Inleiding
Samengevat
De Fairphone Gen 6 is de beste Fairphone die het Nederlandse bedrijf tot dusver heeft uitgebracht. Hij voelt in het dagelijks gebruik minder aan als een telefoon waarvoor je veel moet inleveren. De specificaties kunnen nog steeds niet op tegen die van gelijk geprijsde telefoons, maar de grootste gaten zijn gedicht. Eindelijk kun je redelijk mooie foto's maken met de hoofdcamera en de frontcamera doet het overdag zelfs erg goed. De accuduur blijft achter bij die van de concurrentie, maar is eindelijk lang genoeg om een volledige dag mee te halen. De soc is relatief langzaam, maar meer dan snel genoeg voor alledaags gebruik. Ook de uitstekende repareerbaarheid en achtjarige software-updatebelofte waarderen we. Op details zoals de speakers en trilmotor is flink bezuinigd. Hoewel Fairphone Moments een goed doordacht stukje software is, bevat de rest van de software momenteel veel bugs.
We leven in een tijd waarin duurzaamheid in de breedste zin van het woord belangrijker lijkt dan ooit. Steeds meer mensen letten op de herkomst van hun tech en op de manier waarop deze wordt geproduceerd. Als jij zo iemand bent, kan het bijna niet anders dan dat je bekend bent met het Nederlandse bedrijf Fairphone. In plaats van aan de lopende band producten de wereld in te slingeren, zoals sommige Chinese fabrikanten doen, brengt Fairphone doorgaans één telefoon per twee jaar uit. Dit jaar is dat de Fairphone Gen 6.
Het lijkt een belangrijke release voor Fairphone te zijn. Zo werkt het bedrijf hard aan een nieuw imago. Dat moet er een zijn waarbij mensen de naam Fairphone niet alleen associëren met duurzame producten, maar ook met producten die gewoon goed zijn. Dat is misschien ook wel nodig: hoewel iedereen die een Fairphone-product in huis haalt zich ervan bewust is dat hij of zij betere tech kan krijgen voor hetzelfde bedrag, moest je bij zo'n aanschaf vaak flink inleveren op gebruiksgemak en prestaties.
De Fairphone Gen 6 lijkt een interessante lijst aan vernieuwingen te bevatten, waardoor de telefoon je tijdens het dagelijks gebruik niet meer constant laat merken dat je een wereldverbeteraar bent. Daarmee bedoel ik dat de hardware – hoewel deze nog niet in lijn is met gelijk geprijsde telefoons – je toch een zo fijn mogelijke ervaring moet bieden.
In eerste instantie klinkt dat als pure marketingtaal, want welke fabrikant claimt nou niet dat zijn nieuwe product nog veel beter is dan de producten daarvoor? Gelukkig is de prijs in ieder geval duidelijk een stukje beter dan voorheen. Het instapmodel met 8GB werkgeheugen en 256GB opslag kost 599 euro en dat is 100 euro minder dan de Fairphone 5 in dezelfde configuratie.
Wij hebben voor je uitgezocht of je voor een zo eerlijk mogelijke smartphone nog steeds grove concessies moet doen, of dat de nieuwe richting die Fairphone op wil gaan zijn vruchten afwerpt.
Design en scherm: compacter en uitgebreider
Zoals gebruikelijk bij Fairphone-modellen wijkt het ontwerp een beetje af van de norm. Dat zie je misschien niet direct – afgezien van de schroefjes – maar je voelt het wel. Dat komt doordat de telefoon grotendeels uit plastic bestaat en modulair is vormgegeven. In de praktijk voelt de Fairphone Gen 6 daardoor minder hoogwaardig aan dan menig andere, luxer afgewerkte smartphone. Wel wekt hij een stevigere indruk dan zijn voorganger.
Eerdere Fairphones leken soms een beetje op een soort lomp blok. Dat is nu een stuk minder het geval, want de Gen 6 is weer een stukje kleiner en lichter dan de Fairphone 5. Hij is daarmee maar nauwelijks groter dan de Pixel 9a, wat ook een relatief compacte telefoon is. Dat komt voornamelijk door de iets dunnere schermranden en het kleinere display met een formaat van 6,31". De dikte is nog wel behoorlijk en persoonlijk had ik liever gezien dat de zijkanten nog iets rond afliepen. Je zou dus kunnen zeggen dat de telefoon nog steeds een blok is, alleen dan een stuk minder lomp. Ik heb meerdere mensen de Fairphone Gen 6 en zijn voorganger laten bepotelen en de een vond het nieuwe compactere model fijner in de hand, terwijl de ander de voorkeur gaf aan de rondingen van het vorige model.
