Alliantie rond IBM stort zich op 28nm-procedé

Een alliantie van onder andere IBM, Samsung, STMicroelectronics en Infineon gaat zich op de ontwikkeling van het 28nm-productieprocedé storten. Doel is om tot energiezuinige chips voor mobiele internetapparaten te komen.

Chips op basis van het 28nm-high-k metal gate-platform kunnen in vergelijking met 45nm-chips de helft kleiner worden, terwijl ze 40 procent beter zouden presteren en 20 procent minder energie nodig hebben. De verbeteringen kunnen onder andere voor een nieuwe generatie van krachtige mobiele internetapparaten zorgen, die langer op een enkele acculading kunnen functioneren.

De technologie maakt onder andere sram-cellen van 0,12 vierkante micrometer mogelijk. Vorig jaar maakte IBM al bekend een eerste werkende sram-cel op 22nm gebouwd te hebben. De eerste samples van 28nm-chips rollen in de tweede helft van 2010 van de band, verwacht de IBM Joint Development Alliance. IBM, Samsung, STMicroelectronics, Chartered en Infineon werken al samen aan 32nm-high-k metal gate-technologie. De alliantie verwacht dat de opgedane ervaring voordelen op het gebied van kosten en snelheid bij de migratie naar 28nm oplevert.

Reacties (38)

[Verwijderd]

Een alliantie van onder andere IBM, Samsung, STMicroelectronics en Infineon gaat zich op de ontwikkeling van het 28nm-productieprocedé storten.

Deze lijst is niet volledig: http://sev.prnewswire.com...16/NY9969016042009-1.html

IBM, Chartered, GLOBALFOUNDRIES, Infineon, Samsung and STMicroelectronics Expand Technology Agreements

Chartered en GLOBALFOUNDRIES zijn vergeten in de lijst.

GLOBALFOUNDRIES is de productie faciliteit van AMD. Ik vond al vreemd dat AMD er niet bij stond.

[vgroenewold]

22 nm? Allemensen, wanneer komt men dan bij de natuurkundige grenzen aan, ik kan mij uit eerdere berichten herinneren dat iets van 30-40 nm al behoorlijk krap was.

[Verwijderd]

Als de schakelaar(tjes) een grote hebben van slechtes enkele atomen

[Milo2]

Al eerder...

"By conservative ITRS estimates the 16 nm technology is projected to be reached by semiconductor companies in the 2018 timeframe. It has been claimed that transistors cannot be scaled below the size achievable at 16 nm due to quantum tunneling, regardless of the materials used."

Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/16_nanometer

[Malantur]

Reported estimates indicate that transistors at these dimensions are significantly affected by quantum tunneling.[3] As a result, non-silicon extensions of CMOS, using III-V materials or nanotubes/nanowires, as well as non-CMOS platforms, including molecular electronics, spin-based computing, and single-electron devices, have been proposed. Hence, this node marks the practical beginning of nanoelectronics.

Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/11_nanometer

11 nm is dus ook mogelijk, maar men zal een andere techniek moeten toepassen. Intel denkt dat ze in 2015 de techniek klaar zullen hebben, dus ze zijn wel degelijk met kleinere processen dan 16 nm bezig.

[Rob Coops]

Niet zo heel lang geleden leek 22nm het kleinst haalbare te zijn. 16nm lijkt nu de limiet maar op de een of andere manier lijkt het me dat ze ook daar wel weer voorbij kunnen komen.
De afmetingen van de schakelaars kunnen in theorie het formaat van een paar atomen berijken ook al zullen sommige natuur wetten mischien roet in het eten gooien. Tot nog toe lijken ze iedere stap de kleinst mogenlijke schakelingen toch weer een stap op te schuiven, van 22 naar 16 naar waarschijnlijk 10 over een jaar of twee drie en zo maar door.

Uit eindelijk zou het zo maar kunnen dat andere technieken uit gevonden worden die niet zo zeer op dit soort schakelingen gebouwd zijn. (quantum computing bijvoorbeeld) Waardoor zelfs als we deze grens berijken, wat natuurlijk ooit gaat gebeuren, we nog steeds snelere IC's weten te produceren.

Op dit moment is 16nm wie weet over een paar jaar mischien 10... of zelfs nog kleiner.

[dasiro]

in theorie kan je de spin van een electron ook als schakelaar gebruiken.

een electron is ongeveer 3 femtometer groot

femtometer = 10^-15 meter
nanometer = 10^-9 meter

als je dan voor de gemakkelijkheid een Si-atoom gebruikt als opslag, dan kan je 14 electronen gebruiken, wat 14 bits of 2^14 combinaties geeft oftewel 2KiB per atoom

een goudatoom kan dan 79 bits opslaan ofte 2^79 ter vergelijking 1TiB = 2^40

[Timfonie]

Je haalt hier twee dingen door elkaar: 14 bits zijn 14 bits, zolang aan de staat van elk elektron slechts één bit wordt toegekend. Een KiB daarentegen is hetzelfde als 2^10 bytes, ofwel 1024 bytes = 8192 bits.

