Door Sim Kranenburg
Feedback
• 09-01-2019 06:00
Inleiding
De CES in Las Vegas is de grootste beurs voor consumentenelektronica ter wereld en elk jaar tonen alle grote tv-fabrikanten er hun nieuwe modellen. Vooral de nieuwe topmodellen zijn daarbij interessant, omdat deze de nieuwste technieken gebruiken, die later zullen doorsijpelen naar betaalbaardere modellen. De verschillende prototypes van nieuwe schermtechnieken die worden getoond, laten ons verder in de toekomst kijken omdat er meestal nog jaren nodig zijn om deze productierijp te maken.
Zo konden we in 2016 bij LG Display kijken naar een klein oprolbaar scherm op basis van oleds. Dit was nog een klein schermpje met een lage resolutie, maar desondanks sprak het tot de verbeelding, doordat het duidelijk liet zien hoe beeldschermen er in de toekomst uit zouden gaan zien. Vorig jaar zagen we een 65"- oprolbaar oledscherm, dat al zeer bruikbaar was en dezelfde goede beeldkwaliteit bood als normale oledtelevisies.
Dit jaar toont LG op de CES de allereerste oprolbare televisie die daadwerkelijk geproduceerd gaat worden: de 65"-R9. Hij wordt uitgebracht in LG's Signature serie en behoort daarmee tot de exclusiefste producten van het Zuid-Koreaanse merk. In een suite op de zestigste verdieping van het Mandalay Bay-hotel, waar we twee jaar geleden de W7 wallpaper oled zagen, maakten we voor het eerst kennis met deze revolutionaire nieuwe televisie.
Uiterlijk
Als de R9 uit staat, ziet hij eruit als een balkvormig meubelstuk met een zilverkleurige afwerking. Aan de voorkant is akoestisch transparant doek aangebracht, dat volgens LG is vervaardigd uit wol en wordt geleverd door de Deense interieurtextielfabrikant Kvadrat. Door het doek zou je kunnen denken dat het een soundbar is, maar dan wel eentje met nogal flinke afmetingen.
/i/2002446382.jpeg?f=imagenormal)
De R9 wordt geleverd met een voet die dezelfde afmetingen heeft als de behuizing van de tv. Ook is de voet afgewerkt met hetzelfde zilverkleurige materiaal. Doordat je door de voet heen kunt kijken, ziet het geheel er wat minder massief uit, maar opvallen doet de R9 zeker, ook in opgerolde toestand. De voet is aan de achterkant voorzien van gootjes waarin de kabels netjes kunnen worden weggewerkt. Je kunt de R9 ook zonder de voet gebruiken op een ander meubel, maar hij zal niet zonder voet worden verkocht.
/i/2002446384.jpeg?f=imagenormal)
Als je de tv inschakelt, schuift aan de bovenkant een klepje naar achteren waardoor een opening ontstaat en het scherm omhoog kan komen. Als het scherm na een seconde of tien volledig is uitgerold, schuift het klepje weer een stukje naar voren om de opening wat kleiner te maken zodat er zo min mogelijk stof in de behuizing komt. Ook zijn in de opening borstels gemonteerd om stof buiten de deur te houden.
/i/2002446386.jpeg?f=imagenormal)
Eenmaal uitgerold heb je een perfect vlak scherm met een schermdiagonaal van 65 inch, oftewel 165cm. Om ervoor te zorgen dat het scherm zo mooi vlak is, heeft LG het scherm voorzien van metalen lamellen, eigenlijk dezelfde constructie als bij een rolluik dus. Het geheel wordt rechtop gehouden door een soort schaarlift waarvan de twee armen aan beide kanten zijn voorzien van een scharnier met vertanding. Hierdoor komt het scherm mooi gelijkmatig en horizontaal omhoog.
/i/2002446388.jpeg?f=imagenormal)
Hoe stevig deze oplossing is weten we helaas niet, want het werd ons verboden om de R9 aan te raken. Er was in ieder geval totaal geen gewiebel te zien bij het op- en afrollen. Wel lijkt het ons een relatief dure constructie om te maken vanwege de gebruikte materialen en de vereiste precisie. Volgens LG moet de R9 tenminste 50.000 keer zonder problemen kunnen worden uit- en opgerold, oftewel een levensduur van dertien en een half jaar als je hem gemiddeld tien keer per dag aan- en uitzet.