Over die behuizing valt verder nog wat op, namelijk de knoppen. Die zijn stuk voor stuk anders vormgegeven. Aan de linkerkant tref je de volumeknoppen aan, die net zo aanvoelen als op de meeste andere midrangetelefoons. De powerknop bevat tevens de capacitieve vingerafdrukscanner en zit daarom in het frame verzonken. Die voelt niet aan als andere knoppen die ook fungeren als vingerafdrukscanner en is best even wennen. Hij is lastiger op de tast te vinden en je moet hem bovendien met iets meer kracht indrukken. De derde knop valt niet te missen dankzij het gifgroene ontwerp: de Moments-knop. Het is een schuifknop waarvan Fairphone lijkt te willen dat je hem voor Fairphone Moments gebruikt, waar je meer over leest bij Software. Je kunt hem op het moment van schrijven ook voor een paar andere functies instellen, maar een volledig vrije keuze heb je daar niet in.
S25 |
Fairphone Gen 6 |
Fairphone 5 |
Hoogte (mm) |
156,6 |
161,6 |
Breedte (mm) |
73,3 |
75,3 |
Dikte (mm) |
9,6 |
9,6 |
Gewicht |
193g |
212g |
Schermdiagonaal |
6,31" |
6,46" |
Resolutie |
1116x2484 (431) |
1224x2700 (459ppi) |
Refreshrate |
10-120Hz |
60-90Hz |
Materiaal |
Plastic, Gorilla Glass 7i |
Plastic, Gorilla Glass 5 |
IP-rating |
IP55 |
IP55 |
Net als andere Fairphones is de Gen 6 dus modulair vormgegeven. Dat houdt in dat je niet alleen de achterkant kunt vervangen, maar ook de interne onderdelen. Die achterkant is dit jaar behoorlijk anders. Voorheen kon je hem nog in zijn geheel van de behuizing halen door je nagel achter daarvoor bedoelde inkeping te steken. Nu bestaat hij uit twee delen: een bovenste en een onderste helft. Om de onderste helft te verwijderen, haal je twee torxschroefjes los en kun je hem er vervolgens afschuiven. Dat kost dus extra werk. Tweakers heeft aan Fairphone gevraagd waarom deze ogenschijnlijke stap terug in de modulariteit is gemaakt. Fairphone geeft aan dat dit ontwerp nodig was om een ander type accu veilig te kunnen huisvesten en bovendien waren er plannen voor verschillende accessoires, die zelf als het ware de achterkant van de telefoon vormen. Momenteel zijn dat er drie: een pasjeshouder, vingerlus en draagkoord. Het vergt niet veel fantasie om in te zien dat je met een beetje creativiteit en een 3d-printer makkelijk je eigen achterkantjes en accessoires kunt maken. Er is online momenteel al een stl-bestand voor de achterkant te vinden, dus dat zou ik een goed begin noemen.
Die relatief kleine display heeft trouwens een flinke upgrade gehad. Het zal nog steeds geen prijzen winnen voor zijn piekhelderheid of kleurafstelling, waar ik zo op terugkom, maar het is nu een ltpo-exemplaar dat kan terugschakelen tot 10Hz om energie te besparen. De maximale refreshrate ligt met 120Hz ook een stukje hoger en bovendien zijn de schermranden iets gekrompen, voornamelijk de 'kin' aan de onderkant. De telefoon voelt daardoor logischerwijs ook net een stukje sneller en soepeler in de bediening dan zijn voorganger van twee jaar geleden.
- Piekhelderheid wit (15% schermoppervlakte)
- Piekhelderheid wit (33% schermoppervlakte)
- Piekhelderheid wit (50% schermoppervlakte)
- Piekhelderheid wit (100% schermoppervlakte)
- Minimale helderheid
- Afwijking kleurtemperatuur wit van 6504K
- Gemiddelde kleurafwijking
- Gemiddelde grijsafwijking
Op het gebied van helderheid en kleurafstelling zijn er geen wereldschokkende verschillen met de vorige Fairphone. De piekhelderheid en kleurweergave zijn iets beter, maar nog steeds niet zo goed als op andere (goedkopere) telefoons. In fel zonlicht is de Gen 6 nog prima af te lezen, al zul je af en toe iets langer naar je beeldscherm moeten kijken dan op andere telefoons. Omver geblazen worden door spectaculaire hdr-highlights als je een film of video kijkt, zit er duidelijk niet in.
Camerasysteem en -interface
Laat ik er geen doekjes om winden: de primaire camera van de Fairphone 5 was ronduit slecht te noemen. Er zijn dan ook de nodige veranderingen aan het camerasysteem doorgevoerd. Fairphone is zich maar al te bewust van het feit dat het bedrijf hardwaretechnisch simpelweg niet kan concurreren met andere fabrikanten rond hetzelfde prijspeil, maar toch leek het Nederlandse bedrijf oprecht blij te zijn met de nieuwe primaire camerasensor.
