AP uit kritiek op wetsvoorstel voor verzameling financiële gegevens

De Autoriteit Persoonsgegevens is niet tevreden over een wetsvoorstel dat financieel dienstverleners verplicht om financiële informatie van personen over te dragen aan de Autoriteit Financiële Markten. Er zou te weinig rekening zijn gehouden met de privacy van mensen.

Het wetsvoorstel voor de Wet toezichtondersteunende rapportage AFM betreft onder meer banken, verzekeraars, hypotheekadviseurs en andere financiële dienstverleners en beleggingsinstellingen. AP-bestuurslid Katja Mur stelt: "Je financiële gegevens behoren tot de persoonlijkste, gevoelige gegevens die er zijn; ze geven een inkijk in jouw leven. Wat je inkomsten en uitgaven zijn op het moment dat je een lening afsluit, hoeveel je leent, of je een levensverzekering hebt: allemaal informatie die zeer privé is. En die echt goed moet worden beschermd", aldus Mur.

De AP merkt op dat er niets in het voorstel staat over het pseudonimiseren van gegevens, zodat deze minder herleidbaar zijn naar een specifiek persoon. "Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat de data niet mogen worden gebruikt om mensen te identificeren. Een verbod op ‘re-identificatie’ moet daarom expliciet in de wettekst worden opgenomen."

Daarnaast mist de privacywaakhond een onderbouwing voor hoe het toezicht van de AFM precies vooruitgaat door de bredere verzameling van gegevens. Volgens het wetsvoorstel zal de AFM de financiële gegevens gaan gebruiken voor ‘het duiden van marktontwikkelingen’ en ‘het identificeren van toezichtsrisico’s’. Maar wat dit precies inhoudt, is volgens de AP niet duidelijk genoeg. De doelen zijn 'te breed', vindt de toezichthouder.

Verder is het niet duidelijk of de gegevens door de AFM worden gedeeld met De Nederlandsche Bank, de toezichthouder op de financiële instellingen. Dit mag onder bepaalde voorwaarden, maar het wetsvoorstel gaat hier verder niet op in. De AP zegt wel begrip te hebben voor de wens van het kabinet om 'maatregelen te nemen waarmee de AFM haar wettelijke taak als toezichthouder op de financiële markten naar behoren kan blijven uitvoeren'. Omdat de privacywaarborgen volgens de toezichthouder niet goed zijn afgebakend, moet het wetsvoorstel op deze punten worden aangepast.

Door Loïs Franx

Redacteur

24-12-2024 • 11:01

47

Submitter: wildhagen

Reacties (47)

47
45
27
4
0
16
Wijzig sortering
Zelf werkzaam in de financiële dienstverlening in de pensioenen en vanuit de wet wordt verwacht (intermediair maar ook verzekeraar) dat wij keuzebegeleiding (informatie over keuzes en voor/nadelen) aanbieden aan klanten. Dit kan alleen door data op te halen om een compleet beeld te krijgen, zonder de klant op zijn blauwe ogen te geloven. Zonder deze data zullen wij geen advies kunnen geven waardoor je meerdere wetten hebt die met elkaar in strijd liggen.
Wacht even, is dat wel zo?

Als ik advies vraag, of begeleid wordt in een keuze, dan verwacht ik dat de persoon aan de andere kant van de tafel op basis van wat ik vertel en wat die persoon weet, een goed advies tot stand komt.

Niet dat de adviseur alle informatie al heeft opgezocht in "het systeem" en komt vertellen wat "het best voor me is".
Die persoon aan de andere kant van de tafel doet dat ook. Alleen haalt die persoon ook allemaal data op.
Als jij een bouwdepot wilt afsluiten om een verbouwing te bekostigen, is het toch niet gek dat een geldschieter allerlei data ophaalt om te controleren wat bijvoorbeeld de WOZ-waarde van je woning is, maar ook zaken als lopende leningen, schulden, vermogens, enz?

