Samengevat
De TP‑Link Deco BE25 is een meshset in het middensegment, die Wi-Fi 7 naar een gunstiger prijsniveau brengt dan de duurdere Deco BE65. De installatie via de smartphoneapp is eenvoudig en gebruiksvriendelijk, met automatische detectie van verbindingspoorten en het automatisch toevoegen van de satellieten. De BE25 biedt duidelijk betere doorvoersnelheden via een draadloze backhaul dan de Deco X50 Pro, de Wi-Fi 6‑voorganger. Bij bedrade opstellingen valt de clientsnelheid echter tegen; in sommige omstandigheden zakt deze zelfs onder het niveau van de X50 Pro. Een van de belangrijkste beperkingen vormt het ontbreken van de 6GHz‑band, waardoor het snelheidsvoordeel van Wi-Fi 7 grotendeels wegvalt in situaties waarbij deze extra band voordeel biedt. Het prijsverschil met aantrekkelijke Wi-Fi 6‑sets, zoals de Deco X50, is vrij groot. Voor wie geen bedrade backhaul kan aanleggen, is de BE25 een prima middenweg; wie dat wel kan, vindt een betere prijs‑prestatieverhouding in Wi-Fi 6.
Pluspunten
Minpunten
:fill(white):strip_exif()/i/2006972228.jpeg?f=thumblarge)
Nieuwe standaarden komen altijd tegen een prijs. In de voorgaande reviews waarbij we Wi-Fi 7-apparatuur bekeken, werd dat vaak op meerdere vlakken duidelijk. Soms waren apparaten nog niet goed afgesteld, soms was de winst ten opzichte van eerdere generaties nauwelijks vindbaar en uiteraard is er de aanschafprijs. Wi-Fi 7-apparatuur is (nog) niet erg goedkoop, met name de apparatuur die 6GHz ondersteunt en echte snelheidswinst biedt.
Daarin begint nu langzamerhand verandering te komen nu er ook steeds meer midrange-Wi-Fi 7-apparatuur verschijnt. In dit artikel kijken we naar een meshset in de ‘mediumprijsklasse’: de TP-Link BE25. We testten eerder al het outdooraccesspoint met dezelfde aanduiding en nu is de hele set van drie stuks voor binnenshuis aan de beurt. We voelden eerder ook de BE65 aan de tand, die erg goede prestaties wist neer te zetten, zelfs als je clients niet beschikken over Wi-Fi 7 of 6GHz-ondersteuning.
In deze review bekijken we de prestaties van de Deco BE25-set. Koop je daarmee voor een mooie prijs een verse Wi-Fi 7-meshset die wel even mee kan, kun je beter doorsparen voor de Deco BE65, die meer dan het dubbele kost, of ben je op dit moment nog steeds slimmer door geld uit te sparen en een Wi-Fi 6-Deco X50 (Pro) te kopen? We leggen de sets naast elkaar en kijken wat de BE25 kan bieden.
De hardware
De TP‑Link Deco BE25 is de Wi‑Fi 7‑opvolger van de Deco X50. Als je de Deco BE25 naast andere Deco’s zet, valt met name het afwijkende design van de behuizing direct op. De afgelopen jaren waren Deco’s voornamelijk cilindervormig en vaak minder breed dan hoog. De Deco BE25 breekt met dat design: de satellieten zijn een stuk lager en breder. De voetafdruk stijgt daarmee, maar door de geringe hoogte zijn deze kastjes beter te verbergen boven op een kast. Wandmontage is geen optie, want de onderzijde is niet voorzien van mogelijkheden om het accesspoint bijvoorbeeld op te hangen aan een schroef.
De doos daarvan bevat de drie satellieten en drie 12V‑voedingsadapters met een vermogen van 18W en een kabellengte van 120cm. Daarnaast is een korte ethernetkabel meegeleverd om de hoofdsatelliet op een modem aan te sluiten.
:strip_exif()/i/2007872312.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007872314.jpeg?f=imagegallery)
Aan de binnenzijde wordt de set aangedreven door de IPQ5312‑chipset van Qualcomm. Deze Wi‑Fi 7‑chipset heeft een 1,1GHz‑processor met vier rekenkernen en een npu op 1GHz. De chip is voorzien van 8GB werkgeheugen. De twee 2,5Gbit/s‑ethernetaansluitingen zijn gebaseerd op twee Qualcomm QCN8081‑chips.