:strip_exif()/i/2007645256.jpeg?f=imagenormal)
Die nieuwe sensor is een 50-megapixel-Sony Lytia 700C, die als midrangesensor wordt gepositioneerd. Opvallend genoeg is de ultragroothoekcamera op papier juist een stapje terug: de resolutie en sensor zijn kleiner. De hardware van de frontcamera lijkt op het eerste gezicht niet per se beter of slechter te zijn. De sensor is gekrompen en de resolutie is van 50 naar 32 megapixel gegaan, maar het diafragma is juist groter en ook beschikt de selfiecamera nu over autofocus. Mocht je het je afvragen: achter de derde cirkel op de achterkant schuilt een time-of-flightsensor, om diepte beter in te kunnen schatten.
Camerasysteem |
Primair |
Ultragroothoek |
Front |
Model |
Lytia 700C |
OV13B10 |
Isocell KD1 |
Resolutie |
50 megapixel |
13 megapixel |
32 megapixel |
Sensorgrootte |
1/1,56" |
1/3,06" |
1/3,42" |
Pixelgrootte |
1,0μm |
1,12μm |
0,64μm |
Brandpunt in 35mm-eq. |
24mm |
12mm |
21mm |
Diafragma |
f/1,9 |
f/2,2 |
f/2,0 |
Ois |
Ja |
- |
- |
Autofocus |
Pdaf |
Pdaf |
Pdaf |
Niet alleen de camerahardware is compleet anders dan voorheen; ook de camera-interface heeft de nodige opfrisbeurt gehad. Misschien is het een opfrisbeurt noemen overdreven, want in feite is Fairphone simpelweg van zijn eigen interface afgestapt en heeft het bedrijf de standaard van Google grotendeels overgenomen. Dat zorgt ervoor dat de camera-app er een stuk moderner en vooral overzichtelijker uitziet. Helaas is niet alles van Googles implementatie overgenomen: AF-C, ofwel continuous autofocus, die je op Pixel-telefoons tegenkomt, is niet aanwezig. Dat betekent dat als je zelf het focuspunt aanwijst, deze niet op het onderwerp blijft plakken als jij of het onderwerp beweegt. Dat is jammer.
Bovendien bevat de software op cameravlak momenteel een vervelend probleem. De Fairphone Gen 6 heeft behoorlijke shutter lag: er zit een flinke pauze tussen het moment dat je de sluiterknop op het beeldscherm indrukt en het daadwerkelijk vastleggen van een foto. Fairphone is zich bewust van dit probleem en heeft ook herhaaldelijk aan Tweakers laten weten dat het bedrijf actief werkt aan een oplossing die binnen enkele weken moet uitrollen.
Camera: praktijktest en vergelijking
Net zoals altijd hebben we een aantal foto's met de telefoon gemaakt om een beter beeld te krijgen van de cameracapaciteiten. Deze keer wordt hij vergezeld door de Nothing Phone 3a. Dat toestel is flink goedkoper, maar beschikt over een vergelijkbare primaire en ultragroothoekcamera en bevat bovendien dezelfde Snapdragon-chip en dus dezelfde image signal processor. Ook ging de Pixel 9a mee op pad. Dat is een populaire smartphone die ongeveer hetzelfde als de Fairphone kost en ook beschikt over twee camera’s achterop. Daarnaast hebben we ook een beknopte vergelijking met de Fairphone 5 gemaakt, om te kijken hoe groot de eventuele verbeteringen precies zijn.
Voor ik begin met de foto's, wil ik het eerst hebben over iets dat je meteen merkt als je de camera gebruikt: sluitervertraging. Tijdens elke cameratest leggen we meestal stilstaande objecten en omgevingen vast, maar regelmatig zit er ook een plant of ander onderwerp tussen dat onderhevig kan zijn aan wind. De Fairphone heeft op dat soort momenten veel moeite om de juiste focus vast te houden. Zo zitten er foto's tussen die ik in één of twee shots heb kunnen maken met de Nothing Phone en Pixel, maar waarbij de Fairphone-camera tien pogingen of meer nodig had. Dat lijkt veroorzaakt te worden door een flinke portie shutter lag, zoals op de vorige pagina omschreven. Fairphone is zich op het moment van schrijven bewust van dit probleem en zegt te werken aan een oplossing die vermoedelijk in augustus of september uitgerold moet worden.
De volgorde is steeds als volgt van links naar rechts: Nothing Phone 3a, Fairphone Gen 6, Google Pixel 9a.
Vergelijking met Fairphone 5
Voor het onwaarschijnlijke geval dat het niet duidelijk wordt uit de foto's: de Fairphone Gen 6 maakt veel betere foto's dan zijn voorganger. De afbeeldingen zijn scherper, kleuren zijn een stuk aantrekkelijker, hooglichten worden niet meer constant opgeblazen, er is meer contrast aanwezig en ook kan de camera beter met tegenlicht omgaan. Ook zijn de prestaties in het donker wat beter.
