Inleiding
Het lijkt haast of het in de lucht hing. Wie de techindustrie in het afgelopen jaar heeft gevolgd, weet dat er veel te doen is geweest over de manier waarop makers van mobiele software proberen gebruikers zolang mogelijk vast te houden in apps en op smartphones. Ze laten ons klikken voor shotjes dopamine en mede daardoor heeft de smartphone stiltes in ons leven gestolen.
Niet alleen vanuit media en wetenschap kwam er aandacht voor de verslavende werking van smartphones. Bij Google was het een oud-medewerker die een organisatie oprichtte met als doel om hiervoor aandacht te vragen: Time Well Spent. Bij Facebook ging het om oud-topmensen die het vele gebruik van Facebook schadelijk vonden voor de democratie. Bij Apple waren het aandeelhouders die zich zorgen maakten over smartphonegebruik door kinderen.
Daardoor kwam de druk om iets hieraan te doen van verschillende kanten. Google was de eerste die actie aankondigde. Android P krijgt opties om bijvoorbeeld timers in te stellen voor apps en om een bedtijd in te stellen. Ook komt daarin een dashboard om gebruikers zich ervan bewust te maken hoe lang ze hun smartphone gebruiken en waar die tijd aan opgaat.
Apple zet dezelfde stap met iOS 12. Het is de meest opvallende nieuwigheid in de nieuwe versie van iOS. Ook heeft de fabrikant gesleuteld aan zijn platform voor apps in augmented reality, zijn er nieuwe functies voor videobellen en zijn er nieuwe animoji's. We flashten de bèta voor ontwikkelaars op een iPhone X en een iPad Pro, en gingen aan de slag met de komende iOS-versie.
Interface en functies
Een van de belangrijkste nieuwe functies, vooral voor mensen die veel meldingen ontvangen, betreft de gegroepeerde noitificaties op het lockscreen. Daarmee komen alle meldingen uit bijvoorbeeld een groepsgesprek in WhatsApp niet langer onder elkaar, maar achter elkaar binnen. Dat is ook te zien op het lockscreen; er zijn andere kaarten achter de kaart op de voorgrond te zien.
Met een veegbeweging zijn de andere meldingen nog te bekijken. Het werd hoog tijd dat Apple deze functie inbouwde, want met alle meldingen van alle apps is het lockscreen voor veel mensen een haast eindeloze lijst geworden en dit lost dat grotendeels op.
Ook is het mogelijk om direct vanaf het lockscreen de instellingen van notificaties aan te passen. Zo is het mogelijk om notificaties van apps alleen te laten verschijnen als badges en in het Berichtencentrum. Dat kon natuurlijk al, maar daarvoor moet je onder iOS 11 diep de instellingen in.
Digitaal dieet
Een paar van de belangrijkste functies van iOS 12 draaien om het digitaal op dieet gaan. Zo zit in het instellingenmenu een nieuw menu: Schermtijd. Daarin zitten statistieken over het gebruik van het apparaat, zoals hoe vaak je het ontgrendeld hebt, wat die ontgrendeling triggerde, hoe lang je in apps hebt doorgebracht, en veel meer. Ook is het mogelijk om timers in te stellen voor apps. Het apparaat geeft een melding als van die tijd nog vijf minuten over is. Daarna laat iOS een apart scherm zien. Het is wel mogelijk om de app te blijven gebruiken; het gaat dus vooral om bewustwording.
Wie een iOS-apparaat heeft voor een kind, kan dat onder iOS 12 's nachts helemaal blokkeren, bindende timers instellen voor genres van apps of individuele apps en statistieken inzien. We kunnen ons voorstellen dat veel ouders die verandering verwelkomen. Je krijgt zowel van jezelf als van je kind desgewenst een wekelijks rapport, zodat je je in retrospect nog even bewust wordt van je smartphone- en tabletgedrag.
