Leica M8 aan inspectie onderworpen

DPReview heeft een uitgebreide bespreking geplaatst van de 10 megapixel Leica M8. De M8 bleek een degelijk gebouwde, snelle camera, maar de interne beeldverwerking is voor een camera van ruim vierduizend euro teleurstellend slecht.

Leica introduceerde zijn eerste meetzoekercamera, de M3, in 1954 op de Photokina. Bij meetzoekers, ook wel rangefinders genoemd, kijkt de gebruiker niet door de lens, zoals bij spiegelreflexcamera's gebruikelijk is. Dit heeft enkele voor- en nadelige gevolgen. Zo gebeurt het scherpstellen totaal anders dan bij slr-camera's en treedt bij korte focusafstanden een parallaxeffect op. Een moderne meetzoeker meet de afstand tussen het te fotograferen object en de camera door middel van een lichtstraal. De tijd tussen het uitzenden van het signaal en het ontvangen van de reflectie is een maat voor de focusafstand. Oudere rangefinders projecteren twee beelden over elkaar; de lens is in focus als beide beelden precies samenvallen. Door de afwezigheid van een spiegelconstructie zijn rf-camera's veel compacter dan hun slr-tegenhangers.

Lenzen met een brandpuntsafstand langer dan 135mm zijn niet verkrijgbaar voor meetzoekers, omdat het focussysteem op zo'n afstand niet accuraat meer werkt en het object in de niet-zoomende zoeker te klein wordt. Een scherptedieptepreview is bovendien onmogelijk, doordat de gebruiker niet door de lens kijkt. Meetzoekers zijn volgens liefhebbers een veel puurdere manier van fotograferen, omdat ze weinig tot geen elektronische hulpmiddelen bieden; scherpstellen gebeurt bijvoorbeeld handmatig en Leica kwam pas in 2002 met een elektronische sluiter, waardoor een diafragmavoorkeuzeprogramma mogelijk werd.

De Leica M8 beschikt over een sensor van tien megapixel die, om vignettering te voorkomen, een cropfactor van 1,33x heeft. De camera kan overweg met alle objectieven uit Leica's M-lijn. Doordat het achterste element van rf-objectieven veel dichter op de sensor zit, is de invalshoek bij extreme groothoeklenzen extreem klein. Het gevolg is dat de microlensjes die aan de randen van de sensor zitten niet al het ontvangen licht op een pixel laten vallen. Leica heeft dit opgelost door de microlenzen iets naar het midden van de sensor te verplaatsen naarmate ze meer naar de rand gesitueerd zijn. Bovendien geven alle nieuwe Leica-lenzen een 6bits-code door, zodat de camera weet wat voor lens gebruikt wordt. De donkere randen worden vervolgens softwarematig gecompenseerd in de jpeg-foto's, bij raw-beelden niet.

De behuizing van de M8 is naar Leica-traditie eenvoudig en efficiënt ingedeeld. De camera is verkrijgbaar in een volledig zwarte uitvoering of de klassieke zwarte-zilveren kleurstelling. Bovenop zitten een ontspannerknop en een draaiknop voor de sluitertijd keuze. Met een ring rond de ontspanner kan gekozen worden voor de enkele of continue schietstand waarmee twee foto's per seconde kunnen worden genomen. Ook de achterkant is een toonbeeld van eenvoud met een enkele rij knoppen, een menu-knop en een vierwegknop rond het scherm. De camera reageert erg snel: dankzij de afwezigheid van een relatief zware spiegelconstructie is de sluitervertraging bijzonder kort. De raw-foto's zijn erg scherp, maar in jpeg-mode zorgt de beeldverwerking voor artefacts en verlies aan detail. Het dynamisch bereik is met 8,5 stops goed te noemen. De slechte automatische witbalans is de zoveelste reden om raw te schieten.

De M8 komt er in de conclusie niet zo goed vanaf als menigeen zou hebben verwacht van een camera van een gerenommeerd merk als Leica. Vooral de slechte prestaties bij het maken van jpeg-foto's doen de camera de das om. De prijs van ruim vierduizend euro voor de camera en bijna 1400 euro voor een 50mm objectief met een diafragma van f/2.0 leggen de lat zo hoog dat je de camera volgens de reviewer wel heel graag moet willen hebben om zulke uitgaven te verantwoorden.

