Introductie
- Hisense A79KQ
- Samsung CU7100
- TCL P635
Samengevat
De Hisense A79KQ is een betaalbare en eenvoudige lcd-tv met quantumdotfilter die een vrij helder beeld geeft voor zijn prijs. Ook de kijkhoeken zijn goed, maar dat kan niet gezegd worden van zijn zwartweergave; zwart lijkt eerder grijs. De tv levert een prima sdr-weergave, maar voor indrukwekkende hdr-beelden is de piekhelderheid te laag. Ook is de refreshrate beperkt tot 60Hz, dus luxe extra’s als 120fps-gaming en vrr ontbreken.
Samengevat
De Samsung CU7100 is een betaalbare en eenvoudige lcd-tv die niet de helderste is, maar voor zijn prijs wel een goed contrast biedt. De kijkhoeken zijn aan de krappe kant en de hdr-weergave is door de gebrekkige (piek)helderheid weinig indrukwekkend. De tv weet sdr-materiaal wel prima weer te geven. Omdat de refreshrate beperkt is tot 60Hz, hoef je geen luxe extra’s als 120fps-gaming of vrr te verwachten.
Samengevat
De TCL P635 is een vrij eenvoudige lcd-tv voor een zacht prijsje. De tv biedt voor zijn prijs een goed contrast, maar heeft beperkte kijkhoeken. De sdr-weergave van deze tv is erg goed, maar door de beperkte piekhelderheid vallen hdr-beelden tegen. Verder heeft de P635 een verrassend goede en volle sound, al blijft een los luidsprekersysteem natuurlijk altijd beter. Met zijn 60Hz-paneel biedt de tv geen ondersteuning voor 120Hz-gaming of vrr, maar binnen zijn prijsbereik is het een prima allrounder.
De sportzomer is in volle gang. En wat voor sportzomer: de bal rolt inmiddels op het EK voetbal in Duitsland en daarna volgen nog de Tour de France en de Olympische Spelen in Parijs. Ondertussen tuft ook de F1-kalender rustig door. Als het om sport kijken gaat, is niets zo mooi als een lekker groot scherm, behalve een nóg groter scherm. Van de high-end televisies die we doorgaans testen, lopen de prijzen van de echt grote modellen, van minimaal 75”, al snel in de duizenden euro’s. Om de bankrekening een beetje te ontzien – je wil vast ook nog met vakantie – zijn we op zoek gegaan naar tv’s die over een beelddiagonaal van 75” beschikken én voor minder dan 800 euro te koop zijn. We kwamen uit op drie modellen: de Hisense 75A79KQ (vanaf 777 euro), de Samsung 75CU7100 (vanaf 775 euro) en de TCL 75P635 (vanaf 799 euro).
Het spreekt vanzelf dat je voor dergelijke prijzen niet het neusje van de zalm hoeft te verwachten. Zo kan geen van deze tv’s overweg met 120Hz-gamebeelden; de max ligt op 60Hz. Ook gaan we er niet van uit dat deze eenvoudige lcd-modellen zonder fijnmazige local dimming de hdr-piekhelderheden en zwartwaarden halen die we gewend zijn van duurdere oled- en miniledtelevisies. Verder vragen we ons af of er misschien bespaard is op materialen, aansluitingen en verwerkingskracht. En wat dat dan betekent voor het sportkijkplezier. Voor bijvoorbeeld voetbal is een beetje redelijke beeldinterpolatie wel fijn. Hoe is dat geregeld bij deze betaalbare modellen? En hoe bevallen de smart interfaces op deze tv’s, die allemaal een ander systeem gebruiken?
:strip_exif()/i/2006794166.jpeg?f=imagenormal)
Al deze vragen beantwoorden we op de komende pagina’s. Eerst bespreken we kort de belangrijkste uiterlijke kenmerken en interfaces van de individuele tv’s. Dat doen we op alfabetische volgorde, wat betekent dat we aftrappen met de Hisense 75A79KQ om daarna de Samsung 75CU7100 en de TCL 75P635 te behandelen. Ten slotte vergelijken we energiegebruik, gamefuncties, geluidskwaliteit en beeldkwaliteit van de apparaten.
Hisense 75A79KQ
De Hisense 75A79KQ is op het moment van schrijven voor minimaal 777 euro te vinden in de Pricewatch, terwijl de duurste aanbieder alsnog onder de 800 euro blijft. De tv is ook in vier kleinere formaten verkrijgbaar, te beginnen bij 43”, met een vanafprijs van 339 euro. Die kleinere modellen hebben nog de kenmerkende Hisense-voet, met twee pootjes die aan de voorkant van de tv met een soort halve ovaalvorm met elkaar zijn verbonden. De 75”-uitvoering die wij hebben getest, heeft echter ‘gewoon’ twee losse, platte voetjes die recht naar voren en achteren uitsteken. Ze tillen de tv zo’n 8cm boven de ondergrond.
