Inleiding
Samengevat
De Panasonic LZW2004 is een van de beste (w)oledtelevisies die we tot nu toe hebben getest. De tv biedt goede beeldverwerking, uitstekende kleurechtheid en hoge piekhelderheid. Op dat laatste punt heeft Panasonic de oledkroon echter niet meer in handen: de nieuwe QD-oledtelevisies van Samsung en Sony zijn nog helderder. Waar deze tv vooral uitblinkt, is met het ingebouwde geluidssysteem, waarmee Panasonic de concurrentie met gemak voorbijstreeft. Helaas heeft dat moois wel een prijskaartje, want de LZW2004 behoort tot de duurste televisies van dit moment met 2999 euro voor het 55 inch model.
Elk jaar zijn er wel een paar televisies om naar uit te kijken, met elk hun eigen allure. Zo kwam Samsung dit jaar met een echt lichtkanon, de QLED QN95B, en de vernieuwende S95B met een QD-oledpaneel. Sony heeft de chique uitvoering daarvan, de A95K-QD-oled, en natuurlijk mogen ook de nieuwe LG C2- en G2-modellen niet ontbreken in het lijstje met tv's waar we naar uitkeken. Een kleiner televisiemerk dat ook altijd interessant is, is Panasonic, die met zijn high-end modellen altijd hoge ogen gooit bij beeldpuristen.
Ondanks het nuchtere design trekt de Panasonic TX-55LZW2004 de aandacht als je hem ziet staan. Dat komt vooral door de soundbar, die zowel in hoogte als dikte flinke invloed heeft op het formaat van de televisie. Aan de voorkant ziet de LZW2004 er netjes uit, maar als je de tv van opzij bekijkt, zie je dat het speakersysteem de tv behoorlijk dik maakt. Het gaat dus een belangrijke factor worden om erachter te komen of die grotere diepte in de praktijk gerechtvaardigd is.
:strip_exif()/i/2005324882.jpeg?f=imagenormal)
De Panasonic LZW2004-series is verkrijgbaar in 55, 65 en 77 inch. Die laatste maat is nieuw dit jaar, de voorgaande 2000-modellen van Panasonic waren alleen in 55 en 65 inch te koop. Panasonic gebruikt ook voor deze nieuwe televisie 'normale' woledpanelen van LG, al gaat het wel om de nieuwste OLED.EX-modellen. Tot nu toe wist Panasonic door (extra) koeling en de manier waarop het de panelen in de 2000-serie aanstuurde altijd de hoogste helderheidsscores te noteren van alle oledtelevisies. Het is interessant om te zien of dat dit jaar weer lukt, want we weten inmiddels dat de QD-oledtelevisies van Samsung en Sony de meeste gebruikelijke oleds op dit punt met gemak voorbij streven.
Die Samsung S95B is daarbij ook nog eens betaalbaar, iets wat we van de nieuwe LZW2004 helaas niet kunnen zeggen. Op dit moment vinden we de televisies nog niet in de Pricewatch terug, maar bij (buitenlandse) webwinkels die de tv's al wel in de prijslijsten hebben staan, zien we prijzen die uiteenlopen van net geen 2900 euro voor de 55"-versie tot ongeveer 5400 euro voor de 77"-variant.
In deze review kijken we of deze televisie, met deze prijsstelling, bestaansrecht heeft in dit nieuwe landschap en welke afwegingen je kunt maken in je keuze tussen een tv met de nieuwe QD-oledtechnologie of de beproefde woledtechniek.
Uiterlijk en aansluitingen
Panasonic heeft dit jaar geen verrassende keuzes gemaakt: de televisie leent vrijwel zijn volledige uiterlijk van het toestel van vorig jaar. Het toestel straalt nog steeds dezelfde kwaliteit uit, zeker aan de voorkant is het strakke, vierkante uiterlijk zowel minimalistisch als elegant.
:strip_exif()/i/2005330264.jpeg?f=imagenormal)
De meest opvallende eigenschap van de LZW2004 is de soundbar aan de voorzijde, waar een speakerarray met veel speakers achter schuil gaat. Dat zijn niet de enige speakers, aan de achterzijde zitten net zo prominent geplaatste luidsprekers voor geluid, die opzij en tegen het plafond aan geprojecteerd moeten worden. Het rooster aan de bovenzijde van de televisie is afgewerkt met een Technics-logo en ook de zijroosters zijn netjes verwerkt, al zijn ze in verhouding tot de topspeakers wel onopvallend.