De IPQ5312 heeft een wifiradio aan boord. Deze verzorgt de 2,4GHz‑band. Voor 5GHz heeft TP‑Link een QCN6422 geplaatst. Beide chips ondersteunen twee streams, die elk hun eigen antenne hebben. In totaal bevat de BE25 vier antennes, die rondom tegen de zijwanden van de behuizing zijn geplaatst. De set heeft een BE3600‑snelheidskwalificatie. Dat zijn de opgetelde snelheden van de 2,4GHz-band, die maximaal 688Mbit/s levert, en 5GHz, die 2880Mbit/s kan leveren.
Ten opzichte van de BE65 heeft de hardwaresamenstelling een nadeel, omdat 6GHz niet ondersteund wordt. Daarmee behaalt Wi‑Fi 7 een groot deel van de snelheidswinst en de BE25 kan daarop dus geen aanspraak maken. De BE65 maakt ook gebruik van de 6GHz‑band als de satellieten draadloos verbonden zijn. Je hebt in dat geval zodoende ook voordeel als je clients geen Wi‑Fi 7 of 6GHz ondersteunen, doordat de snelheid van de draadloze verbinding tussen de satellieten, ook wel backhaul, hoger is.
De software
De installatie van de Deco‑satellieten is zelfs voor een onervaren gebruiker geen ingewikkeld proces. De Deco‑smartphoneapp helpt je met duidelijke aanwijzingen door het hele proces. Daarbij is het erg makkelijk dat de Deco‑satellieten zelf uitzoeken waarmee de ethernetkabels verbonden zijn. Het maakt niet uit waar je de kabel van je internetverbinding, netwerkswitch of client inprikt; de Deco herkent dat vanzelf en stelt de juiste topologie in.
Na het instellen van de hoofdsatelliet, die de internetverbinding verzorgt, kun je de overige satellieten opstarten, waarna deze zichzelf vanzelf in het netwerk voegen. Dat werkt zowel bedraad als via draadloze mesh.
De Deco‑apparatuur is te beheren via een webinterface en een smartphoneapp. Bij wifirouters zie je over het algemeen dat de smartphoneapp een afgeslankte variant is van de webinterface, waarin je minder functionaliteit en instelmogelijkheden terugvindt. In dit geval is dat deels zo. De smartphoneapp biedt een stuk meer instelmogelijkheden dan de webinterface, maar uiteindelijk is de meshset maar tot op zekere hoogte instelbaar en stellen veel van de functies zichzelf automatisch in.
Voor normaal gebruik is dat geen probleem. Het biedt een hoop instelgemak en maakt het bijna onmogelijk om de instellingen te verprutsen. Heb je echter wat meer eisen, zoals controle over welk wifikanaal de set gebruikt of de uitzendsterkte van de satellieten, dan zul je verder dan de Deco’s moeten kijken, naar bijvoorbeeld AVM of ASUS. Dat betekent niet dat de Deco maar weinig opties biedt, want hij ondersteunt iptv, vpn, netwerkbeveiliging en ouderlijk toezicht. In die zin biedt de Deco‑productlijn dezelfde functionaliteit als de routers van TP‑Link. Voor sommige functies moet wel een abonnement of zelfs verschillende abonnementen worden afgesloten, wat afbreuk doet aan de lage prijs van de set als je die over een langere termijn bekijkt.
TP-Link geeft een product nog 5 jaar ondersteuning na de end-of-life datum. Die datum ligt niet van tevoren vast maar breekt aan als de productie gestopt wordt. Dat maakt het lastig om te vermelden hoe lang de BE25 nog exact ondersteund wordt. In elk geval nog tot 2030 als de productie vandaag stopt. Daarnaast levert TP-Link voor oudere netwerkapparatuur nog kritieke beveiligingsupdates als dat echt nodig blijkt.
Testresultaten
We hebben de Deco BE25 getest in onze wifitestopstelling. Hierin kunnen we objectief metingen verrichten door gebruik te maken van een kooi van Faraday en gespecialiseerde meetapparatuur. Wil je meer weten over deze testopstelling, dan kun je dat hier lezen of als je liever beelden bekijkt, zien in de onderstaande video.
De testresultaten zetten we tegenover die van de Deco BE65 en Deco X50 Pro. De laatste kun je zien als de voorloper van de BE25. Deze Wi-Fi 6‑meshset heeft ook 2,5Gbit/s‑aansluitingen en een AX3000‑snelheidsklassificatie (574Mbit/s + 2402Mbit/s).
