Inleiding
Samengevat
De TP-Link Deco BE65 is een snelle Wi-Fi 7-meshset die goede draadloze backhaulprestaties levert, waar je ook zonder Wi-Fi 7-clients profijt van hebt. In veel gevallen levert dat meer dan twee keer zo hoge doorvoersnelheden op in vergelijking met vorige Deco-generaties. Daarvoor is wel de voorwaarde dat de demping tussen de satellieten niet te hoog is. De installatie is, zoals verwacht, zeer gebruiksvriendelijk. De set is compatibel met oudere Deco-sets, wat gefaseerd upgraden mogelijk maakt voor Deco-bezitters. Er is nog werk aan de winkel voor de MLO-functie; het inschakelen daarvan deed de prestaties in onze tests drastisch kelderen. Ook is de set gevoeliger voor langdurige ruis op de backhaulfrequenties dan eerdere generaties.
Een goed en stabiel wifinetwerk is niet altijd even makkelijk te realiseren. Zeker in drukke omgevingen en goed geïsoleerde huizen volstaat één accesspoint vaak niet. De afgelopen weken hebben we enkele snelle Wi-Fi 7-routers in onze testopstelling getest, in afwachting van aanpassingen aan ons meshtestscript. Die aanpassingen zijn inmiddels afgerond, waardoor we in dit artikel de resultaten van de TP-Link Deco BE65 kunnen bekijken.
Een set van drie stuks is niet bepaald goedkoop: op het moment van schrijven kost deze ongeveer 500 euro, wat 140 euro meer is dan de Deco XE75 Pro. Je haalt er echter wel de nieuwste wifistandaard mee in huis en hebt in principe zelfs geen Wi-Fi 7-clients nodig om daar voordeel van te hebben als je de set met een draadloze backhaul gebruikt.
In dit artikel bekijken we de Deco BE65-set van drie satellieten en testen we deze in onze wifitestopstelling die sinds kort naar Wi-Fi 7 is geüpdatet.
:strip_exif()/i/2007606482.jpeg?f=imagenormal)
Hardware
Het ontwerp van de Deco BE65 valt niet op in vergelijking met andere Deco-producten van TP-Link. Het lijken dezelfde cilinders als voorheen, maar als je de behuizing beter bekijkt, zie je dat de lijn op de behuizing gevormd is naar het getal 7, dat verwijst naar de nieuwste Wi-Fi-standaard. Achterop de BE65 zijn vier ethernetaansluitingen te vinden met een maximale snelheid van 2,5Gbit/s.
De BE65 is gebaseerd op Qualcomms IPQ3522-chipset, onderdeel van het Dragonwing (N7)-platform. Deze chipset bevat ook de 6GHz-radio die twee streams ondersteunt. Voor 2,4 en 5GHz is een aparte radiomodule toegevoegd: de Qualcomm QCN6274, die op beide banden wederom twee streams ondersteunt.
De set heeft de BE9300-snelheidsklasse. De opgegeven snelheden zijn 5760Mbit/s op 6GHz, 2880Mbit/s op 5GHz en 574Mbit/s op 2,4GHz. Elk van de banden ondersteunt maximaal twee radiostreams.
De BE65 heeft geen toegewezen backhaulradio. Als de satellieten onderling draadloos verbonden zijn, worden de radio’s voor die communicatie gedeeld met het clientnetwerk en wordt de bandbreedte verdeeld tussen het client- en backhaulnetwerk.
Eerder ondervonden we al dat Deco-meshsets die gebruikmaken van een draadloze backhaul, het verkeer daaroverheen verdelen over meerdere frequentiebanden. Die werkwijze lijkt sterk op Multi-link Operation, dat sinds Wi-Fi 7 onderdeel uitmaakt van de standaard. De BE65 ondersteunt Multi-Link Operation, al moet dat apart worden ingeschakeld. Als dat gebeurt, heeft dat niet alleen invloed op het clientnetwerk, maar ook op de draadloze backhaulcommunicatie, omdat hier ook MLO op wordt toegepast. TP-Link geeft aan dat dit de efficiëntie van het backhaultransport verhoogt.
