Intel Coffee Lake-cpu's
Heb je een al wat oudere Intel Core-processor en twijfel je of een nieuwe processor het upgraden waard is? Dan is dit artikel voor jou, want voor dit artikel hebben we de Intel Core i5 9600K, Core i7 9700K en Core i9 9900K compleet opnieuw getest voor een vergelijking met de nieuwste AMD- en Intel-processors. Zit je met je oudere cpu nog goed of wordt het tijd voor een upgrade?
Pas bij de nieuwste Alder Lake-generatie stapte Intel over op een nieuwe microarchitectuur en een nieuw productieprocedé. Daarvoor moest Intel noodgedwongen generaties lang gebruikmaken van Skylake en 14nm. Hoewel we voor dit artikel niet verder teruggaan dan de negende generatie Core-processors, kun je onze testresultaten daardoor ook prima gebruiken om een indicatie te krijgen van het prestatieniveau van modellen uit voorgaande generaties. In de onderstaande tabel hebben we cpu's met dezelfde coreconfiguraties op een rij gezet, met de geteste varianten vetgedrukt.
Coreconfiguratie |
6th Gen Skylake |
7th Gen Kaby Lake |
8th Gen Coffee Lake |
9th Gen Coffee Lake-R |
10th Gen Comet Lake |
4C/8T |
i7 6700K |
i7 7700K |
|
|
i3 10100 |
6C/6T |
|
|
i5 8400 i5 8600K |
i5 9600K |
|
6C/12T |
|
|
i7 8700K |
|
i5 10400 i5 10600K |
8C/8T |
|
|
|
i7 9700K |
|
8C/16T |
|
|
|
i9 9900K |
i7 10700K |
Intel Coffee Lake in een notendop
Voordat we naar de benchmarks gaan kijken: hoe zat het ook alweer met al die Skylake-gebaseerde Intel Core-generaties? In de basis maken alle processors van de zesde tot en met de tiende Core-generatie gebruik van dezelfde techniek. In reactie op de toenemende concurrentie van AMD zag Intel zich echter genoodzaakt om de kloksnelheden en het aantal cores steeds verder op te voeren. Bij de zesde en zevende generatie Core-processors had het topmodel nog vier cores, terwijl dat in de tiende generatie meer dan verdubbeld was naar tien cores.
Intussen hield Intel vast aan zijn cadans van twee generaties per socket. Je kunt dus in hetzelfde bord upgraden van de zesde naar de zevende of van de achtste naar de negende generatie (Coffee Lake (Refresh)), maar grotere stappen vereisen een nieuw moederbord.
Opvallend aan twee van de drie processors uit de negende generatie, is dat ze geen ondersteuning bieden voor hyperthreading. Anno 2022 heeft vrijwel iedere AMD- of Intel-processor extra virtuele threads, maar Intel hield die optie nog lange tijd exclusief voor de duurste modellen. De i7 9700K was daardoor de eerste processor sinds AMD's Bulldozer FX-processors die wel over acht cores, maar niet over hyperthreading of smt beschikte.
Testverantwoording
We hebben de oudere Intel Core-processors de afgelopen tijd volledig opnieuw getest. Daarvoor hebben we uiteraard de nieuwste versies van alle software gebruikt, inclusief Windows 11, biosversies voor de moederborden en gpu-drivers. We vergelijken de testresultaten met die van de courante processors uit onze nieuwste Processor Best Buy Guide. Uitgebreide beschrijvingen van wat elke individuele benchmark inhoudt, vind je bijvoorbeeld terug in deze review; die beschrijvingen hebben we dit keer weggelaten om volledig op de prestaties van de oude processors te kunnen focussen.
Geheugen en videokaart
De mainstreamplatforms geven we 16GB per geheugenkanaal, dus in totaal 32GB. De kloksnelheid stellen we in op de officiële maximumsnelheid, zoals opgegeven door AMD of Intel.
Bij processors met een geïntegreerde gpu draaien we het gros van onze benchmarks zonder extra videokaart, terwijl we cpu's zonder igpu, zoals de meeste AMD Ryzens en Intel F-modellen, combineren met een Nvidia GeForce GTX 1650.
Gametests
Alle gamebenchmarks draaien we in combinatie met een van de snelste videokaarten van dit moment: een AMD Radeon RX 6900 XT. Dat doen we primair in full-hd-resolutie, 1920x1080 pixels, met Medium- en Ultra-instellingen. We kiezen juist voor de relatief lage full-hd-resolutie om de cpu waar mogelijk de bottleneck te laten zijn. Dit blijft representatief als er in de toekomst snellere videokaarten verschijnen die het knelpunt naar de processor laten verschuiven. Bij hogere resoluties, zoals 4k, ligt de bottleneck doorgaans volledig bij de videokaart. Wel testen we op verzoek twee games ook op een resolutie van 2560x1440 pixels, om te kijken of er op die resolutie nog verschil is tussen processors.
Stroomverbruik
Uiteraard meten we ook het stroomverbruik van de processors. Onze meetmethode daarvoor is gebaseerd op de stroom die door de EPS- en ATX-kabels naar het moederbord loopt en die we onderscheppen met behulp van Tinkerforge-hardware. Door uitsluitend het vermogen van de processor te meten, geïsoleerd van de rest van het systeem, kunnen we een appels-met-appelsvergelijking maken. Daarbij rapporteren we de mediaan van zowel het verbruik via de EPS-kabels, cpu-only, als het totale verbruik inclusief het moederbord. We noteren het stroomverbruik idle, gemiddeld over vijf minuten, en tijdens drie soorten belasting: tijdens een Cinebench R23-run, multithreaded uiteraard, tijdens het renderen van een video in Adobe Premiere Pro en tijdens een game: Metro Exodus op 1080p-resolutie met Ultra-instellingen.
Welke testgegevens het relevantst zijn voor jou, verschilt naar gelang je gebruiksdoel. Installeer je als gamer bijvoorbeeld toch al een losse videokaart, dan is het vergelijken van alleen het cpu-verbruik de meest logische route. Zou je daarentegen genoeg hebben aan geïntegreerde graphics of moet je cpu's die dat niet hebben voorzien van een videokaart om beeld te krijgen, dan kan het totale platformverbruik relevanter zijn.
