Het is deze week veertig jaar geleden dat het concept van de laptop werd bedacht. De Amerikaanse computerwetenschapper Alan Kay viert woensdag dat hij in 1968 een draagbare computer bedacht, die hij 'Dynabook' noemde.
Computerwetenschapper Alan Kay bedacht de Dynabook omdat hij een 'personal computer voor kinderen van alle leeftijden' wilde maken. De laptop werd nooit gebouwd: Kay beschreef een concept van een volwaardige laptop met een plat scherm, grafische userinterface, draadloze netwerkmogelijkheden en tablet-functionaliteit in een tijd dat computers nog bakbeesten waren, die met ponskaarten gevoed moesten worden. Wel werden zijn ideeën gebruikt bij de totstandkoming van de Xerox Alto in 1973, de eerste computer met een grafische interface. Ook de programmeertaal Smalltalk is voortgekomen uit het onderzoek naar de Dynabook.

De eerste draagbare computer waar consumenten over konden beschikken was de Osborne 1, die in 1981 verscheen. Deze eerste 'transportable' kostte bijna 1800 dollar, woog meer dan tien kilo en beschikte over een crt-scherm met een diagonaal van 5 inch. Twee jaar daarna verscheen de Epson HX-20, die al meer aanspraak op de naam 'portable' kon maken. Dit apparaat had een lcd-scherm met een resolutie van 120X32 pixels, een oplaadbare accu en een gewicht van 1,6kg. Tussendoor kwam het eerste model met een opklapbaar scherm van 320x200 pixels ten tonele, maar deze Compass 1100 van fabrikant Grid kwam vanwege zijn prijs van acht- tot tienduizend dollar alleen bij de Amerikaanse overheid terecht.

In de visie van Kay zou de ideale laptop extreem dun zijn en slechts een kilo wegen. De eerste notebooks met deze eigenschappen worden pas recent op grote schaal op de markt gebracht. Volgens Kay moet er echter nog heel wat gebeuren voordat bijvoorbeeld netbooks of goedkope, kleine notebooks voor onderwijsdoeleinden aan zijn visie voldoen. Hij wijst erop dat de kleinere draagbare systemen ook met een verminderde functionaliteit gepaard gaan. Wel is hij enthousiast over e-bookreaders als de Amazon Kindle.
Kay werkt momenteel aan Smalltalk-variant Squeak en hij is actief bij het One Laptop Per Child-project. De wetenschapper viert de verjaardag van de Dynabook tijdens een evenement in het Computer History Museum in de Amerikaanse stad Mountain View.