Installatie en software
Zoals gebruikelijk bij Deco-sets zijn er geen toegewezen hoofdnode en satellieten; je kunt een willekeurige Deco uit de verpakking halen en ‘aan het hoofd’ van het netwerk configureren. Wat ook vrijwel niet verkeerd kan gaan, is het aansluiten van netwerkkabels voor internet en het interne netwerk. Er zijn geen aansluitingen gemarkeerd om de internetverbinding op aan te sluiten; Deco-apparatuur bepaalt zelf welke kabel op internet en welke op het interne netwerk is aangesloten. Heb je een internetverbinding die simpelweg een IP-adres aan de router levert via DHCP, dan hoef je weinig meer in te stellen dan de draadloze netwerkgegevens.
De formfactor staat geen eenvoudige wandmontage toe, al zal er vast een 3d-printbare oplossing voor komen, maar of dat een mooi geheel wordt ...
Instellen doe je bij voorkeur met de Deco-app. De set beschikt over een webinterface, maar die geeft hoofdzakelijk diagnostische informatie en biedt weinig instelmogelijkheden. De app biedt meer instelmogelijkheden, maar zoals we vaker zien bij meshsets, zijn deze vrij beperkt. Deels is dat om de gebruiksvriendelijkheid hoog te houden. Daarbij komt dat een meshset, zeker als de backhaul draadloos is, erg afhankelijk is van ideaal gebruik van het wifispectrum. Dát handmatig instellen vergt veel inzicht in de radioband.
Je kunt nog even vooruit als je een BE65 koopt; beveiligingsupdates zullen in elk geval tot 1 juli 2028 worden geleverd. Wanneer de reguliere updates afnemen of stoppen is onbekend. Het beleid van het bedrijf is om drie jaar ondersteuning te bieden na de laatste verkoopdatum.
Tesresultaten: backhaulnetwerk
Aangezien dit de eerste Wi-Fi 7-meshset is die we testen in deze variant van de testopstelling met de huidige netwerkadapters, is er nog geen vergelijkend testmateriaal van Wi-Fi 7-meshsets. Daarom zetten we de resultaten in deze review naast resultaten die in dezelfde testopstelling, maar met andere draadloze netwerkadapters zijn behaald.
Om de testresultaten in context te plaatsen, gebruiken we resultaten van de TP-Link Deco X50 en TP-Link Deco XE75. De eerste is een Wi-Fi 6-set, de tweede een Wi-Fi 6E-set met 6GHz.
De BE65 hebben we getest met en zonder de MLO-functie actief.
Doorvoersnelheid − maximale backhauldoorvoer over één en twee satellieten
In dit scenario testen we de overdrachtsnelheid van de backhaul tussen de satellieten. We meten de snelheid tussen de router en de eerste satelliet, en tussen de router en de tweede satelliet die draadloos verbonden is met de eerste.
Router en eerste satelliet
In dit resultaat wordt direct duidelijk wat je aan een Wi-Fi 7-meshset hebt, zelfs als je niet over clients beschikt die de standaard ondersteunen. De backhaulsnelheid tussen twee nodes met goed bereik en zonder enige storing haalt afgerond maar liefst 2,3Gbit/s. Ten opzichte van de XE75 Pro, die ook al niet slecht scoorde op dit punt, perst de BE65 ruim een gigabit extra doorvoersnelheid uit dezelfde situatie. In de tegenovergestelde richting zakt de snelheid iets naar 2Gbit/s, alsnog een respectabele doorvoersnelheid.
Router en tweede satelliet
Een backhaulverbinding met een extra tussenstap verliest logischerwijs doorvoersnelheid. Bij de BE65 is dat ook het geval. In de downlinkverbinding (van node 1 via node 2 naar node 3) is de snelheid een stukje lager dan in de uplinkverbinding. Dat is precies andersom dan we bij eerdere Deco-sets zien, die meestal juist in de uplinkrichting iets minder presteren. Aangezien de antenneconfiguratie en chipsets in alle satellieten exact hetzelfde zijn, draait het niet om een beperking in de hardware. De verschillen lopen daardoor in de uplinkrichting wat verder uiteen, maar voor beide verkeersrichtingen is weer duidelijk dat de draadloze backhaulverbinding van de BE65 stukken sneller is.
