Inleiding
- Acer CB514
- Acer CB515 - i3
- Acer CB515 - i5
- ASUS CX34
Samengevat
De 14"-Chromebook Plus van Acer heeft een resolutie van 1920x1200 pixels en is daardoor iets hoger dan de meeste laptopschermen. Het scherm heeft bovendien een matte coating met een touchscreen. De AMD-processor is enigszins verouderd en is niet zo snel in korte bewerkingen, maar throttlet nauwelijks bij langdurige belasting. De M.2-ssd is eventueel vervangbaar. Verder heeft deze Chromebook een HDMI-aansluiting die 4k60-schermen kan aansturen, wat eventueel ook via een van de USB-C-poorten kan. De accuduur is met elf uur aanzienlijk.
Samengevat
Deze 15"-Chromebook Plus heeft een mat ips-paneel met een resolutie van 1920x1080 pixels. Er zit een i3-processor van de dertiende generatie in, die voor de meeste zaken die je op een Chromebook doet, snel genoeg is. Bij langdurige belasting kan de processor wel gaan throttlen. Het is onpraktisch dat de HDMI-aansluiting geen 4k-schermen op 60Hz kan aansturen.
Samengevat
Deze 15" Chromebook Plus heeft een mat ips-paneel met een resolutie van 1920x1080 pixels en is toch voorzien van een touchscreen. Die combinatie kom je niet vaak tegen. Hij is verder voorzien van een snelle i5-processor en 256GB opslag, wat relatief snel is voor een Chromebook. Bij langdurige belasting kan de processor wel gaan throttlen. Het is onpraktisch dat de HDMI-aansluiting geen 4k-schermen op 60Hz kan aansturen. De accuduur bedraagt ongeveer tien uur. De M.2-ssd is eventueel vervangbaar.
Samengevat
Voor vijfhonderd euro mag je niet veel van een laptop verwachten, maar helaas biedt ASUS minder dan de concurrentie. Deze uitvoering van de CX34 mist bijvoorbeeld toetsenbordverlichting en de HDMI-aansluiting kan niet meer dan full-hd-beelden uitsturen. Een touchscreen zit er niet op en een ssd ontbreekt ook. Op zich is het UFS-geheugen niet opvallend langzaam, maar het is niet verwisselbaar. De prestaties van de i3-processor zijn goed genoeg voor de meeste ChromeOS-toepassingen, maar de cpu kan wel behoorlijk throttlen bij langdurige belasting.
Toen Google in 2011 de eerste Chromebook aan het grote publiek toonde, had die laptop weinig indrukwekkende specificaties. Dat was ook het idee achter Googles nieuwe besturingssysteem. Chrome OS was zo licht, dat het op eenvoudige hardware draaide, wat de laptops goedkoop in aanschaf maakte. Ruim tien jaar later lijkt het erop dat Google wil dat ChromeOS, ondertussen zonder spatie, een serieuzer imago krijgt. Eind 2023 introduceerde Google 'Chromebook Plus', wat je zou kunnen zien als een soort keurmerk van snelle Chromebooks. Als de laptop aan Googles hogere eisen voldoet, mag het plusje aan de merknaam geplakt worden en in ruil daarvoor krijgt de Chromebook extra softwarefunctionaliteit. In deze review kijken we naar drie Chromebook Plus-laptops om te zien wat 'Plus' inhoudt en wat je eraan hebt.
Acer CB514 en CB515
Van Acer ontving ik twee Chromebooks, een CB514 en een CB515. De CB500-serie staat voor de iets duurdere Chromebooks dan die je in de 300-serie tegenkomt. De laatste twee getallen staan voor de schermmaat: 14 en 15 inch. Het blijken wel twee heel verschillende systemen te zijn.
De CB514 is 14 inch en voorzien van een AMD-processor, een Ryzen 5 7520C. De laptop heeft een beeldscherm met 16:10-verhouding en een resolutie van 1920x1200 pixels. De bouwkwaliteit is zoals je van een Chromebook mag verwachten: de behuizing is volledig van plastic gemaakt en het geheel voelt niet bijzonder exclusief aan. Dat het een 'Plus'-laptop is, zie je in ieder geval niet aan de buitenkant.
Acer Chromebook CB514
Toch heeft Acer de moeite genomen om de buitenkant een beetje op te fleuren. Aan de achterkant van het scherm, op de A-cover, staan bij het 14"-model horizontale lijnen, terwijl zijn grotere broer diagonale lijntjes heeft. Bij het openklappen van de laptop zie je dat de behuizing aan weerszijden van het toetsenbord geperforeerd is. Daaronder zitten de speakers en die wijzen omhoog. Dat is beter voor de verstaanbaarheid van spraak, in vergelijking met speakers die omlaag wijzen.