Ook zit er een optie in waarmee je Niet Storen volgens een vaste planning voor een uur kunt in- en uitschakelen. In de keynote liet Apple ook een functie zien om Niet Storen in te schakelen totdat je van die locatie weg bent, maar die zagen we nog niet terug in de bèta. Ook de antitrackingtools in Safari konden we nog niet traceren in de bèta, als deze tenminste ook al op iOS hun intrede doen, want ze werden getoond in de context van het nieuwe macOS Mojave. De nieuwe Bedtijd-modus voorkomt dat je meldingen ziet als je je telefoon 's nachts even van het nachtkastje pakt.
Memoji: de Mii is terug
In iOS 12 zitten ook vier nieuwe animoji's, waaronder een T. rex. Daarnaast kan de iPhone X het nu herkennen als gebruikers hun tong uitsteken. De belangrijkste wijziging is Memoji, een animoji die je zelf kunt samenstellen. Daarbij ga je allerlei menu's door met daarin huidskleur, vorm van het gezicht, ogen, lippen, gezichtsbeharing, brillen, oorbellen en petten als opties.
De hele set-up doet sterk denken aan de Mii op de Nintendo Wii van twaalf jaar geleden en de uitkomsten zijn ongeveer dezelfde. Apple heeft er niet voor gekozen om informatie van de frontcamera te gebruiken als input, vermoedelijk omdat de resultaten bevreemdend kunnen zijn. Het zijn cartoonfiguren om te voorkomen dat ze echt, maar net niet echt genoeg lijken: de uncanny valley. De uitwerking is grappig en er zijn genoeg opties om een karikatuur van jezelf te maken. Het is een leuke bonus voor gebruikers van een iPhone X.
Siri
Siri ondersteunt misschien geen toepassingen van derden als Amazon Alexa en Google Assistant, maar zet wel een stap in die richting met Shortcuts. Dat moet uiteindelijk een if this then that worden op iOS, maar dat werkt nu nog niet zo. Voorlopig is het alleen mogelijk om bijvoorbeeld een stemcommando te geven aan een website in Safari. Behalve Foto's en Safari zijn er geen ingebouwde apps die het momenteel ondersteunen.
Ontwikkelaars kunnen dat ook gaan invoegen in apps, waardoor deze functie later veel nuttiger zal worden. Ook zal het dan mogelijk zijn om een serie commando's toe te voegen aan een enkel trefwoord of een enkele zin, zodat je in de auto bijvoorbeeld in één keer navigatie kunt starten, de Tweakers Podcast verder kunt beluisteren in de Podcasts-app en de thermostaat thuis alvast omhoog zet als dat nodig is. Met deze bèta zit dat er nog niet in.
Optimalisaties, ar en app-updates
Een van onze persoonlijke favorieten tussen de aankondigingen van WWDC 2018 is misschien niet heel spannend, maar wel een grote winst voor bezitters van wat oudere iPhones en iPads. Apple brengt iOS 12 namelijk naar precies dezelfde apparaten als iOS 11. Dat betekent dat zelfs de iPhone 5s de update krijgt en dat is, behalve om de gebruikelijke redenen, fijn omdat iOS 12 apparaten sneller moet maken.
Apple heeft weliswaar geen enorme visuele veranderingen toegepast in het nieuwe iOS, maar veel gedaan aan optimalisatie. Zo moeten apps sneller starten en werd bij de keynote specifiek genoemd dat het menu voor delen en het toetsenbord veel sneller verschijnen. Apple zegt de cpu sneller hard aan het werk te zetten en vervolgens ook weer sneller tot rust te laten komen. Hoe dan ook, juist bij oudere toestellen is het natuurlijk erg fijn als ze weer wat vlotter worden.
We hebben het getest op een iPhone 6 Plus, de oudste ondersteunde telefoon die we hebben liggen. Daarbij was wel degelijk verschil te zien, maar waren de verschillen die wij hebben gemeten iets kleiner dan wat Apple claimt. De camera starten vanaf het lockscreen is vooral sneller. Bij het openen van de Foto's-app en App Store was minder verschil zichtbaar. Dit is uiteraard echter bèta 1 en er kan nog het nodige veranderen.
Subjectief gesproken lijkt het erop dat de iPhone 6 Plus na de upgrade minder framedrops laat zien in het dagelijks gebruik, maar dat is lastig exact te meten of vast te stellen.