Ondanks de lage prijs is de tv niet afgewerkt met goedkoop plastic. De pootjes, schermrand en achterzijde bestaan grotendeels uit metaal. Alleen de uitstekende behuizing aan de achterkant, waarin de elektronica is verwerkt, is van plastic. Dat plastic gedeelte is verfraaid met een ruitjespatroon, maar verder ziet de achterzijde er spartaans uit. Opvallend zijn de uitstulpende, smalle balken aan de achterkant, die bedoeld zijn om de constructie te verstevigen. Dit levert niet de stijlvolste achterkant op, maar gelukkig zul je de tv voornamelijk van voren bekijken.
:strip_exif()/i/2006794344.jpeg?f=imagearticlefull)
Het ontwerp van die voorzijde is niet spectaculair, maar ziet er toch chic uit. Het metalen frame rond het scherm is dun; aan de bovenkant en zijkant meten we 3mm. Alleen de onderzijde van de schermlijst, waarop ook het Hisense-logo prijkt, is met 15mm wat dikker. Het scherm binnen dat bescheiden frame bevat nog een kleine beeldloze buitenrand van 2mm (onder) en 6mm (boven- en zijkanten). Verder is de tv ondanks het flinke formaat best dun; op het dikste punt maten we 75mm en op het dunste punt 11mm. In het midden onderaan zit nog een IR-ontvanger zonder statusled.
Aansluitingen
De duurdere tv’s die we veelal testen, beschikken doorgaans over vier HDMI-poorten, waarvan twee of meer HDMI 2.1-exemplaren. De tv’s in deze round-up zijn allemaal beperkt tot drie HDMI-poorten. In het geval van deze Hisense gaat het om drie poorten met de HDMI 2.0-spec. 4k en hdr zijn geen probleem, maar gamesnufjes zoals 120Hz-ondersteuning en een gamebar ontbreken.
De HDMI-aansluitingen vind je links achterop en wijzen opzij, net als twee USB-poorten, een koptelefoonuitgang, aansluitingen voor de ingebouwde DVB-T-, DVB-C- en DVB-S-tuners, een mini-jack-AV-ingang en een CI+-sleuf. Daarnaast zijn er nog een lan-aansluiting en een digitale, optische audio-uitgang, die beide naar achteren wijzen. Rechts achterop zit een opzij wijzende stroomaansluiting voor het verwijderbare voedingssnoer met standaard 'achtje'-aansluiting.
Smart-tv: Vidaa U
Op deze tv treffen we Hisenses eigen, relatief onbekende Vidaa U-smart-tv-platform aan. We schreven anderhalf jaar geleden al iets over versie 5 van dit platform in onze review van de Hisense U7HQ. Op de 75A79KQ draait Vidaa U6. Ook ditmaal maakt het platform een vlotte indruk. Hisense heeft Vidaa U zelf ontwikkeld, maar in grote lijnen lijkt de indeling sterk op die van bekendere platforms, zoals Google TV. Boven in beeld prijkt een grote bannercarrousel met, in ons geval, zes roulerende advertenties. Die advertenties variëren van reclame voor de eigen Vidaa-smartphoneapp en de tv-app Vidaa Art, waarmee je kunstwerken van Deviant Art kunt bekijken en als screensaver kunt instellen, tot aanbevolen streams.
Onder de bannercarrousel zien we verschillende horizontale rijen met iconen en screenshots. De eerste rij bevat de apps die op de tv geïnstalleerd zijn, met daaronder aanbevelingen voor streams van diverse aanbieders. Je kunt deze aanbevelingen niet uitzetten, maar wel is het mogelijk om je af te melden voor gepersonaliseerde aanbevelingen. In dat geval zie je aanbevelingen voor diensten als Rakuten, Disney+, NBA TV, Viaplay en zelfs UEFA.tv. In vergelijking met Google TV en Samsungs Tizen is de lijst met aanbevelingen aan de lange kant, terwijl lang niet elke streamingaanbieder even interessant is.
Voor een relatief onbekend platform valt het appaanbod erg mee, maar echt compleet kun je het niet noemen. Van een aantal nationale en internationale streamingdiensten - Netflix, Prime Video, Disney+, Viaplay, Videoland - zijn er apps te vinden voor deze tv, maar niet van alle. Zo konden we geen apps vinden van Nederlandse partijen als Pathé Thuis, KPN, Tele2, Odido en Ziggo. Ook van enkele grote internationale aanbieders, zoals SkyShowtime, Discovery+, Spotify en HBO Max, zijn geen apps beschikbaar.
Interface
De interface van de 75A79KQ is overzichtelijk en over het algemeen logisch ingedeeld. En dat terwijl de tv best veel instelmogelijkheden biedt, voor zowel beeld als geluid. De bediening werkt vlot en de Nederlandstalige menuopties vertonen geen rare vertaalmissers. Het enige wat me stoorde, is de waarschuwing voor een hoger energiegebruik, telkens als ik de beeldinstellingen opende. Deze waarschuwingen zijn niet uit te schakelen.
