Groot aantal organisaties past wiki-lemma's aan

De Wikiscanner van de Californische technologiestudent Virgil Griffith werpt zijn vruchten af. Aanpassingen aan Wikipedia zijn inmiddels herleid tot de CIA, de FBI, het Ministerie van Vrom, ExxonMobil en tal van andere organisaties.

Griffith opende deze week een website waarmee aan de hand van een bedrijfsnaam of ip-adres achterhaald kan worden welke organisaties wijzigingen doorvoeren bij Wikipedia-lemma's. Inmiddels is gebleken dat bijna 190.000 organisaties ten minste één anonieme aanpassing hebben doorgevoerd. Daarbij komen steeds meer voorbeelden boven drijven van dubieuze wijzigingen.

Zo zijn er vanaf een FBI-computer luchtfoto's verwijderd van het Amerikaanse detentiekamp Guantanamo Bay en werden de verrichtingen van de voormalige chef van de CIA opgepoetst via computers van die inlichtingendienst. Ook zou via CIA-systemen de vermelding zijn toegevoegd bij statistieken over slachtoffers van de Irak-oorlog, dat het slechts schattingen betrof en zou het profiel van het Iraanse staatshoofd Ahmadinejad voorzien zijn van de kreet 'Wahhhhhh!' via een computer van de dienst.

Een ip-adres van ExxonMobil is gerelateerd aan veranderingen van het wiki-stuk over de Exxon Valdez-milieuschandaal van 1989. Het bedrijf zou de beschuldiging dat een schadevergoeding aan vissers in Alaska nog niet was overgemaakt, veranderd hebben in een tekst die verwees naar bedragen die wel waren betaald.

Computers in het Vaticaan zijn volgens de Wikiscanner gebruikt om links naar krantenartikelen te verwijderen over Gerry Adams, leider van de Sinn Fein. De lemma's bevatten beschuldigingen dat de vingerafdrukken van Adams gevonden zijn op een auto die gevonden was bij een moordzaak in 1971. Vanaf computersystemen van de Scientology Church zijn teksten verwijderd met kritiek op de organisatie en links toegevoegd vanaf pagina's van overleden beroemdheden naar het lemma van de Scientology-kerk.

Ook vanaf Nederlandse ministeries blijken veelvuldig wijzigingen te worden doorgevoerd. Zo is in maart van dit jaar vanaf het Ministerie van Vrom een tekst uit de Engelstalige Wikipedia verwijderd waarin koningin Beatrix als aandeelhouder in ING en ABN Amro werd gerelateerd aan investeringen van deze banken in de wapenindustrie. De verwijdering wordt beargumenteerd met de opmerking dat er bij het linken van de koningin aan controversiële investeringen sprake zou zijn van smaad.

Reacties (56)

Dit is natuurlijk de ondergang van Wikipedia als het blijft voortduren. Als subtiele informatie — die niet iedereen buiten het bedrijf kan controleren — door firma's wordt aangepast, zal dat onopgemerkt zijn en nemen lezers het gewoon voor waar aan. Het kan wel heel moeilijk worden om zulke wijzigingen op te sporen. Ook als een fundamentele onwaarheid slechts een tweetal uur op Wikipedia blijft staan, betekent dat een groot risico. In twee uur bezoekt immers een onwaarschijnlijk groot aantal mensen Wikipedia.

Er zal bij Wikipedia serieus moeten worden nagedacht over dit fenomeen. De Wikiscanner van Griffith is een stap in de juiste richting, omdat de praktijken nu boven water komen. Maar bedrijven zullen nu ook doorhebben dat dit negatieve pr voor hen betekent en zullen wel snel met alternatieven (proxies) op de proppen komen zodat ze gewoon verder kunnen doen. Wat als ze zo beginnen? Dan wordt het helemaal onmogelijk om pr-vandalisme te weren van de encyclopedie.

Mijn inziens hebben dit soort praktijken enkel invloed op subtiele wijzigingen in de artikels, grotere aanpassingen worden dankzij de gigantische wiki community van specialisten en hobbyisten die geinterresseert zijn in het desbetreffende topic direct opgemerkt en ongedaan gemaakt.

Andere encyclopedien hebben net zozeer subtiele fouten en aanpassingen vanwege
-de minder exacte kennis over elk topic van de makers
-de invloed die bedrijven hebben op elke nieuwe uitgave van de encyclopedie, of dacht je dat bedrijven in het verleden niet de makers aanschreven met "juistere" informatie over topics?

