Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat

Ubuntu Netbook Edition

Canonical levert met de Netbook Edition al langer een speciale Ubuntu-versie voor compacte notebooks, maar in de 10.10-uitvoering wordt een nieuwe interface geïntroduceerd, Unity geheten. De Netbook-versie van Ubuntu heeft tot doel om netbookgebruikers een snel startend OS te bieden dat tevens efficiënter gebruikmaakt van de beperkte displayruimte op netbooks met veelal een 10"- of 11"-display. Ook is het besturingssysteem geoptimaliseerd voor Intel Atom-processors. Een vereiste voor Unity is wel dat de gpu direct kan worden aangesproken, maar dit is vrijwel altijd het geval.

Unity is opgebouwd op basis van window manager Mutter. Canonical gebruikt Mutter om de iconen van veelgebruikte applicaties verticaal aan de linkerkant te plaatsen in plaats van de gebruikelijke menu's aan de bovenzijde van het scherm. Bovendien zijn de applicatiemenu's samengevoegd met de titelbalk tot een zogenaamd global menu. Met het ontwerp van de Unity-gui van de Netbook Edition wordt ook duidelijk waarom Canonical in Ubuntu 10.04 besloot om de window controls naar de linkerzijde te verplaatsen.

De designers hopen met Unity meer werkruimte te bieden voor de notebookgebruiker. Dit blijkt in de praktijk vooral nuttig bij het gebruik van internetapplicaties; Firefox is echter door de Ubuntu-ontwikkelaars in deze versie nog niet geheel aangepast voor het global menu, maar de standaardmailclient Evolution is dit bijvoorbeeld wel. Ontwikkelaars die van de Unity-omgeving willen profiteren, zullen hun applicaties zelf moeten aanpassen, maar de standaardsoftwarebundel van Canonical werkt out of the box.

Het navigatiemenu aan de linkerzijde werkt in deze eerste versie nog wat stroperig en vergt enige gewenning, maar de Unity-omgeving biedt vooral bij het gebruik van een browser inderdaad de beloofde extra werkruimte. Ook het handmatig toevoegen en ordenen van applicaties op de verticale menubalk werkt prima, maar een aantal applicaties werkt nog niet goed samen met de samengevoegde titelbalken. De intuïtieve mogelijkheid om snel tussen de vier standaard beschikbare workspaces te switchen, werkt zeer prettig.

De Ubuntu-ontwikkelaars hebben lang overwogen om Firefox in de Netbook Edition in te ruilen voor Chromium. Helaas is dit voornemen niet doorgezet, want het prestatieverschil tussen de twee browsers is vooral op netbooks duidelijk te merken; Chromium draait aanmerkelijk soepeler.

In de Netbook Edition is ook Zeitgeist opgenomen, een zoekapplicatie die in het komende Gnome 3.0 een belangrijke rol moet gaan spelen. Zeitgeist moet het voor gebruikers eenvoudiger maken om bestanden terug te vinden. Daar slaagt de tool goed in; het indexeren van files gaat soepel en de zoekresultaten worden op een overzichtelijke en chronologische wijze getoond. De mogelijkheid om op bestandstype te sorteren, bijvoorbeeld plaatjes of audiobestanden, en dus de zoekresultaten te verfijnen, maakt Zeitgeist nog krachtiger. Het is dan ook een goed vooruitzicht dat de zoektool deel gaat uitmaken van Gnome 3.0.

Unity in combinatie met Zeitgeist betekent een belangrijke stap voorwaarts voor de Netbook Edition van Ubuntu. Het OS houdt goed rekening met de beperkingen van een netbook en Canonical is erin geslaagd om een goed doordachte en strak vormgegeven gui aan te bieden. Zeitgeist is bovendien een welkome zoektool die de gebruiker al snel niet meer aan een klassieke folderstructuur laat denken.

• Volgende pagina 6. Kubuntu