Foto- en videobewerking
De eerste benchmarks die we bekijken, op het gebied van foto- en videobewerking, maken direct duidelijk dat het de afgelopen jaren hard gaat in de processorwereld. De nog geen vier jaar oude Core i9 9900K weet zich in geen van de drie tests in de bovenste helft te vechten. In Photoshop doet hij het relatief gezien nog het beste, maar van de nieuwste line-up weet hij alsnog alleen de Core i3 12100 te verslaan. In Premiere Pro is zelfs die i3 een pak sneller.
Met minder threads en zelfs cores mis je in Premiere weinig, maar in Photoshop kom je met de 9900K toch nog een stuk verder dan met de 9700K en 9600K.
- Adobe Photoshop
- Adobe Premiere Pro
- DaVinci Resolve
Video- en audiocodering
Het omzetten van video lust wel wat cores, het omzetten van audio juist niet. In de x264-test scoort de i9 9900K nog prima, zo rond het niveau van de Ryzen 7 5800X, terwijl de 9700K en 9600K daarin echt door de mand vallen. Met de x265-codec zijn de onderlinge verschillen wat minder groot, maar de 9900K scoort nu eerder vergelijkbaar met de 5600X.
In de FLAC-test doen de oude processors het relatief wat beter, omdat alle extra cores en threads die tegenwoordig gebruikelijk zijn hier niet helpen. Voor een echt significante verbetering ten opzichte van de 9900K zou je al naar een i5 12600K of hoger, of een topmodel uit de Ryzen 5000-serie moeten kijken.
- StaxRip - x264
- StaxRip - x265
- FLAC - 1 uur WAVE naar FLAC
In de x264-test, waarvan we weten dat die vrij goed schaalt met kloksnelheid, cores en cache, zien we de grootste verschillen tussen de 5600X, 5600 en 5500. De Ryzen 5 5600 laat bijna 11 procent prestaties liggen ten opzichte van de 5600X; de 5500 scoort nog eens bijna 27 procent lager dan de 5600. Met de x265-codec bedraagt het complete verschil tussen de 5600X en 5500 nog geen 6 procent, en is de 5600 amper langzamer dan de 5600X. In FLAC doen de Intel-processors het relatief wat beter, waardoor de 5500 zelfs de Core i3 12100 voor moet laten gaan.
3d-rendering
Rendering schaalt doorgaans uitstekend met veel cores, behalve als we de taak bewust beperken tot één core natuurlijk. Dan zie je duidelijk dat Alder Lake een klasse apart vormt van de oudere chips, doordat pas bij die serie een significante ipc-verbetering werd behaald. In de multithreadedtest worden de verschillen veel groter. De i9 9900K moet zijn meerdere erkennen in de i5 12400, de 9700K weet het niveau van de Ryzen 5 3600 niet te evenaren en de i5 9600K is weliswaar sneller dan de Ryzen 3 4100, maar veel langzamer dan de i3 12100.
- Cinebench 23 - Single
- Cinebench 23 - Multi
In Blender doen de oudere cpu's het net wat beter dan in Cinebench; dit keer eindigt de 9900K bijvoorbeeld wel wat boven de i5 12400. Toch zijn de snelste cpu's van dit moment dubbel zo snel klaar.
Corona Renderer laat een vergelijkbaar beeld zien, waarbij de 9900K ongeveer de helft zo snel is als de Ryzen 9 5950X.
Compute en compile
Heel wat onderdelen van het compileren kunnen parallel worden uitgevoerd, waardoor de MozillaBuild-grafiek er niet veel anders uitziet dan de rendertests op de vorige pagina. De 9900K raakt weer verwikkeld in een gevecht met de i5 12400 en de i7 9700K presteert juist rond het niveau van de een generatie oudere i5 11400. De 9600K weet zich vrijwel precies in het midden tussen de i3 12100 en Ryzen 3 4100 te nestelen.
In bepaalde tests uit de AIDA64-suite komen de oudere cpu's nog redelijk goed mee, maar voor sommige algoritmes bevatten nieuwere cpu's verbeterde hardwareversnelling. In de AES- en hashingtests komen de oude cpu's dan ook niet verder dan het onderste kwart van de grafiek.
- Zlib
- AES
- Hash
- SHA3
- Julia
- Mandel
- FP32 RT
- FP64 RT
Webbrowsing en compressie
Op het web surfen gebeurt nog altijd vrijwel exclusief op één core. Net als in bijvoorbeeld de FLAC-tests zien we dat de processors van de negende generatie nog redelijk goed in de mix zitten als je naar de 10-serie van Intel en de Ryzen 3000's van AMD kijkt, maar dat de nieuwste generaties duidelijk hoger scoren.
In 7-Zip wordt de 9900K vrij goed geholpen door zijn acht cores met hyperthreading, waardoor hij nog meekomt met courante midrangers. De 9700K levert al flink in en de 9600K zou anno 2022 in het instapsegment thuishoren.
Games: Far Cry 6
Dan zijn we aangekomen bij de games. Bij veel games draait het nog altijd vooral om ipc en kloksnelheid, maar gebruikmaken van meer cores, lukt steeds beter. Far Cry 6 lijkt toch meer van de oude stapel te zijn, want de negende generatie Core-processors zijn hierin nog altijd prima middenklassers. De i7 9700K doet het opvallend goed, wat laat zien dat hyperthreading in deze game nog altijd meer kwaad dan goed lijkt te doen. De 9600K en 9900K scoren wat framerates betreft vrijwel identiek aan elkaar, maar in de frametimes raakt de 9600K met zes cores zonder hyperthreading toch wat verder achterop.
- 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Medium (99p)
- 1920x1080 - Medium (99.9p)
- 1920x1080 - Ultra
- 1920x1080 - Ultra (99p)
- 1920x1080 - Ultra (99.9p)
Games: F1 2021
Ook in F1 2021 is het niet de Core i9 9900K, maar de i7 9700K zonder hyperthreading die het beste presteert. Met Medium-instellingen levert dat scores vergelijkbaar met de veel nieuwere 11700K en 11900K op, en met Ultra-instellingen weet hij die zelfs op enige afstand te zetten.
