Belgisch vliegveld volgt passagiers via bluetooth

De luchthaven van Zaventem, het grootste vliegveld van België, gaat passagiers via bluetooth in de gaten houden. De standaard wordt gebruikt om het aantal passagiers te tellen, maar ook om te analyseren hoe lang ze moeten wachten.

De afgelopen decennia werden passagiers op de luchthaven van Zaventem nog met de hand geteld. Het tellen van passagiers via bluetooth zou echter beter werken. In de terminal zijn op verschillende locaties bluetooth-antennes geplaatst. De passagiers worden gevolgd aan de hand van het active member address van hun mobiel. Het active member adress is een nummer waarmee bluetooth-chips van elkaar kunnen worden onderscheiden. Volgens de luchthaven is het niet mogelijk om aan de hand van dit nummer de identiteit van de toesteleigenaar te achterhalen.

"Ongeveer vijftien procent van de passagiers heeft bluetooth aanstaan op zijn gsm", zegt woordvoerder Jan van der Cruysse van de luchthaven. Dat percentage zou genoeg zijn om uitspraken te kunnen doen over het aantal passagiers en hoe lang die moeten wachten. Het is niet bekend welke bluetooth-versie en -klasse worden gebruikt. Waarschijnlijk wordt de sterkste bluetooth-klasse ingezet, omdat deze een bereik heeft van circa 100 meter.

De luchthaven zegt informatie over passagiersstromen nodig te hebben, bijvoorbeeld om te beslissen hoeveel personeel moet worden ingezet of om te weten hoeveel voorraad de restaurants en winkels moeten inkopen. Het zou volgens de luchthaven echter ook mogelijk zijn om de wachttijd voor reizigers, bijvoorbeeld bij de paspoortcontrole, real-time te berekenen en weer te geven op informatieschermen. Het is niet bekend wanneer dit wordt ingevoerd. Deze informatie zal in de toekomst bovendien op de website van het vliegveld worden getoond.

Reacties (102)

Ik heb veel ervaring met dit soort geautomatiseerde hardware.
De apparaatjes zijn meestal kleine Linux boxjes met 1 of meer bluetooth chips erin. Elke chip kan 7 verbindingen tegelijk aan, dus dat is 21 verbindingen bij 3 chips. Een enkele leverancier heeft er 4 of 5.
De chips zijn klasse 1 en kunnen inderdaad 100 meter zenden. Daarvoor is wel een klasse 1 apparaat als ontvanger vereist. Vrijwel alle telefoons zijn klasse 2 en hebben een bereik van officieel 10 meter, dat in de praktijk rond de 20m schommelt met een uitschieter naar de 30.
De apparaatjes kunnen via het OBEX protocol eventueel bestanden verzenden naar elke gevonden telefoon die dit protocol ondersteunt (dus niet de iPhone), maar in dit geval zal het puur om de discovery gaan. De discovery van de telefoons lukt met een zwakker signaal ook en kan tot grotere afstanden gerealiseerd worden, maar 100m zal bij lange na niet gehaald worden met standaard hardware. Het is echter wel mogelijk met klasse 2 om dit soort afstanden te halen, als je de chip van het bluetooth apparaat maar gevoelig genoeg maakt. Ze bestaan.
Het ACM adres waar ze het over hebben is niets meer dan het MAC adres van de bluetooth chip. De eerste helft laat zien welke fabrikant het is en het tweede deel is soms in te delen in typenummers, maar is in veel gevallen niet of nog niet bekend. Dit moet door trial and error ontdekt worden, de fabrikanten geven deze informatie niet vrij.
In principe kan zo'n apparaat elke paar seconden een discovery doen en zal binnen no-time de volledige lijst met adressen van de telefoons om zich heen hebben.

Afstanden van telefoons zijn te meten in signaalsterkte (RSSI waarde), maar dit wordt onnauwkeurig als er mensen (water) tussen staan of als er veel metaal in de buurt is.
In principe kan je met een driehoeksopstelling redelijk nauwkeurig bepalen waar iemand precies is, ik verwacht hier niet dat dat nuttige informatie is.
15% is naar mijn ervaring wat aan de lage kant, het verschilt per locatie. Als je net een vliegtuig vol met hippe tieners moet uitladen is de kans groot dat er veel meer gevonden worden. Als dit echter een gemeten gemiddelde is uit een zeer groot aantal mensen, dan is het wellicht toepasbaar, op een vliegveld komen ook zeer veel mensen.