Een nadeel van de uitgebreide luidsprekers is de dikte. De steeds dunner wordende luidsprekers zijn een trend, maar dat is bij deze televisie niet mogelijk. Je kiest dus met de Panasonic LZW2004 bewust voor mooi geluid ten koste van slankheid.
De keuze voor de draaibare ronde voet is een herkenbaar element in het ontwerp van deze televisieserie. Deze is zwart met een geborstelde afwerking. Veel mensen kiezen voor wandmontage, maar doe je dat niet, dan krijg je een degelijke voet die er voor zorgt dat, mocht je dat willen, je de richting van de televisie makkelijk aanpast.
:strip_exif()/i/2005330266.jpeg?f=imagenormal)
Aansluitingen
De Panasonic beschikt over vier HDMI-ingangen, waarvan er twee 4k-120Hz ondersteunen en er één ARC/eARC ondersteunt. De LZW2004 beschikt over een optische audio-uitgang van Toslink en een koptelefoon-subwooferuitgang. Ook is het mogelijk om met een bijgeleverd kabeltje analoge audio en composietvideo aan te sluiten.
Er zijn twee satellietaansluitingen en een aansluiting voor de kabel. Er is ondersteuning voor DVB-T, DVB-T2, DVB-S2 en DVB-C. Er zijn twee tuners aanwezig en het is mogelijk om een programma naar een USB-apparaat op te nemen, terwijl je een ander programma kijkt, en om de uitzending op pauze te zetten. Voor al deze tuners zitten er twee CI+-slots aan de zijkant van de televisie, om meerdere providers te ondersteunen.
Er zijn twee USB 2.1-aansluitingen en één type A-USB 3-aansluiting. Deze aansluitingen zijn, naast het opnemen en afspelen van media, ook bedoeld om programma's op te nemen via de ingebouwde tuners. Deze aansluitingen ondersteunen FAT32, exFAT en NTFS.
De Panasonic heeft ook de beschikking over een IPTV en TV naar IP-mogelijkheid met DVBIP. Dat laatste houdt in dat andere Panasonic-televisies niet aan de kabel- en satellietverbindingen aangesloten hoeven te worden, maar via het netwerk van een van de tuners van het toestel kunnen kijken dat wel aangesloten is.
Aan de onderkant van de aansluitingen zit een kabelclip om het kabelmanagement makkelijker te maken en er is een kapje beschikbaar om de kabels langs de voet te leiden. Het kabelmanagement is daarmee niet enorm vooruitstrevend en je zult wat meer moeite moeten doen om de kabels netjes weg te laten lopen langs de dunne poot.
:strip_exif()/i/2005330276.jpeg?f=imagenormal)
De afwerking aan de achterkant is simpel en strak. De textuur van het plastic is grof en weinig origineel en schroeven en schroefgaten zijn duidelijk zichtbaar, waaruit we kunnen concluderen dat deze televisie niet is bedoeld om van de achterkant zichtbaar te zijn. Het is een probleem waar zeer weinig mensen over zullen struikelen.
SmartTV en afstandsbediening
Panasonic kiest al jaren voor My Home Screen, hun doorontwikkeling van het vroegere Firefox OS. Firefox OS was een opensourcebesturingssysteem ontwikkeld door de Mozilla Foundation voor onder andere smartphones, maar het sloeg niet aan. Panasonic was de enige afnemer en daardoor was het voor de Mozilla Foundation niet te verantwoorden om die ontwikkeling te blijven doen, dus doet Panasonic dat tegenwoordig onder de naam My Home Screen. In dit toestel vinden we My Home Screen 7, één versie nieuwer dan het model van vorig jaar.
My Home Screen is dan ook een beetje een vreemde eend in de bijt. Natuurlijk is Panasonic niet de enige met een eigen OS, Samsung heeft bijvoorbeeld Tizen, maar omdat de afzetmarkt van Panasonic een stuk kleiner is, is het aanbod van apps ook beperkter. Dat wil niet zeggen dat je tekort zal komen in de functionaliteit. Het besturingssysteem is goed doorontwikkeld en Firefox OS gaf een goed fundament, waardoor de interface uitgebreid en snel is.
De meeste internationale apps zijn beschikbaar, natuurlijk doen de giganten allemaal wel zo’n beetje mee, maar er is geen ondersteuning voor RTL Gemist/RTL XL, Net5/SBS/Veronica of KIJK, Canal Digitaal, Ziggo Go of Spotify. Advertenties zijn helaas wel aanwezig, zoals te zien is op bovenstaand screenshot, waar boven de interface een levensgrote billboardreclame voor Apple TV+ zichtbaar is. Wat ons betreft een zeer kwalijke ontwikkeling.