Het enige verschil is dat men vroeger de "juistere" informatie kon checken op authenticiteit alvorens deze te integreren (wat niet altijd even grondig gedaan werd) terwijl bedrijven nu rechtstreeks dingen kunnen wijzigen. MAAR er is een veel sterkere controle op correctheid door de comminity waardoor ergnstige fouten er vrijwel direct terug uit worden gehaalt

Conclusie: dit is niets nieuws, kleine incorrectheden en belangensinmenging in topics heeft invloed op elk naslagwerk. Men moet zich bij wikipedia niet meer vragen van incorrectheden stellen dan bij andere naslagwerken.
Maar wikipedia heeft nog steeds zijn geweldige voordelen tegenover zijn concurrenten: gratis, gevarieerdere topics, dikwijls exacter en meer uitgebreid door interresse van specialisten/hobbyisten over het topic, steeds veel actueler, vanaf overal toegankelijk,....

Kortom, geef dit soort praktijken gewoon geen kans door regelmatig topics die jou interresseren en waarover je veel weet te controleren op incorrectheden! Doet iedereen dit dan zal je steeds minder vandalisme zien omdat men weet dat het toch geen nut heeft!

[Reactie gewijzigd door LiReC op 19 augustus 2007 15:22]

Het valt wel mee hoor. Ook hele grote lappen kritische tekst kunnen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Je moet het alleen anders aanpakken.

Eerst met kleine beetjes de tekst langzaam aanpassen, andere woorden kiezen, causale verbanden iets verzwakken, beschuldigingen of bewijs afzwakken, minder helder schrijven etc. Langzamerhand wordt de tekst korter, minder helder en zwakker. Op een gegeven moment is 'men' het er over eens dat het stuk tekst eigenlijk overbodig is in het artikel en kan het zonder veel weerstand geschrapt worden.

Ik ken tenminste één situatie waar dit stelselmatig gebeurt, waarschijnlijk door het bedrijf zelf. Welke dat is is off-topic en ga ik niet noemen, dat leidt alleen maar af.

En in hoeverre moet je dan andere bronnen geloven zoals de Brittanica?
Het probleem zit hem niet in de bron maar in wat je met die informatie doet. Mensen hebben de neiging om hetgeen wat ze voor hun neus krijgen gewoon te geloven meestal onder het mom van "het zal wel, ik heb er geen verstand van". Een tactiek waar men in de verkoop (denk bijv. aan telshop en consorten) en reclame gebruik van maakt. Voor veel anorexia patiënten schijnen de nogal schaars geklede en dunne dames in de diverse reclames de reden te zijn waarom ze zo geobsedeerd zijn met slank zijn. Ze zien wat en geloven het meteen.

Zelfde verhaal gaat op voor bekende Nederlanders. Het komt regelmatig voor in tuincentra dat bezoekers het personeel verbeterd omdat Rob de tuinman het zo heeft gezegd en het dan ook zo is. Waarbij men dus simpelweg vergeet dat Rob ook maar een mens is en het niet altijd bij het rechte eind heeft buiten het feit dat er vaak gewoon meerdere wegen naar Rome leiden (er zijn dus meer mogelijkheden/oplossingen).

Zo gek veel kunnen ze bij Wikipedia of waar dan ook er niet aan doen. Het probleem zit hem bij de mensen die het lezen. Wat meer toezicht en controle van gegevens in artikelen naast de Wikiscanner zijn eigenlijk bijna de enige dingen die men kan toepassen. Ze kunnen er ook voor kiezen om een account verplicht te stellen voor het wijzigen van gegevens maar daarmee verhelp je het probleem niet. Internet betekent veelal nog anonimiteit (hoewel dat zo ook zijn grenzen kent) en dat is dan ook de reden waarom je er zo bar weinig tegen kunt doen. Censuur toepassen is lastig al was het maar omdat het vaak bij wet verboden is, het maakt ook je geloofwaardigheid kapot als mensen er achter komen. Ip-ranges uitbannen is in dat opzicht dus beslist geen oplossing.