Bereik − Backhaul rate vs. range
Tussen twee nodes
- Downlink - Node 2 ➜ Node 1
- Uplink - Node 2 ➜ Node 1
Ook in deze grafiek zien we weer dat de backhaul van de BE65, zelfs als de demping oploopt, vrijwel over de gehele linie stukken beter presteert dan de XE75 Pro en X50. In de praktijk zullen de satellieten niet boven op elkaar geplaatst worden; de set zal eerder in het ‘middengebied’ functioneren waar het bereik tussen de nodes goed is, maar niet optimaal. Als we kijken naar dat gebied, ergens tussen de 15dB en 21dB demping in onze opstelling, dan zien we dat de snelheid van de BE65 hoger ligt dan de overige sets, maar daarna presteert de set vrijwel gelijk aan de XE75 Pro. Het is altijd belangrijk om de satellieten zo op te stellen dat ze een goed bereik hebben ten opzichte van elkaar, maar als je daar niet zeker van bent (of de limieten op gaat zoeken), ben je dus eigenlijk net zo goed uit met een set van een generatie ouder.
Tussen drie nodes
- Downlink - Node 3 ➜| Node 2 ➜| Node 1
- Uplink - Node 3 ➜| Node 2 ➜| Node 1
In het scenario waarin we data over twee satellieten naar de hoofdnode transporteren, zien we dat de backhaulverbinding van de Deco-set gemaakt is om te functioneren met een beetje demping. In de eerste paar dempingsstappen verliest de set wat doorvoersnelheid, maar de set vindt tussen 15dB en 21dB demping een goede balans en biedt dan zo’n 100Mbit/s meer doorvoersnelheid dan de initiële doorvoersnelheid zonder toegevoegde demping op het antennepad.
Zodra de demping verder oploopt, zien we – net als bij het vorige scenario – dat de backhaulsnelheid van de set hoger ligt dan die van sets met oudere wifistandaarden. De voordelen die Wi-Fi 7 biedt, zijn op dat moment niet meer doorslaggevend voor de snelheid. Wederom kunnen we de conclusie trekken dat het wel belangrijk is om de satellieten op te stellen met voldoende bereik om veel betere prestaties te krijgen dan de voorgangers bieden. Kun je dat niet, dan is de upgrade voor de draadloze backhaulsnelheid vrij zinloos.
MLO-resultaten
De grote olifant in de kamer zijn de resultaten die we zien bij het activeren van MLO. Er gaat dan iets stevig mis met de set en de backhauldoorvoer zakt naar een veel te lage doorvoersnelheid. Het is wel interessant dat de verbinding vrijwel ongevoelig lijkt voor demping, zelfs als die zeer stevig wordt opgevoerd.
Testresultaten: clientnetwerk
Maximale clientdoorvoer over een, twee en drie hops
In deze test meten we de maximale doorvoer die je kunt halen met een client die verbonden is met het meshnetwerk. We meten de doorvoer direct op de router en via de satelliet over de backhaulverbinding. De resultaten voor het clientnetwerk op een bedraad verbonden accesspoint zijn voor deze categorie meshsets het belangrijkst. Als je de accesspoints wilt verspreiden door het huis, kun je niet om enige demping heen. Zoals we in de vorige resultaten zagen, heeft demping al snel grote invloed op de doorvoersnelheid van de draadloze backhauls van deze sets. Gebruik je de accesspoints bedraad, dan is het backhaulnetwerk niet meer van belang en zijn de radio’s volledig toegewijd aan het clientnetwerk. Als je de satellieten bedraad aansluit, gelden voor deze pagina de resultaten van node 1 voor alle satellieten in het netwerk.
6GHz
- 6GHz - Downlink
- 6GHz - Uplink
De maximale doorvoersnelheid voor clients op 6GHz is zeer respectabel als de satelliet waarop je verbonden bent een bekabelde uplink heeft; sterker nog, die is bijna de bottleneck voor de verbinding. In de tegengestelde richting is de verbinding zelfs nog (een klein beetje) sneller.
Bij een verbinding met een satelliet met een draadloze backhaul zal de satelliet de radiotijd moeten verdelen over de backhaulverbinding en het clientnetwerk, door gebrek aan een toegewezen radio. Dat kost snelheid, maar met 1,4Gbit/s komt een client er alsnog niet karig vanaf. Dat de backhaul tussen twee satellieten in de uplinkrichting wat meer geknepen lijkt, blijkt ook uit de clientresultaten op de tweede satelliet. De doorvoersnelheid in die richting is ook voor de clients wat lager.