Als de getallen die jij opgeeft (al dan niet bewust) niet kloppen, kan jij en/of de geldschieter in de problemen komen.
Dan kun je natuurlijk denken “dat is mijn probleem.” Maar de wetgever eist dat financiële instellingen zorgdragen voor goed advies en de potentiële klant (en zichzelf) beschermen.
Daarnaast helpt het beschermen tegen allerlei fraude/witwassen/enz.

“Het systeem” zegt ook niet wat het beste voor je is. Maar “het systeem” correleert wel allerlei data met elkaar om de adviseur op een standaard manier van informatie te voorzien.
Dit draagt ook bij aan een minimaal gegarandeerde kwaliteit van het advies.
Leningen worden geregistreerd in het BKR, een WOZ waarde is door iedereen op te vragen en een werkgeversverklaring kan je achteraan bellen of die wel klopt. Het is juist wel prima dat niet alles met een druk op de knop gelekt kan worden (o, ik bedoel natuurlijk door de financiële dienstverlener ingezien kan worden)
Dat snap ik. Ik bedoel dus dat er nu al allerlei controles zijn.
werkgeversverklaring kan je achteraan bellen of die wel klopt
En jij denkt dat een werkgever aan een willekeurig persoon een inkomen gaat bevestigen met als doel een lening af te sluiten? In die ene zin gaat er al van alles mis :)

N.B. Ik zeg niet dat ik het centraal opslaan een goed idee vind hè?
Alleen WOZ waardes van woningen zijn te vinden. Als jij een bedrijfspand met woning hebt staat de WOZ waarde al niet openbaar
De wetgever stelt niet dat een financiële dienstverlener perse automatisch gegevens moet ophalen. En al helemaal niet dat het duidelijk meerwaarde heeft dan professioneel doorvragen bij de persoon die een financiële dienst zoekt. Dat toont ACM ook aan, ze vertrouwen de dienstverleners niet zomaar. Waarbij ze met dit zwaar gebrekkige voorstel ook duidelijk maken dat ze zelf niet eens kunnen uitleggen hoe zelfs het uitgebreid automatisch verzamelen nodig en nuttig is voor wie een financiële dienst wil. De houding lijkt in de financiële sector dat andermans gegevens automatisch verzamelen en delen belangrijker is dan behoorlijk in gesprek gaan met hun mogelijke cliënten en heel duidelijk aangegeven waar de grenzen van eigen verantwoordelijkheid liggen. Met al onderliggend probleem dat die zeer persoonlijke gegevens heel veel geld waard zijn om als financiële dienstverleners vooral zelf extra winst te maken. Wat ze op geen enkele manier willen uitsluiten.
Dat ja, met als optie dat wanneer de klant zegt dat ie geen goed inzicht heeft in bijvoorbeeld hoe het met zijn pensioen staat, dat er DAN gegevens opgehaald kunnen worden die daar over gaan. Maar standaard alles ergens in de cloud zodat iedere financiële dienstverlener dat allemaal even op kan halen wanneer die daar de noodzaak toe ziet? Nee, danku.
Weet je hoeveel mensen nee zeggen (hebben gezegd), op de vraag of er een studieschuld is.

Op Kifid kun je zaken terugvinden, zoals een lening vanuit familie die is gebruikt om net wel een huis te kunnen kopen. Toen er problemen ontstonden met de aflossing, kreeg de bank op zijn sodemieter (aansprakelijk) omdat die lening meegeteld had moeten worden.

Vanuit zorgplicht snap ik het wel.

Tegelijkertijd , centraal inzicht in transacties is echt het foutste wat je maar kan bedenken.
Weet je hoeveel mensen nee zeggen (hebben gezegd), op de vraag of er een studieschuld is.
Dat is uiteraard een eigen keuze en telt in mijn ogen terecht als fraude. Je weet best of je een studieschuld hebt of niet. In het geval van een hypotheek kunnen ze bij het ontdekken ervan direct het openstaande opeisen, en je komt in een register te staan waardoor het niet eenvoudig is om op korte termijn nog een dergelijke lening aan te gaan.