Eigenschappen
Over de beeldkwaliteit kunnen we kort zijn; die is erg goed. Het gebruikte oledpaneel is namelijk precies hetzelfde als bij alle andere 65"-oled-tv's. Dat betekent dus goede kijkhoeken, een zeer goed contrast vanwege de excellente zwartwaarden en een prachtige kleurweergave. Ook is de onderhuidse techniek gelijk aan die van de andere modellen en dat betekent dus dat het scherm aangestuurd wordt door de tweede generatie van LG's α9-beeldverwerkingschip. Uiteraard is er ook ondersteuning voor hdr in de formaten hdr10, hlg en Dolby Vision.
/i/2002446396.jpeg?f=imagenormal)
Aan de achterkant troffen we vier hdmi 2.1-poorten met een bandbreedte van 48Gbit/s waardoor 4k-hdr-beelden met 120fps kunnen worden aangeleverd. Ook worden alle andere hdmi 2.1-features ondersteund, zoals een enhanced audio return channel, waarmee moderne audioformaten zoals Dolby Atmos en DTS:X naar een aangesloten audiosysteem kunnen worden teruggestuurd. Ook is er ondersteuning voor variable refresh rate, de variant van AMD's FreeSync die nu in de hdmi-standaard is opgenomen.
/i/2002446402.jpeg?f=imagenormal)
Het ingebouwde 4.2-kanaalsaudiosysteem heeft een vermogen van 100W en is geschikt voor de weergave van Dolby Atmos. Het is wel een beperkte implementatie, want er zijn geen hoogtekanalen beschikbaar en dat is eigenlijk de onderscheidende feature van het Atmos-geluidssysteem. Om hiervoor te compenseren heeft LG een feature toegevoegd die 'AI sound' heet en voor een extra ruimtelijk geluid zorgt.
Het audiosysteem klonk prima met een mooi stereobeeld en een prettige, heldere klank. De bastonen gaan niet zo laag als de grote behuizing doet vermoeden, maar worden wel mooi strak weergegeven. Ook was het maximale volume ruim voldoende om de grote suite van een stevig geluid te voorzien. We waren minder onder de indruk van 'AI sound'; de positionering van een goed Atmos-systeem wordt niet gehaald, maar dat mag je ook eigenlijk niet verwachten van een dergelijk systeem. Het klonk in ieder geval erg ruimtelijk.
Tot slot
De R9 is met opgerold scherm ook te gebruiken als audiosysteem. Ook kan het scherm gedeeltelijk worden uitgerold, waarbij bijvoorbeeld kan worden getoond welk nummer er speelt. Ook kun je in deze stand foto's tonen, kun je zien hoe laat het is en kunnen weerberichten worden weergegeven. Daarnaast zijn enkele decoratieve 'screensavers' beschikbaar, zoals een haardvuurtje of regendruppels.
Een feature die ons erg aansprak bij het prototype wat we vorig jaar bij LG Display zagen, heeft het helaas niet gehaald tot het productiemodel; de mogelijkheid om het scherm uit te rollen tot een 21:9-verhouding, zodat films op Cinemascope-formaat zonder zwarte balken boven en onder te bekijken zijn. Men kon ons niet vertellen waarom deze mooie toevoeging is komen te vervallen. Er zijn in ieder geval geen plannen om het achteraf toe te voegen door middel van een software-update.
Het is nog niet bekend wanneer de R9 precies in de schappen ligt, maar men wist ons wel te vertellen dat het in de tweede helft van 2019 zal zijn. Ook is er nog geen prijs bepaald, maar het laat zich raden dat deze tv er eentje is in de categorie 'als je moet vragen wat hij kost, kun je hem niet betalen'. We troosten ons met de gedachte dat nieuwe technieken bij introductie altijd erg duur zijn, maar na verloop van tijd vanzelf goedkoper worden.
We verwachten in ieder geval dat LG er ongeacht de prijs in het begin net zoveel van zal kunnen verkopen als het kan maken. Oprolbare televisies kunnen namelijk op allerlei plaatsen worden ingezet waar je dat normaal niet zou doen, zoals voor een schilderij of boekenkast. LG liet dit al zien door de R9 voor een raam te plaatsen. Als er ergens in de toekomst een versie bijkomt die kan worden opgehangen, nemen de mogelijkheden nog veel meer toe.
De R van R9 staat volgens LG voor 'rollable', maar had ook voor 'revolutie' kunnen staan. De gemiddelde schermmaat van televisies neemt namelijk al decennia toe en zal door oprolbare schermen in de toekomst nog jaren kunnen doorgroeien. Met de komst van 8k zal de behoefte naar steeds grotere schermen alleen maar toenemen en het zou ons niet verbazen als LG ons volgend jaar op de CES het eerste oprolbare 8k-scherm laat zien.