Anders gezegd: je haalt het aantal vakken door elkaar met het aantal manieren waarop vakken kunnen worden gevuld.

[Reactie gewijzigd door Timfonie op 24 juli 2024 02:43]

[Darkwings]

2^14 combinaties is gewoon 14 bits hoor, geen 2KiB.

Of bedoel je iets anders?

[Verwijderd]

Daar vinden ze vast nog wel wat op. Enkele jaren geleden hebben ze vast ook gedacht dat ze niet kleiner konden dan 90nm. Kijk waar we nu zijn.

[ZpAz]

28 nm zoals in het bericht vermeld.

Ik dacht dat een atoom een enkele nm was? (gemiddeld) dus het lijkt me dat bijvoorbeeld 10nm wel mogelijk moet zijn, aangezien je in theorie zou kunnen schakelen met 3 atomen. (lijkt me toch)

[Verwijderd]

Een silicium atoom heeft diameter van 1.175 Å
http://serve.me.nus.edu.sg/nanomachining/wafer_materials.htm

The silicon atom diameter is 1.175 Å,

Een Å is 0.1 nanometre or 1 × 10−10 metres. Dus 0.1175 nm voor een Silicium atoom.

Aangezien Silicium een halfgeleider is en dit gedoteerd moet worden (Om een P / N materiaal te laten ontstaan) zal het zelfs uit meerdere atomen moeten bestaan met een grote van mogelijk een silicium kristal. Dat 0.54 nm groot is.

Silicon, in particular, forms a face-centered cubic structure with a lattice spacing of 5.430710 Å (0.5430710 nm).

Kortom er zit niet zo heel veel rek meer in het verkleinen. Hoogstens dat Koolstof nog zou kunnen helpen als kleinste halfgeleider.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]

[Verwijderd]

Groten van een atoom is 1,6 en 15 femtometer.

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Atoom#Bouw_van_het_atoom

Een femtometer is gelijk aan 10-15 meter, ofwel 0,000 000 000 000 001 meter.

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Femtometer

Een nanometer is gelijk aan 10-9 meter, dus 0,000 000 001 meter of een miljardste meter.

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Nanometer

Een atoom is dus ruwweg een factor 10^6 kleiner dan de 16nm technologie.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]

[Verwijderd]

Een factor 10^6 ????? Dan kunnen straks wel heel veel bitjes kwijt op een vierkante milimeter. Als je de genoemde wiki pagina beter leest zie je dat alleen de atoom kern zo klein is .
Uit dezelfde wiki pagina:
De grootte van een atoom wordt bepaald door de elektronenwolk. Afhankelijk van het atoomnummer varieert de straal van een atoom van circa 60 (helium) tot 275 (francium) pm.
Oftwel grootte orde 160 pm = 0.16 nm en dat is maar een factor 100 kleiner dan de huidige structuren. In een vaste stof overlappen de elektronenwolken van naburige atomen waardoor je de afstanden tussen atomen niet 1-op-1 kunt bepalen als je de atoomgrootte weet. De grootte orde kun je hier wel uit schatten.

[ChemRikki]

Ordegroote diameter van bv silicium is 0.2 nm. Er gaan er dus nogal wat in 16 nm.

[Milo2]

atoom diktes zijn ongeveer een factor 1000 kleiner
Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/Orders_of_magnitude_(length)

Edit: link fix

[Reactie gewijzigd door Milo2 op 24 juli 2024 02:43]

[El Cid]

"Allemensen, wanneer komt men dan bij de natuurkundige grenzen aan..."

Bij de Plancklengte.

[w-dev]

Als de transistoren niet meer kleiner kunnen en dan gaat men over op quantumcomputers, omdat deze gebruik maken van de quantumeffecten itt de natuurwetten van bijvoorbeeld newton.

[Verwijderd]

Dat moet altijd maar weer blijken. Men dacht ook dat een Atoom niet kleiner kon, vaandaar ook de naam. Atoom betekend zoveel als Niet deelbaar.

De naam atoom die door Democritus is bedacht komt van het Griekse atomos, dat ondeelbaar betekent

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Atoom#Geschiedenis

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]

[Superstoned]

Ach, in alle redelijkheid IS een atoom ook niet deelbaar. Er wordt wel gesproken van kleinere deeltjes (protonen, neutronen, electronen) met daarin nog kleinere deeltjes (quarks) maar eigenlijk is dat allemaal theoretisch. Als je alleen al bedenkt dat een electron nooit op een bepaalde plaats IS maar altijd een soort van waarschijnlijkheidswolk laat zien kun je wel nagaan dat onze fysische wereld daar niet bestaat. Wat mij betreft is een atoom het kleinste deeltje waar je met enig realisme over kunt praten, en op dat niveau spelen al dingen als quantum tunneling - knettervaag ;-)

[Verwijderd]

dan zijn we goed bezig als elke chipfabriek een koeltoren moet bouwen. greenpeace zal dit neit leuk vinden
+ ik dacht dat kernsplijting alleen ging bij relatief grote atomen.
maw een half groot atoom ( 200+ atomen) is nog steeds groter als zeg maar Si of C

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]

[Deodatus]

Helaas is kernsplitsing niet echt een manier om transistoren te maken of informatie op te slaan.