Primair
Fairphone maakt geen gebruik van een zelf ontwikkeld camera-algoritme. In plaats daarvan komen foto's uit de camera rollen zoals de isp van de Snapdragon 7s Gen 3 het voor ogen heeft. Meestal zijn de foto's daarmee prima, maar ook niet om over naar huis te schrijven. Foto's zijn vaak net iets minder scherp dan de concurrentie, maar je moet echt inzoomen om dat waar te nemen. Kleuren wijken af en toe ook een beetje af en schaduwen zijn over het algemeen redelijk gelift, wat detail in donkere gebieden iets beter weergeeft. Al met al zijn het prima plaatjes die de Fairphone Gen 6 maakt, hoewel je beter kunt krijgen voor je geld.
Ultrawide
Een matige ultragroothoekcamera is op een midrangetoestel eerder een gegeven dan een opvallend iets. Dit geldt ook voor de Fairphone. Leg je hem naast het toestel van Nothing, dan gaan de resultaten vaak redelijk gelijk op. Over die telefoon schreven we eerder dit jaar dat de ultragroothoek niet zo best was. De Pixel doet het op alle vlakken beter. De Fairphone ontbreekt het soms aan scherpte, de lucht bevat regelmatig een zwarte waas en ook het dynamisch bereik lijkt erg beperkt te zijn. De kleurweergave is over het algemeen prima en ook is er overdag relatief weinig ruis te zien.
2x zoom
De 2x-zoomprestaties lijken in eerste instantie stukken beter te zijn dan de foto's die je in de primaire modus maakt. Vooral op het gebied van scherpte lijkt de Fairphone hier niet ver achter te lopen. Toch is er iets geks aan de hand op nagenoeg alle shots: zoom maar eens in op de achtergrond die buiten de scherptediepte valt. Er is een soort herhalend patroon zichtbaar, wat zeer waarschijnlijk veroorzaakt wordt door matige beeldverwerking. Dat is jammer, al moet je wel behoorlijk ingezoomd zijn om het te zien. In het donker presteert de 2x-modus behoorlijk matig.
Portret
Indrukwekkende portretten ga je met de Fairphone waarschijnlijk niet maken. Daarvoor ontbreekt het deze modi te veel aan scherpte en is de uitsnede, die voor een geloofwaardige scherptediepte moet zorgen, te matig. Het contrast en de kleuren zijn voor een portretfoto aangenaam, al is de kleurweergave wel een tikkeltje te warm.
Macro
De ultragroothoekcamera van de Fairphone beschikt over autofocus en is daarmee geschikt voor macrofotografie. Helaas zijn de resultaten niet fantastisch. De Phone 3a doet het al een stuk beter en de Pixel-telefoon kan macrofoto's maken waar de Fairphone alleen maar van kan dromen. Bovendien is het met de huidige sluitervertraging van de Fairphone Gen 6 ontzettend lastig om een scherpe macrofoto vast te leggen als er sprake is van ook maar enige beweging, zoals wind.
Front
Je kunt overdag verrassend goede selfies maken met de Fairphone. De foto's zijn opvallend scherp, kleuren worden prima weergegeven en details zijn goed zichtbaar, zonder dat deze opgepompt lijken te worden door een kunstmatige beeldverwerking. Het feit dat de selfiecamera over autofocus beschikt, iets dat hoger gepositioneerde modellen soms niet eens hebben, is een mooie extra. In het donker doet hij het wat minder, vooral omdat de beeldverwerking de neiging heeft om her en der de scherpte erg op te krikken, wat kan leiden tot plekken die op artefacten lijken. Zie bijvoorbeeld de krul die over mijn voorhoofd valt op de nachtfoto.
Hardware: niet snel, wel modulair
Het fijne aan een preview over een product maken, is dat lezers vaak net zo vocaal zijn met hun eerste indruk van een toestel als wij zelf zijn. Dat levert soms interessante vraagstukken op. In het geval van de Fairphone zagen we de vraag 'Is deze hardware goed genoeg om 8 jaar lang mee te doen?' vaak voorbij komen. Ik heb geen glazen bol, maar ik denk niet dat de Snapdragon 7s Gen 3 over zoveel jaar nog fijn is in het dagelijks gebruik. Als je de telefoonreviews op Tweakers.net in de gaten houdt, weet je waarom: Snapdragon-chips met een s-achtervoegsel zijn meestal niet de snelste.
In dat licht had ik graag een andere soc in de telefoon gezien, want de fabrikant heeft er verder alles aan gedaan om het toestel van een zo lang mogelijke levensduur te voorzien. De manier waarop de hardware is vormgegeven, is daar een van. We kijken eerst kort naar de prestaties van deze soc en vervolgens zoomen we in op wat de rest van de hardware zo uniek maakt.
