Het Europees Parlement heeft zich donderdag geschaard achter het instellen van een 'internetvrijheid-fonds', dat volgens D66 gebruikt moet gaan worden voor het 'trainen en weerbaar maken van dissidenten tegen censuur en cyberaanvallen'.
Het Europees Parlement stemde donderdag voor een Europees Instrument van Democratie en Mensenrechten, dat in 2012 een budget krijgt van 125 miljoen euro. Een van de zeven onderdelen van dit initiatief is het instellen van een zogeheten internetvrijheid-fonds, waarmee projecten worden gefinancierd voor veilige en ongecensureerde toegang tot het internet. Onder andere zouden Europese ambassades wereldwijd aandacht voor internetvrijheid in hun beleid moeten opnemen.
"De EU gaat nu programma's ontwikkelingen, waarbij we internetters leren hoe ze zich online kunnen beschermen", zegt D66-europarlementariër Marietje Schaake, die het voorstel voor het internetvrijheid-fonds deed. Volgens haar is het nodig dat buitenlandse bloggers, onlinejournalisten en mensenrechtenactivisten getraind worden hoe ze bijvoorbeeld anoniem kunnen opereren, aangezien in dictaturen burgers tijdens martelingen geconfronteerd zouden worden met volledige uitdraaien van sms-berichten, gesprekken en e-mails.
Hoe het concreet wordt vormgegeven, kan Schaake tegenover Tweakers.net nog niet zeggen. "Dit is de eerste stap. Er komt nu flink wat geld beschikbaar, dat ingezet kan worden voor kleine projecten. Het gaat er vooral om dat nu nadrukkelijk bepaald is dat ict een belangrijke rol kan spelen bij democratisering en het bevorderen van mensenrechten."
Verder wil de Europese Unie bevorderen dat internet- en communicatietechnologie wordt ingezet voor mensenrechten en vrijheden. Nu is het nog zo dat Europese bedrijven technologie kunnen leveren aan landen die hiermee juist censuur plegen; er is nog geen Europese wetgeving op dit gebied. De EU wil daarom een 'dialoog' tussen bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en politiek.
Schaake stelt voor dat bedrijven onder andere transparant moeten zijn over de export van deze technologie. "De EU is volkomen ongeloofwaardig als onze regeringsleiders enerzijds oliesancties opleggen en roepen om het vertrek van president Al-Assad, terwijl aan de andere kant een Italiaans bedrijf in Damascus het regime helpt om burgers via internet en mobiele telefoons af te luisteren", aldus Schaake.
De Europarlementariër wil echter ook geen heksenjacht op dit soort bedrijven. "We hebben de medewerking van dergelijke bedrijven ook nodig. Ik hoor soms van desbetreffende organisaties dat ze dergelijke export zelf ook niet willen, hoe vreemd dat ook klinkt. Als er sancties zijn, geven we ze de mogelijkheid contracten op te zeggen zonder dat ze hier zelf voor verantwoordelijk worden gehouden. Zo scheelt het hen zelfs geld als er regels komen."