Blue Ghost landt als tweede commerciële lander succesvol op de maan

Firefly is het tweede commerciële bedrijf dat erin is geslaagd om op de maan te landen. De Blue Ghost-lander van de Amerikaanse start-up maakte zondagochtend om 09.34 uur Nederlandse tijd een soepele landing op het maanoppervlak.

De maanlanding was via een livestream te volgen. Blue Ghost landde aan de noordoostelijke kant van de maan, vanaf de aarde gezien. Volgens NASA staat de lander rechtop en stabiel. Het voertuig heeft als doel om Mare Crisium te onderzoeken, een reusachtige, oeroude krater die is opgevuld door verharde lava. De missie wordt de komende twee weken uitgevoerd.

De lander werd op 15 januari gelanceerd aan boord van een Falcon 9 van SpaceX. Het voertuig heeft tien wetenschappelijke instrumenten van NASA aan boord, waaronder een boor om de temperatuur van de maan tot drie meter diep te meten en een apparaat om maanstof weg te poetsen. De ruimtevaartorganisatie gaf Firefly daarvoor een subsidie van 101,5 miljoen dollar als onderdeel van het Commercial Lunar Payload Services-programma. Daarmee moeten commerciële bedrijven worden gestimuleerd om eigen maanlanders te bouwen.

Intuitive Machines was met zijn Odysseus-lander vorig jaar het eerste commerciële bedrijf dat een succesvolle landing maakte op de maan. Dat voertuig belandde wel op zijn kant, wat de uitvoering van de missie bemoeilijkte. Intuitive Machines is van plan om op 6 maart een tweede maanlanding te maken.

Alle eerdere commerciële ruimtemissies waren geen succes. In 2019 mislukte de landing van het Israëlische vaartuig Beresheet. In 2023 stortte een lander van het Japanse iSpace neer op de maan, maar het bedrijf wil in mei een nieuwe poging wagen. Tot slot wist maanlander Peregrine van Astrobotic vorig jaar de maan niet eens te bereiken.

Blue Ghost

Door Kevin Krikhaar

Redacteur

02-03-2025 • 12:59

53

Submitter: Gizz

Reacties (51)

51
49
24
2
0
11
Wijzig sortering
Met de huidige ontwikkelingen waarop bedrijven nu echt in een race zitten is net misschien niet eens onrealistisch meer om te denken over commerciële reizen naar de maan.
Het zullen dure tripjes worden, maar ik moet zeggen dat ik best tot 5 andere vakanties zou willen opofferen om zoiets eenmalig mee te kunnen maken.
Ik weet niet wat voor vakanties jij gewend bent, maar ik gok dat het voor de gemiddelde Nederlander wel om meer dan 5 vakanties gaat die ze dan op moeten offeren :+ De prijzen voor een ruimtevlucht, dus niet eens een trip naar de maan, beginnen bij de 250.000 dollar. SpaceX zou het voor 100.000 dollar kunnen, in theorie, uitgaande van 100 man op één vlucht. Stel je zou 2.000 euro uitgeven aan één vakantie (en dat is waarschijnlijk al meer dan wat veel mensen uitgeven) dan moet je 50 vakanties overslaan om tot die 100.000 dollar te komen. Dus... heel je volwassen leven niet op vakantie zo ongeveer 8)7

In het geval van deze lander gaat het om 101 miljoen dollar aan subsidie/kosten. Stel dat je mensen de ruimte in gaat sturen dan gaan de kosten waarschijnlijk behoorlijk omhoog. Je kunt ook niet tientallen mensen mee laten gaan, want dan loopt het gewicht aardig op, en heb je nóg meer kosten en andere obstakels. Mag jij uitrekenen wat dat geintje zou kosten per persoon :+
Daarom heb ik het ook nog over toekomstige zaken.
Ik heb het al meegemaakt dat er een paar zeer rijke mensen de ruimte in gingen.
Over 30-40 jaar zullen we misschien merken dat het misschien betaalbaarder is geworden dan 100.000 dollar. (Laten we zeggen dat 15.000 tot 20.000 dollar als een acceptabel bedrag zou klinken)
Ruimte lanceringen zijn extreem vervuilend, en vergt heel veel brandstof. Met raket technologie ga jij nooit de ruimte in.
Dat hangt er vanaf wat je verstookt bij de lancering. Als het enkel waterstof en zuurstof is, is er weinig aan de hand. Ga je boosterraketten gebruiken wordt het een ander verhaal.
Waterstof/Zuurstof raketten zijn ook niet zonder blaam als je het hebt over de effecten op de dampkring. Waterdamp is ook een sterk "broeikasgas".

