Wikipedia krijgt donkere modus op desktop

De website van Wikipedia krijgt een donkere modus. De encyclopedie heeft een experimentele versie van die darkmode geïmplementeerd in de standaardweergave van de webapp. Deze optie werkt op dit moment alleen nog voor ingelogde gebruikers als bèta.

De darkmode is vooralsnog alleen te gebruiken voor ingelogde gebruikers. Dat kan zowel op de Engelstalige, internationale variant van de encyclopedie, maar ook op de Nederlandse. Nederlandse gebruikers moeten wel eerst de Leestoegankelijkheid inschakelen onder bètafeatures. De donkere modus bevindt zich in de instellingen onder de gebruikersvoorkeuren. Wikipedia heeft de donkere modus niet officieel aangekondigd, maar schrijft op een supportpagina wel dat die er 'sinds juli' is.

De donkere modus kan alleen worden gebruikt bij de Vector 2022-weergave, wat de standaardweergave van Wikipedia is. Hoewel de dienst ook andere weergaven aanbiedt, is de darkmode daar dus nog niet beschikbaar. Wikipedia verwijst naar het kleurenschema van de Wikimedia Foundation voor gebruik van het kleurenpalet.

Wikipedia had voorheen alleen donkere modus op de mobiele apps voor zowel Android als iOS. Ook de mobiele weergave was in donkere modus te gebruiken, maar de hoofdwebsite voor desktop was dat niet. Het gaat voorlopig nog om een test; Wikipedia schrijft dat ook niet-ingelogde gebruikers in de toekomst de donkere modus kunnen inschakelen, maar alleen als de testfase is afgerond.

Update: in het artikel stond aanvankelijk dat alleen Engelstalige gebruikers de darkmode kunnen gebruiken, maar Nederlandse gebruikers kunnen dat ook.

Reacties (62)

[_Thanatos_]

en alleen op de Engelstalige, internationale variant van de online encyclopedie.

En op de Nederlandstalige variant.

1. Ga naar Voorkeuren naar de tab Uiterlijk
2. Selecteer Vector 2022 en druk op Opslaan
3. Ga naar de tab Betafuncties en selecteer Leestoegankelijkheid (Vector 2022)
4. Indien nodig kun je nu op iedere pagina met het widget Uiterlijk (in de zijbalk, of bovenaan bij het brilletje) de kleur op Donker instellen. Standaard staat dit op Automatisch, wat betekent dat het je systeeminstelling volgt.

[TijsZonderH]

Ah interessant, dat wist ik niet. Bij de Engelse variant hoef je de bètafuncties niet eerst aan te zetten. Voeg ik nog toe.

[TheVivaldi]

Bedankt voor het toevoegen!

Overigens een kleine correctie op mezelf: ik bedoelde hierboven met “dus hoezo is dit nieuws” niet te zeggen dat ik het niet nieuwswaardig vind, want dat vind ik wel. Ik bedoelde omdat ik de functie al kende op NL:WP, dat ik het niet nieuw vond. Dus niet “nieuw nieuws”. Maar nu is het duidelijk voor iedereen.

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 22 juli 2024 14:38]

[TheVivaldi]

Precies. Ik dacht al: op NL:WP hadden we dit alweer eventjes, dus hoezo is dit nieuws? Mag nog wel in het artikel erbij. cc @TijsZonderH

[LankHoar]

Sinds ik de add-on Dark Reader in gebruik heb, gebruik ik eigenlijk nooit meer de door websites zelf aangeboden dark mode. Het werkt bijna altijd goed. Is er nog reden voor website bouwers/beheerders om zelf een dark mode te maken en bij te houden? Tweakers droeg jarenlang het argument "duur om te bouwen/onderhouden" aan, dus vraag me dan vooral af waarom een non-profit als Wikipedia zo'n extra taak op zich neemt?

[The Zep Man]

Is er nog reden voor website bouwers/beheerders om zelf een dark mode te maken en bij te houden?

Dar de site zelf controle houdt over hoe die getoond wordt op apparaten van gebruikers, in plaats van dat over te laten aan derde partijen.

Tweakers droeg jarenlang het argument "duur om te bouwen/onderhouden" aan, dus vraag me dan vooral af waarom een non-profit als Wikipedia zo'n extra taak op zich neemt?