- 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Medium (99p)
- 1920x1080 - Medium (99.9p)
- 1920x1080 - Ultra
- 1920x1080 - Ultra (99p)
- 1920x1080 - Ultra (99.9p)
Games: Metro Exodus
In Metro Exodus zien we weer prima middenmootscores voor de chips uit de negende generatie. Bovendien weet de 9700K opnieuw nipt beter te presteren dan de 9900K, al blijft het verschil dit keer wel binnen de foutmarge.
- 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Medium (99p)
- 1920x1080 - Medium (99.9p)
- 1920x1080 - Ultra
- 1920x1080 - Ultra (99p)
- 1920x1080 - Ultra (99.9p)
Op 1440p zijn de verschillen tussen alle processors veel kleiner. Zeker de 9700K en 9900K presteren niet noemenswaardig slechter dan de snelste cpu's van dit moment.
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Medium (99p)
- 2560x1440 - Medium (99.9p)
- 2560x1440 - Ultra
- 2560x1440 - Ultra (99p)
- 2560x1440 - Ultra (99.9p)
Games: Red Dead Redemption 2
Red Dead Redemption 2 is in elk geval op Medium-instellingen wat gevoeliger voor het aantal cores. De 9900K is in deze game voor het eerst wat sneller dan de 9700K, terwijl de 9600K veel verder terugzakt, tot onder de Core i3 12100. Op Ultra-instellingen slinken de verschillen alweer.
- 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Medium (99p)
- 1920x1080 - Medium (99.9p)
- 1920x1080 - Ultra
- 1920x1080 - Ultra (99p)
- 1920x1080 - Ultra (99.9p)
Op 1440p-resolutie zijn de onderlinge verschillen wat kleiner, maar waar de 9900K bijna weet aan te haken bij de Ryzen 5000-processors, presteert de i5 9600K nog duidelijk slechter dan de i3 12100. Pas op Ultra-instellingen maakt het eigenlijk niet meer uit welke cpu je hebt.
- 2560x1440 - Medium
- 2560x1440 - Medium (99p)
- 2560x1440 - Medium (99.9p)
- 2560x1440 - Ultra
- 2560x1440 - Ultra (99p)
- 2560x1440 - Ultra (99.9p)
Games: Total War: Warhammer III
In de laatste van de geteste games is de Core i7 9700K de best presterende processor van de negende generatie. De 9900K en 9600K doen het minder goed en worden voorbijgestreefd door menig middenklasser. Op Ultra-instellingen maakt de beschikbare processorkracht al gauw weinig meer uit.
- 1920x1080 - Medium
- 1920x1080 - Medium (99p)
- 1920x1080 - Medium (99.9p)
- 1920x1080 - Ultra
- 1920x1080 - Ultra (99p)
- 1920x1080 - Ultra (99.9p)
De Ryzen 5 5600 blijft dicht in de buurt van de 5600X: je mist 5 procent prestaties op Medium-instellingen en zelfs helemaal niets op Ultra-instellingen. De 5500 doet het veel minder goed en weet op Medium-instellingen nog net de Ryzen 5 3600 van de vorige generatie voor te blijven. Zelfs op Ultra-instellingen, waar veel moderne processors tegen een gpu-bottleneck aanlopen, komt hij net niet mee.
Games: streaming
Wil je je game ook streamen, dan helpt het juist als je wat extra cores tot je beschikking hebt. Op dit punt hebben processors de afgelopen jaren grote stappen gemaakt, dus in vergelijking met de nieuwste cpu's stellen de oudere processors al gauw weinig meer voor. De 9900K komt nog tot een respectabele 66fps voor de videoconversie, wat ongeveer net zo goed is als een i5 12400. De 9700K komt echter niet verder dan 38fps en de 9600K vinden we met nog geen 25fps bijna helemaal onderaan terug.
Prestatiescores
Om de prestaties van processors in één getal te vatten, hebben we op basis van alle benchmarkresultaten een index samengesteld: de Tweakers CPU Prestatiescore. Elke deeltest telt hierin even zwaar mee. Alleen de igpu-benchmarks hebben we weggelaten, omdat lang niet elke processor over geïntegreerde graphics beschikt. De index is door deze opzet een mix van tests die wel en niet schalen met bijvoorbeeld kloksnelheid, cache, aantal cores, smt/hyperthreading en andere factoren. Het is daarmee een realistische afspiegeling van het moderne softwarelandschap.
Ga je je processor primair gebruiken om te gamen? Dan kun je kijken naar de Tweakers CPU Gaming Prestatiescore, in feite hetzelfde concept, maar dan alleen op basis van de gamebenchmarks in combinatie met een losse videokaart.
Tweakers CPU Prestatiescore
Kocht je eind 2018 Intels topmodel, de Core i9 9900K, voor rond de 600 euro? Dan heb je nog geen vier jaar later een processor die ongeveer gelijk presteert aan de Ryzen 5 5600, die voor iets meer dan 200 euro wordt verkocht. Vrijwel hetzelfde geldt voor de 9700K, die slechts drieënhalf punt minder scoort in onze CPU Prestatiescore. In sommige programma's helpt de aanwezigheid van hyperthreading, maar in games zien we soms zelfs een averechts effect. De snelste cpu van dit moment, de 12900KS, scoort 110 punten oftewel bijna 64 procent hoger.
De Core i5 9600K haalt op zijn beurt 142 punten, net iets lager dan de Ryzen 5 4500. Het verschil met een moderne midranger, bijvoorbeeld een i5 12400, is met 27 procent niet eens zo heel groot. Die heeft nog net zoveel cores, alleen zijn ze per stuk sneller en is smt actief.
Tweakers CPU Gaming Prestatiescore
In games komen de cpu's van de negende generatie er nog beter vanaf. De Core i7 9700K, de cpu zonder hyperthreading dus, doet zelfs amper onder voor de Ryzen 5 5600X, toch geen verkeerde processor om op te gamen. Alleen de Alder Lake-processors van Intel en de 5800X3D van AMD scoren merkbaar beter.
