Mensachtige robots in de autofabriek

Mercedes-Benz wil ze over vijf jaar al inzetten

Roboto

In 1971 nam Mercedes-Benz de eerste 'robot' voor zijn productiefaciliteiten in gebruik. Het was een voor hedendaagse begrippen vrij eenvoudige geautomatiseerde lasrobot. We zijn sindsdien ver gekomen, want tijdens een evenement tonen de Duitse autofabrikant en het Amerikaanse roboticabedrijf Apptronik voor het eerst live de humanoïde robot Apollo in actie, geheel met vijf mobiele vingers aan iedere hand en gewrichten op alle plekken die je zou verwachten. De robot moet over vijf jaar de eerste fabriekstaken op zich nemen, hoewel Apollo in die tijd nog flink volwassen zal moeten worden. Vooralsnog staat de technologie nog in de mechanische kinderschoenen.

Uit de presentatie worden al snel twee dingen duidelijk. Enerzijds blijkt dat de roboticasector dankzij de relatief recente AI boom enorme sprongen voorwaarts maakt; de fijne en gedeeltelijk autonome motoriek van Apollo was enkele jaren geleden nog ondenkbaar. Vergelijk het bijvoorbeeld met de Stretch van Boston Dynamics, die voor vergelijkbare doeleinden ontwikkeld werd.

Anderzijds blijkt dat het ondanks die voorwaartse sprongen nog even duurt voordat een robot aanzienlijke afstanden gaat afleggen; Apptronik en Mercedes zijn vooralsnog vooral bezig om respectievelijk de robot door te ontwikkelen en praktische implementaties daarvan in te richten. Daarvoor heeft de Duitse autofabrikant voor nu in ieder geval een investering van een 'laag tweecijferig miljoenenbedrag' over.

Telemetrie en een beetje autonomie

Apollo-specs

Apollo is een humanoïde robot die sinds 2016 ontwikkeld wordt door het Texaanse bedrijf Apptronik. Intussen heeft de 'spin-out' van het Human Centered Robotics Lab aan de University of Texas in Austin partnerschappen gesloten met Mercedes-Benz, Nvidia en Google DeepMind, en verwierf het bedrijf bij een recente investeringsronde ruim 400 miljoen dollar. Tijdens het evenement werd de eerste hoofdversie van de robot getoond.

Die heeft een hoogte van omgerekend 1,72 meter en een gewicht van 72kg. De robot kan op een volle accu tot vier uur lang functioneren en objecten tot net geen 25kg tillen. Apollo is modulair en kan stationair, op wielen of met 'benen' gebruikt worden.

Apollo voert tijdens een demonstratie twee technische taken uit, die ooit zowel letterlijk als figuurlijk aan de lopende band uitgevoerd moeten gaan worden. De eerste taak wordt 'simpele assemblage' genoemd. De humanoïde robot pakt hierbij zelfstandig twee onderdelen op, een in iedere mechanische hand, en assembleert deze autonoom met behulp van een deeplearningmodel dat door middel van uiteenlopende camera's van datapunten voorzien wordt.

De tweede demonstratie betreft het met een accuschroever aandraaien van een bout. Dit werd live telemetrisch aangestuurd door een medewerker, die enkele meters verderop met een VR-headset en speciale handschoenen de robot bestuurde, terwijl hij werd bijgestaan door een team van werknemers met een computereiland. Telemetrische aansturing was een tijdje terug bij Tesla's onthulling van Optimus nog behoorlijk omstreden: niet omdat er inherent iets mis is met deze techniek, maar omdat de indruk gewekt werd dat alles autonoom verliep. Mercedes en Apptronik hebben daarvan duidelijk geleerd en wekken een transparante indruk over de kwaliteiten en beperkingen van de mensachtige robot en de manieren waarop alles mogelijk gemaakt wordt.

Vooralsnog behoort volledig autonoom werken nog niet bij de kwaliteiten van Apollo en berust de robot in ieder geval voor de meeste taken op 'teleoperatie'. Maar dat is in deze ontwikkelingsfase nou net de bedoeling, zo legt Apptronik-ceo en -medeoprichter Jeff Cardenas in een interview uit: "Apollo kan door middel van kunstmatige intelligentie leren om mensen na te doen. We genereren tokens op basis van menselijk gedrag, waaronder de bewegingen die via telemetrieaansturing gedaan worden. Die data gebruiken we om de robot op te trainen." Apollo gebruikt onder meer rekenkracht van Nvidia en het Gemini-model van Google DeepMind om dat te verwezenlijken.

