Slimme lampen uitgelicht

Vier instapsets onder de honderd euro

Inleiding

Tien jaar geleden zaten we nog steeds in de overgang van gloeilampen naar spaarlampen. Inmiddels is er al lang een nieuwe vervangingsgolf gaande, nu van spaarlamp naar ledlamp. Waar je met peertjes nog 75W nodig had voor een lichtopbrengst van 900 lumen, verbruikt een spaarlamp slechts 16W. Een ledlamp doet het nog een stukje beter en verbruikt circa 10W om 900 lumen te produceren, maar dat is niet het enige voordeel. Een ledlamp wordt veel minder warm, gaat volgens de fabrikanten een decennium mee en bevat geen giftige stoffen, in tegenstelling tot een reguliere spaarlamp. Die voordelen zijn op zichzelf al voldoende om alle lampen in huis te vervangen, maar er is meer.

Dankzij het gebruik van gekleurde leds is het relatief eenvoudig om lampen te maken die van kleur kunnen veranderen. Naast de gebruikelijke witte verlichting zijn er lampen waarvan je het witte licht warmer of kouder kunt afstellen; bijvoorbeeld koel wit overdag en een gezellige warme kleur 's avonds. En als er rgb-leds worden gebruikt, kan vrijwel iedere kleurtint worden weergegeven, zodat de lampen naadloos passen in ieder interieur en in iedere gewenste sfeer. Uiteraard zijn lampen die van kleur kunnen veranderen, wat duurder. Dat geldt ook voor leds met variabele kleurtemperatuur, al kosten die vaak slechts een fractie meer.

Het instellen van de kleurtemperatuur, van koelblauw tot warmgeel, is prettig omdat de kleur van het zonlicht gedurende de dag ook verandert en omdat het 's avonds laat niet prettig is om in koel wit licht te zitten. Dat was een veelgehoorde klacht toen ledverlichting opkwam, omdat het veel koeler was dan de warme gloed van een klassieke gloeilamp. Hoe meer je een gloeilamp dimt, des te warmer van kleur hij wordt, maar dat geldt niet voor een standaard ledlamp. Blauwwit licht is niet prettig in verband met de melatonineaanmaak.

Slimme lampen

Na het toevoegen van de extra elektronica waarmee dit alles mogelijk wordt, is de volgende stap het ondersteunen van een communicatieprotocol. Dan kun je de lamp niet alleen op afstand aan- en uitzetten, maar ook afstellen en programmeren. Als de lamp geprogrammeerd kan worden met bijvoorbeeld een smartphone, spreken we van een 'slimme lamp'. Zie ook de Smarthome-productgroep in onze Pricewatch.

Smarthome, oftewel huisautomatisering, is niet nieuw, ook niet op het gebied van verlichting. Zo'n vijf jaar geleden kondigde Philips de Hue-serie aan, waardoor huisautomatisering interessant werd voor een breed publiek, ook voor consumenten zonder technische kennis. Het probleem was alleen dat zo'n startersset behoorlijk aan de prijs was; voor minder dan tweehonderd euro was er niet veel. Bovendien schoten tientallen verschillende systemen, die onderling niet compatibel waren, als paddenstoelen uit de grond. Dat is nu anders; voor enkele tientjes kun je al de eerste stappen zetten en de prijs per lamp is eveneens behoorlijk gedaald, zodat het zo langzamerhand interessant wordt om het volledige lampenarsenaal in huis te vervangen. Wat het nut daarvan is, bespreken we op de volgende pagina, inclusief verschillende scenario's.

Vergelijking

In onze eerste round-up over dit onderwerp richten we ons specifiek op instapsets onder de honderd euro. In de meeste gevallen gaat het dan om sets met witte ledlampen. Voor de vergelijking zijn deze lampen dan ook het uitgangspunt geweest, vooral voor de metingen, al hebben we informatie over lampen met gekleurde leds wel hier en daar meegenomen, maar die bespreken we concreet in een eventuele volgende test. Verder hebben we vooral gekeken naar de verschillende platforms, welke mogelijkheden deze bieden en hoe ze werken in de praktijk.

Voor de vergelijking zijn we uitgekomen op instapsets van Ikea, Innr, Philips en TP-Link. Osram was ook uitgenodigd, maar kon ons niet op tijd een geschikte lamp uit de nieuwe Smart+-serie leveren, en een door ons bestelde Xiaomi-lamp uit China arriveerde vreemd genoeg als Philips-lamp zonder Hue-compatibiliteit. Behalve naar een aantal meetresultaten keken we vooral naar de praktijk, van installatiegemak en mogelijkheden in de app tot en met compatibiliteit.

• Volgende pagina 2. Scenario's en standaarden