Inleiding: goed beeld mag wat kosten
Naar verwachting wordt oled de dominante schermtechniek van de toekomst. Deze relatief jonge techniek belooft een hoger contrast en beter verzadigde kleuren dan wat tot nu toe mogelijk was. Het productierijp maken van oled is echter een dermate grote uitdaging dat tot nu toe alleen de Koreaanse grootmachten Samsung en LG een oled-televisie op huiskamerformaat verkopen. Nadat we eerder de eerste oled op de Nederlandse markt bekeken, van Samsung, is het nu de beurt aan een model van LG.
De LG 55EA9809 curved oled heeft net als het model van Samsung een gebogen oled-scherm van 55". De tv is voorzien van smart-tv en kan 3d weergeven door middel van passieve brillen, waarvan LG er twee in designuitvoering meelevert. Voor de bediening levert LG zijn Magic remote mee, een afstandsbediening die door middel van bewegingsdetectie een aanwijspijl op het scherm aanstuurt.
LG heeft aangegeven dat het geen concurrentie op prijs zal aangaan
De massaproductie van oled-schermen staat nog in de kinderschoenen, waardoor de prijzen van deze eerste generatie erg hoog liggen. Toch zijn ze niet zo hoog als die van plasmatelevisies bij hun introductie. Samsung vraagt zo'n achtduizend euro voor zijn curved oled. LG heeft aangegeven dat het geen concurrentie op prijs zal aangaan en dus kost zijn curved oled duizend euro meer.
LG gebruikt voor zijn oled-televisies een unieke subpixelindeling, met naast rood, groen en blauw ook witte subpixels. Volgens de fabrikant levert dit een nog betere weergave op dan een conventionele subpixelindeling. In deze review onderzochten we aan de hand van metingen of dit inderdaad zo is en of daarmee de duizend euro hogere prijs ten opzichte van de concurrent gerechtvaardigd is. Bovendien bekeken we hoe het gesteld is met het gebruiksgemak, hoe slim de smart-tv is ontworpen en of de 3d-weergave net zo goed is als op LG's lcd-televisies.
Naar aanleiding van de video heeft LG het volgende laten weten: ‘In de video van Tweakers wordt de LG Curved Oled TV met de hand verder gebogen dan de originele kromming van de tv. Tweakers laat zo zien dat het oled-beelscherm lichtelijk flexibel is. Wij adviseren onze klanten om de LG Curved Oled TV niet te buigen om mogelijke schade aan het beeldscherm te voorkomen.’
Uiterlijk en aansluitingen
Uiterlijk
Een televisie die negenduizend euro kost, heeft hoge verwachtingen waar te maken. Niet alleen het beeld moet van topniveau zijn. Ook het design en de afwerking moeten bij de prijs passen. LG is erin geslaagd om de tv een opvallend uiterlijk te geven. Het eerste wat je opvalt is natuurlijk de kromming van het scherm. Ook de dikte is een eyecatcher, want met maar 4,5mm is het scherm indrukwekkend dun, zo dun dat het een beetje flexibel is en meegeeft als je er zachtjes tegen duwt.
/i/1387203359.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
De gebruikte materialen stralen luxe uit. Rond het scherm loopt een dun verchroomd randje van 1mm. De gebogen glasplaat voor het scherm loopt helemaal tot dit randje door. In combinatie met het superplatte scherm levert dit een strakke hightech-look op. Als de tv aanstaat zie je dat het actieve beeld niet helemaal tot de randen doorloopt, maar dat een strook van 10mm rond het beeld donker blijft. De glasplaat is niet ontspiegeld en pikt dus snel reflecties op. Dit probleem wordt vergergerd door de gebogen vorm. Zo ontstaat een lachspiegel, waarin iedereen er dik uitziet.
Onder het scherm zit een zwarte, glanzende rand van ongeveer 11mm, met in het midden een uitstulping waarop het LG-logo staat. Het logo is voorzien van verlichting, die in het menu uitgezet kan worden. Onder het logo zit een aanraakgevoelig vlak, waarmee je de tv kunt bedienen. Aan de rechterkant zit een infraroodontvanger, want hoewel de tv zonder infraroodafstandsbediening wordt geleverd, kan hij daar wel mee bediend worden. Ook is de infraroodontvanger handig voor mensen die een universele afstandsbediening gebruiken.
De voet van de tv heeft een zeer opvallend ontwerp. Hij is gemaakt van plexiglas en heeft een gebogen vorm, waardoor het midden verder weg is dan de uiteinden. De vorm van de voet benadrukt de gebogen vorm van het scherm en doordat de voet in het midden naar achteren loopt, ontstaat er onder in de tv plaats voor twee naar beneden gerichte lagetonenluidsprekers.
We vinden de voet het minst geslaagde detail van het ontwerp. Dit zit hem vooral in de hogetonenluidsprekers die erin zijn verwerkt. Deze zijn transparant, waardoor ze in principe onopvallend in de doorzichtige voet verwerkt hadden kunnen zijn. Het heeft er echter alle schijn van dat de ontwerpers bang waren dat toeschouwers de hightech-luidsprekers niet zouden opmerken, want er zijn chromen accenten toegevoegd en beide luidsprekers hebben het opschrift 'Clear Speaker' meegekregen.