Afstandsbediening
De afstandsbediening die Hisense bij zijn tv levert, is nipt de grootste in deze round-up. Pluspunt is dat er alle gebruikelijke knoppen op passen, inclusief individuele nummertoetsen en kleurcodeknoppen. Die knoppen zijn bovendien logisch ingedeeld en dat maakt de afstandsbediening fijn om mee te werken. Maar er is ook het een en ander aan te merken. Met twaalf reclameknoppen – of, zo je wilt, sneltoetsen naar streamingdiensten – spant Hisense echt de kroon. Bovendien vallen deze knoppen met hun witte kleur extra op én zitten ze vrijwel bovenaan, terwijl de meeste tv-fabrikanten hun kleinere aantal reclameknoppen doorgaans onder alle andere toetsen op de afstandsbediening plaatsen.
Samsung 75CU7100
Als we dit schrijven, is de Samsung 75CU7100 bij verschillende aanbieders verkrijgbaar. De prijzen lopen uiteen van 775 tot 799 euro. Ook de CU7100 is in verschillende schermformaten te koop. De kleinste variant heeft een beelddiagonaal van 43” en kost minimaal 339 euro, terwijl er ook een 85”-variant is met een prijs vanaf 1239 euro. In tegenstelling tot het design van de Hisense laat dat van de Samsung zich omschrijven als plastic fantastic. De pootjes, de bezels en achterzijde bestaan voornamelijk uit plastic. Als je met je vingers langs de pootjes gaat, voelen ze aan alsof ze wat grof uit een 3d-printer zijn komen rollen, maar je ziet het niet direct.
Sterker nog, met al zijn plastic ziet de tv er eigenlijk best fraai en luxe uit. De pootjes lopen schuin naar buiten en beneden, tillen het scherm zo’n 9cm van de ondergrond en steken ongeveer 14cm uit naar voren en achteren. De dunne lijst rond het scherm is afgewerkt met een aluminium look en is aan de boven- en zijkanten zo’n 5mm dik. Aan de onderzijde, waar in het midden ook het Samsung-logo te zien is, is het frame met 14mm iets dikker. Onder de merknaam is nog een kleine uitstulping met IR-ontvanger te zien, maar een statusled ontbreekt. Ook bij deze Samsung heeft de buitenste rand van het paneel een beeldloze strook van 7mm aan de boven- en zijkanten, en 2mm aan de onderkant.
:strip_exif()/i/2006794380.jpeg?f=imagearticlefull)
Alle aansluitingen vinden we aan de fraai afgewerkte plastic achterkant, die voorzien is van een patroon van horizontale lijnen. Onder de aansluitingen zitten diepere horizontale groeven waar je ook nog wat kabels in kunt wegwerken. Aan de zij- en bovenkant kromt de achterkant naar voren toe, waardoor de tv op die plekken op zijn dunst is. Daar meten we een dikte van 2cm. Op zijn dikste punt is dat 6cm.
Linksachter bevindt zich de aansluiting voor de meegeleverde, verwijderbare stekker met standaard achtjeconnector. Rechts zitten de overige aansluitingen. Een CI+-kaart schuif je in een los meegeleverde module die je achter op de tv kunt vastklikken. Daaronder bevindt zich een lan-poort die naar achteren wijst. De overige aansluitingen wijzen opzij. Dan hebben we het over één USB-poort, een optische digitale geluidsuitgang, drie HDMI 2.0-poorten en een aansluiting voor de ingebouwde DVB-T/DVB-C-tuner. Een fysieke mini-jackaansluiting voor koptelefoons ontbreekt en ook in dit geval gaan de HDMI-poorten niet verder dan 4k60Hz met hdr.
Smart-tv: Tizen
Samsung gebruikt zijn eigen Tizen-smart-tv-platform en op deze kolos van 75” treffen we Tizen-versie 1402 aan. In het homescherm vind je icoontjes van geïnstalleerde apps, recente bronnen en streams, met daaronder aanbevelingen per streamingdienst, stuk voor stuk gesorteerd in horizontale rijen. Tijdens het testen zagen we aanbevelingen voor Netflix, Prime Video, Disney+ en Viaplay voorbijkomen. Links in beeld staat een menubalk waarmee je naar aangesloten beeldbronnen kunt schakelen, je privacyvoorkeuren kunt aanpassen, de instellingen kunt bewerken en je Samsung-accountinformatie kunt oproepen. Tizen is tegenwoordig een volwassen platform met een groot appaanbod. NPO Start ontbreekt, maar verder vonden we alles wat we zochten, van KIJK tot Videoland en van Plex tot HBO Max. Ook de Ziggo GO-app is sinds kort beschikbaar voor Tizen. Exclusief voor Samsung-tv’s is een Xbox-app, waarbij je slechts een controller hoeft te koppelen om met een Game Pass-abonnement direct te gamen via de cloud.
Op de Samsung 75CU7100 werkt Tizen doorgaans naar behoren. Als je Samsungs topmodellen gewend bent, merk je wel duidelijk dat het hier om een goedkopere tv met lichtere processor gaat. Het systeem reageert wat trager en heeft heel soms een paar seconden nodig om je bevelen op te volgen. Ook in vergelijking met de TCL en Hisense uit deze round-up voelt Tizen op deze tv net iets logger aan.