De 9900K laat gemiddeld net geen 10fps liggen, wat toch vooral komt doordat een paar games zich verslikken in de hyperthreading. Nog eens ongeveer 10fps lager komen we de 9600K tegen. Met gemiddeld 141fps weet deze processor nog altijd de Ryzen 5 3600 en 5600G achter zich te laten, maar de moderne middenklassers zijn doorgaans toch wat vlotter.
Stroomverbruik en efficiëntie
Om je zoveel mogelijk context te bieden, rapporteren we het verbruik via de EPS-kabels (cpu) en via de ATX-kabel (moederbord). Over het algemeen omvat dat laatste verbruik de chipset, het geheugen en waar van toepassing de stroom die de videokaart uit het PCIe-slot trekt, telkens voor zover dat op de 12V-rail gebeurt. Bij sommige platforms wordt een secundaire rail van de processor via de ATX-stekker gevoed, waardoor het interessant wordt om het totale verbruik te bekijken.
Stroomverbruik idle
In idle doen de Core-processors van de negende generatie het ironisch genoeg beter dan alle moderne processors. De verhitte concurrentiestrijd tussen AMD en Intel heeft de efficiëntie van processors over het algemeen geen goed gedaan.
- Cpu + moederbord
- Cpu
- ATX 12V
- EPS 12V1
Stroomverbruik allcoreload (Cinebench R23 MT)
De Core i5 9600K is vanzelfsprekend de zuinigste van de geteste processors uit de negende generatie. Met 58W verbruikt hij iets meer dan de i3 10100, maar minder dan de Ryzen 5 5500. De i7 9700K trekt tijdens een allcoreload 123W uit de voeding, vergelijkbaar met een Ryzen 7 5800X. De i9 9900K tikt net niet de 150W aan. De huidige topmodellen verbruiken aanzienlijk meer, maar zijn natuurlijk ook sneller.
- Cpu + moederbord
- Cpu
- ATX 12V
- EPS 12V1
Stroomverbruik mixed load (Adobe Premiere Pro)
In Adobe Premiere Pro blijven de 9700K en 9900K vrijwel in evenwicht. Blijkbaar worden de extra virtuele threads van de 9900K niet of nauwelijks benut in deze test. De 9600K verbruikt ongeveer de helft.
- Cpu + moederbord
- Cpu
- ATX 12V
- EPS 12V1
Stroomverbruik gaming (Metro Exodus)
In-game valt het stroomverbruik bij moderne processors vaak mee, omdat games nog altijd lang niet alle cores volledig gebruiken. Daardoor doen de processors uit de negende generatie het relatief wat minder goed in deze meting, zeker als je bedenkt welk prestatieniveau erbij hoort.
- Cpu + moederbord
- Cpu
- ATX 12V
- EPS 12V1
Efficiëntie
Om te bepalen hoe efficiënt een processor werkt, meten we de totale hoeveelheid energie die hij nodig heeft om de benchmark Cinebench 23 MT af te ronden. Hierbij spelen dus zowel de tijd die de processor nodig heeft, en daarmee de prestaties, als het stroomverbruik een rol.
De Core i9 9900K en i7 9700K staan stijf onderaan in deze grafiek, en ook de i5 9600K doet het niet al te best. Hier zie je duidelijk dat moderne processors, met nieuwere productieprocessen en slimmere microarchitecturen, toch wel een pak efficiënter zijn geworden. Dat geldt in het bijzonder voor de Ryzens van AMD.
De efficiëntie in games geeft vaak een ander beeld, want dergelijke software belast doorgaans lang niet alle cores zo zwaar als bijvoorbeeld Cinebench. Om hier wat over te zeggen, delen we het vermogen dat de processor vraagt in de game Metro Exodus door de behaalde framerate, steeds op 1080p met Ultra-instellingen.
De oudere processors houden zich inderdaad beter staande in deze grafiek. De efficiëntie van de i7 9700K en i9 9900K is vergelijkbaar met die van de i5 12600K en i7 12700K, terwijl de i5 9600K zelfs de Ryzen 5 5600X evenaart. Houd er rekening mee dat sommige cpu's weliswaar erg zuinig zijn tijdens het gamen, maar op een lager prestatieniveau opereren.
Volledig systeemverbruik
Voor de volledigheid rapporteren we ook het complete systeemverbruik, gemeten aan het stopcontact.
Temperatuurtest en allcoreturbo
De temperaturen van de processors testen we met een be quiet Dark Rock Pro 4, een van de best presterende luchtkoelers die je kunt kopen. In het luxere segment is hij dan ook een van de populairste koelers in de Pricewatch.
Om te waarborgen dat de geboden koeling altijd identiek is en de temperaturen van verschillende processors dus vergelijkbaar zijn, laten we de ventilatoren van de koeler altijd op volle snelheid (12V) draaien. De gebruikte belasting is een vijftien minuten durende loop van Cinebench, multithreaded. We loggen elke seconde de temperatuur van de cpu-package, de kloksnelheid (effectief de allcoreturbo) en het stroomverbruik, allemaal gebaseerd op de sensoren die in de processor zijn verwerkt.
De Core i5 9600K wordt ongeveer net zo warm als een moderne Core i5. De i7 9700K eindigt op zijn beurt gelijk met de i7 12700K. De i9 9900K blijft wel duidelijk koeler dan de moderne i9's.
- Dark Rock Pro 4 - Max. temperatuur
- Gem. kloksnelheid
- Max. package power
Core i5 vs. moderne Core i5 en Ryzen 5
Op deze pagina zetten we de Core i5 9600K af tegen de twee populairste moderne processors in dit segment: de Ryzen 5 5600X en de Core i5 12600K. De i5 9600K kostte drie jaar geleden rond de 250 euro. De 5600X is op het moment van schrijven een paar tientjes goedkoper en de 12600K is juist wat duurder.
Naast de nieuwere microarchitectuur onderscheidt de Core i5 12600K zich vooral door de aanwezigheid van hyperthreading en van extra E-cores. De Ryzen 5 5600X heeft net zoveel cores als de i5 9600K, maar die zijn natuurlijk een stuk nieuwer en bieden ondersteuning voor smt.
|
Intel Core i5 9600K |
AMD Ryzen 5 5600X |
Intel Core i5 12600K |
Configuratie |
6C/6T |
6C/12T |
P-cores: 6C/12T E-cores: 4C/4T |
Let op: we houden bij alle percentages op deze pagina rekening met de vraag of een lager of hoger getal beter is. Een positief percentage betekent altijd dat het resultaat beter is dan dat van de i5 9600K, en een negatief percentage dat het resultaat slechter is.