Als we de tv omdraaien, zien we een al even opvallend uiterlijk. De achterkant van het oled-paneel is gemaakt van met koolstofvezel versterkt kunststof. De gewelfde behuizing voor de elektronica benadrukt de kromming van het scherm. Deze behuizing is gemaakt van gewoon kunststof, dat voorzien is van koolstofvezelprint. Er is geen mogelijkheid om de televisie op te hangen. Voor wie zijn oled-tv aan de muur wil hangen, maakt LG de Gallery oled.
Aansluitingen
Achterop is aan de rechterkant een aantal aansluitingen haaks op het paneel gemonteerd. Je vindt hier vier hdmi-aansluitingen, waarvan er een ondersteuning heeft voor arc en een geschikt is voor mhl. Ook zitten hier het CI+-slot en drie usb-aansluitingen, waaronder een usb 3.0-aansluiting voor een harddisk, waarop opgenomen kan worden.
Links hiervan zit een klepje, waaronder de volgende aansluitingen zijn verstopt: een rj-45-netwerkaansluiting, analoge aansluitingen door middel van break-out-kabeltjes voor scart, component en composiet, optisch digitaal en analoog audio uit, en twee antenneaansluitingen voor schotel en kabel of digitenne.
Middenbovenop zit een speciale usb-aansluiting voor de meegeleverde webcam, die door middel van klittenband boven op de tv bevestigd kan worden. Middenachterop kan een kabelgeleider geschroefd worden om de kabels recht naar achteren te geleiden, zodat je ze niet zo snel door de voet heen ziet. Ook wordt een kabelhoesje met rits meegeleverd om alle kabels mee te bundelen.
Metingen: helderheid en contrast
Voordat we zijn begonnen met meten aan de tv hebben we de preset ISF Expert1 gekozen en zijn we de instellingen nagelopen, waarbij we alle ‘beeldverbeteraars’ hebben uitgezet. Zaken als dynamisch contrast, edge enhancement en noise reduction doen meer kwaad dan goed bij het kijken naar hdtv of films op blu-ray. Ook zijn we geen voorstander van beeldinterpolatie, door LG ‘TruMotion’ genoemd, omdat beweging er dan weliswaar soepeler en scherper uitziet, maar er in bepaalde situaties ook zichtbare artefacten in beeld ontstaan.
Als eerste willen we de maximale helderheid bepalen. Omdat het weergeven van wit bij oled-schermen meer energie vergt dan het weergeven van zwart, zijn oled-televisies voorzien van een automatic brightness limiter, die de helderheid terugdraait als er veel wit in het beeld te zien is. Dit is gedaan om het stroomverbruik binnen de perken te houden en zo de aanstuurelektronica te sparen. Omdat het circuit direct reageert op de beeldinhoud en onze ogen zeer onnauwkeurige lichtmeters zijn, merk je er meestal niets van. Televisies met een plasmascherm en ook oude beeldbuistelevisies zijn uitgerust met een vergelijkbare automatische helderheidsbegrenzer.
De maximale helderheid bedraagt bij het weergeven van een klein wit vlak op een zwarte achtergrond 383cd/m². Bij een wit vlak dat een kwart van het totale beeldoppervlak beslaat, loopt de helderheid al wat terug naar 337cd/m², maar bij het weergeven van een volledig wit beeld zakt de helderheid helemaal in tot 94cd/m². Dan begint het beeld er ook op het oog wat grijs uit te zien als je er goed op let en er even daarvoor een kleiner wit vlak zichtbaar was.
In de praktijk rekt het spiegelende, gekromde oppervlak de reflecties uit
Over het algemeen kun je stellen dat de helderheid ruim voldoende is in ruimtes met flink wat omgevingslicht. In theorie heeft de kromming tot gevolg dat er minder reflecties in het beeld zichtbaar zijn, maar in de praktijk rekt het spiegelende, gekromde oppervlak de reflecties uit, waardoor die nog hinderlijker zijn. Wij hadden liever gezien dat het scherm niet krom, maar ontspiegeld was.
Er is nog een circuit dat zich met de helderheid bemoeit. Omdat oleds gedurende hun levensduur langzaam in helderheid afnemen, is het belangrijk dat ze zo gelijkmatig mogelijk worden gebruikt. Bij het al te lang achter elkaar weergeven van statische beelden is er dus gevaar voor ‘inbranden’. Het inbrandgevaar schijnt niet zo groot te zijn als bij de eerste generatie plasmatelevisies en bij normaal gebruik zou het geen probleem moeten zijn, maar voor de zekerheid schroeft de tv automatisch de helderheid terug als er langere tijd stilstaande beelden worden getoond. Dit gebeurt heel geleidelijk, zodat je er in de praktijk niet snel wat van merkt, maar bij het weergeven van testpatronen was goed te merken dat het circuit al snel in werking treedt./i/1387208914.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Bij het meten van het ANSI-contrast, waarbij de gemiddelde helderheid van acht witte en acht zwarte vlakken wordt gemeten, leek het alsof de uniformiteit ver te zoeken was, maar dit was dus toe te schrijven aan de ‘inbrandbeveiliging’, die tijdens het meten van de verschillende vlakken de helderheid beïnvloedde.