Interface
Over het algemeen zijn we prima te spreken over Samsungs tv-interface en dat is bij deze 75CU7100 niet anders. De menu’s zijn logisch ingedeeld, waardoor je specifieke instellingen snel hebt gevonden. De eerste keer dat je een externe bron op HDMI aansluit en hiernaar overschakelt, moet je het icoontje van die aansluiting eerst een plek geven in het homescherm. Dat voelt aan als een overbodige stap, maar goed, na de eerste keer instellen ben je daar weer van verlost.
Afstandsbediening
De indeling van de meegeleverde afstandsbediening lijkt erg op die van de zapstokken die Samsung bij zijn duurdere tv’s levert. Wel valt het exemplaar van de 75CU7100 iets forser uit, omdat deze uitvoering werkt op twee AAA-batterijen in plaats van een ingebouwde, oplaadbare accu. Dat betekent dus ook dat de nummer-, kleurcode- en instellingsknoppen zijn samengevoegd onder één toets die een schermmenu oproept. Daar zijn we geen fan van, want dit maakt de bediening omslachtiger dan nodig, maar daar staat tegenover dat dit de gestroomlijndste is van alle afstandsbedieningen die bij de drie tv’s uit deze round-up worden geleverd. Ook heeft de Samsung-bediening ‘slechts’ vier reclameknoppen, die door hun kleurstelling bovendien minder in het oog springen. Wel merkten we dat we deze afstandsbediening wat preciezer moesten richten, anders werden commando’s niet geregistreerd. De zapstokken van Hisense en TCL zijn wat dat betreft toegeeflijker.
TCL 75P635
De P635-serie van TCL is verkrijgbaar in zes formaten, waarvan de 75”-versie de grootste uitvoering is. Het geteste 75”-model is op het moment van schrijven bij slechts één aanbieder verkrijgbaar en kost 799 euro. Ter vergelijking: de kleinste uitvoering, die van 43”, is al voor 299 euro te koop.
Het design van de TCL 75P635 lijkt in grote lijnen op dat van de Hisense 75A79KQ. Zo is ook bij deze tv weinig plastic te vinden in de pootjes, bezels en achterplaat, die grotendeels uit metaal bestaan. De pootjes waar het scherm op staat, vallen met hun vormgeving een beetje tussen de Hisense en de Samsung in. Ze lopen naar het midden toe diagonaal omhoog, net als bij de Samsung-tv, maar steken recht naar voren (13cm) en achteren uit (15cm), zoals bij het Hisense-toestel. Samen tillen ze het scherm 7,5cm boven het tafelblad.
Ook TCL’s goedkoopste 75”-tv ziet er fraai afgewerkt uit, met een dunne schermlijst die bovenaan en aan de zijkanten zo’n 2mm dik is, en onderaan 15mm. In de onderste rand is het TCL-logo te zien en eronder bungelt een IR-ontvangerblokje met ingebouwde statusled. Door de aanwezigheid van dit ledje is deze ‘kin’ onder de tv met 14cm wel een stuk breder dan bij de andere twee tv’s. Verder is de televisie op zijn dikste punt 8,5cm dik en op zijn dunste punt ongeveer 1cm.
De achterkant van de tv lijkt aardig op die van de Hisense. Ook hier zie je uitstulpingen in de metalen achterplaat voor de verstevigende balken die TCL heeft aangebracht op de 75”-tv. Voor zover het ertoe doet: de mooiste achterkant vinden we die van de Samsung, gevolgd door de TCL en Hisense. De stroomaansluiting zit linksachter. Ook bij deze TCL is het stroomsnoer verwijderbaar, maar in dit geval sluit je het aan met een C17-plug.
De overige aansluitingen bevinden zich rechts achterop en wijzen allemaal opzij. De 75P635 voorziet daar in twee USB-poorten, drie HDMI 2.0-aansluitingen met ondersteuning voor automatic low latency mode, een lan-poort, aansluitingen voor de DVB-C-, DVB-T- en DVB-S-tuners, een hoofdtelefoonuitgang, een AV-adapterpoort en een CI+-sleuf.
Smart-tv
De TCL 75P635 heeft zoals alle TCL-televisies Googles Android TV als smart-tv-systeem. In dit geval troffen we versie 11 aan. Deze versie is inmiddels alweer wat ouder; in mei werd Android TV 14 geïntroduceerd. Mogelijk komt het hierdoor dat we een aantal apps niet konden vinden of installeren, zoals HBO Max, Odido TV en Tele2 TV. De meeste gangbare apps werken er echter wel op, van Viaplay en Videoland tot Netflix en Disney+.
Van de drie smart-tv-platforms in deze round-up vinden we dat van deze TCL het soepelst draaien. De verschillen zijn wel klein. Dat blijkt ook uit een testje, waarbij ik timede hoelang het duurde om vanuit elk homemenu de Netflix-app te openen en een Verder kijken-stream te starten. De TCL deed hier 8,25 seconden over, de Hisense een derde seconde langer en de Samsung had hier in totaal 9 seconden voor nodig.