Er is al wel een en ander onderzocht wat voor effecten de verschillende brandstoffen hebben op de atmosfeer en daaruit kwam toen naar voren dat waterdamp op zeer grote hoogte ook niet een "onschuldig" uitlaatgas is. Onder andere de NOAA heeft er een divisie voor.

Op dit moment "valt het nog mee" hoeveel uitstoot een raket lancering heeft omdat het in totale volumes maar een heel klein deel van alle uitstoot is. Het unieke hierin is uiteraard dat de uitstoot dus ook op zeer grote hoogte plaatsvind. Gezien dat er gestreefd word naar zeer hoge lanceer frequenties, is het zeker belangrijk om hier meer onderzoek naar te doen.
Waterdamp is inderdaad technisch een broeikasgas. Het is echter een broeikasgas wat een natuurlijke limiet heeft (100% luchtvochtigheid), een limiet waar we al miljarden jaren met regelmaat tegenaan lopen. Er is dus vooral een secundair effect - door andere broeikasgassen stijgt de temperatuur, waardoor er meer waterdamp in de atmosfeer kan zijn voordat het uitregent.

Nee, het grotere probleem is dat elke open vlam in de atmosfeer ook NOx produceert. En hoe heter de vlam, hoe groter dit effect. Waterstof brand extreem heet, dat is ook waarom het zo efficiente raketbrandstof is.
Dit is het plaatje met de huidige brandstof: https://www.bbc.com/futur...t-launches-less-polluting

Overigens zijn de effecten op de ozonlaag van welke raketbrandstof dan ook nog onvoldoende bestudeerd zijn. Het is wel vrij duidelijk dat de verschillende lagen naar de ruimte verstoord worden ongeacht wat je verstookt.
Valt volgens mij wel mee.

De maanlander waar we het nu over hebben is met de Falcon 9 gelanceerd, niet eens de Falcon Heavy.
De Falcon 9 heeft een RP-1 tank van 123.500kg, en een LOX tank van 287.400kg. (En voor de 2e trap 32.300lg en 75.200kg resp.)
LOX is gewoon vloeibare zuurstof en is niet vervuilend. RP1 is een meer zuivere variant van JET-1, brandstof voor vliegtuigen. Ook iets minder vervuilend.
Een Airbus A350 heeft een capaciteit van 166.000 liter brandstof om en nabij gelijk aan de RP1 brandstoftank van een Falcon 9.

Net zo vervuilend als 1 long-haul vliegtuig dat 20 uur non stop kan vliegen. Als je dan bedenkt dat 24/7 gemiddeld 10.000 vliegtuigen in de lucht zijn, en dat SpaceX iedere week misschien 1 lancering doet. Valt dat nogal in het niet met de luchtvaart.
Volgens mij vliegt die van Bezos op waterstofgas en is dus niet perse vervuilend op die manier.
Volgens mij is waterdamp een heel sterk broeikasgas. Wel verdwijnt het in mijn herinnering eerder dan veel andere (stabiele) gassen.
Weer wat geleerd, dacht dat water als uitstoot onschuldig zou zijn.
Het is een tijd geleden maar ik meen me te herinneren dat laag bij de grond water het onschuldigste is, maar in de hoge atmosfeer een probleem.

https://everydayastronaut.com/rocket-pollution/
Ik vind dat best acceptabel voor zo'n naar mijn insziens zinloze reis mits je op de maan blijft om Helium te minen voor de aarde. Win-win.

Als ik tegen de klippen op CO2- milieu- recycle- brandstof- energie- weet-ik-veel bijdraag mag dit soort excentriek-destructief gedrag best op (milieu)waarde worden geschat.