Nu zou je je kunnen afvragen in hoeverre het eigenlijk belangrijk is dat een robot op een mens lijkt en ons nadoet. De menselijke 'formfactor' kan immers ook als belemmerend gezien worden voor het wegwerken van alle mechaniek. Volgens Cardenas heeft die vorm desondanks enkele belangrijke voordelen ten opzichte van een 'conventionele' fabrieksrobot. "Apptronik ontwikkelde Apollo vanuit de overtuiging dat een robot flexibel inzetbaar moet zijn en daarvoor is een menselijke vorm essentieel."

Daarvoor staat het principe 'programmeerbaarheid' centraal. Hij stelt dat een conventionele robot zoals een grijparm één specifieke taak uitvoert. Een mensachtige robot moet in principe alle taken kunnen uitvoeren die een mens ook doet. "We willen van honderd robots die één taak uitvoeren naar één robot die dankzij software-updates honderd taken kan doen." Die gespecialiseerde robots moeten volgens hem tot op wel 0,02mm nauwkeurig werken. Een humanoïde robot kan met een 'vele malen' lagere nauwkeurigheid dan dat alsnog prima het werk van een mens doen.

Hij gaat verder: "Je kunt een humanoïde robot ook retroactief in een werkplek introduceren; een ruimte voor menselijke werkers hoeft niet aangepast te worden om ruimte voor een dergelijke robot te verwezenlijken." Mercedes en Apptronik willen mensen en humanoïde robots in dezelfde werkplek laten werken.

'Geen vervanging van de mens'

Apollo wordt echter 'geen vervanging van menselijke werknemers', zo belooft Mercedes-bestuurslid Jörg Burzer tijdens een Q&A, maar een toevoeging voor het autobedrijf. Daarbij zijn er bepaalde taken die volgens hem op den duur het beste door robots gedaan kunnen worden. "We kijken in eerste instantie naar gevaarlijke en repetitieve taken die overgenomen kunnen worden door humanoïde robots." Op de vraag of de productie van Mercedes-auto's ooit volledig autonoom zal gebeuren, antwoordt hij resoluut 'nee'. Wel noemt hij kunstmatige intelligentie en robots 'de toekomst van de automotiveproductie-industrie'.

Cardenas en Burzer tijdens het Apollo-evenement

Ter illustratie beschrijft Burzer een scenario waarbij Apollo ingezet zou kunnen worden. Zo gebruikt Mercedes zogenoemde picking zones waar onderdelen verzameld worden, die verderop aan de assemblagelijn nodig zijn voor een bepaalde stap in het proces. Deze onderdelen worden na verzameling door een autonoom wagentje op het vereiste tijdstip op de juiste plek aan de band afgeleverd. "Het pakken van specifieke onderdelen en afleveren op een bepaald moment is een vrij complexe taak. Een verkeerd of te laat geleverd onderdeel kan betekenen dat de productielijn even stilgelegd moet worden. Een robot die op basis van kunstmatige intelligentie onderdelen verzamelt zou de foutmarge en dus de eventuele uitvaltijd aanzienlijk lager kunnen maken."

Uiteraard zorgt een lagere foutmarge onder de streep voor een hogere productiesnelheid. Kosten en baten zijn dan ook een belangrijk onderdeel van het totaalplaatje. "Duitsland heeft te maken met een 'vergrijzende werkkracht' en nu investeren in robots kan een gebrek aan werkkracht in de toekomst voorkomen." Hij stelt dat deze investering daarom 'vrij snel voor resultaten moet zorgen': ergens na 2030.

Wat de exacte investeringen zijn, laat Burzer niet los. Wel laat hij doorschemeren dat een individuele Apollo-robot 'een tweecijferig duizendtal aan euro's' kost. Apptronik-ceo Cardenas beaamt dit en stelt dat het doel is om de robots uiteindelijk minder dan 50.000 euro per stuk te laten kosten. Ter vergelijking: Elon Musk claimde in 2022 dat de Optimus-robot van Tesla onder de 20.000 euro moet gaan kosten. Het is niet duidelijk of dat nog steeds het doel is en wat de schaal van productie moet zijn om dat mogelijk te maken.

Apollo V2

Een render van de huidige Apollo, met een beter afgewerkte
behuizing en minder zichtbare draden. Bron: Apptronik

Intussen werkt het roboticabedrijf aan de volgende versie van Apollo. Deze moet er volgens Apptroniks director of product Parker Conroy op de eerste plaats 'strakker' uit komen te zien: "We hebben de actuatoren en controllers in de aankomende versie samengevoegd waardoor de bedrading daartussen niet meer zichtbaar is. Nu zijn dat nog twee losse componenten met bedrading daartussen." Verder moet ook de rest van het robotskelet volgens hem beter afgewerkt worden.

