee zeker niet onbelangrijk voor een mooi beeld. We hebben de kleurweergave gemeten met onze SpectraCal C6-colorimeter, die we in Calman hebben voorzien van een meterprofiel door middel van een X-Rite i1Pro 2-spectrometer.
Een meting van de grijstinten levert een goed beeld op van de kleurweergave, want als alle tinten zonder kleurzweem worden weergegeven, wordt het grootste deel van de kleuren ook correct weergegeven. Bovendien zien we aan deze meting of de helderheid met de juiste stappen oploopt, zodat er geen details in het beeld verloren gaan.
/i/2003739698.png?f=imagenormal)
Van alle presets levert 'Expert (Lichte kamer)' het beste resultaat op. Het beeld is een tikje te groen wat kleur betreft, maar met een gemiddelde ΔΕ2000 van 1,8 liggen alle afwijkingen ver onder de grens van 3, waardoor ze met het blote oog totaal onzichtbaar zijn. Het gammaverloop is zeer goed, en volgt de 2,2-lijn nagenoeg perfect. Met een kalibratie valt er dus nauwelijks nog winst te behalen.
/i/2003739700.png?f=imagenormal)
Bij de primaire en secundaire kleurmeting zien we een keurig resultaat. Bij een een ΔΕ2000 van 3 beginnen afwijkingen voor het menselijk ook zichtbaar te worden. De GX komt uit op een gemiddelde ΔΕ2000 van 1,6, waardoor er ook hier met een kalibratie nauwelijks zichtbare winst valt te behalen.
Hdr
Wat hdr-formaten betreft is er ondersteuning voor Dolby Vision, Technicolor, hybrid log-gamma en hdr10. Er is dus geen ondersteuning voor hdr10+, een uitbreiding bij hdr10 die dynamische metadata toevoegt en die voornamelijk bij Amazon Prime Video is te vinden. Dat is natuurlijk jammer, maar geen onoverkomelijk probleem, aangezien alle hdr10+-content ook prima zonder de dynamische metadata kan worden weergegeven. LG probeert hiervoor te compenseren door de toevoeging van 'HDR10 Pro', een feature die het effect van dynamische metadata moet nabootsen. Wij hadden natuurlijk liever gewoon ondersteuning voor hdr10+ gezien.
De maximale helderheid van oledschermen ligt wat lager dan bij de helderste lcd-tv's, waardoor je bij het kijken naar hdr de ruimte enigszins moet verduisteren voor het beste resultaat.
/i/2003733214.png?f=imagenormal)
Bij de meeste hdr-schermen loopt de helderheid terug als er grote heldere vlakken moeten worden weergegeven, maar bij oleds loopt de helderheid nog wat verder terug bij heel felle beelden. Dit komt doordat oleds, net als crt's en plasma's, zijn voorzien van een automatic brightness limiter, die het stroomverbruik van het scherm beperkt bij een (bijna) volledig wit scherm. In de bovenstaande grafiek zien we dat de abl ingrijpt als er vijfentwintig of meer procent wit moet worden weergegeven. Bij het kijken naar testbeelden is dit duidelijk te zien, maar bij het kijken naar normale content valt het bijna nooit op.
Bij de weergave van een wit vlak dat 10 procent of minder van een zwart scherm beslaat, hebben we een helderheid van bijna 756cd/m² gemeten. Bij 25 procent zakt de helderheid naar 410cd/m² en bij 100 procent is er nog 148cd/m² aan helderheid over. De hoogste pieken zagen we in de Standaard-stand; bij de andere presets kwam de helderheid net een beetje lager uit. Als een wit vlak wat langer wordt weergegeven, loopt de helderheid eerst op, om na een tijdje weer af te nemen. We hebben zo een piek van 790cd/m² gemeten.