Op de derde satelliet ben je erg afhankelijk van de prestaties van de tweede satelliet. Die zal zijn radiotijd moeten verdelen voor het datatransport tussen de hoofdnode en de derde satelliet. De set haalt in de downlinkrichting zelfs net iets minder doorvoersnelheid dan de XE75 in dezelfde situatie. Dat geldt niet voor de uplinkrichting, die net voorbij de 1Gbit/s aan doorvoer levert. Vreemd.
5GHz
- 5GHz - Downlink
- 5GHz - Uplink
Op 5GHz presteert een bedrade BE65-node in de downlinkrichting prima, maar eigenlijk net zo goed als de XE75. Hier biedt de Wi-Fi 7-set eigenlijk maar weinig voordeel. In de uplinkrichting verandert dat beeld, maar dat komt vooral doordat de XE75 in dat scenario iets minder goed presteert.
Een draadloos verbonden satelliet met goede backhaulverbinding levert dezelfde snelheid als een bedrade. De draadloze backhaulverbinding van de BE65 bewijst hier echt zijn waarde ten opzichte van de sets van de vorige generatie. Wel is er opnieuw minder doorvoersnelheid in de uplinkrichting, zoals de prestaties die we eerder noteerden van een backhaulverbinding tussen twee satellieten al uitwezen.
In tegenstelling tot de prestaties op 6GHz is de verbinding op de derde node bij 5GHz meer symmetrisch. Van de verdwenen doorvoersnelheid in de downlinkrichting is op deze band niets te bespeuren en de set laat wederom meer dan keurige snelheden noteren.
2,4GHz
- 2,4GHz - Downlink
- 2,4GHz - Uplink
De 2,4GHz-band gebruik je niet voor snelheid; je wordt gedwongen die te gebruiken als het bereik echt ontoereikend is om een verbinding te krijgen op een andere band. De snelheden zijn ten opzichte van de twee andere banden dan ook niet om over naar huis te schrijven en, tenzij een client niet anders kan, zul je met goed bereik zelden of nooit met 2,4GHz op een satelliet verbinden of verbonden blijven. Wat wel interessant is aan de metingen, is dat de doorvoersnelheden over meerdere hops toch ook dalen voor deze band, terwijl de backhaulverbinding in theorie meer dan genoeg bandbreedte moet bieden om de snelheid maximaal te houden. De Deco XE75, die ook over een 6GHz-band beschikt, lijkt hier heel anders mee om te gaan, want daar daalt de snelheid niet over meerdere hops. De BE65 lijkt meer op de klassieke wijze te handelen, zoals ook de X50 deed. De draadloze backhaulverbinding maakt gebruik van alle radiobanden en reserveert op al die banden wat radiotijd voor backhaulgebruik, of dat nu nodig is of niet.
Ruis
In onze routertest zetten we het wifikanaal vast, zodat we precies kunnen zien hoe een router omgaat met ruis als er geen uitweg is. Meshsets bieden die optie over het algemeen niet en de Deco BE65 is geen uitzondering op deze regel. Waar je ze wel pijn kunt doen, is door de pijlen te richten op 5GHz, en dan specifieker de DFS-frequenties boven kanaal 100. De meeste sets gebruiken dit deel van het spectrum voor backhaulcommunicatie.
De BE65 zakt bij aanvang van de test exact terug tot snelheidsniveaus van de XE75. Rond de twintig seconden zien we dat de backhaul zichzelf herstelt en zijn de prestaties van de set vrijwel ongestoord door de ruis, tot een seconde of honderd waarbij de backhaul weer even heel instabiel wordt. Bij aanhoudende drukke ruis op deze band is het beeld dat de BE65 vertoont een stuk instabieler dan dat van de voorgangers.
MLO-resultaten
Om deze in elk testscenario te behandelen zou wel erg deprimerend worden, maar het moge duidelijk zijn dat de resultaten die we eerder zagen bij de backhaultests duidelijk reflecteren op de clienttests. Wat er misgaat is onduidelijk, maar wel consistent in meerdere runs van de opstelling, met een reset naar fabrieksinstellingen ertussenin. De resultaten duiden erop dat de backhaul terugvalt naar operatie op de 2,4GHz-band, aangezien de bedrade satelliet op die band geen goed clientnetwerk aanbiedt, maar met MLO-operatie wel veel meer bandbreedte aanbiedt op de overige banden ten opzichte van de resultaten zonder actieve MLO.