[Stevendefeij]

Helaas???

Ik vind het niet zo erg dat er in mijn laptop geen kernsplitsing plaats vind hoor.
Dan magtie nog zo snel worden maar een mogelijke Tjsernobil en elk huis doe maar nie he.

[Countess]

global foundries (AMD's spinoff) zit ook in deze alliantie volgens meerdere berichten.
lijkt me toch ook niet onbelangrijk om te vermelden.

[Reactie gewijzigd door Countess op 24 juli 2024 02:43]

[Patrickdev]

Ja, tot ze weer met nieuwe methoden komen. En die komen er wel

[Simyager]

zolang we erin geloven en hard werken kunnen we theoretisch alles

[Adam_2.0]

zolang we erin geloven en hard werken kunnen we theoretisch alles

Correctie, moet zijn:
"Zolang er genoeg mee verdiend kan worden, zal het mogelijk gemaakt worden."

[Verwijderd]

Aan alles komt een keer een eind, vaak is dit einde alleen verder dan we denken/aannemen. Maar op een gegeven moment zal ongeacht de smak geld die je er tegenaan gooit, een einde bereikt worden.

@Adam_2.0
En toch zal het een keer ophouden. Theoretisch zal alles mogenlijk zijn. Maar in de praktijk wordt het een stuk lastiger. Theoretisch is er ook veel meer geld dan er in de praktijk in omloop is. Ik reageerde dan ook nuet op Simyager maar op you

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]

[Adam_2.0]

...op een gegeven moment zal ongeacht de smak geld die je er tegenaan gooit, een einde bereikt worden.

M.a.w. het punt dat bedrijven niet meer geloven dat er winst mee gemaakt kan worden.
Waarmee Simyager in zekere zin alsnog gelijk lijkt te hebben gekregen.

[Adam_2.0]

Hm, zouden ze dit dan ook in de PowerPC-processors gaan toepassen? Daar lijkt nog steeds toekomst in te zitten, alleen hebben zowel de oude PowerMac met G5 als de Xbox360 met G6 om de een of andere reden hitteproblemen...

[Verwijderd]

Ongetwijfend dat dit gebruikt gaat worden in de nieuwe Power procssoren van IBM. De huidige generatie POWER6 die gebruikt wordt voor LINUX, AIX en IBM i is op 45nm gebakken en draait vlotjes op 5 GHz. Het POWERPC verhaal is al lang achterhaald. POWER7 staat trouwens op de roadmap voor volgend jaar en zal zoals gewoonlijk weer dubbel zo krachtig zijn. Deze processoren kennen qua performance/watt geen gelijken.

[Adam_2.0]

Ik geloof je graag, maar ik vond het toch altijd opmerkelijk dat 2 apparaten van verschillende fabrikanten met opeenvolgende PowerPC-modellen hetzelfde euvel vertonen.

[Stevendefeij]

Onzin elke processor (of chip) wordt begrenst door warmte dus daar zit geen toeval in.

De maximale kloksnelheid van chip is meestal afhankelijk van hoeveel stroom je erin pomp maar met de toename van stroom neemt gelijk de warmte toe.

Bij elke chip is dit waar alleen de niveau's verschillen, de ene chip heeft voor dezelfde kloksnelheid meer spanning nodig als de andere.
Daarnaast kan de performance per klok (IPC) verschillen.

Maar dat een processor gelimiteerd wordt door hitte is normaal alleen blijven fabrikanten normaal gesproken ver genoeg binnen de veilige normen (intel met C2D wel heel erg ver binnen veilige normen om laag stroomverbruik te houden).

[Snoitkever]

Goeie kans, maar ook in AMD's nieuwe CPUs en GPUs, en in alle andere 28nm chips die globalfoundries straks gaat bakken.

[Stevendefeij]

Laten we hopen dat ze geen geld gaan verspillen door te proberen hun processors in 28 nm te bakken.

Intel heeft wijsselijk besloten deze stap over te slaan omdat het te duur is de problemen op te lossen en gaat gelijk voor 22 nm.

Voor GPU's en geheugen is 28 nm leuk maar voor CPU's???

Een half node process heeft voor een processor teveel nadelen bovendien komt 22 nm er gewoon weer achteraan en is het voordeel ten opzichte van 32 nm niet bijster groot.

[A4-tje]

als we nog kleiner gaan wordt er denk ik iets heel anders dan de traditionele schakelingen gebruikt. zie ook de voorgaande berichten op tweakers over Grafeen

[Verwijderd]

Om nog maar te zwijgen over DNAPC's over een x aantal jaar heb je alleen nog een reageerbuisje op je desktop staan als PC

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 02:43]