My Home Screen biedt ook ondersteuning voor verschillende voiceassistants: Google Assistent en Amazon Alexa. Je kunt op de afstandsbediening op een knop drukken en tegelijk een vraag stellen of een opdracht geven.
Instellingen
Sterke punten van deze televisie zijn de instellingmogelijkheden. Daar biedt Panasonic er veel van en instellingen hebben doorgaans geen hippe marketingnamen, maar geven gewoon duidelijk aan wat ze doen. Wil je dus naar eigen smaak regelen welke beeldverwerking wel en niet gebruikt wordt en in welke mate, dan zit je bij de LZW2004 goed.
Afstandsbediening
:strip_exif()/i/2005330282.jpeg?f=imagenormal)
De afstandsbediening is opvallend groot en heeft nummertoetsen, playbackbediening, navigatie, input en gesponsorde billboardknoppen. Die laatste maken eigenlijk dat de afstandsbediening wel erg langwerpig wordt; ze zijn groot en het zijn er veel. Het is mogelijk om één knop op de afstandsbediening zelf te programmeren, namelijk de My App knop, die verplaatst is naar een plekje naast de microfoonknop.
De afstandsbediening ligt wel goed in de hand door zijn afgeronde achterkant. Hij is met metaal afgewerkt en de knoppen zijn goed op de tast te bedienen. De knoppen zijn echter niet verlicht, dus die ergonomie is ook wel nodig. Ondanks dat de afstandsbediening erg langwerpig is geworden door de billboardknoppen, is het verfrissend om weer een grote, uitgebreide afstandsbediening te hebben.
:strip_exif()/i/2005330284.jpeg?f=imagenormal)
Er gaan twee AAA-batterijen in de afstandsbediening. Inmiddels twijfelen we een beetje of dat nou een voordeel of een nadeel is. We zien bij high-end televisies van Sony en Samsung inmiddels een oplaadbare ingebouwde batterij, die natuurlijk slijt en slecht te vervangen is. Tegelijk is het wisselen van de batterijen natuurlijk ook niet fijn, al is het maar uit milieuoverwegingen. Hoe het ook zij, het gebruik van normale AAA-batterijen zal de levensduur van de afstandsbediening in elk geval geen kwaad doen en je kunt alsnog kiezen voor oplaadbare batterijen.
Gaming en hfr
Geheel volgens de laatste trend beteedt ook Panasonic veel aandacht aan gamingfeatures. Zo beschikt de LZW2004 over twee ingangen die tot 4k-120Hz ondersteunen. De andere ingangen zijn beperkt tot 4k-60Hz wat voor moderne consoles en videokaarten beperkt is. Ook is een van de 120Hz-ingangen de eARC-aansluiting, wat dus inhoudt dat je bij het gebruik van een soundbar of receiver, die niet per se 120Hz ondersteund, slechts één HDMI-ingang overhoudt voor gaming met een hoge framerate. Dat is nu misschien nog een uitzondering, maar de ontwikkelingen van consoles staat niet stil en de kans is vrij groot dat je in de toekomst méér apparaten wilt aansluiten die hogere framerates ondersteunen. Overigens is het niet mogelijk om 120Hz met Dolby Vision te gamen, je bent dan beperkt tot 60Hz.
Ook heeft de LZW2004 op deze twee ingangen ondersteuning voor vrr met AMD FreeSync Premium met een bereik van 40-120Hz. Dit zorgt ervoor dat de televisie pas het beeld vernieuwd zodra de bron een nieuw beeld klaar heeft. Dit voorkomt onnodige dubbele frames van framerates onder de 60Hz en zo kan er ook geen tearing ontstaan, waarbij er een horizontale lijn door het beeld komt, omdat de televisie en de computer of console niet synchroon lopen. Op alle ingangen wordt auto low latency mode, ofwel allm, ondersteund. Hierdoor is het op de andere ingangen ook goed te doen om op 60Hz of lager te gamen, doordat de televisie automatisch naar low latency schakelt als de console of computer dit signaal uitstuurt.
:strip_exif()/i/2005330298.jpeg?f=imagenormal)
De gamingmodus van de Panasonic heeft de weinig subtiele naam 'Game Mode Extreme' met 'Game Control Board'. Hier vind je instellingen en een handig statusscherm waar je kan zien of alles werkt zoals je bedoelt. Je kan onder andere vrr in- en uitschakelen, 4K-120Hz-bypassmode selecteren die zorgt dat de televisie zo min mogelijk processing doet, en dark visibility enhancer gebruiken om je vijand wat duidelijker te zien als deze zich in de schaduw verhult.