Reacties (24)

[quadsimodo]

DPreview is rijkelijk laat dit keer - the Luminous Landscape http://www.luminous-lands...ws/cameras/leica-m8.shtml kwam al in de herfst van 2006 met een uitgebreide review en Uwe Steinmueller's Digital Outback Photo http://www.outbackphoto.c...a_m8/Leica_M8_review.html recenseerde de camera al in september 2006 om in de weken erna aandacht te besteden aan de problemen van de M8. Aan de M8 kleven, afgezien van de prijs, problemen die men van een camera van het merk Leica toch niet zou verwachten (ofschoon de reputatie van Leica toch meer berust op voortreffelijke en prijzige optiek dan op de camera's die menigmaal niet bepaald verspeend van technische gebreken bleken - ik kan daar een aardig lijstje van maken (van mechanische en lakproblemen van de M's t/m de electronica van de R's - ben niet voor niets op Nikon overgestapt!) maar dat gaat het doel van dit topic voorbij).

Infrarood
De reviewers was in eerste instantie ontgaan dat de gevoeligheid van de beeldchip van de M8 in bepaalde delen van het spectrum de gevoeligheid van het menselijk oog rijkelijk voorbijschoot. De M8 registreert namelijk pijnlijk goed in het infrarode deel van het spectrum http://www.luminous-lands...cameras/m8-infrared.shtml
en het regende klachten van M8-gebruikers die meldden dat 'zwart' door de camera vaak niet als zwart geregistreerd werd maar als iets paarsachtigs! Mooi voorbeeld: http://www.flickr.com/photos/joi/444921209/ De dunne CCD coating was kennelijk niet in staat om de IR-straling afdoende te blokkeren. Dit is een zeer ernstig, en laakbaar, mankement! Een blamage, zeker voor een optiekspecialist (en ik heb goede ervaringen met Leica microscopen) als Leica! De camera van de markt halen en de chip opnieuw ontwerpen was, gelet op de bescheiden oplage van deM8, kennelijk te prijzig.

Na eerst wekenlang in alle talen, duits incluis, over het probleem gezwegen te hebben kwam de firma Leica met een 'oplossing'. Op 24 november maakte de firma bekend dat iedere M8 koper kosteloos twee IR-filters met diameters naar keuze zou ontvangen - in februari 2007: 'Leica Camera AG offers every LEICA M8 customer a basic kit of two UV/IR filters with diameters of her/his choice and free of charge. Delivery will commence as of early February 2007.' http://www.leica-camera.us/news/news/1/3682.html

Phil/DPReview heeft op 10 november 2006 aangekondigd zijn definitieve review van de M8 uit te stellen tot de problemen verholpen zouden zijn. http://www.dpreview.com/n...11001leicam8statement.asp Op 24 november komt er dan de stellingname van Leica over de problemen (naast de IR-overgevoeligheid kwam ook spookbeelden en 'banding' voor) http://www.dpreview.com/news/0611/06112402leicam8fixes.asp maar de test van Phil en de terugkoppeling met Leica viel kennelijk zo negatief uit dat het tot vorige week geduurd heeft tot hij wat 'acceptabelers' kon schrijven. Phil is dan wel opgekocht door Amazon, hij blijft onafhankelijk en zijn reviews zijn altijd zeer nauwkeurig, zijn conlusies goed onderbouwd en rijkelijk voorzien van meetgrafieken en de originele opnames.

De 'oplossing' van Leica is ronduit slecht. Filters zorgen altijd voor extra reflectie (hoewel dankzij multicoating de reflecties tegenwoordig redelijk beperkt blijven), contrastverlies en bovendien verminderde scherpte. Heb je prachtige, peperdure Leica-objectieven die zelfs bij grauw weer nog mooi tekenen, moet je er een filtertje voor gaan schroeven!