Ook hebben we het getest op een iPad Pro van 2017. Daarbij zijn de verschillen niet noemenswaardig. De Foto's-app startte wel sneller bij iOS 12 dan bij iOS 11, maar bij de Kaarten-app was er geen verschil en Apple Muziek deed zelfs een fractie langer over het starten. Het gaat hier natuurlijk nog om een ontwikkelaarsversie van iOS 12 en we zullen dit opnieuw testen als iOS 12 officieel uit is.
Verbeterde augmented reality
ARKit is aangeland op versie twee en dat ga je als gebruiker op een paar vlakken merken. Zo kun je straks met verschillende mensen tegelijk een augmentedreality-ervaring delen. Apple liet als voorbeeld de app Lego AR City zien, waarbij twee spelers elkaar konden helpen met het oplossen van problemen die zich voordeden in de deels bestaande en deels virtuele Legostad. Ook kunnen anderen met een iOS-apparaat meekijken in augmented reality. Los van spellen zou je bijvoorbeeld ook een huis kunnen inrichten met zijn tweeën op twee verschillende iOS-apparaten. ARKit 2 brengt verder verbeteringen op het vlak van het herkennen van echte objecten en kan reflecties van de werkelijke omgeving op virtuele objecten projecteren, waardoor het allemaal wat realistischer moet ogen.
In samenwerking met Pixar brengt Apple ook een nieuw bestandsformaat uit voor augmented reality, usdz genaamd. Daarmee moet het veel eenvoudiger worden voor ontwikkelaars om deze technologie in te zetten in iOS. Als gebruiker kun je een augmentedreality-object daardoor makkelijk delen met anderen. Via het zogeheten Quick Look kun je de objecten vervolgens eenvoudig in een ruimte neerzetten en van alle kanten bekijken. Een van de gebruiksscenario's is dat je iets wat je in een webwinkel kunt kopen, alvast even in je woonkamer kunt zetten, zoals al het geval was met de Ikea-app onder andere. Het nieuwe bestandsformaat moet dit meer naar de massa brengen.
Apple gaat met iOS 12 ook een nieuwe ar-app meeleveren: Measure. Dit is een vrij basale app, maar daarom niet minder handig. Je kunt er simpelweg dingen in de echte wereld mee meten. We hebben de app getest op onze iPad Pro en er moet nog wel wat gebeuren. Zo liep de app regelmatig vast en bleven de punten die we op bestaande objecten hadden aangetikt, niet goed op hun plek. Ook is het wat onhandig dat je geen punten kunt aantikken vanaf waar je wilt meten, maar dat je die punten precies in het midden van het beeldscherm moet hebben. Als het allemaal goed werkt, is het een prima toevoeging, aangezien je er heel makkelijk bijvoorbeeld even een fotolijstje of meubel mee kunt opmeten.
App-updates
De Foto's-app krijgt ook een aantal nieuwe functies, die vooral te maken hebben met het vinden van foto's. Er zijn verbeteringen aangebracht in de herkenning van scènes, dingen en mensen, zodat deze beter worden gegroepeerd. Bovendien kun je straks op verschillende zoektermen tegelijk zoeken. Wanneer je Piet zoekt die aan het fietsen is, kun je bijvoorbeeld 'Piet en fietsen' intikken, zodat je specifieke foto's snel kunt vinden.
Onder het tabblad For You vind je onder meer verzamelingen van foto's terug die volgens de app bij elkaar horen, evenals gestileerde foto's, net als bij de Google Foto's-app onder het tabblad Assistent. Een interessante functie is verder dat je straks foto's kunt delen van een bepaalde dag of bijvoorbeeld een feestje, waarna de ontvanger suggesties krijgt voor het terugsturen van foto's die hij of zij op die tijd en plaats heeft gemaakt. Daardoor kost het in theorie minder moeite om die foto's met elkaar te delen. We hebben deze functie helaas nog niet kunnen testen.
Er zijn nog meer veranderingen aangebracht in apps, waarvan de meeste vrij klein zijn. De Aandelen-app heeft wel een grote update gehad. Je ziet nu onder de grafiek van een aandeel of beurs relevante nieuwsberichten en je kunt bijvoorbeeld een punt in de grafiek aantikken om de koers van dat specifieke tijdstip te zien.