Er zijn op een vliegveld toch minimaal 4 punten waar iedere passagier persoonlijk aan de een of andere controle wordt onderworpen. Dat zijn (1) de check-in balie, (2) de paspoort-controle, (3) de baggage-check, (4) de gate-controle.
Is het nou zo moeilijk om op al deze punten even een software-'tellertje' in te bouwen? Dan heb je toch precies de gegevens die je nodig hebt? Of ben ik nou gek?

Je heb gelijk. Vind het toch raar, ze weten toch hoeveel mensen er in een vliegtuig zitten.
En al zouden ze geen koppen mogen tellen van de passagiers lijst, tel de vliegtuigen en aantal mogelijke passagiers en je bent dichter bij de realiteit dan met deze methode.

Over de benodigde artikelen en voedsel? Ze weten toch wat er gemiddeld verkocht wordt per dag van het jaar? Als er een meute binnen stormt kunnen ze toch nooit zo snel reageren met het aanleveren of wegsturen van producten en personeel.

Dit is grote onzin, zal wel idd met, heen en weer bewegingen te maken hebben van een persoon. Ze kunnen ook de berichten onder scheppen als iemand met een ander communiceert als ze ergens iets willen doen. Of iemand die een half uur zit te poepen in een kamertje ( Belgisch poepen included ). Wachtijden, nee, rondhang tijden, daar zal het omgaan.

Dus ze gaan 15% meten en dat getal vermenigvuldigen met 6 om een schattig te bekomen?
Redelijk kort door de bocht vind ik. Dat zal wel onnauwkeurige data opleveren.

Hopelijk niet, het percentage personen met bluetooth gsm's zal nooit rechtlijnig zijn. In een doordeweekse week, veronderstel ik dat het merendeel van de passagiers zakenmensen zijn, die typisch een gsm/blackberry en bluetooth laptop op zak hebben. En meestal zetten die hun toestellen nog amper af op een vlucht.
In vakantieperiodes heb je dan weer te maken met toerisme, een groep die minder bluetooth materiaal meeneemt en mogelijk hun gsm's al afzetten bij het inchecken.

Dus een schatting maken over de drukte, kan je wel maken met dit systeem, maar deze metingen omzetten naar absolute waarden om een telling van het aantal mensen op de luchthaven te maken? Het lijkt me onmogelijk dat je gewoon kan zeggen dat ten allen tijde 15% van alle bezoekers een bluetooth toestel op zak hebben.

Zat ik zelf zo ook al aan te denken:

Ik vlieg zelf regelmatig over (zeer) lange afstanden met vertrek en aankomst in zaventem, als (Belgische) expat, en dan valt het echt op dat naargelang de periode van het jaar, en zelfs de dag van de week, de "samenstelling" van je groep medepassagiers enorm kan variëren.

Soms zit de vlucht tot de nok vol met zakenmensen, op andere momenten (als ik bvb met een tussenstop in Spanje vlieg) kan je een hele bus bejaarden, of gezinnen met kleine kinderen, mee op de vlieger hebben.

Dat wil dus zeggen dat je de ene keer aan 80% of meer bluetooth gaat zitten (wie heeft er tegenwoordig geen bluetooth in zijn werktoestellen zitten), en de andere keer misschien zelfs geen 10% haalt.

Toch wel benieuwd of ze daar ooit betrouwbare data uit gaan kunnen distilleren.

Ze kunnen a.h.v. een steekproef toch prima bepalen welk percentage gemiddeld BT aan heeft staan, en met welke spreiding?
Eventueel verfijnd naar dag en tijd.
Daar volgt dan een schatting uit, met een bepaalde onnauwkeurigheid, van passagieraantallen.

Voor wachttijden boeit het niet zo. Of er tussen twee passagiers met BT aan nu 2 of 10 passagiers staan, de wachttijd is hetzelfde.

Maar is voor bepalen van aantallen een sensor bij elke in- en utigang niet veel handiger en preciezer?

idd en het is ook onzin

De luchthaven zegt informatie over passagiersstromen nodig te hebben, bijvoorbeeld om te beslissen hoeveel personeel moet worden ingezet of om te weten hoeveel voorraad de restaurants en winkels moeten inkopen.

Volgens mij hebben ze die informatie al. Ze weten via de luchtvaartmaatschapij hoeveel mensen er in een vliegtuig zitten dat vertrket, daarnaast moeten ze weten hoe veel er aankomen. Die gegevens zijn vaak al weken en dagen bekend, afgezien van een paar last-minute personen die niet veel uitmaken op het totaal.

