Chinatown Wars
Eigenlijk was het best verrassend, de aankondiging van Grand Theft Auto: Chinatown Wars tijdens de E3 van 2008. Dat er een nieuwe GTA verschijnt voor een handheld, is niet zo vreemd. Wel dat uitgever Rockstar kiest voor de DS en niet voor de Playstation Portable, met zijn veel betere beeldkwaliteit.
De laatste GTA voor een apparaat van Nintendo was Grand Theft Auto Advance, dat in 2004 voor de Gameboy Advance verscheen. Zelfs medewerkers van Rockstar geven toe dat dit spel niet heel erg geslaagd was. Logisch dus, dat Rockstar daarna voor de Playstation Portable koos, met Grand Theft Auto: Liberty City Stories en Grand Theft Auto: Vice City Stories. De liefde voor Sony is inmiddels echter wat bekoeld en nu is Nintendo weer aan de beurt, met een volwassen game voor de DS. Chinatown Wars is niet alleen een geheel nieuwe game met een eigen verhaallijn en een nieuwe hoofdrolspeler; Rockstar belooft ook een game die net zo min als de voorgaande delen geschikt is voor jeugdige spelertjes.

Verwend
Het spel begint vertrouwd, als de hoofdpersoon aankomt in het op New York lijkende Liberty City. Alleen is die hoofdpersoon wel nieuw. Dit keer is het Huang Lee, die vanuit HongKong in de stad aankomt. Huang is geen underdog zoals Tommy Vercetti of Niko Bellic. Nee, de verwende Huang wordt comfortabel overgevlogen in het privévliegtuig van zijn vader. Met die vader gaat het minder goed, want die is vlak voor Huang’s vertrek vermoord, in een conflict binnen de onderwereld van Hong Kong, waar vader Lee tot voor kort een belangrijk lid was van de triade, de georganiseerde misdaad. De grond wordt Huang te heet onder de voeten en hij zoekt toevlucht bij zijn oom Kenny Lee in Liberty City. De officiële reden is dat Huang een zwaard komt overhandigen aan zijn oom, ten teken dat oom Kenny nu hoofd van de familie Lee is. Het zwaard zou al eeuwen in de familie zijn en overgaan van het ene hoofd op het andere. Niets is minder waar en dat weten Huang en Kenny ook wel. Het zwaard is ooit door Huang’s vader gewonnen tijdens een potje kaarten, een hobby waar hij zwaar aan verslaafd was en die hem ook regelmatig in de problemen bracht. Het zwaard zal het hele spel boven Huang’s hoofd blijven zweven, al weet hij dat natuurlijk nog niet als hij in het vliegtuig zit.

Machtsspelletjes
De werkelijke reden waarvoor Huang naar Liberty City vliegt, is dat hij daar hoopt uit te vinden wie er achter de moord op zijn vader zit, en hij hoopt dat oom Kenny hem daarbij kan helpen. Kenny op zijn beurt, wil het zwaard graag hebben om het te gebruiken voor zijn eigen machtsspelletjes. Er wordt binnenkort een vervanger aangewezen voor het hoofd van de triade in Liberty City, en oom Kenny is één van de drie kandidaten. Kenny wil het zwaard aanbieden aan het huidige hoofd, om zo in het gevlei te komen. Dat gaat uiteraard mis. Als Huang op het vliegveld van Liberty City aankomt, wordt hij niet alleen opgewacht door wat bodyguards van oom Kenny. Er staan ook leden van de Koreaanse maffia op hem te wachten, die binnen no-time de bodyguards hebben omgelegd en ook Huang op een kogel hebben getrakteerd. De kogel schampt Huang’s hoofd en laat hem flink bloeden, waardoor de Koreanen denken dat hij - net als de bodyguards - dood is. De Koreanen pikken het zwaard in, smijten Huang achter in hun auto en gaan er vandoor. Niet veel later komt Huang weer bij, zich realiserend dat hij opgesloten zit in een auto die in het water is beland. De Koreanen hebben hem in een rivier gedumpt, om van zijn lichaam af te komen. Dan begint het spel.
Weg met die mobiel
Als Huang uit het water is geklommen, zit er niet anders voor hem op dan bij oom Kenny langs te gaan, ondanks dat hij geen zwaard meer heeft om aan hem te overhandigen. Uiteraard maak je de trip naar je oom per auto en dus is het zaak om er daar een van te bemachtigen. Instappen gaat op de vertrouwde manier, via de X-toets van de DS, net als bij de Xbox 360- en de PlayStation 3-versies. Instappen is echter niet genoeg, want daarmee is de auto nog niet gestart. Dat gebeurt door wat met een schroevendraaier in het contactslot te rommelen. De schroevendraaier bedien je door met de stylus over het onderste scherm van de DS te bewegen. Het is één van de vele minigames in het spel. Eenmaal op weg, is het rijden erg vertrouwd. Sturen doe je met de D-pad van de DS en je kunt gas geven, remmen en zelfs heerlijk slippen met je wagen. Het leuke is dat er een compleet physics-systeem in het spel is opgenomen. Dat voel je als je rijdt en het betekent ook dat alle auto’s anders aanvoelen. Niet alleen de auto's, maar alles wat kan bewegen gehoorzaamt aan de physics engine.