Daarnaast beschikt de tweede generatie Apollo-robots over een door werknemers uitwisselbare accu en krijgt deze versie mogelijk nieuwe Nvidia Thor-hardware van de Blackwell-generatie. De grootste verbeteringen vinden volgens hem uiteindelijk op softwaregebied plaats; de robot moet beter reageren op bijvoorbeeld veranderingen in balans en ruimtelijk inzicht. Apollo V2 moet ergens voor het einde van 2025 uitkomen. Het is niet duidelijk of en wanneer Mercedes toegang krijgt tot de vernieuwde versie.

Ook die robot zal in eerste instantie bedoeld zijn voor industriële toepassingen. "Logistiek en manufacturing zijn de sectoren die voor nu de meeste potentie hebben voor humanoïde robots", aldus Conroy. Hij speculeert dat, zeker naarmate Apollo en vergelijkbare humanoïde robots mooier afgewerkt worden, zij ook aan de voorkant van een bedrijf ingezet kunnen worden. "Denk aan een vakkenvuller of een hulpje in de gezondheidszorg."

Zover zijn de bedrijven nog niet. De komende jaren gaan uitwijzen of robots in de praktijk menselijke taken op zich kunnen gaan nemen, of dat er altijd ergens een medewerker met een VR-headset op zit die als hybride tussen mens en mensachtige zijn brood verdient.

_{Redactie: Yannick Spinner Eindredactie: Marger Verschuur}

Reacties (37)

[multikoe]

Toch interessant dat meteen wordt gedacht aan het vervangen van de mens. "We" voelen ons kennelijk steeds weer bedreigd door automatisering, terwijl, als je om je heen kijkt, die angst nog helemaal niet uitkomt. We hebben in Nederland een hoogwaardige industrie die maximaal geautomatiseerd is. En toch is er een erg lage werkeloosheid. Kennelijk is de arbeidsmarkt voldoende flexibel om dit soort technologische ontwikkelingen op te vangen.
Het probleem zit hem er dan (volgens mij) ook niet in dat er banen verloren gaan. Het probleem is dat mensen het erg moeilijk vinden om zich aan te passen.

[Jop]

De snelheid van de verandering bepaald of het een probleem is.
Bij geleidelijke automatisering en vervanging door AI en/of robots kan de arbeidsmarkt en het onderwijssysteem zich op tijd aanpassen. Kunnen nieuwe dienstsectoren ontwikkelen en nieuwe banen verschaffen, en mensen ook opleiden voor die nieuwe banen.
Maar er is een kans dat ai en robots heel lang bijna niets kunnen, en dan iets later net een paar taken kunnen overnemen, en dan binnen een bestek van 5-10 jaar 80% van de taken kunnen overnemen.
Dan zal de overgangsperiode wel met wat pijn verlopen.

[multikoe]

De snelheid van de verandering bepaald of het een probleem is.

Exact. Goed punt. Maar we hebben het hier ook over de verwachting dat het een probleem gaat worden. Die verwachting is waar ik het over heb. Die verwachting is er namelijk al tientallen jaren en hij komt steeds niet uit. Het zou mooi zijn als we migreerden naar een "het doet even pijn, maar we gaan voor een mooi eindresultaat".

[KoffieAnanas]

Maar grote delen van fabrieken zijn zoals je al zei al geautomatiseerd. Het laatste restant vervangen door AI robots zal dus geen hele grote impact meer hebben, lijkt mij.

En we hebben al grote tekorten in personeel bij personenvervoer, zoals bussen. Autonoom rijden zou hier een uitkomst bieden, zonder dat het erg grote pijn doet.

[Tinboy]

Jij onderschat hoeveel mensen er nog aan een automontagelijn staan. Zijn er best veel en vaak in 2 of 3 ploegen. Je hebt het al gouw over een honderd (or veel meer) man per ploeg, en dat is 1 productielijn. Mercedes heeft er meerdere per locatie.

Komt nog logistiek, bij voor aan en afvoer van materiaal en verpakking, etc.

De hele carroserielijn is wel behoorlijk automatisch. Nooit bij geweest, maar verwacht dat je daar niet veel mensen ziet. Assemblage is echter nog heel veel manueel werk.

[HummerHealey]

Ook bij een geleidelijke verandering van deze omvang houd je problemen. De snelheid (mits niet overloos snel) heeft daar een ondergeschikte invloed op. Het gaat er om, om de betrokkenen het nut voor zichzelf in te laten zien. En dat is, zeker op grotere schaal, al heel vaak fout gegaan. Veel mensen houden nou eenmaal niet van verandering.

