Inleiding
Voor de haters van talloze kastjes onder en naast de televisie was 2011 een belangrijk jaar: meer en meer hdtv's van de grote merken integreren een deel van de functionaliteit van settopboxen, mediaspelers en consoles. Hierdoor is er minder randapparatuur nodig en wordt de televisie een nog belangrijker spilpunt voor de toegang tot allerhande diensten en content in de huiskamer.
Desondanks staat de zogeheten Smart TV nog steeds in de kinderschoenen. Want de strijd om de gunst van het publiek speelt zich af in verschillende segmenten. Zo proberen de kabelaars, die in Nederland en België veruit het grootste publiek bedienen, met nieuwe mogelijkheden in hun settopboxen - denk aan het streamen van tv-content naar tablets en smartphones - de kijker over te halen voor hen te kiezen. Maar ook iptv-aanbieders die via glasvezel of vdsl distribueren, hebben van zich laten horen in 2011.
Daarnaast zijn er de nieuwkomers; denk aan de bestaande reuzen als Google en Apple die beide op de televisiemarkt nog weinig in de melk te brokkelen hebben. Toch proberen zij elk met hun eigen settopbox of via softwareintegratie in televisies internetcontent te slijten. In de VS wordt door beide bedrijven zelfs gepoogd om de positie van de kabelaars te ondermijnen door lineaire televisiecontent aan te gaan bieden via iptv.
En als derde partij in de strijd zijn er de fabrikanten van televisies. Elk A-merk, zoals Samsung, LG, Sony en Philips, proberen met een eigen geïntegreerd platform de consument aan zich te binden. Een overkoepelende standaard ontbreekt echter.
/i/1302509296.jpeg?f=imagenormal)
Kabelaars versus iptv-aanbieders
In Nederland kunnen we de digitale televisie, ondanks een tegensputterende minderheid, inmiddels als standaard beschouwen. En digitale televisie wordt via verschillende methoden aan de kijker aangeboden. Via de ether zijn in sd-kwaliteit een aantal populaire zenders te zien via Digitenne, waarbij gebruik gemaakt wordt van de dvb-t-standaard. Veruit de meeste televisiekijkers hebben echter een abonnement op de kabel, waarbij Ziggo en UPC de grootste spelers zijn. Als standaard wordt dvb-c gebruikt. Ook satelliet speelt een rol, in Nederland met name verzorgd door CanalDigitaal.
Maar inmiddels groeit ook een vierde distributiemethode dankzij de steeds snellere internetverbindingen in Nederland: iptv. Verschillende aanbieders, waarbij KPN de marktleider is, gebruiken een vdsl- of glasvezelverbinding om tv-pakketten de huiskamer binnen te krijgen. Een settopbox is echter nodig om de videostreams geschikt te maken voor televisie. Met name de kabelaanbieders krijgen er met iptv een serieuze concurrent bij.
/i/1315502052.jpeg?f=imagenormal)
De voornaamste strijd om naast de bestaande lineaire televisie meer diensten te slijten, wordt dan ook gestreden tussen de kabelaars die hun eigen settopboxen proberen te slijten, en de iptv-aanbieders. Een belangrijke ontwikkeling daarbij is dat de aanbieders pogen om bezitters van smartphones en tablets tevreden te stellen door tv-content ook op deze apparaten toegankelijk te maken. UPC kondigde deze zomer zijn Horizon-platform aan in combinatie met een settopbox van Samsung. Het product moet begin 2012 op de markt komen en wordt door de kabelaar aangeprezen als een 'multimedia gateway'. De hardware zou voldoende krachtig zijn om naar meerdere apparaten videostreams te versturen, zoals de iOS-tablets en -smartphones van Apple.
Het antwoord van KPN liet niet lang op zich wachten; het telecombedrijf introduceerde onder andere zijn Interactieve TV Online-dienst aan. Op een tablet of een laptop kan een abonnee van KPN's Interactieve Televisie naar een twintigtal zenders kijken. Bij KPN blijft de functionaliteit van de Interactieve TV Online-applicatie op smartphones nog achter.