GPS
Het spel heeft, net als de volwassen versies, een GPS-systeem. Dat komt uiteraard van pas bij het autorijden. Als je het GPS opent, zie je een plattegrond van heel Liberty City op het bovenste scherm van de DS. Op het onderste scherm zie je alleen de directe omgeving. Je kunt heel simpel een waypoint uitzetten op de detailkaart, door twee keer op een locatie of een persoon te tappen met je stylus. Zodra je in de auto stapt, geeft het GPS de route voor je aan. Op het bovenste scherm zie je dan een 3d-weergave van de omgeving, waarbij de route wordt aangegeven door gele pijltjes op het wegdek. Uiteraard past het GPS-systeem de route razendsnel aan als je een andere afslag neemt dan aangegeven. Op het onderste scherm zie je een ronde kaart van de directe omgeving, in 2d, waar de route ook op wordt weergegeven. De ronde kaart geeft echter meer informatie. De kaart heeft aan de linkerkant een groene rand die je gezondheid weergeeft, en aan de rechterkant een blauwe rand die je harnas weergeeft. Op de rest van het onderste scherm zie je iconen die vertellen welk primaire en secundaire wapen je hebt geselecteerd. Primair zijn de vuurwapens in het spel, secundair zijn extra's, zoals granaten en Molotov-cocktails. Op het onderste scherm vind je ook het icoon voor je pda, die de rol overneemt van de mobiele telefoon uit Grand Theft Auto IV. In de pda is het GPS-systeem verwerkt, maar ook je e-mail en je lijst met contacten. Je vindt er ook zaken als multiplayer, waarover Rockstar nog niets los wil laten, en het is de link met Rockstar Social Club, waar je je vorderingen in het spel naar kunt uploaden.

Wapens
De wapens waar je over kunt beschikken, krijg je op de vertrouwde manier: leg een gangster om en neem zijn wapen over. Er zijn meer, en vooral ook nieuwe, manieren om aan wapens te komen. Zo heeft de Chinese triade de gewoonte om wapens te verbergen in vuilcontainers. De leden weten dat met name in de rode containers wapens verborgen kunnen liggen en Huang kan daar handig gebruik van maken. Verder is er de vertrouwde Ammu-Nation waar je wapens kunt kopen. De keten heeft de zaken echter verplaatst naar internet. Je kunt wapens online bestellen, waarna ze worden afgeleverd bij je appartement. Nieuw is het ruimhartige gebruik van molotovcocktails. Je zult regelmatig benzinestations passeren. Daar hoef je niet te tanken, de auto's waar je in rijdt hebben een oneindige voorraad benzine. Je kunt de benzine echter wel in flessen gieten en die afdichten met een lap. Je kunt zo heel voordelig aan een flinke voorraad cocktails komen. Je zult er tegenstanders niet direct mee uitschakelen, maar je kunt ze er lang genoeg mee zoet houden om ze daarna eenvoudig af te kunnen knallen. En een molotovcocktail is ideaal om een auto vol vijanden op te blazen.
Medailles
Je eigen appartement keert dus terug in Chinatown Wars, zij het in licht aangepaste versie. Het eerste appartement krijg je van oom Kenny, maar je kunt later meer appartementen verdienen, in andere delen van de stad. Je kunt in je appartement nog steeds voertuigen opslaan en het spel saven. Binnen is het echter iets veranderd. Zo vind je een laptop, waarmee je uiteraard internet op kunt. De laptop is ook letterlijk je link met de buitenwereld. Hij brengt je naar de wifi-opties van het spel. Want hoewel Rockstar nog niet in wil gaan op multiplayer, wil het wel loslaten dat je via wifi voorwerpen kunt ruilen met andere spelers. Ook nieuw in je appartement is het whiteboard. Dat dient als een logboek van de missies die je hebt volbracht. Er wordt bovendien op bijgehouden hoe goed je geslaagd bent, want je kunt voor het volbrengen van een missie worden gewaardeerd met een bronzen, zilveren of gouden medaille. Dat betekent ook dat je missies kunt overdoen, om te proberen een beter resultaat neer te zetten. Mocht je tijdens een missie om het leven komen, dan kom je voor het ziekenhuis weer tot leven en ben je een kleine som geld kwijt. Het mooie is echter dat je meteen de kans krijgt om de missie over te doen en die aan het beginpunt weer op te pikken. Je hoeft er dus niet eerst weer naartoe te rijden. Helemaal mooi is de autosave-optie, die je naar believen aan of uit kunt zetten. Als je de optie aan zet, wordt het spel opgeslagen na elke succesvol volbrachte missie. Het spel wordt bovendien opgeslagen als je de DS dichtklapt, al werkt die optie niet als je met een missie bezig bent. Je kunt een missie dus niet halverwege opslaan.

