Ontwikkeling van drivers voor Windows 11 gaat vanwege security op de schop

Microsoft voert veranderingen door voor de ontwikkeling en validatie van Windows-drivers. Het bedrijf onderwerpt drivers aan strengere securitytests en wil drivers voor randapparatuur uit de kernel verwijderen. Eerder is antivirussoftware al uit die kern van het besturingssysteem gezet.

Microsoft wijzigt de manier waarop het drivers van derde partijen keurt en laat draaien op Windows 11. De ontwikkeling, goedkeuring en digitale ondertekening van drivers moet aan strengere normen voldoen. Microsoft verklaart dit te doen om de beveiliging en weerbaarheid van zijn besturingssysteem te vergroten. Beveiligings- en instabiliteitsproblemen die Windows al vele jaren plagen, zijn soms terug te voeren op slechte drivers.

De nieuwe aanpak voor driverontwikkeling volgt op maatregelen die Microsoft nam om leveranciers van antivirussoftware stabielere code te laten maken. Dat initiatief kwam voort uit de wereldwijde Windows-storing in juli 2024, die was veroorzaakt door beveiligingssoftware van leverancier CrowdStrike. De uitbreiding van dit initiatief naar drivers moet Windows veiliger, betrouwbaarder en stabieler maken. Microsoft spreekt nu dan ook van het 'voorkomen van incidenten'.

Naast de strengere tests voor drivercertificatie komt de Windows-maker ook met een langetermijnplan voor drivers. Het wil de aanwezigheid van drivercode in de kernel van het besturingssysteem de komende jaren aanmerkelijk terugdringen. Het gaat hierbij ook om drivers voor randapparatuur zoals netwerkchips en -kaarten, camera's, printers, audio-apparatuur, opslagsystemen en USB-apparaten in het algemeen. Drivers voor grafische chips en videokaarten vallen niet onder het plan om code uit de kernel te krijgen. Deze uitzondering is vanwege prestatieredenen, aldus Microsoft.

Tegelijkertijd breidt het bedrijf de ingebouwde drivers en api's (application programming interfaces) van Windows uit zodat het besturingssysteem standaard al met meer apparaten en componenten overweg kan. Fabrikanten van pc's en randapparatuur hoeven dan geen eigen drivers meer te ontwikkelen, maar kunnen vertrouwen op de gestandaardiseerde drivers in Windows.

Microsoft voerde twintig jaar geleden al driververanderingen door toen het Windows‑Vista uitbracht. Die versie van het pc-besturingssysteem had een nieuw drivermodel, wat incompatibel bleek met veel bestaande drivers voor apparatuur. Hardwarefabrikanten waren toen ook traag met het ontwikkelen en uitbrengen van nieuwe, Vista-compatibele drivers voor hun producten.

Reacties (77)

[mutsje]

Dat word weer ellende wat betreft printers, universele drivers kunnen niet wat een specifieke gecertificeerde driver wel kan. We gaan het weer beleven want deze ontwikkeling hou je toch niet tegen.

[GertMenkel]

Printerdrivers hoeven helemaal niet in de kernel te draaien, al doen ze dat helaas wel als de software nog voor Windows 7 is ontwikkeld. Voor oude printers gaat dit vast een hoop plezier opleveren op moderne computers waar dat nog wel het geval was, maar de kans dat oude drivers daar ooit op werkten is al niet zo groot.

Als je fabrikant zich de afgelopen jaren aan de specificaties voor de printer-API hadden gehouden, zou je geen probleem moeten hebben met Microsoft's langetermijnplannen.

Voor oude hardware die straks niet meer gaat werken omdat fabrikanten met de pet naar software-ondersteuning gooien, kun je plug-and-play-apparaatjes kopen/maken die Linux draaien en via CUPS met de printer praten en dat dan weer als netwerkprinter aanbieden. Dan mis je misschien een paar superspecifieke printerfuncties, maar hoef je in elk geval geen nieuwe te kopen.