Processorbenchmarks
Er zijn de afgelopen jaren grote stappen gezet in dit segment. Gemiddeld over alle cpu-tests is de Ryzen 5 5600X maar liefst 75 procent sneller dan de 9600K, terwijl de i5 12600K zelfs ruim dubbel zo snel is. Vooral in tests die goed gebruik kunnen maken van veel cores, zoals Cinebench MT en videoconversie, zijn de verschillen groot. Ook in de singlethreadedtest van Cinebench zijn de nieuwe cpu's een kwart tot de helft sneller. In geen enkele test is de 9600K sneller dan een van de twee moderne processors; de laagste prestatiewinst die we zien is 19 tot 23 procent in de FLAC-test.
CPU-benchmarks |
Core i5 9600K |
Ryzen 5 5600X |
Core i5 12600K |
5600X vs. 9600K |
12600K vs. 9600K |
Cinebench 23 ST |
1184cb |
1501cb |
1805cb |
27% |
52% |
Cinebench 23 MT |
5456cb |
10830cb |
15847cb |
98% |
190% |
Blender |
1587 sec. |
981 sec. |
680 sec. |
38% |
57% |
CoronaRender |
223 sec. |
117 sec. |
91 sec. |
48% |
59% |
Adobe Photoshop |
215 sec. |
130 sec. |
86 sec. |
40% |
60% |
Adobe Premiere Pro |
763 sec. |
577 sec. |
481 sec. |
24% |
37% |
DaVinci Resolve |
833 sec. |
414 sec. |
309 sec. |
50% |
63% |
Staxrip - x264 |
14,15fps |
54,96fps |
111,94fps |
288% |
691% |
Staxrip - x265 |
11,67fps |
18,01fps |
24,93fps |
54% |
114% |
FLAC |
173 sec. |
140 sec. |
134 sec. |
19% |
23% |
7-Zip |
649 sec. |
425 sec. |
365 sec. |
35% |
44% |
Chrome |
160,284pnt. |
223,313pnt. |
268pnt. |
39% |
67% |
Compile (Firefox) |
2590 sec. |
1328 sec. |
958 sec. |
49% |
63% |
AIDA64 - Zlib |
417MB/s |
677MB/s |
1016MB/s |
62% |
144% |
AIDA64 - AES |
28481MB/s |
108276MB/s |
132008MB/s |
280% |
363% |
AIDA64 - Hash |
7062MB/s |
25056MB/s |
27839MB/s |
255% |
294% |
AIDA64 - SHA3 |
2010MB/s |
2686MB/s |
3685MB/s |
34% |
83% |
AIDA64 - Julia |
53067 |
78392 |
85709 |
48% |
62% |
AIDA64 - Mandel |
29361 |
43162 |
44003 |
47% |
50% |
AIDA64 - FP32 Raytrace |
10161 |
12608 |
18299 |
24% |
80% |
AIDA64 - FP64 Raytrace |
5432 |
6692 |
9723 |
23% |
79% |
Gemiddeld |
|
|
|
75% |
127% |
Gamebenchmarks
In games zijn de verschillen een stuk kleiner. Zeker op hogere kwaliteitsinstellingen of resoluties komen we vaak niet verder dan een single-digit prestatiewinst. F1 2021 en de streamingtest zijn de uitzonderingen. Vooral de nieuwe Intel-chip is in die laatste test veel sneller.
Game-benchmarks |
Core i5 9600K |
Ryzen 5 5600X |
Core i5 12600K |
5600X vs. 9600K |
12600K vs. 9600K |
RDR2 - 1080p - Medium |
124,0fps |
171,4fps |
164,0fps |
38% |
32% |
RDR2 - 1080p - Ultra |
121,7fps |
129,3fps |
134,7fps |
6% |
11% |
RDR2 - 1440p - Medium |
110,5fps |
139,4fps |
144,2fps |
26% |
30% |
RDR2 - 1440p - Ultra |
105,6fps |
106,7fps |
110,4fps |
1% |
5% |
Metro Exodus - 1080p - Medium |
177,1fps |
220,5fps |
220,6fps |
25% |
25% |
Metro Exodus - 1080p - Ultra |
125,1fps |
141,0fps |
134,9fps |
13% |
8% |
Metro Exodus - 1440p - Medium |
167,7fps |
181,6fps |
176,3fps |
8% |
5% |
Metro Exodus - 1440p - Ultra |
109,7fps |
114,5fps |
110,7fps |
4% |
1% |
Warhammer III - 1080p - Medium |
195,9fps |
254,4fps |
262,6fps |
30% |
34% |
Warhammer III - 1080p - Ultra |
108,7fps |
120,1fps |
121,2fps |
10% |
11% |
F1 2021 - 1080p - Medium |
254,9fps |
375,9fps |
363,1fps |
47% |
42% |
F1 2021 - 1080p - Ultra |
172,0fps |
228,3fps |
245,8fps |
33% |
43% |
Far Cry 6 - 1080p - Medium |
120,3fps |
118,6fps |
156,0fps |
-1% |
30% |
Far Cry 6 - 1080p - Ultra |
100,2fps |
98,9fps |
134,4fps |
-1% |
34% |
Streaming (x264 6Mbit + F1 2021) |
24,5fps |
54,0fps |
233,0fps |
121% |
852% |
Gemiddeld (1080p, excl. streaming) |
|
|
|
20% |
27% |
Stroomverbruik
Het stroomverbruik van de nieuwere processors ligt in alle gevallen hoger, zelfs in idle. Relatief gezien doen de nieuwe cpu's het daar zelfs het slechtste. Onder belasting verbruikt de AMD-chip weliswaar meer dan de oude Intel, maar hij maakt het lang niet zo bont als de 12600K.