Toen we met een ander testbeeld de uniformiteit controleerden, bleek dat deze prima was, maar dat de helderheid wel wat terugloopt boven aan het scherm. Dit komt waarschijnlijk doordat de voedingslijnen naar de bovenste pixels simpelweg langer zijn, waardoor de spanning over de oleds geleidelijk terugloopt. Hierbij moet opgemerkt worden dat dit helderheidsverschil met het blote oog niet opvalt; de uniformiteit van het beeld is juist flink beter dan bij lcdtv’s.
Het was overigens niet mogelijk om de contrastverhouding te meten, omdat de zwartwaarden beneden de ondergrens van onze meter liggen. Bij de curved oled van concurrent Samsung konden we in de meeste zwarte vlakken een klein beetje licht waarnemen als we de helderheid van de tv op maximaal zetten. Dit was te wijten aan de diffuser die Samsung voor de oleds heeft geplaatst om het licht te verspreiden. In de praktijk hebben beide oleds een perfect contrast, maar in onze metingen doet LG’s oled het nog een klein beetje beter.
Het contrast wordt uitgedrukt als de verhouding tussen zwart en wit, en het meten van echt zwart, zoals oled-schermen dat kunnen weergeven, is niet mogelijk. Daarom wordt het contrast bepaald door de maximale helderheid; hoe hoger die is, hoe groter het verschil tussen zwart en wit.
Vervolg metingen en kalibratie
Na het meten van de maximale helderheid en het contrast hebben we een grijsschaal gemeten. We maakten hierbij gebruik van de kleurbereikinstelling BT.709, de standaard voor hdtv, en ook worden blu-rays volgens deze standaard gemasterd. We hebben voor gammapreset 2.2 gekozen, een prettige waarde om met weinig omgevingslicht te kijken. De tv heeft twee andere gammapresets: 1,9 voor als er veel omgevingslicht is en 2,4 voor het kijken in een verduisterde ruimte. Bij een lagere gammawaarde loopt de helderheid van een grijstrap sneller op, waardoor de indruk van contrast afneemt en het beeld gemiddeld helderder zal zijn.
/i/1386854854.png?f=imagenormal "Grayscale LG 55EA9809")
De BT.709-standaard schrijft een kleurtemperatuur van 6504 kelvin voor. De 'Warm2'-preset is behoorlijk accuraat en met een gemiddelde van 6445 kelvin doet LG's oled het bijzonder goed. Het kleine knikje in de gammagrafiek is niet iets om je zorgen over te maken, want met het blote oog is die afwijking niet waar te nemen./i/1386856124.png?f=imagenormal "Kleur LG 55EA9809 voor")
Ook de primaire en secundaire kleuren zijn zo uit de doos al prima. De tv beschikt over uitgebreide instelmogelijkheden met color management system, maar door de juiste presets te kiezen is de waargave al zo goed dat er met kalibratie nauwelijks nog wat te halen valt. We gingen aan de slag met een tweepuntsgrijskalibratie, maar voor wie zijn tv echt als referentiemonitor wil kalibreren is er ook een twintigpuntsgrijskalibratie mogelijk.
/i/1386857122.png?f=imagenormal "Grayscale LG 55EA9809")
Na onze tweepuntskalibratie maten we een gemiddelde kleurtemperatuur van 6503 kelvin, een perfect resultaat.
/i/1386857423.png?f=imagenormal "Kleur LG 55EA9809 na")
Met een gemiddelde delta E van 2,1 zijn we dik tevreden. De kleine afwijkingen die er nog zijn, kunnen met het cms weggewerkt worden, maar gezien de geringe afwijking valt er bijna niets meer te winnen.
Om eens na te gaan wat het volledige kleurbereik van LG's curved oled is, hebben we het kleurbereik ingesteld op 'breed' en een meting gedaan.
We zien dat LG's oled in staat is om flink verzadigde kleuren weer te geven, al kan de oled van Samsung kleuren weergeven die nog meer verzadigd zijn. Voor normaal gebruik heb je niet zoveel aan dit grote kleurbereik, omdat er nauwelijks beeldmateriaal beschikbaar is dat hiervan gebruikmaakt. Zet je het kleurbereik op 'breed', dan krijg je bij het kijken naar hdtv of blu-ray gewoonweg te veel kleur in het beeld te zien.
Het verschil in kleurbereik tussen de oleds van LG en die van concurrent Samsung is te verklaren door de verschillende technieken die beide bedrijven inzetten. Samsung maakt gebruik van rode, groene en blauwe subpixels, en om het verschil in levensduur tussen de verschillende kleuren oled te compenseren heeft Samsung de blauwe subpixels tweemaal zo groot gemaakt.
