27 Nederlandse Tweede Kamerleden betalen voor Twitter Blue. Vooral politici aan de rechterkant van het politieke spectrum, waaronder de VVD, Forum voor Democratie en de PVV, hebben zo'n abonnement, waardoor hun tweets hoger in het algoritme van Twitter verschijnen. Verder betalen twee SP'ers en een D66-Kamerlid voor die zichtbaarheid.
Tweakers bekeek de Twitter-accounts van alle huidige 150 leden van de Tweede Kamer. Daarvan blijken er 27 te betalen voor Twitter Blue. Dat betaalde abonnement biedt enkele gebruikersvoordelen, zoals de mogelijkheid om een tweet te bewerken, maar tweets van Blue-abonnees verschijnen ook hoger in Twitters algoritme. Daarmee is de zichtbaarheid van de betalende politici groter dan die van Kamerleden die niet betalen.
Uit het overzicht blijkt dat het grote merendeel van de desbetreffende Nederlandse politici aan de rechterzijde van het politieke spectrum valt. Slechts een handvol Kamerleden is van midden- of linkse partijen. Zo heeft D66-fractievoorzitter Jan Paternotte een blauw vinkje, net als lijsttrekker van de SP Lilian Marijnissen en haar collega Renske Leijten. Ook betalen twee onafhankelijke Kamerleden voor Twitter Blue. Dat zijn Pieter Omtzigt en Liane den Haan.
Buiten die Kamerleden zijn de blauwe vinkjes voornamelijk te vinden bij de PVV, dat veruit de grootste afnemer van het abonnement is. Van de 16 Kamerleden voor de partij hebben er 9 een blauw vinkje, waaronder partijleider Geert Wilders. Bij Forum voor Democratie hebben 2 Kamerleden een betaald Twitter-account. Daarnaast hebben ex-FvD'ers Wybren van Haga en Olaf Ephraim zo'n account.
Bij de VVD, de grootste partij in de Tweede Kamer, hebben 6 leden een betaald account. De partij heeft 34 Kamerzetels.
Het is overigens niet helemaal zeker of de Kamerleden daadwerkelijk betalen voor Blue of dat zij het blauwe vinkje hebben gekregen van Twitter. Dat gebeurde in de afgelopen maanden enkele keren tijdens verwarrende beleidswijzigingen, maar het is niet bekend bij wie dat wel en niet gebeurde. Het lijkt voornamelijk om grote accounts te gaan van internationale beroemdheden. Tweakers heeft ieder Kamerlid gevraagd om bevestiging, maar alleen van D66 bevestigd gekregen dat één Kamerlid inderdaad betaalt.
Politicus | Partij |
Derk Boswijk | CDA |
Joba van den Berg | CDA |
Jan Paternotte | D66 (fractievoorzitter) |
Liane den Haan | Fractie Den Haan |
Gideon van Meijeren | Forum voor Democratie |
Thierry Baudet | Forum voor Democratie (fractievoorzitter) |
Olaf Ephraim | Groep van Haga |
Wybren van Haga | Groep van Haga (fractievoorzitter) |
Nicki Pouw-Verweij | JA21 |
Pieter Omtzigt | Onafhankelijk |
Danai van Weerdenburg | PVV |
Edgar Mulder | PVV |
Fleur Agema | PVV |
Geert Wilders | PVV (fractievoorzitter) |
Gidi Markuszower | PVV |
Harm Beertema | PVV |
Leon de Jong | PVV |
Lilian Helder | PVV |
Martin Bosma | PVV |
Lilian Marijnissen | SP (fractievoorzitter) |
Renske Leijten | SP |
Daniël Koerhuis | VVD |
Hawre Rahimi | VVD |
Peter de Groot | VVD |
Queeny Rajkowski | VVD |
Ruben Brekelmans | VVD |
Sophie Hermans | VVD (fractievoorzitter) |
Partijaccounts
Naast individuele Kamerleden heeft een aantal partijen ook een Twitter Blue-abonnement voor het algemene partijaccount. Dat zijn de BoerBurgerBeweging, waarvan het enige Kamerlid Caroline van der Plas zelf overigens geen Blue-abonnee is, Denk, waarbij hetzelfde speelt voor de drie Kamerleden, JA21, de VVD en Forum voor Democratie.
Tweakers heeft een Twitter-lijst gemaakt met daarin de Twitter-accounts van alle Tweede Kamerleden. Dat zijn er 143. Een aantal Kamerleden heeft geen Twitter-account. Daarbij valt vooral GroenLinks-Kamerlid Senna Maatoug op. Zij stopte begin dit jaar met Twitter, omdat ze vond dat het bedrijf 'geld verdiende aan polarisatie'. Tweakers heeft ook een lijst gemaakt met alle 27 betalende Kamerleden.
Regering
Mark Rutte is de enige regeringspoliticus die betaalt voor Twitter.
Bij de Nederlandse regering lijkt het blauwe vinkje weinig in trek, behalve bij één bewindspersoon: minister-president Mark Rutte. Hij is het enige lid van het kabinet dat op zijn persoonlijke account, @MarkRutte, betaalt voor Twitter Blue. Dat heeft ermee te maken dat Twitter officiële overheidsaccounts tegenwoordig verifieert met een grijs vinkje. Dat geeft aan dat een persoon of instantie is wie hij of zij zegt te zijn. Dat wordt geverifieerd met bijvoorbeeld een @tweedekamer.nl-e-mailadres.