Daarnaast is AI, net als deze implementatie daarvan in de vorm van een Robot, een middel en geen doel.

[Tripledad65]

Klopt. Het is hier al vaker gezegd (ook door mij). Mechanisering / automatisering is al honderden jaren aan de gang, en steeds weer blijkt dat het leidt tot betere werkomstandigheden, toenemende welvaart, en groei in plaats van toenemende werkloosheid. Mensen verliezen hun baan, en dat is naar, maar niet structureel.

[Die_ene_gast]

Tjah, je ziet dat toch ook met die warmtepompen.
In de jaren 60 gingen we over van kolen naar gas, nou wat een problemen, en die kolen waren zo goed, dat gas was zo slecht. Helemaal van de toren blazen om alles.
En nu? Dat gas is zo goed(zelfs dezelfde mensen die toen riepen dat gas zo slecht was) en warmtepompen kunnen niets zijn blah blah.

De overgrote groep mensen zijn zo vermoeiend.

[Aerophobia1]

Turf steken en steenkolen in stoommachines gooien, was vroeger ook een echt beroep.

[Die_ene_gast]

Voor de mensen die dat nog steeds willen doen, het openluchtmuseum heeft hier vast ruimte voor.

[Fox3214]

Helemaal mee eens. Er was eens een tijd dat mensen helemaal door het lint gingen omdat de gloei lampen werden aangepast naar elektrische lampen.

Vooral in Nederland gaat de volgende mega slag zijn om de arbeidstekorten kunnen oplossen door automatisering en AI. Het is echt niet normaal hoe veel je hoort, ja we kunnen niet leveren vanwege arbeidstekorten.

[Vampyre]

gloei lampen Gas lampen. Gloeilampen zijn al elektrisch .
De gas lampen werden overig eerst vervangen door elektrische boog lampen. Gloeilampen kwamen later.

[wiseger]

Probleem is wel dat menselijke arbeid zwaar belast wordt terwijl dit niet voor robots geldt.

[lamaha650]

Net zoals men dacht dat dankzij computers de mens meer vrije tijd en balans zou hebben. Realiteit is dat we nu de ene teams meeting na de andere hebben en ons 8u lang kapot stressen over andere zaken.

Zal met AI en robots zelfde zijn. Kapitalisme gaat echt geen ruimte geven voor UBI (universal basic income).

[multikoe]

Fun fact: we hebben (in ieder geval deels door computers) veel meer vrije tijd. Alleen al het feit dat kantoorwerkers thuis kunnen werken scheelt uren per week aan reistijd.
Het aantal uren dat we gemiddeld werken per week is ook achteruit gegaan, terwijl onze levenstandaard en besteedbaar inkomen is gestegen.
Dat is de zichtbare kant en die is gewoon positief.

Psychisch zijn we er op achteruit gegaan naar mijn mening omdat wij als mens niet snel genoeg evolueren om om te leren gaan met alles wat het internet heeft gebracht.

[The Zep Man]

Zover zijn de bedrijven nog niet. De komende jaren gaan uitwijzen of robots in de praktijk menselijke taken op zich kunnen gaan nemen, of dat er altijd ergens een medewerker met een VR-headset op zit die als hybride tussen mens en mensachtige zijn brood verdient.

Volgens mij maakt het bedienen van een robot via een VR-headset je niet meer robot ("mensachtig"), dus die medewerker is gewoon enkel een mens.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 20 maart 2025 11:06]

[Robbaman]

Staat dan weer wel cool op je CV: "Ik heb 5 jaar als Human-Robot Hybrid bij Mercedes gewerkt"

[Accretion]

Op Steam 'factory line simulator', maar dan stiekem koppelen aan robots in de fabriek, zodat mensen 'als spel' werk kunnen verrichten.

Of een manier om mensen met uitkering toch te laten werken

[FrostyPeet]

Bij Amazon USA zouden die robots ook een hoop oplossen. Wat ze "vergaten" was de enorme hoeveelheid arbeidsuren om het systeem draaiende te houden. Dat gaat van mannetjes met rugzak en een tablet die "verdwaalde" autonome karretjes "los" moesten maken. Mannetjes met een plamuurmes die beschadigde QR-code stickers afschraapten en nieuwe stickers plakten. Massieve AI en zeer dure software specialisten die het "brein" van het systeem moesten instellen. Mannetjes met gereedschap die kapotte karretjes repareren. In het begin is het allemaal "shiny" en efficiënt. Na een paar jaar komt de ellende, als er bijvoorbeeld 5000 accu's vervangen moeten worden. Wieltjes vastlopen. Scanners niet meer goed werken. De hydrauliek begint te lekken.