Interface
De menu-interface van TCL-tv’s is ons inmiddels welbekend. De tv laat je soepel door de menu’s bladeren en het merendeel is logisch ingedeeld. Helaas geldt dat niet voor alle opties. Zo is Sportmodus een losse schuif in de algemene instellingen in plaats van een van de mogelijke beeldmodi. Zet je die schuif echter aan, dan verdwijnt de hele Beeldmodus-optie uit het menu. Ook is een aantal opties incorrect of inconsistent vertaald. Zo wordt ‘picture’ in het ene menu vertaald als ‘weergave’ en in een ander menu als ‘afbeelding’, terwijl het in beide gevallen toch echt om de weergave gaat. Maar eerlijk is eerlijk, dergelijke missers ervoeren we in de praktijk eerder als koddig dan als storend.
Afstandsbediening
TCL levert bij de 75P635 dezelfde afstandsbediening als bij zijn andere midrangemodellen. De zwarte, plastic zapstok is logisch ingedeeld en de tv reageert goed op commando’s. TCL’s bediening bevat zes reclameknoppen die je moeilijk over het hoofd ziet, maar ze nemen in elk geval niet zo’n 33 procent van de afstandsbediening in, zoals bij Hisense. Bovendien zijn deze snelknoppen helemaal onderaan geplaatst.
Energiegebruik, inputlag en geluidskwaliteit
We meten het energiegebruik van televisies al jaren in de standaardmodus, bij weergave van een schaakbordpatroon met een helderheid van 120 en 250cd/m², om zo tv-gebruik 's avonds en overdag na te bootsen. Tegenwoordig voeren we deze test uit in een modus met een nauwkeurigere kleurbalans. In het geval van de Samsung is dat de Filmmaker-modus, bij de Hisense en TCL gaat het om respectievelijk de Bioscoop- en de Film-modus. Daarnaast voeren we tegenwoordig een dynamische energietest uit, waarbij we het gemiddelde gebruik meten tijdens het afspelen van een tien minuten durende referentievideo.
Alle televisies in deze test gebruiken een lcd-paneel in combinatie met een ledbacklight, maar dat betekent niet dat ze ook allemaal evenveel energie gebruiken, zoals te zien is in de grafieken hieronder. Bij de avondsimulatie, op 120cd/m² dus, ontlopen ze elkaar niet veel, maar blijkt de TCL toch net wat hongeriger dan de andere twee. Ook is Samsung hier het zuinigst, op de voet gevolgd door de Hisense. Voeren we de helderheid op voor onze overdagsimulatie, dan is het juist de Hisense die nipt het zuinigst is. Het verschil met de Samsung is in alle tests wel minimaal. Bij 250cd/m² raakt de TCL verder achterop; de tv verbruikt dan bijna 25 procent meer dan de andere twee. Onderstaande grafieken laten ook goed zien dat 75"-tv's in de regel een stuk meer energie nodig hebben dan televisies van 55" of 65".
- Checkerboard Filmmodus - 120cd/m²
- Checkerboard Filmmodus - 250cd/m²
- 10-minutentest Filmmodus - 120cd/m²
- 10-minutentest Filmmodus - 250cd/m²
Inputlag
Voor snelle games is het belangrijk dat er zo min mogelijk vertraging zit tussen het uitvoeren van een actie en het moment dat je die op het scherm ziet. Een lage inputlag, het tijdsverschil tussen het moment dat een signaal via HDMI de tv binnenkomt en het moment waarop het daadwerkelijk wordt getoond, is dus belangrijk bij gaming.
Wij meten de inputlag met een Leo Bodnar-inputlagtester die closed loop de vertraging meet waarmee televisies HDMI-signalen weergeven. We doen dat doorgaans in 1080p60-, 1080p120- en 4k60-beeldmodi. Omdat geen van de drie tv's uit deze round-up 120Hz kan weergeven, focussen we in dit geval op de inputlag bij 60Hz-beelden. Alle drie hebben een gamemodus met allm, waarbij de inputlag automatisch tot het minimum wordt beperkt. Toch blijkt uit onderstaande grafieken duidelijk dat de inputlag op deze televisies nogal uiteenloopt. De Samsung doet het het best, terwijl de score van TCL ook zeker prima te noemen is. De Hisense is hekkensluiter van dit trio, al is een score van 15ms op 60Hz alsnog ruim voldoende voor de meeste gamers.
- Inputlag 1080p - Gamemodus
- Inputlag 2160p - Gamemodus
Geluidskwaliteit
Elk van de drie tv's beschikt over twee downfiring luidsprekers. In het geval van Samsung en TCL hebben die een gecombineerd vermogen van 20W, terwijl de luidsprekers van de Hisense op 14W blijven steken. Nu staren we ons niet graag blind op luidsprekervermogens, maar in dit geval is de sound van de Hisense 75A79KQ ook echt het minst indrukwekkend. Het geluid van deze tv klinkt simpelweg schel. Met de ingebouwde EQ-optie kun je het iets oppoetsen, maar verwacht geen wonderen. De Samsung 75CU7100 klinkt al een stuk gebalanceerder en ruimtelijker, maar ook nog wat vlakjes. De TCL 75P635 klinkt duidelijk het best van de drie, met zelfs iets van basweergave. In alle gevallen geldt echter dat we voor echt fijn geluid een losse set luidsprekers of soundbar aanraden.