[Reactie gewijzigd door GertMenkel op 19 november 2025 10:32]

[ManIkWeet]

Ik heb even zitten kijken op jouw link. Het lijkt erop dat de broncode niet makkelijk beschikbaar is. En de maker ervan is van Russische afkomst. Dat betekend niet per definitie dat er een probleem is, maar het is wel iets om rekening mee te houden.

[GertMenkel]

Het was één van de eerste linkjes van Google . Ik zou zelf niet zo'n apparaat uit Rusland importeren maar het is een mooie demonstratie van hoe weinig hardware je nodig hebt.

Je hebt ze ook van merken als TP-Link en Netgear en je kunt ze zelf redelijk maken met een Raspberry Pi door CUPS te installeren, eventuele extra drivers en definities, en dan via SAMBA die printers weer met het netwerk te delen. Voeg je daar ook nog eens AirSane toe, dan neemt compatibiliteit met nieuwere apparaten enorm toe.

[Frij5fd]

Sommige routers ondersteunen inderdaad USB-printers door een rol als printerserver te kunnen aannemen

[rlKoekie]

Klopt, Fritzbox routers bijvoorbeeld

[player-x]

Je hebt nog steeds ook lokale drivers nodig om je printer aan te spreken.

Heb zelf een 15j oude HP Color LaserJet Pro netwerk printer (wifi & RJ45), en verwacht nog steeds dezelfde problemen als toen met de overstap van XP naar Windows 7 met mijn toen nog steeds prima werkende HP LaserJet 4+, die ik daarna bij het vuil kon zetten. >_<

[Spockz]

Welke problemen had jij? Ik heb 0 problemen gehad met onze 4000N totdat eerder dit jaar al het plastic begon af te brokkelen.

[Jensw19]

Oude apparaten komen ook in de problemen inderdaad. Ja, je kan het alsnog bypassen, maar het zal minder goed werken ben ik bang. Net als het artikel zegt over de vorige wijziging..

Ik heb een oude CD bay en een volledige multifunctionele card reader, die zelfs een Nintendo Cardridge fatsoenlijk leest, met een driver uit 2008..

[Coolstart]

Heeft een printerdriver kernel acces nodig? Volgens mij verandert en gewoon niets op dat gebied en werkt alles gewoon via user-mode.

Het enige wat echt nog windows kernel laat crashen zijn de anti virus apps. Maar in het artikel staat dat ze die nu beter gaan screenen.

[Blokker_1999]

Maar waarom zou die driver in kernel space moeten draaien? Als we ondertussen zelfs antivirus software, wat letterlijk alles wat je computer doet in het oog moet kunnen houden, naar user space kunnen brengen, waarom zou dat dan niet kunnen met iets relatiefs eenvoudigs als een printer driver?

[bzzzt]

Dat ligt toch meer aan de printer fabrikanten. In plaats dat die eens om de tafel gaan met elkaar en de OS fabrikanten hoe een nieuwe feature voor langere termijn ondersteund moet worden prutsen ze even snel een drivertje in elkaar en vinden ze het wel best.
En consumenten kopen gewoon een nieuwe printer om de paar jaar. De meeste goedkopere exemplaren vallen dan toch van ellende uit elkaar...

[Linux gebruiker]

Kan Windows geen gebruik maken van Cups, waarmee je in Linux printer werkend krijgt? Zie; https://openprinting.github.io/cups

[dhrto]

Goed! Laat ze dan maar eerst beginnen met anti-cheat en DRM oplossingen geen kernel toegang meer te geven. Dat zou prio 1 moeten zijn.

[SilentLucidity]

Voor een gamer, ja. Maar dit doen ze voor veiligheid en stabiliteit en dat lijkt mij toch echt een belangrijkere zet.

[Finraziel]

Maar dan is het toch juist absurd dat een spelletje wel nog die toegang behoudt terwijl de meeste drivers er uit geschopt worden? Denken we echt dat game makers beter zijn dan driver ontwikkelaars?

En natuurlijk vooral ook de boel dichtzetten voor de cheat software, dat is de hele reden dat anti cheat ook op dat niveau moet draaien.