Een beetje zoals Australië vroeger. Ik zie het wel zitten.
Is het dan zo vervuilend? De lancering kan met bijv. groene waterstof, en enige propellants die ze op de maan gebruiken doen ons klimaat geen kwaad.

De huidige lanceringen zijn vervuilend. Ook die deels op waterstof zijn. Maar dat zit em meer in het niet hergebruiken van alle materialen dan. Ik kan mij voorstellen dat dit over 20 jaar best heel anders kan zijn. Misschien wordt met een ballistische raket naar/van Australië reizen wel duurzamer dan vliegen of varen :)
In die 40 jaar kan er van alles gebeuren. Vroeger dacht men in de tijd van de eerste maan wandeling dat we anno nu al mensen op Mars zouden hebben. Maar dat is er nooit van gekomen omdat interesse in de ruimte verdween en de techniek niet snel genoeg ontwikkelde.

En mensen willen dingen lineair doortrekken dus omdat we nu rijke mensen in een baan om de aarde sturen dat het dan straks voor iedereen toegankelijk is. Maar dat gaat met de ruimtevaart niet altijd op. De natuurkundige wetten kan je niet met economische schaalvoordelen voordeliger maken. Elke kilogram de ruimte in blijft een enorme hoeveelheid brandstof vereisen, ook met een goedkopere herbruikbare raket. Dus er is een harde grens van hoe goedkoop het kan.

En mensen in een baan om de aarde sturen is toch echt een eitje vergeleken met een Maan missie. En zelfs dan moesten de rijke lui die met SpaceX de ruimte in gingen nog steeds een lange training volgen. Dus met jan en alleman naar de maan zie ik niet binnen 50 jaar gebeuren.

Misschien pas als de ruimte lift bestaat dan kan je echt goedkoop de ruimte in. Maar dat is science fantasy op dit moment. Het materiaal dat nodig is voor de kabel bestaat niet.
Daarom heb ik het ook nog over toekomstige zaken.
Ik heb het al meegemaakt dat er een paar zeer rijke mensen de ruimte in gingen.
Over 30-40 jaar zullen we misschien merken dat het misschien betaalbaarder is geworden dan 100.000 dollar. (Laten we zeggen dat 15.000 tot 20.000 dollar als een acceptabel bedrag zou klinken)
Raket technologie is voorlopig (totaan evt fundamentele doorbraken waarop momenteel totaal geen zicht is) grotendeels uitontwikkeld, vergelijkbaar met automobiel technologie - dus er is geen reden om te verwachten dat het in de overzienbare toekomst nog erg veel goedkoper gaat worden.
Je onderschat zwaartekracht.
Mooi overzicht, en op de vraag over betaalbaarheid is beantwoordt hiermee. Maar er is meer aan de hand hier. De vraag moet zijn, "willen we toeristen naar de maan sturen?" We zitten namelijk in de begin van de "find out" fase van de opwarming van het aarde. Is het dan verstandig om behoorlijk hoeveelheden uitstoot in de gevoelige deel van de helaal sturen om rijke mensen selfies te laten maken op de maan. Dit is echt next level unsustainable tourism. Het maakt niet uit of de reise 10 miljoen of 10 duizend kost, de kost voor de mensen die niet mee gaan is het niet waard. Met onderzoek is het een andere geval maar voor commerciële doeleinden moeten we niet toelaten dat wij die niet meereizen de dupe van hun lol of winst worden.
De eerste vliegtuigreizen waren ook onbetaalbaar voor het plebs en dat zal met ruimtereizen ongetwijfeld hetzelfde ontwikkelen. Op termijn zit je voor pakweg 2000 euro in omloop. De vraag is alleen welke termijn. Ik ben er niet zo zeker van dat de meeste bezoekers hier het nog gaan meemaken. De ontwikkelingen gaan best snel maar ook weer niet zo snel dat je wonderen moet verwachten. Velen willen graag het ruimtetijdperk meemaken maar ik denk dat we allemaal een generatie of twee te vroeg geboren zijn.
Ik denk zelfs dat vijf verre reizen vakanties (er is immers verschil tussen vakantie in eigen land en Bounty eiland ver weg) het qua kosten in dito zoveel jaar eens goedkoper wordt…
Wat een vervuiling...
Waarom is dit vervuiling?
Er moet nogal wat brandstof worden verbrandt om zo'n raket te lanceren, en dat creëert heel veel rommel in de atmosfeer, wat opwarming van de aarde verergert.
https://time.com/6273065/space-travel-climate-impact/
En een belangrijk verschil is dat deze raketten een deel van hun uitstoot achterlaten in de stratosfeer, waar het veel langer (tot 5 jaar volgens je artikel) blijft hangen een dan de uitstoot van veel lager vliegende vliegtuigen.
The aviation industry burns 100 times more fuel each year than all of the rockets launched globally combined. But there is a key atmospheric difference: airplanes fly in the troposphere about 11 km (6.6 mi.) above the ground. Soot precipitates quickly from this range compared to stratospheric soot which sticks around much longer. Indeed, according to the NOAA report, a single passenger aboard a rocket is responsible for 100 times more climate-changing pollution than a passenger aboard an airplane.