LG heeft een andere oplossing gevonden voor het verschil in levensduur van de verschillende kleuren oleds. Het gebruikt geen verschillende subpixelkleuren, maar alleen witte oleds. Om toch kleur weer te geven heeft LG kleurfilters voor de witte oleds geplaatst. Bovendien heeft de fabrikant een slim trucje toegepast. De pixels zijn niet onderverdeeld in drie subpixels, zoals gebruikelijk, maar er is een vierde, witte pixel zonder kleurfilter toegevoegd. Op deze wijze hoeft er voor het weergeven van wit maar één subpixel te branden in plaats van drie. Zo is minder energie nodig en worden de overige subpixels gespaard, een slimme oplossing dus./i/1386865967.jpeg?f=imagenormal "LG oled subpixels")
Op de foto is goed te zien dat de witte subpixel een beetje groter is dan de gekleurde subpixels. Wij vermoeden dat dit is omdat wit gemiddeld gezien net wat vaker nodig is dan de andere kleuren en je niet wilt dat de witte subpixels harder slijten dan de rest. Per slot van rekening heeft LG deze indeling gekozen om ongelijkmatige slijtage tegen te gaan.
Inputlag
Als laatste hebben we de inputlag, die van belang is voor het spelen van actiegames op de tv, gemeten met onze Leo Bodnar-lagtester. Dit apparaatje stuurt een 1080p-signaal naar de tv en meet vervolgens hoe lang het duurt voordat de tv het beeld weergeeft. In de meeste beeldmodi is dit ver boven de 100ms, maar er is ook een gamemodus beschikbaar. Daarbij daalt de inputlag naar een acceptabelere, maar nog steeds niet goede waarde van 55ms. Dit is een fractie beter dan de oled-tv van Samsung, maar geen van beide tv's is heel geschikt voor het spelen van actiegames./i/1387209364.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Beeld- en geluidskwaliteit
Beeldkwaliteit
Volgens onze metingen is het beeld erg goed, maar hoe ziet dat er dan uit als je naar LG's gebogen oled kijkt? Het perfecte contrast van oled levert een wow-effect op en filmvertoningen op deze oled worden meteen een bijzondere ervaring. Het perfecte zwart maakt het beeld spectaculair. Geen enkele lcdtv kan in de schaduw staan en ook plasmatelevisies kunnen niet tippen aan het schitterende beeld van deze tv./i/1387209919.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Als je in een donkere kamer naar een film in cinemascopeformaat kijkt, met zwarte balken boven en onder het beeld, dan lijkt het net of de tv geen 16:9, maar een 2.35:1-scherm beeldverhouding heeft, omdat de zwarte balken niet te zien zijn. Ook de kleuren laten niets te wensen over en worden accuraat weergegeven. Tegenwoordig zijn de kijkhoeken van lcdtv's groot genoeg om geen noemenswaardig probleem meer te zijn, maar zo groot als bij deze oled zagen we ze nog nooit. Zelfs onder de meest extreme hoeken blijft het beeld perfect.
We vinden het overigens jammer dat het scherm gekromd is. De kromming verstoort de geometrie van het scherm, waardoor er een beetje vervorming in het beeld optreedt. Omdat de kromming gering is, is het probleem niet groot en niet erg hinderlijk, maar wat fabrikanten ook over gekromde schermen zeggen, de kijkervaring wordt er niet beter van. Het geeft de tv wel een uniek uiterlijk en dat is natuurlijk belangrijk als je zo'n dure tv te verkopen hebt.
Geluid
De tv heeft een audiosysteem met vier luidsprekers: twee tweeters die in de voet zijn geïntegreerd en twee woofers die in de bolling achter het scherm zijn verstopt. De naam woofer is wellicht wat te veel eer voor de kleine luidsprekers, want echt lage tonen komen er niet uit. Nu is het natuurlijk onmogelijk om grote luidsprekers in te bouwen zonder serieuze concessies aan het ontwerp, maar bij het geweldige beeld blijft het geluid wel erg achter.
Positief punt aan de integratie met de voet is het feit dat de hogetonenluidsprekers op je oren zijn gericht, waardoor stereo-effecten prima klinken. Het maximale volume is redelijk en op stand 100 klinkt het geluid nog niet erg overstuurd, maar op nog hogere volumes holt de geluidskwaliteit hard achteruit. Voor het kijken naar de meeste tv-programma's volstaat het luidsprekersysteem, maar liefhebbers van film en muziek kunnen er beter een los audiosysteem bijnemen voor een geluidsweergave die past bij het prachtige beeld.
3d
LG’s oled-televisies gebruiken hetzelfde passieve 3d-systeem als de lcdtv’s van het bedrijf. Over het scherm zit een dunne film die ervoor zorgt dat licht van de even beeldlijnen linksom gepolariseerd is en dat van de oneven beeldlijnen rechtsom. De brillen zijn voorzien van polarisatiefilters, die het licht tegenhouden dat voor het andere oog is bedoeld. Zo krijgen je ogen dus elk een ander beeld te zien, opgenomen vanuit een iets verschillend perspectief.
Het systeem heeft als belangrijkste nadeel dat de beeldlijnen tussen je ogen worden verdeeld en elk oog dus maar de 540 beeldlijnen te zien krijgt in plaats van de bij hd-weergave gebruikelijke 1080. Als je een passieve 3d-bril opzet en je zit dicht genoeg bij de televisie, kun je duidelijk een lijnstructuur waarnemen.