Ik snap je argument eigenlijk sowieso niet... De gemiddelde gamer boeit het helemaal niet dat de anti cheat op kernel niveau draait. Behalve als ie daardoor niet kan cheaten het zijn juist de mensen die meer op de hoogte zijn van de gevaren of die bv Linux willen draaien die een probleem hebben met die anti cheat.

[Reactie gewijzigd door Finraziel op 19 november 2025 10:15]

[ultimate-tester]

Anti-cheat software wordt door andere partijen ontwikkeld dan de gamestudio, maar ik snap je punt. Het bericht geeft aan dat Microsoft een ander proces wilt voor de ontwikkeling en validatie van drivers. Die anti-cheat software zit al niet standaard in de kernel, dus zal enkel strenger worden beoordeeld. In de praktijk veranderd er dus heel weinig.

De cheats, overigens, maken vaak gebruik van gelekte certificaten om zichzelf te signen en zo in de kernel te laden. Ik neem aan dat self-signed drivers ook nog steeds een ding zijn, maar daarvoor moet je je OS aanpassen - dat houd een cheater echter niet tegen. Dat ga je dus helemaal niet tegen door de aanscherping van het proces.

[Fay]

Mijn take is dat hardware en security drivers op veel en vaak mission critical machines draaien, met games is dit zelden het geval waardoor de impact van Crowdstrike level event niet zo groot zou zijn geweest.

Als Riot bijv vanguard sloopt zullen gamers flink klagen maar non gamers zullen niet gehinderd zijn (je kan nog vliegen bijv) en sinds Microsoft het gros van geld het met enterprise en business verdient vind ik het niet gek om die op #1 te zetten en later dan maar kijken wat ze doen met consumenten applicaties.


Daarnaast denk ik dat de voor gemiddelde pc gamer kernel level anti-cheat best boeit, zie relatief weinig extreem cheaten in bijv Valorant vs wat ik zie in CS2 wat op bepaalde ranks niet meer leuk is door de cheaters

[Finraziel]

Ah ja dat is inderdaad wel een goed punt.

Wat je laatste alinea betreft, ja de anti cheat en goed die is zal ze wel boeien, maar niet of het kernel level is of niet. Alleen als het zonder kernel level access niet meer goed werkt, dat minder goed werken zal boeien.

[Wolfos]

Veiligheid is juist het hele probleem met kernel-level anticheat. Miljoenen mensen hebben games geïnstalleerd staan die al lang niet meer ondersteunt worden. Liefst draait het allemaal in een sandbox met zo min mogelijk systeemtoegang.

[dhrto]

Nou precies dit, alle overbodige 'zooi' wat niet in de kernel hoort, moet eruit.
Dus ook / vooral de drivers voor anti-cheat en DRM.

[_Pussycat_]

Veel gamers zullen met de Anti-Cheat eigenlijk blij zijn.

[StGermain]

In pvp merk ik toch dat het de cheaters niet echt tegenhoudt. Kan wel schelen per spel natuurlijk.

[dhrto]

Ik ben dan ook zeker niet tegen anti-cheat, maar wel tegen het feit dat deze volledige kernel toegang zou moeten hebben.

[Jensw19]

Niet te vergeten de cheats zelf dan ook maar niet meer zoveel toegang geven. Leuk al die Anti Cheats maar als mensen nou gewoon tegen hun verlies konden en niet lopen rond te klooien in een spel van 80 euro hadden we geeneens een anticheat nodig..

[Luchtbakker]

Cheaten is vaak heel wat meer dan enkel willen winnen. Ik cheat regelmatig maar absoluut niet in multi-player. Zo vind ik het soms fijn onbeperkt munitie te hebben en dat ondersteunen veel games niet. Dat maakt het voor mij leuker om te spelen. En dan interesseert het me echt geen reet of het eerlijk is of niet. Ik ben niemand tot last.

Ben ik dan een slechte verliezer omdat ik onbeperkt munitie wil en daarvoor genoodzaakt ben een trainer te gebruiken?

Jouw mening is echt enorm eenzijdig.

[Olaf van der Spek]

Jouw mening is echt enorm eenzijdig.

In dit soort discussies gaat het niet over single player..