Beeldkwaliteit
We hebben alle televisies uiteraard doorgemeten in ons testlab, met sdr- en hdr-signalen. Daarnaast heb ik de televisies uitgebreid bekeken met een mix van film-, serie- en sportbeelden van wisselende kwaliteit en resolutie om de algehele beeldkwaliteit en beeldverwerking te beoordelen.
Kijkhoeken
Als we de televisies in een boogvorm naast elkaar zetten en via een HDMI-splitter hetzelfde signaal voeren, valt als eerste op dat de Hisense het helderste beeld levert. De Hisense 75A79KQ gebruikt als enige van het stel een quantumdotfilter voor extra helderheid en een groter kleurbereik, en dat is te zien. Maar ook duidelijk is dat deze tv geen topper is als hij zwart moet weergeven, wat we wijten aan het gebruikte ips-paneel. Voordeel van dat paneel is dan weer dat het beeld ook onder een hoek aardig overeind blijft. De weergave oogt dan wat donkerder, maar kleuren behouden meer saturatie dan bij de Samsung en TCL, die beide zijn uitgerust met een VA-paneel. Die twee laten al snel een fletsere weergave zien als je er niet recht voor zit, waarbij de TCL iets beter presteert dan de Samsung. Met hun VA-paneel tonen ze wel overtuigendere zwarttinten dan de Hisense. Met name als je kijkt in een donkere ruimte, ziet zwart op de Hisense er eerder uit als grijs. Kijk je overdag of in een goed verlichte ruimte, dan is dit effect minder storend.
Kijkhoeken Hisense 75A79KQ
Kijkhoeken Samsung 75CU7100
Kijkhoeken TCL 75P635
Beeldverwerking
Voor de prijzen van deze televisies verwachten we niet dezelfde geavanceerde beeldverwerking als we gewend zijn van duurdere top-tv's. Elementaire zaken, zoals de verwerking van interlaced signalen en het correct weergeven van materiaal met verschillende refreshrates en resoluties, hebben deze drie echter goed voor elkaar. Ook hebben ze allemaal een gamemodus aan boord, waarbij de tv's automatisch worden ingesteld voor een zo laag mogelijke inputlag. Deze beeldmodus levert standaard meestal een wat koel, blauwig beeld op, maar de Samsung 75CU7100 overdrijft dit een beetje.
Omdat het hier tv's met een 60Hz-paneel betreft, kunnen ze bij 50Hz-materiaal, zoals tv-uitzendingen van voetbalwedstrijden, niet de beeldfrequentie verdubbelen om bewegingscompensatie toe te passen. Voor de soepelste kijkervaring bij sporten heb je dus een duurder, 120Hz-scherm nodig. Dat neemt natuurlijk niet weg dat je op deze drie tv's prima naar sportwedstrijden kunt kijken, maar eventuele motion compensation-functies hebben eigenlijk alleen nut bij bronmateriaal met lagere refreshrates van bijvoorbeeld 24 of 30Hz.
Wel kunnen de tv's bewegingsverscherping toepassen, een functie die doorgaans is ingebakken in de beeldmodus Sport. De Samsung mist zo'n sportmodus, maar lijkt ook in de standaardmodus iets van bewegingsverscherping toe te passen. In elk geval ogen bewegende beelden in die modus net iets scherper dan op de Hisense met sportmodus ingeschakeld en even scherp als op de TCL in de sportstand. Een losse optie voor bewegingsverscherping bij 50Hz- of 60Hz-signalen ontbreekt. De Samsung kent wel een LED Clear Motion-functie, die bij materiaal van een lagere frequentie het backlight om het frame kan dimmen voor meer bewegingsscherpte, maar dat haalt bij 50Hz-sportuitzendingen niet veel uit.
De TCL heeft wel een sportmodus. Deze levert standaard een veel te koele weergave op, maar je kunt de kleurtemperatuur eenvoudig terugschroeven in de instellingen. Zo ziet het gras op de Duitse velden er natuurgetrouw genoeg uit, maar ogen bewegingen net iets scherper dan in de standaard- of filmmodus. Ook de Hisense is netjes van een sportmodus voorzien, met een vergelijkbaar resultaat als bij de TCL. De te hoge kleurtemperatuur laat zich eenvoudig corrigeren in de instellingen, terwijl de bewegingsscherpte een kleine boost krijgt. Wel zien bewegingen er net iets scherper uit op de TCL en Samsung. De Hisense 75A79KQ heeft ook een Ultra Smooth Motion-optie voor beeldinterpolatie, maar deze haalt op dit 60Hz-scherm niets uit bij bronmateriaal van 50Hz of hoger.
Testmethode helderheid en kleurweergave
We meten de helderheids- en kleureigenschappen met een Spectracal C6-colorimeter en een X-Rite I1 Pro 2-spectrometer. Om beeld te genereren, gebruiken we de Spectracal Videoforge. Dit geheel wordt aangestuurd door Portrait Displays Calman Ultimate-software.