Ik denk dat die stelling vanuit T.net meer kwam door de technical debt die eerst afbetaald moest worden (wat inmiddels is gedaan).

[laptopleon]

Technical debt? Die ken ik nog niet. Bedoel je dat er geen budget meer was voor ‘technische’ aanpassingen?

[sfranken]

De term is een beetje een vreemde als je die nog nooit gehoord hebt. Het is geen fysieke schuld, maar zie het (even snel) meer als "een lijst met dingen en pijnpunten die nog openstaan doordat we op datum X voor techniek Y gekozen hebben met alle voor- en nadelen die daarbij komen kijken".

Zoals op andere plaatsen: in voor- en tegenspoed..

[laptopleon]

Het is dan toch ook geen niet-financiële / niet-fysieke schuld, eigenlijk is het dan toch sowieso geen schuld die je af kunt lossen in welke zin dan ook? Want welke techniek je ook kiest, er zijn altijd nadelen, maar om dat nou een schuld te noemen..

[sfranken]

Het is inderdaad geen financiële schuld, en ook geen fysieke. Schuld is inderdaad in mijn ogen een beetje een vreemde term, maar dat komt ook omdat er geen betere Nederlandse vertaling is (technical debt).

Het is wél een schuld die je af kunt ossen. Het gaat niet perse om de voor- en nadelen van de gekozen techniek, maar van de gekozen implementatie. En daar kan het voorkomen dat je, als je de ins en outs leert kennen, de voordelen de nadelen tenietdoen, en je dus een "schuldvrije" stack hebt.

[laptopleon]

OK, dus de betekenis van technical debt is meer dat de technische mogelijkheden niet optimaal benut worden.

In het Nederlands zou ik dan denken aan een term als achterstand of achterstalling onderhoud.

[sfranken]

Achterstand of achterstallig onderhoud impliceert iets negatiefs, wat "technical debt" niet is, dus dat zijn IMHO geen goede termen.

[laptopleon]

Een schuld impliceert wel degelijk iets negatiefs. Schulden hebben consequenties en meestal geen positieve.

[Caedendi]

Je kunt ook zelf even de term opzoeken: Wikipedia: Technical debt.

Het is een term uit de IT die erop neerkomt dat wanneer je voor probleem X een snelle maar minder nette oplossing kiest, je aan toekomstige problemen zoals Y en Z meer tijd kwijt bent. Je bent die niet-bestede tijd nog verschuldigd aan jezelf.

Had je voor de juiste oplossing van X bijvoorbeeld 2 uur meer moeten besteden zodat het volledig naar standaard had geweest maar dit niet gedaan, dan heeft X 2 uur aan technical debt opgeleverd.

[Reactie gewijzigd door Caedendi op 22 juli 2024 14:38]

[rob12424]

Censuur misschien. Stel pietje maakt een addon en dan met name bij wikipedia. Die zo gauw die add on aan is (of er voor al) wat anders laat zien dan er werkelijk staat.

Wikipedia is niet altijd betrouwbaar. Maar toch staat er vaak globaal gezien best goed naslag werk op.

[WhatsappHack]

Is er nog reden voor website bouwers/beheerders om zelf een dark mode te maken en bij te houden?

Ja, zorgen dat het echt werkt en alles leesbaar is. Dark Reader maakt lang niet alle webpagina's en formulieren goed leesbaar. Vaak zat dat je hem toch even uit moet zetten om alles te kunnen lezen/zien. Ik gebruik het ook en bij 90% van de websites gaat het prima, maar soms is het echt een enorme miss. Native ondersteuning vanuit de website met de boel juist vormgegeven is veelal superieur.

[atthias]

precies dit dus sommige websites breken compleet

[RVervuurt]

non-profit als Wikipedia zo'n extra taak op zich neemt?

Dat ze non-profit zijn, betekent niet dat ze geen geld hebben voor zulke dingen. Daarnaast zijn ze een deel van de Wikimedia Foundation, welke gewoon flink geld verdient.

[_Thanatos_]

Maar zoals iedere organisatie zullen ze development-capaciteit moeten prioriseren. Dark mode had gewoon niet de hoogste prioriteit.