[Reactie gewijzigd door Veronnix op 2 maart 2025 15:07]

Gelukkig switcht SpaceX naar methaan. Datzelfde roet vervuilt ook de motoren van de huidige Falcon 9, en maakt langdurig hergebruik lastiger. Er is dus voldoende commerciële reden voor methaan; dit gaan ze niet meer terugdraaien.
Ach, helemaal niets vergelijk met de nutteloze vakantie vluchten van hele volksstammen. Of mannetjes die oorlogje spelen, of alle fossiele brandstof die we maar blijven affikken....

Dit zal hopelijk op (lange) termijn ooit iets opleveren zodat we in de (verre) toekomst als gehele mensheid verder kunnen dan de aarde. Mochten we nog een miljard jaar blijven bestaan als mensen dan is de aarde niet meer leefbaar. Dus op lange termijn moeten we toch wat regelen.
ik heb niet heel veel hoop dat we een miljard jaar gaan halen, deels omdat we als mensen wat issues hebben, deels omdat de kans nogal groot is dat het universum waarschijnlijk wel een keer iets zal doen wat niet handig is voor de aarde.

Alles is relatief 8-)
Die zaken een op een met elkaar vergelijken gaat natuurlijk nergens over. Je hebt uiteraard gelijk dat (verre) vakanties disproportioneel vervuilend zijn, en iets een 'ecologische vakantie' noemen, omdat de koelkasten van de all-inclusive in de schaduw staan en dat de fruitrestjes aan de vogels worden gevoerd maakt het natuurlijk nog hypocrieter.

Maar het feit dat vakanties bijzonder vervuilend zijn, neemt niet weg dat ruimtevaart dat ook is. En het feit dat we die vervuilende vakanties, maar goed vinden, wil niet zeggen dat we dan geen negatief gevoel mogen hebben bij ruimtevaart.

Echter: Beiden hebben 'nut'. Ruimtevaarttechnologie heeft potentieel nut bepaalde onderzoeken en technologieën. Het vinden van een andere planeet om op te wonen lijkt me niet realistisch (ivm natuurkunde :) ) (al spreekt dat wel tot de fantasie van mijn sci-fi-hart :) ). Echter is recreatie ook een zeer zinvol iets. Dat is ook iets wat we als mens nodig hebben. (al kun je je afvragen of we daarvoor in een aluminium bus 5000km verderop moeten gaan zitten. Je kunt het tenslotte ook naar je zin hebben in Zuid Frank (ondanks de Fransen))
Mijn mooiste vakantie was op de fiets door Noorwegen. Tentje, wildkamperen, 3 weken natuur. Dan pas merk je hoe overweldigend die is en hoe nietig wij eigenlijk zijn.
Donkere gedachte: op een gegeven moment hebben wij onszelf toch helemaal vernield en krijgt moeder aarde weer een aantal mijoen jaar om te boel af te breken en hopelijk weer nieuw leven te starten.
De verwachte einddatum waarop leven op aarde normaal mogelijk is varieren zo'n beetje vanaf 150m jaar tot 1 miljard+ , dus op zich is 1 miljard jaar nog niet zo verkeerd :).
Wist je dat er honderden miljoenen gamers zijn met evenveel energieslurpende GPU’s co2 de wereld in pompen en de aarde opwarmen?