Inputlag
Inputlag is de vertraging van het signaal, in dit geval het HDMI-signaal, tussen binnenkomst en de eerste meetbare weergave op het scherm. Televisies hadden sinds de overgang van analoge crt naar lcd en andere technieken veel moeite om beelden snel weer te geven. Vaak gebeurt er veel processing op het beeld, soms om het op te poetsen en soms simpelweg om het beeld te vertalen van het bronsignaal naar de uitvoer op het scherm.
In de laatste jaren zijn er grote sprongen gemaakt bij het verminderen van die vertraging: het beeld ziet er bij nieuwe tv's nog steeds goed uit, maar de vertraging is dramatisch verminderd. Zo is ook de LZW2004 geen uitzondering: we meten op alle resoluties een zeer goede, lage inputlag die zich kan meten met andere televisies.
- Inputlag 1080p/120Hz
- Inputlag 1080p/60Hz
- Inputlag 2160p/60Hz
Daar komt ook het voordeel van de onmiddelijke aard van het oledpaneel bij: kleuren worden zonder overgangstijd weergegeven. Wat daarbij wel opgemerkt moet worden, is dat stotteringen in de framerate daardoor wel beter zichtbaar zijn dan bij lcd, maar daar heeft elke oledtelevisie last van.
Energiegebruik en geluid
Het energiegebruik van de Panasonic is aardig in lijn met wat we kunnen verwachten van oleds in 2022. Bij 120cd/m² is het gebruik 92W. Bij 250cd/m² zijn de verschillen wat groter en zit de LZW2004 aan de bovenkant van het spectrum, maar niet dramatisch. Daar komt ook bij dat er voor alle luidsprekers ook versterkers klaar staan, dus dat kost energie.
- Energiegebruik 120cd/m² standaardmodus
- Energiegebruik 250cd/m² standaardmodus
Alle bovenstaande modellen zijn 55 inch
Het
aangegeven maxiumale gebruik van de LZW2004 is 454W, wat zeker niet weinig is. Je moet daar wel een beetje je best voor doen, door hdr-content met Dolby Atmos af te spelen bijvoorbeeld.
Geluid
Meestal moet je niet op een mooi volledig geluidsbeeld rekenen als je een platte televisie koopt, maar het geluid van de LZW2004 maakt een soundbar in veel gevallen overbodig. Dankzij de uitgebreide plaatsings- en calibratiemogelijkheden kun je dus de ruimte van een soundbar besparen ten koste van een redelijk smalle balk aan de onderkant van het scherm en een wat dikkere behuizing.
:strip_exif()/i/2005330302.jpeg?f=imagenormal)
Wat is akoestische beamforming?
Door het gebruik van meerdere speakers en daarvan de timing aan te passen, ontstaat een faseverschuiving. Hiermee is het mogelijk om bij lijn-speakeropstellingen de richting en de vorm van de geluidsgolf te besturen en het geluid bijvoorbeeld meer de hoek van de kamer in te sturen, voor een surround effect.
In de balk onder het scherm zit een geheim wapen verborgen. Nou ja, verborgen, de soundbar doet je niet vermoeden hoe complex de geluidsinstallatie is. Er wordt gebruikgemaakt van een speakerarray met in het 55"-model vijf sets van drie speakers alleen al in deze balk. Deze gaat iets verder dan het idee ‘meer is beter’, want de luidsprekers worden op meerdere slimme manieren ingezet. Ze worden individueel aangestuurd waarbij gebruikgemaakt worden van 'beamforming' om zo specieke sturing van de geluidsgolven mogelijk te maken. Panasonic biedt daarbij een leuke feature, 'geluidsfocus', die het mogelijk maakt om de geluidsgolven op één plek in de kamer te richten, zodat jij, of Spongebob kijkende kinderen, niet iedereen mee laten genieten van het geluid van de tv. Daarbij moet gezegd worden dat het geluid op dat moment niet mooi meer klinkt, maar het werkt weldegelijk goed om de omgeving te sparen. Ook wordt de beamforming ingezet om surroundkanalen meer de hoeken van de kamer in te stralen, zodat je meer omringd wordt door het geluid.
Naast de speakerarray met zijn natuurkundige trukendoos heeft de LZW2004 ook nog twee omhoog gerichte en twee opzij gerichte speakers. Deze zijn bedoeld om bij Dolby Atmos-content een surroundeffect te realiseren, zonder van extra speakers in de kamer gebruik te maken. Volgens de specificaties zijn de voorspeakers goed voor 70W, de zijkanten voor twee keer 15W en de hoogtespeakers ook voor twee keer 15W. Ook is er aan de achterzijde nog een 20W-woofer, om toch nog iets laag weer te geven als je niet kiest voor een toegewijde subwoofer.