Stroomverbruik |
Core i5 9600K |
Ryzen 5 5600X |
Core i5 12600K |
5600X vs. 9600K |
12600K vs. 9600K |
Idle |
1,8W |
12,4W |
9,7W |
-593% |
-442% |
Cinebench R23 MT |
57,9W |
68,3W |
132,5W |
-18% |
-129% |
Premiere Pro |
53,5W |
72,7W |
112,2W |
-36% |
-110% |
Metro Exodus |
70,4W |
79,6W |
96,4W |
-13% |
-37% |
Core i7 vs. moderne Core i7 en Ryzen 7
Op deze pagina zetten we de Core i7 9700K af tegen de twee populairste moderne processors in dit segment: de Ryzen 7 5800X en de Core i7 12700K. De i7 9700K kostte enige tijd na zijn release ongeveer 450 euro. De 5800X was in het begin zelfs duurder, maar is inmiddels in prijs gezakt naar 320 euro. De 12700K kost op het moment van schrijven 430 euro.
De i7 9700K had een opvallende configuratie van acht cores zonder hyperthreading. De 5800X telt ook acht cores, maar dan met smt. Bij de i7 12700K komen daar nog eens vier zuinige extra cores bij.
|
Intel Core i7 9700K |
AMD Ryzen 7 5800X |
Intel Core i7 12700K |
Configuratie |
8C/8T |
8C/16T |
P-cores: 8C/16T E-cores: 4C/4T |
Let op: we houden bij alle percentages op deze pagina rekening met de vraag of een lager of hoger getal beter is. Een positief percentage betekent altijd dat het resultaat beter is dan dat van de i7 9700K, en een negatief percentage dat het resultaat slechter is.
Processorbenchmarks
Hoewel de percentages wat lager liggen dan bij de Core i5 9600K, wordt ook de i7 9700K op een flinke achterstand gezet door moderne processors. De Ryzen 7 5800X is gemiddeld 64 procent sneller, de 12700K is zelfs dubbel zo snel als de 9700K.
CPU-benchmarks |
Core i7 9700K |
Ryzen 7 5800X |
Core i7 12700K |
5800X vs. 9700K |
12700K vs. 9700K |
Cinebench 23 ST |
1252cb |
1584cb |
1934cb |
26% |
54% |
Cinebench 23 MT |
8151cb |
15603cb |
22966cb |
91% |
182% |
Blender |
1115 sec. |
693 sec. |
498 sec. |
38% |
55% |
CoronaRender |
156 sec. |
85 sec. |
66 sec. |
46% |
58% |
Adobe Photoshop |
171 sec. |
104 sec. |
74 sec. |
39% |
57% |
Adobe Premiere Pro |
761 sec. |
578 sec. |
409 sec. |
24% |
46% |
DaVinci Resolve |
624 sec. |
297 sec. |
292 sec. |
52% |
53% |
Staxrip - x264 |
34,56fps |
72,5fps |
138,76fps |
110% |
302% |
Staxrip - x265 |
14,98fps |
21,8fps |
33,24fps |
46% |
122% |
FLAC |
164 sec. |
136 sec. |
129 sec. |
17% |
21% |
7-Zip |
494 sec. |
337 sec. |
275 sec. |
32% |
44% |
Chrome |
163,368pnt. |
212pnt. |
280pnt. |
30% |
71% |
Compile (Firefox) |
1807 sec. |
1008 sec. |
785 sec. |
44% |
57% |
AIDA64 - Zlib |
605MB/s |
936MB/s |
1302MB/s |
55% |
115% |
AIDA64 - AES |
40655MB/s |
150344MB/s |
170770MB/s |
270% |
320% |
AIDA64 - Hash |
10084MB/s |
33795MB/s |
34239MB/s |
235% |
240% |
AIDA64 - SHA3 |
2868MB/s |
3894MB/s |
4777MB/s |
36% |
67% |
AIDA64 - Julia |
75760 |
112673 |
112732 |
49% |
49% |
AIDA64 - Mandel |
41939 |
61707 |
58778 |
47% |
40% |
AIDA64 - FP32 Raytrace |
14503 |
18460 |
24076 |
27% |
66% |
AIDA64 - FP64 Raytrace |
7805 |
9923 |
13057 |
27% |
67% |
Gemiddeld |
|
|
|
64% |
99% |
Gamebenchmarks
De verschillen in games slinken verder ten opzichte van wat we bij de i5 9600K zagen. In de meeste games is een moderne processor op Medium-instellingen ongeveer 10 procent sneller. Gemiddeld scoort de 5800X 8 procent beter, de 12700K doet het met 17 procent iets beter. Wel hebben de moderne processors duidelijk meer rekenkracht 'over', zoals blijkt uit de veel betere prestaties in de streamingtest.
Game-benchmarks |
Core i7 9700K |
Ryzen 7 5800X |
Core i7 12700K |
5800X vs. 9700K |
12700K vs. 9700K |
RDR2 - 1080p - Medium |
151,8fps |
169,8fps |
169,3fps |
12% |
12% |
RDR2 - 1080p - Ultra |
127,8fps |
130,9fps |
133,2fps |
2% |
4% |
RDR2 - 1440p - Medium |
127,3fps |
141,9fps |
142,0fps |
11% |
12% |
RDR2 - 1440p - Ultra |
107,2fps |
107,4fps |
110,0fps |
0% |
3% |
Metro Exodus - 1080p - Medium |
201,7fps |
221,4fps |
226,3fps |
10% |
12% |
Metro Exodus - 1080p - Ultra |
134,4fps |
140,1fps |
138,4fps |
4% |
3% |
Metro Exodus - 1440p - Medium |
176,1fps |
180,3fps |
178,3fps |
2% |
1% |
Metro Exodus - 1440p - Ultra |
112,0fps |
113,1fps |
112,8fps |
1% |
1% |
Warhammer III - 1080p - Medium |
229,9fps |
255,2fps |
261,5fps |
11% |
14% |
Warhammer III - 1080p - Ultra |
120,5fps |
122,0fps |
120,8fps |
1% |
0% |
F1 2021 - 1080p - Medium |
289,0fps |
374,3fps |
378,7fps |
30% |
31% |
F1 2021 - 1080p - Ultra |
194,8fps |
234,4fps |
251,3fps |
20% |
29% |
Far Cry 6 - 1080p - Medium |
136,2fps |
128,4fps |
180,3fps |
-6% |
32% |
Far Cry 6 - 1080p - Ultra |
112,7fps |
108,5fps |
149,5fps |
-4% |
33% |
Streaming (x264 6Mbit + F1 2021) |
38,4fps |
84,2fps |
327,9fps |
119% |
753% |
Gemiddeld (1080p, excl. streaming) |
|
|
|
8% |
17% |
Stroomverbruik
De i7 9700K verbruikte al flink meer dan de i5 9600K, dus in vergelijking met de AMD-processor is het stroomverbruik onder belasting vergelijkbaar. De 12700K verbruikt vooral meer tijdens de zwaardere loads. In idle zijn de nieuwe processors wel duidelijk minder zuinig geworden.