[wisselwerking]

Niet alle gebruikers kunnen add-ons installeren. Soms omdat ze überhaupt niet weten dat het bestaat, maar ook zeker op bedrijfscomputers. Daar is het installeren van add-ons vaak uitgeschakeld.

[Ghoelian]

Ik gebruik zelf ook dark reader, en het werkt over het algemeen wel top, maar er zitten nog wel eens websites tussen waar die niet goed mee om kan gaan.

Dat ie bijvoorbeeld ook de kleuren van een colour picker gaat aanpassen, of soms een website die al donker is net iets lelijker donker maakt.

Het liefst heb ik gewoon nog steeds de donkere kleurschema's native in de website, ziet er naar mijn mening vaak toch wel het beste uit.

[_Thanatos_]

het argument "duur om te bouwen/onderhouden"

Dit argument wordt opvallend vaak aangedragen door mensen die zelf van het lightmode-kamp zijn, en het probleem is dan dus dat ze niet inzien waarom darkmode een nuttige toevoeging is. Ik bedoel hiermee niet mensen die bij T.net werken, maar klanten waar ik mee samen moet werken.

Darkmode is een vorm van accessibility, en op veel websites is accessibility in het algemeen een ondergeschoven kindje. Dus het is eerst zaak dat je de klant overtuigt van het feit dat accessibility belangrijk is, en daarna ook nog es dat darkmode meer is (of kan zijn) dan een suffe persoonlijke voorkeur. En dan nog de designer, omdat darkmode zijn/haar heilige design onderuit haalt.

Makkelijk is het allemaal niet met mensen die zweren bij lightmode. Maar toegegeven, andersom bestaat dit probleem ook, alleen komt het minder vaak voor: een lightmode toevoegen aan een website die van origine donker is, is net zo goed lastig om "erdoor" te krijgen.

[Carlos0_0]

Ik moet zeggen merk dat wel steeds meer sites het zelf ook aanbieden, en idd met dark reader gaat het bijna ook wel altijd goed.
Maar goed als een site het zelf aanbied kan je net zo goed die gebruiken, want zelfs bij tweakers gaat het wel eens fout.

Maar het heeft wel een hele trage start gemaakt dark modus op websites, dus goed het is fijn dat nu websites het zelf ook aanbieden.
Zeker mocht je geen plugin willen of mogen installeren misschien, en dan wellicht handig voor de 1ne keer dark reader niet goed werkt .

[jydis]

Naast controle houden op de weergave van je eigen site, brengt het gebruik van Dark Reader wel extra overhead met zich mee. Eerst moet de originele stylesheet worden ingeladen, deze moet dan verwerkt worden om overal de juiste nieuwe kleur te berekenen en deze als inline styles toe te voegen.

Zeker op trage/mobile devices kan dit tot merkbare performance/accuduur impact leiden.

[Herax10NL]

Ik ben een van de weinige mensen die dark mode juist niet prettig vindt. Witte letters op een donkere achtergrond vind ik heel storend lezen, maar prima dat de optie er is voor de mensen die het wel prettig vinden.

[vickypollard]

Ik denk dat je niet een van de weinige mensen bent, maar dat de groep dark mode liefhebbers gewoon erg vocaal is. Het contrast en de leesbaarheid van zwart op wit is niet te evenaren door dark mode. Maar er is gelukkig keuze

[debroervanhenk]

Mensen die graag zwart op wit lezen hebben ook niet zoveel reden om vocaal te zijn, want die worden standaard al bediend (ik vind dat ook prettiger trouwens). Ik vind het niet gek dat er in een donkere modus wordt geïnvesteerd.

Wat ik wel gek vind, is dat beeldschermen tegenwoordig zelden een omgevingslichtsensor hebben om de felheid automatisch aan te passen. Dat zou een hoop klachten met lichte interfaces schelen.

[mjz2cool]

Niet alleen een lichtsensor, Windows past ook de helderheid aan op basis van de content. Als je dan een witte pagina hebt gaat de helderheid omlaag. Volgens mij is dit iets wat door de grafische driver wordt geregeld. Zelf vind ik dat erg irritant. Automatische helderheid op basis van een sensor is dan wel weer handig, dan verandert de helderheid niet continu, maar alleen op basis van omgevingslicht.