Je dat dat argument maken maar besef dan dat bijna alles ‘nutteloos’ is en energie verbruikt.
Sommigen walgen van alles wat de mensheid gemaakt heeft, maakt en nog gaat maken en zijn wij vervuiling van alles om ons heen.

Ik begrijp ze ook niet.
wat begrijp je daar niet aan?
Dat hangt er vanaf wat je verstookt bij de lancering. Als het enkel waterstof en zuurstof is, is er weinig aan de hand. Ga je boosterraketten gebruiken wordt het een ander verhaal. daar wordt nogal wat chemie in gebruikt
Theoretisch wel, maar helaas zijn er de nodige extra reacties met o.a. stikstof in de atmosfeer, wat leidt tot een berg stikstof oxides. Ook al heb in IN de motor slechts waterstof en zuurstof
Al wordt er geen groene waterstof gebruikt natuurlijk. Bij het maken van grijze waterstof komt ook CO2 vrij.

Overigens gebruikt de Falcon 9 kerosine.

Nou ben ik zelf ook wel een space nerd en kijk graag naar lanceringen. Wetenschappelijk onderzoek zie ik persoonlijk als nuttig. Duizenden starlink satellieten (en straks ook de concurrenten) toch wel wat minder.
Lees https://everydayastronaut.com/rocket-pollution/ even. Vervuiling van ruimtevaart valt behoorlijk mee.
Inderdaad. Spijtig dat vele Tweakers egoistische eigenschappen vertonen als het over vervuiling tegenover technologie gaat.
T.o.v. alles wat wij dagelijks aan zinloze uitstoot genereren valt dat wel mee. Een weekendritje naar IKEA zou je immers als net zo zinloos kunnen bestempelen en als je ziet hoeveel mensen dat ieder weekend doen...
Gelukkig genereren de datacenters die ons internet en AI mogelijk maken geen vervuiling.. 8)7
Op YouTube: Firefly Blue Ghost Mission 1 Lunar Landing (Official NASA Broadcast) kun je de live uitzending van NASA terugkijken over de landing van de Blue Ghost-lander.
Was jammer dat laatste deel van de landing een 3D simulatie was en geen directe beelden, maar werd later uitgelegd dat hier bewust voor hebben gekozen, ze kunnen maar een gelimiteerde hoeveelheid data terug naar aarde sturen, dat de prioriteit op alle meetinstrumenten is gezet. Later zouden er wel nog videobeelden (ze gaven aan 4k) komen wanneer de eerste testen zijn gedaan.

Edit, op de livestream zijn nu wel beelden te zien vanaf de maan.
YouTube: NASA and Firefly Blue Ghost Mission 1 Lunar Landing Updates and live...

[Reactie gewijzigd door SinergyX op 2 maart 2025 13:47]

Moet de aarde juist niet veeeel groter zijn dan wat ik in die yt zie?
Kwestie van de lens op de camera. En aangezien het doel is om de maan te onderzoeken, niet de aarde, zal de lens vooral gekozen zijn om de maan in beeld te brengen.
Het logo en de naam doen me veel denken aan de Fireflies uit The Last of Us:
https://thelastofus.fandom.com/wiki/Fireflies
@Kevinkrikhaar hoezo is dit de "tweede commerciële lander"? Dit is toch de eerste die geland is? Elke daarvoor kwam eens niet bij de maan of kon eens niet landen?

Whoops op een manier een paragraaf over het hoofd gezien over de IM-1 Odysseu

[Reactie gewijzigd door Joelsuperstar op 2 maart 2025 21:42]

Laat mAr

[Reactie gewijzigd door Dutch_CroniC op 2 maart 2025 19:50]

Laatst heb ik mijn auto gebracht naar autopoetsbedrijf re-shine in Maarssen. Hele goede ervaring gehad! Service was top. Me auto kwam glanzend terug, zonder krasjes. Zeer zeker aan te raden!

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.