- Wild Life Unlimited - Avg. framerate
- Wild Life Unlimited Stress Test - Stabiliteit
- Wild Life Unlimited Stress Test - Best loop score
- Wild Life Unlimited Stress Test - Lowest loop score
- GFXBench Car Chase - offscreen
Op grafisch vlak hoef je echt geen wonderen van de Fairphone Gen 6 te verwachten. Spelletjes in 2d zullen als een zonnetje draaien en meerdere 3d-games zullen ook te spelen zijn zolang je de instellingen een beetje terugschroeft. Dat gezegd hebbende, zitten zwaardere 3d-games met veel visueel spektakel er niet in, al zeker niet op hogere framerates, net als andere grafisch intensieve workloads zoals videobewerking. Ik denk dat niemand die een Fairphone koopt zulke toepassingen draaien als doel heeft, maar het moet toch benoemd worden. Bovendien valt op dat Fairphone klaarblijkelijk net wat meer aandacht in het afstellen van de Snapdragon-chip heeft gestopt. De scores van deze benchmarks vallen allemaal nét iets hoger uit dan bij andere telefoons die van dezelfde soc voorzien zijn.
- Geekbench 6 - Single
- Geekbench 6 - Multi
- Geekbench 6 - Compute OpenCL
Ook de cpu is geen krachtpatser. Ten opzichte van de iot-chip, de QCM6490, die Fairphone in zijn vorige telefoon heeft gestopt, is de absolute prestatiewinst maar gering als je naar de Geekbench-resultaten kijkt. Dat is gelukkig niet het hele verhaal, want de 7s Gen 3 wordt op een 4-nanometerproces gebakken, terwijl voorgenoemde iot-chip op 6nm wordt geproduceerd. Deze soc zou dus een stukje efficiënter moeten zijn.
Fairphone Gen 6 |
Simkaart ondersteuning |
Dualsim (1x sim + 1x e-sim) |
|
SD-kaartslot |
Ja |
|
Wifi |
Wi-Fi 6E |
|
Bluetooth |
5.4 |
|
Audiocodecs |
SBC, AAC, aptX, aptX HD, aptX adaptive |
|
Locatie |
GPS, Glonass, Beidou, Galileo, QZSS |
|
NFC |
Ja |
|
USB |
USB-C 2.0 |
|
Opslag |
256GB UFS 3.1 |
|
Werkgeheugen |
8GB Lpddr5x |
De overige hardware van de Fairphone is opvallend. De telefoon gebruikt maximaal Wi-Fi 6E in plaats van Wi-Fi 7, de opslag is het snellere UFS 3.1 in plaats van de flink langzamere 2.2 uit de Fairphone 5 ... maar de USB-C-poort is juist een stapje terug ten opzichte van die voorganger. Dat vonden we een vreemde keuze en daar hebben we Fairphone dan ook naar gevraagd. Het bedrijf gaf daarop aan dat er binnen het beperkte budget afwegingen gemaakt moesten worden. Ze gaan ervan uit dat de meeste gebruikers geen video-out of snellere bekabelde dataoverdrachten nodig hebben. Jammer, want we hadden graag gezien of de Gen 6 snel genoeg is om de nieuwe desktopmodus van Android 16, die binnenkort verschijnt, te draaien.
Geluid, haptiek, biometrie, verdere features
Waar bespaar je als fabrikant het snelst op wanneer je een krap budget hebt? Precies, details zoals de speakers en trilmotor. De Fairphone Gen 6 is overduidelijk onderhevig geweest aan deze traditie, dus laat ik hier kort over zijn: de trilmotor en speakers presteren slecht.
De vibraties van die eerste komen overeen met die van budgetmodellen. De trilmotor is luid, slaagt er niet goed in om zachte tikjes weer te geven, en van bijzonder subtiele 'rollende' trillingen is al helemaal geen sprake.
Net zo slecht zijn de stereoluidsprekers van de telefoon. Het volume kan niet hard, vervormt wanneer je richting het maximum gaat, mist bas en klinkt een beetje schel. In vergelijking met verschillende toestellen, ook modellen die de helft kosten, klonk het geluid van de Gen 6 duidelijk het slechtst.
Gelukkig werkt de capacitieve vingerafdrukscanner die in de powerknop zit verwerkt erg vlot en accuraat.
Het stukje hardware om wél blij van te worden
De prestaties van de onderdelen zijn niet waar je de Fairphone voor in huis haalt, dat moge duidelijk zijn. Waar je dat wel voor doet, is de manier waarop die onderdelen in de telefoon zitten. Een speerpunt van Fairphone is dat iedereen zijn of haar apparaten makkelijk zelf moet kunnen repareren en dat kan ik als ex-reparateur natuurlijk alleen maar toejuichen. Bij deze generatie Fairphone gaat het bedrijf daar naar eigen zeggen nog iets verder in, door twaalf in plaats van tien onderdelen modulair te hebben ontworpen.