Heterdaad
Er is meer vertrouwds dat in lichtelijk aangepaste vorm terugkeert. Zo zul je met de meeste misdaden nog steeds makkelijk wegkomen, tenzij er politie in de buurt is. Mochten ze je op heterdaad betrappen, dan zullen ze je achtervolgen. Hoe fanatiek de jacht is, wordt ouderwets aangegeven met een aantal van maximaal vijf sterren. Hoe je de sterren weer kwijtraakt is echter nieuw. Dit keer heb je niet de vertrouwde radius waar je uit moet zien te geraken. Je zult de achtervolgende politieauto's moeten beschadigen om van je sterren af te komen. Dat is lastig, want je mag de auto's niet total-loss rijden, je moet ze slechts zodanig beschadigen dat ze niet meer verder kunnen rijden. Voor elke politiewagen die je uitschakelt, raak je een ster kwijt. De laatst overgebleven ster kun je, als vanouds, kwijtraken door een tijdje uit zicht van de politie te blijven.

Volwassen
Om duidelijk te maken dat Rockstar zich met Chinatown Wars echt op een volwassen publiek richt, heeft het een onderdeel opgenomen dat gegarandeerd voor de traditionele rel gaat zorgen. Je kunt nog steeds bijklussen als brandweerman en ziekenbroeder, maar daar is een enigszins bedenkelijke mogelijkheid bijgekomen. Als je de eerste klusjes voor oom Kenny succesvol hebt volbracht, zorgt hij ervoor dat er een mysterieus koffertje in je appartement wordt bezorgd. Met deze starter kit kun je de eerste stappen in de zeer lucratieve 'pharmaceutical goods trading' zetten. In gewoon Nederlands heet zoiets ook wel 'drugshandel'. Oom Kenny levert een eerste voorraadje, het is aan jou om de handel uit te bouwen. Er zijn vele soorten drugs in het spel en Rockstar doet geen enkele moeite om de zaken te verbloemen. Je kunt je koffer vullen met coke, heroine, ecstasy, acid, weed, en nog wat varianten. Drugs kun je verhandelen door een kleine voorraad te verplaatsen van de koffer naar de rugzak die je altijd bij je hebt, en vervolgens op zoek te gaan naar afnemers. Die verschijnen als blauwe iconen op de kaart. De drugshandel zit echter behoorlijk ingewikkeld in elkaar. Simpel naar de eerste drugsdealer toestappen en je zaakje verkopen is niet genoeg om je tot een succesvol ondernemer te maken.
Dope
De prijzen voor de diverse soorten drugs variëren namelijk behoorlijk en het is aan jou om uit te vinden waar je de beste prijs kunt krijgen en hoeveel risico je wilt lopen. Het meeste geld wordt geboden op plekken waar de politie het strengste toezicht houdt. Zo hangen er in Liberty City precies honderd bewakingscamera's, waarmee de politie een oogje in het zeil kan houden. Het getal honderd geeft al aan dat de bewakingscamera's de bekende voorwerpen zijn die in ieder deel van GTA kunnen worden verzameld. Je kunt de camera's dus vernielen en ze, als een soort Achievement, alle honderd verzamelen. Weet echter wat je doet, want als een camera eenmaal is uitgeschakeld, zal de prijs die je voor drugs krijgt op die plek aanmerkelijk dalen. Verder zijn bepaalde drugs meer of juist minder waard in bepaalde delen van de stad. Dat is afhankelijk van de bende die dat deel van de stad in zijn macht heeft. Elke bende heeft zo zijn favoriete en minder favoriete drugs, wat uiteraard invloed heeft op de prijs. Je pda is daarbij je vriend, want daarop kun je opzoeken wat de invloedssfeer is van bepaalde bendes en welke drugs hun voorkeur hebben. Het is dus zaak drugs goedkoop in te slaan in het ene deel van de stad en vervolgens met zoveel mogelijk winst te verkopen in een ander deel. Winst en verlies worden keurig bijgehouden op je pda.