[Luchtbakker]

[...]

In dit soort discussies gaat het niet over single player..

Zeker wel. Want sluit je cheaters / Trainers uit voor multiplayers dan doe je dat ook automatisch voor de singleplayers, omdat je het hier hebt over toegangsrechten tot wat een trainer binnen Windows mag.

[_Pussycat_]

Niemand heeft een probleem met Single-Player trainers. Je voert gewoon een discussie op basis van iets wat hij overduidelijk niet bedoelde.

[Luchtbakker]

Ik voer een discussie over het gebruik van trainers die de kernel nodig hebben om te functioneren. Of de trainer nou voor single of multiplayer is, is voor dit nieuws bericht niet nieuwswaardig.

Wat wel discussie waardig is, is wat er gaat gebeuren als je trainers gaat aanpakken en ze geen kernel rechten meer krijgen.

[_Pussycat_]

Ik citeer "Ben ik dan een slechte verliezer omdat ik onbeperkt munitie wil en daarvoor genoodzaakt ben een trainer te gebruiken?“ (in single player).

En daar heeft geen hond het over. Niemand wil je iets verbieden en je bent geen slachtoffer.

[StGermain]

Dus een trainer die gemaakt is door één of andere hobbyist die al dan niet zuivere bedoelingen heeft wil jij kernel toegang geven tot je systeem?

[Olaf van der Spek]

Draait anti-cheat ook voor single-player games? Zo nee, dan heb je toch geen kernel-level cheats nodig?

[Luchtbakker]

Ik veel games draait hij over de gehele game heen. Als het eenmaal gedetecteerd is dan werkt de game gewoon niet.

[Mathijs Kok]

Maar beste Luchtbakker, jij wilt iets wat het de makers van de software eenvoudig niet ondersteunen. Je kan vragen of ze het willen ondersteunen maar als ze dat niet willen heb je gewoon pech. Lijkt me allemaal niet echt een probleen waar we het over moeten hebben.

[Jensw19]

Als jij cheat in singeplayer wat heeft dat dan met anticheats te maken? Dat je in de campaign in Black Ops wilt cheaten? Want als je cheat in singleplayer minecraft hoef je geen intensieve kernel-level anticheat te installeren om uberhaupt het spel op te starten. Ik heb het dus over de multiplayer cheaters, singleplayer zou bedrijven niks moeten boeien want je valt niemand lastig..

[bzzzt]

Niemand zit er mee zo lang je de game dan ook maar offline houdt.
Als je de single-player content vervolgens ook in multiplayer games kan gebruiken heb je natuurlijk wel een voordeel.
Ook vinden game bouwers het niet zo tof als je in-game aankopen die je ook kan grinden met cheats 'verdient'. Iets met business model en misgelopen inkomsten.

[Tjidde]

Ik vind als je single player iets doet om een voordeel te krijgen, geen valsspeler is, maar iemand zijn plezier verhoogd. Ik zie dat hetzelfde als in sommige spelen je moeilijkheid van normaal naar makkelijk zetten.

Echter is er ook een groep mensen die de luxe en het gemak die je offline cheats, ook online wilt zodat ze meer winnen. Want verliezen mag blijkbaar niet in hun ogen.

[Zwatelaar]

Hoeft niet te maken hebben ket niet tegen verlies kunnen.

Cheaten is een vorm van tweaken/hacken/pimpen. In ieder geval het maken van de code, maar ook als er geen code nodig is.

Dus zouden alle bezoekers van deze site hier open voor moeten staan.

Gewoon een andere kijk.

[MacPoedel]

De meeste cheaters draaien gewoon code van een ander. Ik snap best dat het leuk kan zijn om een cheat te ontwikkelen of iets van de pot gerukt te maken zoals hier: YouTube: Neuromuscular Aim Assist

Maar dat doe je dan een keer om te tonen dat het kan, en daarna niet meer. En dan zou het aantal cheaters zo laag zijn dat er eigenlijk niets tegen moet ondernomen worden. Maar de realiteit is anders.