Een saillant detail is dat Leica vorig jaar als reactie op alle kritiek hoog opgaf van de wijde gamut van de chip en 16 bit kleurregistratie - terwijl het DNG outputformaat van de M8 alleen... 8 bit toeliet.

edit: typo's

naschrift
Neem dan ook nog de prijs in overweging en je hebt alle reden om met een wijde boog aan de M8 voorbij te gaan. Voor een fractie van het bedrag heb je een zeer degelijke 10-12 MP Nikon of Canon (mijn D200 is zelfs spatwaterdicht) en dan heb je ook nog wat geld over om een paar zeer fraaie niet-zoom objectieven aan te schaffen (50/1.4, 85/1.8). Leica heeft trouwens nooit uitgeblonken in groothoeken, hun standaard- en telelenzen tekenen gewoon beter. Wie dan toch nog niet tevreden zou zijn met wat Nikon en Canon op de markt brengen qua optiek, kan zijn hart ophalen aan enkele uiterst fraaie Zeiss-objectieven voor Nikon (of Canon) als hij bereid is afstand te doen van autofocus, een klein offer lijkt me. De Zeiss objectieven zijn qua prijs in vergelijking met de Leica objectieven een koopje! En ze tekenen bepaald niet minder scherp...

[Reactie gewijzigd door quadsimodo op 23 juli 2024 09:20]

[Sibylle]

Prima camera lijkt me zo. De reviewer zegt dat het maken van JPEG beelden niet gebeurd in grote kwaiteit.
Maar als je 4000eurie uitgeeft + 1500 aan lens dan ga je toch ook nooit jpeg schieten om de kwaliteit!!! :S:S
Dan schiet je RAW voor kwaliteit en JPEG voor de fun als er toevallig een aap voorbijvalt, of om 500keer zoveel foto;s te kunnen maken...

[Grrrrrene]

Ik ben het met je eens dat voor de beste kwaliteit raw de instelling is die je moet gebruiken, maar als pro denk ik dat je toch graag wil dat foto's gewoon kant-en-klaar al goed uit je cam komen en je met de raw + jpeg-instelling die incidentele misser ff recht kunt trekken. Stel je voor dat je een shoot van 500 foto's hebt gedaan en je moet _iedere_ raw-foto postprocessen Dat kan wel in batch, maar dan heb je maar beperkte controle over het eindresultaat.

[Hillie]

Toch nog meer controle dan directe conversie naar JPG natuurlijk.

Het interessante aan dit soort reviews is dat apparatuur die gericht is op een bepaalde niche toch vaak in de meest algemene zin beschouwd wordt. Mijns inziens niet altijd even handig.

[Reactie gewijzigd door Hillie op 23 juli 2024 09:20]

[dipje2]

Daarvoor hebben ze Adobe Lightroom uitgevonden .

Schiet zelf altijd Raw, terwijl ik eigenlijk Raw+jpg wil... maar dan wordt het wel weer heel groot wat er wordt weggeschreven (stomme Sony A100 van min schrijft dan een Raw weg met de JPG daar in ge-embed, maar ook nog eens een losse JPG. 3mb + 3mb + 10mb = 16mb per foto, argh).

[Grrrrrene]

Ik schiet ook altijd RAW, maar dat is puur omdat mijn toch wel oude camera (EOS D30, niet de 30D dus) alleen jpeg _of_ raw kan. Als ik beide tegelijk op zou kunnen slaan (flashgeheugen kost geen drol meer), zou ik dat doen omdat je gewoon de jpeg kunt gebruiken als je daar tevreden over bent en raw als het beter moet/kan.

Ben het dus helemaal met je eens, maar ik denk dat je het met me eens bent dat een cam van > 4k euro gewoon goede jpeg's moet kunnen schieten, als hij die optie biedt. Laat het anders weg, als het een zinloos ondergeschoven kindje is.

[mawashigeri]

Waarom zou je zo'n camera kopen voor kiekjes? Daarbij zijn foto's in RAW formaat lang niet zoveel groter dan JPEGs als je zou denken, al was het maar omdat je

• lossless compressie kan toepassen
• informatie per SUBpixel opslaat (12bits ipv. 8 lossy bits!)

Dat postprocessen voor snelle resultaten is echt geen klus hoor, zoals je zelf al zegt: batchen maar! Zolang de foto's op de camera staan kan je ze ook daar direct bekijken.