De toetsenborden van beide modellen hebben een lichte aanslag en zijn voorzien van achtergrondverlichting. Wat aansluitingen betreft heb je links en rechts multifunctionele USB-C-poorten, en beide modellen hebben aan de linkerkant USB-A en een HDMI-aansluiting. Hoewel de fysieke aansluiting hetzelfde is, werkt HDMI anders op de twee modellen. De 15"-uitvoering met Intel-processor heeft een HDMI 1.4-aansluiting en geeft niet meer dan 2048x1152 pixels op 60Hz weer als je hem op een 4k-scherm aansluit. Het 14"-AMD-model werkt daarentegen wel op 4k-resolutie en 60Hz.
Acer Chromebook CB515
ASUS CX34
Van ASUS ontving ik de Chromebook Plus CX34. Net als bij de Acers heeft ASUS gekozen voor een volledig plastic buitenkant, die in dit geval wat zakelijk oogt. Zelfs een glimmend ASUS-logo, dat je op veel andere laptops van de fabrikant tegenkomt, ontbreekt. Functionaliteit staat voorop en er zullen genoeg mensen zijn die dat waarderen. De CX34 is bijvoorbeeld voorzien van veel aansluitingen. USB-C aan zowel de linker- als rechterkant en twee volledige USB-A-aansluitingen en een volledige HDMI-connector. Probeer hier alleen geen 4k-scherm op aan te sluiten, want ASUS heeft de onbegrijpelijke keuze gemaakt voor HDMI 1.4, waardoor er geen ondersteuning is voor 4k60-schermen. In principe zou er genoeg bandbreedte moeten zijn om een 4k-scherm op 30Hz aan te sturen, maar daar wil ChromeOS niet aan. Je zit dus met een connector die een protocol ondersteunt dat al tien jaar geleden is opgevolgd.
ASUS Chromebook CX34
Er ontbreekt nog iets waardoor je je in 2013 zou kunnen wanen: toetsenbordverlichting. Veel goedkopere Chromebooks zijn daar standaard van voorzien. De Acers hierboven hebben het ook, maar op de CX34 ontbreekt het. Al met al geeft de ASUS een wat goedkopere indruk dan de Acer-Chromebooks. De behuizing is van kaal plastic gemaakt en niet opgevrolijkt met decoratieve ribbels. Deze laat zich ook makkelijker indrukken en het toetsenbord heeft een wat slappe aanslag. De camera levert goed beeld, zoals Google vereist, maar de speakers klinken verschrikkelijk blikkerig. Dat doen ze bij Acer ook, maar die zijn in ieder geval nog omhooggericht, terwijl die van ASUS naar je bureau wijzen.
Chromebook Plus: wat is het?
Een Chromebook mag alleen de 'Plus'-naam dragen als het aan bepaalde systeemeisen voldoet. Er moet om te beginnen 8GB werkgeheugen en 128GB opslag aanwezig zijn, en de schermresolutie moet minstens 1920x1080 pixels bedragen. De processor moet een Core i3 van de twaalfde generatie of nieuwer zijn. Een AMD-processor mag ook, als hij maar uit de 5000-serie komt. Er moet verder een ips-paneel in de laptop zitten, en de accuduur moet in Googles eigen test minstens tien uur bedragen. Ook aan de camera worden eisen gesteld: die moet een 1080p-resolutie hebben en ondersteuning voor temporal noise reduction hebben. Dat komt naast de gebruikelijke eisen voor Chromebooks, zoals de aanwezigheid van Wi-Fi 6 en een USB-aansluiting die zowel geschikt is om de accu mee te laden als om een extern beeldscherm op aan te sluiten.
Oudere Chromebooks, die al voor het Chromebook Plus-tijdperk op de markt zijn gekomen, maar aan de eisen voldoen, hebben ook de Plus-functionaliteit gekregen. De lijst is hier te vinden.