Overigens kan je met een studieschuld prima dingen voor elkaar krijgen. Het bedrag is alleen terecht lager, net zoals met andere, wel centraal geregistreerde schulden.
Als financieel adviseurs hadden geadviseerd wat er goed voor *de* *klant* is, waren er nooit zo veel woekerpolissen afgesloten.
Ik blijf het als leek zo gevaarlijk worden dat ik met alles op mijn hoede ben
vanuit de wet wordt verwacht (intermediair maar ook verzekeraar) dat wij keuzebegeleiding (informatie over keuzes en voor/nadelen) aanbieden aan klanten. Dit kan alleen door data op te halen om een compleet beeld te krijgen
Daar gaat dit artikel dus niet over. Dit gaat over het verplicht delen van financiele data aan de AFM, niet aan financiele dienstverleners. Dat zou helemaal mooi worden.

En als je een klant wil adviseren vraag je die klant om ondersteunende data - en als het goed is levert de klant relevante data voor jouw product, en het is aan de klant om al dan niet volledig te zijn. Zeker heb je als dienstverlener zorgplicht, maar als iemand er voor kiest dan toch de verplichting aan te gaan is het zijn keus.
... zonder de klant op zijn blauwe ogen te geloven.
Waarom zou je de klant niet op zijn blauwe ogen geloven als het gaat om ZIJN keuzebegeleiding? Als die klant niet alles wil vertellen is dat toch zeker zijn goed recht? Als hij van daaruit een verkeerd advies krijgt is dat gewoon zijn eigen schuld.
[...]

Waarom zou je de klant niet op zijn blauwe ogen geloven als het gaat om ZIJN keuzebegeleiding? Als die klant niet alles wil vertellen is dat toch zeker zijn goed recht? Als hij van daaruit een verkeerd advies krijgt is dat gewoon zijn eigen schuld.
Is misschien eigen schuld, maar de maatschappij kan wel de dupe zijn. Als blijkt dat iemand toch geen hypotheek kan betalen of een lening niet kan afbetalen dan gaan mensen gekke dingen doen. Combineer dat met torenhoge incassokosten etc en mensen raken enorm in de problemen, die de maatschappij weer moet oplossen.

Vooraf een check en vervolgens een goedkoper huis kopen is dan beter lijkt me.
Dan is een gerichte check in dit geval prima. De aanvrager kan desnoods zelf de betreffende overzichten aanleveren. Daar hoef je echt geen database met financiële data van alle Nederlanders mee te vullen. Niemand die mijn data hoeft te weten omdat mijn buurman een hypotheek aanvraagt toch?

[edit] Daarnaast is boven je stand leven natuurlijk nooit goed. Maar de controles die daarvoor zijn ingericht werken toch ook al decennia? Ik heb mijn hypotheek ook niet gekregen vanwege mijn mooie blauwe ogen.

[Reactie gewijzigd door 3raser op 24 december 2024 12:08]

Met de huidige regels kun je geen huis kopen die te duur is voor je inkomsten, zonder eigen geld welke je ook moet aantonen
bij een hypotheek aanvraag moet je die gegevens al overleggen, Zoals PL, beleggingen, creditkaart saldo's bankrekeningen anders krijg je geen hypotheek merendeel is bkr te toetsen