Ziggo kon natuurlijk niet achterblijven en bracht begin december een iOS-applicatie uit voor de iPad. Abonnees van de kabelaar kunnen Nederland 1, 2 en 3, RTL 4, 5, 7 en 8, en NET5, SBS6 en Veronica live via de iPad bekijken. Daarnaast is een elektronische programmagids te raadplegen en kunnen er alarmen voor bepaalde programma's worden ingesteld.
Ondanks de nieuwe mogelijkheden voor veel tv-kijkers om televisie te 'consumeren' op relatief nieuwe apparaten als tablets en smartphones, zijn er nog de nodige beperkingen. Zo kan alleen live-televisie worden bekeken binnen het thuisnetwerk, dat bovendien van wifi voorzien moet zijn. Dit heeft volgens de aanbieders te maken met rechtenkwesties. Daarnaast is het zenderaanbod nog aan de karige kant. Een andere beperking is dat sommige aanbieders geld vragen voor bepaalde diensten. Zo dient voor de opnamefunctie van KPN maandelijks 5 euro extra betaald te worden. De tijd zal leren of aan deze beperkingen een einde zal komen.
Smart TV bij de grote merken
Televisies volgen deels het spoor van smartphones, getuige de opkomst van zogenaamde Smart TV's: een term die beschrijft hoe internet- en vod-diensten in toenemende mate in hdtv's geïntegreerd worden. Ook het kunnen afspelen van mediacontent die lokaal wordt aangeboden, bijvoorbeeld via een dlna-server binnen een huishouden, speelt een belangrijke rol in de taken die een Smart TV moet kunnen vervullen. Een moderne televisie is dan ook uitgerust met een ethernetaansluiting of een wifi-module.
Een van de belangrijkste televisieproducenten, Samsung, heeft onder de naam Smart TV zijn eigen platform opgebouwd. Bezitters van een recente Samsung-hdtv kunnen toegang krijgen tot sociale netwerkdiensten als Twitter en Facebook. Ook kan een voip- of videogesprek worden gemaakt met behulp van Skype, terwijl ook on demand speelfilms besteld en bekeken kunnen worden, onder andere via Movie Max en Pathé Thuis.

Smart TV van Samsung biedt in de vorm van widgets ook de nodige content aan die relevant is voor Nederland. Een kijker kan het nieuws van NU.nl lezen, het weer checken via Buienradar of de stagnerende huizenmarkt bestuderen met de Funda-widget. Ook kan via AllShare, dat het dlna-protocol gebruikt, content van bijvoorbeeld een nas bekeken worden. Samsung doet tot dusver goede zaken met zijn eigen platform; bij de introductie van de eerste toestellen in januari van dit jaar wist de fabrikant in drie maanden wereldwijd 2 miljoen exemplaren van zijn nieuwe tv's met internettoegang te verkopen.
Ook tv-fabrikant LG heeft zijn eigen Smart TV-platform opgebouwd, waarbinnen applicaties in een gesloten ecosysteem draaien. De mogelijkheden zijn in grote lijnen vergelijkbaar met het platform van Samsung: gebruikers kunnen apps installeren, sociale netwerken raadplegen en via Smart Share extern opgeslagen content via dlna of usb afspelen.
LG weet zich te onderscheiden met de gebruikte afstandsbediening: de Magic Remote die werkt op basis van bewegingsdetectie. De fabrikant zal het aanstuurgereedschap volgend jaar nog vebeteren door aan een nieuwe variant ook spraakherkenning en een scrollwiel toe te voegen. De vraag is of LG zijn eigen platform een toekomst gunt; er gaan geruchten dat de Koreaanse televisiefabrikant op de komende CES-beurs een televisie met Google TV wil introduceren.
Smart TV bij de grote merken (2)
Smart TV is ook door Philips omarmd. Het bedrijf noemt zich zelfs pionier op dit gebied, omdat in 2008 al een eerste versie onder de naam Net TV op de markt bracht. Via een begin dit jaar vernieuwde interface, die inmiddels ook als Smart TV door het leven gaat, kan op geschikte hdtv's internet worden benaderd. Philips biedt veel apps voor de Nederlandstalige markt, zoals toegang tot diverse diensten van de publieken omroep en RTL, zoals de vod-diensten Uitzending Gemist en RTL XL.