Het systeem heeft ook voordelen ten opzichte van het concurrerende actieve systeem. Doordat de glazen niet knipperen, kijkt het net zo rustig als een zonnebril en kun je zonder problemen uren achter elkaar 3d kijken, al zullen beginnende 3d-kijkers een korte gewenningsperiode nodig hebben. Doordat er geen actieve elektronica nodig is, kunnen de brillen in elk gewenst design worden gemaakt en zijn ze vederlicht. LG levert twee brillen mee, die zijn ontworpen door de Frans-Amerikaanse ontwerper Alain Mikli en slechts 15g wegen. Ook krijg je twee clip-on-brillen van slechts 7 gram, die brildragers op hun eigen bril kunnen bevestigen.
De werking van het systeem is prima. De helderheid van het beeld neemt in 3d nauwelijks af en er is bijna geen crosstalk te zien. Het is wel zaak om op ongeveer dezelfde hoogte te gaan zitten als de tv, anders is er toch crosstalk te zien en wordt het 3d-kijken een nare ervaring. Het zou prettig zijn als de verticale hoek van de tv aan te passen was aan je zithoogte, maar helaas biedt de voet van de curved oled deze mogelijkheid niet.
Omdat de waargenomen diepte afhangt van de afstand en de grootte van het scherm, is het zaak om niet te ver bij de tv vandaan te zitten bij het 3d kijken. Op ongeveer twee keer de schermbreedte is het 3d-effect bij de meeste films op z’n best en dat betekent dat we bij de curved oled van LG op ongeveer 2,5m afstand moeten gaan zitten. Als je eenmaal op de juiste hoogte en afstand van de tv zit, is de 3d-weergave erg goed en wordt er letterlijk een nieuwe dimensie aan de kijkervaring toegevoegd.
Afstandsbediening
/i/1387211304.jpeg?f=imagenormal "Magic Remote")
Qua bediening en smart-tv is de curved oled bijna identiek aan de duurdere Smart TV-modellen van LG. Dit betekent onder andere dat LG geen infraroodafstandsbediening meer meelevert, maar alleen de Magic Remote. Deze afstandsbediening communiceert met de tv via radiosignalen, waardoor je het apparaatje niet op de tv hoeft te richten. De afstandsbediening heeft bewegingssensoren aan boord waarmee je een aanwijspijl op het scherm bestuurt. Er is een scrollwieltje om door lijstjes te navigeren. Het wieltje dient als ok-knop als je het indrukt. Het is ook mogelijk om te navigeren met de pijltjestoetsen, die rondom het scrollwieltje zijn gegroepeerd.
/i/1387211397.jpeg?f=imagenormal "Magic Remote")
De toetsen zijn voorzien van een reliëf, waardoor ze op de tast te vinden zijn. Ook zit er aan de rechterkant een knop waarmee de toetsen tijdelijk verlicht kunnen worden. De remote heeft een microfoon die zoeken door middel van spraakbesturing mogelijk maakt. Dit is vooral handig voor het zoeken op internet. Probleem is wel dat de spraakherkenning alleen werkt in de taal waarop de tv op dat moment is ingesteld en dat kan lastig zijn als je iets in het Engels wil opzoeken, wat op internet natuurlijk vaak het geval is.
Als je gewoon tv-kijkt en naar een bepaald kanaal wil schakelen, kun je het kanaalnummer met de magic remote tekenen. De herkenning van de getekende cijfers werkt redelijk goed, maar echt handig vinden we het niet. Als alternatief kun je gebruikmaken van een quickmenu, dat een eigen toets op de afstandsbediening heeft. In dit menu zitten alle knoppen die je op een normale afstandsbediening verwacht, maar die ontbreken op de magic remote, zoals de cijfertoetsen. Dit werkt oké, maar is ook niet zo handig als een normale afstandsbediening, waarop je deze knoppen rechtstreeks kunt intoetsen.
/i/1387211525.jpeg?f=imagenormal "Magic Remote")
De mensen die het smart-tv-gedeelte niet al te veel gebruiken en voornamelijk gewoon tv-kijken met de curved oled, raden we dan ook aan om LG’s infraroodafstandsbediening er los bij te kopen. Deze afstandsbediening werkt namelijk erg prettig en heeft knoppen voor veruit de meeste functies, zodat je gewoon kanaalnummers kunt intoetsen. Eigenlijk vinden we dat LG deze er gewoon bij had moeten leveren. In andere landen doet LG dat ook en laat het de keuze voor de afstandsbediening over aan de gebruiker.
/i/1387211599.jpeg?f=imagenormal "Magic Remote")
De tv kan ook bediend worden met de 'LG TV remote'-app. Nadat je de app met de tv hebt gepaird, kun je je telefoon of tablet gebruiken als afstandsbediening. Dit kan door aanraakknoppen die op je scherm worden weergegeven te gebruiken of door het scherm te gebruiken als touchpad, waarbij dezelfde aanwijspijl als bij de magic remote op het tv-scherm wordt gebruikt. Grappige extra is dat je het tv-beeld op je telefoon of tablet kunt laten weergeven, zodat je kunt blijven kijken als je naar de wc moet. De app is geschikt voor tablets en telefoons die draaien op Android of IOS. Gebruikers van een ander mobiel besturingssysteem vissen achter het net.