Wat geen overbodige luxe is, maar waar Panasonic gelukkig wel aan heeft:strip_exif()/i/2005330310.jpeg?f=imagenormal)
gedacht, is een aansluiting voor een subwoofer. De aansluiting voor de koptelefoon dubbelt namelijk ook als een subwooferuitgang, zodat je voor betere basweergave kunt kiezen door aan te geven of je een subwoofer wilt gebruiken en welke subwoofer je daarvoor wilt gebruiken.
Geluidservaring
Nu we weten hoe de LZW2004 geluid produceert, willen we natuurlijk ook weten hoe het daadwerkelijk klinkt. Daar kunnen we kort over zijn: waanzinnig! Natuurlijk zijn er soundbars en hifi-systemen die beter klinken, maar je zult niet snel een andere televisie vinden die hier aan kan tippen. De array doet goed zijn werk samen met de zij- en bovenspeakers. Het is moeilijk te begrijpen hoe dit geluidsbeeld zonder een aantal externe speakers kan worden geproduceerd.
Sterker nog, ergens groeit een argument tegen veel losse speakers in de kamer, die hebben namelijk een sterke akoestische plaatsing, waardoor je snel geluid 'uit de speaker' hoort komen, in plaats van uit de ruimte. Zeker met een goed functionerend systeem als dit, begint er weer een ingewikkelde keuze te ontstaan: een relatief compact, geïntegreerd systeem met degelijk geluid en spectaculaire plaatsing of een meer hifi-oplossing, met een receiver en losse speakers door de kamer en betere basweergave.
Natuurlijk zal dat laatste, met een goede afstelling en plaatsing, beter klinken dan de Panasonic. Maar dan wordt het ook appels met peren vergelijken. Wat de Panasonic doet, is een goed argument geven waarom je misschien geen moeite hoeft te doen voor een audiohobby die ruimte, tijd en geld vreet, als je zo al ver komt in de audio-ervaring met de televisie op zich.
Hoe dan ook, de Panasonic LZW2004 klinkt fenomenaal voor een televisie zonder externe hulp. Wil je genieten van spectaculair geluid bij je beeld zonder extra apparatuur in de kamer, dan is dit sowieso je beste keus, zeker als je nog wel bereid bent om ergens een subwoofer te plaatsen.
Paneel en beeldverwerking
Panasonic is een van de meest ervaren producenten van flat-paneltelevisies. Ze hebben aan alle technieken wel meegedaan, waarbij ze vooral hoge ogen gooiden met hun plasmatelevisies. Een vervelende eigenschap van plasmapanelen, veel heftiger dan bij oled of lcd, was de energieinefficiëntie. De panelen konden goed warm worden en ook toen leidde dat tot dezelfde problemen als nu, een beperkte helderheid en grotere kans op inbranding. Toch waren de laatste plasma’s lang niet zo donker en was inbranden veel minder een zorg dan de vroegere modellen. Het geheim? Een koelplaat achter het paneel.
Dat passen ze sinds 2019 ook toe bij oledtelevisies. Ondanks dat die techniek niet meer exclusief van Panasonic is, lijkt Panasonic hier nog wel een stapje voor te zijn dankzij hun ervaring daarin, waardoor ze de panelen hoge prestaties kunnen laten leveren zonder grote risico’s op inbranding of andere degradatie.
Het paneel van de LZW2004 is het nieuwe deuterium gebaseerde OLED.EX-paneel van LG. Deze is van zichzelf al efficiënter dan het vorige paneel en kan daardoor meer licht produceren. Het nieuwe paneel heeft echter ook nadelen: de kijkhoeken zijn nadrukkelijk slechter dan de afgelopen generaties. Bij de Panasonic lijkt dit effect een stuk minder te zijn, dus vermoeden we sterk dat Panasonic iets bijzonders aan de voorkant van het paneel doet, bijvoorbeeld een andere polarisatielaag.
Beeldverwerking
De beeldprocessor is de HCX Pro AI-processor. Dit lijkt dezelfde processor te zijn als vorig jaar, de specificaties zijn namelijk ook hetzelfde. Daar is ook niks mis mee, de beeldverwerking is erg goed en naar smaak aan te passen. We kunnen geen andere televisie bedenken die zoveel instellingen heeft die ook allemaal doen wat ze zeggen. Dit is natuurlijk bijzonder geschikt voor de tweaker, maar wel met het risico om door de bomen het bos niet meer te zien.