Onderdeel |
Prijs |
Scherm |
€ 89,95 |
Accu |
€ 39,95 |
Oplaadpoort |
€ 19,95 |
Speaker (onder) |
€ 24,95 |
Speaker (boven) |
€ 19,95 |
Hoofdcamera |
€ 69,95 |
Ultragroothoekcamera |
€ 39,95 |
Frontcamera |
€ 34,95 |
Topunit (met cameralenzen en flash) |
€ 39,95 |
Bovenste deel achterkant |
€ 9,95 |
Onderste deel achterkant |
€ 14,95 |
Simkaarthouder |
€ 7,95 |
In de tabel heb ik alle onderdelen en bijbehorende prijzen voor je op een rijtje gezet. Ik vind de prijzen relatief schappelijk, want bij de meeste andere midrangetelefoons betaal je voor een dergelijke reparatie twee of drie keer zo veel. Bovendien belooft Fairphone alle onderdelen tot ten minste 2033 direct aan consumenten te verkopen en dat is een belofte die geen enkele andere fabrikant doet.
Daarnaast werkt Fairphone zoals gebruikelijk weer samen met iFixit om het de eigenaren van een Fairphone zo makkelijk mogelijk te maken om zelf een schroevendraaier te pakken. Op zowel de eigen website van Fairphone als iFixit zijn daarom handleidingen beschikbaar. Ik heb de telefoon helemaal uit elkaar gehaald om te peilen in hoeverre hij daadwerkelijk makkelijk te repareren is.
Ik weet dat ik bevooroordeeld ben als iemand die in een vorige carrière dagelijks telefoons repareerde, maar de Fairphone Gen 6 zit van binnen echt goed in elkaar. Waar er geen lijm gebruikt hoeft te worden, vermijdt de fabrikant dat, zelfs bij het beeldscherm. De accu zit alleen vast met schroefjes en er komen dus geen pulltabs aan te pas om deze te vervangen. Daarnaast bevatten de afdekplaatjes icoontjes, zodat je weet waar je moet zijn. Bovendien zijn alle schroefjes even lang, waardoor je niet bang hoeft te zijn om een onderdeel te beschadigen wanneer je per ongeluk het verkeerde schroefje pakt. Ik had hem binnen een paar minuten volledig uit- en weer in elkaar en dat lukt me absoluut niet bij andere hedendaagse telefoons.
Misschien dacht je bij het lezen van de vorige paragraaf wel: de accu van de Fairphone 5 kon ik gewoon uit de behuizing tillen zonder schroefjes, hoe zit dat? Dat vroeg ik me ook af. We hebben dus ook hierover vragen gesteld aan Fairphone. De reden is het soort accu dat ze in de telefoon hebben gestopt. De Fairphone 5 gebruikte een hardpacklithiumionaccu en een andere connector. Fairphone wilde deze vervangen door een softpackaccu en ook overstappen naar een meer conventionele manier om de accu met het moederbord te verbinden. Dat levert namelijk voordelen op die bijdragen aan een betere accuduur, waar je meer over leest bij Accuduur en opladen.
Duurzaamheid
De Fairphone Gen 6 wordt geleverd in een klein kartonnen doosje dat plasticvrij is. In de doos tref je de telefoon zelf, een simejectortool en een quickstartguide aan. Fairphone levert geen kabels of opladers mee.
Het toestel zelf bestaat voor meer dan de helft uit gerecyclede materialen. Ook de zeldzame aardmetalen, zoals goud en zilver op de printplaatjes, zijn gerecycled. Het kobalt van de accu wordt gewonnen door de Fair Cobalt Alliance, een initiatief dat mede door Fairphone in het leven is geroepen. De telefoon is 100 procent e-wasteneutraal en de fabrieken waarin deze wordt geproduceerd draaien op stroom afkomstig van hernieuwbare bronnen. Het bedrijf probeert bovendien de salarissen en werkomstandigheden van iedereen die bij het productieproces betrokken is te verbeteren. Het bedrijf heeft daar bijvoorbeeld een Living Wage Toolkit voor en investeert met Cobalt Credits in de mijnen waar de benodigde grondstoffen worden gedolven. Het volledige impactrapport van afgelopen jaar kun je hier inzien.
Daarnaast dragen de uitstekende repareerbaarheid, lange beschikbaarheid van onderdelen en lange softwareondersteuningsperiode ook bij aan de duurzaamheid van de telefoon.
Software: lange updatebelofte en Fairphone Moments
De Fairphone Gen 6 draait rechtstreeks uit de doos op Android 15. Je mag rekenen op een flink aantal nieuwe versies, want de telefoon ontvangt acht jaar aan Android-updates en beveiligingsupdates. Het is een bijna stockversie van Googles besturingssysteem. Er zijn nauwelijks visuele wijzigingen te vinden en het toestel bevat ook geen enkele bloatware.
