Door Pieter Molenaar

LG LM960V: flinterdunne full-led-tv

20-04-2012 • 13:00

102

Singlepage-opmaak

Beeldeigenschappen: subtiel gedimd

Paneel

Pixelstructuur LG LM960LG maakt bij de LM960V gebruik van een ips-display van de dochteronderneming LG Display. Ips-technologie staat bekend om zijn goede kijkhoeken, maar ook om zijn grijzige zwart. Met leds achter het paneel en local dimming probeert LG dat euvel bij de LM960V binnen de perken te houden.

LG Display heeft ten opzichte van het vorige model de pixelstructuur licht aangepast. In plaats van de zeven 'visgraten' bij de LW980s hebben de subpixels bij het scherm van de LM960 acht subdomeinen.

Net als bij een groot aantal 2011-modellen maakt LG gebruik van de Film Patterned Retarder-polarisatielaag. Met een bril met twee verschillend gepolariseerde glazen kan zo naar 3d-beeld gekeken worden: het ene glas laat alleen licht van de oneven beeldlijnen door, het andere alleen het licht van de even beeldlijnen.

Het resultaat oogt rustig en helder, ook doordat de passieve 3d-brillen niet aan- en uit hoeven te knipperen. Een nadeel is wel dat per oog maar de halve beeldresolutie beschikbaar is, en dat van dichtbij zwarte beeldlijnen te zien zijn.

Kijkhoeken

Het ips-display biedt zoals verwacht goede kijkhoeken; de intensiteit van de kleuren blijft zelfs onder een vrij forse hoek behouden. Hoewel de onderstaande foto's wellicht iets anders doen vermoeden, neemt ook de helderheid van het beeld pas onder een grote hoek zichtbaar af. Wel is er dan wat meer backlight bleeding te zien.

LG LM960 kijkhoeken LG LM960 kijkhoeken LG LM960 kijkhoekenLG LM960 kijkhoeken LG LM960 kijkhoeken LG LM960 kijkhoeken

Beelduniformiteit en local dimming

De leds zitten bij de LM960 niet aan de randen van het paneel, maar verspreid achter het hele scherm. Om de afstand tot het scherm zo klein mogelijk te houden, gebruikt LG de Nano Full Led-backlighttechnologie. Zoals in dit filmpje te zien is, wordt hierbij het licht egaal verspreid door een diffuserfilm met minuscule bolletjes. Hierdoor kan de LM960 flink dunner zijn dan andere tv's met een full-lit led-backlight.

Bij de LW980s was de overgang tussen gedimde en niet gedimde led-zones zo duidelijk zichtbaar dat je de zones op het oog kon tellen. De LM960V gaat subtieler te werk - zelfs zo subtiel dat we niet hebben kunnen vaststellen hoeveel led-zones er zijn.

Om de effectiviteit van de local dimming te testen hebben we een wit kader op diverse plaatsen tegen zwarte achtergrond getoond. Daarbij bleek de zwartwaarde aan de rechterkant van het scherm al op te lopen als het kader aan de linkerkant werd afgebeeld. Dat gebeurt met alle drie de Local Dimming-instellingen. De helderheid loopt op van iets meer dan 0,03cd/m² in een deel dat goed gedimd kan worden, naar 0,13cd/m² als het witte vlak naast de meter geplaatst is.

De oplopende zwartwaarde - eigenlijk meten we de backlight bleeding op dat punt - heeft ook te maken met de grootte van het heldere object in beeld. Het witte kader besloeg ongeveer tien procent van het beeldoppervlak, maar een beweging met de cursor vlakbij de meter zorgde weer niet voor een lichter zwart. Overigens worden de led-zones ook niet lichter als onder een hoek naar het scherm wordt gekeken. Dat was wel het geval bij de voorganger van het toestel, de LW980s.

Door het zo geleidelijk oplopen van de helderheid zijn de afzonderlijke overgangen tussen de led-zones niet meer te zien, maar het effect van local dimming is daardoor ook minder sterk dan bij de voorganger. Dat is goed te zien aan de zwartwaarden; de metingen vallen net wat hoger uit dan bij de LW98s. Ook bij sommige video's en foto's is wat vlekkerigheid te bespeuren als donkere gebieden worden omgeven door lichter beeld.