Beeldinterpolatie
De beeldprocessor zorgt ook voor beeldinterpolatie, 'Intelligent Frame Creation', een variant van optical flow, en Black Frame Insertion, die dus tussen elk beeld een zwart beeld van even lange duur invoegt, om zo een hogere bewegingsscherpte te geven. Dat laatste lijkt niet veel toe te voegen, behalve een vermindering van de helderheid, en Intelligent Frame Creation zorgt nog steeds voor het soapopera-effect, al kan je die goed tunen met de instellingen
Wat wel veel kan helpen, is de Auto AI Film Interlock- en Accurate Intelligent Frame Creation-standen, die ervoor moeten zorgen dat soepele bewegingen die erg hakkelig zijn in 24 of 25 beelden per seconden toch soepel en zonder timingfouten worden weergegeven. We kunnen nog niet kwantificeren hoe goed dit werkt, maar op het oog is het een prettige functie.
Metingen en hdr
Het contrast is een belangrijke eigenschap bij televisies: het verhoogt, zelfs bij lagere resoluties, het gevoel van scherpte. De Panasonic LZW2004 haalt als oledtelevisie een oneindige contrastverhouding. De pixels kunnen individueel helemaal uit, een eigenschap die nog een flink verschil maakt tussen lcd- en oledvarianten, waarbij oled laatste onverslaanbaar is. Zeker in een donkere ruimte, waar reflecties en strooilicht geen probleem zijn, is dat nog steeds spectaculair.
Dat wil niet zeggen dat oled zonder nadelen is, zo is het moeilijk om een hoge lichtopbrengst te verzorgen en wordt er gebruikgemaakt van witte pixels om dat te compenseren. Dat werkt, maar gaat wel ten koste van het kleurcontrast bij hoge helderheid. Bij oled geld de regel: of licht, of saturatie. Burn-in is ook geen gepasseerd station, vooral kortetermijneffecten, vaker image retention genoemd, bestaan gewoon nog. De ergere variant, waardoor je beeld premanent ingebrand is, komt veel minder voor. Deels omdat de panelen simpelweg beter zijn geworden en deels omdat de beeldprocessoren beter zijn geworden in het voorkomen van schadelijke elementen, zoals statische elementen detecteren en minder fel maken en het schuiven van het beeld om de slijtage te verdelen.
We hebben de beeldkwaliteit van de Panasonic LZW2004 gemeten met Portrait Displays Calman Color Calibration-software in combinatie met onze SpectraCal C6-colorimeter en X-Rite i1Pro 2-spectrometer en een VideoForge Pro-signaalgenerator. Voor tests met een pc als beeldbron gebruiken we een Inno3D GeForce RTX 3060 Ti iChill X3-videokaart. We voeren hierbij zowel met sdr- als hdr-signalen een serie grijs- en kleurmetingen uit om zo de kleurtemperatuur, grijs- en kleurfouten, helderheid en het contrast te bepalen. We testen bij elke tv welke beeldmodus de nauwkeurigste weergave oplevert en voeren de metingen in die modus uit.
Sdr
Zoals we eigenlijk wel mochten verwachten zijn de testresultaten keurig. Wel is opvallend dat er een tikje oververzadigd groen te zien is in deze resultaten. Die afwijking is echter zo klein dat zelfs een getraind oog veel moeite zal hebben om het te zien, zoals we kunnen lezen uit de resultaten in de onderstaande afbeeldingen.
Bij ΔE2000 is onder de 2 zo goed als onzichtbaar te noemen en daar zitten alle scores ruim onder. ΔE ITP is iets kritischer en legt een hogere waarde aan kleuren waar onze ogen gevoeliger voor zijn. Onder de 3 is bijna onwaarneembaar en we zien hier alleen een zichtbare afwijking bij bladgroen en een waarneembare afwijking bij oranje en groen. Op de CIE-grafiek is ook zichtbaar dat de meetresultaten iets te veel naar het noorden afwijken boven de cyaan-roodlijn. Dit soort afwijkingen zijn prima te corrigeren met de uitgebreide instellingen en zijn bij normaal gebruik zo goed als onzichtbaar.