Energiegebruik
In stand-by verbruikt de tv volgens de fabrieksopgave 0,4W. Deze waarde ligt onder de benedengrens van onze energiemeter, dus moeten we de fabrieksopgave maar geloven. De waarde doet niet onder voor die van de meeste moderne televisies.
Als de tv aanstaat, is het verbruik vooral afhankelijk van de hoeveelheid licht die de oleds moeten genereren. De inhoud van het beeld is dus bepalend voor het stroomverbruik. Als de tv zwart beeld staat weer te geven en er dus totaal geen licht van het scherm komt, is het verbruik 52W. Als we de oled-regeling voluit zetten en een volledig wit beeld weergeven, loopt het verbruik op tot 157W. We hadden eerder al gezien dat de tv de helderheid terugschroeft als er een beeld met veel wit wordt weergegeven. Deze eigenschap en de opbouw van de subpixels hebben tot gevolg dat de tv meer stroom gaat gebruiken bij het weergeven van veel kleur in beeld.
Bij normaal gebruik valt de gemiddelde energiebehoefte reuze mee
Het is ook interessant om te zien dat sommige kleuren meer stroom kosten dan andere. Zo kost het weergeven van een 100% groen beeld op maximale helderheid 160W en rood 198W. Blauw is de minst energiezuinige primaire kleur, met 243W. Als we de secundaire en dus mengkleuren bekijken, meten we het hoogste verbruik bij het weergeven van 100% geel, zo’n 262W.
Hoewel LG maar één soort oleds gebruikt, witte, met daarvoor kleurfilters, verschilt het verbruik per kleur. Wij denken dat de verklaring hiervoor ligt in de lagere gevoeligheid van onze ogen voor blauw. We zijn wat gevoeliger voor rood licht en voor groen zijn we het gevoeligst. Om ervoor te zorgen dat we alle kleuren even fel waarnemen, moeten er dus voor verschillende kleuren verschillende helderheden worden ingezet.
Bij normaal televisiekijken met de oleds op maximale helderheid is het verbruik gemiddeld ongeveer 150W. Bij een helderheid van 125cd/m², een prettige waarde om ’s avonds televisie te kijken, is het gemiddelde gebruik ongeveer 85W. Je kunt de tv nog minder stroom laten verbruiken, maar uiteindelijk is het beeld zo donker dat het zelfs in een volledig verduisterde kamer niet prettig meer kijkt.
De keuze van LG voor enkel witte oleds met vier subpixels lijkt gunstig uit te pakken voor het verbruik. De oled-televisie is flink zuiniger dan die van concurrent Samsung. De maximaal gemeten verbruikswaarden zijn weliswaar aan de hoge kant, maar bij normaal gebruik valt de gemiddelde energiebehoefte reuze mee, al zijn de zuinigste lcdtv’s met led-backlight nog een tikje zuiniger. LG’s curved oled heeft enegielabel A meegekregen. Wat ons betreft is dit een prima score voor een scherm dat op een nog jonge techniek is gebaseerd.
Interface en smart-tv
Interface
De interface van de curved oled ziet er hetzelfde uit als bij de high-end lcd-modellen van LG. Het instellingenmenu is logisch ingedeeld en de instellingen zijn allemaal prima terug te vinden. Het is een gemiste kans dat je met het scrollwieltje op de magic remote geen waarden in het instellingenmenu kunt aanpassen. Er is wel een uitgebreide elektronische handleiding beschikbaar en ook kan de software van de tv via internet van updates worden voorzien.
De meest gebruikte functies zijn terug te vinden in ‘Mijn menu’. Dit is op te roepen door de aanwijspijl in de linker benedenhoek van het scherm te plaatsen. Je kunt je favoriete apps in dit menu toevoegen, zodat je er snel bijkunt. Als je in een app zit of de mediaspeler gebruikt, is het niet mogelijk om ‘Mijn menu’ op te roepen zonder eerst de huidige app af te sluiten. LG zou er goed aan doen om dit wel mogelijk te maken, want op deze manier is de bediening inconsistent./i/1387214189.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Smart-tv
LG’s smart-tv-platform was onlangs in het nieuws, omdat het privacygevoelige informatie doorspeelt. LG heeft beloofd zijn leven te beteren en heeft voor de meeste televisies een firmware-update uitgebracht. Voor de curved oled is deze update nog niet uitgebracht, maar volgens LG zal dat niet lang meer duren, al kon het nog geen datum noemen waarop de update beschikbaar zal zijn.
Het homemenu is niet naar eigen smaak in te richten en dat is jammer, want de indeling ervan is niet ideaal. Linksboven is het actieve beeld te zien en daaronder wordt reclame getoond. In het midden zit een paneel met premium-apps. Welke apps de premiumstatus krijgen, wordt bepaald door LG en partners, en verschilt per land. Je vindt hier voornamelijk betaalde videodiensten, zoals Netflix, Ximon, Videoland en Pathé thuis, maar ook apps als Uitzending Gemist en YouTube./i/1387214269.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Rechtsboven in het homemenu vind je LG’s app-winkel Smart World. Klik je op de pijl naar rechts, dan krijg je drie nieuwe panelen te zien: 3D World, Game World en Smartshare. In 3D World vind je een aantal 3d-filmpjes. De meeste zijn van dusdanig lage kwaliteit dat je er snel op uitgekeken zult zijn, leuk om even de 3d-functie van de tv te laten zien, maar eigenlijk doe je er de tv mee tekort.