PS1: hoeveel controle over je resultaat heb je als je camera de JPEG compressie doet?
PS2: bij een Canon EOS 400D is een gemiddelde RAW foto ca. 10MB, terwijl de JPEGs van 3-5MB gaan, de keuze is dan snel gemaakt.

[dipje2]

Kiekjes lukt zowiezo niet eh, dit ding heeft geen Autofocus als ik DPreview goed gelezen heb.

Dus je moet overal de moeite nemen om 'm in te stellen.

Ik geloof zelfs ook dat de enige 'auto' mode dat die heeft is de Aperture-auto-stand.

Met die draaiknop bovenop moet je namelijk de sluitertijd kiezen, of 'A' stand.

[Youri Carma]

Review Pics: http://www.dpreview.com/reviews/leicam8/page22.asp

Leica M8 in de rode kleuren:

http://www.flickr.com/photos/gabrielma/458809452/

http://www.flickr.com/photos/gabrielma/484514706/

http://www.flickr.com/photos/gabrielma/1132198006/

http://www.flickr.com/photos/gabrielma/178769072/

http://www.flickr.com/pho...178779542/in/photostream/

http://www.flickr.com/photos/gabrielma/172911995/

[teigetjuh]

Dit is weer een DPreview-review..... DAt zegt mij dat alles puur standaard heeft gestaan en dat er dus misschien prima jpegs uitkomen als je een klein beetje met de settings speelt....
Dit heeft Phil namelijk al eens eerder gedaan met bijvoorbeeld de Pentax K10D. Op de standaard komen er inderdaad wat fletse jpegs uit... 1 dingetje anders en er komen prima platen uit...... Met zo'n camera ga je toch wat experimenteren en dan heb je een dergelijke setting al snel gedaan....
Maar deze M8 heeft waarschijnlijk geen AutoFocus, want dat zie ik nergens in terug?? (Heb de review bij de bron nog niet gelezen.)

[Grrrrrene]

Dit is weer een DPreview-review..... DAt zegt mij dat alles puur standaard heeft gestaan en dat er dus misschien prima jpegs uitkomen als je een klein beetje met de settings speelt....

Op lagere scherpte-instellingen waren de foto's weinig gedetailleerd vond ik en op hogere sharpening waren de artefacts niet om aan te zien.

Dit heeft Phil namelijk al eens eerder gedaan met bijvoorbeeld de Pentax K10D. Op de standaard komen er inderdaad wat fletse jpegs uit... 1 dingetje anders en er komen prima platen uit...... Met zo'n camera ga je toch wat experimenteren en dan heb je een dergelijke setting al snel gedaan....
Maar deze M8 heeft waarschijnlijk geen AutoFocus, want dat zie ik nergens in terug?? (Heb de review bij de bron nog niet gelezen.)

Ik quote uit de eerste alinea onder het plaatje: "scherpstellen gebeurt bijvoorbeeld handmatig". Geen autofocus dus, hoewel dat volgens de reviewer geen echt probleem is, want hij gebruikt z'n dslr na deze review zelfs al vaker in MF.

[mashell]

Meetzoekers zijn volgens liefhebbers een veel puurdere manier van fotograferen, omdat ze weinig tot geen elektronische hulpmiddelen bieden

Als je dat puurder vindt dan is digitaal toch al een gruwel? Echt puur is analoog, zwart wit, ontwikkelen in een doka, met je hoofd onder een doekje afdrukken, brandend fosfor als flits en een onderwerp dat een minuut lang stil moet staan.

[berhav]

Vroeger was een leica duur omdat ie goed was. Nu is hij duur omdat er leica op staat.
Snap zowiezo niet wie hem koopt (op een paar oude fotografen na die nog steeds denken dat leica erg goed is). Begrijp mij niet verkeerd: panasonic gebruilkt ook leica lenzen maar deze cameras zijn zeer betaalbaar en goed.

[MatthiasDS]

Vroeger was een leica duur omdat ie goed was. Nu is hij duur omdat er leica op staat.

Er is nog zoiets als bouwkwaliteit. Neem eens een Panasonic in de hand en dan zo'n M8, dan weet je het wel direct hoor. Overlaatst nog een M8 in m'n handen gehad en een paar pics mee getrokken. De feel die dat toestel heeft (voelt zwaar en enorm degelijk aan), het geluid als je de foto maakt ("KLAK"), dat gaat toch nog een paar lengtes verder dan een Panasonic hoor.