Voorbeeld stond vandaag in de krant 2 verdieners met een max bruto van 90.000 inkomen kunnen max 440.000 lenen meer niet. dit bedrag is als je schulden vrij bent zonder creditkaart enz enz
Heb je een studieschuld of andere leningen lopen wordt dat bedrag al stukken lager voorbeeld creditkaart met max opname van 1000. scheelt soms al snel 3 a 7000 euro op het max hypotheek bedrag
Een huis met hypotheek staat niet geregistreerd bij het BKR, je kan er dus gewoon meer kopen, wat dan uiteindelijk te duur is.
Je illustreert hier mooi wat er mis is met de overheid en ondertussen ook de grote dienstverleners: uitgaan van wantrouwen. Dat is precies waarom zoiets als het toeslagenschandaal heeft kunnen ontstaan. Daarbij zeg je eigenlijk ook nog "ik heb geen zin om mijn werk te doen want ik wil alle gegevens gewoon ergens kunnen ophalen". Oftewel eigenlijk is mijn dienstverlening een grotendeels geautomatiseerd proces en mondige klanten vinden we daarin maar lastig.
De hoeveelheid mensen in mijn omgeving die zwijgen over studieschuld "want die is niet te zien" bij hypotheekaanvragen maakt dat ik een standpunt van wantrouwen prima snap.
Dit is een typische N=1 opmerking en vooral een voorbeeld van hypotheekverstrekkers die hun werk niet doen: ze horen gewoon naar bewijsstuk te vragen betreffende studieschuld. Kortom ze moeten hun werk doen i.p.v. vooraf in andermans data te struinen.
Je kunt moeilijk bewijs aanleveren van iets dat niet bestaat. Een screenshot van Mijn DUO kan niet veel waarde hebben.
Dat gezegd hebbende was ik maar al te blij dat mijn studieschuld "niet mee gerekend werd". ;)
Haha ja dat snap ik! Maar dat is natuurlijk niet het punt. :D
Ik denk dat het studieschuld verhaal sowieso een beetje een vreemde eend in de bijt is waarvan ze niet goed weten hoe dat op te lossen. Prima dat het geen BKR registratie is, laten we dat voorop stellen, maar dan moet het DUO ook een officiële verklaring van "geen schuld" af kunnen geven.

Sowieso is een studieschuld moeilijk mee te rekenen, want ze kiezen ervoor om de volle mep als standaard schuld te berekenen, terwijl het juist vaak een lage of 0 rente dragende lening was die je ook nog eens voor jaren kunt pauzeren indien nodig, waarbij de terugbetaling naar draagkracht is en die ook nog eens kwijtgescholden kan worden.
Kan je dan ook een verzoek doen om een overzicht van een niet bestaande schuld als je nooit studieschuld hebt gehad?
Govern me harder papi
Weet je ook welke wetgeving voorschrijft dat het ophalen van deze gegevens verplicht is? Is dat vanuit de Wft (Wet op het financieel toezicht)?

Ik kan me voorstellen dat er wettelijke eisen bestaan om advies te geven over dit soort complexe financiële producten. Maar de vaststelling/uitvraag van de financiële positie kan zoals in andere comments beschreven staat op meerdere manieren. De verantwoordelijkheid van de te nemen keuze ligt namelijk altijd bij de persoon zelf en nergens anders.

https://www.afm.nl/nl-nl/...tb-update-leidraad-advies
Artikel 4:23, eerste lid, Wft

Indien een financiële onderneming een consument of, indien het een financieel instrument of verzekering betreft, cliënt adviseert of een individueel vermogen beheert:

a. wint zij in het belang van de consument onderscheidenlijk de cliënt informatie in over diens financiële positie, kennis, ervaring, doelstellingen en risicobereidheid, voorzover dit redelijkerwijs relevant is voor haar advies of het beheren van het individuele vermogen;

b. draagt zij er zorg voor dat haar advies of de wijze van het beheer van het individueel vermogen, voorzover redelijkerwijs mogelijk, mede is gebaseerd op de in onderdeel a bedoelde informatie; en