We testen voor zowel onze sdr- als onze hdr-metingen vooraf welke beeldpreset het nauwkeurigste grijsverloop levert en kiezen die preset om de rest van onze tests uit te voeren. Bij de Hisense 75A79KQ kozen we voor de modus Bioscoop (dag), de Samsung 75CU7100 stelden we in op de Filmmaker-modus en de TCL 75P635 maten we in de Film-modus. We geven alle televisies een eerlijke kans door alle (AI-)beeldoptimalisaties uit te schakelen, omdat deze de meetresultaten verstoren. Opties als Dynamic Contrast en Live Colour leveren een intensere kleurbeleving op, maar ook verzadigingsfouten.
We meten de kleurechtheid in ΔE2000 en ΔE ITP, waarbij ΔE2000 de norm is die al decennia wordt gebruikt om een indicatie te geven van beeldprestaties. ΔE geeft aan in hoeverre de gemeten waarde afwijkt van de verwachte waarde, en voor ΔE2000 geldt als vuistregel dat waarden lager dan 3 als zeer goed en lager dan 1 als perfect worden gezien.
ΔE2000 heeft echter beperkingen bij hdr, waardoor vaak onrealistisch lage, dus goede, scores worden behaald, terwijl de beeldfouten wel goed zichtbaar kunnen zijn. ΔE ITP lost dit op en weegt de kleurafwijking ook anders. Daardoor hebben kleuren die we snel herkennen als goed of fout, zoals huidtinten en planten, meer invloed op de score dan bijvoorbeeld neonkleuren. De resultaten van ΔE2000 en ΔE ITP zijn hierdoor niet onderling met elkaar vergelijkbaar.
Helderheid en contrast
Van de goedkopere televisies die we in deze round-up bespreken, hoef je natuurlijk niet dezelfde beeldkwaliteit te verwachten als van (veel) duurdere topmodellen. Sdr-beelden met een beperkt kleurbereik kunnen ze nog wel nauwkeurig weergeven, zoals je hieronder kunt lezen, maar op andere vlakken blijven de meetresultaten duidelijk achter. Zo kan de maximale helderheid die de tv's produceren, niet tippen aan de bovenkant van de markt. Wij meten die piekhelderheid nadat we de tv's hebben afgesteld op 6500 kelvin, de kleurtemperatuur waarvoor tv-beelden en films gemaakt zijn.
De resultaten lopen duidelijk uiteen. De Hisense met zijn quantumdotfilter en ips-paneel is met afstand de helderste van het trio, maar dat zie je ook terug in de zwartweergave. Wat zwart zou moeten zijn, ziet er op dit scherm een stuk lichter uit en neigt eerder naar grijs. De Samsung en TCL kunnen lang niet zo fel stralen, maar schotelen je een veel overtuigendere zwartweergave voor. Doordat de Samsung de diepste zwarttinten weet te tonen van de drie tv's in deze round-up, valt ook de contrastverhouding uit in het voordeel van het Koreaanse kamp, terwijl de Hisense met zijn grijzige zwartreproductie de laagste contrastratio neerzet.
Door de lagere helderheid van de Samsung en TLC zijn dit geen ideale tv's om naar te kijken in een goed verlichte omgeving, terwijl de Hisense wel helder beeld levert met de lichten aan. Kijk je graag in het donker, dan springt juist de zwakke zwartweergave van de Hisense in het oog. Wil je zowel in het donker als bij daglicht kunnen kijken, dan biedt de TCL van dit trio het beste compromis. Deze straalt namelijk nét wat feller dan de Samsung en toont een dieper zwart dan de Hisense.
- Max. helderheid Filmmodus
- Min. helderheid Filmmodus
- Contrast 50% APL
Sdr-weergave
Dat de weergave van sdr-materiaal bij alle drie tv's dik in orde is, blijkt duidelijk uit onderstaande grafieken. Zelfs in de uitgebreide colorcheckertest, waarbij we de tv's een serie grijstinten en een groot aantal veelvoorkomende kleurtinten voeren, blijven ze allemaal onder de kritische grens van drie op de ΔE2000-schaal. De TCL 75P635 behaalt zelfs bijna een perfecte score. Ook de Samsung en Hisense zijn behoorlijk accuraat met hun sdr-weergave, waarbij de Samsung net iets nauwkeuriger is.
- Gem. grijsafwijking
- Gem. kleurafwijking
- Gem. gedetailleerde-kleurafwijking
Hdr-weergave
De tv's in deze round-up kunnen allemaal overweg met hdr-materiaal. Welke standaarden ondersteund worden, verschilt wel per model. De TCL 75P635 houdt het bij HDR10 en HLG, de Samsung 75CU7100 voegt daar nog HDR10+-ondersteuning aan toe. De Hisense 75A79KQ slikt dat alles en kan ook nog eens overweg met Dolby Vision-content. Van het EK weten we dat de NOS de wedstrijden ook uitzendt in uhd-kwaliteit, wat in dit geval neerkomt op 1080p met HLG-hdr. Alle drie tv's kunnen die uitzendingen weergeven.