Stroomverbruik |
Core i7 9700K |
Ryzen 7 5800X |
Core i7 12700K |
5800X vs. 9700K |
12700K vs. 9700K |
Idle |
5,8W |
13,1W |
10,3W |
-127% |
-77% |
Cinebench R23 MT |
123,4W |
126,3W |
181,9W |
-2% |
-47% |
Premiere Pro |
110,5W |
104,3W |
139,3W |
6% |
-26% |
Metro Exodus |
101,3W |
91,5W |
105,2W |
10% |
-4% |
Core i9 vs. moderne Core i9 en Ryzen 9
Op deze pagina zetten we de Core i9 9900K af tegen de twee populairste moderne processors in dit segment: de Ryzen 9 5950X en de Core i9 12900K. De i9 9900K kostte begin 2019 ongeveer 550 euro. De Ryzen 9 5950X kost vrijwel exact dat bedrag, de 12900K is met 625 euro nog 75 euro duurder.
Anno 2022 krijg je bij AMD exact dubbel zoveel cores en threads. De i9 12900K heeft ook zestien cores, maar daarbij gaat het in de helft van de gevallen om kleinere, zuinigere E-cores.
|
Intel Core i9 9900K |
AMD Ryzen 9 5950X |
Intel Core i9 12900K |
Configuratie |
8C/16T |
16C/32T |
P-cores: 8C/16T E-cores: 8C/8T |
Let op: we houden bij alle percentages op deze pagina rekening met de vraag of een lager of hoger getal beter is. Een positief percentage betekent altijd dat het resultaat beter is dan dat van de i9 9900K, en een negatief percentage dat het resultaat slechter is.
Processorbenchmarks
Gemiddeld is de Ryzen 9 5950X ruim dubbel zo snel als het topmodel van nog geen vier jaar geleden. Ook de Core i9 12900K komt daar met gemiddeld 92 procent dicht in de buurt. Net als bij de i5 en i7 wordt het verschil vooral gemaakt in de multithreadedtests, maar ook in singlethreadedbenchmarks zien we al gauw winsten van 20 procent of meer.
CPU-benchmarks |
Core i9 9900K |
Ryzen 9 5950X |
Core i9 12900K |
5950X vs. 9900K |
12900K vs. 9900K |
Cinebench 23 ST |
1318cb |
1607cb |
2005cb |
22% |
52% |
Cinebench 23 MT |
11676cb |
25382cb |
27514cb |
117% |
136% |
Blender |
802 sec. |
419 sec. |
418 sec. |
48% |
48% |
CoronaRender |
105 sec. |
48 sec. |
55 sec. |
54% |
48% |
Adobe Photoshop |
143 sec. |
82 sec. |
67 sec. |
43% |
53% |
Adobe Premiere Pro |
761 sec. |
565 sec. |
406 sec. |
26% |
47% |
DaVinci Resolve |
587 sec. |
269 sec. |
284 sec. |
54% |
52% |
Staxrip - x264 |
75,78fps |
100,63fps |
149,87fps |
33% |
98% |
Staxrip - x265 |
18,06fps |
31,94fps |
38,05fps |
77% |
111% |
FLAC |
158 sec. |
132 sec. |
125 sec. |
16% |
21% |
7-Zip |
385 sec. |
230 sec. |
243 sec. |
40% |
37% |
Chrome |
165,375pnt. |
225,036pnt. |
283pnt. |
36% |
71% |
Compile (Firefox) |
1322 sec. |
661 sec. |
650 sec. |
50% |
51% |
AIDA64 - Zlib |
827MB/s |
1656MB/s |
1621MB/s |
100% |
96% |
AIDA64 - AES |
42834MB/s |
262590MB/s |
206906MB/s |
513% |
383% |
AIDA64 - Hash |
10785MB/s |
64624MB/s |
46106MB/s |
499% |
328% |
AIDA64 - SHA3 |
3881MB/s |
6287MB/s |
6025MB/s |
62% |
55% |
AIDA64 - Julia |
79902 |
182299 |
132686 |
128% |
66% |
AIDA64 - Mandel |
43021 |
100940 |
68941 |
135% |
60% |
AIDA64 - FP32 Raytrace |
17238 |
28585 |
28061 |
66% |
63% |
AIDA64 - FP64 Raytrace |
9341 |
14160 |
15435 |
52% |
65% |
Gemiddeld |
|
|
|
103% |
92% |
Gamebenchmarks
In games zijn de verschillen een stuk kleiner. De Ryzen 9 5950X is gemiddeld nog wel twaalf procent sneller dan de i9 9900K, maar als we bijvoorbeeld alleen naar Ultra-instellingen of de hogere 1440p-resolutie kijken, blijft daar amper wat van over. De i9 12900K loopt vooral in F1 2021 en Far Cry 6 verder uit, waardoor de gemiddelde winst van die chip op 23 procent uitkomt. Door de grote hoeveelheid cores van beide moderne topmodellen, zijn de winsten in de streamingtest enorm.