die organisaties bestaan ook gewoon uit mensen, die in hun vrije tijd mss ook wat wiki'en.
het hoeft echt niet allemaal 'de organisatie' te zijn die lemma's aanpast. zo staan er ook lemma's in de lijsten over de plaatslijke voetbalclub, aangepast door het ministerie van VROM?
daarbij zijn niet alle wijzigingen die gedaan worden slecht. ze kunnen ook met de beste bedoelingen gedaan worden, gewoon om het artikel accurater te maken.
propaganda zal natuurlijk wel gebeuren, maar ik denk dat het wat overdreven wordt

Belangrijk is altijd het gebruik van meerdere bronnen als je een goed beeld wilt van de werkelijkheid (of in ieder geval een betere afweging kan maken wat je als waarheid kan aanzien).

Er zijn allerlei websites op internet met complottheoriën, maar ook allerlei ideeën die veel verder gaan dan in de krant zal staan. Simpelweg omdat er geen een controle-mechanisme nodig is.

ING en ABN-Amro hebben ongetwijfeld redelijk veel aandelen Stork. Stork die maakt ook onderdelen voor bijvoorbeeld gevechtsvliegtuigen. Bij het onderzoek naar banken die investeren in de wapenindustrie, wordt de gehele aandelenportefuille van Stork verwerkt. Niet een relatief aantal wat in verhouding staat met de hoeveelheid die Stork weer investeert in onderdelen voor de wapenindustrie. Dit is maar een voorbeeld. Veel meer bedrijven en fondsen worden volledig gemarkeerd als partij in de wapenindustrie, terwijl er veel bedrijven en fondsen zijn waarbij wapens of wapenonderdelen een kleinere of grotere tak of investering vormen. Je krijgt dan een relatief groot bedrag.

Daarna in hoeverre het verwerpelijk is wat elk bedrijf maakt. Vuurwapens worden veelal gebruik door terroristen, maar dat is natuurlijk een totaal ander verhaal met bijvoorbeeld marineschepen. De link die daarna weer komt naar Beatrix is wel erg kortzichtig.

Iemand die een artikel schrijft op wikipedia als het gaat om een bedrijf, politicus of politieke zaken doet dat veelal vanuit een subjectief oogpunt en/of is een partij die ergens betrokken bij is. Als je vermeende wanprestatie op wikipedia wilt neerzetten als lid van bijvoorbeeld Greenpeace is dat geen probleem. Wie verdedigt dat vervolgens dan? Dit zal snel het bedrijf zelf zijn. De waarheid wordt dan snel overschaduwd door belangen van deze partijen.

Met het wikisysteem is het makkelijk een partij te beschuldigen en minstens net zo makkelijk om terug te slaan. Vaak vanuit een subjectieve partij. Dat een bedrijf of overheid reageert vind ik normaal. Stel dat overheden en bedrijven zich niet met wikipedia zouden bemoeien, dan blijft de content even subjectief, alleen dan in een richting.

Probleem bij het wikisysteem is dat het veelal op een laag niveau gebeurd als een soort van wellus-nietus spelletje. Wikipedia moet er alles aan doen om dit te verbeteren, een wikiscanner haalt er op korte termijn wel een deel van de subjectieve partijen uit, maar het is natuurlijk dweilen met de kraan open.

De Wikipedia, de gebroeders Grim zijn er jaloers op Wat een onzin site is dat ondertussen; edit wars, astroturfing, disinfo, propaganda, etc, etc. Ben beniewd wat mensen op het VROM betaald krijgen om de hele dag online dingen te zoeken en te editen. Opzich is het ook niet erg, als het niet zo was dat 99.9% van mensen dingen uit wikipedia als waarheid zien en weinig vragen stellen. Waar komt het vandaan? Wat is de motivatie? Bias?

jij bent meer van Conservapedia?
generalisaties zijn uiteraard leuk, maar goed.. zolang je op onpopulaire onderwerpen zoekt (ofwel, info zoekt over onderwerpen waar de gemiddelde internetvandaal nog nooit van heeft gehoord) is wiki prima.. dat 99.9% van de mensen niet genoeg weet om informatie op waarde te kunnen schatten is een probleem wat zich ook buiten wiki voordoet, dus om nou te stellen dat dat de schuld is van wiki, of dat dit mogelijkmaakt dat de hele wereld verkeerd geinformeerd wordt lijkt me licht naïef en stemmingmakerij. de telegraaf/FN is ten slotte ook de bijbel voor een meerderheid in nederland/de VS.. daar hoeft geen pseudo-autoriteits/waarheidsclaim aan vooraf te gaan.
as for 'waar komt het vandaan', dat is er met deze iprangelister alleen maar duidelijker op geworden, njet?