- Grayscale - gemiddelde grijsafwijking
- Gemiddelde ΔE Colorspace
- Gemiddeld ΔE colorchecker
Onder de oleds is de Panasonic LZW2004 de duidelijke winnaar; hij komt met een zeer goede kalibratie uit de doos. Waarschijnlijk is het zelfs mogelijk om de afwijking nog lager te krijgen, maar eerlijk gezegd maakt dat met deze scores waarschijnlijk geen enkel verschil op je kijkervaring. Mocht je de televisie willen inzetten als een professionele masteringmonitor, dan heeft dat nog wel zin en zijn alle mogelijkheden aanwezig.
Hdr
De Panasonic LZW2004 is bijzonder in het ondersteunen van alle populaire hdr-standaarden: HLG, HDR10, HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ. Die laatste normen maken gebruik van de omgevingssensor om een betere weergave te bieden bij verschillende soorten omgevingslicht, zoals daglicht of kunstlicht, helder of donker.
Net als bij alle oleds zit er een beperking in de mogelijkheid om een hoge piekhelderheid te halen over het hele beeld. Die score zit in de hoge regionen van oled met 969cd/m² in de Professioneel 1-modus. In de dynamische modus ligt dat veel hoger, 1249cd/m², maar dan gaat ook de kleurechtheid snel achteruit.
/i/2005322956.png?f=imagenormal)
In de bovenstaande grafiek is uit te lezen hoe de LZW2004 presteert op het gebied van grijswaarden. Het begint bijna saai te worden: hij doet het uitstekend! De ΔE ITP-scores zijn bijzonder laag, ook hier weer zo goed als niet waarneembaar. De dip in de middelste grafiek komt door de roll-off, een zachte knie in de helderheidsrespons die rechtsonder ook zichtbaar in de overgang van curve naar clipping is, zodat de overgang naar de allerhoogste waarden niet met een te scherp randje gebeurt. De enige reden waarom je dat niet zou willen, is mastering, dus voor een consumententelevisie is dit wenselijk en goed gedrag.
- Gem. ΔE ITP grayscale zonder luminantie
- Gem. ΔE ITP color checker zonder luminantie
Het is de LG C1 die in greyscale de show steelt, maar met een ΔE ITP-verschil van 0,43 heb je elektronische ogen nodig om dat verschil te kunnen zien. Het resultaat is dus keurig bij beide televisies. Als we de colorchecker erbij pakken, zien we de Panasonic alle huidige televisies passeren. Dat gebeurt niet met een groot verschil, de Samsung S95B en de LG C2 zitten er dichtbij, maar toch heeft de Panasonic de beste kleurprestatie tot nu toe gemeten op een oled.
Dekking P3-kleurruimte
De P3-kleurruimte wordt al jaren gebruikt om bioscoop- en hdr-content af te werken en is een belangrijke maatstaf geworden. Het kleurbereik van P3 is veel groter dan de uitzendnorm REC709. Jaren was het bijna onmogelijk om hier een perfecte score te halen, maar we zien nu dat steeds meer televisies het volle kleurenspectrum bedekken.
Zo dus ook de Panasonic LZW2004, die met 99 procent binnen de foutmarge zit van het perfecte kleurbereik in P3. We zien ook dat de oleds sowieso hoog scoren en alleen gepasseerd worden door de nieuwe QD-oledpanelen. Inhoudelijk betekent dit dat op beperkte helderheid de oled hetzelfde presteert als QD-oled. De verschillen worden pas zichtbaar als de witte pixels zich erbij mengen bij heldere pixels en de verzadiging achteruitgaat.
Helderheid hdr
De afgelopen jaren gooide Panasonic hoge ogen met de 2000-serietelevisies. Elke generatie presteerde beter dan wat er op dat moment beschikbaar was. Dit jaar is het verhaal een beetje anders: de prestaties liggen nog steeds erg hoog, maar met de komst van QD-oled zien we ook hier dat een inmiddels klassiek wrgb-paneel achterloopt. Het gaat interessant worden of de komende jaren daar nog een inhaalslag komt, of dat het voordeel van oled bijvoorbeeld meer gezocht gaat worden in beschikbare formaten.
- Max helderheid HDR full screen
- Max helderheid HDR 5% window
Alle bovenstaande modellen zijn 55 inch
De maximale helderheid van het gehele scherm is niet erg indrukwekkend en wordt door de Sony A90J onder de oleds ingehaald met 30cd/m². Dit staat dan weer in groot contrast met de piekhelderheid bij een venster van 5 procent, waarbij de Panasonic LZW2004 met een aardige voorsprong de collega oledpanels achter zich laat met een verschil van meer dan 120cd/m², wat ervoor zorgt dat de LZW2004 zich nagenoeg kan meten met de QD-oledpanelen. Daarbij moet wel worden aangemerkt dat dat bij een wrgb-subpixelstructuur ernstig snijdt in het kleurcontrast, waar een QD-oled nog controle heeft over alle kleuren. Dat komt door die toevoeging van de witte pixel, die juist die helderheid geeft en dus geen kleur toevoegt.