[The Zep Man]

Wat is er in die paar jaar meer uitgegeven of bespaard ten opzichte van al het werk door mensen laten doen?

Als het antwoord "1 euro/dollar of meer werd bespaard" is, dan kiezen beursgenoteerde bedrijven daarvoor.

[3_s]

Wat is het voordeel om een robot aan te sturen via VR headset? Dan heb je toch nog evenveel mankracht nodig + extra hardware? Of is het omdat je dan niet in de gevaarlijke zone moet komen?

[jip_86]

Wat is het voordeel om een robot aan te sturen via VR headset? Dan heb je toch nog evenveel mankracht nodig + extra hardware? Of is het omdat je dan niet in de gevaarlijke zone moet komen?

Nu is het 1 op 1, maar uiteindelijk kan je er dan wellicht tientallen aan het werk houden en hoef je alleen over te nemen als eentje er niet meer uit komt.

[watercoolertje]

Kunnen thuiswerken

[kidde]

Een robot kan mogelijk meer kilogram tillen,
Je krijgt geen vieze handen (van oudsher een reden dat sommige dames geen techniek kiezen?).
Geen last van herrie en stof,
Je kan ook een IR camera gebruiken (handig voor donker fabrieken van fotopapier).

[GewoonWatSpulle]

Wilde dames vroeger geen vieze handen krijgen? Gelukkig is dat niet waar anders waren we nog steeds nergens!

[Brattoes]

Altijd heel leuk hoe ze dit toekomst-beeld laten zien: "is geen echte vevanging van de mens" [maar ziet er toch wel als mensachtig uit]

Maar met uitzondering van afstandswerken en gevaarlijke functies, zie ik nog steeds maar weinig nut in dit soort robots. klinkt allemaal leuk, maar momenteel is het economisch model nog failliet. Als fabrikant/serviceverlener die xx-k dollar neertelt ga je er echt niet uit halen met 4u batterij, 25kg (traag!) tilvermogen, lageloon bestuurder (+ extra functie locale onderhoud) en het lijkt me dat de huidige typen automaten zoals chip-sorteer/stapel machines het veel rendabeler doen. Enkel dus hele nichefuncties waar veel gevaar bij komt kijken zal hier nut in zien, maar dat lijkt me maar een kleine markt.

Kan iemand mij helpen een beeld te vormen waar deze fabrikanten denken naartoe te werken, wat voor economisch model en/of potentieel ze zullen vervullen?

[landroval5]

Consumeren, consumeren, logisch dat je op een gegeven moment handen tekort komt. Er zijn handen genoeg als je de maximale economische groei niet als uitgangspunt neemt. Dan maar geen mega barbeknoei of 3x in de week naar de kapper of 150% meer exporteren.

[jip_86]

De robot moet over vijf jaar de eerste fabriekstaken op zich nemen, hoewel Apollo in die tijd nog flink volwassen zal moeten worden.

Dat vind ik niet echt stroken met de kop dat ze getoond zijn in de fabriek. Dan zou het eerder Mercedes toont plannen voor robots in fabriek moeten zijn of iets dergelijks.

[watercoolertje]

Dat vind ik niet echt stroken met de kop dat ze getoond zijn in de fabriek.

De robot is letterlijk in de (auto)fabriek van Mercedes getoond
(en ook in actie, al is die actie dus nog zeer beperkt)

Ik snap wel waar je over valt, dat is de suggestie dat die robot(s) al aan het werk zou(den) gaan wat dus nog wel even op zich laat wachten inderdaad. Maar technisch gezien klopt het titel 100% maar wel dubbelzinnig te interpreteren en dus verwarrend.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 20 maart 2025 12:05]

[jip_86]

Het impliceert dat ze af zijn, maar het is een leuke gescripte demo.

[Loy]

Op een aantal plekken staat er in dit artikel 'telemetris' en 'telemetrieaansturing' en pas later 'teleoperatie'.
Volgens mij wordt er overal 'teleoperatie' bedoeld. Telemetrie is het meten van iets op afstand; teleoperatie is het besturen van iets op afsatand.

[watercoolertje]

Misschien: telemetris (meten) + telemetrieaansturen (aansturen) = teleoperatie?

[Xorbit17]

Ze gaan nog een probleem moeten oplossen: die robots leveren arbeid… maar zijn nog geen consumenten 😉

[Thc_Nbl]

Tja, als Elon dit zou doen dan breken ze de tent af..
Want dan is het ineens oneerlijk naar de werknemens.

I Robot