c. licht zij, indien het advisering betreft met betrekking tot financiële producten die geen financiële instrumenten zijn, de overwegingen toe die ten grondslag liggen aan haar advies voorzover dit nodig is voor een goed begrip van haar advies.
Zelf werkzaam in de financiële dienstverlening in de pensioenen en vanuit de wet wordt verwacht (intermediair maar ook verzekeraar) dat wij keuzebegeleiding (informatie over keuzes en voor/nadelen) aanbieden aan klanten. Dit kan alleen door data op te halen om een compleet beeld te krijgen, zonder de klant op zijn blauwe ogen te geloven. Zonder deze data zullen wij geen advies kunnen geven waardoor je meerdere wetten hebt die met elkaar in strijd liggen.
Staat er dan ook in die wet dat je verplicht bent om een juist advies te geven, zelfs als de klant verkeerde of onvolledige informatie aanlevert ? Ondanks de moeite die jij natuurlijk hebt gedaan om juiste en volledige informatie van je klant te krijgen ? Dat kan ik me niet voorstellen.
De zorgplicht die financieel adviseurs hebben rijkt helaas ver volgens de wetgever. Als wij klanten krijgen moeten wij alles aantonen in het kader van CDD en financiële gegevens check en aantonen waarom wij tot een bepaald advies zin gekomen.

Daarnaast vanuit sanctiewetgeving uit Europa worden we ook belast met ubo registers en ubo controles wat niet declarabel is, maar wel moet.

Privacy is daarom een ondergeschikte onderdeel van het adviestraject. Kijk maar bijvoorbeeld naar hypotheekadviseurs die geen klanten aannemen zonder geautomatiseerde Ockto controle of de inkomsten en studieschulden die zijn opgegeven wel kloppen.

Daarom vertrouwen is goed, controle is beter.
Deze wet is helemaal niet bedoelt voor financiële dienstverleners om data te kunnen ophalen. Het is de bedoeling dat financiële dienstverleners data delen met de AFM zodat deze beter toezicht kan houden en de consument beter kan beschermen door bepaalde trends te volgen.
Onzin !!!
Als een potentiële klant een eerlijk en goed advies wil hebben kan die gewoon zelf alle informatie aanleveren. Eventueel kan je daar als intermediair bij helpen door aan te geven welke informatie dat is en wat vaak vergeten wordt. Eventueel kan je daaraan nog toevoegen hoe men de informatie zelf gemakkelijk op kan vragen bij de diverse instanties.

Als intermediair hoeft je echt geen toegang te hebben tot een centrale database met de persoonlijke financiële gegevens van iedereen. Eigenlijk bevestig je met jouw voorbeeld de kritiek van de AP en lever je een voorbeeld van het delen van informatie met partijen die daar absoluut niets mee te maken hebben.

De autoriteit financiële markten wil de gegevens graag hebben om bepaalde vragen te kunnen beantwoorden. Daarvoor moeten persoonlijke koppelingen van financiële gegevens intact blijven, maar is het verder totaal niet van belang om welke persoon dat gaat.
Persoonlijk vind ik de hele wetgeving erachter al te ver gaan en mijn persoonlijke privacy verder aantasten dan noodzakelijk.
Het is niet aan jou om te bepalen dat je dan maar die data mag verzamelen toch?
Ik neem aan dat je daar als klant zijnde eerst toestemming toe moet geven.
Doe je dat als bedrijf zijnde toch zonder toestemming van de klant, dan snap ik inderdaad dat je inbreuk maakt op privacy. Het is niet van tevoren informatie vergaren omdat je het in de toekomst wel eens nodig kan hebben.
Je kunt toch ook vragen voor de gegevens die je nodig hebt? En als je te weinig vraagt c.q. de klant 'vergeet' dingen te vertellen, dan heb je een disclaimer in je advies, nl. op basis van de vertrekte gegevens leveren we dit advies.

Zomaar automatisch opvragen, zonder audit of inzagemogelijkheid wie de gegegevens heeft opgraagd is voor de eigenaar van die gegevens m.i. een no-go. Het is iets anders dat je als eigenaar van (bijv hypotheek) gegevens explkiciet toestemming geeft. Recent kwam ik erachter dat dit bij ING kan, puur op basis een selectbox van een administratiekantoor. Helaas heb je daarna geen inzage in hoe vaak en wie van dat administratiekantoor je gegevens hebben bekeken. Tja, daar voel ik me niet helemaal happy mee.

En zoals andere al zeggen: het betreft de AFM. Niet financiele dinestverleners.