Door de achterblijvende piekhelderheden van deze goedkope tv's valt de hdr-weergave in de praktijk echter nogal tegen. Kijken we naar de maximale helderheid bij weergave van een volledig wit scherm, dan lijken ze nog aardig te kunnen aanhaken bij de rest van het veld. Maar zetten we de maximale helderheid bij weergave van een 5 procent groot witvenster af tegen duurdere tv's, dan bungelen ze helemaal onderaan in de grafiek. Duidelijk is ook dat de piekhelderheid bij weergave van een kleiner wit vlak nauwelijks hoger is dan bij weergave van een volledig wit scherm. Dat betekent in de praktijk dat highlights in hdr-beelden weinig impact hebben, waardoor hdr-beelden lang niet zo indrukwekkend kunnen worden weergegeven als op duurdere modellen. Ook laat de gedetailleerde-kleurafwijkinggrafiek duidelijk zien dat de kleurweergave in hdr lang niet zo natuurgetrouw is als bij sdr-materiaal.
- Max. helderheid hdr full screen
- Max. helderheid hdr 5%-venster
- Gem. grijsafwijking zonder luminantie
- Gem. gedetailleerde-kleurafwijking zonder luminantie
Conclusie
Een joekel van een televisie om de sportzomer mee door te komen hoeft niet per se duizenden euro's te kosten, maar met deze 75"-tv's van onder de 800 euro lever je wel wat in aan kwaliteit. Zo kunnen de geteste tv's sdr-materiaal zeer netjes weergeven, maar zijn hun hdr-prestaties niet indrukwekkend. Daarvoor ontbreekt het simpelweg aan de piekhelderheden die nodig zijn om highlights van de nodige punch te voorzien. En omdat alle drie beperkt zijn tot 60Hz-weergave, kun je niet profiteren van bewegingsinterpolatie bij sportuitzendingen van 50Hz; daarvoor heb je minimaal een 100Hz-tv nodig. Bovendien hebben ze een HDMI-aansluiting minder dan de gebruikelijke vier die je op duurdere televisies aantreft.
De Samsung 75CU7100 en TCL 75P635 lijken technisch het meest op elkaar. Beide lcd-tv's gebruiken een VA-paneel dat relatief sterke zwartwaarden behaalt, al zijn die zeker niet van oledniveau, maar dat ook minder ruime kijkhoeken oplevert. Van deze twee is de TCL net wat helderder, wat hem iets geschikter maakt voor gebruik overdag of in een goedverlichte ruimte. De onderlinge verschillen zijn echter klein. Beide tv's hebben met Tizen (Samsung) en Google TV (TCL) prima smart-tv-platforms aan boord, met een ruime keur aan beschikbare apps. Daarbij reageert de Samsung vaak wel wat trager op de afstandsbediening en soms helemaal niet; je moet de bediening secuurder richten dan bij de andere twee tv's. Ook is de audio uit de TCL-luidsprekers duidelijk warmer en rijker van klank en biedt deze tv de nauwkeurigste sdr-weergave. Als het echter om beeldverwerking gaat, ontlopen de Samsung en TCL elkaar nauwelijks.
Wat dat laatste betreft, is de Hisense 75A79KQ juist hekkensluiter. Maar ook hier geldt: de onderlinge verschillen zijn erg klein. Dat kunnen we niet zeggen van het geluid, want de Hisense klinkt in vergelijking met de andere twee ronduit blikkerig. De A79KQ staat echter met kop en schouders bovenaan als het om helderheid gaat. Met zijn ips-paneel en quantumdotfilter is deze tv een stuk feller. Dat maakt hem van dit trio het beste exemplaar om op zonnige dagen naar sport te kijken, zelfs als je besluit de tv in de tuin te zetten. Daarbij blijft de weergave ook onder ruimere kijkhoeken beter overeind dan bij de andere twee. Daar staat tegenover dat de zwartweergave van deze Hisense niet om over naar huis te schrijven is, wat met name opvalt als je in het donker naar de tv kijkt. Verder werkt het Vidaa U6-smart-tv-systeem vlot, maar is het appaanbod kariger dan op de Samsung en TCL.
Onder de streep vinden we de TCL 75P635 daarom de beste allrounder van het stel. Deze goedkope tv is helder genoeg om binnenshuis de sportzomer mee te volgen, heeft het beste geluid van de drie, reageert snel genoeg op de afstandsbediening en beschikt over een prima smart-tv-systeem. Ook heeft dit toestel de beste kleurweergave bij het tonen van sdr-materiaal. De vergelijkbaar toegeruste Samsung CU7100 komt dicht in de buurt, maar kan net niet helemaal aan de TCL tippen. Heb je een echt lichte woning of wil je je mega-tv in de tuin kunnen zetten, dan kun je ook de felle Hisense 75A79KQ overwegen. De stevige lichtopbrengst van dit scherm gaat echter gepaard met een weinig imponerende zwartweergave en het geluid is blikkerig. Misschien is dat wel de belangrijkste les uit deze vergelijking tussen goedkope 75"-tv's: je zult een keuze moeten maken tussen helder óf contrastrijk. Voor het beste van beide werelden moet je toch echt wat dieper in de buidel tasten.
- Hisense 75A79KQ
- Samsung CU7100
- TCL 75P635