Lijkt me dus wat dat betreft een totaal overbodig systeem. Daarnaast in realtime mensen oproepen. als het ineens druk aan het worden is, zo maar plots dan kan dat 2 uur later al weer weg zijn. Het duurt altijd even om mensen op te roepen voordat die op de luchthaven zelf zijn. Je loopt op die manier dus achter de feiten aan.

BAC krijgt volgens mij helemaal geen gegevens van de luchtvaartmaatschapijen. Daarnaast bied deze techniek een veel beter inzicht in de passagiersstroom en kan men continue deze stroom analyseren ipv eens om de zoveel tijd als men nog eens een telling doet.

Het vriendje van de zoon van de minister zijn firma moet ook werk hebben

Maar als je met de hand telt dan tel je ook maar een aantal mensen en schat je welk percentage dat je getelt heb om het dan ook te vermenigvuldigen om aan dezelfde onnauwkeurige data te komen...

Doen ze dat niet met alles? Met allerlei onderzoeken doen x% om dingen te bepalen. Bovendien kan je wat 'ouderwetse' tellingen houden om te kijken hoeveel ongeveer je foutmarge is.

Het is maar wat je beschouwd als onnauwkeurig. Om te bepalen of je winkel open/dicht moet kijk je niet op een persoon meer of minder.

[Reactie gewijzigd door quakerix op 15 maart 2010 14:52]

Valt wel mee, met duizenden passagiers per dag. Ik denk dat als je 15% meet, je toch statistisch wel verantwoord bezig bent.

Dat heet steekproef.
Een zodanig geaccepteerd en breed ingezet middel dat ik het niet eens ga verdedigen hier

Als je schatting voor 100% structureel 10% te laag is laat de nauwkeurigheid imho inderdaad te wensen over .

Omdat 15% * 6 = 90%

"Dus ze gaan 15% meten en dat getal vermenigvuldigen met 6 om een schattig te bekomen? Redelijk kort door de bocht vind ik. Dat zal wel onnauwkeurige data opleveren."

Ja 15% van de mensen staan 5 minuten in de rij. Vermenigvuldigen met zes... Dat betekend dus dat 100% van de mensen 30 minuten in de rij staan. ?>]

Als 15% bluetooth heef aanstaan, zijn de uitomsten dan nog wel betrouwbaar? Een goed onderzoek valt of staat als er een substanieel aantal respondenten zijn van gebruikersgroep(=passagiers van Saventum).

Het zou betrouwbaarder zijn als elke passagier een bluetooth zender zou krijgen als ie eenmaal ingecheckt is maar zo komen er natuurlijk weer extra kosten bij het onderzoek...

Gezien er 18,5 miljoen passagiers per jaar op het vliegveld komen, heb je ruim 50.000 passagiers per dag. Daarvan heb je 7.500 mensen die worden gemeten doormiddel van hun bluetooth. De steekproef grote is dan dus 7.500. De metingen die je dan doet kan je met 99% betrouwbaarheid en 1,37% foutmarge toepassen op de gehele groep. Met die cijfers heb je een heel goed onderbouwd onderzoek.

Als je wilt weten hoe lang mensen er gemiddeld over doen om van punt A naar punt B te komen dan is 10 of 15 procent prima. Dat geeft genoeg informatie.

Men kan deze gegevens ook altijd nog matchen met aantallen die je wél precies weet. Bijvoorbeeld hoeveel mensen per dag van een bepaalde pier vertrekken. Die gegevens zijn exact bekend.

Heeft allemaal met statistiek te maken. Je kunt er rustig een berekening overheen gooien om het te extrapoleren naar de totale populatie. Je hoeft het niet op de persoon nauwkeurig te weten, een foutmarge van 2% bij 95% zekerheid vinden ze hoogstwaarschijnlijk ruim voldoende. Het gaat ze immers niet om het volgen uit beveiligingsoogpunt of iets dergelijks, slechts om de passagiersstromen beter te kunnen volgen, zodat ze hun dienstverlening daarop af kunnen stemmen en in de toekomst efficíënter kunnen werken. Dat is voor alle partijen positief.

Een steekproef van 15% is al best ruim hoor, bij veel onderzoeken nemen ze veel minder, simpelweg omdat het anders te kostbaar zou worden.

Tuurlijk. Er zijn wiskundige bewezen methodes die vanaf een bepaalde steekproefgrootte met x% zekerheid juiste getallen opleveren. En 15% is al heel wat.

15% is juist verschrikkelijk veel voor een steekproef.

Moet je eens kijken naar al die peilingen voor de verkiezingen. Dat gaat met maar 3000 personen, voor een stemgerechtigde bevolking van 10 miljoen!