[CAPSLOCK2000]

Goed! Laat ze dan maar eerst beginnen met anti-cheat en DRM oplossingen geen kernel toegang meer te geven. Dat zou prio 1 moeten zijn.

Ik vrees dat de grote softwarebedrijven als MS, Google en Apple dat anders zien. Die zien geen verschil tussen "cheaten bij een spelletje" en "cheaten bij het kijken van reclame" en "cheaten bij het kopen van software". Hun prio 1 is zorgen dat je de reclame ziet, je data deelt, geen software gebruikt waar je ze niet op een of andere manier voor hebt betaalt, geen contect afneemt van andere bronnen, of op een andere manier niet meedoet aan het verdienmodel.

Natuurlijk is de gebruiker helpen en beschermen ook een doel, maar dat is niet de eerste prioriteit. De prioriteit ligt bij de grote klanten en dat zijn bedrijven en hun klanten, niet de gewone consumenten.

[himlims_]

ben blij met dat jaartje extra win10 ondersteuning werkelijk 0 motivatie of reden om nu naar win11 te gaan. bijna wekelijks staat er wel een artikel op tweakers dat er 'iets' is met win11. nu ook steamos/linux steeds meer games ondersteund, begint dat een steeds interresanter alternatief voor mij te worden

[IStealYourGun]

Hoezo? Dit is gewoon een aankondiging dat ze hun driver framework gaan moderniseren, wat echt geen kwaad kan, want kernel toegang van drivers dateerde volgens mij van Windows 95.

Bovendien draait de meeste hardware vandaag de dag bijna altijd met de built in Microsoft drivers.

[bzzzt]

Het huidige driver framework is met Vista geintroduceerd met de overgang naar 64 bits.

Bij 'de meeste hardware' denk ik dat je class compliant apparaten bedoelt die een standaard protocol gebruiken. Dat zijn er inderdaad veel qua exemplaren maar die zijn allemaal redelijk hetzelfde.

Als je kijkt naar alle verschillende uitbreidingen (zowel PCI express als USB/Thunderbolt) zie je dat ontzettend veel hardware custom drivers vereist. Hoe kleiner de niche hoe groter de kans dat de fabrikant dingen aanbiedt die niet met een standaard driver opgelost kunnen worden (denk aan professionele apparatuur van digitale draaibanken tot MRI scanners).

[Goldwing1973]

Ik draai hier nu een paar maanden op Linux Mint op m'n werkstation en het verbaasde mij hoe weinig console ik nodig had om dingen in te stellen of te installeren (letterlijk geen 1x nodig gehad)
Nu ben ik we een ouwe rot op Linux gebied met zo'n 25 jaar ervaring, maar dan alleen op servers zonder GUI, dus letterlijk alles via console.

Ik ben nog geen dingen tegen gekomen die ik op Linux niet kan doen wat wel mogelijk was op m'n Windows PC, moet er eerlijkheidshalve wel bij vertellen dan ik geen spellen speel, maar dat deed ik ook niet op Windows.
En office is geen Microsoft Office meer, maar LibreOffice, mail geen Outlook maar Evolution.
Veel programma's die ik op Windows gebruikte zoals Firefox, Putty, Gimp, HeidySQL, Chrome en zelfs Edge heb ik gewoon op Linux draaien.

[Muncher]

Wat houd je tegen om nu al over te stappen naar SteamOS/Linux? Zijn er bepaalde spellen die nog niet ondersteund worden?

[Reactie gewijzigd door Muncher op 19 november 2025 10:01]

[himlims_]

draai ruim 15jr linux maar primair gamesysteem is nog windows ivm bepaalde (discutabele) anti-cheat bij games als helldivers-2

[Sandor_Clegane]

Ik heb de keuze gemaakt deze spellen dan maar gewoon niet meer te kopen. Het is een beetje jammer, had BF6 graag willen spelen maar op een gegeven moment is het me de ergernis gewoon niet meer waard.

[Zwatelaar]

Kudos.
Voting with your wallet. Zouden meer mensen moeten doen.