En wat is er mis met investeren in de wapenindustrie? Zolang mensen wapens willen kopen zal de industrie blijven bestaan, en als dat er voor zorgt dat mijn pensioentje daardoor gegarandeerd wordt dan heb ik daar geen problemen mee, net als dat ik er geen problemen mee zou hebben als het geld ergens anders in geinvesteerd zou worden wat er voor zorgt dat mijn pensioentje daardoor gegarandeert blijft..

Wat er mis is met de wapenindustrie? Laat ik die vraag met een wedervraag beantwoorden: Waarom zou je willens en wetens geld stoppen in bedrijven waarvan je wéét dat ze jouw toekomst en die van je (klein)kinderen verneuken?

Het zou jouw ook niet boeien als ze geld stoppen in een bedrijf dat illegaal loost in jouw achtertuin, of toch misschien wel?

Hoe intelligent onze Koningin ook mag zijn (en dat is ze naar mijn mening wel degelijk), ik denk dat ze echt niet in de gaten houdt wat al haar geld doet, laat staan waar ze precies allemaal aandelen in heeft. Waarschijnlijk stelt ze samen met adviseurs een portfolio samen op basis van bepaalde criteria, maar dat zullen waarschijnlijk grotendeels fondsen zijn. En uit de charter van een fonds is lang niet altijd op te maken waar ze exact in investeren, laat staan dat dat in de wapenindustrie is.

LULKOEK. Die adviseurs snaaien genoeg percentages weg,om ze ter verantwoording te roepen. En dat kan ook, heel simpel. Net zoals je eist de je maximaal rendement wilt, of de zooi zo risicovrij mogelijk wil spreiden, kanje ook eisen dat je geen "verwerpelijke" fondsen wilt. Zoals geen kinderarbeid, alleen duurzame R&D, geen schending van mensenrechten etc. Jij gaat me niet vertellen dat de de koningin niet op de hoogte is van het feit dat de koninklijke shell (waar mevrouw toevallig van op de hoogte is), schijt heeft aan het milieu, en in nigeria zich verschrikkelijk gedraagt. Of dat de mooie nike kleding door kinderen in azie in elkaar wordt gezet onder erbarmelijke omstandigheden?

en dan mooi een ontopic linkje: http://en.wikipedia.org/w...ounding_Royal_Dutch_Shell

[Reactie gewijzigd door Tha_Butcha op 20 augustus 2007 01:29]

Je neemt nu Nigeria als voorbeeld wat Shell fout heeft gedaan en in meer of mindere mate nog steeds zou doen. Ook al heet het daar "Shell Nigeria" de meerderheid is in handen van de een overheidsbedrijf. Shell heeft 30% belang in "Shell Nigeria".

De wereldeconomie draait op olie. Daarbij zijn grondstoffen nodig uit lastige gebieden, zoals Venezuela, Nigeria, Rusland waar de staat de machtigste partij is. Shell Nigeria is voor 55% in handen van de overheid. De overheid is er voor het maken en handhaven van wetten. Is het dan niet in hoofdzaak de verantwoordelijkheid van de lokale overheid? Andere oliebedrijven daar doen het niet veel beter.

Moeten we niet meer handelen met China dat stelselmatig mensen executeert, martelt, en grote groepen mensen onderdrukt?

Je kan bij allerlei overheden en bedrijven aandringen om te verbeteren, maar je kan en moet ze het in hoofdzaak niet onmogelijk maken. Stel alle oliebedrijven zouden hun activiteiten in lastige gebieden stopzetten dan zou dat een enorme olieprijsstijging veroorzaken die voor ons onbekend is. Veel producten zullen duurder worden en onze welvaart zal daarmee aanzienlijk dalen.

Maar goed, om ontopic te komen bij Shell staat op wikipedia wel erg veel, terwijl dingen die fout zijn gegaan bij andere supermajors veel minder worden vermeld. Toeval?

Als je het mij vraagt zouden ze toegang moeten verbieden voor die instancies, het verbaast me ook niets dat het uit amerika komt.