Bij het meten van hdr drukken we de afwijkingen niet meer uit in ΔΕ2000, maar in plaats daarvan gebruiken we ΔΕICtCp. Dit is omdat ΔΕ2000 nooit ontworpen was om afwijkingen van, licht uitstralende, beeldschermen uit te drukken en er bij hogere helderheden grote afwijkingen optreden. Meer over dit onderwerp lees je hier en hier. De HDR Bioscoop-modus levert het beste resultaat op:
/i/2003739704.png?f=imagenormal)
Bij het weergeven moeten hdr-beeldschermen helderheidspieken die boven het maximaal mogelijke liggen, afkappen en weergeven met de piekhelderheid van het scherm zelf. Daarbij gaan er dus details in de hooglichten verloren. Om wat meer detail in de helderste delen van het scherm te behouden, passen de televisiefabrikanten een bepaalde mate van roll-off toe bij het knikpunt in de electro-optical transfer function. Dat is de functie, vergelijkbaar met gamma bij sdr-beelden, die bepaalt hoe fel een bepaalde signaalwaarde daadwerkelijk moet worden weergegeven.
Door deze roll-off van de helderheid ontstaan er wat grotere afwijkingen rond het kantelpunt. Dit zie je terug in de middelste grafiek. In de bovenste grafiek zie je de afwijkingen waarbij de helderheidsfout buiten beschouwing is gelaten. De gemeten kleurafwijkingen liggen gemiddeld onder een ΔΕICtCp van 3, waardoor ze met het blote oog nauwelijks waarneembaar zijn. Er is dus geen directe reden om te kalibreren, maar als je dat wel wil doen, kan dat zelfs geheel automatisch als je tenminste over meetapparatuur en Calman-software beschikt. De daarvoor benodigde patroongenerator is al in de software van de tv ingebouwd.
Conclusie
In 2017 introduceerde LG met de W7 'Wallpaper'-tv de dunste televisie ooit. Het scherm was bij dat model slechts enkele millimeters dik, maar je was wel verplicht de meegeleverde soundbar te gebruiken, omdat daarin alle benodigde elektronica was ondergebracht. Met de nieuwe G-serie heeft LG nu echt de platste oledtelevisie ooit geïntroduceerd, waarbij alles in een enkele behuizing is geïntegreerd. Het door ons geteste 65"-model is slechts twee centimeter dik en is met de meegeleverde muurbeugel strak tegen een muur te bevestigen. Het geheel ziet er hierdoor superstrak uit, zeker als je de mogelijkheid hebt om de kabels in de muur weg te werken.
De beeldkwaliteit is zoals we van oled gewend zijn: prachtige kleuren en zeer goede kijkhoeken. Dankzij de perfecte zwartweergave is het contrast enorm en doordat de (sub)pixels individueel uitgeschakeld kunnen worden, is ook het lokale contrast zeer groot. Daardoor zien beelden er scherper uit dan op lcd-televisies. Daar staat tegenover dat het glanzende scherm wat gevoeliger is voor reflecties en dat de maximale helderheid niet zo hoog is als bij de beste lcd-tv's. Het liefst kijk je dus met niet al te veel omgevingslicht.
De tv draait op webOS en dat vinden we nog altijd een van de prettigst werkende smart-tv-platforms. Ook de meegeleverde Magic Remote werkt erg prettig dankzij de bewegingsdetectie, de microfoon en het handige scrollwieltje. De voor gamers belangrijke inputlag behoort tot de beste van dit moment. Bovendien is de GX geschikt om beelden met variabele framerate weer te geven dankzij ondersteuning voor freesync en G-sync. Daarnaast kunnen 4k-beelden door de hdmi 2.1-aansluitingen met 120fps worden weergegeven, waardoor er voor fanatieke gamers niet veel meer te wensen overblijft.
Het geluid is verbazingwekkend goed als je bedenkt hoe plat deze televisie is. Het is een hele prestatie om zulke kleine luidsprekers zo overtuigend te laten klinken. Dat gezegd hebbende, klinken televisies die wat dikker zijn vaak beter. Zo klinken bijvoorbeeld LG's eigen CX-serie oleds een heel stuk beter, terwijl deze televisies, die over dezelfde specificaties beschikken, veel goedkoper zijn. Hiermee is de GX een televisie voor mensen die het uiterlijk zo belangrijk vinden dat ze bereid zijn in te leveren op het geluid en daar bovendien veel extra geld voor kunnen en willen betalen.
Eindoordeel