[The Zep Man]

draai ruim 15jr linux maar primair gamesysteem is nog windows ivm bepaalde (discutabele) anti-cheat bij games als helldivers-2

Slecht voorbeeld en een slecht excuus om Super Earth niet te verdedigen. Helldivers 2 draait onder Linux m.b.v. Proton en de anti-cheat ook.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 19 november 2025 10:18]

[rbr320]

Er zijn zeker games die (kernel level) anti-cheat oplossingen gebruiken waardoor ze niet werken met Proton onder SteamOS (Linux), maar ik kan je uit persoonlijke ervaring laten weten dat Helldivers 2 daar niet onder valt. Ik speel dat meerdere keren per week op mijn Linux machine.

[MacPoedel]

Helldivers 2 werkt toch op Linux? https://areweanticheatyet.com/game/helldivers-2 https://www.protondb.com/app/553850?device=any

[Samdolyn]

multiuser steam games kost of dubbel ruimte per game, of je savegames worden door elkaar overwritten. Is een langlopende issue en dat heeft mij helaas terug doen keren naar windows. Alsmede dat stuurwiel drivers e.d. gewoon veel beter werken op windows (moza), ja er is een third party tool maar die zorgt toch voor slechtere force feedback e.d. Verder is linux prima om te gamen.

[rbr320]

multiuser steam games kost of dubbel ruimte per game,

Dit is ontstaan uit een (in mijn ogen) stukje luiheid van Valve, waarbij de Steam client software in de homedirectory van de gebruiker wordt geïnstalleerd. Vervolgens wordt in die directory ook de Steam games library directory aangemaakt. Dus elke gebruiker heeft een eigen kopie van al zijn geïnstalleerde games in zijn/haar homedirectory en dat is inderdaad niet ideaal.

Dit is op te lossen door de games library te verplaatsen naar een gezamenlijke directory, bijvoorbeeld /opt/games/steam/. Je moet er dan wel voor zorgen dat alle gebruikers op het systeem schrijfrechten hebben naar de bestanden in deze directory in verband met het doen van updates. Vervolgens kunnen andere gebruikers deze directory in hun Steam client instellen als Library folder.

of je savegames worden door elkaar overwritten.

Dat is een direct gevolg van hetzelfde gebruikersprofiel gebruiken, dus daar zou je onder Windows ook last van hebben als je met meerdere mensen onder hetzelfde account gamet. Overigens slaat Steam de gebruikersgegevens van verschillende gebruikers keurig op in verschillende directories (onder ~/.local/share/Steam/userdata/). Het zijn de games die er een potje van maken door deze data te kopiëren naar een eigen directory die voor iedereen hetzelfde is, wederom uit gemakzucht.

Maar volgens mij is jouw probleem met de savegames/userdata opgelost door de oplossing voor de games library te gebruiken.

[Samdolyn]

het savegame probleem speelt door proton. Er is nog steeds maar 1 compatdata folder. Valve zegt wel dat te onderscheppen en dan de juiste savefile neer te plaatsen, maar dit gaat 1 op de 10 keer fout. En dat is een keer te veel. Native linux spellen hebben dit probleem niet.


(zie https://steamcommunity.com/app/1675200/discussions/1/4038102936190852716/ ) voor de problemen en valve met de "oplossing", is niet specifiek een steam deck probleem. (NB: niet mijn thread))

[Reactie gewijzigd door Samdolyn op 19 november 2025 11:07]

[rbr320]

Als ik de reacties van Taylor Sherman in die thread mag geloven dan is dit probleem inmiddels opgelost.

[JWL92]

bijna wekelijks staat er wel een artikel op tweakers dat er 'iets' is met win11

nieuws: Securityupdate Windows 10 na einde support weigert soms te installere...
... letterlijk van gisteren

[Mathijs Kok]

[...]

nieuws: Securityupdate Windows 10 na einde support weigert soms te installere...
... letterlijk van gisteren

En letterlijk op dezelfde dag opgelost door Microsoft.

[Evertt]

Half jaar geleden de overstap gemaakt naar Linux Mint. En ik mis Windows niet voor alle software is er wel een alternatief soms nog een betere.

[cdwave]

Ik heb zelf nog wel eens drivers laten signen door MS en dat was een wassen neus.