Unieke Chromebook Plus-functionaliteit
Als je een Chromebook Plus koopt, betekent dat niet alleen dat hij aan de eerdergenoemde systeemeisen voldoet; je krijgt er ook functionaliteit voor terug die alleen voor Plus-laptops is weggelegd. Bij de introductie van het Chromebook Plus-merk deed Google daar nogal vaag over en die vaagheid is in de afgelopen maanden niet opgelost. Google beloofde veel functies die gebruik zouden maken van kunstmatige intelligentie, oftewel AI. De AI kan bijvoorbeeld stukjes voor je schrijven op sociale media en met behulp van een generatieve AI op basis van een prompt een bureaubladachtergrond maken. Ook zou de AI de tabs in je browser automatisch kunnen groeperen.
Op alle drie de laptops in deze vergelijking heb ik gezocht naar de unieke Chromebook Plus-functies en ben ik er maar weinig tegengekomen. Het startscherm van het besturingssysteem vermeldt dat je op een Chromebook Plus-laptop werkt, en als je je bureaubladachtergrond wilt veranderen, krijg je twee unieke Plus-wallpapers cadeau. Een van een landschap, de andere van een oceaan, en de lucht kleurt met de dag mee. Is het bij jou nacht, dan gaat de zon op de wallpaper ook onder. Dat is nieuw voor Chromebooks, maar op andere desktopbesturingssystemen of smartphones zie je dit al jaren.
Nummer drie is het magische gummetje in Google Photos, waarmee je een object in een foto kunt omcirkelen en vervolgens verwijderen. Die functie werkt lokaal, dus ook als je geen internetverbinding hebt. Overigens is die functie niet helemaal uniek, want op non-Plus Chromebooks kun je de functionaliteit in principe ook gebruiken; de manier waarop is alleen heel flauw. Je mag de magic eraser namelijk gewoon gebruiken, maar je mag de bewerkte foto vervolgens pas opslaan als je een Google One-abonnement van twee euro per maand hebt afgesloten.
Was dat het qua unieke functionaliteit? Daar lijkt het voorlopig wel op. Ik heb contact opgenomen met Google om te vragen hoe het zat met de andere beloofde functies, en die verwezen me door naar een pagina waar de Chromebook Plus-functionaliteit wordt opgenoemd. Afgezien van de systeemeisen noemt Google daar Photoshop en LumaFusion, maar beide titels, Photoshop in de bladeraar en LumaFusion als app, kun je op iedere Chromebook draaien. De AI-functies, zoals het genereren van achtergronden of teksten voor sociale media, komen later in 2024. Daarmee is het Chromebook Plus-verhaal op dit moment niet helemaal wat ik me ervan voorgesteld had. De Plus-naam geeft op dit moment aan dat je laptop aan bepaalde systeemeisen voldoet en dat je twee unieke wallpapers krijgt.
Specificaties en benchmarks
Aanvankelijk bestond dit artikel uit een vergelijk van onderstaande drie Chromebooks, maar van de CB515, die voorzien is van een Core i5-processor, verscheen halverwege de testperiode ook een uitvoering met Core i3-processor in onze BenchDB. Die testresultaten vind je ook terug in de grafieken hieronder.
|
Acer CB514-3HT-R299 |
Acer CB515-2H-32UH |
Acer CB515-2HT-5789 |
|
ASUS CX3402CB-PQ0054 |
Processor |
AMD Ryzen 5 7520C |
Intel Core i3-1315U |
Intel Core i5-1335U |
|
Intel Core i3-1215U |
Cores/threads |
4/8 |
2P+4E/8 |
2P+4E/8 |
|
2P+4E/8 |
Gpu |
Radeon 610M |
Intel UHD 64eu |
Intel Xe 80eu |
|
Intel UHD 64eu |
Werkgeheugen |
8GB |
8GB |
8GB |
|
8GB |
Ssd |
WD SN740 256GB |
128GB |
WD SN740 256GB |
|
Samsung KLUDG4UHGC-B0E1 (UFS 3.1) 128GB |
Wifi |
MediaTek MT7922A22M |
Intel AX211NGW |
Intel AX211NGW |
|
MediaTek MT7921 |
Scherm |
14", 1920x1200, mat, touchscreen |
15,6", 1920x1080, mat |
15,6", 1920x1080, mat, touchscreen |
|
14", 1920x1080, mat |
Schermpaneel |
AU Optronics |
Onbekend |
BOE |
|
BOE |
Accu |
53Wh |
53Wh |
53Wh |
|
50Wh |
Besturingssysteem |
ChromeOS |
ChromeOS |
ChromeOS |
|
ChromeOS |
De drie laptops zijn van verschillende hardware voorzien. In de praktijk valt als eerste op dat de Acers een aanraakgevoelig scherm hebben, terwijl de ASUS dat niet heeft. Kijk je verder, dan valt op dat ASUS niet voor een ssd, maar voor UFS-geheugen heeft gekozen voor de opslag, terwijl de Acers echte ssd's hebben.