LG LM960 beelduniformiteit

Bij het 4x4-patroon zien we dat het verschil tussen de hoogste en laatste waarde van de witte vlakje bijna 17cd/m² bedraagt. De LW980s scoorde op dat punt beter. Op het gebied van zwartuniformiteit ontlopen de twee tv's elkaar nauwelijks.

De gemiddelde helderheid van de zwarte vlakjes bedraagt 0,1082cd/m², terwijl de witte vlakjes een gemiddelde helderheid van 112,7cd/m² hebben. De contrastverhouding bedraagt dus 1042:1. Dat is niet heel hoog, en dat hadden we van een ips-scherm ook niet anders verwacht.

Input lag

Tweakers gebruikt sinds enige tijd de SMTT 2.0-software om de input lag van tv's te meten. Dat is de vertraging die de beeldprocessor van de tv introduceert. De software draait op een snelle pc waarop een Ilyama-crt, die geen input lag heeft, en de LG-tv zijn aangesloten. Door foto's van het tweetal beeldschermen te nemen en het verschil tussen de timestamps op beide te berekenen, verkrijgen we een waarde voor de input lag.

Bij de LM960 bedraagt de gemiddelde input lag ongeveer 91ms. Dat is behoorlijk hoog en gamers zullen hier niet blij van worden. Doorgaans ligt de input lag tussen de 20ms en 30ms.

Input lag LG LM960

3D-weergave

We geven nog altijd de voorkeur aan passieve 3d-technologie, zoals LG die in de LM960V toepast. Crosstalk is bij de nieuwste actieve-3d-toestellen weliswaar flink afgenomen, maar de knipperende brillen zorgen toch voor een onrustig beeld. Ook ogen de kleuren bij passieve 3d natuurlijker.

Zolang je van een afstand van ongeveer 2,5 meter naar deze 55"-tv kijkt, zijn de zwarte lijntjes in de 3d-modus niet echt meer zichtbaar, al blijft er wel enige karteling zichtbaar. De hersenen kunnen de beelden voor elk oog redelijk goed combineren, maar daar is een grens aan.

Hoewel de kijkhoeken voor 3d in het horizontale vlak groot zijn, moet wel op de vertikale kijkhoek worden gelet: die mag niet groter zijn dan ongeveer 15 graden. Dat is geen manco van de LM960V, maar een eigenschap van passieve 3d-technologie.

LG LM960 brillen

Net als bij de LW980s is het mogelijk om splitscreen-multiplayergames op de LM960 te spelen, waarbij iedere speler zijn eigen spelbeeld fullscreen ziet. Hiervoor worden de meegeleverde Dual Play-brillen gebruikt. Deze brillen hebben twee glazen met dezelfde polarisatie, maar verschillen onderling: de ene speler ziet alleen de oneven beeldlijnen, de andere speler alleen de even lijnen.

De passieve-3d-brillen van LG hebben een kleine facelift ondergaan en zien er nu wat hipper uit. Voor brildragers is een clip-on met polarisatieglazen ontworpen. Die kan omhoog worden geklapt als er niet naar 3d-content wordt gekeken.

Energieverbruik

Het energieverbruik van de LG LM960 in de 2d-modus is vergelijkbaar met dat van zijn voorganger. Een verbruik van 92,7W, zonder local dimming, is niet bijzonder laag; een 46" grote D5000 van Samsung trekt voor hetzelfde beeld slechts 46,2W uit de muur.

In de 3d-modus wordt bijna het dubbele verbruikt. Daarbij moet vermeld worden dat we de 3d-modus niet gekalibreerd hebben. Als we de local dimming op 'Low' zetten krijgen we niet alleen een wat dieper zwart, maar het energieverbruik daalt ook, vooral in de 3d-modus. De gamma wijkt hierbij wat af van wat wenselijk is, maar de voordelen wegen wat ons betreft zwaarder.

Cinema-beeldmodusAvatar 2d*Avatar 3d*
local dimming off 92,7W 179,5W
local dimming low 81,3W 143,1W
local dimming medium 76,7W 128,7W
local dimming high 79,3W 134,4W
*) Avatar: Title 5, Chapter: 13, 00:49:26