De driver hoefde alleen maar te laden, en ik moest wat debug logjes opsturen. En, niet onbelangrijk, een flinke zak met geld. De bijbehorende hardware (PCIe kaart) hoefden ze niet, terwijl de driver niet eens laadt als je het bijbehorende PCI device niet hebt...

[m_snel]

Ik neem aan dat u driver dan is afgekeurd, want die kon dus blijkbaar niet laden.

[cdwave]

Oh, twee keer "laden" gebruikt.

Normaal triggert de PCIe ID het laden van de bijbehorende driver. Daarna wordt die aan de hardware geknoopt. Het laden kun je wel forceren, maar die tweede stap, waarbij de code in de driver ook echt iets gaat doen, die hebben ze dus nooit kunnen triggeren.

Maar het certificaat hebben we gewoon gekregen (voor Windows 10)

[Reactie gewijzigd door cdwave op 19 november 2025 12:45]

[TD-er]

Zou op zich niet zo gek zijn als drivers het systeem niet meer onderuit kunnen halen.

Recent voorbeeld hier; Met mijn Intel i225-T1 is het reproduceerbaar mogelijk om de PC een BSOD te laten geven als er iets op 't netwerk gebeurt wat eigenlijk niet zou moeten gebeuren. Namelijk 2 devices via 2 routes bereikbaar met 't zelfde MAC adres (was een bug in de Espressif Ethernet code waarbij WiFi en SPI Ethernet hetzelfde MAC adres krijgen).
Dit zijn dingen die een systeem niet onderuit zouden moeten halen.

Nadeel is alleen wel dat Intel de laatste jaren al een grote schoonmaak aan het houden is qua driver-support en dit kan een prima excuus zijn om perfect werkende netwerk-chips niet langer te ondersteunen.
Vrijwel alle 10 Gbps Intel netwerkadapters hebben bijv. geen Windows 11 support meer. (enkele uitzonderingen daargelaten)
En volgens mij is de i225 (2.5 Gbps) ook al richting de end-of-life geduwd.

[Nemean]

Ik vraag me af in hoeverre deze nieuwe validatie- en beveiligingscontroles ook al worden gedeeld met het Defender for Endpoint / XDR platform.

Wij zagen gisteren een groot aantal events op meerdere werkstations en laptops, dat een groot aantal Lenovo- en HP-drivers door Defender for Endpoint werden geblokkeerd. Dit eigenlijk zonder een overduidelijke aanleiding. Een (extra) controle via VirusTotal gaf ook geen enkele hit of dat iets malicious bleek te zijn in de drivers of software zelf. Het lijkt er dus op dat Microsoft de detectielogica al (iets) heeft aangescherpt of nieuwe beleidsregels heeft uitgerold.

Ik vind het (persoonlijk) een goede ontwikkeling, want het dwingt leveranciers om hun drivers en in de toekomst wellicht ook hun software eindelijk eens op orde te brengen. Het blijft bizar hoeveel vendors nog steeds drivers en applicaties zonder geldige signing distribueren, maar ondertussen wél whitelisting verwachten.

[Lyanna]

Mooi, dan kunnen ze gelijk al die kernel level anti cheats gaan blokkeren

[Reactie gewijzigd door Lyanna op 19 november 2025 11:08]

[CAPSLOCK2000]

Tegelijkertijd breidt het bedrijf de ingebouwde drivers en api's (application programming interfaces) van Windows uit zodat het besturingssysteem standaard al met meer apparaten en componenten overweg kan. Fabrikanten van pc's en randapparatuur hoeven dan geen eigen drivers meer te ontwikkelen, maar kunnen vertrouwen op de gestandaardiseerde drivers in Windows.