De app Dictafoon staat nu ook standaard op iPads, iBooks heet nu Apple Books en heeft een nieuw ontwerp, en met Facetime kun je straks met maximaal 32 mensen tegelijk videoconverseren. Mocht je een auto hebben met Car Play, dan kun je met de nieuwste versie ook navigatie- en andere apps van derden gebruiken. Zo kun je dus met een app als Waze navigeren als je wilt, wat misschien geen slecht idee is, omdat navigatie met de Kaarten-app van Apple niet altijd even goed is.
Belangrijker nog is dat Apple het in de komende tijd mogelijk maakt om iOS-apps om te zetten in macOS-apps. Apple heeft als voorzetje de Nieuws-, Aandelen-, Dictafoon- en Woning-apps van iOS al omgezet naar macOS. In 2019 wordt het mogelijk voor ontwikkelaars om apps naar macOS te poorten, waarmee het nog gaat om een test. Dit alles pas in het grotere plaatje, waarbij de functionaliteit van macOS en die van iOS in de afgelopen jaren steeds dichter bij elkaar zijn komen te liggen.
Uniforme swipebewegingen
Specifiek voor de iPad heeft Apple het in iOS 12 makkelijker gemaakt om naar het thuisscherm terug te gaan. Je kunt nu op een willekeurige plek in het Dock met de apps onder in het scherm naar boven vegen om daar te geraken. Het bedieningspaneel is te bereiken door net als bij de iPhone X van rechtsboven naar beneden te vegen. Beide bewegingen voelen intuïtief aan. De informatiebalk is ook met de iPhone X meegegaan, want de tijd en datum, en de iconen voor bluetooth, wifi en het accupercentage zijn nu gescheiden. Wellicht is dit een voorbode voor een nog aan te kondigen iPad met inkeping in het scherm en minimale bezels, waarover al tijden geruchten gaan.
Tot slot
We beginnen uiteraard met een welgemeend 'dont try this at home'. Apple heeft deze eerste ontwikkelaarsversie van iOS 12 niet bedoeld voor apparaten waar je dagelijks op vertrouwt en het is dus niet aan te raden om hem te zetten op de iPhone die je elke dag in je zak hebt.
Behalve de problemen die je in elke bèta zou kunnen aantreffen, is iOS 12 zichtbaar en functioneel nog niet af. Wie zijn iOS-apparaat in het Nederlands heeft staan, zal zien dat veel elementen nog geen vertaling hebben bijvoorbeeld. Siri Shortcuts werkt heel beperkt en kregen we bovendien in die beperkte vorm niet aan de praat. Ook konden we sommige aangekondigde functies nog niet terugvinden. Voor ontwikkelaars is de bèta uiteraard wel nuttig, vooral voor wie aan de slag wil met de nieuwe versie van ARKit of de Siri Shortcuts. Die elementen lijken in elk geval actief, waardoor app-ontwikkelaars die kunnen proberen.
Na de grote upgrade die iOS 11 was, kon je verwachten dat iOS 12 een iets kleinere uitgave zou zijn. Dat is deels waar, maar er is genoeg om naar uit te kijken. Ouders met kinderen die nu nachtenlang whatsappen, zullen hopen dat de nachtrust van hun kroost na de release van iOS 12 wat zal toenemen. De statistieken over het gebruik van het apparaat zijn in elk geval voor iedereen nuttig, handig en misschien confronterend. De kers op de taart is daarbij de extra snelheid voor oudere apparaten. Op nieuwere apparaten als de iPad Pro en iPhone X merkten we geen groot verschil op. Op de iPhone 6 Plus is dat verschil wel te zien, al lijkt het in deze bèta niet zo spectaculair als Apple claimt; dat kan uiteraard nog komen in de stabiele versie, die dit najaar moet uitkomen.
Daarmee is het vooral de upgrade geworden van het invullen van de details. De grote lijnen in iOS blijven dezelfde, maar er zijn voldoende details die een upgrade naar iOS 12, als alles goed en stabiel draait, voor veel gebruikers de moeite waard zullen maken.