Voor de privacybewuste tweaker is er bovendien een tweede versie van de Fairphone Gen 6 die op /e/OS draait en dus geen sporen van Google bevat. We konden zo'n exemplaar niet op tijd bemachtigen voor deze review, maar er volgt natuurlijk nog een artikel over de /e/OS-variant.
Een grote nieuwe toevoeging aan de Fairphone is deze keer Fairphone Moments. Deze kun je inschakelen met de nieuwe knop op de behuizing. Het is naar mijn mening de fijnste uitwerking van een focusmodus op een smartphone en wijkt dan ook behoorlijk af van de andere varianten die je op andere telefoons tegenkomt.
Fairphone Moments maakt je smartphone in essentie een stukje dommer. Wanneer het is ingeschakeld, is er alleen nog een extreem minimalistische interface te zien. Deze verschijnt tekstueel en bevat dus geen appicoontjes of afleidende kleuren. Je kunt een maximum van vijf apps gebruiken, die je van tevoren kunt instellen. Je kunt nog wel gebeld worden als iemand je kort genoeg achter elkaar belt om door de 'Do not disturb'-instelling van Android heen te komen.
Er zijn standaard al een paar Moments ingesteld, die elk duidelijk voor een bepaalde usecase gemaakt zijn. Zo is er bijvoorbeeld Journey, waarbij je foto's kunt maken, navigeren, naar muziek luisteren, maar niet meer dan dat. Een ander voorbeeld is Deep Focus, waarbij er een handjevol productiviteitsapps beschikbaar blijven. Het zorgt ervoor dat je telefoon perfect bruikbaar blijft voor datgene dat je wilt (of moet) doen in dat moment, zonder dat het uitnodigt om even door je socials te scrollen of even op je favoriete subreddit te kijken.
Het fijne aan Moments is dat het zich laat in- en uitschakelen door de fysieke schuifknop. Er zal vast een psychologisch trucje achter schuilen, want elke keer als ik de fysieke knop omzette, zette dat tegelijkertijd ook een soort knop om in mijn hersenen. Het is de tastbare interactie met die knop die daar hoofdverantwoordelijk voor is, een effect dat ik niet zo snel krijg van een focusmodus waar je simpelweg naartoe navigeert in de software.
Bugs, bugs en nog eens bugs
Het is erg jammer, maar de software is nog wel onderhevig aan een aantal bugs. Fairphone is zich daarvan bewust en communiceert daar ook over naar zijn community. Ook heeft het bedrijf meermaals contact opgenomen met Tweakers om de voortgang van het oplossen daarvan te bespreken. Momenteel belooft het bedrijf op 11 augustus een eerste grote update uit te brengen die een deel van de bugs moet oplossen.
Op het moment van schrijven lijken sommige fouten, zoals slechte bluetoothverbindingen en matige audio-opnamen, grotendeels opgelost te zijn. Andere problemen, zoals de automatische helderheid die soms niet goed werkt, storende shutter lag bij het gebruik van de camera en de vernieuwingsfrequentie die soms de mist in gaat, zijn nog aanwezig. Fairphone heeft laten weten dat ze de komende periode de updatefrequentie verhogen naar eens per drie weken om deze zo snel mogelijk de wereld uit te helpen.
Accuduur en opladen
Zoals gezegd gebruikt de Fairphone Gen 6 nu een softpackaccu. Dat gaf Fairphone de mogelijkheid om een iets groter exemplaar in de telefoon te stoppen, hoewel de behuizing kleiner is. De Gen 6 gaat er 250mAh op vooruit ten opzichte van de Fairphone 5, goed voor een totale accucapaciteit van 4450mAh.
Dat is niet de enige wijziging, want ook de manier waarop de accu is aangesloten op het moederbord, is veranderd. Voorheen ging dat met een connector die pinnetjes had, maar volgens Fairphone was dat een kleine omweg en verbruikte dat als resultaat iets meer energie. Daarom is de fabrikant nu overgestapt naar een verbinding in de vorm van een flexkabel die op een fpc-connector op het moederbord is aangesloten. Dat is een gangbare methode die nagenoeg elke andere hedendaagse smartphone ook gebruikt.
De accucapaciteit blijft daarmee lager dan die van vergelijkbare telefoons, maar dat is onvermijdelijk wanneer een product op modulaire wijze in elkaar zit.