Game World had in het geheel weggelaten kunnen worden uit het homemenu, want het is een tweede ingang naar LG’s app-winkel Smart World, maar dan met een iets ander uiterlijk. De beschikbare games zijn overigens voor de meeste mensen niet interessant, omdat het aanbod karig en de kwaliteit laag is. De wat betere games heb je waarschijnlijk lang geleden al op je telefoon of tablet gespeeld./i/1387215021.jpeg?f=imagenormal "LG 55EA9809 curved oled")
Het laatste paneel in het hoofdmenu, Smartshare, had wat ons betreft het eerste mogen zijn. Hier vind je namelijk alles wat je met de ingebouwde mediaspeler kunt afspelen. De mediaspeler kan foto’s, muziek en video’s afspelen vanaf een aangesloten usb-apparaat of via het netwerk door middel van dlna. De meest gebruikte formaten worden allemaal keurig afgespeeld. Ook ondertitels werken prima en zijn naar eigen smaak van grootte en kleur te veranderen. De ondertitels kunnen in het videobestand geïntegreerd zijn, maar ook de meest gebruikte losse ondertitelbestanden worden herkend.
Ook 3d-films worden zonder problemen weergegeven nadat je hebt aangegeven welke indeling ze gebruiken. Het verdient overigens aanbeveling om de veelgebruikte half side by side-indeling te vermijden, omdat de horizontale resolutie bij dit formaat wordt gehalveerd. Aangezien LG’s passieve 3d-systeem de verticale resolutie halveert, blijft er dan nog maar een kwart van de originele scherpte over. Liever maak je dus gebruik van het over/under-3d-formaat, maar helaas is dit minder populair.
Specificaties en gallery
| Merk en uitvoering |
|
| Categorie |
Televisies |
| Merk |
LG |
| Uitvoering |
55EA9809 |
| Afbeeldingen |
:fill(white)/i/1386600381.jpeg?f=thumblarge) |
| Prijs en beoordeling |
|
| Laagste prijs |
€ 8.999,- Vergelijk prijzen |
| Aantal aanbieders |
7 winkels |
| Eerste prijsvermelding |
woensdag 11 december 2013 |
| Beeldeigenschappen |
|
| Schermdiagonaal |
55" |
| HD-specificatie |
Full HD |
| Beeldverhouding |
16:9 |
| 3D |
|
| 3D-ondersteuning |
Ja |
| 3D-technologie |
Passief |
| 2D-conversie |
Ja |
| Beeldtechniek |
|
| Televisietype |
OLED |
| Resolutie (TV) |
1920x1080 (Full HD 1080p) |
| Paneelfabrikant |
LG |
| Onlinefeatures |
|
| Internettelevisie |
Wel |
| Chatmogelijkheden |
Skype |
| Overige onlinecontent |
Webbrowser |
| Verbinding |
|
| Tunertype |
Analoog, DVB-C, DVB-S, DVB-S2, DVB-T, DVB-T2 |
| Common Interface |
CI+ |
| Video in |
Component Video, Composite, 4x HDMI, Scart, Wireless Display (WiDi) |
| DLNA |
Ja |
| Verbinding (Audio) |
Audio (3,5mm), Audio Digitaal (Toslink) |
| Verbinding (Ethernet) |
Ethernet 100Mbit/s |
| Verbinding (USB) |
2x USB 2.0, USB 3.0 |
| Wifi aanwezig |
Ja |
| Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
| Geluid |
|
| Speakers |
Intern Stereo |
| Energie |
|
| Stroomverbruik |
100W |
| Stroomverbruik (stand-by) |
0,4W |
| Eigenschappen |
|
| Televisie-eigenschappen |
App-bediening, firmware-upgrade mogelijk, OSD |
| Teletekstpagina's in geheugen |
2.000 |
| Introductiejaar |
2013 |
| Uiterlijk |
|
| Televisiekleur |
Zwart |
| Afmetingen en gewicht |
|
| Hoogte |
798,5mm |
| Breedte |
1,227m |
| Diepte |
192mm |
| Gewicht |
17,2kg |
| Overige specificaties |
|
| Bijzonderheden |
De televisie beschikt over een gebogen Oled-scherm. Carbon-look design aan de achterkant. |
| Meer informatie |
|
| Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
:fill(white)/i/1387210621.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387210620.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387210618.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207561.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207560.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207559.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207558.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207128.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207127.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207126.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387207125.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387215021.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387214269.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387214189.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387203859.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387203858.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1387203857.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387209919.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387209364.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1387208914.jpeg?f=thumb)
Conclusie
LG's curved oled heeft een uniek design. Het scherm is met een dikte van 4,5mm indrukwekkend plat en ook de gebogen vorm maakt het tot een echte eyecatcher. Het gebruik van materialen als met koolstofvezel versterkt kunststof draagt bij aan de luxe uitstraling van de tv. De doorzichtige voet met ingebouwde luidsprekers vinden we een minpuntje aan het ontwerp, al is dat natuurlijk een kwestie van smaak. Het belangrijkste minpunt is de onmogelijkheid om de televisie aan de muur te bevestigen.