Conclusie
Over de kwaliteit van de Panasonic TX-55LZW2004 kunnen we kort zijn: het is een ontzettend mooie, complete televisie. Wat beeldkwaliteit betreft is het de beste woledtelevisie die we tot nu toe getest hebben en de geluidskwaliteit is eveneens indrukwekkend. Nadelen zij er ook. Zo is de tv, mede door het uitgebreide geluidssysteem, vrij dik en bovendien duur. De verkrijgbaarheid in Nederland is nog beperkt, maar we zien winkelprijzen die starten bij 2999 euro voor de 55"-versie, waarmee Panasonic duidelijk aan de bovenkant van de markt zit. Heb je al een goed extern audiosysteem, dan betaal je bovendien voor iets wat je niet gebruikt. Panasonic biedt helaas geen model met dezelfde beeldeigenschappen als de LWZ2004, maar zónder het uitgebreide geluidssysteem. De LWZ1004, die wij nog niet getest hebben, biedt volgens Panasonic bijvoorbeeld een lagere maximale hederheid. Een ander punt van kritiek is het aantal HDMI-poorten dat 4k-120Hz en vrr ondersteunt, dat zijn er namelijk maar twee. Mede met het oog op de toekomst vinden wij dat wat karig, vooral omdat onder andere LG en Samsung wel vier poorten met volledige bandbreedte bieden.
En Panasonic heeft op meer punten last van de concurrentie. Tot een paar jaar geleden kon je stellen dat Panasonics oleds duidelijk een streepje voor hadden op die van andere fabrikanten. Niet alleen hadden de topmodellen van Panasonic een duidelijk voordeel met hun heatspreader achter het paneel, er was simpelweg niks beters op het gebied van beeldkwaliteit. Inmiddels hebben concurrenten ook heatspreaders en is de kalibratie uit de doos bij iedereen een stuk beter geworden, waardoor de onderlinge verschillen heel klein zijn. Daar komt bij dat de nieuwe QD-oledtelevisies van Samsung en Sony de Panasonic LZW2004 wat helderheid betreft voorbij steken, het punt waar Panasonic tot nu toe het grootste verschil met andere oleds wist te maken. En dat terwijl je de S95B, de QD-oled van Samsung, inmiddels al voor ongeveer 1500 euro koopt, bijna de helft van wat je voor een LZW2004 moet neertellen.
Daarmee lijkt de doelgroep voor de LZW2004 niet zo groot. Er zijn niet veel cinefielen die bereid zijn om de forse meerprijs van deze tv ten opzichte van bijvoorbeeld een LG C2, G2 of Samsung S95B neer te tellen. Je moet in die groep vallen die veel waarde aan beeldkwaliteit en aan de geluidskwaliteit van de ingebouwde luidsprekers hecht. Val je in deze groep dan is de LWZ2004 de beste keuze, want je krijgt een top televisie en een indrukwekkend geluidssysteem in één. Reden voor ons om de LZW2004 de Excellent Award te geven. Val je niet in deze groep, dan zijn er betere keuzes.
:fill(white):strip_exif()/i/2005216244.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005330268.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330270.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330272.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330278.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330280.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330380.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330382.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330384.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330386.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330388.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330390.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330392.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330394.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330396.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330398.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330400.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330402.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330404.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330282.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330284.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330302.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330304.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330306.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005330308.jpeg?f=imagegallery)
/i/2005334040.png?f=imagegallery)
/i/2005322454.png?f=imagegallery)
/i/2005322456.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2005216244.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/415771/crop62cc0d984c5f8_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/168790/facebegin.jpg?f=community){kind=small}
/u/348249/crop56431999eb39f_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/474290/crop5612d647692a7.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/312565/crop5e517a491b68b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/139351/Glider.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/119894/rsz_keyboard_help.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/379649/crop56b4eb9aa74de_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/57387/claimedavatar-70.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/466863/crop560dc5c3e12e8_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/284473/crop598caffe294d9.gif?f=community){kind=small}
/u/94596/crop643fb12fd4e6d.png?f=community){kind=small}
/u/87784/USM60.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2015/udjat.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/72870/crop5db2a0081b965.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/15004/Jeroen.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/9753/crop672baedab5275.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/92085/crop5aa165833d640_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/7781/got_icon.gif?f=community){kind=icon}