[laptopleon]

Is dat Windows dit doet ergens gedocumenteerd? Want ik ben dit nog nooit eerder tegengekomen, dus daar ben ik nieuwsgierig naar. Met name veel (zo niet bijna alle) oled monitoren doen dit zelf. Niet eens de driver of iets in Windows / het operating system. Vaak kun je het niet eens uitzetten.

[mjz2cool]

De instelling hiervoor staat onder Systeem - Beeldscherm. Als je daar bij Helderheid op het pijltje klikt om het uit te vouwen heb je een instelling "Helderheid wijzigen op basis van inhoud".

[Niemand_Anders]

Ik zit hier met 3 30" monitoren. Als ik daarmee WikiPedia bezoek is het alsof iemand een breedstraler aanzet. Daarnaast is dark mode rustiger voor de ogen, heb je minder blauw licht, maar ik de screenshot boven het artikel hebben ze dan weer gekozen voor donkerblauwe linkjes. Dat geeft dan weer een slecht contrast. Vaak is dark mode + pastel kleuren een van de betere combinaties. Mijn wit is meer een hele lichte grijs (#d6d6d6)...

[laptopleon]

Het ligt er wat mij betreft nogal aan, hoe het omgevingslicht is. Ik heb overdag geen moeite met een lichte interface, maar als het goed donker is wordt het een totaal ander verhaal.

Op macOS / iOS (vast ook wel op Linux, Windows en Android) kun je instellen dat je ’s nachts de donkere interface wil en dat alle apps mee moeten kleuren. Dat is ideaal. Wel is het dan even een ‘klap’. MacOS probeert die klap te verzachten door daar even mee te wachten tot het lijkt alsof je afk bent.

[sfranken]

Puur wit (#ffffff) als letterkleur op een donkere (vaak #000000) achtergrond is inderdaad zeer slecht lezen vind ik. Iets meer naar het grijs (#d3d3d3 bijvoorbeeld) op een donkere achtergrond is veel lekkerder lezen IMHO. Heeft iets met contrast tussen letters en achtergrond te maken.

[Slavy]

Ik gebruik al langer de extensie "Dark Reader" omdat er een aantal veel pagina's geen dark mode hebben waaronder Wikipedia. Wel mooi dat het nu officieel geïntroduceerd wordt.

[Albert020]

Heel fijne optie

[Alxndr]

Dit duurde zo lang dat ik er eigenlijk al niet meer op durfde te hopen. d

Die plugins die het voor je doen werken in mijn ervaring niet goed genieg zodat ik ze toch altijd weer verwijder.

[Kazu]

Fijne toevoeging. Wel bijzonder dat ze hier zo laat mee zijn, maar beter laat dan nooit

[_Thanatos_]

Hoe meer custom styling een website heeft, en dan vooral/voornamelijk user-custom styling, hoe moeilijker het is om dat geschikt te maken voor dark mode.

_{(of andersom, voor white mode op websites die van oorsprong dark mode only zijn)}

[Zorra]

Het is een relatief simpele website met vooral heel veel tekst. Zo lang het het niet hoeven te duren.

[djhartman]

En 100 miljoen paginas waarin mensen met weinig HTML ervaring 24 jaar lang met inline CSS leuke dingen hebben zitten maken zonder ooit te bedenken dat een dark mode iets was waar ze rekening mee moesten houden. Daar is nu enige bescherming voor, zodat zelfs niet compatible content redelijk geflipt kan worden, maar daar gaat nog jaren opvolg werk van vrijwilligers in zitten om alles volledig dark mode compatible te krijgen.

En zelfs buiten de content... vergeet niet, het zijn eigenlijk 800 websites die Wikimedia draait, elk met eigen overrides van CSS. Er zijn ook 100+ uitbreidingen met functionaliteit die allemaal hun eigen CSS meenemen. En dan zijn er ook nog allemaal gebruikers van dezelfde software buiten Wikipedia/Wikimedia die je ook mee moet zien te krijgen.
Het oogt simpel, maar is alles behalve.

Deze kleine functionaliteit is echt 10 jaar inhaal werk waarbij allemaal basis voorwaarden getackled moesten worden. Er kwam betere scheiding van data en GUI in de skin, een design language en een unified component library, poging 2 van een design language en unified component library, alles nog een keer omschrijven naar CSS variabelen en een flinke dosis hard werk om te analyseren wat er wel niet allemaal stuk kan gaan als een dark mode geintroduceerd wordt.