Backhaul − verbinding tussen twee satellieten
We raden altijd aan om de set te gebruiken met een bedrade backhaul; in dat geval presteert elke satelliet met de resultaten die we meten over één hop. In deze testscenario’s meten we de snelheid die behaald wordt tussen twee satellieten als je ze onderling draadloos verbindt.
Maximale doorvoersnelheid
De resultaten zijn voor zowel de X50 Pro als de BE25 een beetje vreemd in het licht van de goede prestaties die de BE65 weet te leveren. In beide verkeersrichtingen blijft de doorvoersnelheid van de BE25 ver achter bij die van de BE65, maar in de downlinkrichting is de doorvoersnelheid ook nog eens een stuk lager dan wat de X50 Pro in dit scenario neerzet.
Het verschil tussen beide Wi‑Fi 7‑sets is goed te verklaren, aangezien de BE65 beschikt over 6GHz‑ondersteuning en daardoor zijn data over drie radiobanden kan verdelen, zolang deze natuurlijk niet in gebruik zijn door clients. Het verschil in snelheid tussen de BE25 en de X50 Pro is raadselachtiger; je zou verwachten dat de set beter presteert. De exacte oorzaak kunnen we niet achterhalen. Wellicht vereist de firmware nog wat bijschaven, moet de bandbreedteallocatie anders afgesteld worden of vergen de Wi‑Fi 7‑functies erg veel van de chipset.
Backhaul Range vs Rate - Node 1 - Node 2
In de bereikstest zien we dat de grote snelheidsverschillen met wat demping al snel kleiner worden. Toch is het beeld dat de BE25-set neerzet in de downlinkrichting nog steeds niet erg positief. De snelheid blijft bij demping nog steeds achter ten opzichte van de X50 Pro, wat zomaar 100Mbit/s of meer aan doorvoer scheelt. Dit verschil wordt merkbaar bij gelijktijdige 4k‑streams naar meerdere apparaten, grote bestandsoverdrachten of gamedownloads. Voor gewoon browsen, hd‑video en videobellen zal dat snelheidsverschil minder invloed hebben. Bij minder goede netwerkomstandigheden, zoals aanzienlijke demping gecombineerd met interferentie, worden deze lichtere toepassingen echter ook eerder beïnvloed door de lagere snelheden. In de uplinkrichting is het beeld bij goed bereik wat positiever, maar zodra het bereik slechter wordt, blijft de doorvoersnelheid wederom achter ten opzichte van de andere twee sets.
Backhaul - verbinding tussen drie satellieten
In deze testscenario’s meten we de snelheid die behaald wordt tussen drie satellieten als je ze onderling draadloos verbindt. We meten de doorvoersnelheid over de hele keten van drie.
Maximale doorvoersnelheid
De maximale doorvoersnelheid over twee hops is een goede graadmeter voor hoe efficiënt de ‘middelste’ satelliet de communicatie kan verdelen tussen de overige twee partijen. Op dat vlak is het resultaat van de BE25 wat positiever dan in het vorige scenario. De snelheid van de BE25 blijft beter overeind dan bij de X50 Pro, al vallen de resultaten van de BE65 nog steeds in een andere klasse.
Backhaul Range vs Rate - Node 1 -> Node 3
In de uplinkrichting zien we hoe maximale snelheidsresultaten zonder context het beeld dat een set neerzet al snel kunnen kleuren. Hoewel de BE25 bij goed bereik volgens verwachting sneller is dan de X50, kantelt dat beeld direct bij wat demping. We zien dan dat de resultaten van de BE25 achterblijven, wat ook al zo was bij de backhauldoorvoer over één hop.
Testresultaten clients
Maximale clientdoorvoer over één, twee en drie hops - 2,4GHz
Bij de doorvoer over één hop presteren alle drie de sets naar behoren, hoewel de snelheid van de BE25 wat achterblijft ten opzichte van de X50 Pro. Wanneer we de doorvoer over meerdere draadloze hops meten, verandert het beeld voor alle deelnemers. De BE25 presteert over twee en drie hops het best van alle deelnemers. Dat is opmerkelijk, aangezien de BE65 bij dit scenario twee radiobanden kan inzetten om een goede doorvoer te bieden. In de uplinkrichting zien we dat de X50 Pro ten opzichte van de andere sets erg traag presteert.