De gebogen vorm zien we ook als een nadeel, al is het effect op de geometrie van het beeld gering, omdat de kromming subtiel is gehouden. LG maakt ook een plat model oled, dat wel aan de muur bevestigd kan worden, maar dat heeft weer als nadeel dat het niet op een voet te gebruiken is.
Als je wil genieten van het beste beeld ooit, is een oled-tv de juiste keuze
Qua beeldkwaliteit is de tv ongeëvenaard. Door de letterlijk perfecte zwartweergave is het contrast gigantisch. Dit resulteert in een kijkervaring die alle lcd- en plasmatelevisies in het stof doet bijten. De kleurweergave is uit de doos al zeer goed, waardoor er niet veel eer te behalen is met een kalibratie. Op dit vlak doet de LG het net even beter dan aartsrivaal Samsung en biedt het dus het allerbeste beeld dat er op dit moment te koop is.
De 3d-weergave is prima. Het passieve systeem heeft als nadeel dat de resolutie negatief wordt beïnvloed, maar daarvoor krijg je wel een prettige 3d-ervaring terug, die niet vermoeiend voor de ogen is. Ook zitten de designbrillen comfortabel en er is aan brildragers gedacht; drie clip-on-3d-brillen worden meegeleverd.
Met een prijs van zo’n negenduizend euro is de tv voor de meeste mensen simpelweg onbetaalbaar. Voor een fors lager bedrag kun je ook een uhdtv kopen, maar het zal nog jaren duren voordat er in ruime mate beeldmateriaal in de hoge 4k-resolutie beschikbaar is. Bovendien maken alle uhdtv’s nog gebruik van de ‘ouderwetse’ lcd-techniek, waardoor ze qua contrast niet in de schaduw kunnen staan van oleds. Als je op dit moment wil genieten van het allerbeste beeld ooit, is een oled-tv de juiste keuze.
De enige concurrent is de curved oled-tv van Samsung. Deze heeft een vergelijkbare beeldkwaliteit, al is de LG zonder kalibratie wel de betere. Ook gebruikt de LG minder energie. Het prijsvoordeel is voor de Samsung, want die kost duizend euro minder. Als je in de financiële positie verkeert waarin je kunt kiezen tussen de Samsung en de LG curved oled, zal het design waarschijnlijk de doorslaggevende factor zijn. Wij zouden maar al te graag voor dit dilemma staan.
Pluspunten
-
Ongeëvenaarde beeldkwaliteit
-
Hoogwaardige afwerking
-
Kleurweergave is zonder kalibratie al prima
Minpunten
-
Prijs
-
Niet aan de muur te bevestigen
Eindoordeel
:strip_exif()/i/1387203857.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387203858.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387203859.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387203860.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207125.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207126.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207127.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207128.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207558.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207559.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207560.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387207561.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387210618.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387210619.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387210620.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1387210621.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387210621.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387210620.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387210618.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207561.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207560.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207559.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207558.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207128.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207127.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207126.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387207125.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387203859.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387203858.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1387203857.jpeg?f=imagegallery)
:fill(black)/i/1387209919.jpeg?f=imagegallery)
:fill(black)/i/1387209364.jpeg?f=imagegallery)
:fill(black)/i/1387208914.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1386600381.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1386600381.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2000572286.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2000554180.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1389315109.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/1357719393.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1377062847.jpeg?f=fpa)
/i/1245747816.png?f=fpa)
/i/1357673982.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1346602064.gif?f=fpa)
/i/1348746019.png?f=fpa)
/i/1337831395.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/289257/crop57c419e50f7c0_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/401873/images2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/114881/LinuxvsFreebsd2613.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35873/sim_icon.jpg?f=community){kind=icon}
/u/3174/crop5f1e2a4facc1b.png?f=community){kind=small}
Alleen wanneer je een >90" scherm hebt, merk je er wat van bij normale kijkafstanden./u/58925/crop67dac72bd9b69.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/232082/crop65420dc95325f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/25437/the%2520mark.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/23145/dr.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/97062/crop5601be1a24867_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/12461/crop65b195553d948.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/126096/crop580e4f8566fec_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/37195/crop601a6852d3566_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/200859/crop624de59c1dd0c.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/145751/check-in-minion-small2.jpg?f=community){kind=small}
/u/122874/crop5e26d7a209cd1_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/200296/upyoursthumb60.png?f=community){kind=small}
.:strip_icc():strip_exif()/u/242838/brilsmurf.jpg?f=community){kind=small}
/u/45657/crop620e37530e1f1_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/523532/crop5655d3a419c9a_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/361659/crop5d36b9b72087f_cropped.png?f=community){kind=small}
Niet voor niets heeft men de reclameslogan Life's Good, terwijl de afkorting LG officieel betekend Lucky Goldstar 
/u/40481/crop63f777c898038_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/121566/pinhead_60x60.jpg?f=community){kind=small}