Ja maar maar een groep bejaarden heeft geen bluetooth en die lopen wel een stuk langzamer.

Ik denk dat 15% voldoende is om (voor hun doel) betrouwbare gegevens op te leveren. Ik vraag me alleen af hoe ze hebben vastgesteld dat 15% van de mensen bluetooth heeft aanstaan :-)

Ze telden handmatig hoeveel mensen er door de ingang kwamen, en hebben de blutoothteller aangezet. Lijkt me niet zo heel moeilijk om daar een percentage uit te filteren. Om de gegevens betrouwbaar te maken en te houden zal deze telling op regelmatige basis moeten worden herhaald.

Ik kan me zelfs voorstellen dat ze ook automatisch een fysieke telling bij de in- en uitgangen doen om zo altijd een betrouwbaar percentage te hebben voor het in kaart brengen van de stromen in de luchthaven.

Dat is niet zo moeilijk. Ze weten natuurlijk hoeveel mensen op er een dag landen, dan hoef je alleen een antennetje te zetten op een plaats waar iedereen langs komt, dan kun je het zo uitrekenen.

testje met handmatig tellen en dat vergelijken met de uitkomsten van een BT teller lijkt me de meest voor de hand liggende oplossing..

voor het tellen van de aantallen mensen heb je inderdaad wel een heel goed inzichtnodig in welk percentage het aan heeft staan. ik met mijn 2 toestellen maak er niet heel veel verrandering in. Wel kan je 'makkelijk' zien dat er een rij ontstaat als er een aantal BT apparaten ophopen bij de incheck balie. daar kan dan misschien sneller iemand bijgezet worden. echter vraag ik me af wat de meerwaarde is van iemand handmatig op te laten roepen, staat er een groep salespersonen met ieder een privee+zakelijk toestel en nog een laptop dan lijkt het al snel of er een halve gang vol staat...

moet je wel bluetooth uberhaupt aan hebben staan, en dat hebben de meeste mensen niet Maar blijkbaar is 15% toch genoeg voor ze... Volgens mij heeft Baazie hierboven ook gelijk dat het BlueTooth bereik van gsm's 'slechts' 10 meter is.

[Reactie gewijzigd door 4np op 15 maart 2010 14:47]

Zou best wel eens kunnen dat het op vliegvelden meer gebruikt wordt.
1 zakelijke bezoekers, die veel met oortjes lopen
2 privepersonen die met een oortje nog gedag kunnen zeggen zonder kun koffers neer te hoeven zetten

Het zou handiger zijn als ze een "soort" van femtocellen zouden gebruiken.
dan pak je alle gsm toestellen op.
Ofwel meerdere kleine gsm masten gebruiken en aan de hand daarvan localiseren waar de meeste gebruikers zijn. (Al dan niet door gebruik te maken van een driehoeksmeting)

edit typo

[Reactie gewijzigd door sir_huxley op 15 maart 2010 14:54]

Niet echt handiger:
Welk netwerk bevat alle GSM toestellen?
Welke GSM driehoeksmeting is op 10 meter nauwkeurig.
Welke GSM driehoeksmeting werkt met femtocellen indoor?
Welk netwerk zou heir aan meewerken?

Kunnen ze niet gewoon GSM signalen trianguleren? Dat heeft sowieso een groter bereik, én ze doen dubbel dienst - goeie GSM ontvangst zodra je op de grond staat, bijvoorbeeld. Lijkt me dat een telefoonmaatschappij daar ook wel interesse in zou hebben.

Of mogen ze die gegevens niet gebruiken voor dit soort doeleinden? Kan ik me ook voorstellen namelijk.

Volgens mij is de nauwkeurigheid, oook al omdat de mensen binnen een ruimte zijn, niet zo groot. Met bluetooth en de meerdere antennes, zal dit vele nauwkeuriger zijn. Of iedereen zijn iPhone met GPS tracken, kan ook

Ik ben benieuwd of de groep die hun telefoon bij zich en ingeschakeld heeft, en bluetooth aan heeft staan, representatief is voor de gemiddelde reiziger. Pik je er met die selectie niet juist de groep zakelijke reizigers uit bijvoorbeeld? Dat geeft toch een vertekend beeld aangezien die vanwege de ervaring en lichte bagage zich sneller door de luchthaven begeven dan anderen.

Waarom tellen ze niet gewoon het aantal poppetjes dat ergens staat de wachten. De cameras hangen er al. Het is dan een kwestie van een slim stukje software die het aantal mannetjes kan tellen die op een bepaalde lokatie staan te wachten.
Of willen ze echt iemand kunnen volgen van A naar Z?