Het platform van Philips biedt net als dat van LG en Samsung streaming via het dlna-protocol, door Philips SimplyShare genoemd. Bij de nieuwe vormgeving van de Smart TV heeft Philips ook veel ruimte geschonken aan vod-diensten. Zo zijn Videoland, VideoFutur, Film2Home, iConcerts en Cartoon Network toegankelijk gemaakt.
De toekomst van het Smart TV-platform van Philips is ongewis, nu de fabrikant de productie van zijn televisies heeft ondergebracht in een joint venture met de Chinese firma TPV Technology Limited. Het Nederlandse bedrijf riep echter in september nog op tot een overkoepelende standaard voor Smart TV, omdat de markt te versplinterd is geraakt.
Sony presenteert zijn online-platform aan onder de naam Internet TV. De mogelijkheden zijn in grote lijnen vergelijkbaar met die van de concurrentie, maar Sony poogt als uitgever ook zijn eigen film- en muziekcontent te ontsluiten.
Opvallend is de introductie te noemen van twee regionale zenders in het iptv-aanbod; in november liet Sony weten dat het RTV Utrecht en RTV Oost in zijn Internet TV-platform had opgenomen. De elektronicafabrikant belooft dat het nog meer regionale zenders zal gaan aanbieden.
De nieuwkomers
Aangetrokken door de enorme markt pogen inmiddels ook bedrijven als Apple, Google en Microsoft een plekje te veroveren in de huiskamer. Softwaregigant Microsoft heeft met zijn goedverkopende Xbox 360-console al in menig huishouden een aanwezigheid. Als was het een Paard van Troje probeert Microsoft de spelconsole om te vormen tot een 'multimedia hub' door meer en meer iptv aan te bieden. Naast het iptv-aanbod, dat met name in de VS en het Verenigd Koninkrijk omvangrijk is, maakt Microsoft via de Xbox 360 ook diensten als YouTube toegankelijk.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Microsoft heeft ten opzichte van veel van zijn concurrenten als voordeel dat het ook een grote schare trouwe en betalende klanten heeft. Daarnaast heeft het bedrijf al een betalingssysteem draaiende en kan het met zijn Kinect-spelbesturing nieuwe bedieningsmechanismen ontwikkelen voor het bekijken van online content.
Google is met zijn Google TV-product nog niet erg succesvol geweest; in eerste instantie werd het platform dan ook gelanceerd via settopboxen van onder andere Logitech. Dit partnerbedrijf van Google liet echter in november weten dat de Revue-mediaspeler een flop was geworden en dat het meedoen aan Google TV een grote fout is gebleken.
Inmiddels is Google druk in de weer om zijn Google TV-project uit het slop te trekken. Zo wil de zoekreus tv-fabrikanten overtuigen om het platform op te nemen in nieuwe hdtv's. Google zegt daarbij geen kosten te berekenen aan de fabrikanten. Daarnaast zal Google de Android Market toegankelijk maken op het Google TV-platform, waardoor een grote hoeveelheid apps geïnstalleerd kunnen worden. Mogelijk dat deze stappen er in 2012 voor zullen zorgen dat het platform alsnog van de grond komt.
Apple heeft een relatief voorzichtige benadering als het aankomt op de markt voor Smart TV's. De iPhone- en iPad-fabrikant heeft onder de naam Apple TV een eenvoudige mediaspeler op de markt gebracht. Deze geeft toegang tot het omvangrijke aanbod in de iTunes Store. Ook kan vanaf een iPhone of iPad content gestreamed worden naar de mediaspeler.
Volgens hardnekkige geruchten werkt Apple echter aan een eigen televisie. Deze toestellen, mogelijk met 32"- en 37"-schermen, zouden de functionaliteit van de Apple TV-mediaspeler aan boord hebben. Ook zou de software in de tv gezichten kunnen herkennen en beschikken over Siri-spraakbesturing. Naar verwachting zal Apple de televisies in 2013 op de markt willen brengen.