Maximale clientdoorvoer over één, twee en drie hops - 5GHz
Op 5GHz laat de X50 Pro op een bedrade satelliet erg goede prestaties zien. Op de eerste node, die direct bedraad is aangesloten op het achterliggende netwerk, presteert de set zelfs nog een stapje beter dan de stukken duurdere BE65. De BE65 en BE25 laten beide een prima doorvoersnelheid noteren, waarbij het snelheidsverschil tussen beide sets niet al te groot wordt.
De X50 Pro is ook een goed voorbeeld van waarom je je best moet doen om een meshset bedraad aan te sluiten. Van de uitmuntende prestaties blijft niets over zodra je gebruikmaakt van een satelliet met draadloze backhaul. De BE65 en BE25 leveren in dat scenario ook flink wat snelheid in, maar er blijft uiteindelijk een bruikbaar netwerk over. Het lijkt erop dat de X50 Pro sterk gericht is op het laten verlopen van backhaulverkeer over 5GHz, want zeker op de derde node blijft er geen bruikbare verbinding over als een client weigert om naar 2,4GHz over te schakelen.
Ben je benieuwd naar de 6GHz‑resultaten van de BE65, dan kun je die terugzien in deze review.
Energiegebruik
We hebben het energiegebruik van de meshkit gemeten. Dat doen we apart op de router en op de satelliet, omdat het verbruik van beide kan verschillen door functionaliteit. We meten de apparatuur in rust, terwijl ze met elkaar verbonden zijn met een redelijke onderlinge afstand. We observeren het opgenomen vermogen gedurende een minuut en noteren vervolgens het gemiddelde als resultaat.
Het verbruik van de BE25 is netjes voor een Wi-Fi 7-apparaat. Vergeleken met de Deco X50 is de hoofdsatelliet, of router, wat onzuiniger, maar het opgenomen vermogen van de satelliet identiek. Een set van drie zal opgeteld een kleine 18W verbruiken in rust. Dat kost bij een gemiddelde kWh-prijs van 0,27 cent op jaarbasis 42 euro per jaar.
Conclusie
Dat de TP-Link BE25‑set de prestaties van de BE65 zouden benaderen, konden we bij voorbaat uitsluiten. Een verrassende les die de resultaten ons wél leren, is dat de bedrade prestaties van de BE25 achterblijven bij de goedkopere X50 Pro. Bij draadloos gebruik presteert de BE25 beter dan de X50 Pro, maar als je de draadlozebackhaulprestaties vergelijkt met die van de BE65, levert die duidelijk echt stukken betere prestaties in situaties waarin je geen bedrade backhaulverbinding kunt aanleggen. De BE65 levert in die situaties een hogere snelheid en is minder kritisch in het bereik tussen de satellieten.
Met de BE25 haal je Wi‑Fi 7‑mesh in huis voor een vriendelijkere prijs dan de BE65 biedt, maar de winst ten opzichte van een Wi-Fi 6‑meshset als de X50 Pro is niet groot – het prijsverschil wel. De scenario’s waarin de set meer dan 1Gbit/s doorvoert zijn niet talrijk, waardoor je zelfs een lans zou kunnen breken voor de ‘normale’ X50 met 1Gbit/s‑aansluitingen, waarvan het 3‑pack op het moment van schrijven 90 euro goedkoper is. Of 30 euro prijsverschil per satelliet de toevoeging van 2,5Gbit/s en Wi-Fi 7 rechtvaardigt, is een persoonlijke afweging, maar het ziet ernaar uit dat de rol van Wi-Fi 6 nog niet helemaal is uitgespeeld.
De BE25 valt op dit moment een beetje tussen wal en schip, zolang er nog goedkopere Wi-Fi 6‑sets op de markt zijn. De BE65 is een betere keuze als je gaat voor draadloze mesh met hoge eisen. Bij een bedrade opstelling zijn de Deco X50 en eventueel de Pro‑variant − voor zolang ze nog verkrijgbaar zijn − voor hun prijs de overweging waard als Wi-Fi 7 en 2,5Gbit/s geen harde eisen zijn. De BE25 is interessant als middenweg als de prijs van de BE65 buiten je bereik valt, maar Wi-Fi 6 geen optie is.
Redactie: Olaf Weijers • Testlab: Niels van der Waa • Eindredactie: Marger Verschuur
Pluspunten
Minpunten
:fill(white):strip_exif()/i/2006972210.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/78279/crop5a9fe3f83191c.jpeg?f=community){kind=small}
/u/445150/crop61f7fab50cfcc_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/168777/crop68f8f033b4e5f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/412030/Hell-Slave-1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/500621/crop561ba46b1cf0c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}