Nu ga ik niet beweren dat de kostprijs recht evenredig is met de kwaliteit, maar toch, Leica's zijn niet enkel voor hun naam duur.

[Anoniem: 34614]

KLAK - het enige woord dat 1000 Euro per letter kost.

[Anoniem: 28557]

Er is nog zoiets als bouwkwaliteit. Neem eens een Panasonic in de hand en dan zo'n M8, dan weet je het wel direct hoor. Overlaatst nog een M8 in m'n handen gehad en een paar pics mee getrokken. De feel die dat toestel heeft (voelt zwaar en enorm degelijk aan),

Als ik kijk naar de prijs van een Panasonic Lumix DMC-TZ2EG (pricewatch: Panasonic Lumix DMC-FZ50 (10MP, 12x, 35-420mm, f/2.8-3.7))
ook 10 Megapixels. Dan kost dat ding 400 euro. Als dan een Leica koopt voor de bouwkwaliteit, kan je dus 10x een Panasonic uit je klauwen laten vallen voordat je met die Leica goedkoper uit bent en als je je fototoestel zo vaak laat vallen, kan je beter een Trust kopen.

[MatthiasDS]

Me dunkt dat je een M8 niet kan vergelijken met een digicam van 400 euro. De techniek is volledig anders en is de sensor op zich ook niet massa's groter?

Een vergelijking op basis van megapixels is niet zo slim.

[Anoniem: 153581]

Dus 4000 euro voor een leica, sorry maar ik koop heel veel liever een D2xs van nikon, dan heb je een profesionele camera voor een vergelijkbaarhoeveelheid geld met meer Mpixels met een zeer degelijke bouw. Of als je het wat kleiner wil een nikon D200 die in een kit met een pro lens voor onder de 2000 euro kan krijgen, 10MP, SLR, Magnesium body en spatwaterdicht, en dan zijn er zat lenzen voor te krijgen die veel goedkoper zijn dan 1400 euri...

Sorry maar dit koopt alleen iemand die geld over heeft en van de retro look houd, of gewoon niet goed bij zijn hoofd is.

[MatthiasDS]

Daarom zeg ik zelf ook:

Nu ga ik niet beweren dat de kostprijs recht evenredig is met de kwaliteit

Natuurlijk is het enorm duur. Maar m'n punt was dat je niet alleen voor de naam betaalt. Die bouwkwaliteit is te zalig. En eerlijk gezegd, zo'n M8 voelt voor mij degelijker aan dan een Nikon of Canon dSLR. Dat zijn mijn bevindingen, je hoeft die niet te delen, maar ik heb het zo ondervonden.

[kikkervis]

Hoeveel negatiefs er aan de camera ook kleeft, ik vind een zeer mooi toestel, Ik heb absoluut geen 4000 euro er voor over maar als ik het geld zou hebben zou ik het er mischien wel voor over hebben.

Ik vind het grote nadeel aan de modere spiegel reflex camera's dat ze zo lomp groot zijn. De keuze is vaak of een klein toestel met erbarmelijke kwaliteti, of lomp groot. Dit is sierlijk en heeft kwaliteit. Afwachten of leica de problemen oplost en een willekeurige loterij mij goed gezind is, dan zou ik dit zeker kopen.

[HerrSchicksall]

Mijn Leica R3's hebben een electronische sluiter, bouwjaar 1976 door Minolta. Dus de elektronische sluiters waren er al voor 2002 bij Leitz.

Sorry detail.

[stresstak]

Na de Agfa Clack nu de Leica Klak. Maar als ik het geld had kocht ik hem zo.

[Youri Carma]

Beste digitale foto's die ik tot nu toe gezien heb!

Nu zie je ook dat Canon nog een inhaal slag zal moeten beginnen om het bij de kleuren en dynamiek van de Leica M8 te komen.

Maar ook het "rood" van de digitale Leica M8 zal nog zeer sterk verbetert moeten worden.

De digitale fotografie in zijn geheel heeft toch nog een lange weg te gaan, het einde is nog niet in zicht.