[Reactie gewijzigd door kdekker op 24 december 2024 15:09]

Dat gaat sowieso niet op want volgens jullie berekeningen kun je met je huidige inkomen dan geen hypotheek afsluiten voor €850 per mand terwijl je kunt aantonen dat je al twee jaar een huur van €1.200 per maand betaald!! Zelfs een kind kan vertellen dat het niet klopt.
Verder zeg ik er niets over.
Dit kan alleen door data op te halen om een compleet beeld te krijgen
Wat een je reinste onzin....
Wat nu compleet genegeerd zal gaan worden en over een paar jaar iemand vanuit de Kamer er wat van vindt en vervolgens met 'verbetervoorstellen' komt alsof het diens idee is...
Wat nu compleet genegeerd zal gaan worden en over een paar jaar iemand vanuit de Kamer er wat van vindt en vervolgens met 'verbetervoorstellen' komt alsof het diens idee is...
Uiteraard pas nadat het kalf verdronken is en de financiele gegevens van half Nederland zijn uitgelekt of gestolen. Daarop belooft de minister om alert te zijn op misbruik en roept de bevolking op om dat ook te doen zonder ooit te benoemen hoe dat moet of wat je kan doen als je misbruik vermoedt.

Kort daarop koopt de politie of de belastingdienst de gestolen data op de zwarte markt, misschien zelfs wel zonder te weten waar die data vandaan komt. Omdat de data op de markt gekocht is en niet zelf verzameld mag er opeens gebruik van worden gemaakt maken op manier die voorheen niet mogelijk waren. Dat de verkoper die data niet had mogen verkopen telt niet.

Daarnaast wordt de data steeds opnieuw doorverkocht tegen een steeds lagere prijs tot uiteindelijk alle vage databrokers en AI-trainers de data in handen krijgen en die verwerken in hun modellen. Die worden vervolgens weer gekocht door schimmige advertentieboeren en tussenhandelaren om ons een poot uit te draaien.

Uiteraard geldt dat niet alleen voor deze data. Er is al een hoop uitgelekt en daar wordt ongetwijfeld al gebruik van gemaakt op manier die we nog niet overzien. Het wordt is een grote race naar de bodem. Data kan ongehinderd de grens over, er is geen douane voor data. Iedereen kan via internet databases of AI-modellen beschikbaar maken en dat is haast onmogelijk te detecteren of te controleren.

Als dat te ver gaat zullen andere bedrijven zich gedwongen voelen om ook die vage databases te gebruiken om te kunnen blijven concurreren. Net zoals internet nu vol zit met sites die een loopje nemen met privacy, cookies, tracking en advertenties omdat de markt (lees: Google) dat eist.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 24 december 2024 13:28]

Lekker dan, het eerste linkje geeft error 503 op de PDF en als ik zelf ga zoeken kan ik het wetvoorstel helemaal niet vinden. Ik was vooral benieuwd naar de onderbouwing van de noodzaak voor deze wet, want het lijkt op het eerste gezicht alleen maar een "omdat we het willen"-wetvoorstel, en dat is slecht.
De eerste link werkt hier intussen en bevat eigenlijk alle info al die je zoekt.
De link in het artikel werkt, maar niet de link op die pagina naar de referentie documentatie die beschikbaar werd gesteld voor de internet consultatie.Hierdoor is het niet mogelijk om op dit moment het wetsvoorstel in te zien.
Misschien voor de geïnteresseerden. Human Rights in Finance had in juni gedurende internet consultatie al hun mening gedeeld over dit wetsvoorstel.
https://www.internetconsu...fm/reactie/248694/bestand
als het om financiële producten gaat laat de overheid privacy compleet los
Maar als het om veiligheid van de samenleving gaat doen ze daar betrekkelijk weinig over om de grens op te zoeken.
zo de overheid / belasting is weer een stapje dichterbij om inzicht te krijgen wat er bij mensen in en uit gaat en blijft.
geen wonder dat er steeds meer vermogende individuele vertrekken :D
Data en dataverwerking is tech.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.