[rense]

Ik moet meteen denken aan de berekening door Randall (What if?, Xkcd) van wat het kost om geheel Wikipedia te printen:

Youtube: What if you tried to print Wikipedia?

Hij anticipeert daarin ook al op de mogelijkheid van de donkere modus (zie vanaf 2:33).

[Reactie gewijzigd door rense op 22 juli 2024 14:38]

[Sterk1]

Ruim 30 jaar geleden heb ik ergonomisch onderzoek gedaan naar de de optimale leesbaarheid van artikelen op een computerbeeldscherm.

Wat bleek:
Portrait modus en zwarte letters op een witte achtergrond.
Times Roman achtige fonts boven Helvetica

Ik snap die trent naar dark modus daarom niet.

[xorpd]

Optimale leesbaarheid != minimale inspanning. Je hersens verbruiken minder energie als er minder wit is en er geen schreven (serifs) aan de symbolen zitten.

[Loller1]

Computer beeldschermen van 30 jaar geleden zijn natuurlijk totaal niet vergelijkbaar met schermen van vandaag.

[Rabb]

Witte letters op een zwarte achtergrond doen 's avonds pijn aan mijn ogen. Optimale leesbaarheid betekend niet dat het fijn is om te lezen.

[Atsiz]

Waarom duurt het zo lang om donkere modus overal te krijgen? Zelfs bij grote bekende apps\websites.
Is dit niet iets makkelijks te programmeren?

[Loller1]

Op heel erg veel artikels breekt de dark mode al vanwege gekozen kleuren in de artikels. Dat zal hier ook wel hebben meegespeeld. Een gigantische hoop aan templates zijn gemaakt - nog steeds - in de veronderstelling dat Wikipedia zwart-op-wit is.

Ik denk zelfs dat er momenteel nog geen manier is om die templates "theme aware" te maken, of dat daar überhaupt documentatie over is geschreven al.

[djhartman]

Idd. Er zijn hiervoor nu styling regels die kijken of er een background gedefinieerd wordt zonder een text color en dan de kleur van de text color flippen bv. Ook zijn er nu classes toegevoegd als "notheme", "skin-invert" en "skin-invert-image" alsmede advies naar de community over hoe night mode specifieke CSS te schrijven. en een hele zooi aan nieuwe CSS variabelen die de community kan gebruiken om content compatible te maken.

Recommendations for night mode compatibility on Wikimedia wikis

[Reactie gewijzigd door djhartman op 22 juli 2024 14:38]

[ultimasnake]

Allereerste is het belangrijk dat ivm een website een app doorgaans geen "CSS" gebruikt (in de stylesheet standaard op 't web). Daarom kan je aan 2 redenen denken:

1. Styling van de componenten zijn niet dynamisch genoeg om "even" om te gooien met een schakelaartje die "alles een andere kleur geeft"

2. Er is goed nagedacht over kleurgebruik in de app waardoor "maak het even donker" simpelweg niet tot het gewenste resultaat leidt.

Het is niet zo simpel als op het web (mogelijk) is door "dark.css" toe te voegen als overschrijvende styling op je reguliere css ;-)

[- peter -]

T is vooral vaak dat kleuren hardcoded zijn, of refereren naar een kleur variabele, terwijl het semantisch moet zijn. Bijv ipv Color.White gebruik je dan Color.bgDefault. Dat moet dan ook in je design system zitten, of je moet t toevoegen in je kleur definities. En dan moet je vervolgens alle pagina's/schermen doorlopen om dat om te gaan zetten. Dat is veel werk, zeker als er veel oudere schermen zijn.

[Rabb]

Een darkmode is eigenlijk een herdesign qua kleur gebruik en kan best veel werk zijn. Een hoop keuzes die je website er fris uit laten zien, werken echt niet in een donkere modus.

Dus je moet er even voor gaan zitten, plus met een beetje pech je huidige ontwerp technisch gezien ombouwen omdat het niet geschikt is om gebruikt te worden in 2 verschillende kleurstellingen.


Dat gezegt hebbende is het niet extreem moeilijk om te doen, je moet er alleen ff zin in hebben.