De verwisselbare ssd's van de Acer-laptops zijn verstopt onder de flatcables, waar 'ssd' op staat. Het zijn reguliere 80mm lange M.2-ssd's, dus upgraden is eenvoudig. De ASUS heeft vastgesoldeerd UFS-geheugen, dus daar is een upgrade niet mogelijk. Bij alle drie is het werkgeheugen vastgesoldeerd, dus dat kun je ook niet upgraden.
Benchmarks
Hoe snel de Chromebooks zijn, testen we met behulp van een aantal benchmarks, die anders zijn dan de tests die we op Windows-laptops draaien.
- Geekbench 6.2 - Multi
- Geekbench 6.2 - Multi Integer
- Geekbench 6.2 - Multi Floating Point
- Geekbench 6.2 - Single
- Geekbench 6.2 - Single Integer
- Geekbench 6.2 - Single Floating Point
Om te beginnen draaien we Geekbench in Linux-modus en daaruit blijkt dat de i5-processor duidelijk de snelste is als je alle cores inzet. Bij berekeningen die maar één core belasten, blijken de i3- en i5-uitvoeringen ongeveer even snel. De 'verliezer' is de 14"-Acer met de Ryzen 5-processor, die op de verouderde Zen 2-architectuur gebaseerd is en dat zie je ook terug in de testresultaten.
In Jetstream en WebXPRT, twee benchmarks die we in de browser draaien, zijn de onderlinge verschillen kleiner. Het zal dus aan de toepassing van de Chromebook liggen of het de moeite waard is om voor een snellere processor te kiezen. Het lijkt erop dat je in de browser niet snel verschil zult merken, maar als je ook zwaardere Linux-toepassingen installeert, zal een snellere processor eerder verschil maken.
Tot slot kijken we naar de prestaties in Blender, een test waarbij we alle cores belasten en bijhouden hoe lang het herhaaldelijk renderen van een eenvoudige afbeelding duurt. Het is interessant om te zien dat de drie Chromebooks met Intel-processor snel beginnen, maar dat er aardig wat throttling optreedt. Na verloop van tijd zijn de laptops met Core i3-processor in deze benchmark langzamer dan die met AMD-cpu. Dat is interessant, want als je jouw Chromebook langdurig vol belast, zou de AMD-versie toch sneller kunnen zijn, ook al blijkt dat niet uit de eerdere kortdurende benchmark van Geekbench, WebXPRT en Jetstream.
Scherm, geluidsproductie en accuduur
De drie Chromebooks hebben verschillende schermen, maar één overeenkomst: in alle gevallen is voor een paneel met matte coating gekozen. Dat is prettig wanneer er veel omgevingslicht is, want het voorkomt scherpe reflecties in je scherm. Een nadeel is dat het contrast dat je ervaart lager ligt dan bij een spiegelend scherm zonder die coating. Het leuke van de Chromebooks van Acer is dat ze ook van een touchscreen voorzien zijn. De combinatie met een mat scherm zie je niet vaak, maar zeker op Chromebooks is een touchscreen welkom, omdat de Play Store voorgeïnstalleerd staat en veel apps bedacht zijn met tablets en smartphones in het achterhoofd en dus beter werken op een touchscreen.
- Helderheid wit
- Contrast
- Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking
- sRGB-dekking
De panelen zelf zijn dan weer niet zo bijzonder en laten zich vergelijken met een Windows-laptop in dezelfde prijsklasse. De helderheid gaat niet over de 300cd/m² heen en de kleurafwijking is redelijk hoog. Dat komt doordat de schermen de volledige sRGB-kleurruimte niet kunnen weergeven; ze zitten op ongeveer zestig procent. Zoals ik eerder in het artikel opmerkte bij de redelijk goedkoop aanvoelende behuizingen, is aan de buitenkant niet te merken dat het hier om 'Plus'-Chromebooks gaat; dat merk je ook aan de beeldschermen. Hoewel ze aan Googles eisen voldoen met een resolutie van 1920x1080 pixels, waarbij de CB514 zelfs iets hoger scoort, en een ips-paneel, hebben Acer en ASUS binnen die categorie de goedkoopste panelen ingekocht.
Geluidsproductie
We testen de geluidsproductie met behulp van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft een noisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 12dB(A). Als we een veilige marge nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50cm afstand, onder een hoek van 45 graden.