Energiegebruik
We hebben het energiegebruik van de meshkit gemeten. Dat doen we apart op de router en op de satelliet, omdat het verbruik van beide kan verschillen door functionaliteit. We meten de apparatuur in rust terwijl ze met elkaar verbonden zijn met een redelijke onderlinge afstand. We observeren het opgenomen vermogen gedurende een minuut en noteren vervolgens het gemiddelde als resultaat.
- Opgenomen vermogen router
- Opgenomen vermogen satelliet
Het energiegebruik van de meshset maakt de BE65 geen ecomonster. Er zitten natuurlijk meer radio’s in de set dan bij veel andere deelnemers in dit overzicht, maar dat geldt ook voor de Deco XE75 Pro, die bijna 20 procent minder verbruik laat noteren. Het stevige verbruik geldt ook voor draadloos opgestelde satellieten. Een set van drie stuks kost je op jaarbasis bijna 70 euro bij een kWh-prijs van 32 cent.
Conclusie
De BE65 laat zien waarom het zin heeft om naar een Wi-Fi 7-meshset over te stappen, ook als je nog niet beschikt over Wi-Fi 7-clients. De voorwaarde is wel dat je gebruikmaakt van een draadloze backhaul en dat de demping tussen de satellieten niet te hoog oploopt. Voldoe je daaraan, dan krijg je een doorvoersnelheid die in sommige gevallen meer dan twee keer zo hoog is als wat sets van de vorige generatie bieden. Bij goed bereik van de backhaul wordt de doorvoerlimiet bepaald door de 2,5Gbit/s-ethernetpoorten.
Er lijkt nog wel werk aan de winkel met MLO-ondersteuning. In onze testopstelling gaan de prestaties van de set volledig onderuit als dit wordt ingeschakeld. Als de functie correct werkt, zullen de voordelen met name gelden in opstellingen die met drukke naburige netwerken te maken krijgen. Die eigenschap kan de set wel gebruiken, want bij langdurige ruis op de backhaulfrequenties wordt de set onrustiger dan de voorgangers.
Doordat de set onderdeel is van de Deco-productlijn, werkt deze ook samen met andere Deco-sets van vorige generaties. Heb je al een Deco-set, dan kun je eenvoudig naar Wi-Fi 7 upgraden door een BE65-satelliet toe te voegen aan het bestaande meshnetwerk.
Wie snel wil zijn, lijdt pijn aan de portemonnee, en dat is voor de BE65 niet anders. Een set van drie stuks kost je 500 euro, wat 150 euro duurder is dan de set van drie stuks van de Deco XE75. Voor 50 euro meerprijs per satelliet krijg je wel een stuk meer snelheid terug.
Redactie: Olaf Weijers Testlab: Niels van der Waa Eindredactie: Monique van den Boomen
:fill(white):strip_exif()/i/2006239630.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007606482.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007605590.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007605592.jpeg?f=imagegallery)
/i/2007606538.png?f=imagegallery)
/i/2007606540.png?f=imagegallery)
/i/2007606542.png?f=imagegallery)
/i/2007606544.png?f=imagegallery)
/i/2007606546.png?f=imagegallery)
/i/2007606548.png?f=imagegallery)
/i/2007606550.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2006239624.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/383141/crop6533dfa61d1e1_cropped.jpg?f=community)
:strip_exif()/u/1717536/crop6423ccb9f0067_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1672520/crop61f1e29690ef3.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/174055/crop5c0f56eaaae15_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109144/IMG_2440.jpg?f=community){kind=small}
/u/682775/crop57d85a78cec2a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/42444/nimic_icon60.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/148932/crop654a13278f8cb_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/96951/crop5db75377e35bf_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/268967/crop5e8a0fac1d139.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35680/crop59a884759c1cb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/136764/crop679f3f4b83ed2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/561434/crop58a5e0b425093_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78279/crop5a9fe3f83191c.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/75578/crop5935346597d2a_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/147791/crop56e423ed8d794_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/227120/crop5ce675a6bc2fc_cropped.jpeg?f=community){kind=small}