Van boven
Ook technisch gezien maakt Rockstar een volwassen game. Het spel wordt gemaakt door Rockstar Leeds, dat ook de twee games voor de PSP maakte. Met Chinatown Wars haalt dit team het onderste uit de kan van de DS. Zo is een physics engine voor de DS-game bepaald geen gemeengoed. Bovendien is het spel volledig in 3d gemaakt. Bij een eerste aanblik lijkt het beeld verdacht veel op de allereerste twee GTA's, waarbij de camera recht boven het straatbeeld hing. Die games waren echter in 2d en dat is Chinatown Wars niet. De camera hangt dan ook niet precies recht boven de stad, maar bekijkt de actie vanuit een verrassend wisselend standpunt. Dat is doorgaans wel degelijk van boven, maar lang niet altijd recht van boven. Bovendien draait de camera alle kanten op en zakt hij omlaag of schiet hij omhoog. Vooral tijdens de vele cutscenes is het camerawerk indrukwekkend. Die cutscenes worden door de engine van het spel in real-time gegenereerd en zijn dus volledig driedimensionaal. Maar er is meer. Zo heeft het spel een dag- en nachtcyclus. Elke minuut vliegt er een uur voorbij, wat maakt dat je in 24 minuten klokje rond bent. Daarnaast verandert het weer en het mooie is dat de bevolking van Liberty City daarop reageert. Er zullen veel minder voetgangers op straat zijn als het regent en ze zullen bovendien van bovenaf herkenbaar zijn aan de opgeslagen paraplu. Diezelfde voetgangers lopen ook niet doelloos door de stad. Elke voetganger die je tegenkomt heeft een doel en een schema. Ze zijn bijvoorbeeld op pad naar hun werk of naar een restaurant.
Conclusie
Grand Theft Auto: Chinatown Wars belooft veel. Het is groot, Liberty City is hier bijna net zo groot als in de voorgaande delen. Alleen het westelijke eiland Alderney is afgevallen, maar alle straten en steegjes uit de vorige versie keren terug. Verder probeert Rockstar het spel van net zoveel humor te voorzien als de vorige games. We zullen het moeten stellen zonder de bekende stemacteurs. Voor stemmen is geen plaats op de cartridge van de DS, de dialogen zijn alleen te lezen. Deze nieuwe DS-versie lijkt aan geweld niet onder te doen voor de eerdere delen en heeft er bovendien met de ruim uitgemeten drugshandel een zeer controversieel onderdeel bij. Ook technisch probeert Rockstar spraakmakend te zijn. Ondanks de enorme afmetingen van het spelveld, is de wereld volledig 3d, wat echter niet afdoet aan zaken als de kunstmatige intelligentie van tegenstanders en willekeurige voetgangers. Ook met de bediening van het spel neemt Rockstar een gok. Zo zul je regelmatig moeten wisselen tussen het gebruik van de stylus en de knoppen van de DS, en daar valt weinig bij te kiezen. Je bestuurt Huang met de knoppen van de DS, maar de interface en de meeste minigames bedien je dan weer voornamelijk met de stylus. Hoe dat uitpakt, lees je binnenkort in onze review.
Titel |
Grand Theft Auto: Chinatown Wars |
|
Platform |
Nintendo DS |
Ontwikkelaar |
Rockstar Leeds |
Uitgever |
Rockstar |
Releasedatum |
20 februari 2009 |