Dit vind ik de mooiere route. De meeste hardware maakt gebruikt van chips die ook in andere apparaten zitten en heeft eigenlijk geen "eigen" driver nodig. Het is meer historisch zo gegroeid dat iedere leverancier zelf een Windows-driver levert. Het is ook wel begrijpelijk omdat de verkoper/leverancier van het product uiteindelijk verantwoordelijk is voor de werking. Handig is het echter niet dat tientallen bedrijven allemaal ongeveer dezelfde driver moeten schrijven, al dan niet gebaseerd op een voorbeeld-driver van de leverancier van de chip. Het geeft niet alleen een hoop dubbel werk maar ook extra kans op bugs. Het zou beter zijn als ze samenwerken aan drivers die ze allemaal kunnen gebruiken (al dan niet onder leiding van de leverancier van de chips).

Bij sommige nieuwe producten is het begrijpelijk dat er nog geen geschikte standaarddriver is, maar zoiets als een muis of printer kan voor 99% correct functioneren met een standaard driver. Die 1% is voor de gekke knopjes en nieuwe features waar iedere fabrikant mee experimenteert. Ik denk dat met wat goede wil daar ook nog een flink deel vervangen kan worden door standaard-oplossingen die nu niet worden gebruikt omdat sommige leveranciers het liefst zo min mogelijk veranderen en dus niet met hun tijd meegaan tot ze gedwongen worden.

[Zenomyscus]

Ik denk er vast te simpel over. Maar waarom moet er überhaupt iets in de kernel kunnen draaien? Een systeem waarbij dat niet nodig en zelfs onmogelijk is lijkt mij veel handiger?

[rbr320]

Dat klopt! Dit is precies het verschil in ontwerpfilosofie tussen besturingssystemen met een monolithische kernel en microkernels.

In een OS met een monolithische kernel draait alle code die nauwe banden (nodig) heeft met de kernel, zoals stuurprogramma's maar bijvoorbeeld ook je process scheduler en memory manager, in kernel space (PID 0). In een microkernel is dat niet het geval en zijn dit losse processen die dus ook individueel herstart kunnen worden als dat nodig is, en die vooral niet het hele systeem onderuit (zouden moeten) kunnen trekken. Linux en *BSD zijn voorbeelden van besturingssystemen met een monolithische kernel. Besturingssystemen met een microkernel bestaan wel, maar zijn niet heel populair. De NT kernel die Windows gebruikt is technisch gezien een hybride kernel en zit er dus ergens tussenin, maar leunt richting een monolithisch ontwerp. Met deze stap probeert Microsoft meer richting de gedachte achter een microkernel te gaan.

Een groot voorvechter van microkernels is Emeritus hoogleraar Andrew S. Tanenbaum van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij heeft het microkernel OS Minix gemaakt om het vak besturingssystemen mee te onderwijzen. Linus Torvalds heeft Linux gemaakt omdat hij Tanenbaum niet zo ver kreeg om aanpassingen aan Minix te doen die er een OS van zouden maken dat meer geschikt was voor algemeen gebruik. Als je daar meer over wilt lezen:
Wikipedia: Tanenbaum–Torvalds debate
https://www.cs.vu.nl/~ast/reliable-os/

[pmeter]

Ik ben benieuwd welke gevolgen dat heeft voor ASIO-drivers (Audio Stream Input/Output). Dat zijn drivers voor audio-apparatuur die, als ik het goed heb, als low-level kerneldriver draaien. Voordeel is directe communicatie met de audio-hardware en lage latency. Het omzeilt de Windows-audiolaag (WDM/DirectSound). Het wordt bijvoorbeeld gebruikt door producers en muzikanten die virtuele instrumenten op een Windows PC hebben draaien. Als je dan op een midi-controller (piano/keyboard) een toets indrukt, wil je geen hoorbare vertraging totdat de noot klinkt. Ook kun je een Windows PC hiermee gebruiken om effecten zoals reverb toe te voegen in een live setup. Ik vraag me af of dezelfde lage latency mogelijk is zonder kerneldriver.

[cdwave]

Of naar Linux verhuizen, die heeft sowieso veel lagere interrupt latency. En dan kun je zelf in de kernel laten draaien wat je maar wil...

[pmeter]

Ook Apple MacOS heeft van huis uit een lage latency. Maar we hebben het nu over Windows. En voor Windows waren de ASIO drivers de manier om de hoge audio latency van Windows te omzeilen.