En wat dan? Iedere privepersoon is meestal ook weer werkemer bij een bedrijf of instantie. Als je de toegang verbied voor bedrijven en instanties, krijg je juist dat men nog steeds invloed wil hebben en dit dan op slinksere manieren zal gaan proberen.
Bovendien sluit je daarmee ook instanties uit die tot zekere hoogte objectief mogen worden geacht, zoals wetenschappelijke instituten.

Een betere/minder slechte oplossing zou zijn duidelijk aan te laten geven wie wat gewijzigd of toegevoegd heeft. DIt gebeurt in de krant ook op de opiniepaginas. De naam van de auteur staat erbij.

werkzame beroepsbevolking: 7 miljoen (2006)
bevolking: 16 miljoen (2006)
verschil: 9 miljoen mensen die niet werknemer bij een bedrijf of instantie zijn.
bron: CBS

je vergeet toch nog even dat het ministerie van vrom ook wordt vermeldt.. en waarom zou je de toegang moeten verbieden, dan zou je de toegang voor iedereen moeten verbieden.. Niet alle informatie is geschikt om zomaar gepubliceerd te worden, en je moet ook niet vergeten dat niet alles wat orgineel op wikipedia komt ook daadwerkelijk waar is..

Met de opkomst van Wikipedia is misschien het zoeken naar informatie makkelijker geworden, het beoordelen van informatie -objectiviteit, feitelijke juistheid, bronnenonderzoek enz.- is nog hetzelfde handwerk als pakweg 20 jaar geleden.

Bovendien is het nog altijd zo dat je bij het zoeken naar info gebruik moet maken van meerdere databestanden. Bij het maken van een werkstuk op enigszins niveau simpelweg verplicht.

Wikipedia staat niet onder een redactie die de aangeboden artikelen op betroubaarheid en juistheid controleert.

Wikipedia is geen bron en geen literatuur, de auteur van de info is min of meer anoniem en WP is een internet site waar de stekker uitgetrokken kan worden, dus verwijzen naar WP is in principe uit den boze. Gedrukte literatuur blijft altijd beschikbaar in de (Universiteits)Biliotheek.

Dit is voor mij 't opmerkelijkste stukje in de bovenstaande tekst: "Computers in het Vaticaan zijn volgens de Wikiscanner gebruikt om links naar krantenartikelen te verwijderen over Gerry Adams, leider van de Sinn Fein. De lemma's bevatten beschuldigingen dat de vingerafdrukken van Adams gevonden zijn op een auto die gevonden was bij een moordzaak in 1971."

Voor diegene die het niet weten, Sinn Fein is de politieke tak van de IRA. (Irish Republican Army). De IRA heeft tal van aanslagen, doden en gewonden op hun geweten. En blijkbaar zit in het Vaticaan een aanhanger van Gerry Adams.

Achteraf gezien mischien niet zo verwonderlijk - er zijn veel Ierse priesters etc.

[Reactie gewijzigd door lordsnow op 19 augustus 2007 14:57]

Zou de IRA soms katholiek zijn?

Nou is het natuurlijk nog niet altijd bewijs dat de organisaties er achter zitten, het kunnen hobbyisten in de baas z'n tijd zijn. Zo'n Vrom gevalletje zou er best zo een kunnen zijn.
Dat is bij de inlichtingendiensten niet zo waarschijnlijk, doe boel zal daar (hoop ik) zo zwaar gemonitored worden dat je dat wel uit je hoofd laat.

Het pikantste vind ik dat gevalletje Vaticaan. de armen van de Heilige Moederkerk krijgen nog altijd ver ...

Een van mijn wensen was en is nog steeds de handel en wandel van alle belangrijke personen te kunnen volgen. De wereld zou nooit meer het zelfde zijn. Bush en Putin zouden bijvoorbeeld nooit president zijn geworden of het in ieder geval nu niet meer wezen. Het is maar een voorbeeld maar zegt precies waar het hierom gaat.

Wat deze technologiestudent gedaan heeft is weer een stap in de goede richting en de symbolische waarde achter zijn creatie is groot. Verwacht dat we langzaam steeds meer de kant op gaan van een transparante maatschappij. Daar lijkt het namelijk al een tijdje op.

Als je hebt over vooruitgang hoort deze stap er zeker bij.

[Reactie gewijzigd door Esthero op 20 augustus 2007 01:55]