Het beleid rondom grijze vinkjes is overigens vaag, blijkt uit de vinkjes die bewindspersonen hebben. Van de 29 ministers en staatssecretarissen hebben er 18 een grijs vinkje. Veel bewindslieden hebben echter zowel een persoonlijk Twitter-account als een vanuit hun officiële functie. Zo heeft Mark Rutte zelf ook het account @MinPres, dat juist weer een grijs vinkje heeft. Bij minister van Defensie Kajsa Ollongren geldt iets soortgelijks. Haar persoonlijke account, @KajsaOllongren, is niet geverifieerd, maar @DefensieMin juist weer wel, met een grijs vinkje. Andere bewindslieden, zoals minister voor Volkshuisvesting Hugo de Jonge heeft alleen een persoonlijk account, @HugodeJonge, waarop hij met een grijs vinkje is geverifieerd.
Rechterkant van het spectrum
Het is niet helemaal eerlijk om te berekenen hoeveel leden in een fractie een betaald Twitter-abonnement hebben. Door de fragmentering van de Tweede Kamer worden kleine partijen zoals Forum voor Democratie en de Groep van Haga daarmee buitenproportioneel groot. Als je echter de verschillen langs politieke lijnen legt, tekenen zich duidelijke lijnen af.
Als je de fracties in Nederland opdeelt in het klassieke linkse en rechtse blok, zitten de betalende politici in overgrote mate aan de rechterkant. Centrumrechts hebben twee CDA'ers en zes VVD'ers een blauw vinkje, of zeven als je Mark Rutte meetelt. Verder zijn de vinkjes te vinden bij de Groep van Haga, JA21 en Forum voor Democratie. De PVV spant in absolute en relatieve aantallen de kroon; van de zestien Kamerleden hebben er negen zo'n vinkje.
Onder de linkse partijen is het aandeel Blue-abonnees bijna non-existent. Bij D66 en de SP zijn drie vinkjes te vinden, maar bij GroenLinks, de PvdA, PvdD en Volt zijn er helemaal geen te vinden. De twee onafhankelijke Kamerleden die betalen voor Twitter, Pieter Omtzigt en Liane den Haan, vallen in het centrumrechtse deel van het politieke spectrum.
Blauwe vinkjes op Twitter
Tot relatief kortgeleden waren blauwe vinkjes op Twitter een teken van authenticiteit. Ze gaven aan dat gebruikers inderdaad waren wie ze zeiden te zijn, wat redelijk laagdrempelig werd gecontroleerd via bijvoorbeeld een e-mailadres. Dat veranderde eerder dit jaar, toen Twitter-eigenaar Elon Musk besloot om blauwe vinkjes tot een betaalde feature te maken.
Twitter Blue heeft diverse voordelen, waaronder meer zichtbaarheid via het algoritme.
Een abonnement op Twitter Blue kost 9,68 euro per maand. Het abonnement heeft een paar functies die niet-betalende gebruikers niet krijgen. Zo kunnen gebruikers onder andere tweets bewerken, kunnen ze langere tweets plaatsen, bladwijzers maken en tweets ongedaan maken. Ook is het mogelijk om tweestapsverificatie via sms af te nemen; gratis gebruikers kunnen opvallend genoeg alleen een authenticatieapp gebruiken. De opvallendste feature is de prioriteit die tweets in het algoritme van Twitter krijgen. Het is niet bekend hoe groot de invloed van Blue is op de zichtbaarheid van tweets, maar in ieder geval zegt Twitter zelf dat antwoorden op tweets bijvoorbeeld bovenaan verschijnen. Ook worden antwoordtweets van zulke abonnees in een apart tabblad getoond.
Het is opvallend dat Nederlandse politici betalen en daarbij extra zichtbaarheid krijgen, ook al gaat het niet om belastinggeld. Politici kunnen ervoor kiezen om hoger in algoritmes en dus bij Nederlandse gebruikers in beeld te verschijnen en daarmee een belangrijker aandeel in het publieke debat te 'kopen'. Twitter wordt daarnaast veelvuldig door Nederlandse journalisten en opiniemakers gebruikt.
Reacties
Tweakers heeft alle politici met een Blue-abonnement benaderd. Alleen de VVD en D66 reageerden op onze vragen. Een woordvoerder van de VVD-Tweede Kamerfractie zegt alleen dat de partij uit principe geen uitspraken doet over het socialemediabeleid van politici.
Een woordvoerder van D66 zegt dat het vinkje van Jan Paternotte snel zal verdwijnen. "Jan Paternotte heeft zijn Blue-account onlangs opgezegd", zegt de partij. "Hij koos een paar maanden geleden voor een abonnement uit veiligheidsoverwegingen, zodat hij gebruik kon blijven maken van de tweestapsverificatie. Omdat 2fa ook via een authenticatieapp werkt, kiest hij daar nu liever voor. Daar heb je geen Blue-account voor nodig en het is bovendien veiliger. Het abonnement is dus opgezegd."