Het testen doen we in twee scenario's: WebXPRT simuleert webbrowsen en Blender is een zware multithreaded workload voor de cpu. We meten de geluidsdruk over de periode die iedere test duurt en drukken het resultaat uit in een gemiddelde, LAeq, in dB.
- WebXPRT 3 - LAeq
- Blender - LAeq
Tijdens het browsen zul je de koeling niet snel horen; in de WebXPRT-test, die bladeren door het web simuleert, slaat de ventilator niet aan. Bij belasting door Blender is dat een ander verhaal: de Intel-Chromebooks produceren daarbij ongeveer evenveel herrie, maar de Acer-Chromebook met AMD-processor doet er nog een schepje bovenop.
Accuduur
Google stelt als eis dat de accuduur van Chromebook Plus-laptops minstens tien uur moet bedragen. Dit meet Google in een eigen accutest, die enigszins zou kunnen overeenkomen met de Tweakers-browsetest. De Acers met Intel-processor komen op een accuduur rond de tien uur uit.
De Acer met AMD-processor presteert nog beter en komt uit op elf uur. Dat is niet alleen te danken aan de grote 53Wh-accu. Het lijkt erop dat de verouderde processor bijzonder zuinig is.
Conclusie
In deze review heb ik naar drie Chromebook Plus-laptops gekeken en kwam ik er al gauw achter dat een Chromebook Plus niet zoveel verschilt van een gewone Chromebook. Het Plus-label heeft vooral met de specificaties te maken en zegt bijvoorbeeld niets over bouwkwaliteit. De ASUS- en de Acer-laptops zijn bijvoorbeeld volledig van plastic gemaakt en voelen functioneel aan, maar niet bijzonder hoogwaardig. Dat hoeft ook niet; het blijven laptops van een euro of vijfhonderd. Koop je een duurdere Chromebook van een euro of zeven- of achthonderd, dan is die doorgaans wel van een andere klasse.
Toch biedt de ASUS, bij een vergelijkbare prijs, nog wat minder dan de Acers. Op het geteste model van ASUS ontbreekt bijvoorbeeld een touchscreen, net als iets basaals als toetsenbordverlichting en ook een echte ssd mist. In plaats daarvan moet je het doen met UFS-geheugen. Het is leuk dat er een HDMI-aansluiting op zit om een extern beeldscherm aan te sluiten, maar de poort produceert niet meer dan full-hd-beeld. In het dagelijks gebruik zou ik dus niet voor de ASUS kiezen. Dan blijven er nog twee opties over, beide van Acer.
Het 14"-model heeft als prettige eigenschap een resolutie van 1920x1200 pixels, net iets meer dan de standaard 1920x1080. Bij dit model koos Acer voor een AMD-processor. Hoewel die van de recente 7000-serie is, verraadt het cijfer '2' in de typenaam dat het om een Zen 2-cpu gaat, een architectuur die al sinds 2020 meedraait. Uit de benchmarkresultaten blijkt dat deze laptop langzamer is dan de ASUS en de andere Acer met een Intel-processor. Onder vollast verandert dat wel: de Intels throttlen, terwijl de AMD-cpu dat nauwelijks doet. Een voordeel van de CB514 is dat er een HDMI-aansluiting op zit die 4k-schermen kan aansturen en de iets langere accuduur.
Als je graag een 14"-model wilt, zou ik voor de Acer CB514 kiezen, maar als een 15"-model ook prima is, dan is de CB515 een interessantere optie. Die Chromebook heeft een standaard 1920x1080-scherm met touchscreen. Belangrijker nog is dat er een snelle processor van Intels dertiende generatie in zit, waarbij de koeling ook nog eens minder herrie maakt. Op het 15"-model is de HDMI-aansluiting helaas beperkt, want een 4k-scherm gaat hier niet op werken. We hebben bij de CB515 ook een versie met Core i3-processor getest. Die heeft helaas geen touchscreen, maar is wel zeer gunstig geprijsd. Dat is wat mij betreft de aanrader voor wie een Chromebook Plus-laptop zoekt. Op dit moment betekent 'Plus' dat je een laptop koopt met minstens 8GB geheugen, een ips-scherm en de belofte van Google dat er AI-functionaliteit toegevoegd wordt. O ja, en twee unieke wallpapers natuurlijk.
- Acer CB514
- Acer CB515 - i3
- Acer CB515 - i5
- ASUS CX34
- Acer CB514
- Acer CB515 - i3
- Acer CB515 - i5
- ASUS CX34