Game-benchmarks |
Core i9 9900K |
Ryzen 9 5950X |
Core i9 12900K |
5950X vs. 9900K |
12900K vs. 9900K |
RDR2 - 1080p - Medium |
152,9fps |
169,8fps |
170,2fps |
11% |
11% |
RDR2 - 1080p - Ultra |
128,7fps |
129,5fps |
131,5fps |
1% |
2% |
RDR2 - 1440p - Medium |
136,8fps |
140,7fps |
141,4fps |
3% |
3% |
RDR2 - 1440p - Ultra |
106,2fps |
105,8fps |
108,1fps |
0% |
2% |
Metro Exodus - 1080p - Medium |
198,2fps |
216,6fps |
218,8fps |
9% |
10% |
Metro Exodus - 1080p - Ultra |
133,1fps |
139,5fps |
134,2fps |
5% |
1% |
Metro Exodus - 1440p - Medium |
174,7fps |
180,9fps |
173,6fps |
4% |
-1% |
Metro Exodus - 1440p - Ultra |
109,8fps |
113,0fps |
109,5fps |
3% |
0% |
Warhammer III - 1080p - Medium |
207,6fps |
258,5fps |
259,4fps |
25% |
25% |
Warhammer III - 1080p - Ultra |
117,8fps |
120,1fps |
119,4fps |
2% |
1% |
F1 2021 - 1080p - Medium |
280,6fps |
376,6fps |
411,5fps |
34% |
47% |
F1 2021 - 1080p - Ultra |
189,8fps |
222,6fps |
261,5fps |
17% |
38% |
Far Cry 6 - 1080p - Medium |
120,0fps |
130,2fps |
177,7fps |
8% |
48% |
Far Cry 6 - 1080p - Ultra |
103,2fps |
108,1fps |
150,5fps |
5% |
46% |
Streaming (x264 6Mbit + F1 2021) |
66,1fps |
221,5fps |
450,7fps |
235% |
582% |
Gemiddeld (1080p, excl. streaming) |
|
|
|
12% |
23% |
Stroomverbruik
Waar hedendaagse topmodellen, en dan vooral die van Intel, totaal niet goed in zijn, is het stroomverbruik. Het idle-verbruik is zowel bij AMD als bij Intel flink hoger. Onder belasting trekt de AMD-chip soms wat meer en soms wat minder stroom uit de voeding, maar de i9 12900K is over de hele linie flink onzuiniger.
Stroomverbruik |
Core i9 9900K |
Ryzen 9 5950X |
Core i9 12900K |
5950X vs. 9900K |
12900K vs. 9900K |
Idle |
1,8W |
18,3W |
10,9W |
-922% |
-511% |
Cinebench R23 MT |
147,6W |
118,0W |
238,1W |
20% |
-61% |
Premiere Pro |
105,4W |
132,5W |
160,1W |
-26% |
-52% |
Metro Exodus |
100,2W |
120,9W |
119,7W |
-21% |
-19% |
Conclusie
Nu we de populairste Intel-processors van ongeveer drieënhalf jaar terug nog eens opnieuw hebben getest, valt eigenlijk pas op hoe enorm de stappen in de processorwereld de afgelopen jaren zijn geweest. Intels huidige 'reguliere' topmodel, de Core i9 12900K, is in drie generaties tijd maar liefst 136 procent sneller geworden dan de i9 9900K in Cinebench, multithreaded. Ter vergelijking, het verschil tussen de Core i7 3770K en 7700K (ook drie desktopgeneraties) was slechts 47 procent.
Nieuwere processors walsen over Coffee Lake heen in multithreaded
Maar dan de hamvraag, wordt het tijd voor een upgrade als je nu nog een oudere Intel-cpu hebt? Het antwoord is genuanceerd en hangt onder meer af van je gebruiksdoel. De nieuwste cpu's zijn ook per core sneller dan bijvoorbeeld die uit de negende generatie Core, maar het leeuwendeel van de prestatiewinst komt uit de toevoeging van extra cores. Zit je nu lang te wachten op een taak die die extra cores goed kan gebruiken, zoals 3d-rendering of videoconversie, dan kun je met een upgrade zo maar een prestatieverdubbeling bewerkstelligen.
Voor andere taken kun je met een i7 of i9 nog prima uit de voeten
Voor taken die meer afhangen van de ipc en kloksnelheid, zoals browser- en kantoorwerk, audioconversie en games, zijn de stappen minder groot. Met een i7 9700K of i9 9900K, en dat kun je prima doortrekken naar een technisch gelijkaardige cpu als de 10700K, kun je zelfs met een moderne high-end videokaart nog goed uit de voeten. Dat geldt eens te meer als je op hoge instellingen of hogere resoluties zoals 1440p of 4k speelt.
Bij de i5 9600K, de hexacore zonder hyperthreading, is het beeld in games wat gemengder. De ene game heeft daar nog genoeg aan, in de andere wordt het toch wat krap. Ruimte 'over' om bijvoorbeeld je gamebeelden te streamen via de processor heb je in ieder geval amper nog. De extra threads van modernere processors komen daarvoor goed van pas.
Vier oude cores trekken het niet meer
Voor nog oudere of lager gepositioneerde processors met maar vier cores begint de klok nu wel echt te tikken. De multithreadedprestaties zijn vanzelfsprekend niet indrukwekkend, maar ook menig game lust anno 2022 toch graag wat meer cores. Vorig jaar gingen we daar in onze test van cpu-corescaling in games nog veel dieper op in, maar als je bijvoorbeeld nog een i7 6700K of i7 7700K gebruikt, neem dan vooral gelijk je cpu mee als je je videokaart gaat upgraden.
Waarnaartoe upgraden?
Stel, je hebt naar aanleiding van deze benchmarks besloten dat je aan een upgrade toe bent, waar moet je dan naartoe upgraden? Daarvoor kun je prima uitgaan van onze aanraders in de Processor Best Buy Guide van vorige maand, want het moederbord moet je hoe dan ook mee vervangen. Je DDR4-geheugenkit kun je waarschijnlijk nog prima meenemen, als die aan je huidige wensen wat capaciteit en snelheid betreft voldoet. Aan de andere kant is DDR4 nog altijd lekker goedkoop, dus upgraden is ook geen straf.
Nu was je waarschijnlijk allang opgevallen dat er 'deel 1' in de titel staat. Volgende week publiceren we dan ook een tweede deel in deze serie, waarin we gaan bekijken hoe de Ryzen 1000- en Ryzen 2000-processors anno 2022 standhouden. Gebruik je dus nog een processor uit die generaties en twijfel je of het tijd wordt voor een upgrade? Check dan zeker volgende week Tweakers even.