- Accuduur bij webbrowsen wifi (helderheid @ 250cd/m²)
- Accuduur bij webbrowsen mobiel netwerk (helderheid @ 250cd/m²)
Hoewel de accu maar ongeveer 5 procent meer energie kan opslaan dan voorheen, is de accuduur met bijna 50 procent toegenomen. Dat maakt van de Gen 6 de Fairphone met de beste accuduur tot nu toe en je zult in de praktijk dan ook zonder moeite een volledige dag vooruit kunnen op een volle acculading. Dat is nog wel eens anders geweest. Ook hier geldt weer: het is nog niet op het niveau van vergelijkbare en sommige goedkopere telefoons, maar zoals de grafiek laat zien, is het gigantische gat eindelijk gedicht.
Opladen
Hoewel de accucapaciteit is gegroeid, blijft het oplaadvermogen hetzelfde met 30W. Draadloos opladen blijft ook op de Gen 6 achterwege.
- Procent vol na 30 minuten
- Laadtijd
Dat het oplaadvermogen gelijk is gebleven, is terug te zien aan de laadsnelheid. Het opladen duurt wat langer dan op zijn voorganger en dat is jammer. Gelukkig is dit wel een gebied waarop de Fairphone Gen 6 bovengemiddeld goed presteert in vergelijking met de concurrentie.
Conclusie
De Fairphone Gen 6 blijft een telefoon die mindere hardware aan boord heeft dan zijn directe concurrenten. Toch zijn er op sommige vlakken grote stappen gemaakt waarvan we zeker weten dat ze goed in de smaak zullen vallen.
De display is nog altijd niet om over naar huis te schrijven. De piekhelderheid blijft achter en de kleurafstelling had strakker gekund. Gelukkig is de telefoon in fel zonlicht alsnog wel af te lezen, al zij het minder dan de concurrentie. Het nieuwe ltpo-display kunnen we waarderen, net als de dunnere schermranden waardoor de telefoon net iets moderner oogt dan zijn voorganger. Het ontwerp is wat compacter, maar nog altijd niet waterdicht. Het verwijderen van de achterkant en accu vereist nu ook net iets meer werk dan op de Fairphone 5, maar daar krijg je een schuifsysteem met verschillende accessoires en een betere accu voor terug.
Een Snapdragon 7s Gen 3 zal geen records verbreken, maar daar koop je de Fairphone ook niet voor. In het dagelijks gebruik presteert de soc ruim voldoende en voelt de telefoon vlot aan. Het is fijn dat de opslag nu vlottere UFS 3.1-snelheden hanteert. Op andere hardwarematige details is flink beknibbeld: de speakers en trilmotor zijn slecht. De USB-C-poort is zelfs een downgrade ten opzichte van de Fairphone 5. Wel is het fijn dat je de opslag kunt uitbreiden met een microSD-kaartje. Het modulaire karakter van de hardware zorgt ervoor dat je twaalf onderdelen in een handomdraai zelf kunt vervangen. Die onderdelen zijn bovendien nog erg lange tijd beschikbaar en redelijk geprijsd.
Het camerasysteem is compleet gewijzigd en dat is maar goed ook. Je kunt nu eindelijk redelijk mooie foto's schieten met de hoofdcamera en selfies zijn overdag zelfs best indrukwekkend. De ultragroothoekcamera is daarentegen matig, maar dat geldt voor de meeste midrangetelefoons.
Ook op het gebied van accuduur zijn er grote stappen gemaakt. De Fairphone Gen 6 houdt het bijna de helft langer vol dan zijn voorganger en je kunt er nu dan ook zonder al te veel moeite een volledige dag mee halen. Dat maakt de accuduur overigens nog niet zo goed als die van de meeste gelijk geprijsde en sommige goedkopere telefoons, maar de gigantische kloof is op het gebied van accuduur gelukkig gedicht. Draadloos opladen is niet mogelijk.
De schone software die op het toestel draait, is meestal prettig in gebruik en voelt vloeiend aan. Bovendien mag de telefoon rekenen op maar liefst acht jaar aan Android- en beveiligingsupdates. Fairphone Moments is een uitstekende toevoeging aan de Gen 6 en laat zien hoe fijn een focusmodus op hedendaagse telefoons kan zijn. Momenteel wordt die software nog wel geplaagd door verschillende bugs waarvan sommige goed merkbaar zijn in de praktijk.
Onder de streep is de Fairphone Gen 6 – relatief gezien, want elk model is natuurlijk beter dan zijn voorganger – de beste telefoon die Fairphone tot dusver heeft gemaakt. Dat dat nu al zo is, ondanks de bugs in de software, spreekt boekdelen. Hoewel de Gen 6 gelijk geprijsde telefoons op geen enkel vlak verslaat, zijn de grootste pijnpunten opgelost. Dat maakt van de nieuwe Fairphone een erg aantrekkelijk model voor degenen die graag een eerlijke en duurzame telefoon willen hebben.
Redactie: Dennis de Vries Video: Mark van der Kruit Testlab: Denny Verwoert Eindredactie: Monique van den Boomen
Bekijk hier alle kleuren en uitvoeringen van de Fairphone Gen 6